Bai 22 Tac dung nhiet va tac dung phat sang cua dong dien

Kiểm tra bài cũ

Câu hỏi

Trả lời

? Nêu bản chất dòng điện trong

kim loại?
- Dòng điện trong kim loại là dòng

các electron tù do dÞch chun cã h
íng.


Tuần 24

- Tiết 24

Tác dụng nhiệt và tác dụng
phát sáng của dòng điện
I-Tác dụng nhiệt.
? HÃy kể tên một số dụng cụ, thiết bị thờng

dùng đợc đốt nóng khi có dòng điện chạy qua.

Trả lời: Bóng đèn dây tóc, bếp điện, nồi cơm
điện, bàn là điện, lò nớng, bếp sởi,
máy sấy tóc, mỏ hàn điện....

Quan sát sơ đồ mạch điện hình 22.1:
Bóng đèn pin

Pin đèn
- +

K

Yêu cầu:
- Lắp mạch điện nh hình 22.1.
+ Khi đèn sáng, bóng đèn có nóng lên không?
- Đóng công tắc và tìm hiểu:
Trả
lời:đèn
Bóng
đèn
nóng.
+ Khi
sáng,
bóng
đèn có nóng lên không?
++Bộ
Bộphận
phậnnào
nàocủa
củabóng
bóngđèn
đènbịbịnóng
nónglên
lênvàvàphát

phátsáng?
sáng?
Trả lời: Dây tóc của bóng đèn bị đốt nóng mạnh
và phát s¸ng.


Bảng nhiệt độ nóng chảy của một số chất:
Chất
Vonfram
Thép
Đồng
Chì

Nhiệt độ
nóng chảy(0C)

3370
1300
1080
327

? HÃy giải thích vì sao giây tóc của bóng đèn thờng
đợc làm bằng Vonfram?
Trả lời: - Dây tóc của bóng đèn thờng đợc làm bằng
Vonfram để không bị nóng chảy, nhiệt độ nóng chảy
của Vonfram rất cao là 33700C.


Quan sát thí nghiệm.
- Lắp mạch điện nh hình

bên. Dùng nguồn 4 pin.
- Đặt các mảnh giấy lên dây
điện trở.
? Có hiện tợng gì xảy ra với các mảnh giấy khi đóng
Kết luận:
công tắc ?
?-Từ
quan
sát trên,
choqua,
biếtcác
dòng
ra lên
tác
nóng
Khi
có dòng
điệnhÃy
chạy
vậtđiện
dẫn đà gây
dụng
gìđiện
với chạy
dây qua
sắt AB
-bịDòng
dây ?
tóc bóng đèn làm dây tóc nóng

..........................
độ công tắc,
phát
cao ta
và......................................
Trảtới....................................
lời: - nhiệt
Khi đóng
thấy
cácsáng
mảnh giấy bị cháy
đứt và rơi xuống.
- Dòng điện làm dây sắt AB nóng lên nên các
mảnh giấy bị cháy đứt .


II- Tác dụng phát sáng.
1. Bóng đèn bút thử điện.
? HÃy quan sát bóng đèn và nêu
nhận xét về hai đầu dây bên
trong của nó ?
? Đèn sáng do hai đầu dây đèn
nóng sáng hay do vùng chất khí ở
giữa hai đầu dây này phát sáng ?
Trả lời:. - Hai đầu dây trong bóng đèn của bút thử điện
tách rời nhau
- Đèn sáng do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này
phát sáng.
Kết luận: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng
đèn của bút thử điện làm chất khí này phát sáng.

2. Đèn điốt phát quang (Đèn LED).
a. HÃy quan sát ảnh của đèn điốt
phát quang ở Hình 22.4 để nhận biết
hai bản kim loại to, nhỏ khác nhau ở
bên trong đèn và hai đầu dây bên
ngoài nối với chúng.
b. Thắp sáng đèn điốt phát quang
nối hai đầu dây của đèn vào hai cực
của nguồn điện thờng dùng. Quan
sát xem đèn có sáng hay không ?
? Đảo ngợc hai đầu dây đèn. Nhận xét xem khi đèn sáng thì
dòng điện đi vào bản cực nào của đèn ?
Trả lời: Đèn điốt phát quang khi bản kim loại nhỏ nối với cực dơng
và bản kim loại to hơn đợc nối với cực âm của pin.

Kết luận.
Đèn điốt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều
nhất định và khi đó ®Ìn s¸ng.


III- Vận dụng.
Câu 8: Dòng điện không gây ra tác dụng

nhiệt trong các dụng cụ nào dới đây
khi chúng hoạt động bình thờng?
ã A. Bóng đèn bút thử điện.
ã B. Đèn điốt phát quang.
ã C. Quạt điện.

ã D. Đồng hồ dùng pin.
ã E.
E Không có trờng hợp nào.


Câu 9: Cho mạch điện có sơ đồ
(nh hình 22.5). Nguồn điện là một
chiếc pin với các cực(+) và (-) cha
biết. HÃy nêu cách làm khi sử dụng
đèn điốt phát quang để xác định xem
A hay B là cực(+) của pin này và
chiều dòng điện chạy trong mạch.

Trả lời

B

A

K

Pin

LED

Hình 22.5

Ni bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực
A của nguồn điện và đóng cơng tắc K . Nếu
đèn LED sáng thì cực A là cực dương của

nguồn điện, nếu đèn khơng sáng thì A là cực
âm và B là cực dương của nguồn điện.


Câu 10: Khi có dòng điện chạy qua một bóng đèn điện,

bóng đèn sẽ phát sáng, đồng thời nóng lên. Nh
vậy có hai tác dụng của dòng điện cùng phát huy
một lúc. Hỏi trong hai tác dụng trên, tác dụng nào
là quan trọng hơn ? Vì sao ?

Trả lời:
Tỏc dng nào là quan trọng hơn phụ thuộc vào mục
đích sử dụng của con người . Nếu cần có ánh sáng để
sinh hoạt thì tác dụng phát sáng của dịng điện là quan
trọng, nhưng nếu cần có nhiệt độ cao để sấy hoặc sưởi
thì tác dụng nhiệt là quan trọng.


Kiến thức cơ bản:
* Dòng điện đi qua mọi vật dẫn thông thờng,
đều làm cho vật dẫn nóng lên. Nếu vật dẫn
nóng lên tới nhiệt độ cao thì phát sáng.
* Dòng điện có thể làm sáng bóng đèn bút thử
điện và đèn điốt phát quang mặc dù các đèn
này cha nãng tíi nhiƯt ®é cao.

B