Bai 21 Cau tran thuat

Chào mừng
các em.


Ô CỬA BÍ MẬT
Chức năng của câu cảm thán.
Phần thưởng
của bạn là:

1 Chỉ định 1

4

bạn trong
lớp

Đặc điểm hình thức của câu
cảm thán.
Một
2
Phần thưởng
tràng vỗ
của bạn là:
tay

Dấu hiệu nhận biết câu nghi
vấn, câu cảm thán
Phần thưởng
của bạn là:

3

Ôi! Những bông hoa mới rực rỡ làm sao.


Đừng dập tắt hi vọng.



Cho các câu sau :
- Câu 1: Em đi học à?
- Câu 2: Em đi học đi!
- Câu 3: Em đi học nhé!
- Câu 4: Em đi học .

Câu nghi vấn
Câu cầu khiến
Câu cảm thán
Câu trần thuật

Hãy xác định kiểu câu của các câu trên?


Phần B – Tiếng việt

CÂU TRẦN THUẬT

Giáo viên: Phạm Thị Tình

I. Đặc điểm hình thức và
chức năng:
1. Tìm hiểu ví dụ:



CÂU HỎI THẢO LUẬN (3 phút)
Câu hỏi: Đọc ví dụ trong SGK/45,46 có dấu hiệu hình thức
đặc trưng của các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán
hay không? Nếu khơng thì những câu đó dùng làm gì?
Nhóm 1: Ví dụ a
Nhóm 2: Ví dụ b
Nhóm 3: Ví dụ c
Nhóm 4: Ví dụ d


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
a/ Lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ
tinh thần yêu nước của dân ta.
Chúng
Nhận định

ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại
Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang
Kể
Trung,…
Chúng ta phải ghi nhớ
cơng lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các dân tộc ấy là
tiêu biểu cho một dân tộc anh hùng.
Yêu cầu

(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
b/ Thốt nhiên một người nhà quê, mình mẩy
lấm láp, quần áo ướt đầm, tất tả chạy xông vào,
thở không ra lời:
Kể,tả
- Bẩm…quan lớn…đê vỡ mất rồi!

Thông báo

( Phạm Duy Tốn, Sông chết mặc bay)


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
c/ Cai Tứ là một người đàn ông thấp và gầy, tuổi độ bốn lăm, năm mươi. 

Mặt lão vng nhưng hai má hóp lại.
d/ Ôi Tào Khê!



Miêu tả
Miêu tả

Câu cảm thán

Nước Tào Khê làm đá mịn đấy! 
Nhận định

Nhưng dịng nước Tào Khê khơng bao giờ
cạn chính là lịng chung thủy của ta !


Bộc lộ tình cảm, cảm xúc.


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
* Đặc điểm hình thức:
Câu trần thuật khơng có đặc điểm hình thức của
câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán.

* Chức năng:
a. Thường dùng để kể, thơng báo, nhận định, miêu tả…
b. Ngồi ra cịn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ
tình cảm, cảm xúc…

* Dấu hiệu khi viết:
Thường kết thúc bằng dấu chấm, nhưng đơi khi nó có
thể kết thúc bằng dấu chấm than hoặc dấu chấm lửng.

* Khả năng sử dụng:
Đây là kiểu câu cơ bản được dùng phổ biến trong
giao tiếp.


Em hãy hoàn thành sơ đồ khái quát ghi nhớ về
câu trần thuật?

Câu trần thuật

(1)

(2)

Chức năng

Hình thức
(3)
Khơng có đặc
điểm của câu
nghi vấn, cầu
khiến, cảm
thán

(4)

Dấu chấm,
chấm than,
chấm lửng

(5)

Kể, thông
báo, nhận
định,
miêu tả…

(6)

Dùng trong

giao tiếp



PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
Bài tập: Xác định kiểu câu và chức năng:
a) Anh tắt thuốc lá đi!
a. Câu cầu khiến.

Ra lệnh

b) Anh có thể tắt thuốc lá được không?
b. Câu nghi vấn.

Đề nghị

c) Xin lỗi, ở đây không được hút thuốc lá.
c. Câu trần thuật.

Đề nghị


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
Bài 1 : Hãy xác định kiểu câu và chức a. Cả 3 câu đều là
năng của những câu sau đây:
câu trần thuật.
a.Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi
thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn
tội mình.

- Câu 1 : kể
- Câu 2,3 : bộc lộ
tình cảm , cảm xúc.

(Tơ Hồi, Dế Mèn phiêu lưu ký)
b.Mã Lương nhìn cây bút bằng vàng
sáng lấp lánh, em sung sướng reo
lên:
- Cây bút đẹp quá! Cháu cảm ơn
ông! Cảm ơn ông.
(Cây bút thần)

b. Câu 1: Câu trần
thuật, kể.
- Câu 2 : Câu cảm
thán.
- Câu 3,4 : Câu trần
thuật bộc lộ tình cảm,
cảm xúc.


PHẦN C - CÂU TRẦN THUẬT
Bài 2. Nhận xét kiểu câu và ý nghĩa:
* Nguyên tác: “Đối thử lương tiêu nại nhược hà ?”
* Dịch nghĩa: “Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm
thế nào?”

Câu nghi vấn
* Dịch thơ: “Cảnh đẹp đêm nay , khó hững hờ”
Câu trần thuật


Hai câu này tuy khác về kiểu câu nhưng cùng diễn đạt một ý
nghĩa: Đêm trăng đẹp gây xúc động mãnh liệt cho nhà thơ.


Tiết 91: CÂU TRẦN THUẬT
Bài 5. Đặt câu trần thuật:
- Hứa hẹn:
+ Con xin hứa với ba mẹ sẽ
không trốn học đi chơi
nữa.

- Cảm ơn:
+ Cháu xin cảm ơn chú.
- Chúc mừng:

- Xin lỗi:

+ Mẹ chúc mừng con.

+ Mình xin lỗi bạn.

- Cam đoan:
+ Tôi xin cam đoan những
lời tôi nói hồn tồn là sự
thật.