Bai 30 Truyen tin qua xinap

KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Điện thế hoạt động là gì ?
2. So sánh sự lan truyền xung thần kinh
trên sợi thần kinh có bao miêlin và
khơng có bao miêlin.


GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG

Những người da đỏ đang săn thú.

Do họ tẩm vào đầu mũi lao
Xinap
thầnđộc
kinh
cơ
làhãy cho biết
chất
độc, chất
họ- thường
Các em
tại sao chỉ với những
gì?
Tại sao
khi màng
sử dụng
là chất
curare,câysau
chất
lao thơ sơ như vậy
mà họ lại có thể săn

này có
khảbịnăng
phong
xinap
này
phong
toả
lạithú lớn này?
đượctỏa
con
màng sau
thần kinh –
gâyxinap
liệt cơ?
cơ gây liệt cơ


BÀI 30
TRUYỀỀ
N TIN
QUA XINÁP


I. Khái niệm xináp

TRUYỀN
TIN QUA
XINÁP

II. Cấu tạo của xináp

III. Qúa trình truyền tin
qua xináp


I. Khái niệm xináp
Tế bào thần
kinh

Xinaùp
Tế bào thần
kinh

Xináp
thần kinh- thần kinh

Tế bào thần
kinh

Xináp

Xináp
là gì ?
Tế bào thần
kinh

Xináp
Tuyến

Có mấy kiểu

Xináp
Xináp
xináp thần kinh- tuyến
thần kinh- cơ


II. Cấu tạo của xináp

Chùy
1
xináp

Màng trước
xináp
2

Màng sau
4xináp

Ti thể?
Bóng chứa
chất trung
gian hóa học?

Khe xináp3
Thụ thể tiếp nhận chất
trung gian hóa học


III. Q trình truyền tin qua xináp

Thảo luận nhóm đơi 2 học sinh, quan sát video kết hợp hình
30.3 SGK để hoàn thành phiếu học tập sau trong 5ph :

Giai đoạn
Giai đoạn 1
Giai đoạn 2
Giai đoạn 3

Diễn biến


III. Quá trình truyền tin qua xináp
GĐ1

Ion nào đi từ ngồi vào chùy xinap?

GĐ2

Trong chùy xinap có sự thay đổi như thế nào?
( chú ý sự thay đổi của các bóng TGHH)
GĐ3

Chất TGHH
TGHH gắn
gắn vào
vào thụ
thụ thể
thể màng
màng sau
sau xinap

xinap
Chất
thì hiện
hiện tượng
tượng nào
nào xảy
xảy ra?
ra?
thì


Hình 5. Q trình truyền
tin qua xinap
:Axêtincơlin

Ca2+

Diễn biến từng
giai đoạn?

A ÀN
VẬY XUNG TH
KINH ĐƯC
TRUYỀN QUA
XINAP HÓA HỌC
YẾU n qua xinap nhờ
Xung thầ
n Ø kinh
Ø VÀO
c truyề

NHƠđượ
LA
?
Á NÀOgian
chấT
tO
trung
hóa học.


II. Quá trình truyền tin qua xináp
Giai đoạn
Giai đoạn 1

Diễn biến
Xung thần kinh đến làm Ca2+ đi
vào trong chùy xináp

Giai đoạn 2

Ca2+ vào làm bóng chứa axêtincơlin
gắn vào màng trước và vỡ ra giải
phóng axêtincơlin vào khe xináp

Giai đoạn 3

Axêtincơlin gắn vào thụ thể trên
màng sau và làm xuất hiện điện thế
hoạt động và tiếp tục lan truyền

Chất trung gian hóa học gắn vào thụ thể ở màng
sau làm
thay
đổi tínhGIAN
thấm
củ
CHẤ
T TRUNG
HÓ
Aa màng sau xinap
xuất hiện
n thế
t độ
ng ở màng sau, rồi lan
HỌđiệ
C CÓ
VAIhoạ
TRÒ
NHƯ
THẾ NÀO truyề
TRONG
VIỆ
Cp.
n đi
tiế
LAN TRUYỀN XUNG
THẦN KINH QUA XINÁP?

Vì truyền tin qua xináp trải qua nhiều giai đoạn và nhờ
q trình khuếch tán chất trung gian hóa học qua dịch
n
ề
y
u
r
t
n
a
l
ộ
đ
c thần kinh trên sợi thần kinh
sao tốxung
lỏng. Còn lan
Vìtruyền
g
n
ộ
đ
t
ạ
o
h
ế
h
t
ện nhảy cóc nên tốc độ nhanh
có bao miêlincủtheo

a đihướng
o
s
n
ơ
h
m
ậ
h
c
i
ạ
hơn.
l
qua xináp

?
h
n
i
k
n
ầ
h
t
i
với sợ


g

n
u
r
t
t
á
a
h
c
a
ù
ư
h
c
g
n
ù
o
b
y
c
ù
h
c
Cá
g
n
o
r
t

c
ï
o
h
a
ù
o
h
?
n
g
a
n
â
i
o
g
h
k
t
ä
e
i
k
n
ï
a
c
ị
b

ù
o
c
c
ọ
p
ù
h
a
ó
xina
h
n
a
i
g
g
n
u
r
t
t
ấ
h
c
u
a
s
Các
g

n
à
m
ở
g
n
ọ
đ
ứ
ị
b
có
?
g
n
ơ
h
k
xináp


Enzim
Axêtincôlinesteraza
Màng sau

Phân hủy

Axêtincôlin

Axêtat

Axêtincôlin

Chùy xinap

Màng trước

côlin


Tại sao tin được truyền
qua xináp chỉ theo một
chiều, từ màng trước
qua màng sau mà khơng
thể theo chiều ngược
lại?
Vì màng sau khơng có các bóng chứa chất trung
gian hóa học để đi về màng trước.
Màng trước khơng có thụ thể để nhận chất trung
gian hóa học
 Thơng tin chỉ truyền 1 chiều từ màng trước tới
màng sau mà không theo chiều ngược lại.


Cơ chế truyền tin qua xináp được ứng dụng trong thực tế
như thế nào?
- Thuốc tẩy giun sán cho lợn (dipterec), sau khi
uống vào thuốc ngấm vào giun sán, phá hủy enzim
ở các xináp gây co cơ telanos làm giun sán cứng
đờ không bám được vào niêm mạc ruột, cơ trơn

của ruột lợn tăng cường co bóp đẩy giun sáng ra
ngoài.


Tại sao sau một thời
Sau một thời
gianlàm
dài việc
lao động
gian
căngtrí óc thì khả năng
nhận và trảthẳng
lời kích( 1
thích
tiếtcủa
họctế)bào
cầnthần kinh giảm
xuống dẫn có
đếnthời
khả năng
gian tiếp
giảithu
laobài
? học giảm cần
phải nghỉ ngơi để phục hồi.


CỦNG CỐ
Câu 1: Túi xinap bị vỡ, các chất trung gian hóa học sẽ
được giải phóng vào

A. Dịch mơ
B. Dịch bào
C. Màng trước xinap
D. Khe xinap


Câu 2: Xung thần kinh chỉ được chuyển giao từ
màng trước qua màng sau xinap theo 1 chiều
nhờ
A. Các chất trung gian hố học
B. Ion Ca2+
C. Xi chiều Građien nồng độ
D. Sự chênh lệch về điện thế.


Câu 3: Do đâu các túi xinap chứa chất trung
gian hố học bị vỡ
A. Ion K+ từ ngồi dịch mơ tràn vào tế bào
ở chuỳ xinap
B. Ion từ ngoài dịch mô tràn vào dịch tế
bào ở chuỳ xinap
C. Ion từ ngồi dịch mơ tràn vào dịch tế
bào ở chuỳ xinap
D. Ion từ ngồi dịch mơ tràn vào dịch tế
bào ở chuỳ xinap