Bài giảng các nhóm thuốc dùng trong chuyên ngành tâm thần môn tâm thần

CÁC NHĨM THUỐC DÙNG TRONG CHUN NGÀNH TÂM THẦN

I.
II.
III.
IV.
V.
VI.

Nhóm thuốc an thần kinh (Neuroleptic)
Nhóm thuốc bình thần-giải lo âu
Nhóm thuốc chống trầm cảm – trị lo âu-ám ảnh.
Nhóm thuốc chỉnh khí sắc
Nhóm thuốc kháng động kinh
Nhóm thuốc ngủ


I.NHÓM THUỐC AN THẦN KINH

A.

NHÓM THUỐC AN THẦN KINH CỔ ĐIỂN

hay cịn gọi là nhóm An thần kinh điển hình
Tính chất :





An dịu chống kích động tâm thần vận động.

Chống hoang tưởng ,ảo giác.
An thần gây ngủ

Bao gồm các nhóm :



Nhóm có gốc Phenothiazin: Clopromazin (Aminazin) , Levomepromazin ,
Thioridazin, Fluphenazin , Pipothiazin, Alimemazin



Nhóm có gốc Butyrophenol: Haloperidol


 Nhóm Benzamid : Sulpirid
B. NHĨM THUỐC AN THẦN KINH MỚI









Olanzapin
Risperidol
Clozapin
Amisulpirid

Quetiapin
Aripiprazol
Các thuốc ATK tác dụng kéo dài : Haloperidol decanoat 50mg; Fluphenazin decanoat,
Piportil decanoat .


II.NHĨM THUỐC BÌNH THẦN GIẢI LO ÂU
A. NHĨM THUỐC KHƠNG GỐC BENZODIAZEPIN:




Thuốc Etifoxine (Stresam)
Thuốc Buspirone

B.NHÓM THUỐC GỐC BENZODIAZEPIN
- Bromazepam(Lexomil).
- Alprazolame (Xanax).
- Clonazepam. ( Rivotril )
- Diazepam ( SEDUXEN)


III .NHÓM THUỐC CHỐNG TRẦM CẢM – LO ÂU – ÁM ẢNH

Phân loại thuốc chống trầm cảm :

1.

Phân theo tác dụng :

-Nhóm êm dịu : Amitriptylin, Ludiomil, Athymin
-Nhóm kích thích: Anafranil, Survertor, Vivalan
- Nhóm trung gian : Mirtazapin (với người này kích thích với người khác an dịu, giai
đoạn đầu yên dịu gia đoạn sau kích thích)
2. Phân theo cấu trúc hóa học :




Thuốc CTC 3 vịng : amitriptylin
Thuốc khơng 3 vòng : 2 vòng , 4 vòng : Astymin

- Thuốc chống trầm cảm mới : Tianeptin ( Stablon)


3. Phân theo cơ chế tác dụng :
3.1. Nhóm ức chế tái hấp thu Serotonin (SSRI)( Selective Serotonin Reuptake Inhibitors)
Fluoxetin ( Prozac, Nufotin……) Fluvoxamin ( Luvox); Sertralin (Zoloft, Serenat, Sertin…) Citalopram,
Estacitalopram, Paroxetin …
3.2. Nhóm ức chế tái hấp thu chọn lọc Dopamin



Bupropion ( Buspa ).

3.3 Nhóm ức chế tái hấp thu chọn lọc Serotonin và Norepinephrin ( Tùy theo liều lượng : Thấp tác
động trên S, Cao tác động trên Nor ); Venlafaxin ( Effexor ).
3.4. Ức chế tái thu nhận/ đối kháng Serotonin :
Nefazodol, Trazodol

5. Nhóm CTC cường Serotonin và Norepinephrin:
Mirtazapin ( Remeron, Mirattad, Jewell , Max-neuro …)
6. Chống trầm cảm IMAO (Inhibitor Mono Amin Oxidase)
Hiện nay khơng cịn lưu hành trên thị trường VN



Ức chế men MAO hồi phục hay không hồi phục

- Ức chế men MAO chọn lọc hay không chọn lọc


IV. NHĨM THUỐC CHỈNH KHÍ SĂC




Thuốc gốc Lithium hiện nay Việt nam chưa đưa vào sử dụng vì độc tính cao.
Các thuốc chỉnh khí sắc cịn lại hầu hết thuộc nhóm thuốc kháng động kinh có tác
dụng chỉnh khí sắc:

+ Depakin phóng thích chậm
+ Depakos
+ Carbamazepin ( Tegretol )
+ Lamotrigin ( Lamictal)


V.NHĨM CÁC THUỐC KHÁNG ĐỘNG KINH

- Depakin(thuốc có 3 dạng : viên thường, viên tác dụng kéo dài và dạng siro dành cho trẻ em
- Carbamazepin (Tegretol )



Phenyltoin ( Sodanton)



Phenobarbital



Oxcarbamazepin( Trileptal )



Gapapentin



Lamotrigin



Pregabalin



Levetiracetam (Keppra)



Vigabatril


VI.NHĨM THUỐC NGỦ :
Bao gồm : các thuốc chỉ có tác dụng gây ngủ cưỡng bức
+ Zopiclone (Imovane, Zimovane), 
+ Eszopiclone (Lunesta),
 + Zaleplon (Sonata)
+ Zolpidem (Ambien, Stilnox, Stilnoct).
+ Melatonin, hormone sản xuất bởi tuyến tùng trong não và tiết ra trong ánh sáng lờ
mờ và bóng tối, giữa các chức năng khác của nó, thúc đẩy giấc ngủ
+Thuốc kháng histamine