KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Thế nào là quan hệ từ?
Đáp án: Quan hệ từ dùng để biểu thị các ý
nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân
quả, tương phản… liên kết giữa các bộ phận
của câu hay giữa câu với câu trong đoạn
văn.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Điền quan hệ từ thích hợp vào đoạn văn
sau:
“Những tờ mẫu treo trước bàn học giốngnhư
…
những lá cờ nhỏ bay phấp phới khắp xung quanh
lớp. Ai nấy đều chăm chú hết sức…
và cứ im phăng
phắc! Chỉ nghe thấy tiếng ngịi bút sột soạt trên
nhưng
giấy. Có lúc những con bọ dừa bay vào…
chẳng ai để ý, ngay cả những trẻ nhỏ nhất cũng
vậy, chúng đang cặm cụi vạch những nét sổvới
…một
tấm lòng, một ý thức, như thể cái đó cũng là tiếng
Pháp.
Tiết 33
Tiếng Việt
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
1. Thiếu quan hệ từ.
a. Thiếu QHT “ mà”
hoặc “ để”
b. Thiếu QHT “ đối với”
Ví dụ
- Đừng nên nhìn hình thức đánh giá kẻ
* Lưu ý: Một số trường hợp bắt
khác.
buộc phải sử dụng QHT nếu
ýngữ
nghĩa
của
câu bịxãbiến
-- khơng
Câu
nàyhình
chỉ thức
đúng
xưa,
Đừngtục
nên
nhìn
mà hội
đánh
giá
nghĩa
hoặc
khơng
rõ đúng.
nghĩa.
cịn
ngày
nay
thì
khơng
kẻ khác.
- Câu tục ngữ này chỉ đúng đối với xã
hội xưa, còn đối với ngày nay thì
khơng đúng.
?
Trường
xét
hợpýhệ
1,
nghĩa
thiếu
của
quan
câuhệ
trên?
gì? vào
Ở
? Nhận
Tìm quan
từ
thích
hợp
đềtừđiền
vị
tríđúng?
nào trong câu?
cho
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
2. Dùng quan hệ từ
khơng thích hợp về
nghĩa.
a. QHT “và” : Chỉ quan
hệ đồng chức.
=> QHT “nhưng” : quan
hệ tương phản.
b. QHT “để ” : Chỉ quan
mục đích.
=> QHT “vì” : giải thích
ngun nhân.
Ví dụ
- Nhà em ở xa trường và bao giờ em
cũng đến trường đúng giờ.
- Chim sâu rất có ích cho nơng dân để
nó diệt sâu phá hoại mùa màng.
- Do dùng QHT sai với quan hệ
ngữ nghĩa giữa các thành phần
câu.
? Vậy,
QHT
khi
“hệ
và”
, dụng
“ từ
để”
QHT
trongcác
cần
ví dụ
chú
trên
ý điều
có
?
Tìm quan
ýsử
hệ
nghĩa
thích
trong
đề
câu
điền
trên
vào
là
??Quan
Ngun
nhân
của
việchợp
dùng
QHT
sai?
diễn
gì?
đạt đúng quan hệ ý nghĩa trong
gì?
cho đúng?
câu khơng? Vì sao?
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
Ví dụ
3. Thừa quan hệ từ
- Câu thiếu chủ ngữ.
=> QHT “ qua” trong câu
đã biến thành phần CN:
“ Câu ca dao “ Công cha
…chảy ra” thành trạng
ngữ.
=> QHT “ về” trong câu
đã biến thành phần CN:
“ Hình thức ” thành trạng
ngữ.
-- Câu
Qua ca
câudao
ca “Công
dao “Công
cha núi
nhưThái
núi
cha như
Thái
mẹnước
như nước
Sơn, Sơn,
NghĩaNghĩa
mẹ như
trongtrong
nguồn
nguồn
chảy
cho ta
thấylao
công
lao của
to
chảy ra”
chora”
ta thấy
cơng
to lớn
lớn
cha với
mẹ con
đối với
cha của
mẹ đối
cái. con cái.
-- Hình
Về hình
thức
tăng
thức
có có
thểthể
làmlàm
tăng
giágiá
trị trị
nội
nội
có làm
thể làm
dungdung
đồngđồng
thờithời
hìnhhình
thứcthức
có thể
thấp
thấp giá
giá trị
trị nội
nội dung.
dung.
- Thừa QHT làm cho câu trở
nên không rõ các thành phần.
Sửa: Bỏ QHT “qua”, “về”
?
cho
đúng?
? Sửa
Ví dụlại
Nguyên
trên
nhân?
thiếu
bộ phận nào trong câu?
Vì sao?
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
4. Dùng quan hệ từ mà
khơng có tác dụng liên
kết.
- Sử dụng QHT mà
khơng có tác dụng liên
kết.
Ví dụ
--Nam
Nam là một học sinh giỏi tồn diện.
Tốn,mà
khơng
Khơng những giỏi về mơn Tốn
cịn
những
giỏi về
mơn
Văn.giáo
Thầy
giỏi
về mơn
Văn.
Thầy
rấtgiáo
khenrất
khen
Nam.Nam.
mẹ,nhưng
khơng khơng
thích
- Nó thích tâm sự với mẹ
với
chị.
thích
tâm sự với chị.
?Các
in đậm
dưới đây sai ở
? Sửacâu
lại cho
đúng?
đâu?
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
Thiếu quan hệ từ.
Thừa quan hệ từ
Lỗi ngữ pháp
Dùng quan hệ từ mà không có
tác dụng liên kết
Dùng quan hệ từ khơng thích hợp
về nghĩa
Lỗi về nghĩa
Qua tìm hiểu các ví dụ, trong việc sử dụng về quan hệ từ em thấy
cần tránh những lỗi nào?
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập
Bài tập 1:Thêm quan hệ từ
thích hợp để hồn thành các
câu sau.
- Nó chăm chú nghe kể
chuyện từ đầu đến cuối.
- Con xin báo một tin vui
để cha mẹ mừng.
- Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu
đến cuối.
- Con xin báo một tin vui cha mẹ
mừng.
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập
Bài tập 2: Thay các quan
hệ từ dùng sai bằng các
quan hệ từ thích hợp.
Thảo luận nhóm
3 phút
-- Ngày nay chúng ta cũng có quan
Ngày nay chúng ta cũng có quan niệm
niệm
với ông
cha ta
ông
ta ngày
lấy đức
đạo
như cha
ngày
xưa, xưa,
lấy đạo
đức
tài năng
trọng.
tài năng
làm làm
trọng.
-- Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà
Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất
chất
gỗ khơng
đồcũng
vật cũng
gỗ khơng
tốt thìtốtđồthìvật
khơng được
khơng
bền lâu.được bền lâu.
-- Khơng nên chỉ đánh giá con người
Không nên chỉ đánh giá con người về
bằng hình thức bên ngồi mà nên
hình thức bên ngồi mà nên đánh giá
đánh giá con người bằng những hành
con người qua những hành động, cử chỉ,
động, cử chỉ, cách đối xử của họ.
cách đối xử của họ.
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập
Bài tập 3. Chữa lại các
câu văn sau cho hoàn
chỉnh.
- Đối với bản thân em còn nhiều thiếu
Bỏ các quan hệ từ thừa: Đối với;
sót,
hứa
sẽ câu
tích đúng
cực sửa
chữa.
với;em
qua.
Các
sẽ là:
--Với câu tục ngữ “ lá lành đùm lá
Bản thân em cịn nhiều thiếu sót, em
rách”
hiểu
lí làm người là
hứa sẽcho
tíchem
cực
sửađạo
chữa.
phải giúp đỡ người khác.
- Câu tục ngữ “ lá lành đùm lá rách”
- Qua bài thơ này đã nói lên tình cảm
cho em hiểu đạo lí làm người là phải
của
đốikhác.
với thiếu nhi.
giúpBác
đỡ Hồ
người
- Bài thơ này đã nói lên tình cảm của
Bác Hồ đối với thiếu nhi.
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
II. Luyện tập
BT4. Các quan hệ từ in đậm
dưới đây được dùng đúng
hay sai?
a
a.
Nhờ cố gắng học tập nên nó đạt
thành tích cao.
b
b.
Tại nó khơng cẩn thận nên nó giải
sai bài tốn.
c. Chúng ta phải sống cho thế nào để
chan hòa với mọi người.
d Các chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu
d.
để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.
e. Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo
bo bảo vệ quyền lợi bản thân của mình.
h
h. Nếu trời mưa, con đường này sẽ rất
trơn.
i. Giá trời mưa, con đường này sẽ rất
trơn.
Tiết 33
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Tiếng Việt :
Củng cố.
Thiếu quan
h t.
Lỗi thờng gặp về quan hệ từ
Tha quan h
t
Dựng QHT mà
khơng có tác dụng Dùng QHT khơng
thích hợp về nghĩa
liên kết
Hướng khắc phục
Hiểu đúng
ýnghĩa của
cácQHT
sử dụng
Xác định
rõ các
phần,câu
cần liên
kết
Chọn và sử
dụng QHT
phù hợp
với ngữ
cảnh
Tiết 33
Tiếng Việt :
CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ
Dặn dò.
- Học bài ,làm bài tập hoàn chỉnh
- Chuẩn bị bài mới: Từ đồng nghĩa