Bai 12 Cau ghep tiep theo

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Câu ghép.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KiÓm tra bµi cò ? Nêu đặc điểm của câu ghép. Cách nèi c¸c vÕ trong c©u ghÐp. - §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp: Nh÷ng c©u do hai hoÆc nhiÒu côm C-V kh«ng bao chøa nhau t¹o thµnh. Mỗi cụm C-V này đợc gọi là một vế câu. - C¸ch nèi c¸c vÕ c©u: + Dïng c¸c tõ cã t¸c dông nèi: • Quan hệ từ; phó từ, đại từ hay chỉ từ thờng đi đôi víi nhau ( CÆp tõ h« øng) + Kh«ng dïng tõ nèi: Gi÷a c¸c vÕ c©u cÇn cã dÊu phÈy, dÊu chÊm phÈy hoÆc dÊu hai chÊm..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp (tiÕp theo) I. Quan hệ nghĩa giữa các vế câu:. Bµi tËp 1. Hãy xác định các vế câu trong câu ghép sau. - Quan hÖ gi÷a c¸c vÕ c©u lµ quan hÖ g×? - Trong mối quan hệ đó, mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì? Có lẽ tiếng Việt của chúng ta đẹp bởi vì tâm hồn của ngời Việt Nam ta rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc đấu tranh của nhân dân ta từ trớc tới nay là cao quí, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp. (Ph¹m V¨n §ång, Gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp (tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u Bµi tËp 1. Hãy xác định các vế câu trong câu ghép sau. - Quan hÖ gi÷a c¸c vÕ c©u lµ quan hÖ g×? - Trong mối quan hệ đó, mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì? Ví dụ: Có lẽ tiếng Việt của chúng ta // đẹp bởi vì tâm hồn của ng ời Việt Nam ta // rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc đấu tranh của nhân dân ta từ trớc tới nay // là cao quí, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp. -> Cã ba vÕ c©u=> C¸c vÕ c©u cã quan hÖ nguyªn nh©n- kết qu¶.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TiÕt 45. C©u ghÐp (tiÕp theo). * VÝ dô: 1.Các em phải gắng học để thầy mẹ được vui lòng và để thầy dạy các em được sung sướng. (Thanh Tịnh) -> Các vế có quan hệ mục đích 2. NÕu ai buån phiÒn cau cã th× g¬ng còng cau cã theo. ( B¨ng S¬n) -> Quan hÖ ®iÒu kiÖn ( gi¶ thiÕt) 3. Mặc dầu trời ma to nhng em vẫn đến lớp sớm. -> Quan hÖ t¬ng ph¶n.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> C©u ghÐp (tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u: TiÕt 45. 4. Mưa càng to thì nước càng lớn .. -> Quan hÖ t¨ng tiÕn 5.§Þch ph¶i ®Çu hµng hoÆc chóng bÞ tiªu diÖt. -> Quan hÖ lùa chän 6. ChÞ kh«ng nãi g× n÷a vµ chÞ l¹i khãc. -> Quan hệ đồng thời 7. BÐ Lan kh«ng nãi g× n÷a råi nã oµ khãc. -> Quan hÖ nèi tiÕp 8. Không thấy tiếng súng bắn trả: Địch đã rút chạy. -> Quan hÖ gi¶i thÝch.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo ) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp * Ghi nhí: Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u ghÐp. DÊu hiÖu h×nh thøc thêng gÆp. Quan hÖ nguyªn nh©n. V× … nªn , t¹i … nªn , nhê…nªn...,. Quan hÖ ®iÒu kiÖn (gi¶ thiÕt). NÕu … th× …, gi¸ … th× .., hÔ ...th×...,. Quan hÖ t¬ng ph¶n. Tuy … nhng ..., …. Quan hÖ t¨ng tiÕn. Cµng …cµng …, …. Quan hÖ lùa chän. Hay, hoÆc, …. Quan hÖ bæ sung. Kh«ng nh÷ng … mµ cßn …,... Quan hÖ tiÕp nèi. Råi, …. Quan hệ đồng thời. võa … võa…,. Quan hÖ gi¶i thÝch. DÊu hai chÊm (:), ….

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TiÕt 45. C©u ghÐp ( tiÕp theo). I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II.LuyÖn tËp Bµi tËp 1/124 ? Xác định các vế câu trong câu ghép sau và mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu đó. Cho biết mỗi vế câu biểu thị ý nghÜa g× trong mèi quan hÖ Êy. a.- Cảnh vật chung quanh tôi đang thay đổi vì chính lòng tôi đang thay đổi: hôm nay tôi đi học. ( T«i ®i häc - Thanh TÞnh ).

<span class='text_page_counter'>(9)</span> a.- Cảnh vật chung quanh tôi //đang thay đổi vì chính lòng tôi // đang thay đổi: hôm nay tôi // đi học. ( T«i ®i häc - Thanh TÞnh ) -> VÕ 1- 2: Nguyªn nh©n- kÕt qu¶ VÕ 3 : Gi¶i thÝch cho vÕ 2 b. Cã 2 vÕ c©u -> Quan hÖ ®iÒu kiÖn (§iÒu kiÖn- KÕt qu¶) - VÕ 1: §iÒu kiÖn - VÕ 2: KÕt qu¶ c. Cã 5 vÕ c©u-> Quan hÖ t¨ng tiÕn ( Ch¼ng nh÷ng ….mµ cßn ) d. Cã 2 vÕ c©u -> Mèi quan hÖ t¬ng ph¶n e. - C©u 1: 2 vÕ c©u -> Quan hÖ nèi tiÕp - C©u 2: 2 vÕ c©u -> Quan hÖ nguyªn nh©n.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp Bµi tËp 2/125- 125 a.Biển luôn thay đổi màu tuỳ theo sắc mây trời. Trời xanh th¼m, biÓn còng xanh th¼m nh d©ng cao lªn, ch¾c nÞch. Trêi r¶i m©y tr¾ng nh¹t, biÓn m¬ mµng dÞu h¬i s¬ng. Trêi ©m u m©y ma, biÓn x¸m xÞch, nÆng nÒ. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ… (Theo Vũ Tú Nam, Biển đẹp). - 4 c©u , c¸c vÕ c©u cã quan hÖ ®iÒu kiÖn - kÕt qu¶ ->Dựa vào văn cảnh để xác định - Có thể thêm cặp quan hÖ tõ: NÕu…. th×….

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TiÕt 45. C©u ghÐp ( tiÕp theo). I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp Bµi tËp 2/124-125 b. Vµo mïa s¬ng ngµy ë H¹ Long nh ng¾n l¹i. Buæi sím, mÆt trêi // lªn ngang cét buåm, s¬ng //tan ,trêi // míi quang. Buổi chiều, nắng// vừa nhạt, sơng// đã buông nhanh xuống mÆt biÓn. ( Thi S¶nh ) - 2 c©u -> Quan hÖ nguyªn nh©n- kÕt qu¶ -VÕ ®Çu :Nguyªn nh©n -VÕ sau : kÕt - 4 c©u qu¶-> Quan hÖ ®iÒu kiÖn- kÕt qu¶. - Dựa vào văn cảnh để xác định ý nghĩa -> Kh«ng cña thÓc¸ct¸ch c¸cThªm vÕ vµo c©utrícthµnh các câu đơn vì các vế vÕ c©uc¸c vÕ c©u quan hÖ “ NÕu… th×… c©u cã mèicÆp quan hÖtõchÆt chÏ víi nhau.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TiÕt 45. C©u ghÐp ( tiÕp theo). I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp Bµi tËp 3: - Xác định câu ghép trong đoạn trích sau. - XÐt vÒ mÆt lËp luËn, cã thÓ t¸ch mçi vÕ cña nh÷ng câu ghép ấy thành một câu đơn không? Vì sao? - XÐt vÒ gi¸ trÞ biÓu hiÖn, nh÷ng c©u ghÐp nh vËy cã t¸c dông nh thÕ nµo trong viÖc miªu t¶ lêi lÏ cña nh©n vËt l·o H¹c?.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp • Lão kể nhỏ nhẻ và dài dòng thật (1). Nhng đại khái có thể rút vào hai viÖc (2). ViÖc thø nhÊt: l·o th× giµ, con l·o ®i v¾ng, v¶ l¹i nã còng cßn dại lắm, nếu không có ngời trông nom cho nó thì khó mà giữ đợc vờn đất để làm ăn ở làng này; tôi là ngời nhiều chữ nghĩa, nhiều lí luận, ngêi ta kiªng nÓ, vËy l·o muèn nhê t«i cho l·o göi ba sµo vên cña thằng con lão; lão viết văn tự nhựơng cho tôi để không ai còn tơ tởng dòm ngó đến; khi nào con lão về thì nó sẽ nhận vờn làm, nhng văn tự cứ để tên tôi cũng đợc, để thế để tôi trông coi cho nó (3)… Việc thứ hai: l·o giµ yÕu l¾m råi, kh«ng biÕt sèng chÕt lóc nµo, con kh«ng cã nhà, lỡ chết không biết ai đứng ra lo cho đợc; để phiền cho hàng xóm thì chết không nhắm mắt; lão còn hăm nhăm đồng bạc với năm đồng bạc vừa bán chó là ba mơi đồng bạc, muốn gửi tôi, để lỡ có chết thì tôi ®em ra, nãi víi hµng xãm gióp, gäi lµ cña l·o cã tÝ chót, cßn bao nhiªu đành nhờ hàng xóm cả (4)….

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp • C©u sè (3) vµ c©u sè (4) lµ c©u ghÐp. - XÐt vÒ mÆt lËp luËn: mçi c©u gåm nhiÒu vÕ, tËp trung tr×nh bµy mét viÖc l·o H¹c nhê «ng gi¸o: + ViÖc thø nhÊt: l·o H¹c göi m¶nh vên nhê «ng gi¸o tr«ng coi cho con l·o. + ViÖc thø hai: l·o H¹c göi tiÒn nhê «ng gi¸o lo ma chay nÕu ch¼ng may l·o chÕt. -> NÕu t¸ch mçi vÕ c©u trong tõng c©u ghÐp thµnh mét c©u đơn thì không đảm bảo đợc tính mạch lạc của lập luận. - Xét về giá trị biểu hiện: tác giả cố ý viết câu dài là để tái hiÖn c¸ch kÓ lÓ “dµi dßng” cña l·o H¹c -> phï hîp víi c¸ch nãi n¨ng chËm r·i, dµi dßng cña ngêi giµ, phï hîp víi tÝnh c¸ch l·o H¹c..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp Bµi tËp 5: Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u cña c©u ghÐp thø 2 là quan hệ gì? Có thể tách mỗi vế câu thành một câu đơn đợc không. - C©u 2: NÕu con cha ®i, cô NghÞ cha giao tiÒn cho,u cha có tiền nộp su thì không khéo thầy con sẽ chết ở đình, chứ không sống đợc. ( Tắt Đèn- Ngô Tất Tố ) - Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u: Quan hÖ ®iÒu kiÖn -> Không thể tách mỗi vế câu thành một câu đơn đợc => VÕ 1,2 : nªu ®iÒu kiÖn cho sù viÖc ë vÕ 3.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp * C©u1: Th«i, u van con,u l¹y con,con cã th¬ng thÇy th¬ng u, th× con ®i ngay b©y giê cho u. ->Cã 4 vÕ c©u => - VÕ1,2: Quan hÖ nèi tiÕp => DiÔn t¶ th¸i độ nài nỉ của chị Dậu - VÕ 3: Quan hÖ ®iÒu kiÖn víi sù viÖc nªu ë vÕ 4 * C©u 3: Th«i, u van con, u l¹y con, con cã th¬ng thÇy th¬ng u, th× con ®i ngay b©y giê cho u Nếu tách mỗi vế câu thành một câu đơn thì nhịp điệu của câu văn sẽ không thể diễn tả thái độ nài nỉ của chị Dậu -> Không thể tách đợc..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TiÕt 45 C©u ghÐp ( tiÕp theo) I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp II. LuyÖn tËp. HÖ thèng kiÕn thøc vÒ c©u ghÐp C¸c c¸ch nèi c¸c vÕ c©u ghÐp Dïng tõ cã t¸c dông nèi Kh«ng dïng tõ nèi (Dïng dÊu c©u).

<span class='text_page_counter'>(18)</span> HÖ thèng kiÕn thøc vÒ ý nghÜa c¸c vÕ trong c©u ghÐp QH lùa chän. QH t¨ng tiÕn QH đồng thời. QH t¬ng ph¶n. QH ®iÒu kiÖn C¸c quan hÖ thêng gÆp gi÷a c¸c vÕ c©u ghÐp. QH tiÕp nèi. QH Ng. nh©n QH bæ sung.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> C¸ch nhËn biÕt quan hÖ gi÷a c¸c vÕ c©u. Dùa vµo v¨n c¶nh, hoµn c¶nh giao tiÕp. Dùa vµo dÊu hiÖu h×nh thøc.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> HÖ thèng kiÕn thøc vÒ c©u (XÐt vÒ cÊu t¹o ng÷ ph¸p) C©u (XÐt vÒ cÊu t¹o ng÷ ph¸p). Câu đơn. Rót gän C©u (líp 6). Biến đổi c©u. Më réng C©u ( líp7). C©u ghÐp. Câu đặc biÖt ( líp 6). ChuyÓn đổi câu ( líp 8).

<span class='text_page_counter'>(21)</span> * Huíng dÉn häc bµi - N¾m néi dung bµi häc - Lµm l¹i c¸c bµi tËp vµo vë bµi tËp - Tìm hiểu bài dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Viết đoạn văn ngắn (5 câu) bày tỏ thái độ của em sau khi häc v¨n b¶n “ ¤n dÞch, thuèc l¸” ( cã sö dông Ýt 1 c©u ghÐp ).

<span class='text_page_counter'>(22)</span>