Bai 19 Mot so than mem khac

Tiết 20
Bài 19.
Thân mềm ở nớc ta rất phong phú. chúng phân bố cả dới n
ớc và trên cạn. Chúng rất đa dạng về lối sống và tập tính,
bài hôm nay sẽ xét một số đại diện thờng gặp.

I.Một số đại diện.
HÃy quan sát H 19.1,2,3,4,5 SGK, đọc kĩ phần chỉ dẫn, kết
hợp nghiên cứu thông tin ở mục I.

HÃy cho biết tên các đại diện sau:


èc sªn

Sò

Mực Bạch tuộc

Ốc vặn


HÃy chọn đại diện để quan sát các đặc điểm ®Ỉc tr
ng cđa chóng.
2

1

5

4

3


1)Hoàn thành bảng điền dưới đây về các đặc
điểm đặc trưng của mỗi đại diện thân mềm
Đại Ốc
Đặc

diện

điểm

Môi trường
sống

Mực Bạch Sò
sên
tuộc

Ốc
vặn


Đại

Ốc sên Mực

Bạch

tuộc

Sò

Ốc vặn

Cá
c
đặ
c
điể
m
đặ
c
trưng
củ
a
Đặc
diện
điể
m i đại diện thân mềmVen
mỗ
Trên cạn Biển
Biển
biển
Di chuyển
chậm chạp
trên cạn

Môi trường

sống
Lối sống
Cấu tạo

-vỏ ốc
-đỉnh vỏ
-tua đầu
-tua
miệng
-thân
-chân

Bơi lội
tự do

Bơi lội
tự do

Vùi mình
trong cát

-8 tua ngắn -8 tua ngắn -cấu tạo
giống trai
-2 tua dài -mai lưng
tiêu giảm sông
-có 2 mảnh
-giác bám
vỏ
-mắt
-thân

-vây bơi

Nước
ngọt
Sống ao,
ruộng

-có 1 vỏ xoắn
ốc
-nắp vỏ
-trứng phát
triển thành
con non
trong
khoang áo ốc
mẹ


Em hÃy cho biết vai trò của các đại diện
trên:

-Oc sên ăn thực vật và có hại cho
cây trồng.
-Mực, bạch tuộc, sò, ốc vặn có
giá trị thực phẩm và một số có
giá trị xuất khẩu.


Tìm các đại diện thân mềm tương tự
mà em gặp ụỷ ủũa phửụng.

Tơng tự ốc sên: Nhiều
loại sên lớn, bé gây hại
cây trồng.
- Tơng tự trai: Hến, hà
- Tơng tự ốc vặn: ốc
nhồi, ốc bơu, ốc suối
-

Con Seõn


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
I.Một số đại diện:.
Tiểu keỏt

-Đại diện: ốc sên, mực, bạch tuộc, sò, ốc vặn.có môi
trờng sống và lối sống đa dạng và phong phú.

-Mỗi đại diện hình thành những đặc điểm cấu tạo
thích nghi với môi trờng sống.

-Nhiều đại diện có giá trị thực phẩm, có giá trị xuất
khẩu.

- Một số đại diện có hại: ốc sên gây hại cho cây trồng,
con hà đục thđng tµu thun…


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
II.Một số tập tính ở thân mềm.

Câu hỏi:

-Câu hỏi1:Hệ thần kinh của giun đốt có đặc điểm gì?

Trả lời:Hệ thần kinh kiểu chuỗi hạch.


-Câu hỏi 2: Hệ thần kinh của thân mềm có đặc điểm gì
khác so với giun đốt?

Trả lời:
-Hệ thần kinh thân mềm phát triển và tập
trung hơn Giun đốt ,hạch não phát triển.
-Mực có “hộp sọ”.
-Thần kinh phát triển là cơ sở cho các giác
quan và tập tính phát triển.


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
I.Một số đại diện:
II.Một số tập tính ở thân mềm.
1.Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:

Tập tính đẻ
trứng ở ốc
sên: Ốc sên
đào hốc sâu
rồi chui xuống
đẻ trứng vào
đó, ốc sên con

ra đời sau vài
tuần.


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
I.Một số đại diện:
II.Một số tập tính ở thân mềm.
1. Ốc sên tự vệ bằng cách nào?
Trả lời: Ốc sên bò chậm chạp, không trốn chạy được trước sự

tÊn công của kẻ thù nên ốc sên tự vệ bằng cách co rụt cơ
thể vào trong vỏ ốc. Nhờ lớp vỏ cứng rắn, kẻ thù không
có cách nào ăn được phần mềm của cơ thể chuùng.


2. Ý nghóa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ
trứng của ốc sên.
Trả lời: Ốc sên đào lỗ đẻ trứng có ý nghóa sinh học
là bảo vệ trứng khỏi kẻ thù.


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
I.Một số đại diện:
II.Một số tập tính ở thân mềm.
1.Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
2.Tập tính ở mực:


Mực dấu mình trong rong rêu,
bắt mồi bằng tua dài, tua ngắn

dùng để đưa mồi vào miệng

Bị tấn công, mực phun hoả
mù để trốn từ túi mực


Trả lời các câu hỏi thảo luận :
1. Mực săn mồi như thế nào? trong hai cách: Đuổi bắt
mồi và rình mồi một chỗ(đợi mồi đến để bắt).
Trả lời:
Mực thường săn mồi theo cách rình mồi một chỗ,
thường ẩn náu ở nơi có nhiều rong rêu. Sắc tố
trên cơ thể của mực làm cho chúng có màu giống
màu môi trường. Khi mồi vô tình đến gần, mực
vươn hai tua dài ra bắt mồi rồi co về dùng 8 tua
ngắn đưa vào miệng.


2.Mực phun chất lỏng màu đen để săn mồi hay tự vệ?
-Hỏa mù mực che mắt động vật khác nhưng bản thân
mực có thể nhìn rõ để chạy trốn không?

Trả lời:
+Tuyến mực phun ra mực dùng để tự vệ là
chính, hỏa mù của mực phun ra làm tối đen cả
một vùng nước, tạm thời che mắt kẻ thù, giúp
mực đủ thời gian chạy trốn.
+Mắt mực có số lượng tế bào thị giác rất
lớn có thể nhìn rõ phương hướng để chạy trốn
kẻ thù

Câu hỏi : Nhờ đâu các giác quan và tập
tính của các thân mềm thích nghi với lối
sống đảm bảo sự tồn tại của loài?
Trả lời: Nhờ thần kinh phát triển nên ốc
sên, mực và các thân mềm khác có giác
quan phát triển và có nhiều tập tính thích
nghi với lối sống đảm bảo sự tồn tại của
loài.


BÀI 19: MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC.
I.Một số đại diện:
II.Một số tập tính ở thân mềm.



Tiểu kết:

Nhờ thần kinh phát triển nên ốc sên, mực và
các thân mềm khác có giác quan phát triển và
có nhiều tập tính thích nghi với lối sống đảm bảo
sự tồn tại của loài.
Ví dụ :
-Tập tính đẻ trứng ở ốc sên
-Tập tính săn mồi và tự vệ của mực.