Tài liệu Dùng thuốc trị cảm cúm pptx

Dùng thuốc trị cảm cúm

Cảm cúm là rối loạn
thường gặp. Trong
một năm, ta có thể bị
rối loạn này đôi ba lần,
đặc biệt là vào mùa
mưa. Cảm cúm còn
được gọi cảm sổ mũi
vì cảm giác khó chịu,
thấy người yếu hơn
bình thường lại kèm
theo ho, sổ mũi, nhảy mũi hoặc có khi bị nghẹt
mũi. Có hai triệu chứng thường gặp kèm với cảm
cúm là sốt và đau nhức, đặc biệt là nhức đầu.

Cảm cúm là bệnh nhiễm siêu vi (virus) cấp tính
đường hô hấp. Do nhiễm virus cúm A, B và C. Hiện


nay, cúm A phân týp H1N1 đang gây lo lắng trên toàn
thế giới. Cúm thường gây bệnh cảnh đường hô hấp
nặng hơn như sốt cao và có thể gây viêm phổi nặng.

Triệu chứng sốt và nhức đầu khi bị cảm cúm

Sốt là hiện tượng thân nhiệt tăng cao hơn bình
thường, được quy ước khi thân nhiệt trên 38oC. Sốt
nhẹ từ 38oC- 38,9oC, trên 39oC là sốt cao. Nên lưu
ý, nếu sốt quá cao có thể gây co giật, thậm chí có thể
gây tổn thương não trầm trọng ở trẻ sơ sinh.

Nhức đầu là có triệu chứng đau ở vùng đầu, không
chỉ là sự khó chịu về mặt cảm giác mà còn liên quan
đến vấn đề tình cảm, tâm lý. Các thống kê ở các
phòng khám ước tính một nửa bệnh nhân đến bác sĩ
vì bị nhức đầu. Nên lưu ý, không chỉ cảm cúm mà còn
có rất nhiều nguyên nhân khác đưa đến nhức đầu.

Dùng thuốc để hạ sốt và nhức đầu

Để hạ sốt giảm đau đặc biệt trị nhức đầu, thuốc
thường được dùng là: aspirin, paracetamol. Trong 2
loại thuốc này, paracetamol được xem là tương đối
an toàn. Aspirin giảm đau hạ nhiệt tốt nhưng lại gây
nhiều tác dụng phụ, đặc biệt gây tổn hại niêm mạc dạ
dày tá tràng và tăng nguy cơ xuất huyết, nên lưu ý
không được dùng aspirin khi nghi ngờ sốt xuất huyết.
Phụ nữ có thai và trẻ em cũng không nên dùng
aspirin. Nên lựa chọn paracetamol nhưng cũng cần
lưu ý paracetamol không phải hoàn toàn vô hại,
không nên dùng paracetamol quá thường xuyên và
phải dùng thật đúng liều.

Nên lưu ý có hai loại thuốc hạ sốt giảm đau chứa
dược chất paracetamol. Một là thuốc chỉ chứa
paracetamol (nhiều dược phẩm xem kỹ sẽ thấy trong
công thức chỉ chứa paracetamol), đây có thể xem là
thuốc giảm đau hạ nhiệt thông thường. Loại thuốc thứ
hai là loại phải thật thận trọng trong sử dụng: đó là
thuốc phối hợp đến ba dược chất: paracetamol;

kháng histamin trị dị ứng là clorpheniramin; và
phenylpropanolamin có tác dụng co mạch, làm tan
máu chống sung huyết ở niêm mạc mũi dùng để trị
nghẹt mũi, sổ mũi.

Nếu dùng thuốc trị cảm cúm, nhức đầu là loại phối
hợp phải lưu ý xem thuốc có chứa thêm 2 dược chất
ngoài paracetamol hay không. Nếu thuốc có chứa
thuốc kháng histamin nên tránh dùng đối với phụ nữ
có thai đặc biệt 3 tháng đầu, cũng tránh dùng đối với
người đòi hỏi sự tỉnh táo, tập trung như lái xe, vận
hành máy móc vì thuốc kháng histamin gây buồn ngủ.
Nếu thuốc có chứa chất co mạch giảm sung huyết
phải tránh dùng đối với người bị cao huyết áp, người
bị cường tuyến giáp, vì huyết áp có thể tăng khi dùng
thuốc.

Những lưu ý khi dùng thuốc

Người cao tuổi thường hay bị tăng huyết áp phải
tránh dùng thuốc trị cảm cúm, nhức đầu có chứa chất
co mạch giảm sung huyết là phenylpropanolamin (hay
ephedrin, pseudoephedrin) đã kể ở trên. Ngoài ra,
người cao tuổi tuyệt đối không dùng thuốc dạng sủi
bọt (kể cả các thuốc khác ngoài thuốc trị cảm cúm,
nhức đầu). Vì dạng thuốc sủi bọt luôn chứa tá dược
rã sinh khí là natri bicarbonat hoặc natri carbonat (khi
cho vào nước sẽ phản ứng với acid citric cũng là tá
dược phóng thích khí CO2 gây sủi bọt), tức thuốc sủi
bọt luôn chứa natri có thể gây tăng huyết áp đối với

người bị sẵn bệnh lý này và đang kiêng muối.

Đối với trẻ còn quá nhỏ, tránh dùng thuốc trị cảm cúm
có chứa chất co mạch chống sung huyết cho các
cháu, thậm chí không được dùng thuốc nhỏ mũi có
chứa chất co mạch để nhỏ mũi. Bởi vì thuốc không
chỉ có tác dụng làm co mạch ở niêm mạc mũi mà còn
có tác dụng gây co mạch ở các nơi khác như: gan,
tim, thận… của trẻ, và trẻ nhỏ thì cơ thể chưa phát
triển hoàn chỉnh để có thể chấp nhận được tình trạng
này. Đối với trẻ bị sốt chỉ nên cho dùng paracetamol
và nên dùng dạng thuốc lỏng có mùi vị thơm ngon để
cho trẻ dễ uống. Hiện nay, có thuốc paracetamol
dạng hỗn dịch giống như sirô rất thích hợp cho trẻ.

Trong thuốc trị cảm cúm, paracetamol chỉ trị triệu
chứng sốt và nhức đầu, đang dùng thuốc sẽ hết sốt,
đau nhức nhưng hết thuốc có thể sẽ đau nhức trở lại
khi nguyên nhân bệnh lý gây sốt, đau nhức vẫn còn.
Vì vậy, chỉ dùng thuốc paracetamol trong một thời
gian thường 3-4 ngày, nếu sốt hay đau nhức tái diễn
hoặc tăng thêm, rất cần đi khám bác sĩ hoặc đến
bệnh viện để được chẩn đoán và cho hướng điều trị
thích hợp.