Tải bản đầy đủ (.pdf) (10 trang)

SKKN một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo 4 5 tuổi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (168.58 KB, 10 trang )

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Tuổi thơ chúng ta đã trải qua những kí ức đẹp đẽ với những lời ru ầu ơ, ngọt
ngào của mẹ; được lắng nghe những câu chuyện cổ tích đầy chất thơ của bà và đặc
biệt là được chơi những trò chơi dân gian đầy bổ ích. Và khi chúng ta lớn khơn,
những lúc tâm hồn ta “chật chội” thì bất chợt nghe một điệu ru ầu ơ hay một câu
hát đồng quê, ta có cảm giác bồi hồi nhớ về những kỷ niệm vui đùa cùng bạn bè
đồng trang lứa. Những bài đồng dao ngày xưa không đơn thuần chỉ là các vần điệu
vui tai mà cịn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị giáo dục.Trò chơi dân gian trẻ em
thường bắt nguồn từ những bài đồng dao nó là món ăn tinh thần không thể nào
thiếu được của tuổi thơ, nó đem đến sự gắn kết tình bạn, dạy cho trẻ thơ những
điều hay lẽ phải trong cuộc sống được dân gian đúc kết trong nhiều đời nay. Ngồi
ra đó là những câu hát có nhịp điệu dễ đi vào lịng người,...
"Lộn cầu vịng
Nước trong đang chảy
Có cơ mười bảy
Có chị mười ba
Hai chị em ta
Cùng lộn cầu vòng"
Các trò chơi dân gian là phương pháp thư giãn hữu hiệu nhất. Nó giúp cho các
em rèn luyện phẩm chất đạo đức, biết sống đoàn kết và chia sẻ với nhau, chơi để
hiểu, để biết cách ứng xử với nhau. Tuy nhiên, điều đáng lo nhất là những trò chơi
dân gian đang dần bị mai một. Những trò chơi như đánh chuyền, ô ăn quan, chơi
bi, trứng gà trứng vịt, sắc quế cẩm tù, đánh trận, năm mười… đã dần vắng bóng
trong đời sống trẻ thơ. Trị chơi dân gian có nhiều thể loại phù hợp với từng sở
thích, cá tính khác nhau của nhiều đối tượng người chơi như sôi nổi, điềm đạm hay
trầm tĩnh. Mỗi trị lại có một quy luật riêng, mang những sắc thái khác nhau khiến
trẻ em chơi suốt ngày mà khơng thấy chán. Ta có thể bắt gặp những đứa trẻ túm
năm tụm ba, quên hết nhọc nhằn của cuộc sống, những bài học khó để cuốn theo
vịng xốy của những con quay. Từng vịng, từng vịng xoay tít, vui thú với những
cú đánh lắc bổ nhào trúng quay của đối phương, cuộc sống của chúng dường như


chỉ có vậy.
Di sản văn hố truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình khác nhau, trong đó có
thể nói, trị chơi dân gian cũng là một di sản văn hố q báu của dân tộc. Nó được
kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui
sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với
những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều
thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ
niềm vui của các em với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế giới xung quanh các
1


em đẹp hơn và rộng mở; tuổi thơ của các em sẽ trở thành những kỉ niệm quý báu
theo suốt cuộc đời; làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các em. Chính vì vậy,
trị chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, giới thiệu trong nhà trường tuỳ theo
lứa tuổi của trẻ. Đúng như PGS. TS Nguyễn Văn Huy, giám đốc Bảo tàng Dân tộc
học Việt Nam đã nói: "Cuộc sống đối với trẻ em khơng thể thiếu những trị chơi.
Trị chơi dân gian khơng đơn thuần là một trị chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả
nền văn hoá dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trị chơi dân gian khơng
chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo, mà cịn giúp các
em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. Ngày nay, các em ở
một xã hội công nghiệp, chỉ quen với máy móc và khơng có khoảng thời gian chơi
cũng là một thiệt thòi. Thiệt thòi hơn khi các em khơng được làm quen và chơi
những trị chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước - đang ngày càng bị mai một và
qn lãng, khơng chỉ có ở các thành phố mà còn ở cả các vùng quê.
Ở lứa tuổi mẫu giáo, đặc biệt là đối với trẻ 4-5 tuổi vui chơi là hoạt động chủ
đạo.Thông qua hoạt động vui chơi, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ
xã hội, qua đó nhằm phát triển tồn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy, giáo viên
cần tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi nói chung và trị chơi dân gian nói riêng.
Nhưng làm thế nào để tổ chức được các trò chơi dân gian thực sự có hiệu quả, lơi
cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài tốn khó với các giáo viên, đặc biệt là các giáo

viên mầm non.
Là một giáo viên mầm non, tơi ln trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức
các trị chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Chính vì thế mà bản thân ln
ln trăn trở và suy nghĩ quyết định thử nghiệm của mình với đề tài: “Một số kinh
nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo 4-5
tuổi".
1.2. Điểm mới, phạm vi áp dụng đề tài:
* Điểm mới của đề tài:
Như chúng ta đã biết với đề tài sáng kiến này tuy đã từng có nhiều người
nghiên cứu và thử nghiệm song ở mỗi độ tuổi khác nhau và mỗi trường, mỗi vùng
miền lại mang một đặc điểm riêng. Do vậy các giải pháp đưa ra ápdụng cũng
không thể giống nhau. Và thực tế ở trường mầm non nơi tơi cơng tác, trị chơi dân
gian được tổ chức ở trường vào rất nhiều thời điểm trong ngày, thế nhưng giáo
viên chưa thực sự chú trọng đến việc tổ chức các trò chơi dân gian sao cho phù
hợp, hấp dẫn, lôi cuốn và đưa lại hiệu quả giáo dục trẻ cao. Chính vì thế các trị
chơi dân gian vẫn cịn thể hiện một cách hình thức, chưa đi vào tâm hồn và cuộc
sống của trẻ. Vì lẽ đó tơi đã mạnh dạn chọn đề tài này nhằm:
Giúp cho các em rèn luyện thể chất đặc biệt với xu thế hiện nay phát triển
thể chất là rất cần thiết, sự khéo léo, trở nên nhanh nhẹn hoạt bát, tạo sự hoà đồng,
2


thân thiện, đoàn kết... Những phút vui chơi thoải mái, lành mạnh sẽ giúp các em
thêm hào hứng để học tập và sống hồn nhiên hơn.
Nhằm đánh giá được thực trạng việc tổ chức tṛò chơi dân gian của trẻ mẫu giáo
3-4 tuổi ở trường mầm non.
Đề xuất một số biện pháp tổ chức hiệu quả tṛò chơi dân gian cho trẻ 4- 5
tuổi.
Để văn hóa truyền thống thấm dần vào tâm hồn trẻ thơ, khơng có cách nào
hay hơn là áp dụng trò chơi dân gian vào trường học, trị chơi có tính ứng xử trên

cơ sở xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực sẽ giúp các em được ôn
luyện, trau dồi thêm kiến thức về lịch sử dân tộc, văn hóa dân gian…
Qua trị chơi sẽ giúp các em thêm hào hứng để học tập và sống hồn nhiên
hơn. Hơn nữa, việc vui chơi lành mạnh cịn tạo ra nhiều đức tính tốt đẹp, hạn chế
những tật xấu, đồng thời rèn luyện thể chất và tâm hồn các em theo chiều hướng
tốt
hơn.
* Phạm vi áp dụng:
Tôi chọn đề tài này áp dụng cho tất cả các lớp mẫu giáo 4- 5 tuổi ở trong
trường tôi và tôi cũng mong muốn rằng đề tài này được áp dụng rộng rãi cho tất cả
các trường mầm non ở trong toàn huyện cùng điều kiện như trường mầm non nơi
tôi đang công tác.
2. Phần nội dung
2.1. Thực trạng nội dung cần nghiên cứu.
Năm học 2019-2020 được BGH nhà trường phân công tôi phụ trách lớp mẫu
giáo nhỡ 2, với tổng số trẻ là 20 trẻ, bản thân tôi ngồi việc nắm vững những kiến
thức chun mơn nghiệp vụ, xác định những mục tiêu và nội dung chương trình về
chương trình giáo dục mầm non theo thơng tư 08 của Bộ Giáo Dục Đào tạo ban
hành làm cơ sở, tơi cịn phải hiểu được tình hình thực tiễn của địa phương, của
trường và lớp mình đang cơng tác, để khai thác những cái hay, cái đẹp nhằm giáo
dục tinh thần cho các cháu.
Để phát huy một cách cao nhất về tính tích cực chủ động và sáng tạo của trẻ
trong việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian, giáo viên cần nhận ra những
dấu hiệu về tính tích cực chủ động sáng tạo ở mỗi trẻ, nhằm mục đích đề ra những
giải pháp tổ chức cho trẻ chơi đúng đắn và thiết kế những nội dung và hình thức
hoạt
động phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Trong q trình thực hiện tơi gặp
được những thuận lợi và gặp phải một số khó khăn sau:
1. Thuận lợi:
Được sự quan tâm của BGH nhà trường, tổ chun mơn ln tích cực chỉ đạo

trong cơng tác chun môn, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên để giáo viên có
năng lực vững vàng hơn.
3


Nhà trường đã trang bị về CSVC, mua sắm đồ dùng dạy học và hoạt động
tương đối đầy đủ đặc biệt là đồ dùng đồ chơi dành cho khu trò chơi dân gian như
cát, nước, ném cịn, bóng, chum, nặn tò he, cướp cờ, kéo co… đồ dùng đồ chơi có
màu sắc đẹp, hấp dẫn trẻ tham gia hoạt động.
Trường cũng được Huyện quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng thêm lớp ở
điểm trường Trung tâm để chuyển các lớp ở cụm Đông Thiện ra cụm trung tâm,
cụm trung tâm được xây dụng kiên cố hai tầng với 6 phịng học diện tích các
phịng học rộng rãi, khang trang, sạch sẽ và các lớp ở khu vực lẽ bây giờ cũng
chuyển vào học ở đây và tất cả đều được ăn bán trú thuận lợi cho việc chăm sóc
ni dưỡng, giáo dục trẻ đạt kết quả tốt hơn.
Bản thân tơi ln u nghề mến trẻ, nhiệt tình trong cơng tác chăm sóc giáo
dục trẻ, tích cực tự học và tự bồi dưỡng cho bản thân, không ngừng phấn đấu nâng
cao năng lực cho bản thân, thường xuyên học hỏi chị em, bạn bè đồng nghiệp nên
tích lũy được một số kinh nghiệm. Bên cạnh đó được sự quan tâm giúp đỡ của các
bậc phụ huynh về việc sưu tầm nguyên vật liệu như long bia,rơm rạ,hạt gạo hạt
thóc, vỏ ngao, hến, vải vụn, tranh, sách báo, … để làm đồ dùng đồ chơi để tổ chức
các trò chơi dân gian cho trẻ được sôi nỗi và được quan tâm nhiều hơn.
Nhà trường đã trồng nhiều cây cao bóng mát ở xung quanh trường, chăm sóc
thường xuyên, bồn hoa trồng với nhiều lọai hoa đẹp hấp dẫn trẻ thuận lợi cho việc
hoạt động ngoài trời.
Sân bãi rộng rãi, an toàn để tổ chức các hoạt động ngoài trời và hoạt động
vui chơi cho trẻ. Đặc biệt nhà trường phối hợp với Hội phụ huynh làm chòi để che
mát cho trẻ hoạt động tốt hơn.
Trẻ mẫu giáo nhỡ mạnh dạn, tự tin, thơng minh, thích tham gia vào các trị
chơi, đặc biệt là các trị chơi dân gian.

Tơi rất thích các trò chơi dân gian Việt Nam và sưu tầm được rất nhiều trò chơi
dân gian thú vị và đặc sắc, phù hợp với trẻ mẫu giáo nhỡ.
Song bên cạnh những thuận lợi mà tơi có thì bản thân tơi cịn gặp khơng ít
khó khăn sau:
2. Khó khăn:
- Trường mầm non nơi tôi công tác cơ sở hạ tầng đang thi cơng chưa hồn
chỉnh, lớp nhỡ 2 hiện đang học chung với lớp nhỡ 1. Cháu đơng lớp hẹp nên cịn
vất vả trong việc tổ chức vui chơi cho trẻ.
- Đóng trên địa bàn của một xã dân cư đông, chủ yếu phụ huynh đều thuần
nơng nên đời sống cịn thấp, kinh tế gặp nhiều khó khăn nên một số phụ huynh ít
có điều điều kiện chăm sóc đầy đủ, các cháu còn rụt rè, nhút nhát, sự hiểu biết của
một số trẻ về lĩnh trò chơi dân gian còn hạn chế.
- Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn kém. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi
nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trị chơi nếu nó khơng còn hứng thú.
4


- Trong lớp còn một số trẻ rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin và khơng thích tham
gia vào các hoạt động tập thể.
- Nhận thức của một số phụ huynh đối với hoạt động này chưa cao, nên chưa
tạo điều kiện giúp đỡ bồi dưỡng trẻ thêm ở gia đình.
3. Kết quả thực trạng:
- Số liệu ban đầu mà lớp tơi khảo sát trên trẻ là:
Các tiêu chí
Ham thích, hứng thú với trò chơi dân gian
Trẻ thuộc lời đồng dao, biết cách chơi đúng luật
Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động

Số trẻ đạt
10/20

5/20
5/20

Tỷ lệ đạt được
50%
25%
25 %

Từ kết quả trên cho thấy khả năng trẻ tham gia vào hoạt động kết quả chưa
được mỹ mãn còn quá thấp. Vì vậy bản thân tơi rất lo lắng suy nghĩ, làm thế nào để
có những giải pháp lơi cuốn trẻ vào hoạt động, để trẻ tham gia vào tiết học một
cách thoải mái, tự tin, khơng gị bó. Từ đó tơi đã thực hiện những biện pháp phù
hợp như sau:
2.2. Các giải pháp:
Qua tham khảo và sự góp ý của các đồng chí trong hội đồng bộ mơn, của trường,
cùng với kinh nghiệm sẵn có của bản thân trong q trình giảng dạy. Tơi đã tiến
hành thực nghiệm cho trẻ hoạt động qua các giải pháp cơ bản sau:
2.2.1: Giải pháp thứ nhất: Lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa
tuổi của trẻ.
Kho tàng các trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng
nhưng khơng phải trị chơi nào cũng phù hợp với trẻ nhỏ. Vì thế, giáo viên nên có
sự cân nhắc lựa chọn cho trẻ chơi các trị chơi có luật chơi và cách chơi đơn giản,
dễ nhớ, dễ hiểu.
Bên cạnh đó, trong trường mầm non lại có sự phân chia trẻ theo nhiều độ tuổi.
Mỗi độ tuổi lại có mức độ nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác nhau.
Chính vì thế, các trị chơi cũng cần phải được lựa chọn cho phù hợp với từng độ
tuổi.
* Với trẻ 4-5 tuổi, khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của trẻ đã cao hơn
rất nhiều so với lứa tuổi trước. Vì thế, trẻ có thể chơi được các trò chơi dễ nhưng
dài hơn. Khi lựa chọn trị chơi khơng q đơn giản nhưng cũng không quá phức

tạp.
+ Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi dễ kiếm, dễ tìm.
+ Giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ.
+ Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
5


+ Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
Từ những tiêu chí trên, tơi đã lựa chọn các trò chơi sau cho trẻ: “Thả đỉa ba
ba”, “Ô ăn quan”, “Mèo đuổi chuột”, “Rồng rắn lên mây”, “Kéo co”, “Nu na nu
nống”, “Dung dăng dung dẻ”, “Oẳn tù tì”, “Cướp cờ”, “Lộn cầu vồng”,...Với mỗi
trị chơi cần phải nghiên cứu số lượng người chơi, cách chơi, địa diểm chơi, cách
chơi, luật chơi để tổ chức, hướng dẫn trẻ chơi.
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trị chơi dân gian nào đó,
giáo viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như việc có hay
khơng có đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các
yếu tố cần thiết cho trò chơi.
2.2.2: Giải pháp thứ hai: Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm trước khi
tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian.
* Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các trò chơi dân gian
Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian cũng vơ cùng đa dạng và phong
phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng
trị chơi.
Mỗi trị chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi tương ứng mà
thiếu nó thì trị chơi khơng thể tiến hành được. Đồng thời phải học hỏi cách làm đồ
dùng của những trò chơi mới,nhìn bắt mắt ,đẹp về hình thức tạo sự lơi cuốn cảm
xúc khi cho trẻ chơi, thiết kế trị chơi dân gian mới lấy ý kiến tham gia của ban
giám hiệu, của tổ chuyên môn để chỉnh sửa cho hồn thiện.
Ví dụ như trị: "Chơi chuyền" địi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ vật có dạng
khối cầu như quả bóng, quả bưởi non...Trị chơi "Ném cịn" khơng thể diễn ra nếu

thiếu quả cịn - đồ chơi truyền thống của trị chơi đó. Hay đơn giản như trị chơi
"Bịt mắt bắt dê" cũng khơng thể được tổ chức nếu khơng có dải vải hoặc dải khăn
bịt mắt...
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trị chơi dân gian nào đó, giáo
viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như việc có hay khơng có
đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố
cần thiết cho trò chơi.
* Dạy trẻ đọc thuộc lời ca (đối với những trị chơi có lời đồng dao):
Một đặc điểm đặc trưng của trò chơi dân gian đó là khi chơi trẻ khơng bao
giờ chỉ hùng hục thực hiện các vận động của mình mà chúng thường vừa chơi vừa
hát hoặc đọc lời đồng dao nào đó. Các bài đồng dao đó khiến cho khơng khí chơi
vui vẻ, nhộn nhịp hơn. Mặc dù khơng phải bài đồng dao nào cũng có ý nghĩa, song
bài nào cũng phù hợp với tư duy hồn nhiên của trẻ. Ví dụ như: chơi "Chi chi chành
chành", trẻ hát "Chi chi chành chành - Cái đanh thổi lửa - Con ngựa chết trương Tam vương ngũ đế...". Câu hát dường như chẳng có mạch ý nào rõ ràng, nhưng
thiếu nó thì trị chơi khơng thể tiến hành được. Trị chơi chỉ có thể được tổ chức
khi trẻ đã thuộc lời đồng dao. Chính vì vậy, tơi thường cho trẻ làm quen với lời
đồng dao của các trò chơi dân gian trước khi hướng dẫn trẻ chơi vào các thời điểm
trong ngày của trẻ như: hoạt động chiều, hoạt động ngoài trời...Khi trẻ đã thuộc lời
đồng dao, tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi tương ứng với lời đồng dao đó. Vì
6


thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham gia chơi.
* Chuẩn bị địa điểm để tổ chức trò chơi:
Mỗi trị chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những trị
chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người tham gia chơi
lớn và đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như "Kéo co","Mèo đuổi
chuột", "Dung dăng dung dẻ", "Rồng rắn lên mây"...
Nhưng lại cũng có những trị chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như
"Chi chi chành chành", "Tập tầm vông", “Chi chi chành chành”, "Đánh gà", "Gãy

chun"...Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của
từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ
chơi.
2.2.3: Giải pháp thứ ba: Tổ chức các trị chơi phù hợp với tính chất của
hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế, hoạt
động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động chung được tổ chức
nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngồi trời lại giúp trẻ được gần
gũi với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể chất; hay
như ở hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỹ năng
chơi theo nhóm.
* Với HĐ ngồi trời: tận dụng khơng gian rộng và thống, giáo viên nên tổ
chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho
trẻ như: "Kéo co", "lộn cầu vịng", …
* Với hoạt động góc: nên tổ chức cho trẻ các trị chơi có thể chơi theo nhóm
nhỏ trong một khơng gian hẹp như: "Chơi chuyền", "Kéo cưa lửa xẻ"...
* Với hoạt động chung và hoạt động chiều (chủ yếu diễn ra trong phịng nhóm):
nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát triển nhận thức cho trẻ như: "Tập
tầm vông", "Chơi chuyền",...
* Với Giờ đón trẻ: Nên cho trẻ xem tranh về các trò chơi dân gian và tập một số
lời đồng dao để trẻ có thể chơi.
Đặc biệt khi tích hợp trị chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên cần lựa
chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng hoạt động chính trong ngày.
+ Ví dụ: Với mơn thể chất: nên lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện
thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh
mẽ, nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới có thể vui
chơi và ngược lại vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và năng động.
Chẳng hạn: Trò " Chi chi chành chành" lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh
miệng vì nếu câu cuối bài là "ù à ù ập" được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra,
ngón tay của nó sẽ bị giữ lại, như thế là thua.

Với mơn MTXQ, tốn, văn học khi lựa chọn các trị chơi cần đáp ứng được
các tiêu chí sau:
+ Nhằm phát triển nhận thức cho trẻ.
7


+ Phát triển ngôn ngữ.
+ Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ năng
sử dụng đồ dùng đồ chơi...
+ Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ.
Ví dụ:
+ Lời đồng dao của trị chơi chuyền: "Con ruồi có cánh - Địn gánh có mấu Châu chấu có chân..." đã giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một số
con vật và đồ vật quen thuộc.
- Với môn âm nhạc nên chọn các trị chơi có giai điệu và lời hát như các trị
chơi: "Tập tầm vơng" .
Ngồi ra khi lựa chọn các trò chơi dân gian trong hoạt động chung, một điều
cần đặc biệt lưu ý đó là: phải lựa chọn trò chơi phù hợp với đề tài và chủ đề của bài
dạy.
Chẳng hạn như:
- Chủ đề "Thế giới động vật" có thể tổ chức các trị chơi: "Bịt mắt bắt dê".
- Chủ đề "Thế giới thực vật" có thể cho trẻ chơi các trị chơi: "Trồng nụ trồng
hoa".
- Chủ đề "Tết và mùa xuân" là thời điểm thích hợp để giới thiệu cho trẻ các
trị chơi truyền thống của dân tộc trong dịp lễ Tết như: "Ném còn", "Chơi đu"...
2.2.4: Giải pháp thứ tư: Động viên tất cả các trẻ tham gia vào trò chơi.
Một ưu thế của trị chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả
những ai muốn chơi. Khơng bao giờ trò chơi dân gian quy định số người chơi nhất
định. Vì vậy tơi ln khuyến khích, động viên tất cả các trẻ tham gia chơi càng
đông càng vui. Những trò chơi đơn giản dễ chơi như: "Chi chi chành chành",
"Nhảy lò cò"... cũng tương tự như vậy. Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như

nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ, chơi khơng đúng luật chơi,xơ đẩy, chen lấn các bạn khác
sẽ bị tập thể phê phán, loại trừ bằng cách khơng cho chơi chung. Qua đó tinh thần
tập thể của các trẻ được nâng lên rất nhiều.
* Kết quả đạt được:
Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho trẻ lớp
MGN chơi các trị chơi dân gian, tơi đã thu được nhiều kết quả như sau:
Các tiêu chí
Số trẻ đạt
Tỷ lệ đạt được
Ham thích, hứng thú với trị chơi dân gian
20/20
100%
Trẻ thuộc lời đồng dao, biết cách chơi đúng luật 20/20
100%
Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động
20/20
100 %
Qua việc thường xuyên được tham gia vào các trò chơi dân gian, nhận thức
và thể lực của các trẻ trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt. Trẻ nhanh nhẹn, năng
động, tự tin và hồn nhiên trong giao tiếp với mọi người.
Trò chơi dân gian còn giúp các trẻ trong lớp tơi thêm gắn bó với nhau, nâng
cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể của trẻ.
* Bài học kinh nghiệm:
8


Xuất phát từ nhu cầu thiết yếu, vai trò chủ đạo của trẻ, tầm quan trọng của trò
chơi dân gian đối với trẻ; bằng những giải pháp cụ thể, năm học 2019-2020 việc tổ
chức trò chơi dân gian cho trẻ đã có những chuyển biến rõ rệt. Qua đó, bản thân tôi
rút ra một số bài học kinh nghiệm trong tổ chức các trị chơi dân gian cho trẻ đó là:

- Giáo viên phải có trình độ, năng lực chun môn vững vàng. Mặt khác phải
thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ về mọi mặt, phải xây dựng được uy tín
của mình với đồng nghiệp cũng như phụ huynh. Phải năng nổ, nhiệt tình, ln tìm
tịi, sáng tạo.
- Bên cạnh việc tham gia các lớp tập huấn, nghiên cứu chương trình giáo
dục mới; người giáo viên cần chú hình thức tổ chức các trò chơi một cách hấp dẫn,
gây hứng thú trẻ tham gia vào các trị chơi.
- Ln tìm tịi và sưu tầm nhiều trị chơi dân gian từ sách báo, tài liệu bồi
dưỡng chuyên môn và đặc biệt tìm hiểu các trị chơi mà trẻ nhỏ ở q hương mình
đang cơng tác.
- Tích cực tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian hàng ngày và khuyến
khích trẻ sưu tầm các trị chơi từ các anh chị lúc trẻ ở nhà.
3. Phần kết luận:
3.1 Ý nghĩa của đề tài:
Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra được ý nghĩa của việc tổ chức
các trò chơi dân gian cho trẻ 4-5 tuổi như sau:
Trò chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ
nhỏ. Trò chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng
cao nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ, giúp trẻ trở
thành những người lao động tài giỏi trong tương lai.
Trẻ chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi thường cũng
chính là những đứa trẻ thơng minh, tháo vát và biết tổ chức trong cuộc sống.
Thường xuyên phải tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian để phát triển
ở trẻ tinh thần tập thể, biết nhường nhịn bạn bè, biết giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm
của mình với bạn khác.
Khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ giáo viên cần tìm hiểu kỹ cách chơi,
luật chơi và chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết để tiến hành trị chơi.
Những kinh nghiệm của tơi rất đơn giản, giáo viên có thể dễ dàng thực hiện.
Một số giáo viên và cả phụ huynh học sinh trong trường đã áp dụng kinh
nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian và đạt được

kết quả tốt.
Bằng việc tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi dân gian, tơi đã giúp trẻ được
thỏa mãn nhu cầu vui chơi, đồng thời bảo tồn được một di sản văn hóa tốt đẹp của
dân tộc, góp phần thực hiện tốt cuộc vận động " Xây dựng trường học thân thiện Học sinh tích cực".
Năm học 2019–2020 là một năm học gặp nhiều khó khăn trong phịng chóng
dịch bệnh covid 19 trẻ phải nghỉ học hơn 3 tháng , nhưng nhờ các trò chơi dân gian
9


mà cơ trị đã được chơi trên lớp nên khi trẻ vắng cơ vắng bạn trẻ có thể tự chơi với
anh chị và chơi một cách lành mạnh và đỡ buồn hơn khi ở nhà. Và trò chơi dân
gian đang và sẽ đồng hành cùng các em đến từng trường, từng lớp, từng làng quê.
Hi vọng rằng, trong những năm học tiếp theo, trò chơi dân gian vẫn sẽ tiếp tục là
“món ăn tinh thần” giúp học sinh có nhiều hứng thú khi đi học, để mỗi ngày đến
lớp, đến trường là một ngày vui, góp phần lưu giữ nét đẹp văn hóa mang tính thể
thao, trí tuệ trong các trò chơi dân gian.
3.2 Kiến nghị, đề xuất:
* Đối với nhà trường.
+ Tham mưu với các bậc phụ huynh trong toàn trường và các ban ngành
trong toàn xã để hỗ trợ xã hội hóa giáo dục tốt hơn.
+ Mua sắm thêm đồ dùng, đồ chơi để tổ chức có hiệu quả phù hợp với vùng
miền, phù hợp với từng lứa tuổi của trẻ.
- Đối với PGD:
+ Tổ chức hội thi “Trò chơi dân gian” cho trẻ mầm non giữa các cụm, giữa
các trường để có sự giao lưu học hỏi thêm kinh nghiệm.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi chơi các trò chơi dân gian đã được thực hiện trong lớp, trong trường mầm
non nơi tôi đang công tác. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các chị em
đồng nghiệp và sự góp ý chân thành của hội đồng khoa học nhà trường, hội đồng
khoa học Phòng Giáo Dục & Đào Tạo Huyện Lệ Thủy để tơi tiếp tục rèn luyện

điều chỉnh góp phần vào việc chăm sóc giáo dục các cháu đạt kết quả tốt nhất.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

10



×