Khám phá luật hấp dẫn để mở khóa thành công

GIỚITHIỆUVỀ“BỘSƯUTẬPTRÍTUỆ
VƯỢTTHỜIGIAN”


















ChàomừngcácbạnđếnvớimộtcuốnsáchnữanằmtrongBộsưutậpTrítuệvượtthờigian–
bộsáchkỹnăngsốngbaogồmnhữngcuốnsáchhưcấuvàcácđầusáchvớinhữngcâuchuyện
ngườithựcviệcthựcvềnhiềulĩnhvựckhácnhaunhưpháttriểnbảnthân,triếthọc,thầnhọc,
tâmlýhọcvàkhoahọc.
VuaSolomon[3],trongcuốnEcclesiastes[4]từngnó irangchangcó gı̀dướiá nhmặ ttrờilà mới
cả .
Trong suốt hàng nghìn năm qua, cuộc sống khơng ngừng dạy cho chúng ta những bài học
tương tự như vậy; qua chiến tranh và hịa bình, qua đói khổ và giàu sang; qua những câu
chuyệnvềhyvọngvàtuyệtvọng,ởnhữngbikịchvàthấtbạinhưnglnkhéplạibằngchiến
thắngvàthànhcơng.Nhữngbàihọcấyvơcùnggiảnđơn,cũngnhưchínhnhữnggiátrịnền

tảngtạonênchúngvậy,đólà:LịngCanđảm,TínhKiêntrì,Niềmtin,Tìnhu,SựChânthành,
CóMụcđích,TínhQuảquyết,Kiểmsốttốt,LịngNhânái,Hạnhphúc…
Mộttrongsốnhữngbàihọccầnnhớlàchúngtaphảihiểuđượctầmquantrọngcủanhữngsuy
nghĩcũngnhưlốitưduycủachúngta.Suynghĩkhơngchỉlàmộtkháiniệmtrừutượngmàcịn
cóxuhướngtrởthànhhiệnthực.KinhThánhcóviết:“Tatưduythếnào,cuộcsốngsẽnhư
vậy”.Tìnhuhấpdẫntìnhu.Nỗisợhãi,sựthùhằnvàlolắngchỉmangđếnnhiềusợhãi,
thùhằnvàlolắnghơnmàthơi.Hiểnnhiên,tưduytíchcựcvàtháiđộthànhtínsẽmangđến
chochúngtanhữngđiềutốtđẹp.
Vơ số nhà hiền triết ở nhiều độ tuổi khác nhau đã cố gắng truyền tải những thông điệp và
nhữngbàihọcquýgiáquanhiềuphươngcáchkhácnhau.TừPythagorastớiPlato,từDantetới
da Vinci và Goethe, từ Bacon tới Shakespeare, từ Emerson tới Mulford, từ Joan D’Arc[5] tới
HelenKeller[6],từFranklintớiLincoln.Tuynhiên,đasốchúngtachưathựcsựchútâmđến
nhữnglờinhắnnhủcủahọ,vàlặpđilặplạisailầm.
ChúngtơihânhạnhmangđếnchoqđộcgiảbộsáchBộsưutậpTrítuệvượtthờigian,cho
tấtcảnhữngaimongmuốndànhtrithứccủacuộcđờimìnhđểtạoramộtthếgiớitốtđẹphơn.
Banđầu,nhữngcuốnsáchtrongbộsưutậpnàyđơnthuầnlànhữngđónggópcủacáctácgiả
thuộctràolưuTưduymớinhằmkhuyếnkhíchmọingườitựpháttriểnbảnthânvàhìnhthành
tưduytíchcựctừhơnmộtthếkỷtrước.Tuynhiênsauđókhơnglâu,nhờnhữngcuốnsáchnhư
TheSecret(tạmdịch:Điềubímật),bộsưutậpngàycàngđượcnhiềungườibiếtđếnvàtrởnên
rấtphổbiếntrongthiênniênkỷmới.


Đềcậpđếnnhữngtêntuổinổibậtgắnliềnvớibộsáchtrongsuốthàngtrămnămqua,cóthể
kểđếnNapoleonHill,DaleCarnegie,CharlesF.Haanel,WilliamWalkerAtkinson,OrisonSwett
Marden,WallaceWattles,BruceMaclelland,ChristianD.Larson,ErnestHolmes,RalphWaldo
Trine,ElizabethTowne,HenryWood,FlorenceScovellShinn,CharlesFillmorevànhiềutácgiả
khác. Tuy nhiên, chúng tơi nhận ra rằng tri thức và trí tuệ được lưu giữ và truyền tải dưới
nhiều dạng khác nhau, theo nhiều phương thức khác nhau. Bởi thế, chúng tơi đã tìm kiếm
nhữngtácgiả,tácphẩmnổibậttrongthếkỷXX,cũngnhưbổsungvàobộsưutậpcơngtrình
nghiêncứucủanhữngtriếtgiahàngđầunhưÉmileCo,IsadorCoriat,AlfredAdlerhayCarl

Jung;tácphẩmcủacáctácgiảtriếthọcvàthầnhọcphươngTâynhưAnnieBesant,William
Judge,CharlesLeadbeater;A.P.SinnetthayStewartEdwardWhite;cáctácphẩmcủanhững
triếtgiahiệnđạinổitiếngnhưBertrandRussellvàAlfredNorthWhitehead;nhữngnhàkhoa
họcvĩđạinhưCharlesGaltonDarwin,ArthurStanleyEddingtonvàJ.W.Dunne;nhữngdoanh
nhânvànhữngngườitiênphongtrongngànhcơngnghiệpnhưHenryFord,AndrewCarnegie
vàCharlesSchwabhaynhưJohnMaynardKeynes-nhàkinhtếhọcxuấtsắcgópphầnđịnh
hìnhtươnglaicủachúngta.
Chúngtơilntâmniệmrằng,từthuởhồnghoangcủanhânloại,chúngtachưabaogiờngừng
unhữngcâuchuyệnkể.Từxaxưa,tổtiêncủachúngtalưutruyềnTrithứcvàTrítuệtừthế
hệnàysangthếhệkhácbằngnhữngcâuchuyệnngụngơnvớinhữngbiểutượngvànhữngcâu
thànhngữ.Ngàynay,mặcdùchúngtacórấtnhiềucáchđểtruyềntảithơngtin,nhưngchúng
tavẫnbịcuốnhútbởinhữngcâuchuyệnhay,chúngtahịamìnhvàothếgiớicủacácnhânvật,
thấu hiểu nỗi đau và bi kịch của họ, cùng họ tận hưởng hương vị của chiến thắng và thành
cơng,nhưthểnhữngđiềuđóthựcsựtồntại,nhưthểcuộcđờihọchínhlàcuộcđờichúngta
vậy.Vàđóchínhlàcáchchúngtarútrađượcbàihọcchobảnthân.
Bởivậy,chúngtơisưutầmvàbổsungvàobộsưutậpcủamìnhnhữngtácphẩmvănhọcbấthủ
giúpkhơinguồncảmhứngvàđánhthứcnhữngướcmơ,gắnliềnvớinhữngtêntuổilớnnhư
Ernest Hemingway, William Faulkner, H. G. Wells, George Orwell, Edgar Rice Burroughs,
Aldous Huxley, C. S. Lewis, Charles Williams, E. P. Oppenheim, E. M. Delafield, Louisa May
Alcott,MarkTwain,J.M.Barrie,RafaelSabatini,H.RiderHaggard,vàrấtnhiềutácgiảkhác.
Trongsốhàngnghìnkiệttácvănhọc,cáctácgiảđãcócáinhìnđachiềuvềcuộcsốngcũngnhư
sựthànhcơngtừđóthấuhiểubảnchấtcủanhữngkháiniệmtưởngchừngrấttrừutượngấy,
chúngtơiđãdànhrấtnhiềuthờigiancânnhắcvàlựachọnkỹlưỡngđểmangđếnchođộcgiả
bộsưutậpnhữngcuốnsáchhaynhấtgiúpbạnpháttriểntưduyvàhồnthiệnbảnthân.
Nhữngcuốnsáchhaygiốngnhưnhữngngọnhảiđăngkhơngbaogiờngừngchiếusáng,chỉ
đườngchonhữngngườithựcsựsẵnsàngvàchunchúđanglênhđênhtrênhảitrìnhkiếm
tìmnhữnggiátrịđíchthựccủacuộcsống.
–MauricioChavesMesén
Tácgiảcuốn12LawsofGreatEntrepreneurs(tạmdịch:12bíquyếtcủadoanhnhânthànhđạt).
[1].ElizabethTowner(1865-1960):Nhàvăn,biêntậpviên,chủbáorấtcóảnhhưởng,bàcũnglàngườikhởixướngtràolưuTư

duymới.


[2].Luậthấpdẫn:Mỗingườigiốngnhưmộtthanhnamchâmthuhútmọingười,hồncảnhvàtìnhhuốngvàocuộcsốngcủamình.

Nhữngconngười,hồncảnh,tìnhhuốngnàylnkhớpvớinhữngsuynghĩchiphốicủangườiđó.
[3].VuaSolomon(khoảngnăm965-928TCN):VịqnvươngxuấtsắccủaVươngquốcIsraelthốngnhất.Ơngcómộtsốlượngtài

sảnkhổnglồvàđượccoilàngườigiàunhấtlịchsửnhânloại.
[4].Giảngviên:MộttrongbảycuốnsáchgiáohuấntrongKinhThánh.
[5].Joand’Arc(1412-1431):NữanhhùngngườiPháptrongcuộcchiếntranhTrămnăm(1337-1453)giữaPhápvàAnh.Cơchỉ

huyqnPhápgiànhmộtsốchiếnthắngquantrọng,sauđóbịqnAnhbắtgiữvàkếttộilàphùthủyvàbịhỏathiêukhi19tuổi.
[6].HelenAdamsKeller(1880-1968):Nữvănsĩ,nhàhoạtđộngxãhội,diễngiảngườiMỹ.




GIỚITHIỆUCUỐNSÁCH
Khámpháluậthấpdẫnđểmởkhóathànhcơnglàcuốncẩmnangchứađựngnhữngbímậtvề
cácnềntảngkiếnlậpnênthànhcơngcủamỗingười.Việchiểurõvàpháttriểnnhữngnềntảng
ấysẽgiúpbạnpháthuytốiđanănglựccủabảnthân,trởnênchunnghiệpvàthànhcơng
hơn.Nhưngnếuđểnănglượng,sứcmạnhtrínãovàsứcmạnhýchícạnkiệt,bạnsẽkhơngđủ
điềukiệnthamgiatrậnđấucuộcđời.
Mardennói:“Nhữnggìmàbạncókhảnăngtrởthànhvàthựchiệnđượcchínhlàtàisảnvĩđại
nhấtcủacuộcđờibạn.Nhữnggìbạnthậtsựđanglàmcólẽchỉlàmộtphầnnhỏsovớinhững
thànhtựulớnlaomàbạncókhảnăngđạtđược.Chúngtađangtựđặtranhữnggiớihạncho
chínhmình.Mỗingườichúngtađềuđangsởhữuđiềugìđótolớnhơn,mạnhmẽhơnrấtnhiều
sovớinhữnggìchúngtađãthểhiện.”

Hãyđọccuốnsáchnàyvàkhámphánhữngtiềmnăngsắpđượckhaithácđểđưabạnđếnmột
cuộcsốngthànhcơngviênmãnhơn!



ĐƠILỜIVỀTÁCGIẢ
SinhratạiNewEnglandvàonăm1850,chamẹMardenquađờitừkhiơngcịnrấtnhỏ,đó
cũnglàlýdokhiếnơngphảitrảiquatuổithơnhiềukhốnkhó.CậubéMardenđãphảiđiở,làm
thđểcóthểsốngquangày.
Cuộcđờicủaơngrẽsangmộttrangmớisaukhiơngcócơhộitiếpxúcvớicuốnsáchpháttriển
bảnthâncủanhàvănngườiScotland,SamuelSmiles.MardenghidanhvàotrườngBostonvà
tốtnghiệpvàonăm1871,cùngthờigianđóơngcũngtheohọctạiTrườngThầnhọcAndover.
Sauđó,vàonăm1881,ơngnhậnbằngcửnhânYkhoacủaĐạihọcHarvard,vàchỉmộtnăm
sau,MardentốtnghiệpkhoaLuậtcũngtạitrườngđạihọcdanhgiánày.
Khơngdừnglạiởđó,MardentiếptụctheohọckhoaDiễnthuyếtcủaĐạihọcBoston.
Thờigiannày,ơngcũngkháthànhcơngtronglĩnhvựcdịchvụvàquảnlýkháchsạn.Đếnkhi
chínhthứctốtnghiệpcửnhân,tàikhoảncủaơngcótới20.000đơ-laMỹ(tươngđươngvới
500.000đơ-laMỹngàynay).Mardenđãdùngsốtiềnnàyđầutưvàolĩnhvựcbấtđộngsảnvà
xâydựngmộtkhunghỉdưỡngtrênđảoRhode.
Cuộckhủnghoảngtàichínhnhữngnăm1890đãlấyđikháchsạncủaMarden,khiếnơngquyết
địnhtrởvềChicago–nơiơnglàmquảnlýkháchsạntrongsuốtqngthờigiandiễnraHội
chợThếgiớinăm1893.
Sauđó,MardenquaytrởlạiBoston,bắtđầulạitừhaibàntaytrắng.Ơngkhơngbaogiờchấp
nhậnthấtbại,ngượclại,qngthờigiankhókhănchínhlàlúckhơidậytrongơngđộnglựcvà
ýtưởng.SựlạcquancủaMardenthểhiệnđặcbiệtrõquacuốnsáchđầutayPushing to the
front(tạmdịch:Tiếnvềphíatrước)đượcxuấtbảnvàonăm1894,chỉhainămsaukhiMarden
phásản.Cuốnsáchđạtđượcthànhcơngngồimongmợingaysaukhiramắt,trởthànhmột
hiệntượngvàlàcuốnsáchbánchạynhấtlúcbấygiờ.
Mardentiếptụcviết,vớitổngcộnghơn60đầusáchphầnlớnvềnhữngbàihọcthànhcơng,rèn
giũaýchívàtưduytíchcực;bêncạnhđó,Mardencũngviếtmộtsốcuốnvềsứckhỏe,qtrình

hìnhthànhthóiquensốnglànhmạnhvàphươngphápngănngừalãohóa,giáodụcgiớitínhvà
bìnhđẳnggiới.
NgồiSamuelSmiles,cáctácphẩmcủaOliverWendellHolmesvàRaphadoEmerson–những
ngườikhởixướngtràolưuTưduymới(NewThoughtMovement)trongnhữngnăm1890–
cũngcóảnhhưởngkhálớntớitưduycủaMarden.ƠngsánglậptạpchíSuccessMagazinevào
năm1897vàlàcộngtácviênthườngxunchotạpchíkhoahọcNautilus–mộttrongnhững
ấnphẩmdoElizabethTowner[1]ấnhànhnhằmủnghộtràolưuTưduymớitrongsuốthaithập
niênđầuthếkỷXX.
GiốngvớinhữngcâybútủnghộphongtràoTưduymớinhưWilliamWalkerAtkinson,Wallace
Wattles,ElizabethvàWilliamTowner,Mardenlntâmniệmrằngtưduycóảnhhưởngnhất
địnhđếnhồncảnhsốngcũngnhưcuộcđờimỗiconngười.Họtinrằng“tưduylàthựcthể”,và


theoLuậthấpdẫn[2]–LawofAttraction–chúngtacầncẩntrọngvớinhữngđiềutanghĩcũng
nhưcáchtanghĩvềchúng.
Mardentừngnói:“Chúngtatạonênthếgiớixungquanhvàđịnhhìnhmơitrườngsốngcủata
bằngsuynghĩ.”
Trướckhinổitiếngvớinhữngcuốnsáchviếtvềbíquyếtthànhcơngtronglĩnhvựctàichính,
Mardenlnnhấnmạnhrằngthànhcơngsẽđếnnhưlàkếtquảtấtyếucủaqtrìnhrèngiũa
củamỗicánhân,vàrằng“Cơhộivàngbạnđangtìmkiếmchẳngởđâuxamànằmngaytrong
conngườibạn.Mơitrườngxungquanh,vậnmayhaysựgiúpđỡtừngườikháckhơngmang
đếnchobạnnhữngcơhộiqgiá,chúngnằmtrongtaybạn,vàquyếtđịnhcónắmlấyhay
khơngchỉphụthuộcvàobảnthânbạnmàthơi.”
Khơngnóiđâuxa,ngaynhanđềnhữngcuốnsáchcủaơngđãtốtlênphongtháitựtinvàtinhthầnlạcquanhiếmthấy.
Trung bình mỗi năm Marden mang đến cho độc giả hai đầu sách mới, đều đặn từ sau khi cuốn sách đầu tiên - Tiến về phía
trướcđượcxuấtbảnnăm1894,đếncuốnsáchcuốicùngxuấtbảnnăm1924,khiơngmất.Rađiởtuổi76,Mardenđểlạichothếhệ
saukhơngchỉhơn60đầusáchmàcịncảtậpbảnthảohơn2triệuchữ.
Vớivốnhiểubiếtsâurộngvềcáclĩnhvựclịchsử,triếthọc,tâmlinhvànhiềulĩnhvựckhác,cùngkhảnăngđúckếtvàtruyềntải
nhữngkiếnthức,kinhnghiệmqbáucủamìnhvớimộttưtưởngtinhtếđặcbiệt,bằnggiọngvănthúvịvàlơicuốn,Mardenđểlại
chothếhệsautàisảnvơgiá–nhữngcuốnsáchcủaơng–thứmàtấtcảnhữngaiđangtìmkiếmchìakhóathànhcơng,hoặcchỉ

đơngiảnlàbănkhoănvềýnghĩacủacuộcsống–nênđọcvàsuyngẫmđểcócâutrảlờichoriêngmình.
Hơn60đầusáchcủaMardenđãđượcxuấtbản.NhữngcuốnsáchnàynằmtrongBộsưutậpTrítuệvượtthờigiancủachúngtơi.
[1]ElizabethTowner(1865-1960):Nhàvăn,biêntậpviên,chủbáorấtcóảnhhưởng,bàcũnglàngườikhởixướngtràolưuTư

duymới.
[2]Luậthấpdẫn:Mỗingườigiốngnhưmộtthanhnamchâmthuhútmọingười,hồncảnhvà

tìnhhuốngvàocuộcsốngcủamình.Nhữngconngười,hồncảnh,tìnhhuốngnàylnkhớp
vớinhữngsuynghĩchiphốicủangườiđó.

Chương1NỀNTẢNGTHỂCHẤT-THÀNH
CƠNGVÀSỨCKHỎE
Nhiềunămtrước,mộtthươnggiađãcốtiếtkiệmmộtkhoảntiềnnhỏđểxâynênmộttịanhà
mớitrênnềnmóngcủakhunhàcũ.Vàkhimọingườibắtđầudọnvàoởtrongtịanhàmớinày
thìnóđổsập.Nềnmóngcũkhơngvữngvàsụtlún.Đãcóhàngnghìnngườigặptaihọachỉvìcố
gắngxâydựngcơngtrìnhcuộcđờihọtrênnềntảngsứckhỏekhơngvữngchắc!
Nănglựccàngcaovàthamvọngcànglớnthìcàngcầnmộtnềntảngthểchấtkhỏemạnhhơn,
dẻodaihơn.Sựvữngchắccủatồnbộ“cơngtrình”cuộcđờitadựatrênnềntảngthểchất,vậy
màchúnglạithườngởtrongtìnhtrạngyếuớt!Dườngnhưhầuhếtmọingườichorằngsức
khỏelàthứđượcđịnhđoạtbởiđịnhmệnhhaysốphận;rằngnóchủyếuphụthuộcvàoyếutố
ditruyền,vàthểtrạngvốnlàthứkhơngthểthayđổi.
Giữgìncơthểmạnhkhỏeđểlàmđiềutuyệtnhấttacóthểlàmchínhlàlờirăndạythànhcơngtuyệtvờiđầutiên.


Nếuquảthậtthế,saochúngtakhơngnghĩnhưvậyvềhạnhphúcvànghềnghiệpcủamình?
Chúngtachịubaokhổcựcvàdànhnhiềunămđểbảnthânsẵnsàngchocuộcđời-sựnghiệp
củamình.Chúngtabiếtrằngmộtsựnghiệpthànhcơngphảidựatrênnhữngnguntắckhoa
họcvềđàotạo,vềtínhhệthốngvàtrậttự;rằngmỗibướctiếnđếnmộtsựnghiệpthànhcơng
đềucầnqtrìnhcânnhắcvàsuynghĩthậntrọng.Tabiếtrằngđiềunàycónghĩalàphảimất
nhiềunămlaođộngchămchỉđểtựmìnhtạodựngcuộcđời,nghềnghiệpchunmơnhoặcsự

nghiệpkinhdoanh;nhưngvớisứckhỏecủamình-nềnmónggánhchịusứcnặngcủamọithứ
khácvànhữngthứhồntồnphụthuộcvàonó,chúngtalạikhơngmấycốgắngđểcủngcốnó.
Tanêntạodựngnềntảngsứckhỏecủabảnthântheođúngcáchmàtatạodựngbấtcứthứ
quantrọngnàokhác–đólàhọchỏivàlàmtheonhữngphươngphápkhoahọcvàlànhmạnh
nhất.
Rấtítbạntrẻnhậnthứcđượcnhữngbấtlợilớndotìnhtrạngsứckhỏekémgâyra.Cácbạntrẻ
nàycóvẻkhơnghiểuđượcnhữngảnhhưởngtolớncủasứckhỏeđốivớitươnglaicủahọ.Họ
khơngthấyđượcsựquantrọngcủaviệcđốixửtốtvớibảnthân.Thếnhưngchẳngcóđiềugì
khác,ngoạitrừphẩmhạnhtốt,mớichínhlàthứgiátrịnhấtđốivớitươnglaituổitrẻ,thứsẽ
ảnhhưởngrấtlớnđếnsốphậntốtđẹpcủamộtngười,cũngnhưsứckhỏecủahọ.Chínhnósẽ
giúptabìnhanvơsựtrướchàngnghìnkẻthù,chínhphẩmhạnhvàthểchấtsẽmởlốichota
vượtkhỏivịngvâycủabệnhtậtvànhữngkhuyếtđiểmvềthểchất.Sứckhỏeđồngnghĩavới
sựtựtin,hyvọng,dũngcảm,làniềmtinvàobảnthânvàngườikhác.Nócũngcónghĩalànhiều
cơhộihơn,nhiềutriểnvọnghơn.Sứckhỏecũngcónghĩalàsángkiến,hiệuquả,thànhcơng,
hạnhphúc.Tómlại,mọithứchúngtađanghướngđếnđềuphụthuộcrấtnhiềuvàomộtsức
khỏetốt,đếnmứcnghĩavụtiênquyếtlàgiữchobảnthânlnởtrongtìnhtrạngsứckhỏetốt.
“Giữgìncơthểmạnhkhỏeđểlàmđiềutuyệtnhấttacóthểlàmchínhlàlờirăndạythànhcơng
tuyệtvờiđầutiên.”
Đâylàthờiđạimàviệccómộtcơthểkhỏemạnhsẽmangđếnlợithếcựckỳtolớn.Cósức
khỏevàphẩmhạnhdườngnhưlànhữnglợithếvơcùnglớncủalớptrẻđầythamvọng.Những
ngườithấtbạitrongviệctạodựngnềntảngsứckhỏetốttrongnhữngnămthángtuổitrẻcũng
mấtđirấtnhiềulợithếtolớn.
Nhữngbuồnphiềncùngnhiềuthấtbạivàbikịchtrongcuộcsốngchínhlàcănngundẫnđến
sứckhỏekém.Hầuhếtmọingườiđềubắtđầusựnghiệpmàkhơngđượcđàotạođúngcáchvề
cácnguntắcthểchất.Khơngchỉvậy,cịnrấtnhiềuvídụchothấymọingườiđãsớmhình
thành những thói quen có xu hướng ngầm hủy hoại sức khỏe bản thân. Kết quả là nhiều
ngườiđãtrảiquacuộcsốngốmđaubệnhtậthoặcmặcchonhữngcănbệnhđángrađãcóthể
dễdàngđượcchữakhỏihànhhạhọ.Cũngchínhvìbỏbêviệcchămsócbảnthân,họsẽtựhạn
chếnhữngthànhtựuhoặcthậmchíhủyhoạihồntồncuộcđờimình.
Trướckia,mộtbạntrẻđầythamvọngđãđếngặptơivàhỏixinlờikhunrằnglàmcáchnào

đểtăngkhảnăngvàsứcmạnhcủabảnthân,rồitừđóđạtđượcnhiềuthứkhác.Cậutatrơng
xanhxaovàhốchác,vớinhữngdấuhiệusuynhượccơthểhiệnrõtrênkhnmặt.


Chàngtraitrẻnàycóvẻrấtkhaokhátđượcchinhphụcthếgiớirộnglớnngồikia,nhưngrõ
ràngcậutađãđisaiđường.Chỉvàicâuhỏiđãchothấysựthậtlàmặcdùtâmtríhồntồn
bìnhthườngnhưngcáchsốngcủacậugầnnhưđãlàmchosứckhỏesuykiệtnghiêmtrọng.Cậu
cóthểngồimiệtmàiđếnmộthoặchaigiờsángđểhọcbài,trongkhiđãlàmviệccậtlựccả
ngày.Vàđểtăngsứctậptrungchomộtcơthểvốnđãkiệtquệ,cậukhơngchỉlạmdụngtràvà
càphêqmức,màcịndùngcảrượuwhiskey,thậmchícảcácloạithuốcgâynghiện.Cóvẻ
cậutakhơngbiếtrằngphươngthứckíchthíchnãobộnhântạonàycũngnhưquậtroivàomột
chúngựađãmỏimệt.Việccậutasẽtrởthànhmộtngườisuynhượcvềcảtinhthầnlẫnthể
chấtchỉcịnlàvấnđềthờigian.Thậtđángngạcnhiênlàrấtnhiềungười,kểcảnhữngkẻthơng
minh,cũngvơcùngthờơtrướccâuhỏivềsứckhỏevàthểchất.
Nếumuốnchiếnthắng(vàailạikhơngcơchứ?)thìbạnphảibướcvàođấutrườngcuộcđờivới
tấtcảsứcmạnhbạncóthểtậphợpđược,vớiđiềukiệnthểlựctốtnhất.Bạncóthểlàmđược
điềunàyvàgiơcaolácờchiếnthắngnếuđốixửtốtvớibảnthânvàgiữchocơthểkhỏemạnh.
Nhưngnếuđểnănglượng,sứcmạnhtrínãovàsứcmạnhýchícạnkiệt,bạnsẽkhơngđủđiều
kiệnthamgiatrậnđấucuộcđờinữa.
Thậtđángtiếclàtrongkhichúngtađangquyếtliệtchiếnđấuthìrấtnhiềungườilạiđangyếu
ớtchốnglạicơnsóngcạnhtranhkhốcliệthiệnnay,tấtcảchỉvìhọkhơngcóthểchấtđủmạnh
đểchiếnđấu.Tấtcảsứcmạnhtinhthầnkhơngthểgiúphọlàmchủtìnhthế,vàcùngvớisựtàn
phácủathờigian,họsẽbịloạikhỏicuộcchơivìốmyếu.Mỗinămcóhàngnghìnngườisuy
nhược,ốmyếunhưvậybịđẩyđếnchântường,dùhọthơngminh,vàđượctrangbịkỹnăngcho
nhiều ngành nghề khác nhau. Hàng nghìn người khác lại đang làm việc với phân nửa mức
lươngmàhọcólẽđãkiếmđượcnếusớmchúýnângcaosứckhỏebảnthân.
Chínhnhữngngườigặpbấtlợivềthểchấtnàysẽlạilnthankhócvềsốphậncủahọ,họnói
rằngđịnhmệnhđangchốnglạihọ,trongkhitrênthựctế,họđangchốnglạichínhmình!Họđã
khơngchămsócbảnthân.Nềntảngthểchấtcủahọrấtyếu.
Sứckhỏechínhlàgiảithưởnglớncủacuộcsống,thếmàhầuhếtchúngtalạichẳngmảymay

quantâmđếnnó!Tadànhchonóqítsựchúý;thờigiantadànhchoviệcrènluyệnvàgiữ
gìncơthểkhỏemạnhqítỏi!
Nếunhữngbạntrẻtừngmộtlầnthấyđượcvaitrịtolớncủasứcmạnhthểchấtđốivớihạnh
phúcvàthànhcơng;nếuhọtừngkhắcsâuvàotâmtrítầmquantrọngkhơngthểđođếmcủa
việcrènluyệnsứckhỏethìhọđãkhơngvứtđinguồnvốnqbáunhấtnàyquaviệcchọncách
sốngkhơngkhoahọcvàcẩuthả.
Gầnđây,tơitìnhcờngheđượccuộctrịchuyệncủahaicơgáitrẻvềqngđờitươiđẹpmàhọ
đangcó.Mộtcơnóirằngsuốtmộtthờigiandàicơđingủvàolúc2hoặc3giờsáng,cókhilà4
giờsáng.Cơkiabiểulộsựngạcnhiênkhithấybạnmìnhđãkhơngbịđuốisức.“Ồ,”cơbạnđáp
lại,“cậuchỉcầnlàmquenvớiviệcnày,vàsaumộtthờigianthìchẳngđểýđếnnónữađâu.”
Nhữngcơgáinàyởđộtuổidưới20.Cókhảnănglàkhivàođộtuổi30,vàcóthểđanglàtrụcột
củagiađình,sứckhỏecủahọsẽsuygiảm,họchỉcịnphânnửasứclực,vàsẽtựhỏisứcsống
củamìnhđãđiđâumất,saohọlạikhơngcóđượcnănglượngvàsứckhỏenhưtrướcđây.


Rấtnhiềubạntrẻhayphungphísứckhỏetinhthầnvàthểchấtcủamình.Họkhơngbiếttrân
trọnggiátrịcủachúng.Tấtcảnhữnggìchúngtathườngthấyởnhữngthanhniênlàthóilãng
phí năng lượng sống như thể có một nguồn cung vĩnh viễn đảm bảo cho họ, như thể suối
nguồntuổitrẻsẽchẳngbaogiờcạn.Nhưngkhibuổibantrưacủatuổitrẻtrơiqua,khihọbắt
đầucảmnhậnđượcsựhủyhoạicủatuổitác,họsẽnhậnrasựqbáucủathứmàhọđãq
lãngphí.Cịngìhuyhồnghơnviệcđứngtrướcngưỡngcửacuộcđời,tươitắn,trẻtrung,tràn
đầy hy vọng, với nhận thức về sức mạnh có thể đối phó được với bất cứ tình trạng khủng
hoảng nào – kiểm sốt được mọi tình huống? Vinh quang của một thanh niên chính là sức
mạnhcủabảnthân.Bạncầnmạnhmẽ,cầncảmnhậnđượcrungđộngcủacuộcsốngtrongtừng
dâythầnkinhvàthớthịtởtuổitrungniênvàtuổigiàcũngnhưtuổitrẻ;cầncóýnghĩhoanhỉ
giốngnhưnhữngchàngtraitrẻkhitrượtquađượcnhữngcánhđồngbănggiátrongkhítrời
mùađơngkhắcnghiệtvàlạnhcóng.
SAOPHẢILOLẮNG?BẠNĐƯỢCSINHRAĐỂCHINHPHỤCMÀ
Ngườibạndoanhnhâncủatơi,khibạncầnởtrạngtháisứckhỏevàtinhthầntốtnhấtchomột
ngàythìbạncóthườngcảmthấykiệtsức,mệtlả,rãrờidonhiềuđêmkhơngngủvànhững

ngàylolắngvơcớhaykhơng?Khibạncầnnhấtlàmộtbộócsángsuốt,tinhthầntỉnhtáođể
vậtlộnvớinhữngvấnđềnghiêmtrọngthìbạnlạiđếnsởlàmvớitìnhtrạngmệtmỏi,lolắngvề
nhữngthứnằmngồikhảnăng,nhữngđiềulẽranêngạtsangmộtbên–chứkhơngphảigiữ
trongđầukhivềnhàđểrồiđemlạikhơngkhíảmđạmtronggiađìnhvàcướpmấtgiấcngủ
ngoncủabạn.
Chúngtađượcsinhrađểchinhphụcnhữngkhókhăn,chứkhơngphảiđểnaonúngvàrồibị
chúngkhuấtphục.Chúakhơngtạorachúngtađểtrởthànhnơlệcủalolắng,trởthànhnhững
nạnnhântuyệtvọngcủanỗimuộnphiền.
Aiđóđãnóirằngnếunguồnnănglượngbịdùngđếncạnkiệtvàonhữngmốiâulovơíchcóthể
đượcchuyểnhóathànhnănglượng,nhưnguồnđiệnhayhơinước,thìnócóthểcungứngđủ
cho tất cả máy móc trên thế giới. Khơng nghi ngờ gì rằng nếu nguồn năng lượng này được
chuyểnsangđúnghướngthìchúngtacóthểchinhphụcđượctấtcảkhókhănvàrắcrốicủa
mình.
Nếuconngườichỉcầnnhậnrarằngmọinỗiloâu,sợhãilàmộtchấtđộccóthểgâytổnhạisứckhỏevàlàmgiảmkhả
năngthànhcơngthìhọsẽtránhnhữngsuynghĩnàynhưtránhmộtthứđộcdượcthựcsự.

Nhiềungườithứcdậymỗisángtrongtìnhtrạngkiệtsức,vàthayvìhồnthànhcơngviệcvới
tâm trạng vui vẻ rạng ngời, cùng nguồn nhựa sống căng tràn cho chuỗi hoạt động tích cực
trongngày,họlạitrơngnhưthểvừabướcrakhỏigiườngbệnh.Nhiềungườitrongsốhọphải
tìmđếnnhữngchấtkíchthích,cốgắngvắtkiệtnănglượngbằngcocktail,rượuwhiskey,thuốc
lá, thậm chí cả thuốc gây nghiện, nhằm tạo ra đủ năng lượng để hồn thành cơng việc. Tuy
nhiên,nhữngnỗlựcđókhơnggiúphọlàmviệchiệuquảvànăngsuấthơn.Họlàmviệcvới
năngsuấtthấtthường,rồivềnhàtrongtâmtrạngđầyâulo–đểrồitiếptụclặplạinhữngthao
thứccủađêmhơmtrước.


Nếuconngườinhậnrarằngmọinỗiloâu,sợhãilàmộtchấtđộccóthểgâytổnhạisứckhỏe
vàlàmgiảmkhảnăngthànhcơngthìhọsẽtránhnhữngsuynghĩnàynhưtránhmộtthứđộc
dượcthựcsự.Khơnggìlàmsuykiệtthểchấtvàtinhthầnnhanhnhưnỗisợhãivàlolắng.Não
bộvàcáccơpháttriểntốtkhitinhthầnvuivẻ,sơinổi.

Nếukhơngphungphínănglượng,âulo,cáukỉnh,bốirối,gắtgỏngthìchúngtasẽlnnhẹ
nhõmvàangiấchằngđêmthayvìmệtmỏirãrời.Khơngmộtcơthểnàohoạtđộngđượcbình
thườngkhitinhthầnbấtan,bấtkểđiềuđólàdotínhtìnhnóngnảyhaydonỗisợ,lolắng,ghen
tị,chánnản.
Nỗisợhãivàlolắngđãtànphásứckhỏecủaconngườinhiềuhơncảnhữngcuộcchiếntranh
tàn khốc. Chúng làm tim ta thắt lại, làm bạc tóc, da mặt nhăn nheo; chúng cướp đi cảm
giácngonmiệng,nhữngbướcđiuyểnchuyển,làmtànlụithamvọngvàgiếtchếtlịngdũngcảm
trongta.
Nếubạntừnggặpnhữngđiềubấthạnh,chịuđựngmấtmát,thấtbạihoặcthấtvọngthìsaocịn
thêmvàonhữngđiềuxuirủitrênbằngcáchtựtiêutốnnguồnnănglượngqbáuhếtsứccần
thiếtđểgiúpbạnmộtlầnnữađứngdậytrênđơichâncủamình?
Loâukhiếnmộtngườikhơngđủđiềukiệntrảcácmónnợcủamìnhbởinóhúthếtnhựasống,
hủyhoạivàlàmsụtgiảmnăngsuấtlàmviệccủaanhta.Ngườihaylolắngsẽkhơngthểlàmhết
khảnăngcủamình.
Lolắngvàsợhãikhơngchỉlàmbạctóc,màcịngâyrahóiđầusớmhaychứngrụngtócdolo
âu.“Bấtkỳaimuốnxinhđẹpthìnhấtđịnhkhơngbaogiờđượclolắng,”mộtnữdiễnviênnổi
tiếngxinhđẹpđãnóivậy.“Nhữngnỗilosẽhủyhoạimọinétđẹp.Vàdođó,vẻtươitắnsẽbiến
mất,vẻnhợtnhạtcùngnhữngnếpnhănsẽxuấthiện.”Độsănchắcvàtínhđànhồicủacáccơ
trênmặtcũngmấtđi.“Đơimơi,gịmá,chiếccằm,”Darwintừngnói,“tấtcảsẽchùngxuốngbởi
chínhsứcnặngcủachúng.”
Khi được hỏi đã làm cách nào để giữ cho khuôn mặt ln trẻ trung và khơng có nếp nhăn,
AdelinaPatti[1]đãnóirằngbấtcứkhinàocảmthấymộtnếpnhănsắpxuấthiện,cơsẽvuicười
đếnkhinótanbiếnđi.“Lờikhuncủatơidànhchonhữngphụnữmuốngiữmãituổixnlà:
Hãylnvuivẻ–đừnglolắng,nhưngcũngphảiđibộnhé,”cơnói.Lolắngkhơngchỉlàmphụ
nữtrơnggiàhơnmàlàmhọthậtsựgiàđi,vàrútngắntuổithọcủahọ.
Táchạilớnnhấtcủalolắngchínhlàlàmsuygiảmkhảnăngtưduy.Nólàmnãobộyếuđivà
làmtêliệtýnghĩ,đếnnỗinhữngngườihaylolắngchỉcịncóthểchếgiễuchínhthamvọngcủa
bảnthân,vàthườngdẫnđếnthóinghiệnchấtkíchthíchhoặcrượubia.Saumộtthờigian,hệ
thầnkinhsẽbịsuynhược,rồihọsẽphảichịuđựngchứngmấtngủvànhữngcănbệnhliên
quanđếnthầnkinhkhác,đơikhihọcịntrởnênđiênloạn.

Đểngănchặnđiềunày,tacầnduytrìđượctâmtrạngtốt.Khẩuvịtốt,nhậnthứcminhmẫnvà
mộtgiấcngủngonsẽloạibỏđượcrấtnhiềuphiềnmuộn.Lolắnglannhanhkhimộtngườiở
trongtìnhtrạngbấtan.Nókhơngthểtácđộnggìnhiềuđếnmộtngườicóthểtrạngkhỏemạnh
–mộtngườisinhhoạtđiềuđộ,lànhmạnh.Nóchỉpháttriểnmạnhởnhữngngườithiếusức


khỏe–nhữngngườicóthểtrạngsuynhượcvàkhảnăngchốngchọiđãcạnkiệt.
Hãynidưỡngýchílạcquan,lốisốnglànhmạnhvàvuivẻđểcómộtcơthểkhỏemạnh.Tình
u,sựbìnhn,niềmvui,niềmtin,lịngkhoandung,lịngvịtha,sựhàilịng,thanhthảnlà
nhữngđiềusẽđượcbộclộkhibạncómộtcơthểkhỏemạnh,trànđầynănglượng.
Nhữngnỗilocóthểdễdàngbịtriệttiêukhibạnbiếtcáchloạibỏchúng,hãynhớkỹđiềuđó.
Bạnkhơngphảitìmđếnhiệuthuốchaybácsĩđểchữatrị.Thuốcchữađãlntrongtaybạn,
lnsẵnsàng.Tấtcảnhữnggìbạncầnlàmlàthaythếtâmtrạngthấtvọng,chánnản,biquan,
lolắngbằnghyvọng,canđảm,vuivẻvàthanhthản.
Nhữngsuynghĩđốilậpsẽkhơngtồntạicùngnhau.Ýnghĩnàysẽloạitrừýnghĩkhác.Hãybài
trừbấtcứkẻthùnàocủasứckhỏe,hạnhphúcvàthànhcơngsẽcắmrễtrongsuynghĩcủabạn.
Hãyxuađibầyđànnhữngkẻhútnhựasốngkhỏinhậnthứccủabạntrướckhichúngbắtđầu
hủyhoạicuộcđờibạn.
NHỮNGKẺĐAUỐMKINHNIÊN
Tấtcảchúngtađềutừnggặpnhữngngườikhơngbaogiờcảmthấybảnthânkhỏemạnh.Bất
kểngủngongiấcthếnào,khẩuvịtốtrasaohayvócdángkhỏekhoắnthếnào,mọicâuhỏiliên
quanđếntìnhtrạngsứckhỏecủahọsẽđềuđượcđáplạibằngmộtgiọngsầuthảm:“Ơi,hơm
naymìnhthấykhơngkhỏe”,“Mìnhcảmthấythậtkhốnkhổ”,“Mìnhrấtyếu”,“Mìnhsắpbệnh
rồi”,“Thứcănchẳnghợpkhẩuvịcủamìnhgìcả”hay“Mìnhthứcdậyvớimộtcơnnhứcđầu
kinhkhủngvàchắcmìnhtrơngchẳngrasaođâunhỉ.”Đâylànhữngngườithích“tậnhưởng
sứckhỏeyếuớt”.Chủđềđốithoạiduynhấtmàhọquantâmlàchínhbảnthânhọ.Họkhơng
baogiờchánkhithảoluậnvềnhữngtriệuchứngcủabảnthân.Họsẽkểlểhànggiờvềchứng
khótiêu,nhữngcảmgiáckhácthườnghọcảmnhậntrongđầu,dạdày,lưnghaynhữngcơnđau
ởnhữngphầnkhácnhaucủacơthể.
Qnhiềungườikhơngchịunhậnrarằngtìnhtrạngđauốmcủahọphầnlớnlàdotâmtrạng

mà ra! Cảm giác khơng khỏe đã trở thành thói quen của họ. Thay vì cố gắng vượt qua tình
trạnghơikhóchịucủacơthể,họlạithấythoảimáikhikểlểnhữngcảmgiáccủabảnthânvới
bấtkỳai.Thayvìchiếnđấuvớibệnhtậtbằngcáchhítthởkhơngkhítronglànhchocăngtràn
hailáphổithìhọlạikêtoachochínhmìnhbằng“nhữngviênthuốcnhứcđầu”,haymộtsốthứ
đượcđiềuchếriêngkhácđượcbảođảmsẽchữakhỏibấtcứloạibệnhnàomàhọcholàbản
thânđangmắcphải.Họbắtđầucảmthấybảnthânđángthươngvàcốgắngthuhútsựcảm
thơngvàthươnghạicủangườikhác.Hồntồnvơthức,bằngcáchkểlểchitiếtvànhắcđi
nhắclạinhữngtriệuchứngcủabảnthân,từnhữngámthịbanđầu,nhữngýnghĩ,nỗisợhãivà
hình ảnh bệnh tật cứ lớn dần trong họ, cho đến khi họ thật sự khơng đủ sức khỏe để hồn
thànhcơngviệccủamộtngày.
Cónhữngngườithậtsựđãthuhútbệnhtậttìmđếnbằngviệckhơngngừngnghĩđếnvànóivề
cănbệnhđó.Họtinchắcrằngnếuđểchânướtthìhọsớmmuộnsẽbịbệnhviêmphổihoặc
cảmcúm.Nếuđứngtrướcmộtcơngiólớnhồilâu,họchắcchắnrằnghọsẽbịcảmlạnhhoặc
đauhọng.Nếuhovàilần,họsẽnghĩđếncảnhtượngkhủngkhiếpvềbệnhlaophổi.Điềuđó
khơngdiễnratrongcơthểcủahọ?Vìthếhọcốđịnhnhữngnhữnghìnhảnhbệnhtậttrongsuy


nghĩ,từđódẫnđếnsứcđềkhánggiảmvàkhiếncơthểdễbịtổnthươnghơnvớimọithứmàhọ
đanglosợ.
NhữngngườinhưthếkhơngbaogiờnghĩmìnhlànhữngsinhvậthồnhảomàChúamuốnhọ
trởthành.Điềumàhọlngiữtrongtâmtríchínhlàhìnhảnhmộtcơthểkhiếmkhuyết,yếu
đuối,bệnhtậtvàbấtthường.Họhìnhdungradạdày,gan,thận,timcủahọtrongtìnhtrạng
khơngkhỏevàđầybệnhtật.Thayvìcoichúngnhưnhữngngườibạn,họlạinhìnchúngnhư
nhữngkẻthùhiểmđộcđãkhiếnhọchịuđựngđauđớnkhơngngớt.“Ơi,”họrênla,“Cơnđaudạ
dàycủamìnhthậtkhủngkhiếp!Mìnhkhơngănđượcgìhết.Móngìcũnglàmmìnhđauđớn!”
“Tráitimgiàcỗibấtthườngcủamình,saonócóthểđậpnhưvậyđược.Mìnhkhơngthểbước
đihaylàmbấtkỳđiềugìmìnhthíchchỉvìnó.”“Gancủamìnhrấttệhại.Cóvẻnhưcảcơthể
đềukhơngổnđịnh.Thậncủamìnhcũngbịảnhhưởng,cáilưnglàmmìnhkhóchịu,vàthậtđấy,
mìnhnhưsắpchếtđếnnơirồi.”
Nhữngsựtưởngtượngkhủngkhiếpvàcoinhẹcáccơquantrongcơthểđanghoạtđộngcần

mẫnnhưtrênsẽhủyhoạisứckhỏethậmchícủacảvậnđộngviênđượcrènluyệntốtnhất.Nếu
bạnmuốnlàmbạnvớichínhmình,thìphảilàmbạnvớinhữngbộphậntrongcơthểtrướcđã,
đólànhữngcơquanhếtsứcgầngũivàhỗtrợchotrínãocủabạn–trungtâmcủacơthể.
Bạnphảitinvàosựhồnhảo,vàochứcnăngbìnhthườngcủachúng.Bạnphảinghĩđếnchúng
nhưnhữngngườibạnthayvìlàkẻthùđangcảntrởthànhcơngvàloạibỏnhữngcơhộicủa
bạn.Hãythaythếhìnhảnhnhữngbộphậnbệnhtậtcủacơthểbằngnhữnghìnhảnhngượclại,
sứckhỏesungmãn,vàbạnsẽnhậnthấybảnthânmìnhđanglấylạiđượcsứckhỏevànăng
lượng.
Sức khỏe sung mãn là yếu tố cần thiết và quan trọng nhất để đạt được những thứ mà mọi
ngườiđềukhaokhát–bìnhn,quyềnlực,giàucó,thànhcơngvàhạnhphúc.
Điềukiệnthiếtyếuđểcóđượcsứckhỏechínhlàtháiđộlạcquanhướngđếnmọiđiềutốtđẹp,
cũngcầnthiếtnhưtháiđộlạcquanvớisựnghiệpvàmọithứảnhhưởngđếnnó.Nócũngcần
thiếtnhưviệctừbỏnhữngnghingờvàsợhãiliênquanđếnthểtrạngcũngnhưđếnkhảnăng
đạtđượcthànhcơngcủachúngta.
Nhiềungườingaykhicơthểmớichỉhơicóchútbiểuhiệnsuynhượcđãlậptứcthanthởvà
lườibiếng.Cảngàyhọchỉnằmdàitrênghếsofa,vàvìthếcơthểcàngthêmkhóchịu.Tâmtrí
tươngứngvớiđiệubộcủacơthể;điệubộthẫnthờvàngảnghiêngsẽnhanhchóngtácđộng
đếntinhthần,vàvìthếtâmtrísẽsasúttheo.Khơngaiđạtđược“đỉnhcaophongđộ”mọilúc
mọinơi,vàvìvậytacầnkhơngngừngcốgắng,bấtkểcóthíchhaykhơng.
Nếu là một doanh nhân, bạn không được cho phép bản thân ở nhà kể cả khi bạn cảm thấy
khơngmuốnđiđếncơngty,cửahiệuhaynhữngnơilàmviệckhác.Thựchiệnđượcđiềunàysẽ
giúpbạngiữvữngtinhthần,thểtrạngvàgiúpbạnlnsẵnsànglàmviệcvớilịngquyếttâm
vàýchíbềnbỉ.
Khơngtốnnhiềucơngđểvứtbỏđượcnhữngtriệuchứngkhóchịuthơngthường,bạnchỉcần
giữ vững những ý nghĩ về sức khỏe và niềm vui trong tâm trí. Hãy khẳng định rằng bạn sẽ
khơngtừbỏ,rằngbạnsẽlàmcơngviệchằngngàytạinhàhoặcởngồibằngkhảnăngtốtnhất


của mình, và rất có thể được nửa ngày là bạn đã cảm thấy tốt hơn nhiều. Đó khơng phải lý
thuyếtsng;đólàkhoahọc.

Tơicóbiếtvợcủamộtbácsĩnọ,mộtphụnữrấtđángmến,ngườimàsuốtnhiềunămtrờiđãlà
nạnnhâncủanhữngcơnđauđầuthườngxunvàdaidẳngtrongnhiềungày.Nhữnglúcđau
đầunhưvậybàthườnghồntồnkiệtsức.Dùvậy,bànóirằngbấtcứkhinàocómộtviệcrất
quantrọngbắtbuộcphảihồnthànhthìbàlncóthểchặnđứngmộtcơnđau,đơikhikéodài
trongkhoảngvàingày.
Như vậy, nếu có thể trì hỗn một cơn nhức đầu tệ hại hay những triệu chứng bệnh lý khác
trongvàingàyđểthamgianhữnghoạtđộngkhác,thìchẳngphảirấtcólýkhichorằngnhững
cơnbệnhnàycóthểbịtrìhỗnvơhạnđịnh?
Chẳngphảichúngtathườngxunnhìnthấycáccơnàngln“dốchếtsứcmình”vàomộtlúc
nàođókhicóchuyệnkhiếnhọthíchthúhoặchàohứng!Mộtlờimờiđếnbuổidạhội,bữatiệc,
hay bất kỳ hoạt động xã hội vui vẻ nào khác, sẽ có tác dụng như một liều thuốc bổ. Trong
khoảngthờigianngắnđóthìđâychínhlàphươngthuốctứcthờiđầyhiệuquả.Nósẽcótác
dụngvớibấtkỳaichođếnkhitàncuộcvui.Cácbàmẹhaynngchiềuconthườngbịtráchcứ
vìkiểubiếngnhácvềtinhthầnlẫnthểchấtnàycủacáccơcongáicủahọ.Mộtchiếctràngkỷ
hayghếsofalàmộtvậtđángnguyềnrủatrongnhiềungơinhà,bởivìnócámdỗchúngtanằm
xuốngvàkhơngbuồnchốngcựlạinhữngámthịvặtvãnhcủabệnhtậthaynhữngkhóchịunhỏ
nhặt.Thóiquenbngxibấtcứkhinàobạn“cảmthấykhơngthích”rấttaihại,nóhủyhoại
tínhkỷluật,khảnăngtựchủ,nhâncáchvàlịngtựtrọng.
Chínhthờikhắcbạnchophéptâmtrạngvànhữngảotưởngcủabảnthândẫndụcũnglàlúc
bạnmởcửachokẻthùcủasứckhỏe,thànhcơngvàhạnhphúc.Trongbấtkỳtìnhhuốngnào
bạn cũng không nên thỏa hiệp với sự lười nhác, bệnh tật và mỏi mệt. Nếu từng một lần bị
nhữngsuynghĩlệchlạcnhưthếkhuấtphụcthìtrướckhikịpnhậnra,bạnđãtrởthànhnơlệ
chochúngmấtrồi.
Nhưvậy,nếucóthểtrìhỗnmộtcơnnhứcđầutệhạihaynhữngtriệuchứngbệnhlýkháctrongvàingàyđểthamgia
nhữnghoạtđộngkhác,thìchẳngphảirấtcólýkhichorằngnhữngcơnbệnhnàycóthểbịtrìhỗnvơhạnđịnh?

Tấmbảohộantồnnhấtchínhlàsựkiểmsốtbảnthân,khơngđểmìnhbịbứcchếbởibấtcứ
tâmtrạng,tínhbốcđồnghaythóiảotưởngnào.Bạnsẽnhậnrarằngnếuchỉmongđợinhững
điềutốtđẹpởbảnthân,nếulngiữtiêuchuẩncaovàkhơngchấpnhậnbấtcứlờixinlỗihay
biệnbạchgìtừqngàiGan,qngàiDạDày,qngàiThầnKinh,hayqngàiBộNão,thì

sứckhỏecủabạnsẽtốthơnhẳnvàbạnsẽđạtđượcnhiềuthànhtựuhơnsovớikhiđểchocảm
xúcdẫndắt.
Hãynhớrằngkhảnăngtựchốngchọicủabạn,nguồnnănglượngmàbạncóđượcđểtựbảovệ
bảnthânchínhlàtấmláchắncủabạn.Bạnkhơngchỉchốngđỡđượcvềmặttinhthầnmàcịn
cảnhữngvấnđềthểchất.
Giâyphútvịtướngvàđộiqncủaơngbỏcuộccũnglàlúchọbịđánhbại.Giâyphútmàýchí


củabạnđầuhàng,thờikhắcbạnbngxivớiýnghĩrằngbạnsẽbịkẻthùbắtgiữcũngchính
làlúcbạnchấpnhậnbịđánhbại.
HÃYĐỐIXỬTỬTẾVỚIBẢNTHÂN
Chânthànhvớingườikháclàmộtđứctínhđángngưỡngmộ,vàchânthànhvớibảnthâncũng
đángngưỡngmộnhưvậy.Thậtvậy,sẽlàmộttộilớnkhikhơngthậtlịngvớibảnthâncũng
nhưvớingườikhác.Việcgiữchobảnthânmìnhởtrạngtháitốtnhất,cảvềthểchấtvàtinh
thầnlànghĩavụthiêngliêngcủamọingười,vìnếukhơngnhưvậy,bạnsẽkhơngthểtruyềntải
thơngđiệpthiêngliêngtớithếgiớimộtcáchtrọnvẹn.Giữchochínhmìnhlntrongtưthế
sẵnsàngthựchiệnđiềulớnlaonhấtcóthểlànghĩavụthiêngliêngcủamỗingười.Chắcchắn
sẽlàtộilỗinếuđểchobảnthânrơivàotrạngtháikiệtsức,xuốngdốc,suyyếu,đếnnỗita
khơngthểđáplạitiếnggọicủacuộcđời,hayđốiphóvớibấtcứtìnhhuốngkhẩncấpnàocóthể
xảyravớita.Rấtnhiềungườiđốixửtửtếvớimọingười,trừbảnthânhọ.Họkhơngchămlo
chosứckhỏecủamình,khơnggiữgìnnănglượngvàtiếtkiệmnguồnlựccủabảnthân.Họlànơ
lệcủamọingười,nhưnglạilàbạochúacủachínhmình.
Cónhữngngườisởhữutốchấttuyệtvờicùnghiểubiếtthơngtuệlạiđanglàmnhữngcơng
việckhơngtươngxứngchỉvìsứckhỏekém.Khơngphảimộttríócgiỏihơn,màlàmộtbộnão
đượcnidưỡngtốthơn,mớicóthểđạtđượcnhiềuthànhcơngnhất.
Ởđâuchúngtacũngbắtgặpnhữngbạntrẻthấtbạitrongsựnghiệp,lêbướcchậmchạptrong
sựtầmthường.Họcókhảnănglàmnhữngđiềuvĩđạinhưnglạiđanglàmnhữngviệchènmọn,
vìhọkhơngđủsứcsốngđểtheođuổiconđườngmàhọđangđivàkhơngvượtquađượcnhững
chướngngạivậttrênbướcđườngấy.Họkhơngđốixửtốtvớicơthể;họđãkhơnghỗtrợcho
trínão.

Cầnmộtngườikhổnglồđểlàmnhữngviệckhổnglồ.Bấtkểtrínãobạncókhảnăngđếnđâu
chăng nữa, nếu khơng thể biến dạ dày, hai lá phổi, và những phần cơ thể khác của bạn trở
thành đồng minh, nếu khơng hỗ trợ trí não bằng mọi cách, thì bạn sẽ khơng đạt được điều
mìnhkhaokhát.
Cókhảnăngcũngchẳngđểlàmgìnếubạnkhơngthểdùngđếnnó,trítuệtuyệtvờicũngchẳng
đểlàmgìnếuthểchấtyếuớt,nếusứcsốngsuygiảmdocáchsốngbệrạchaythiếuchămsóc
bảnthân,đếnmứcngaycảcốgắngnhỏnhấtcủacơthểcũngvắtkiệtnănglượngcủabạn.Sinh
khíhếtsứccầnthiết,nórấtcóýnghĩađốivớithànhcơngcủamộtngười,đếnmứcmọingười
nênnghĩvềnónhưmộtkhobáuqgiá,đểđừnglãngphíhayhủyhoạinó.
Hầuhếtchúngtalnởtrongtrậnchiếnvớichínhmình,vàchínhchúngtalàkẻthùtệnhấtcủabảnthân.Chúngta
mongđợiqnhiềuởbảnthân,thếnhưnglạikhơngchuẩnbịchomìnhtrạngtháicầnthiếtđểđạtđượcnhữngđiều
tốtđẹpđó.

Nhiềungườiơmhồibãolớnnhưnglạikhơngđủsứcmạnhthểchấtđểđạtđượcnó;vàvẫn
cịnnhữngngườikháclạiđangphíphạmvàhủyhoạisứclựcqgiácủahọ,vàviệcđóchẳng
thểnàođemlạikếtquảđánghàilịngchohọ.Chỉmộtsốítngườinhậnrađượcsứcmạnhthể
chấtcógiátrịđếnnhườngnàokhigiúphọchinhphụcthếgiớinày.


“Tinhthần,nănglựcđềuđượcnânglênmộtcáchphithường,vànăngsuấtcủabạnsẽđược
nhânlênnhờvàothểlựcsungmãn.”
Điềugìlàmthểchấtsuyyếuthìsớmmuộncũngsẽlàmyếuđitrínãovàkhiếnchúngkhơng
cịnhoạtđộnghiệuquả.Rấtnhiềuđiềutệhạiởthếgiớinàyxảyralàdomọingườikhơnggiữ
chobảnthânởtrạngtháikhỏemạnhđểlàmviệcthậttốt.Chẳngaicóthểlàmhếtsứcmình
nếukhơngkhỏe,vàcáchsốngcủatacósứcảnhhưởngkhủngkhiếplênsứckhỏevàcơngviệc
củabảnthân.
Trongqtrìnhhọccấptốcđểđạtthứhạngcaohơn,cácsinhviênthườngvắtkiệtcơthểhọ
đểtậptrungchobộnão!Dùhầuhếtsinhviênlànhữngbạntrẻkhỏemạnh,nhưngkhiphảinỗ
lựchếtsức,họđãbỏbêcácmơnthểthaoởtrườngđểdànhnhiềuthờigianhơnchoviệchọc.
Họkhơnghồnthànhnổinửabàitậpthểdục;họcórấtíthoạtđộnghoặccáctrịvuitrong

qngđờisinhviên,vàthậmchícịntệhơnnữa,họkhơngănuốngđầyđủ,vànhữnggìhọăn
lạikhơngphảilàloạithứcănnhiềudinhdưỡng.Kếtquảlàhọthườngxunbịsuynhượccơ
thể.
Bộnãolnhoạtđộngkhơngngừngtronglúctalàmviệcvàhọctập,vớirấtíthoặckhơngcó
thayđổinàodiễnra,dođónókhơngcókhảnăngphảnứngnhanhvàmạnhnhưmộtbộnão
thườngxunđượcthayđổivàtáitạo.Ngườinàocórấtíthoạtđộnghoặcniềmvuitrongcuộc
sốngthìthườngsớmbịtụthậutrongnghềnghiệp,vàsẽtrởnênkhơkhanvìthiếusựđadạng
trongthựcđơncácmónăntinhthầnvàyếutốkíchthích.Khơnggìcóíchvềmặtthểchấthay
tinhthầnchomộtngườilaođộnghơnlàsựthayđổithườngxun.
Hầuhếtchúngtađấutranhvớichínhmình,vàchínhchúngtalàkẻthùlớnnhấtcủabảnthân.
Chúngtamongđợiqnhiềuởbảnthânnhưnglạikhơngđặtmìnhvàotrạngtháicầnthiếtđể
đạtđượcnhữngđiềutốtđẹpđó.Chúngtahoặcqnngchiềubảnthân,hoặcítbaodungvới
nó,vàthậtkhóđểnóiđượccáchđốixửnàotạorakếtquảtồitệhơn.Mộtvàingườiđốixửvới
cơthểhọbằngkiểuquantâmvàchămchútnhưcáchmàhọdànhchomộtchitiếtquantrọng
trongmáymóchaymọiloạitàisảnmàhọmongđợimanglạilợiíchcaochohọ.
Qítngườichịucủngcốtrínãobằngmộtcơthểkhỏemạnh.Qnhiềungườiănuốngkhơng
điềuđộ,vàlạiănqnhiềuhoặcqít!Họdànhqítthờigianđểngủvàgầnnhưkhơng
dànhthờigianđểtậpthểdụchaythưgiãn;họcoichuyệnvuichơi,nhữngtrịgiảitrítrongnhà
hay các mơn thể thao ngồi trời như những thứ lãng phí thời gian, để rồi lại tự hỏi sao họ
khơngkhỏemạnh,vàsaohọkhơngthểbắtkịpmọithứnhanhhơn.
Điềukiệntiênquyếtđểthànhcơngvàhạnhphúclàcómộtsứckhỏethậttốt.Nãobộcủachúng
tahưởnglợirấtnhiềunếucáccơvàdạdàykhỏemạnh.Sứckhỏethúcđẩychúngtanỗlựcvượt
lênsựtầmthường.Thểchấtyếuđuốilnlàmtathốichí,khiếnsuynghĩcủatatrởnênhạn
hẹp;khơngsứcmạnhýchíhaysựbềnbỉnàocóthểbùđắplạinhữngtáchạicủachúng.
Sứckhỏedồidàosẽnhânlênnănglượngcủamọibộphậnvàchứcnăngsống.Nóqtđitấm
mạngnhệnvàlớpbụibaophủtrínão,cảithiệnkhảnăngphánđốn,tăngcườngnănglượng,
làmmớicáctếbàotrongmọimơtrêncơthể.
Khátvọngcũnggópphầntạonênsứcmạnhcủacáccơquanthầnkinh;vànếubộnãođược

nidưỡngbằngnguồnmáuxấudokhơngkhíơnhiễm,ănuốngkhơngđiềuđộ,phungphísức
lựchoặcthiếucáchoạtđộngthểthaongồitrờithìchúngtasẽkhơngbaogiờlàmđượcđiều
gìlớnlao.Chỉcónguồnmáuthanhsạchmớigiúpchúngtacónhữngsuynghĩsángsuốtvà
sốnglànhmạnh,vànguồnmáuthanhsạchđóchỉcóthểcóđượcbằngnhịpsinhhoạtđiềuđộ,
cáchoạtđộngthểthaongồitrời,nguồnthứcăntinhthầnđadạngvànhữnggiấcngủngon
lành.
Mộttrongnhữngcảnhtượngthảmhạinhấttrênthếgiớinàylàcảnhconngườiphảivậtlộnđể
theođuổikhátvọng,hồibãocủamìnhnhưnglạilàmbảnthânsuyyếudokhơngbiếtnhững
nguntắcthểchấtcănbản.ChúngtađãbiếthìnhảnhthảmhạicủaCarlyle[2]–mộtgãkhổng
lồđauốm–ngườisởhữumộtbộnãovĩđạinhưnglạibịmộtcáidạdàymắcchứngkhótiêu
kiểmsốtphầnlớn!Ơngnóngnảyvàlncàunhàu,vàđãlàmđúngnhữnggìơngkhơngmuốn
làm,nhữnggìmàơngbiếtlàtốthơnkhơngnênlàm;ơngchínhlànạnnhâncủacáctếbàonão,
cácdâythầnkinhsuynhược.
Phần lớn thất bại trong đời những người này là do những tổn hại thể chất từ trước đó. Họ
khơngcóđủsứckhỏeđểhỗtrợbộnão,đểcungcấpchobộnãonănglượngdựtrữchonhững
tìnhhuốngkhẩncấp,chonhữngkhủnghoảnglớntrongcuộcđời.Duytrìsứckhỏecũngquan
trọngnhưmuabảohiểmnhânthọvậy.
Khimọimụcđíchsốngphụthuộcqnhiềuvàosứckhỏethìsaotalạikhơngduytrì,nângcao
nóbằngmọicách?
Tinhthầnlạcquanvàtựtinhếtsứccầnthiếtđốivớithànhcơng,vàcũngchínhlàmộtnửasức
khỏe. Thái độ bi quan, tự ti và sự thất bại ln đồng hành. Khi thể chất ở trạng thái bình
thường,chúngtasẽlạcquanmộtcáchtựnhiên:khiởtrongtrạngtháikiệtsức,chúngtatrở
nên bi quan. Câu nói “Tơi có thể” cũng đồng nghĩa với thể chất khỏe mạnh; trong khi “Tơi
khơngthể”đồngnghĩavớicơthểsuynhược.
Chẳngcócáchnàođểhỗtrợtrínãohaynhânkhảnăngcủamộtngườilênlạihiệuquảbằng
phânnửasovớicáchcảithiệnsứckhỏe.Đâylàcáchchắcchắnnhấtđểtăngnhanhhiệuquả
làmviệccủabạn!
Khỏemạnhcũngmangđếndũngkhí,hyvọng,niềmtinvàobảnthânvàvàonhữngngườixung
quanh.Nếumộtngườilntựtinvàcómộtthểlựcổnđịnhthìanhtasẽlàmchủđượcmọi
tìnhhuống,kểcảtìnhhuốngkhẩncấpnhất,thìanhtasẽđượcgiảiphóngkhỏinhữnglolắng,

bănkhoăn,dodựvànghingờ–nhữngyếutốsẽpháhỏngnhữngnỗlựcởngườicósứckhỏe
kém.
Thậtvậy,cósứckhỏecũngđồngnghĩavớicókhảnănglàmchủtìnhhuống,cónhiềucơhội
hơn,cótinhthầndũngcảmvàchủđộngnắmlấynhữngcơhội.Nómangđếnhạnhphúcvà
thànhcơng.
Nhà thơ Emerson từng nói: “Hãy cho tơi sức khỏe, và một ngày thơi, tơi sẽ khiến vẻ phơ
trươngcủacáchồngđếtrởnênnựccười.”Chẳngaicóthểmạnhmẽkhikhơngcósứckhỏe.
Sứckhỏevềthểchấtcũngchínhlàsứcmạnhcủaýchí,củakhảnăngứngphótìnhhuống,của


sựsángtạo.
Rấtnhiềungườiđãlàmtổnhaosứckhỏetrầmtrọngvìcốgắngdànhdụmtiềnbạc.Nếukhao
kháthồnthànhtốtcơngviệcthìbạncầncẩntrọngvớinhữngkhoảntiếtkiệmkhơngthơng
minh.Mộtngườinghĩrằnganhtađangtiếtkiệmvìchỉtiêu15hay20xuchobữatrưarấtcó
khảnăngsẽmấtnhiềutiềnhơndothựcphẩmkhơngantồnhoặcítdinhdưỡng.
Hãytiêuhaoítnănglượngnhấtcóthểkhỏicơthểbạntrongsuốtqtrìnhlaođộnghoặcvui
chơi.Điềunàykhơngcónghĩalàbạnkhơngnênthamgiahếtmình,khơnglănxảvàonhững
điềuthúvịtuyệtvờitrongcơngviệcvàvuichơimàlàbạnkhơngnênlãngphísinhlựcmột
cáchkhơngcầnthiết.Khithamgiamộtchuyếnđixa,nếucókhảnăng,bạnhãychọnlấymột
chiếcghếtựatrênxeơtơ,mộtchiếcghếnằm,vàhãydùngbữathườngxun,điềuđósẽgiúp
bạntiếtkiệmthờigianlẫnnănglượng,vàbảotồnsứckhỏechobạn.
Năngsuấtlàđiềutuyệtvờitrongcuộcsống.Nếuđemsosánhvớibấtcứthứgìtrênthếgiớithì
thờigianvànănglượngcủabạnhếtsứcqgiá.Chúnglànguồnvốnthànhcơngmàbạnkhơng
thểquẳngđihaycoinhẹ.
Tơibiếtvàingườitừngtrìhỗnnhữngcatiểuphẫuhaybuổiđiềutrịnhakhoathơngthường
trongnhiềuthánghaythậmchínhiềunăm,đơngiảnchỉvìhọsợphảichitiêu,vìthếhọkhơng
nhữngphảichịuđựngcơnđaudaidẳngkhơngđángcómàcịnkhơngđủkhảnăngcốnghiến
hếtsứcmìnhchocơngviệc.
Hãychitiêuhàophóngchobấtcứthứgìcóthểlàmtăngkhảnăngthànhcơngcủabạn,thứsẽ
khiếnbạntrởnênkhỏemạnhhơn,thơngtháihơnvàcónănglựchơn.Sứckhỏedồidàođáng

giáhơnbấtcứthứgìkhác.
SỨCMẠNHCỦATRÍTƯỞNGTƯỢNG
“Khibạnnghĩmìnhsẽnhưthếnàobằngcảcontimmìnhthìbạnsẽtrởnênnhưthế”,câunày
cũngrấtđúngvớisứckhỏe.
Sứckhỏetốtcóthểđượctạonênbằnglốisuynghĩtíchcực,cũngnhưbệnhtậtsinhratừýnghĩ
tiêucực.Cũngnhưkhibạnnghĩđếnsựthànhđạt,mongmỏinó,hìnhdungranó,khiđóbạnđã
biến trí não của mình thành một thỏi nam châm hút lấy thành cơng; và cũng như vậy, nếu
muốnđạtđượcđiềuđó,nếumuốnkhỏemạnh,thìbạnphảinghĩđếnsứckhỏe,phảimongđợi
nó,phảihìnhdungranó,phảibiếntrínãothànhthỏinamchâmkhổnglồhútlấysứckhỏedồi
dào.Khinhữngbệnhtậtcịnởtrongtrítưởngtượng,khitríóccịnđầynhữngýnghĩvềbệnh
tậtthìcơthểsẽhồiđápđúngnhưvậy,đólàdoqtrìnhthểhiệnnhữngýnghĩ,ýniệmrabên
ngồi.Ngaykhiýnghĩvềbệnhtậtbiếnmất,cơthểsẽtrởlạinhưbìnhthường.
Dựatrênđiềunày,mộttạpchíykhoanổitiếngđãghilạimộttìnhhuốngthúvịnhưsau:“Có
haingườiđànơngsốngởmộtmiềnqđượccơngbốlàcódịchbanđỏ.Mộttronghaingười
hồntồnkhơngnghĩgìđếnchuyệnđó,anhtalnsuynghĩtíchcực,sángthứcdậyvẫncảm
thấymạnhkhỏe.Cịnngườikia,mộtkẻnhạycảm,haylosợ,lạibệnhrấtnặng,anhtathaothức
suốtđêmvànổibanđỏkhắpngười.Nhưngthậtra,cảhaingườiđềuđượcchẩnđốnđãnhiễm
sốtphátban.MộtbứcđiệntínđượcgửiđichomộtbácsĩởLondonvàanhtađãnhanhchóng


bắtchuyếntàuđầutiênđếnđó.Ngườiđượccholàđãmắcbệnhlạihồntồnkhơngbịsốt,
điềunàynằmngồitưởngtượngcủabấtkỳai.Thậtra,chẳnghềcóbệnhsốtphátbantrong
ngơinhàcủahọ.Cabệnhnàyvốntừđầuđãbịchẩnđốnsai,vàngườihaylosợcịnlạiđãtự
hànhhạbảnthânbằngnhữngsuynghĩvềbệnhtậtđểrồibịmộtcơnbạobệnhmàchẳngvìyếu
tốbênngồinào.”
Chúngtasẽchẳngbaogiờcósứckhỏekhicứchờđợimộtcănbệnh,sẽchẳngkhácgìviệcta
khơngthểchạmđếnsựhồnhảokhicứchămchămvàosựkhơnghồnhảo,haykhơngthể
tiếnđếnsựhàihịakhicứnhắcđinhắclạimốibấthịa.
Chúngtasẽchẳngbaogiờcósứckhỏekhicứchờđợimộtcănbệnh,sẽchẳngkhácgìviệctakhơngthểchạmđếnsự
hồnhảokhicứchămchămvàosựkhơnghồnhảo,haykhơngthểtiếnđếnsựhàihịakhicứnhắcđinhắclạimốibất

hịa.

ThủtướngAnhChurchillđãđưaralờikhuntriếthọcvềsứckhỏechochúngta:“Nguntắc
đểđảmbảosứckhỏelàkhơngbaogiờđượcnghĩrằngtasẽmắcbệnh.Hầuhếtnhữngtácnhân
gâytổnthọmàchúngtabiếtđếnchínhlàtừcácbácsĩvàtrítưởngtượng.”Chỉmộtsốíttrong
chúngtanhậnrađượcsứcảnhhưởngtolớncủatrítưởngtượngđếnsứckhỏe.Hàngnghìn
ngườiđãtrởthànhnạnnhâncủatrítưởngtượngcủahọ.Họámthịrằnghọđangmắcbệnh
trongkhithựctếthìhọchưakhơnghềmắcbệnh.Vấnđềkhơngnằmtrongcơthể,màchínhlà
trongsuynghĩcủaconngười.
Các hồ sơ y khoa cho thấy hằng năm có rất nhiều người chết vì mắc chứng sợ nước hoang
tưởng.Ngườitathườngcoimộtconchónhưbịdạitrongkhinóđơngiảnlàbịmộtcơncogiật,
hoặcngườitathườngqkinhhãikhibịrượtđuổibởichínhthứmàhọrunsợ,vànếucứơm
giữtìnhtrạngcăngthẳngthầnkinhnhưvậythìcuốicùnghọsẽtrởnênđiênloạn.
Khơnggìthúcđẩymộtcănbệnhpháttriểnnhanhnhưsuynghĩcủaconngười,nóthườngcó
khuynhhướnglàmgiảmsinhlựckhichúngtakhơngngừngtìmkiếmthứlàmtakhiếpsợ,ln
trơngngóngmọitriệuchứngbệnhtật.Chúngtabịtácđộngdữdộibởitrítưởngtượng,nó
dựngnênnhữngcảnhtượngđauđớnvànhữngthứchúngtasợhãi,kinhkhiếp.
Nhữngngườihaylosợvàcótrítưởngtượngphongphúhiếmkhinhìnđờitheocáchtíchcực
vàbìnhthườngđược;họrấtdễtrởnênốmyếuvànghiêmtrọnghóamọichuyện.Khinóiđến
sứckhỏecủahọ,mỗicơnđaunhỏnhặtđềuđượcthổiphồngvàmơtảnhưtriệuchứngcủamột
cănbệnhnguyhiểm.
Nhữngngườinàybịámảnhbởitínhditruyền.Nếuchẳngmayhọcómộtgiađìnhbấthạnh;
nếunhươngbàtổtiênhọmấtvìlaophổi,ungthư,haybấtcứcănbệnhđángsợnàokhác,họsẽ
ámthịrằngrồihọsẽmắcmộttrongnhữngchứngbệnhnặngđãphủlênngườithâncủahọ
trướckianhưtấmvảiliệm,vàdođólàmsuyyếutrầmtrọngsứckhỏevàlàmgiảmsútnănglực
củahọ.
Tấtcảmọingườiđềucóthểtừbỏnhữngýnghĩcóhại,kẻthùcủacơthểvàtrínão.Khơngq
khóđểloạibỏnhữngsuynghĩcóhạikhỏitrínão.Tấtcảnhữnggìmộtngườicầnlàmlàthay
thếlốinghĩchỉtạoranhữngchấtđộchạibằngnhữngýnghĩngượclại,chúngsẽlnlàliều

thuốcgiảiđộc.Ýnghĩdũngcảm,đầyhyvọng,tựtinsẽtiêudiệtýnghĩchánnản,sợhãivànghi
ngờrấtnhanhchóng.Nếunhữnghìnhảnhvuivẻ,dễchịuxuấthiệntrongtrínãothìnhữngsuy
nghĩuuất,ảmđạmsẽphảirờiđi.
Sứckhỏedồidàovàtâmtrạngvuivẻ,nhưbấtcứthứgìkhác,cóthểđượctạorachỉbằngcách
sốnglànhmạnhvàsuynghĩtíchcực.
Giờđâyrấtnhiềubácsĩ,vàsớmthơi,tấtcảcácbácsĩsẽchứngminhchocácbệnhnhânthấy
rằnghọcóthểsửdụngquyềnnăngyhọcvàkhảnăngchữalànhcủaýchí,củalốisuynghĩtích
cực,nhữngđiềusẽmanglạichohọsứcbậtmạnhmẽ.Họsẽchomỗibệnhnhânthấyrằngthái
độ, kiểu quyết tâm và liệu pháp ám thị nào sẽ hướng con người đến sự hài hòa; họ sẽ dạy
chúngtadùngámthịđểchữalành.Cácbácsĩcủatươnglaiphầnlớnsẽchỉdùngcácphương
phápámthị,tháiđộtâmlý,cáctưtưởngđểchữatrị.
LÀMVIỆC:BẢOHIỂMSỨCKHỎETỐTCHOCONNGƯỜI
Aiđóđãtừnghỏimộtnghệsĩoperadanhtiếngrằngcơcótừngđauốmvàkhơngthểhồn
thànhnổicácbuổidiễnhaykhơng.Cơtrảlời:“Khơng,cáccasĩnhưchúngtơikhơngthểchấp
nhậnđểbảnthânmìnhbịốm.Chúngtơiphảihồnthànhbuổidiễn;chúngtơikhơngđủgiàu
cóđểtừbỏchúng.”
Aicũngbiếtrằngnhữngcasĩnổitiếng,nhữngdiễnviêntàidanh,vànhữnggiảngviênhiếmkhi
bịbệnhtrongsuốtmùabậnrộncủahọ.Cơngviệcbuộchọphảilnđặtcảmxúccánhânsang
mộtbênvàgiữniềmtinvớicơngchúng.Thếthìkếtquảsẽrasao?
Khơng phải ai cũng biết rõ rằng bất chấp những nỗ lực hồn thành nhiệm vụ, giờ làm việc
muộnmàhọbuộcphảitntheo,bấtchấpnhữngtổnhạithểchấtvàtinhthần,chỉcầnchăm
sócsứckhỏehợplý,họsẽvẫngiữđượctuổitrẻvàsứcsốngdàilâu.Hoạtđộngtinhthầnlà
cáchtuyệtvờiđểbảovệsứckhỏe,kéodàicuộcsống.Rènluyệntrínãovàcơthểdườngnhưđã
trởthànhmộtphươngphápykhoathơngthườngđểchữatrịbệnhtật.Đâychínhlàyếutốrất
cầnthiếtđểduytrìsứckhỏe.
Khơngcógìhủyhoạibảnthânnhanhnhưmộtbộnãotrìtrệ.Nếutrênthếgiớinàycóaiđó
đángthươnghạithìđóchínhlàkẻnghĩmìnhchẳngcógìđểlàm,chẳngchịuvậnđộngđểthúc
đẩybảnthânvượtlênchínhmình,chẳngcóthamvọngđểrènluyệntrínão.Tínhsiêngnăngsẽ
mangđếnsựtrườngthọ.Chínhcontàuđangneođậutạibếncảng,chứkhơngphảicontàu

ngồikhơi,mớinhanhbịmụcnátnhất.Nỗlựchếtmìnhsẽlngiúpcơthểvàtrínãokhỏe
mạnh.
Nhữngphầnkhơngđượcdùngđếntrongnãobộvàtrongcơthểlãohóađinhanhhơnrấtnhiều
sovớinhữngphầnđượctậpluyệnkhơngngừngnghỉ.Đểduytrìtuổitrẻcũngnhưsứckhỏetốt,
taphảilnvậnđộngcơthể.
Khơngchứcnăngnàocóthểkhỏemạnhkhikhơngđượcluyệntập.Cơngviệcdườngnhưchính
làcáchthứctuyệtvờiđểđiềuchỉnhcỗmáyconngười.Tìnhtrạngnhànrỗilnsinhramối
nguyhạimọinơi,mọilúc.Thóixấuvàtộiácthườngsinhratrongnhữnglúcngườitanhànrỗi.
Khimộtngườibậnrộnvớimộtcơngviệchữuíchchođờithìngườiđósẽantồn.Anhtađược


bảovệkhỏimọiloạicámdỗ,thứcóthểgâyhạikhianhtanhànrỗi.
“HãycảmơnChúamỗisángbạnthứcdậy,”CharlesKingsleyđãkhóckhinóithế,“rằngbạncó
việcđểlàmngàyhơmấy,điềubuộcphảilàmbấtkểthíchhaykhơng.Việcbuộcphảiđếnsở
làmmỗisángvàcốgắnghếtsứcsẽtạoratháiđộơnhịa,khảnăngkiềmchếbảnthân,tínhcẩn
thận,ýchímạnhmẽ,nhữngđứctínhtốtđẹpkhácnữa,điềumànhữngkẻlườibiếngsẽkhơng
baogiờbiếtđến.”
Khimộtngườibậnrộnvớimộtcơngviệchữuíchchođờithìngườiđósẽantồn.Anhtađượcbảovệkhỏimọiloại
cámdỗ,thứcóthểgâyhạikhianhtanhànrỗi.

“Laođộng,”DeanFarrarnói,“chínhlàquyềncơbảntốtđẹpnhấtmàconngườivẫnduytrì
được.Đóchínhlàliềuthuốcbổtốtnhấtvàliềuthuốcchữatrịcơnghiệunhấtchotinhthần.
Mọisựtrongtựnhiênsẽchotathấynhữngđiềutươngtự.Aohồtùđọngsẽtanhbẩn;dịng
suốichảykhơngngừngthìlntinhkhiết.
Giữchotâmtrílnbậnrộnlàbiệnphápngănngừabệnhtậttốtnhất.Khimộtngườikhơngbị
áplựctrongcơngviệcthìanhtacólẽsẽcóthờigianđểlolắngvềkhảnăngmắcbệnh.Nhưng
nếumọikhoảngtrốngtrongtâmtríanhtabịlấpđầybởicơngviệcthìanhtasẽkhơngbịnỗi
sợhãibệnhtậtlàmsuyyếu.Tacótrínãolàđểlaođộng,vàkhinótrìtrệthìmọivấnđềsẽnảy
sinh.Nhữngsợhãivàloâuthườnglenlỏivàotâmtríkhitarảnhrỗivàtànphásứckhỏe.Cósự
khácbiệtrấtlớngiữaviệchàohứngthamgiacáchoạtđộngvớisứcsốngmãnhliệtvàsựhay

thayđổi,dửngdưngvàgượngép,nhữngđiềulngắnvớithểchấtyếuớt.Ngườiđầysứcsống
sẽcónỗlựcsángtạovĩđại.
Phầnđơngmọingườithựchiệncơngviệccủamìnhmộtcáchmáymócvàxemnónhưmột
kiếplaodịchkhơngtránhkhỏi,trongkhinênxemcơngviệclàniềmvui,nhưlẽrasẽthếnếu
tấtcảngườilaođộngởvàođúngnơidànhchomìnhvàchỉlàmviệckhinàohọthấyhứngkhởi
vàkhỏemạnh.Chỉkhiđóviệctậpluyệnnãobộvàcơbắpmớimangđếncảmgiáchạnhphúc,
vàlaođộngsẽlàmộtliềuthuốcbổchứkhơngphảiviệccựcnhọc.Laođộng,cũngnhưtơngiáo,
“khơngđượctạorađểlàmchúngtacảmthấykhổsởhơn”.
Khimộtngườitìmthấymụcđíchsốngvàđanglàmcơngviệcanhtauthíchthìngườiđóvừa
khỏemạnhhơnvừahạnhphúchơn.Việcđạtđượcthànhcơng,điềutráitimtakhaokhát,cũng
giúpcảithiệnsứckhỏevàmanglạihạnhphúc.Nhìnchung,chúngtakhơngnhữngtìmthấygia
tàicủabảnthânởnơitráitimtathuộcvềmàcịnởsứckhỏenữa.
“Ngườiulaođộngsẽgiànhđượcmọisựưutiêntừcácthánhthần”,bácsĩCranenói.Nếutất
cảchúngtađềuđangởđúngnơidànhchomình,đanglàmnhữngđiềuđúngđắnmàtựnhiên
đãlênkếhoạchchotathựchiện,thìcơngviệccủachúngtasẽchỉnhưmộtbuổivuichơi.Nếu
chúngtađặthếttráitimmìnhvàocơngviệcthìsẽchẳngcóvachạmhaymốibấthịanàocả,
chínhhaiđiềuđósẽkhiếnchúngtakiệtsức,chúnglàmthiếusứcsốngvàlãngphísứcmạnhtrí
não.Nếubạnuthíchcơngviệccủamìnhthìnósẽkhơngcịnlàkiểucơngviệccựcnhọcchán
chườngnữa.Ngượclại,nósẽlàniềmvui,làtácnhânkíchthíchkhơngngừng.


Nhiềungườikhơngthểđánhgiánổikhácbiệtvơcùnglớngiữalaođộngkhinãobộvàcáccơ
bắpởtrạngtháihiệusuấtcaonhấtvàviệcépbuộcchúngphảilàmviệckhiđangmệtmỏi.
Khơngaicóthểlàchínhmìnhkhicáctrungtâmthầnkinhđangbịkiệtquệdoqtảihoặcdo
thiếunănglượng.Chấtlượngcủasuynghĩ,hồibão,nănglượng,mụctiêuvàcácýtưởngcủa
mộtngườiphụthuộchầuhếtvàosứckhỏe.
Khơnggìlàảotưởnghơnviệcnghĩrằngchúngtacóthểđạtđượcnhiềuthànhquảbằngcách
laođộngthậtnhiềugiờmỗingày,kéocăngnãobộvàcơthểđếngiớihạnchịuđựng,hơnlà
bằngcáchlaođộngvớithờigian,mứcđộcăngthẳng,mệtmỏiíthơn,vớitinhthầntươimớivà
cườngđộmạnhhơn.Làmviệchiệuquảlàđiềukhơngthểđốivớinhữngbộnãokiệtsứcvì

thiếunghỉngơivàthiếungủ.ThậmchíhồngđếNapoleoncũngđãkhơngthểsuynghĩthấu
đáokhinãobộơngđượcnidưỡngbằngnguồnmáunhiễmđộc.Bởikhidịngmáu,cáctếbào
nãovàcáctếbàothầnkinhbịchấtđộcxâmnhiễmthìtrigiácsẽyếudầnvàkhảnăngnhận
thứcgiảmdần,kéotheođósẽlàtinhthầnlãnhđạm,hồibãodầntanvànhữngýtưởngbiến
mất.
“Nghỉngơichínhlàliềuthuốctốt,”Carlyleđãnóivậy.“Hãyđểdạdàybạnđượcngơinghỉkhi
bạnmắcchứngkhótiêu;hãyđểbộnãobạnđượcthưgiãnkhibạnphảilolắngvàgánhvác
cơngviệc.”
Hãygiữcơthểthậtmạnhkhỏe,vàngaykhinóbắtđầutệhạichodùchỉmộtchútthơi,ngaykhi
bạnbắtđầucảmthấymệtrãrời,loâu,thốichí,thìbạncầndừnglạimộtchútvàrồivựcmình
dậybằngnguồnlựcmạnhnhấtsẽgiúpbạnsángtạovàcânbằng.
Mẹtựnhiênđịihỏiconngườiphảitrởnênlớnlaonhấtcóthể.Nếuviphạmnhữngquyluật
củabàthìanhsẽphảitrảgiáđắt,dùchoanhcóđangngồitrênngaivàngđinữa.Phầnthưởng
lớncủacuộcđờithườngdànhchonhữngngườicóthểchấtvạmvỡ.Rấtnhiềulầnconngườiđã
biếnbảnthântrởthànhnơlệcủathấtbại,vàđãgặptrởngại,chỉvìkhơnghọcđượctầmquan
trọng,tínhcấpthiếtcủaviệclnduytrìmộtthểchấttốt,lngiữchobảnthânkhỏekhoắn,
đểmanglạikhảnăngthànhcơngcaonhất.Nghệthuậtcủamọiloạihìnhnghệthuậtchínhlà
việclàmtươimớichínhmình,tựtrẻhóabảnthân.
Mộtsốngườithậmchíkhơngđemtheonổi5%nănglượngvàkhảnăngcủahọđểthamgiavào
nhiệmvụlớncủacuộcđời,vàokếsinhnhaicủahọ.Họđãlãngphíphầnlớnnănglượng.Cólẽ
10%đãrơitõmvàolybia;10%nữalơlửngtrongkhóithuốc;cóthểhọđãquăngmất25%
nănglượngcủamìnhkhicốgắngcóđượckhoảngthờigianvuivẻ,khitheođuổinhữngthúvui;
10%nữavàosựtrìtrệvàcácnỗlựckhơngcóhệthốngvàkhơnghiệuquả.Nhiềungườimất
mộtlượnglớnnănglượngvàonỗilolắng,hoangmangvàbuồnphiền,đểrồikhibướcvàocơng
việc,nhữngcơquantrongcơthểhọđềukiệtquệ,yếuớt.
Ngườimuốnđạtđượcthậtnhiềuthànhtựutrongcuộcsống,muốnchạmđếnđỉnhcaonhất
trongsựnghiệpvàmuốnduytrìsựtươitrẻ,mạnhmẽcùnglịngnhiệtthànhchođếnphútcuối
thìphảicómộtlốisốngđiềuđộ.Ngườiđóphảitnthủcácnguntắcvềsứckhỏe,phảilàm
quenvớicơthểmìnhvàmangđếnvừađủmọithứmànócầnđểgiữnólnởđỉnhcaocủa
khảnăngcóthểđạtđếnthànhcơng.Ngườiđóphảinhậnthứcrõrằngnếuđểnănglựctinh

thầnhoặcthểchấtbịgiảmsútthìmọiviệcanhtalàmcũngsẽtựbộclộsựyếukém.


Chấtlượngcơngviệckhơngthểđạtđếnmứccaokhibấtkỳbộphậnhaychứcnăngnàotrêncơ
thểbịtổnhạidotìnhtrạngtinhthầnhaythểchấtyếu.Chắcchắnrằng,sựyếuđuốicủabạn,bất
kểvìngundogì,sẽhiệndiệntrongcơngviệchằngngàycủabạnvàlàmgiảmchấtlượng
cơngviệcđó,bấtkểcơngviệcđólàlàmsáchhaybánsách,dạyhọchayđihọc,háthayvẽ,điêu
khắchayđàomương.
Tháiđộtrongcơngviệchaymụcđíchsốngsẽgópphầntạonênmọithứmàchúngtađạtđược
vàmanglạithànhcơngcũngnhưhạnhphúcthậtsựchota.
Laođộngtốtsẽlnđượctưởngthưởngxứngđáng.PhươngthuốccủaChúachínhlàcơngviệc
màtauthích.ĐiềuChúađặtđịnhvìsựpháttriểnvềsứcmạnhthểchấtlẫntinhthầncủa
mộtngười,chínhlàlaođộng.
ÁNHNẮNGVÀKHƠNGKHÍTRONGLÀNH
TiếnsĩWiley,ngunTrưởngphịngHóahọc,thuộcBộNơngnghiệptạiWashington,đãnói
rằng:“Mộtngườiđànơngtừngđếngặptơi,cácconanhtađềuđangbịcảm,vàanhtamuốn
mộtliềuthuốchokhơngchứacồn.Tơiđãnóivớianhtarằngtơicóthểchỉchoanhtamột
phương thuốc chữa bệnh khơng có cồn, đó là quay về nhà và mở toang những cánh cửa sổ
phịngngủcủabọntrẻra.Mộtngườisẽkhơngbaogiờbịcảmnếukhơnghítthởbầukhơng
khíơnhiễm.”Sứcsốngcủachúngtaphụthuộcvàobầukhơngkhímàchúngtađanghítthở,và
nếukhơngkhíbịơnhiễmhoặcthiếu,chúngtasẽphảigánhchịuhậuquả.Thậttệkhiphảihít
thở khơng khí ơ nhiễm cũng như uống thứ nước tù đọng. Cả hai đều đẩy nhanh q trình
nhiễmbệnh.Rấtnhiềutịanhàcơngcộng,cácnhàthờ,nhàhát,thậmchínhàcủachúngta,là
nhữngcáibẫychếtngười,vìkhơngđủthơngthống.Mộtlượngngườiđángkểsẽlàmơnhiễm
khơngkhínhanhchóng,ngaycảkhisốngườiđóởtrongnhữngkhơnggianlớn.
Conngườikhơngnênsốngtrongmộtcănnhàđóngkíncửanónghầmhậpnhưlịnung,với
mộtvàilỗhoặckhơngcólỗthơnggió.Cầncómộtvịngtuầnhồnkhítựdotrongnhàdùngày
hayđêm,vìthờiđiểmtrongphịngkhơngđượcthơnggiócũnglàlúckhơngkhíbắtđầuxấuđi,
bắtđầuchứađầychấtđộctỏaratừcơthểconngười.Nguồnkhíoxymanglạisứcsốngsẽmất
đirấtnhanhchóngnếukhơngđượcbổsungtừkhơngkhíngồitrời.Sinhkhíchỉđếntừnguồn

khơngkhítronglànhvàcáchoạtđộngngồitrời.Nhữngngườisốngtrongnhữngngơinhà
đóngkín,ngủtrongcáccănphịngkínsẽsớmgiảmsútsứckhỏe,họsẽdễbịnhiễmbệnh,đặc
biệtlànhữngbệnhvềđườnghơhấpnhưviêmphổi,viêmamidan,bệnhlao.Mọicănnhàđều
nêncóphịngngủthơngthống.
Cónhiềungườisợmắcbệnhcảmlạnhnếumởcửasổhoặcrađườngvàonhữngngàytrờirất
lạnh;trongkhiđó,sựthậtlàkhơngkhílạnh,khơráo,tronglànhlạikíchthíchhệhơhấplàm
việctốtvàgiúpngănngừacảmcúm.
Nơinàoánhnắngkhơngchiếutớithìthầythuốcsẽđến.

Conngườiđangthậtsựsốngnhờvàokhơngkhí.Tavẫncóthểsốngvớicáidạdàyrỗngkhơng
trong30hay40ngày,thậmchíhơnthếnữa,nhưnglạikhơngthểsốngq2phútmàkhơnghít


đầykhơngkhívàohailáphổi.Thóiquenngồicúigậpngườicủađasốnhữngngườiđanglàm
việcbàngiấyhoặctưthếngồigịbósẽlàmgiảmthểtíchphổivàkhiếnhơithởbìnhthường
khơngđủsâu,đủlâuđểlấyvàolượngoxyđủlàmcănghồntồnbềmặtphổivàđểcólượng
oxyđủchomáu.
Rấtnhiềungườinhưchỉđangsốngnửavờivìhọkhơngbiếtlàmsaođểthởđúngcách.Trong
nhómnhữngngườisốngnhiềungồitrời,đặcbiệtởnhữngquốcgiacónhiềuđồinúivớidân
sốthưathớt,nơikhơngkhíđặcbiệttronglành,hầuhếtcácbégáivàthiếunữđềucóđơimá
hồnghào.Tấtcảchúngtađềubiếtnhữngđiềutrênsẽbiếnmấtnhanhđếnthếnàokhihọđến
sốngtrongcácthànhphố,vàhọsẽnhanhchóngtrởthànhnạnnhâncủabệnhlaophổicùng
cáccănbệnhkhác.
Rấtnhiềungườitrongchúngtachỉdùngmộtphầnrấtnhỏcủahailáphổivàochứcnănghơ
hấp;đỉnhcủahailáphổikhơngđượckhơngkhílàmđầy.Kếtquả,đặcbiệtlàvớicáccưdân
thànhthị,lànhữngtếbàokhơngđượcdùngđếnnàysẽchứađầybụithanhoặcnhữngthứgây
khóchịukhác,vàdẫnđếnchứngviêmphổimãntính.Tấtcảcácloạithuốcởcáchiệuthuốc,
cácviệnđiềudưỡng,vàtấtcảcácbácsĩtrênthếgiớikhơngbaogiờcóthểtạoranhữngđiều
kỳdiệunhưtựnhiên,bằngchứnglàmỗinămcóhàngtriệungườidântìmvềcácvùngqđể
đượctáitạosinhlực.

TừthángSáuđếnthángMười,dườngnhưcómộtsựthayđổikỳlạởcưdântrongcácthành
phố.Nhưthểcóphépmàu,nhữngđơimáhồnghàorámnắngthaythếchovẻnhợtnhạt;những
đơi mắt lờ đờ lấy lại được vẻ tinh nhanh; những bước chân rã rời đã nhanh chóng trở nên
mạnhmẽ,uyểnchuyển;cáctưthếlomkhomnayđãthẳnglại;nhữngánhnhìnloâuvàchán
chườngđãbịthaybằngvẻsángsủađầyhyvọng;tinhthầnhăngháisơinổivàniềmvuiđãđẩy
lùivẻảmđạmvànỗibuồn;nhữngngườimấtđinhuệkhíđãquaylạicơngviệccủahọvớinghị
lực/nhiệthuyếtmới,vànhữngcơbắpmềmnhãonayđãtrởnênsănchắcvàkhỏekhoắn.Với
cáchoạtđộngmạnhmẽngồitrời,chúngtabuộcphảithởsâuhơn,dàihơn,vàtấtcảđềubiết
mìnhsẽđượctiếpthêmsinhlựcnhiềuđếnthếnàovớibàitậpthểdụcnày.
Yếutốquantrọngthứhaisauyếutốkhơngkhítronglànhvàcũnggópphầnnângcaosứckhỏe
chínhlàánhnắng.CómộtcâungạnngữcổcủangườiÝlà,“Nơinàoánhnắngkhơngchiếutới
thìthầythuốcsẽđến.”Nhiềungườichỉnhưđangsốngmộtphầnđời,vìhọkhơngcóđủliều
thuốcbổnày.Họsốngtrongnhữngngơinhà,cănphịnghaynhữngcănhộchungcư,nơiánh
Mặttrờihiếmkhilọtvàođược.Đừngthắcmắcsaotakhơngthểtậnhưởngniềmvuimạnh
khỏe,hãynhớrằnglncóchấtđộctrongbầukhơngkhíthiếuánhMặttrời.
NếumọingườinhậnthứcđượcrằngMặttrờilàcộinguồncủatấtcảsựsống,nănglượng,sức
mạnhtrínão,sứcmạnhcơbắp,nănglựcvàsứckhỏe,thìhọsẽkhơngchấpnhậnsốngvàlàm
việctrongnhữnggácxép,tầnghầmhaynhữngnơiánhnắngMặttrờihiếmkhichiếutới.
Ngườicổđạidườngnhưđánhgiácaosứcmạnhmanglạisứckhỏechoconngườicủaánhnắng
Mặttrờihơnchúngtathờinay.ỞthànhRome,gầnnhưtấtcảmọingườiđềutắmnắng.Các
bácsĩđãnhấnmạnhkhảnăngchữalànhcủaánhnắng.
ÁnhnắngvàsựấmápcủaMặttrờigiúpnănglượng,hồibãovàlịngcanđảmthêmlớnmạnh.


Nếumuốntinhthầnvàthểchấtởtrạngtháitốtnhất,chúngtaphảirènluyệnthểchấtnhiều
hơn,hítthởkhơngkhítronglànhnhiềuhơnvàởdướiánhMặttrờinhiềuhơn.