Bai 21 Tu truong cua dong dien chay trong cac day dan co hinh dang dac biet

BÀI 21.

TỪ TRƯỜNG CỦA DỊNG
ĐIỆN CHẠY TRONG CÁC
DÂY DẪN CĨ HÌNH DẠNG
ĐẶC BIỆT


Dòng điện chạy
trong dây dẫn
thẳng dài.

Dòng điện chạy
trong dây dẫn uốn
thành vịng trịn

Dịng điện chạy trong ống
dây hình trụ.


Hãy nêu đặc điểm và cách xác định chiều của đường sức trong từ
trường do dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài gây ra.

I
BM

O
M


I. Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài

BM cách dòng điện một khoảng r có:
+ Điểm đặt: Tại M
+ Phương:

Tiếp tuyến với đường sức từ đi qua M

+ Chiều :

Tuân theo qui tắc nắm tay phải

+ Độ lớn :

B M 2.10

7

I
r

Với
+ I: Cường độ dòng điện chạy trong dây dẫn. (A)
+ r: khoảng cách từ điểm M đến dây dẫn. (m)

I
BM

O

r

M


Bài 1: Biểu diễn vec-tơ cảm ứng từ do dòng điện thẳng dài gây ra tại
các điểm đã cho.

BM

BN

M2

M

I
N

M3

M1

M4


CỦNG CỐ:
Chọn hình vẽ đúng:
I

I

.B

.

M

M

A
B
I

.

I

B

M

.
B

C

D

M

B

CỦNG CỐ:
Chọn hình vẽ đúng:

.

M

B

.

+I

M

B
B

A

.

M

+ I

B
C

+ I

B

.
M

+ I
D


I
BO

O

Mặt Nam


II. Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn uốn thành
vòng tròn
Vectơ cảm ứng từ BO tại tâm vòng dây có:
+ Điểm đặt: Tại O
+ Phương: Vng góc với mặt phẳng khung dây
+ Chiều :
+ Độ lớn :

Tuân theo qui tắc vào Nam- ra Bắc

BO 2 .10

7

I
N
R

Với
+ I: Cường độ dòng điện chạy trong vòng dây. (A)
+ R: bán kính vòng dây. (m)
+ N: sớ vòng dây


Biểu diễn vec-tơ cảm ứng từ tại tâm vòng tròn

I

BO

BO
O

O

Mặt Nam

Mặt Bắc

O

BO

BO

O


III. Từ trường của dòng điện chạy trong ống dây dẫn hình trụ.
1. Đường sức từ

A

B

S

N
BN

I


III. Từ trường của dòng điện chạy trong ống dây dẫn hình
trụ
2. Vec-tơ cảm ứng từ BN tại một điểm bên trong ống dây:
+ Điểm đặt: Tại N
+ Phương: Song song với trục của ống dây
+ Chiều : Tuân theo qui tắc “ vào Nam – ra Bắc”

+ Độ lớn :

7

B M 4 .10 nI 4 .10

7

N
I
l

Với: n: số vòng dây quấn trên một đơn vị dài của lõi.

N
n
l

N: Tổng số vòng dây
l: chiều dài ống dây


A

B
B

I

N

Trục ống dây


Bài tập ví dụ: Cho dòng điện I1 =I2=6A, chạy trong hai dây dẫn
thẳng dài song song cùng chiều, cách nhau 15cm. Xác định cảm ứng
từ tại điểm M nằm trong mặt phẳng chứa 2 dây dẫn và cách đều 2
B2
dây.
M

I1

I2

B1

+ Tính B1, B2
HD:

+ Biểu diễn
+

B1

B2

B1 = B2 + B2

+ Nếu 2 vec-tơ cùng phương:

* Cùng chiều: BM=B1+B2
* ngược chiều: BM= B1-B2


CỦNG CỐ
Từ trường của dòng điện thẳng :

I
B = 2.10
r
-7

Từ trường của dòng điện tròn :

I
B=2 .10 N
R
-7

Từ trường của dòng điện trong ống dây :
-7
-7 N
B = 4 .10 n.I = 4 .10
.I
l


Bài 1: Biểu diễn vec-tơ cảm ứng
từ do dòng điện thẳng dài gây ra
tại các điểm

Bài 2: Xác định chiều dòng điện
chạy trong dây dẫn:

M2
B
M3

M1

I
B

M4

Dòng điện