HOC24.VN
BÀI 33
ĐẶC ĐIỂM SƠNG NGỊI
VIỆT NAM
1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG
a. Nước ta có mạng lưới sơng ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước
- Nước ta có 2360 con sơng dài trên 10 km, 93% là các sông
nhỏ và ngắn
- Một số sông lớn: sơng Hồng, sơng Mê Cơng (Cửu Long),
chỉ có phần trung và hạ lưu chảy qua lãnh thổ nước ta
Tạo nên các đồng bằng châu thổ rất rộng lớn và phì nhiêu
Vì sao nước ta có rất nhiều sơng suối, song phần lớn
lại là các sơng nhỏ, ngắn và dốc?
TRẢ LỜI
Vì lãnh thổ nước ta hẹp ngang, lại nằm sát biển, ¾ diện tích
là đồi núi, các dãy núi ăn lan ra tận biển nên phần lớn sông
nhỏ, ngắn, dốc
HOC24.VN
b. Sơng ngịi nước ta chảy theo 2 hướng chính là TB-ĐN và vịng cung
Dựa vào hình 33.1, em hãy sắp xếp các sơng lớn theo
hai hướng chính trên
Tây Bắc – Đơng Nam
Vịng cung
Sơng Hồng, sơng Đà, sơng Mã,
sơng Cả, …
Sông Lô, sông Gâm, sông Cầu,
sông Thương,…
HOC24.VN
c. Sơng ngịi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
- Mùa cạn: mực nước thấp và sông chảy chậm
- Mùa lũ: Nước sông lên cao và chảy mạnh, chiếm 70 – 80% lượng nước cả năm
Sông Hồng mùa cạn
Sông Hồng mùa lũ
HOC24.VN
HOC24.VN
Dựa vào bảng 33.1, cho biết mùa lũ trên các lưu vực sơng có trùng nhau khơng
và giải thích vì sao có sự khác biệt ấy.
TRẢ LỜI
Mùa lũ trên các lưu vực sơng khơng trùng nhau vì chế độ mưa trên mỗi lưu vực khác nhau.
Mùa lũ có xu hướng chậm dần từ Bắc vào Nam.
Ngồi ra cịn phụ thuộc vào địa chất, địa hình và lớp phủ thực vật
HOC24.VN
Nhân dân ta đã tiến hành những biện
pháp nào để khai thác các nuồn lợi và
hạn chế tác hại của lũ?
Hồ Thác Bà
Hồ Hồ Bình
- Xây hồ chứa nước: Phát triển thuỷ
lợi, thuỷ điện, thuỷ sản, du lịch…
- Chung sống với lũ tại đồng bằng
sông Cửu Long:
+ Tận dụng nguồn nước để thau chua
rửa mặn, nuôi trồng thuỷ sản, phát
triển giao thông, du lịch.
+ Tận dụng nguồn phù sa để bón
ruộng, mở rộng đồng bằng.
Hồ Y-a-ly
Hồ Dầu Tiếng
Hồ Trị an
+ Tận dụng thuỷ sản tự nhiên,cải thiện
đời sống, phát triển kinh tế.
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
d. Sơng ngịi nước ta có lượng phù sa lớn
- Hằng năm sơng ngịi vận chuyển 839 tỉ m3 nước cùng hàng trăm triệu tấn phù sa.
- Sơng có hàm lượng phù sa lớn
- Bình quân một mét khối nước sơng có 223 gam cát bùn và các chất hịa tan khác
- Tổng lượng phù sa: 200 triệu tấn/năm
HOC24.VN
HOC24.VN
Cho biết lượng phù sa lớn như vậy đã có những tác động như thế nào tới thiên
nhiên và đời sống cư dân đồng bằng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long.
TRẢ LỜI
- Phù sa đã bồi đắp nên 2 đồng bằng màu mỡ thích hợp sản xuất nơng nghiệp
đặc biệt là lúa → Đây là 2 vựa lúa lớn nhất cả nước.
- Tuy nhiên phù sa nhiều cho thấy môi trường đang bị tàn phá dữ dội. Mất rừng tạo
điều kiện cho xói mịn đất phát triển, gây những hậu quả nặng nề như lũ quét,…
2. KHAI THÁC KINH TẾ VÀ BẢO VỆ SỰ TRONG SẠCH CỦA CÁC DỊNG SƠNG
HOC24.VN
a. Giá trị của sơng ngịi
Sơng ngịi nước ta có giá trị to lớn về nhiều mặt. Nhân dân ta đã khai thác, sử dụng, cải
tạo sơng ngịi từ lâu đời
HOC24.VN
Thủy điện Hịa Bình
Khai thác, ni trồng thuỷ sản
Thuỷ lợi
HOC24.VN
Giao thông
Giao thông, du lịch
Bồi đắp phù sa
HOC24.VN
Hồ Thác Bà
Hồ Hồ Bình
- Ngày nay, hàng trăm cơng trình thủy lợi,
thủy điện như Hịa Bình, Trị An, Dầu Tiếng,…
tiếp tục khai thác mọi nguồn nước và phù sa
phục vụ sản xuất và đời sống
Hồ Y-a-ly
Hồ Dầu Tiếng
Hồ Trị an
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Quan sát tranh, em có nhận xét gì về nguồn nước sông ở nước ta?
Sông Đáy
(Hà Nội)
Sông Cà Ty
(Đà Nẵng)
Sông Thị Vải Sông Hậu (khu CN)
(Đồng Nai)
HOC24.VN
b. Sơng ngịi nước ta đang bị ơ nhiễm
NGUN NHÂN
HOC24.VN
HOC24.VN
NGUYÊN NHÂN
HẬU QUẢ
Chặt phá rừng đầu nguồn
Chất thải công nghiệp, chất thải
sinh hoạt
Đánh bắt thủy sản bằng hóa
chất, điện
Vật liệu chìm đắm cản trở dịng
chảy tự nhiên
- Chết ngạt các sinh vật
- Thiếu nước sạch cho
sản xuất và sinh hoạt…
Để dịng sơng khơng bị ơ nhiễm chúng ta cần phải làm gì?
TRẢ LỜI
Cần có biện pháp chống ơ nhiễm sơng, bảo vệ rừng đầu nguồn, xử lí tốt các
nguồn rác, chất thải, nước sinh hoạt ở các khu dân cư, khu công nghiệp
HOC24.VN
Tìm hiểu thêm
HOC24.VN