DE THI HS GIOI VAN 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN VĂN 9</b>
<b> Năm học 2015-2016</b>

<b> Thời gian 150 phút </b> (Không kể thời gian giao đề )
<i><b>Đề ra.</b></i>

<b>Câu 1 (2.0 điểm) </b>

Xác định và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ trong khổ thơ sau:
“Quê hương tôi có con sơng xanh biếc

<i>Nước gương trong soi tóc những hàng tre</i>
<i>Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè</i>

<i>Toả nắng xuống dịng sơng lấp lống".</i>

<i> (Nhớ con sông quê hương, Tế Hanh)</i>
<i> Câu 2. (8,0 điểm) Đọc câu chuyện sau:</i>

Vết nứt và con kiến

“Có một con kiến đang tha chiếc lá trên lưng. Chiếc lá lớn hơn con kiến gấp nhiều lần.
<i>Bò được một lúc, con kiến chạm phải một vết nứt khá lớn trên nền xi măng. Nó dừng lại giây</i>
<i>lát, đặt chiếc lá ngang qua vết nứt, rồi vượt qua bằng cách bò lên trên chiếc lá. Đến bờ bên kia</i>
<i>con kiến lại tiếp tục tha chiếc lá và tiếp tục cuộc hành trình”. </i>

<i> (Theo Hạt giống tâm hồn - Ý nghĩa cuộc sống)</i>

Bằng một bài văn nghị luận khoảng 2 trang giấy thi, hãy trình bày suy nghĩ của em về ý
nghĩa của câu chuyện trên và rút ra bài học cho bản thân.

<b> Câu 3 (10.0 điểm)</b>

Trong tác phẩm “Chuyện người con gái Nam Xương” (Nguyễn Dữ), nhân vật Trương
Sinh vội tin câu nói ngây thơ của con trẻ đã nghi oan cho Vũ Nương, ruồng rẫy và đánh đuổi
nàng đi. Vũ Nương bị oan ức nên nhảy xuống sông tự vẫn.

Theo em khi kể chuyện tác giả có hé mở chi tiết nào trong truyện để có thể tránh được
thảm kịch đau thương cho Vũ Nương. Suy nghĩ của em về cái chết của Vũ Nương?

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

ĐÁP ÁN
<b>Câu 1 (2.0 điểm) </b>

*Chỉ ra các biện pháp tu từ: nhân hố “soi tóc”, so sánh “là một buổi trưa hè”( 0,5đ)
* Phân tích giá trị: (1,5đ)

- Các biện pháp tu từ được sử dụng phù hợp đã thổi hồn vào tạo vật khiến cho sự vật
được miêu tả hiện lên rất sinh động.

- Hình ảnh “hàng tre” yểu điệu như một thiếu nữ; cảnh vật vô tri mang hình ảnh đời sống
của con người và trở nên thân thương.

- Gợi lên vẻ đẹp của tâm hồn tác giả: Nhà thơ hồ mình cùng với nắng, với dịng sơng
q hương, qua đó thể hiện lịng u q hương đất nước của mình.

<b>Câu 1 (8.0 điểm) </b>

Mở bài. Giới thiệu vấn đề nghị luận: Con người cần phải biết biến những khó khăn trở
ngại trong cuộc sống thành hành trang quý giá cho ngày mai<i><b>. (0,5đ)</b></i>

<i> Thân bài : Phân tích, bàn luận vấn đề:</i>

<i><b> * Ý nghĩa câu chuyện (2đ)</b></i>

- Chiếc lá và vết nứt: Biểu tượng cho những khó khăn, vất vả, trở ngại, những biến cố có
thể xảy ra đến với con người bất kì lúc nào.

- Con kiến dừng lại trong chốc lát để suy nghĩ và nó quyết định đặt ngang chiếc lá qua
<i>vết nứt, rồi vượt qua bằng cách bò lên trên chiếc lá...: biểu tượng cho con người biết chấp nhận</i>
thử thách, biết kiên trì, sáng tạo, dũng cảm vượt qua bằng chính khả năng của mình.

-> Câu chuyện ngắn gọn nhưng hàm chứa bao ý nghĩa lớn lao về cuộc sống. Con người
cần phải có ý chí, nghị lực, thông minh, sáng tạo và bản lĩnh mạnh dạn đối mặt với khó khăn
gian khổ, học cách sống đối đầu và dũng cảm; học cách vươn lên bằng nghị lực và niềm tin.

<i><b>* Bình luận (3đ)</b></i>

- Khẳng định câu chuyện có ý nghĩa nhân sinh sâu sắc đối với mỗi người trong cuộc đời.
+ Những khó khăn, trở ngại vẫn thường xảy ra trong cuộc sống, luôn vượt khỏi toan tính
và dự định của con người. Vì vậy mỗi người cần phải dũng cảm đối mặt, chấp nhận thử thách
để đứng vững, phải hình thành cho mình nghị lực, niềm tin, sự kiên trì, sáng tạo để vượt qua.

+ Khi đứng trước thử thách cuộc đời cần bình tĩnh, linh hoạt, nhạy bén tìm ra hướng giải
quyết tốt nhất.

+ Khó khăn, gian khổ cũng là điều kiện thử thách và tơi luyện ý chí, là cơ hội để mỗi
người khẳng định mình. Vượt qua nó, con người sẽ trưởng thành hơn, sống có ý nghĩa hơn.(làm
<i>sáng tỏ bằng những dẫn chứng tiêu biểu cụ thể, xác đáng như: Anh Nguyễn Ngọc Kí, Những</i>
<i>học sinh nghèo vượt khó, những anh thương binh tàn nhưng không phế, nhân dân Việt Nam</i>
<i>chống kẻ thù xâm lược...).</i>

- Khơng phải bất cứ ai cũng có thái độ tích cực để vượt qua sóng gió cuộc đời. Có người

nhanh chóng bi quan, chán nản; có người than vãn, bng xi; có người ỷ lại, hèn nhát, chấp
nhận, đầu hàng, đổ lỗi cho số phận.... cho dù những khó khăn ấy chưa phải là tất cả (Dẫn
<i>chứng)</i>

<i> -> Ta cần phê phán những người có lối sống đó. </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Cuộc sống khơng phải lúc nào cũng bằng phẳng, cũng thuận buồm xuôi gió. Khó khăn,
thử thách, sóng gió có thể nổi lên bất cứ lúc nào. Đó là quy tất yếu của cuộc sống mà con người
phải đối mặt.

- Phải có ý thức sống và phấn đấu, không được đầu hàng, không được gục ngã mà can
đảm đối đầu, khắc phục nó để tạo nên thành quả cho cuộc đời.

<i><b>Kết bài (1đ)</b></i>

<i>- Cần phải rèn luyện ý chí, nghị lực, lạc quan, hi vọng và có niềm tin vào cuộc sống. Cần</i>
nhất là thái độ sống của mình trước mọi thử thách của cuộc đời

<b> Câu 3 (10.0 điểm) </b>

<b> </b><i><b>Mở bài. Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận(0,5đ)</b></i>

<i><b> Thân bài :</b></i>

<i><b> * Tóm tắt ngắn gọn câu chuyện(1đ)</b></i>

<i><b> * Nêu được những chi tiết hé mở trong truyện để có thể tránh được thảm kịch cho Vũ</b></i>
<i><b>Nương: (2đ)</b></i>

Truyện khơng phải khơng hé mở khả năng có thể tránh được thảm kịch đau thương của

Vũ Nương:

- Lời con trẻ chứa đựng khơng ít điều vơ lí khơng thể tin ngay được: “mẹ Đản đi cũng đi,
<i>mẹ Đản ngồi cũng ngồi”, ”chỉ nín thin thít”, “chẳng bao giờ bế Đản cả”,... Câu nói đó của</i>
đứa trẻ như là một câu đố, nếu Trương Sinh biết suy nghĩ thì cái chết của Vũ Nương sẽ khơng
xảy ra. Nhưng Trương Sinh cả ghen, ít học, đã vơ tình bỏ dở khả năng giải quyết tấm thảm kịch,
dẫn tới cái chết oan uổng của người vợ.

- Bi kịch có thể tránh được khi vợ hỏi chuyện kia ai nói, chỉ cần Trương Sinh kể lại lời
con nói mọi chuyện sẽ rõ ràng.

=>Thể hiện tài năng kể chuyện của Nguyễn Dữ (thắt nút truyện làm cho mâu thuẫn đẩy
lên đỉnh điểm tăng sự li kỳ, hấp dẫn cho câu chuyện)

<b> * Suy nghĩ về cái chết của Vũ Nương(4,5đ)</b>

- Tìm đến cái chết là tìm đến giải pháp tiêu cực nhất nhưng dường như đó là cách duy
nhất của Vũ Nương. Hành động trẫm mình tự vẫn của nàng là hành động quyết liệt cuối cùng để
bảo tồn danh dự, đối với nàng phẩm giá cịn cao hơn cả sự sống.

- Một phụ nữ đức hạnh, tâm hồn như ngọc sáng mà bị nghi oan bởi một chuyện không
đâu ở một lời con trẻ, một câu nói đùa của mẹ với con mà phải tìm đến cái chết bi thảm, ai ốn
trong lịng sơng thăm thẳm.

- Câu chuyện bắt đầu từ một bi kịch gia đình, một chuyện trong nhà, một vụ ghen tng.
Vũ Nương lấy phải người chồng cả ghen, nguyên nhân trực tiếp dẫn nàng đến cái chết bi thảm
là “máu ghen” của người chồng nơng nổi. Khơng phải chỉ vì cái bóng trên tường mà chính là
cái bóng đen trong tâm hồn Trương Sinh đã giết chết Vũ Nương.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

thể lường trước được. Đó là xã hội phong kiến ở nước ta, xã hội đã sinh ra những chàng Trương

Sinh, những người đàn ông mang nặng tư tưởng nam quyền, độc đoán, đã chà đạp lên quyền
sống của người phụ nữ. Hậu quả là cái chết thảm thương của Vũ Nương.

- Chiến tranh phong kiến cũng là một nguyên nhân dẫn đến bi kịch của Vũ Nương. Nó
gây nên cảnh sinh li rồi góp phần dẫn đến cảnh tử biệt.

- Cái chết của Vũ Nương là lời tố cáo xã hội phong kiến đã dung túng cho cái ác, cái xấu
xa đồng thời bày tỏ niềm cảm thông đối với số phận người phụ nữ.

- Bi kịch của Vũ Nương đem đến bài học thấm thía về việc giữ gìn hạnh phúc gia đình.
<b> * Đánh giá, liên hệ, mở rộng:(1,5đ)</b>

- Nghệ thuật xây dựng chi tiết có ý nghĩa trong tác phẩm, tạo tình huống có vấn đề .

- Nỗi đau, số phận của Vũ Nương cũng chính là hình ảnh cuộc sống của người phụ nữ
xưa.

- Trân trọng, cảm thông, thấu hiểu của tác giả với người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
<i><b> Kết bài (0,5đ)</b></i>

- Khẳng định lại vấn đề

</div>

<!--links-->