Bai 31 Cach mang tu san Phap cuoi the ky XVIII

BÀI 31:
CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP CUỐI THẾ KỈ XVIII ( Tiết 1)
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. KIẾN THỨC.
Học sinh cần nắm được:
+ Cuộc cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII là một cuộc cách mạng
tư sản điển hình nhất của lịch sử thế giới cận đại, đó là cuộc cách mạng
sâu rộng. Nó đã tiêu diệt chế độ phong kiến, mở đường cho chủ nghĩa tư
bản phát triển ở Pháp, góp phần đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống phong
kiến ở Châu Âu.
+ Trong cuộc đấu tranh cách mạng này, quần chúng là động lực chủ yếu
thúc đẩy cách mạng tiến lên.
+ Tuy nhiên, cách mạng tư sản Pháp cũng cịn những hạn chế: đó là mới
chỉ thay hình thức bóc lột phong kiến bằng hình thức bóc lột tư sản chủ
nghĩa, khơng xóa bỏ mọi hình thức bóc lột người.
2. TƯ TƯỞNG.
+ Học sinh thấy rõ được vai trò to lớn của quần chúng trong cách mạng,
họ là nhưng người thúc đẩy cách mạng tiến lên, quần chúng là những
người sáng tạo ra lịch sử và quyết định sự phát triển của lịch sử.


+ Các em biết chân trọng những quan điểm tiến bộ của triết học ánh
sáng trong cuộc tấn công vào thành trì của chế độ phong kiến, dọn
đường cho cách mạng tư sản Pháp bùng nổ.
3. KỸ NĂNG.
+ Rèn luyện cho học sinh kỹ năng sử dụng bản đồ, lập sơ đồ và kỹ năng
quan sát, phân tích, tổng hợp đánh giá các sự kiện lịch sử.
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC.
-Bản đồ nước Pháp trước cách mạng
- Một số tranh ảnh lịch sử: (tranh tình cảnh người nông dân Pháp trước
cách mạng; phá ngục Baxti….)

- Biểu đồ thu nhập của nông dân Pháp trước cách mạng.
- Một vài câu thơ nói về cuộc cách mạng Pháp.
III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC.
1.Ổn định lớp(1P)
( kiểm tra sĩ số).
2. Kiểm tra bài cũ(4P)
+ Trình bày diễn biến cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc đại
Anh ở Bắc Mỹ?
3. Giới thiệu bài mới(1P)


4. Tiến trình tổ chức dạy học:

Hoạt động của thầy và trị
Hoạt động 1: Tìm hiểu về nước Pháp
trước cách mạng(cả lớp-cá nhân). 15
phút
GV: Như bài trước ta đã học về cách
mạng TS Anh, vậy 1 bạn cho cô biết
trước khi bùng nổ cuộc cách mạng nước
Anh có nền kinh tế như thế nào?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét:
Trước khi bùng nổ cuộc cách mạng,
nước Anh có nền kinh tế phát triển về cả
3 mặt công-nông-thương nghiệp.
-Vậy theo em trước khi bùng nổ cách
mạng, nước Pháp, một nước láng giềng
với Anh đồng thời còn là 1 nước nằm ở
trung tâm Châu Âu liệu nền kinh tế của

Pháp có được phát triển giống như nước
Anh? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về kinh
tế của Pháp.
GV: Theo dõi sách giáo khoa ,đồng thời
quan sát lên bức tranh tình cảnh người
nơng dân pháp trước cách mạng em có
nhận xét gì về tình hình kinh tế nước
Pháp trứơc cách mạng?
HS: Trả lời.
GV: Nhận xét, sử dụng biểu đồ thu nhập

Kiến thức cơ bản.
I.Nước Pháp trước cách
mạng
1.Tình hình kinh tế- xã hội.

a. Kinh tế:
* Nơng nghiệp:
- Cuối thế kỉ XVIII, Pháp là
nước nông nghiệp lạc hậu:
+ Công cụ, phương thức canh
tác thô sơ, lạc hậu.
+ Năng suất thấp.


của người nơng dân Pháp trước cách
mạng…
GV: Em có nhận xét gì về đời sống của
người nơng dân thời kỳ này?
HS:Trả lời.

GV: Nhận xét.
GV: Cho biết tình hình cơng-thương
nghiệp của Pháp lúc này?
HS: Trả lời
GV:Nhận xét. Em hãy cho biết cơng
nghiệp phát triển kéo theo điều gì?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét: Với sự phát triển của
công nghiệp đã dẫn đến sự ra đời của các
thành thị như Havro, Bóc đơ…tuy nhiên
mặc dù công nghiệp phát triển như vậy
nhưng CN lúc này cũng bị kìm hãm do
chế độ thuế khóa nặng nề, quy trình sản
xuất khắt khe, sản phẩm lảm ra phải tn
theo 1 khn mẫu nhất định….
Khơng chỉ có CN mà thương nghiệp
cũng bị kìm hãm.Tuy nhiên mặc dù bị
kìm hãm nhưng cả cơng nghiệp và nơng
nghiệp đều có điều kiện để phát triển đó
là những dấu hiệu của hình thức TBCN
đang phát triển và lớn mạnh dần lên
trong lòng nước Pháp hay nói cách khác
đó là biểu hiện của LLSX mới TBCN.
Vậy còn cái cản trở sự phát triển cơngthương nghiệp ở đây là gì?
Đó là chế độ thuế khóa nội địa nhiều
tầng, thị trường dân tộc khơng thống
nhất => tất cả những điều đó đã cản trở
nền kinh tế mới phát triển và đây là
những xiềng xích cần phải đập tan.

+ Tô thuế lao dịch nặng nề.
=>Đời sống nơng dân khổ
cực.
* Cơng thương nghiệp:
- Có điều kiện phát triển
nhưng bị kìm hãm.

=>Lực lượng sx mới TBCN
mâu thuẫn với quan hệ sx
phong kiến lỗi thời.


GV dẫn dắt: Từ sự mâu thuẫn về kinh tế
đã dẫn đến sự mâu thuẫn về chính trị xã
hội như thế nào ? Chúng ta sẽ cùng tìm
hiểu tiếp.
GV: Cho biết chế độ chính trị nước Pháp
trước CM?
HS:Trả lời?
GV: Nhận xét, bổ sung thơng tin về vua
Lu-i XVI .
Nói tiếp: Chúng ta có thể thấy được chế
độ QCCC thể hiện qua sự cai trị hà khắc
cũng như ăn chơi xa đọa của triều đình.
Và cùng với chế độ quân chủ chun chế
lúc này thì xã hội cũng có sự phân chia.
GV: Cho học sinh theo dõi sơ đồ 3 đẳng
cấp từ đó cho biết xã hội Pháp trước CM
chia thành mấy đẳng cấp?
HS: Trả lời

GV: Nhận xét: giải thích 1 số khái niệm:
+Tăng lữ
+ Quý tộc
+ Đẳng cấp
+ Giai cấp
( cho học quan sát bức tranh).
Đặc biệt lưu ý thêm lúc này trong xã hội
có giai cấp tư sản bao gồm:( đại tư sản,
trung tư sản, tiểu tư sản) họ là giai cấp
giàu có nhưng họ khơng có quyền lợi
chính trị..vì vậy họ muốn đứng lên đấu
tranh để nắm quyền lời về chính trị=> họ
đại diện cho phương thức sản xuất mới
tiến bộ hơn tấn công vào phương thức
sản xuất cũ đã lỗi thời lạc hậu đang tồn

b. Chính trị- xã hội:
*Chính trị:
- Trước CM Pháp là nước
quân chủ chuyên chế, đứng
đầu là vua Lu-i XVI.

*Xã hội:
- chia thành 3 đăng cấp:
+ Tăng lữ
+ Qúy tộc
=>Được hưởng đặc quyền
đặc lợi, khơng phải đóng
thuế.
+ Đẳng cấp thứ 3 bao gồm:

nơng dân, bình dân thành thị
và tư sản( đại tư sản, trung tư
sản, tiểu tư sản).
=>Khơng được hưởng quyền
lợi, phải đóng thuế.


tại lúc bấy giờ=> Tạo điều kiện cho kinh
tế Pháp phát triển theo hướng tư bản chủ
nghiã. Nguyện vọng của họ phù hợp với
nguyện vọngcủa quần chúng nhân dân
nên rất được quần chúng nhân dân ủng
hộ.
=>Họ sớm trở thành lực lượng lãnh đạo
cách mạng.
Ta cũng thấy rõ chế độ xã hội ở Pháp lúc
này ĐC thứ nhất và ĐC thứ 2 có đặc
quyền đặc lợi, khơng phải đóng thuế.
Đẳng cấp thứ 3 khơng có đặc quyền,
phải đóng thuế.
Mà lúc này:
-Tư sản giàu có về kinh tế, họ muốn có
quyền lực về xã hội nhưng họ có khơng?
- Nơng dân muốn có ruộng đất, nhưng
họ có khơng?
- Cơng nhân muốn được tăng lương,
giảm giờ làm nhưng họ có được tăng
lương giảm giờ làm khơng?
=> Với thực trạng như vậy thì xã hội
Pháp có nảy sinh điều gì khơng?

HS:Trả lời.
GV: Nhận xét, hỏi thêm: Vậy theo em
yêu cầu đặt ra lúc này là gì?
GV chuyển ý: Với những mâu thuẫn về
quyền lợi kinh tế và địa vị chính trị giữa
ĐC thứ 3 với 2 đẳng cấp trên đã diễn ra
rất nhiều cuộc đấu tranh và có 1cuộc đấu
tranh nổ ra sớm nhất và có ảnh hưởng rất
lớn đến quần chúng nhân dân đó là cuộc
tấn cơng đầu tiên vào chế độ QCCC diễn
ra trên lĩnh lực tư tưởng.

-Sự mâu thuẫn giữa đẳng cấp
quý tộc, đẳng cấp tăng lữ và
đẳng cấp thứ 3.
=>Lật đổ chế độ phong kiến
tạo điều kiện cho CNTN phát
triển.


Hoạt động 2: Cuộc đấu tranh trên lĩnh
vực tư tưởng( cá nhân-cả lớp).8 phút
- Cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng
hay còn gọi là thế kỷ ánh sáng xuất hiện
từ thế kỉ XV-XVIII bởi những nhà tư
tưởng tiến bộ có tư tưởng chống lại chế
độ QCCC và giáo hội .
GV: Theo em tại sao lại diễn ra các cuộc
đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng? Kể tên
các đại diện tiêu biểu?

+ Mơng-te-xki-ơ: “ Để có được tự do
chính phủ phải được tổ chức để khơng
một ai có thể đe dọa người khác” .
+ Vơn te: “Hãy đập tan tịa nhà của sự
dối trá, xéo nát bọn đê tiện”
+ Rút-xô: “ Mọi người sinh ra đều tự do
nhưng ở khắp nơi họ đều mang xiềng
xích, tự do là quyền tự nhiên của con
người”.

GV: Nội dung của những tư tưởng này
là gì?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung:
+ Phê phán sự thối nát của chế độ phong
kiến và giáo hội.
+ Đưa ra lý thuyết về iệc xây dựng một
nha nước mới.
GV: Trong lúc tình hình nước Pháp đang
tràn ngập trong những mâu thuẫn, việc
có những tư tưởng tiến bộ xuất hiện như
vậy nó có tác dụng gì khơng?
HS: Trả lời

2. Cuộc đấu tranh trên lĩnh
vực tư tưởng.

-Mâu thuẫn gay gắt trong xã
hội Pháp cũng được phản ánh
trên lĩnh vực tư tưởng, văn

hóa.
- Tiêu biểu là :Mơng-te-xkiơ; Vơn te; Rút –xơ.

-Nội dung:
+ Lên án chế độ phong kiến
và giáo hội
+ Xây dựng một xã hội tốt
đẹp.

-Tác dụng:
+ Tấn công vào hệ tư tưởng
phong kiến.


GV: Nhận xét, bổ sung:
+ Tấn công vào hệ tư tưởng phong kiến
+ Dọn đường cho cách mạng bùng nổ.

+ Dọn đường cho cách mạng
bùng nổ

Hoạt động 3: Tìm hiểu về tiến trình
cách mạng(cả lớp-cá nhân). 14 phút

II. Tiến trình của cách
mạng.
1.Cách mạng bùng nổ. Nền
quân chủ lập hiến.
a. Nguyên nhân trưc tiếp:
-5/5/1789: vua Lui XVI triệu

tập hội nghị 3 đẳng cấp đề
xuất vấn đề vay tiền và ban
hành thuế mới.

GV: Em hãy cho biết đâu là nguyên
nhân trực tiếp thổi bùng ngọn lửa cách
mạng?
HS: Trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung.
-Năm 1789 ở Pháp diễn ra cuộc khủng
hoảng tài chính, để giải quyết khó khăn
ngày 5/5/1789 vua Lui XVI triệu tập hội
nghị 3 đẳng cấp đề xuất vấn đề vay tiền
và ban hành thuế mới.
GV: Thái độ của đẳng cấp thứ 3 như thế
nào?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung:
Đẳng cấp thứ 3 kịch liệt phản đối. Ngày
17/6 đẳng cấp thứ ba tuyên bố là QH .
Xem đây là cơ quan duy nhất để thông
qua các đạo luật về thuế và tài chính.
Tiếp đó quốc hội đổi tên thành quốc hội
lập hiến để lập ra chế độ mới và soạn
thảo hiến pháp.
Trước tình hình đó vua Lui XVI và các
q tộc ráo riết chuẩn bị tấn công đẳng
cấp thứ 3…Ngày 12/7 vua th 1 trung
đồn lính đánh th của Đức tấn công dã
man vào quần chúng nhân dân => cuộc

cách mạng bùng nổ.

-17/6/1789: đẳng cấp thứ 3
tuyên bố là quốc hội.

-Vua Lui XVI chuẩn bị đàn
áp bằng quân đội => cuộc
cách mạng bùng nổ.


GV: Trình bày diễn biến cuộc cách
mạng.
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung.
Giới thiệu về ngục Baxti.
GV: Ý nghĩa sự kiện 14/7?

GV: Sau ngày 14/7, bùng nổ các cuộc
cách mạng ở đô thị và phong trào nổi
dậy ở nông thôn. Chính quyền mới được
lập nằm trong tay đại tư sản tài chính gọi
là phái lập hiến
Tháng 8/1789 thơng qua bản tuyên ngôn
nhân quyền và dân quyền.
GV: Nội dung cơ bản của bản tuyên
ngôn?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung
-Gồm 17 điều, thừa nhận quyền tự do
bình đẳng của con người, khẳng định

chủ quyền của nhân dân, đồng thời tuyên
bố quyền tư hữu là quyền thiêng liêng,
bất khả xâm phạm.
GV: Liên hệ với bản tuyên ngôn của
Việt Nam.
GV: Quốc hội lập hiến đã đưa ra những
biện pháp và chính sách gì?
HS: Trả lời

b. Diễn biến.
- 14/07/1789 quần chúng
nhân dân tấn công ngục
Baxti.
*Ý nghĩa sk 14/7:
+ Giáng đòn đầu tiên vào
chế độ quân chủ chuyên chế
+ Hạn chế quyền của vua, thủ
tiêu chế độ đẳng cấp.
+ Ngày mở đầu cho cuộc
cách mạng

c.Nền quân chủ lập hiến.

-Quần chúng nổi dậy khắp
nơi, chính quyền của đại tư
sản tài chính đực thiết lập.
- Tháng 8/1789 thông qua
bản tuyên ngôn nhân quyền
và dân quyền.

GV: Nhận xét, bổ sung:
QHLH ban hành nhiều chính sách: bãi
bỏ quy chế phường hội, tự do buôn bán,
tổ chứ hành chính theo qui chế
mới….nhằm khuyến khích cơng thương
nghiệp phát triển.
GV: 9/1791 hiến pháp được thông qua
xác lập chế độ quân chủ lập hiến.
Hạn chế trong các chính sách này?
HS:Trả lời
GV: Nhận xét, bổ sung:
+ Không giải quyết được vấn đề ruộng
đất cho nhân dân
+ Họ không kiên quyết làm cách mạng
đến cùng.
GV: Trước những việc làm của phái lập
hiến, vua Lui có thái độ và hành động
gì?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét. Bổ sung
Lu-i tìm mọi cách để chống phá cách
mạng, xúi giục các lực lượng phản động
trong nước nổi loạn và câu kết với các
thế lượng phong kiến bên ngồi( ;
Phổ) chuẩn bị tấn cơng Pháp, nhằm khơi
phục chế độ phong kiến.
-4/1792 chiến tranh giữa Pháp với liên
quân Áo- Phổ bùng nổ.
GV: Trước tình hình đó, 11/7/1792,

quốc hội tun bố “ tổ quốc lâm nguy”
ra sắc lệnh tổng động viên quân tình
nguyện, hàng vận quần chúng nhân dân
hưởng ứng, tiến về Pari hát vang bài ca

-Ban hành chính sách khuyến
khích cơng thương nghiệp
phát triển.
-9/1791 hiến pháp được
thơng qua xác lập chế độ
quân chủ lập hiến.

-Lui tìm mọi cách chống phá
cách mạng, khôi phục chế độ
phong kiến.

-4/1792 chiến tranh giữa
Pháp với liên quân Áo- Phổ
bùng nổ.


“ Macxay”.

-11/7/1792 quốc hội tuyên
bố “ tổ quốc lâm nguy”..quần
chúng nhân dân xuống đường
đấu tranh.
=> Cách mạng tư sản Pháp
bước sang một giai đoạn mới.

5. Củng cố, dặn dò(2P)
* Củng cố: bằng cách cho học sinh trả lời câu hỏi sau:
+ Nguyên nhân dẫn tới bùng nổ cách mạng tư sản pháp?
+ Điểm tích cự và hạn chế trong chính sách của phái lập hiến?
*Dặn dò:
+ Về học bài cũ
+ Chuẩn bị cho tiết 2 của bài