SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH
TRƯỜNG THPT LÝ NHÂN TƠNG
Tổ Hố – Sinh
=================================================
ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP THI THPT QG
MÔN SINH HỌC
(Ban cơ bản)
Năm học 2016 – 2017
Chuyên đề 1: Cơ chế di truyền
GV Sinh học: Nguyễn Văn Thành
Buổi thứ nhât
Buổi thứ hai
Ngày: 1 / 4 /2017 Lớp :12A2
Ngày: 8 / 4 /2017 Lớp :12A2
Bắc Ninh, tháng 4 năm 2017
Phần I: Ôn tập lý thuyết
Chủ đề 1: CƠ CHẾ DI TRUYỀN.
I.Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Củng cố kiến thức về gen, mã di truyền và q trình nhân đơi AND,
phiên mã, dịch mã.Đột biến gen. NST,đột biến NST.
2. Kĩ năng:
Giải các bài tập về di truyền và biến dị.
Xác định dạng bài tập, làm nhanh một số dạng bài tập trắc
nghiệm.
3. Thái độ: Có thái độ nghiêm túc, đúng đắn, tự tin vào kiến thức
học được.
II. Phương pháp, phương tiện.
Tổng kết khái quát hóa.
Chuẩn bị: câu hỏi và bài tập vận dụng.
Các sơ đồ chuyên hóa.
III. Nội dung.
A) GEN, MÃ DI TRUYỀN VÀ Q TRÌNH NHÂN ĐƠI ADN
I. Gen
1. Khái niệm
- Gen là một đoạn ADN mang thông tin mã hố cho một chuỗi
pơlipeptit hay một phân tử ARN.
Vd: Gen Hb mã hố chuỗi pơlipeptit trong TB hồng cầu của
người, gen t- ARN mã hoá cho phân tử tARN.
2. Cấu trúc chung của gen cấu trúc:
Gồm 3 vùng trình tự các nucleotit: vùng điều hồ, vùng mã hố, vùng
kết thúc.
II. Mã di truyền:
1. Khái niệm:
- Mã di truyền là trình tự sắp xếp các nuclêơtit trong gen (mạch gốc)
quy định trình tự sắp xếp các axit amin trong prơtêin.
2. Đặc điểm:
+ Mã di truyền được đọc từ một điểm theo chiều 3’=>5’, theo từng
bộ ba, không gối lên nhau
+ Mã di truyền có tính phổ biến(hầu như các lồi đều dùng chung 1
mã DT)
+ Mã di truyền có tính đặc hiệu( 1 bộ 3 chỉ mã hoá 1 loại aa)
+ Mã di truyền có tính thối hố(nhiều bộ 3 khác nhau cùng xá định 1
aa)
III. Q trình nhân đơi ADN:
1. Bước 1:(Tháo xoắn phân tử ADN)
-Nhờ các enzim tháo xoắn 2 mạch phân tử ADN tách nhau dần lộ ra
2 mạch khn và tạo ra chạc hình chữ Y ( chạc sao chép).
2. Bước 2:(Tổng hợp các mạch ADN mới)
-2 mạch ADN tháo xoắn được dùng làm mạch khuôn tổng hợp nên
mạch mới theo nguyên tắc bổ sung( A liên kết với T, G liên kết với
X).
-Mạch khn có chiều 3’ 5’ thì mạch mới được tổng hợp liên tục
cịn mạch khn có chiều 5’ 3’ thì mạch mới được tổng hợp từng
đoạn( Okazaki) rồi sau đó nối lại với nhau.
3. Bước 3:( 2 phân tử ADN được tạo thành)
- Trong mỗi phân tử ADN mới có 1 mạch của phân tử ADN ban đầu
và 1 mạch mới được tổng hợp(án bảo tồn)
PHIÊN MÃ VÀ DỊCH MÃ
I. Phiên mã: (Tổng hợp ARN )
1. Cấu trúc và chức năng của các loại ARN
- ARN thơng tin( mARN): Có cấu tạo mạch thẳng, là khn cho q
trình dịch mã ở ribơxơm.
- ARN vận chuyển( tARN): Có nhiều loại tARN, mỗi phân tử tARN
đều có 1 bộ ba đối mã (anticôdon) và 1 đầu để liên kết với axit amin
tương ứng. Vận chuyển axit amin tới ribôxôm để tham gia tổng hợp
chuỗi pôlipeptit.
- ARN ribôxôm( rARN): Là thành phần kết hợp với prôtêin tạo nên
ribôxôm.
2. Cơ chế phiên mã: (Tổng hợp ARN )
- Phiên mã là q trình tổng hợp ARN trên mạch khn ADN.
- Diễn biến của quá trình phiên mã.
.ARN polimeraza bám vào vùng điều hịa làm gen tháo xoắn lộ mạch
gốc có chiều 3’=>5’ bắt đầu phiên mã.
.ARN polimeraza trượt trên mạch gốc theo chiều 3’=>5’.
.mARN được tổng hợp theo chiều 5’=>3’, mỗi nu trên mạch gốc liên
kết với nu tự do theo nguyên tắc bổ sung A-U, G-X, T-A, X-G (vùng
nào trên gen được phiên mã song thì sẽ đóng xoắn ngay). Khi ARN
polimeraza gặp tín hiệu kết thúc thì dừng phiên mã. Một phân tử
mARN được giải phóng.
Ở sinh vật nhân thực mARN sau khi tổng hợp sẽ cắt bỏ các đoạn
Intron, nối các đoạn Exon tạo thành mARN trưởng thành sẵn sằng
tham gia dịch mã.
Kết quả: Tạo nên phân tử mARN mang thông tin di truyền từ gen tới
ribôxôm để làm khuôn trong tổng hợp prôtêin.
II. Dịch mã: ( Tổng hợp prơtêin)
1. Hoạt hố axit amin:
- Nhờ các enzim đặc hiệu và ATP mỗi axit amin được hoạt hoá và
gắn với tARN tương ứng tạo axit amin- tARN( aa- tARN).
2. Tổng hợp chuỗi pôlipeptit:
- Ribôxôm gắn với mã mở đầu AUG và Met-tARN (anticôdon UAX)
bổ sung chính xác với cơdon mở đầu.
- Các aa-tARN vận chuyển axit amin tới, anticôdon của tARN bổ
sung với côdon trên mARN. Enzim xúc tác hình thành liên kết peptit
giữa 2 axit amin.
- Ribôxôm dịch chuyển đến côdon tiếp và cứ tiếp tục như vậy cho
đến khi tiếp xúc với mã kết thúc (khơng có axit amin vào Riboxom)
thì dừng dịch mã hồn tất. Một chuỗi Polipeptit được hình thành.
- Nhờ enzim đặc hiệu axit amin đầu tiên (Met) được cắt khỏi chuỗi
tạo thành chuỗi polipeptit hồn chỉnh. Sau đó hình thành các cấu trúc
bậc cao thực hiện chức năng sinh học của Protein.
- Một nhóm ribơxơm (pơlixơm) gắn với mỗi mARN giúp tăng hiệu
suất tổng hợp prơtêin.
ĐIỀU HỒ HOẠT ĐỘNG GEN
1. Khái niệm: Điều hoà hoạt động của gen là điều hoà lượng sản
phẩm của gen được tạo trong tế bào đảm bảo cho hoạt động sống của
tế bào phù hợp với điều kiện môi trường cũng như sự phát triển bình
thường của cơ thể.
- Ở sinh vật nhân sơ điều hoà hoạt động gen chủ yếu ở mức độ phiên
mã.
- Ở sinh vật nhân thực điều hoà hoạt động của gen rất phức tạp và
xảy ra ở nhiều mức độ.
2. Cấu trúc của opêron Lac ở E. coli.
Opêron là các gen cấu trúc liên quan về chức năng được phân bố liền
nhau và có chung cơ chế điều hịa hoạt động.
Cấu trúc Ôperon Lac:
Z,Y,A: Là các gen cấu trúc mã hóa cho các enzim phân giải Lactozo.
O: Vùng vận hành là trình tự nu đặc biệt để protein ức chế liên kết
ngăn cản phiên mã.
P: Vùng khởi động có trình tự nu để ARN polimeraza liên kết và khởi
động q trình phiên mã.
Gen điều hịa khơng nằm trong Operon nhưng có vai trị điều hịa
hoạt động Operon.
3. Cơ chế điều hồ Hoạt động của ơpêron Lac:
Khi mơi trường khơng có lactơzơ: gen điều hồ tổng hợp prơtêin ức
chế. Prơtêin ức chế gắn vào vùng vận hành (O) các gen cấu trúc
khơng phiên mã.
Khi mơi trường có lactơzơ: Lactơzơ là chất cảm ứng gắn với prôtêin
ức chế prôtêin ức chế bị biến đổi không gắn được vào vùng vận
hành. ARN polimeraza liên kết với vùng khởi động tiến hành phiên
mã mARN của Z, Y, A được tổng hơp và dịch mã tạo các enzim
phân hủy Lactozo. Khi Lactozo cạn kiệt thì protein ức chế lại liên
kết với vùng (O) quá trình phiên mã dừng lại.
Phần II: Các dạng bài tập vận dụng
Bài tập về mối liên hệ giữa ADN(Gen) – mARN – Protein
1) ADN(Gen)
+ Đơn phân: Nucleotit, 3,4 Ao
+ 4 loại Nu A,T, G, X
+ NTBS: A liên kết với T = 2 lk H
G liên kết với X = 3 lk H
+ Tổng số: Nu = A + T + G + X
+ Số liên kết H = 2 A(T) + 3 G(X)
(A = T )
(G = X )
Ví dụ 1: Một gen có chiều dài 5100Ao và có tỷ lệ A/G = 2/3.
a) Xác định số nu từng loại của gen.
b) Gen phiên mã tổng hợp 1 mARN. Xác định số bộ ba trên
mARN.
c) Trong q trình dịch mã có 5 RBX trượt trên mARN, tính số
aa mơi trường cần cung cấp cho q trình dịch mã đó.
Ví dụ 2 : Một gen có chiều dài 0,4284 micromet. Trong gen có T/X=
1,25.Khi gen phiên mã tạo phân tử ARN người ta thấy trong quá trình
này số Gm = 25%, và Am – Um = 2Xm.
a.Tìm số lượng từng loại Nu của gen?
b.Số lượng từng loại riboNu của ARN?
c.Số lượng từng loại Nu trên mỗi mạch đơn của gen?
Ví dụ 3. Trên một một mạch của phân tử ADN có số lượng các
nuclêôtit như sau: A = 45, G = 40, T=45, X = 5. Phân tử ADN
trên tự nhân đôi một lần, địi hỏi mơi trường nội bào cung cấp
số nuclêôtit mỗi loại là bao nhiêu?
A. A=T= 90, G=X=45
B. A=T=45, G=X= 40
C. A=T=50, G=X=85.
D. A=T=G=X=45
2) mARN
+ Được sao chép từ mạch gốc của gen (mạch 3’ => 5’)
+ Sao theo NTBS: Nếu mạch gốc là A thì mạch mARN là U
Nếu mạch gốc là T thì mạch mARN là A
Nếu mạch gốc là G thì mạch mARN là X
Nếu mạch gốc là X thì mạch mARN là G
Ví dụ 2: Trình tự nuclêơtit nào sau đây phù hợp với trình tự các
nuclêơtit được phiên mã từ một gen có mạch bổ sung là
5’ GAXGATTGX 3’?
A. 3’XTGXTAAXG5’
B. 5’ XUGXUAAXG 3’
C. 3’XUGXUAAXG5’
D. 5’ GAXGAUUGX 3’
3) Protein
+ Đơn phân là axitamin (aa)
+ Tổng hợp dựa trên khuôn mẫu là mạch mARN
+ Cần chú ý bộ 3 mở đầu (AUG) mã hoá cho Met, bộ 3 kết thúc
(UAA; UAG; UGA)khơng mã hố cho aa nào cả.
+ Cịn lại cứ 3 nu mã hố cho 1 aa
Phần III: Bài tập về nhà
BÀI 1. GEN, MÃ DI TRUYỀN VÀ Q TRÌNH NHÂN ĐƠI ADN
Câu 1. Mỗi gen mã hố prơtêin điển hình gồm các vùng:
A. khởi đầu, mã hố, kết thúc.
B. điều hồ, mã hố, kết thúc.
C. điều hoà, vận hành, kết thúc.
D. điều hoà, vận hành, mã hố.
Câu 2. Gen khơng phân mảnh có
A. vùng mã hố liên tục.
B. các đoạn intrơn.
C. vùng mã hố khơng liên tục.
D. cả exơn và intrơn.
Câu 3. Trên một một mạch của phân tử ADN có số lượng các
nuclêôtit như sau: A = 45, G = 40, T=45, X = 5. Phân tử ADN trên tự
nhân đôi một lần, địi hỏi mơi trường nội bào cung cấp số nuclêôtit
mỗi loại là bao nhiêu?
A. A=T= 90, G=X=45
B. A=T=45, G=X= 40
C. A=T=50, G=X=85.
D. A=T=G=X=45
Câu 4. Trình tự nuclêơti nào sau đây phù hợp với trình tự các
nuclêơtit được phiên mã từ một gen có mạch bổ sung là 5’
GAXGATTGX 3’?
A. 3’XTGXTAAXG5’
B. 5’ XUGXUAAXG 3’
C. 3’XUGXUAAXG5’
D. 5’ GAXGAUUGX 3’
Câu 5. Những cơđon nào dưới đây khơng mã hóa cho axit amin
(côđon kết thúc) ?
A. AUG, UGA, UAA
B. AUG, UAG, UAA
C. UGA, UAG, UAA
D. UGA, UAG, AUG
Câu 6. Bản chất của mã di truyền là
A. một bộ ba mã hoá cho một axitamin.
B. các axitamin đựơc mã hoá trong gen.
C. 3 nuclêôtit liền kề cùng loại hay khác loại đều mã hố cho một
axitamin.
D. trình tự sắp xếp các nulêơtit trong gen quy định trình tự sắp xếp
các axit amin trong prôtêin.
Câu 7. Trong phiên mã, mạch ADN được dùng để làm khuôn là
mạch
A. 3’ 5’ .
B. 5’ 3’ .
C. được tổng hợp liên tục.
D.
được tổng hợp gián đoạn.
Câu 8. Q trình tự nhân đơi của ADN chỉ có một mạch được tổng
hợp liên tục, mạch còn lại tổng hợp gián đoạn vì
A. enzim xúc tác quá trình tự nhân đơi của ADN chỉ gắn vào đầu 3’
của pơlinuclêơtít ADN mẹ và mạch pôlinuclêôtit chứa ADN con kéo
dài theo chiều 5’ - 3’ .
B. enzim xúc tác quá trình tự nhân đôi của ADN chỉ gắn vào đầu 3’
của pơlinuclêơtít ADN mẹ và mạch pơlinuclêơtit chứa ADN con kéo
dài theo chiều 3’ - 5’ .
C. enzim xúc tác quá trình tự nhân đơi của ADN chỉ gắn vào đầu 5’
của pơlinuclêơtít ADN mẹ và mạch pơlinuclêơtit chứa ADN con kéo
dài theo chiều 5’ - 3’ .
D. hai mạch của phân tử ADN ngược chiều nhau và có khả năng tự
nhân đôi theo nguyên tắc bổ xung.
Câu 9. Các prôtêin được tổng hợp trong tế bào nhân thực đều
A. bắt đầu bằng axitamin Met
B. bắt đầu bằng axitfoocmin- Met.
C. kết thúc bằng Met.
D. bắt đầu từ một phức hợp aatARN.
Câu 10: Điểm khác nhau cơ bản nhất giữa gen cấu trúc và gen điều
hoà là
A. về khả năng phiên mã của gen.
B. về chức năng của prôtêin do gen tổng hợp.
C. về vị trí phân bố của gen.
D. về cấu trúc của gen.
BÀI 2. PHIÊN MÃ – DỊCH MÃ
Câu 1: Các loại bazơ nitơ có trong cấu trúc của phân tử ARN là
A. ađênin, timin, guanin, xitôzin B. ađênin, uraxin, guanin, xitôzin.
C. ađênin, timin, guanin, xitôzin, uraxin. D. ađênin, purin, guanin,
xitôzin.
Câu 2: Sinh vật có ARN đóng vai trị vật chất di truyền là
A. một số vi sinh vật cổ.
B. một số loài sinh vật nhân thực.
C. một số loài vi khuẩn.
D. một số loài virut.
Câu 3: Loại ARN nào mang bộ ba đối mã (anticôđon)?
A. mARN.
B. tARN.
C. rARN.
D. ARN của vi rút.
Câu 4: Phân tử mARN được tạo ra từ mạch khuôn của gen được gọi
là
A. bản mã sao. B. bản mã gốc. C. bản đối mã.
D. bản dịch mã.
Câu 5: Sự tổng hợp ARN được thực hiện
A. theo nguyên tắc bổ sung chỉ trên một mạch của gen (mạch 3 ’ →
5’).
B. theo nguyên tắc bán bảo tồn.
C. theo nguyên tắc bổ sung trên hai mạch của gen.
D. theo nguyên tắc bổ sung và bán bảo tồn.
Câu 6: Trên mạch tổng hợp ARN của gen, enzim ARN pôlimeraza
đã di chuyển theo chiều
A. từ 3’ đến 5’.B. từ giữa gen.C. chiều ngẫu nhiên.D. từ 5’ đến 3’.
Câu 7: mARN được tổng hợp theo chiều
A. từ 3’ đến 5’.B. mạch khuôn.C. từ 5’ đến 3’.D. ngẫu nhiên.
Câu 8: Quá trình tổng hợp chuỗi pôlipeptit diễn ra ở bộ phận nào
trong tế bào nhân thực?
A. Nhân.
B. Tế bào chất. C. Màng tế bào.
D. Thể Gơngi.
Câu 9: Axit amin mêtiơnin được mã hố bởi mã bộ ba
A. AUU.
B. AUX.
C. AUG.
D. AUA.
Câu 10: Quá trình dịch mã kết thúc khi
A. ribơxơm rời khỏi mARN và trở lại dạng tự do với 2 tiểu phần lớn
và bé.
B. ribơxơm gắn axit amin mêtiơnin vào vị trí cuối cùng của chuỗi
pôlipeptit.
C. ribôxôm tiếp xúc với 1 trong các mã bộ ba UAU, UAX, UXG.
D. ribôxôm tiếp xúc với 1 trong các mã bộ ba UAA, UAG, UGA.
BÀI 3. ĐIỀU HỒ HOẠT ĐỘNG GEN
Câu 1: Điều hồ hoạt động của gen chính là
A. điều hồ lượng mARN của gen được tạo ra.
B. điều hoà lượng sản phẩm của gen được tạo ra.
C. điều hoà lượng tARN của gen được tạo ra.
D. điều hoà lượng rARN của gen được tạo ra.
Câu 2: Trình tự các gen trong 1 opêron Lac như sau:
A. Gen điều hoà (R) → vùng vận hành (O) → các gen cấu trúc:
gen Z – gen Y – gen A.
B. Vùng khởi động (P) → vùng vận hành (O) → các gen cấu
trúc: gen Z – gen Y – gen A.
C. Vùng vận hành (O) → vùng khởi động (P) → các gen cấu
trúc: gen Z – gen Y – gen A.
D. Gen điều hoà (R) → vùng khởi động (P) → vùng vận hành
(O) → các gen cấu trúc.
Câu 3: Cơ chế điều hoà đối với opêron lac ở E.coli dựa vào tương tác
của các yếu tố nào?
A. Dựa vào tương tác của prôtêin ức chế với vùng P.
B. Dựa vào tương tác của prôtêin ức chế với nhóm gen cấu trúc.
C. Dựa vào tương tác của prôtêin ức chế với vùng O.
D. Dựa vào tương tác của prôtêin ức chế với sự thay đổi của mơi
trường.
Câu 4: Đối với opêron ở E.coli thì tín hiệu điều hồ hoạt động của
gen là
A. đường lactơzơ.
B. đường saccarơzơ.
C.đường mantôzơ.
D. đường glucôzơ.
Câu 5: Sinh vật nhân sơ sự điều hoà ở các opêron chủ yếu diễn ra
trong giai đoạn
A. trước phiên mã. B. phiên mã. C. dịch mã.
D. sau dịch mã.
Câu 6: Trong cơ chế điều hoà hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ, vai
trò của gen điều hoà R là
A. nơi gắn vào của prôtêin ức chế để cản trở hoạt động của enzim
phiên mã
B. mang thông tin cho việc tổng hợp một prôtêin ức chế tác động lên
vùng khởi động.
C. mang thông tin cho việc tổng hợp prôtêin ức chế tác động lên vùng
vận hành.
D. mang thông tin cho việc tổng hợp prôtêin.
Phần IV: Củng cố kiến thức đã học
GEN, MÃ DI TRUYỀN VÀ Q TRÌNH NHÂN ĐƠI ADN
Câu 1: Giả sử một gen được cấu tạo từ 3 loại nuclêơtit: A, T, G thì
trên mạch gốc của gen này có thể có tối đa bao nhiêu loại mã bộ ba?
A. 6 loại mã bộ ba.
B. 3 loại mã bộ ba.
C. 27 loại mã
bộ ba.
D. 9 loại mã bộ ba.
Câu 2: Ở sinh vật nhân thực, trình tự nuclêơtit trong vùng mã hóa
của gen nhưng khơng mã hóa axit amin được gọi là
A. đoạn intron.
B. đoạn êxôn.
C. gen phân
mảnh.
D. vùng vận hành.
Câu 3: Vùng điều hoà là vùng
A. quy định trình tự sắp xếp các axit amin trong phân tử prơtêin
B. mang tín hiệu khởi động và kiểm sốt q trình phiên mã
C. mang thơng tin mã hố các axit amin
D. mang tín hiệu kết thúc phiên mã
Câu 4: Trong 64 bộ ba mã di truyền, có 3 bộ ba khơng mã hố cho
axit amin nào. Các bộ ba đó là:
A. UGU, UAA, UAG
B. UUG, UGA, UAG
C.
UAG,
UAA, UGA
D. UUG, UAA, UGA
Câu 5: Trong q trình nhân đơi ADN, vì sao trên mỗi chạc tái bản
có một mạch được tổng hợp liên tục còn mạch kia được tổng hợp
gián đoạn?
A. Vì enzim ADN polimeraza chỉ tổng hợp mạch mới theo chiều
5’→3’.
B. Vì enzim ADN polimeraza chỉ tác dụng lên một mạch.
C. Vì enzim ADN polimeraza chỉ tác dụng lên mạch khn
3’→5’.
D. Vì enzim ADN polimeraza chỉ tác dụng lên mạch khn
5’→3’.
Câu 6: Mã di truyền có tính đặc hiệu, tức là
A. tất cả các loài đều dùng chung một bộ mã di truyền.
B. mã mở đầu là AUG, mã kết thúc là UAA, UAG, UGA.
C. nhiều bộ ba cùng xác định một axit amin.
D. một bộ ba mã hoá chỉ mã hoá cho một loại axit amin.
Câu 7: Tất cả các lồi sinh vật đều có chung một bộ mã di truyền, trừ
một vài ngoại lệ, điều này biểu hiện đặc điểm gì của mã di truyền?
A. Mã di truyền có tính đặc hiệu.
B. Mã di
truyền có tính thối hóa.
C. Mã di truyền có tính phổ biến.
D. Mã di
truyền ln là mã bộ ba.
Câu 8: Gen khơng phân mảnh có
A. cả exơn và intrơn.
B. vùng mã
hố khơng liên tục.
C. vùng mã hố liên tục.
D. các đoạn
intrơn.
Câu 9: Một đoạn của phân tử ADN mang thơng tin mã hố cho một
chuỗi pôlipeptit hay một phân tử ARN được gọi là
A. codon.
B. gen.
C. anticodon.
D. mã di truyền.
Câu 10: Q trình nhân đơi ADN được thực hiện theo nguyên tắc gì?
A. Hai mạch được tổng hợp theo nguyên tắc bổ sung song song
liên tục.
B. Một mạch được tổng hợp gián đoạn, một mạch được tổng hợp
liên tục.
C. Nguyên tắc bổ sung và nguyên tắc bán bảo toàn.
D. Mạch liên tục hướng vào, mạch gián đoạn hướng ra chạc ba tái
bản.
Câu 11: Bản chất của mã di truyền là
A. trình tự sắp xếp các nulêơtit trong gen quy định trình tự sắp xếp
các axit amin trong prơtêin.
B. các axit amin đựơc mã hố trong gen.
C. ba nuclêơtit liền kề cùng loại hay khác loại đều mã hoá cho một
axit amin.
D. một bộ ba mã hoá cho một axit amin.
Câu 12: Vùng kết thúc của gen là vùng
A. mang tín hiệu khởi động và kiểm sốt q trình phiên mã
B. mang tín hiệu kết thúc phiên mã
C. quy định trình tự sắp xếp các aa trong phân tử prơtêin
D. mang thơng tin mã hố các aa
Câu 13: Mã di truyền mang tính thối hố, tức là:
A. nhiều bộ ba khác nhau cùng mã hoá cho một loại axit amin
B. tất cả các loài đều dùng chung nhiều bộ mã di truyền
C. tất cả các loài đều dùng chung một bộ mã di truyền
D. một bộ ba mã di truyền chỉ mã hoá cho một axit amin
Câu 16: Mã di truyền có tính phổ biến, tức là
A. tất cả các loài đều dùng chung nhiều bộ mã di truyền
B. nhiều bộ ba cùng xác định một axit amin
C. một bô ba mã di truyền chỉ mã hoá cho một axit amin
D. tất cả các loài đều dùng chung một bộ mã di truyền, trừ một vài
loài ngoại lệ
Câu 17: Mỗi ADN con sau nhân đơi đều có một mạch của ADN mẹ,
mạch cịn lại được hình thành từ các nuclêơtit tự do. Đây là cơ sở của
nguyên tắc
A. bổ sung.
B. bán bảo toàn.
C. bổ sung và bảo
toàn.
D. bổ sung và bán bảo tồn.
Câu 18: Mỗi gen mã hố prơtêin điển hình gồm các vùng theo trình
tự là:
A. vùng điều hồ, vùng vận hành, vùng mã hố.
B. vùng điều
hồ, vùng mã hố, vùng kết thúc.
C. vùng điều hồ, vùng vận hành, vùng kết thúc.
D. vùng vận
hành, vùng mã hoá, vùng kết thúc.
Câu 19: Gen là một đoạn của phân tử ADN
A. mang thơng tin mã hố chuỗi polipeptit hay phân tử ARN.
B.
mang thơng tin di truyền của các lồi.
C. mang thông tin cấu trúc của phân tử prôtêin.
D. chứa các bộ 3 mã hoá các axit amin.
Câu 20: Vùng nào của gen quyết định cấu trúc phân tử protêin do nó
quy định tổng hợp?
A. Vùng kết thúc.
B. Vùng điều hịa.
C. Vùng mã
hóa.
D. Cả ba vùng của gen.
Câu 21: Trong quá trình nhân đơi ADN, các đoạn Okazaki được nối
lại với nhau thành mạch liên tục nhờ enzim nối, enzim nối đó là
A. ADN giraza
B. ADN pơlimeraza
C. hêlicaza D.
ADN ligaza
Câu 22: Một gen có 480 ađênin và 3120 liên kết hiđrơ. Gen đó có số
lượng nuclêơtit là
A. 1800
B. 2400
C. 3000 D.
2040
Câu 23: Intron là
A. đoạn gen mã hóa axit amin.
B. đoạn gen
khơng mã hóa axit amin.
C. gen phân mảnh xen kẽ với các êxơn.
D. đoạn gen
mang tính hiệu kết thúc phiên mã.
Câu 24: Vai trị của enzim ADN pơlimeraza trong q trình nhân đơi
ADN là:
A. tháo xoắn phân tử ADN.
B. lắp ráp các nuclêôtit tự do theo nguyên tắc bổ sung với mỗi
mạch khuôn của ADN.
C. bẻ gãy các liên kết hiđrô giữa hai mạch của ADN.
D. nối các đoạn Okazaki với nhau.
Câu 25: Vùng mã hoá của gen là vùng
A. mang tín hiệu khởi động và kiểm sốt phiên mã B. mang tín
hiệu kết thúc phiên mã
C. mang tín hiệu mã hoá các axit amin
D. mang bộ
ba mở đầu và bộ ba kết thúc
Câu 26: Nhiều bộ ba khác nhau có thể cùng mã hóa một axit amin
trừ AUG và UGG, điều này biểu hiện đặc điểm gì của mã di truyền?
A. Mã di truyền có tính phổ biến.
B. Mã di
truyền có tính đặc hiệu.
C. Mã di truyền luôn là mã bộ ba.
D. Mã di
truyền có tính thối hóa.
Câu 27: Đơn vị mang thông tin di truyền trong ADN được gọi là
A. nuclêôtit.
B. bộ ba mã hóa.
C. triplet. D.
gen.
Câu 28: Đơn vị mã hố thơng tin di truyền trên ADN được gọi là
A. gen.
B. codon.
C. triplet. D.
axit amin.
Câu 29: Mã di truyền là:
A. mã bộ một, tức là cứ một nuclêôtit xác định một loại axit amin.
B. mã bộ bốn, tức là cứ bốn nuclêôtit xác định một loại axit amin.
C. mã bộ ba, tức là cứ ba nuclêôtit xác định một loại axit amin.
D. mã bộ hai, tức là cứ hai nuclêôtit xác định một loại axit amin.
PHIÊN MÃ VÀ DỊCH MÃ
Câu 1: Quá trình phiên mã ở vi khuẩn E.coli xảy ra trong
A. ribôxôm.
B. tế bào chất.
C. nhân tế
bào.
D. ti thể.
Câu 2: Làm khn mẫu cho q trình phiên mã là nhiệm vụ của
A. mạch mã hoá.
B. mARN.
C. mạch mã
gốc.
D. tARN.
Câu 3: Đơn vị được sử dụng để giải mã cho thông tin di truyền nằm
trong chuỗi polipeptit là
A. anticodon.
B. axit amin.
B. codon. C.
triplet.
Câu 4: Đặc điểm nào dưới đây thuộc về cấu trúc của mARN?
A. mARN có cấu trúc mạch kép, dạng vòng, gồm 4 loại đơn phân
A, T, G, X.
B. mARN có cấu trúc mạch kép, gồm 4 loại đơn phân A, T, G, X.
C. mARN có cấu trúc mạch đơn, gồm 4 loại đơn phân A, U, G, X.
D. mARN có cấu trúc mạch đơn, dạng thẳng, gồm 4 loại đơn phân
A, U, G, X.
Câu 5: Quá trình phiên mã xảy ra ở
A. sinh vật nhân chuẩn, vi khuẩn.
B. sinh vật có
ADN mạch kép.
C. sinh vật nhân chuẩn, vi rút.
D. vi rút, vi
khuẩn.
Câu 6: Trong quá trình dịch mã, mARN thường gắn với một nhóm
ribơxơm gọi là poliribơxơm giúp
A. tăng hiệu suất tổng hợp prơtêin.
B. điều hồ
sự tổng hợp prôtêin.
C. tổng hợp các prôtêin cùng loại.
D. tổng hợp
được nhiều loại prôtêin.
Câu 7: Đối mã đặc hiệu trên phân tử tARN được gọi là
A. codon.
B. axit amin.
B. anticodon.
C. triplet.
Câu 8: ARN được tổng hợp từ mạch nào của gen?
A. Từ mạch có chiều 5’ → 3’.
B. Từ cả hai
mạch đơn.
C. Khi thì từ mạch 1, khi thì từ mạch 2.
D. Từ mạch
mang mã gốc.
Câu 9: Loại axit nuclêic tham gia vào thành phần cấu tạo nên
ribôxôm là
A. rARN.
B. mARN.
C. tARN. D.
ADN.
Câu 10: Ở cấp độ phân tử nguyên tắc khuôn mẫu được thể hiện trong
cơ chế
A. tự sao, tổng hợp ARN, dịch mã.
B. tổng hợp
ADN, dịch mã.
C. tự sao, tổng hợp ARN.
D. tổng hợp
ADN, ARN.
Câu 11: Các chuỗi polipeptit được tổng hợp trong tế bào nhân thực
đều
A. kết thúc bằng Met.
B. bắt đầu
bằng axit amin Met.
C. bắt đầu bằng axit foocmin-Met.
D. bắt đầu từ
một phức hợp aa-tARN.
Câu 12: Dịch mã thông tin di truyền trên bản mã sao thành trình tự
axit amin trong chuỗi polipeptit là chức năng của
A. rARN.
B. mARN.
C. tARN. D.
ARN.
Câu 13: Làm khuôn mẫu cho quá trình dịch mã là nhiệm vụ của
A. mạch mã hoá.
B. mARN.
C. tARN. D.
mạch mã gốc.
Câu 14: Phiên mã là quá trình tổng hợp nên phân tử
A. ADN và ARN
B. prơtêin
C. ARN D.
ADN
Câu 15: Trong q trình phiên mã, ARN-polimeraza sẽ tương tác với
vùng nào để làm gen tháo xoắn?
A. Vùng khởi động.
B. Vùng mã hoá.
C. Vùng kết
thúc.
D. Vùng vận hành.
Câu 16: Trong quá trình phiên mã, chuỗi poliribônuclêôtit được tổng
hợp theo chiều nào?
A. 3’ → 3’.
B. 3’ → 5’.
C. 5’ → 3’.
D. 5’ → 5’.
Câu 17: Giai đoạn hoạt hố axit amin của q trình dịch mã diễn ra
ở:
A. nhân con
B. tế bào chất
C. nhân D.
màng nhân
Câu 18: Sản phẩm của giai đoạn hoạt hoá axit amin là
A. axit amin hoạt hoá.
B. axit amin tự do.
C.
chuỗi
polipeptit.
D. phức hợp aa-tARN.
Câu 19: Giai đoạn hoạt hoá axit amin của quá trình dịch mã nhờ
năng lượng từ sự phân giải
A. lipit
B. ADP
C. ATP D.
glucôzơ
Câu 20: Thông tin di truyền trong ADN được biểu hiện thành tính
trạng trong đời cá thể nhờ cơ chế
A. nhân đôi ADN và phiên mã.
B. nhân đôi
ADN và dịch mã.
C. phiên mã và dịch mã.
D. nhân đôi
ADN, phiên mã và dịch mã.
Câu 21: Cặp bazơ nitơ nào sau đây khơng có liên kết hidrơ bổ sung?
A. U và T
B. T và A
C. A và U D.
G và X
Câu 22: Nhận định nào sau đây là đúng về phân tử ARN?
A. Tất cả các loại ARN đều có cấu tạo mạch thẳng.
B. tARN có chức năng vận chuyển axit amin tới ribôxôm.
C. mARN được sao y khuôn từ mạch gốc của ADN.
D. Trên các tARN có các anticodon giống nhau.
Câu 23: Dịch mã là quá trình tổng hợp nên phân tử
A. mARN
B. ADN
C. prơtêin D.
mARN và prơtêin
Câu 24: Enzim chính tham gia vào quá trình phiên mã là
A. ADN-polimeraza.
B. restrictaza.
C.
ADNligaza.
D. ARN-polimeraza.
Câu 25: Trong quá trình dịch mã, liên kết peptit đầu tiên được hình
thành giữa
A. hai axit amin kế nhau.
B. axit amin
thứ nhất với axit amin thứ hai.
C. axit amin mở đầu với axit amin thứ nhất.
D. hai axit
amin cùng loại hay khác loại.
Câu 26: Đơn vị mã hoá cho thông tin di truyền trên mARN được gọi
là
A. anticodon.
B. codon.
C. triplet. D.
axit amin.
ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG GEN
Câu 1: Nội dung chính của sự điều hịa hoạt động gen là
A. điều hịa q trình dịch mã.
B. điều hịa
lượng sản phẩm của gen.
C. điều hịa q trình phiên mã.
D. điều hồ
hoạt động nhân đơi ADN.
Câu 2: Trong cơ chế điều hịa hoạt động của opêron Lac ở E.coli, khi
mơi trường có lactơzơ thì
A. prơtêin ức chế khơng gắn vào vùng vận hành.
B. prôtêin ức
chế không được tổng hợp.
C. sản phẩm của gen cấu trúc không được tạo ra.
D.
ARNpolimeraza không gắn vào vùng khởi động.
Câu 3: Operon Lac của vi khuẩn E.coli gồm có các thành phần theo
trật tự:
A. vùng khởi động – vùng vận hành – nhóm gen cấu trúc (Z,Y,A)
B. gen điều hòa – vùng vận hành – vùng khởi động – nhóm gen
cấu trúc (Z, Y, A)
C. gen điều hòa – vùng khởi động – vùng vận hành – nhóm gen
cấu trúc (Z, Y, A)
D. vùng khởi động – gen điều hịa – vùng vận hành – nhóm gen
cấu trúc (Z, Y, A)
Câu 4: Enzim ARN polimeraza chỉ khởi động được quá trình phiên
mã khi tương tác được với vùng
A. vận hành.
B. điều hịa.
C. khởi động.
D. mã hóa.
Câu 5: Operon là
A. một đoạn trên phân tử ADN bao gồm một số gen cấu trúc và
một gen vận hành chi phối.
B. cụm gồm một số gen điều hòa nằm trên phân tử ADN.
C. một đoạn gồm nhiều gen cấu trúc trên phân tử ADN.
D. cụm gồm một số gen cấu trúc do một gen điều hịa nằm trước
nó điều khiển.
Câu 6: Theo mơ hình operon Lac, vì sao prơtêin ức chế bị mất tác
dụng?
A. Vì lactơzơ làm mất cấu hình khơng gian của nó. B. Vì prơtêin
ức chế bị phân hủy khi có lactơzơ.