Tài liệu Kỹ thuật chụp dạ dày ppt

Kỹ thuật chụp dạ dày
Nguyễn Quang Hanh
Đại cương
•
Dạ dày là chỗ phình to nhất của ống tiêu hóa
•
Giới hạn trên của dạ dày là lỗ tâm vị và giới hạn dưới là
lỗ tâm vị
•
Cấu tạo của dạ dày gồm có 5 lớp( niêm mạc, dưới niêm
mạc, cơ vòng, cơ dọc, thanh mạc)
•
Các bệnh lý về dạ dày cũng như các bệnh của đường
tiêu hóa nói chung
•
Dung tích bình thường của người bình thường thuộc
vào tuổi và giới tính.
•
Dạ dày nằm trong ổ bụng ngay sau thành bụng trước,
liên quan với gan trái, lách, tụy, đại tràng ngang qua các
mạc nối.
Chuẩn bị
Thuốc: barysufsat pha với nước ấm khoảng 250-300ml
Bệnh nhân:
- không được ăn trước đó 12h
-
Không được các thuốc hay chất kích thích làm tăng tiết
dạ dày( thuốc, thuốc lá, café và các nước có ga)
Máy Xquang: cassette
Chỉ định
-

Các bệnh lý hay hội chứng của dạ dày
-
Các trường hợp đau thượng vị không tìm thấy nguyên
nhân
-
Tìm các dị vật trong dạ dày
-
Chụp dạ dày sau phẫu thuật
Kỹ thuật chụp bệnh nhân đứng
•
Bệnh nhân đứng ngậm một ngụ nhỏ thuốc và nuốt
•
Dưới màn tăng sáng đánh giá các tổn thương nhỏ và
mới ở lớp niêm mạc nếu có thì tiến hành chụp
•
Có thể cho bệnh nhân nuốt vài ngụm khí và tiện hành ép
nhẹ ta có thể thấy hình ảnh tổn thương rõ hơn
•
Cho bn uống hết lượng thuốc còn lại: chụp một phim ở
tư thế này để đánh giá vị trí và trương lực của dạ dày
•
Khi quan sát phải quan sát lần lượt từng phần của dạ
dày( bờ cong nhỏ, cong lớn, hang vị , hành tá tràng)
chụp seri hàng loạt phim khi có tổn thương ( 4 ảnh)
Kỹ thuật chụp bệnh nhân đứng
•
Tiến hành ép khi có nghi ngời tổn thương
•
Nhất thiết phải chụp một ảnh ở vị trí hành tá tràng có ép
•

Tiến hành chụp 1 ảnh ở tư thế dầu dốc: nhằm đánh giá
các tổn thương ở vùng này( u thực quản lan xuống, trào
ngược dạ dày thực quản)
Kỹ thuật chụp bệnh nhân nằm
Bệnh nhân nằm sấp trên bàn Xquang, tay trái xuôi
theo thân mình, tay phải đặt ngang trước mặt và
gối đầu lên, chân phải co gấp gối, chân trái duối
thẳng, chiều ngang cơ thể là với mặt bàn một
góc 45-50
0

Bóng Xquang chiếu thẳng từ trên xuống đi vào
điểm nối giữa khuỷu tay phải và dường thẳng
cách bờ phải cột sống 4cm( 3 khoát ngón tay)
Hằng số 80kv- 30ms-1,5s, khi phát tia nhắc bn nín
thở.
Kỹ thuật chụp bệnh nhân nằm
Tiến hành chụp một ảnh toàn thể dạ dày: xác định vị trí của
dạ dày
Chụp seri ảnh ( 4 ảnh)
Muốn chụp hành tá tràng tốt nhất cho bệnh nhân nằm
ngửa
Cho bn nằm ngửa và tiến hành phim đầu dốc có thể cho bn
uống thêm thuốc
Các bệnh lý dạ dày
+ Viêm loét dạ dày tá tràng:
-
Vùng niêm mạc phù nề, ngấm thuốc kém
-
ổ đọng thuốc tồn tại trên tất cả các phim, tốt nhất

là trên phim ép
-
Làm mất liên tục niêm mạc dạ dày: sát với tổn
thương
-
Làm biện dạng dạ dày tá tràng: dạ dày hình hai
túi, hình ủng, hình bít tất Tá tràng: hình cánh
chuồn, mũ mehico, con nhép
Các bệnh lý dạ dày
+ Ung thư dạ dày:
-
Thể loét: vùng đọng thuốc lớn chân đục khoét
-
Thể thâm nhiễm: làm mở rộng góc bờ cong nhỏ, co kéo
bờ cong đối diện
-
Thể sùi: hình khuyết thuốc
+ Tràn ngược dạ dày thực quản: trên phim đầu dốc lỗ tâm
vị mở, thuốc lan trở lại dạ dày
Các bênh lý dạ dày
+ Dị vật dạ dày:di động khi thay đổi tư thế
+ Poly dạ dày: lớp niêm mạc liên tục qua khối u, niêm mạc
dạt ra hai bên
Các lưu ý
•
Khi chụp bệnh nhân đã cắt dạ dày, người già
hay trẻ em thì lương thuốc cũng phải giảm đi
•
Khi bn không thể đứng được thù chụp ở tư thế
nằm

•
Mỗi lần lấy ảnh thì cho bn nín thở: chống rung
•
Các theo tác trên máy phải nhanh không thuốc
xuống ruột non
•
Luôn chụp 1 phim toàn thể, một phim đầu dốc và
1 phim ép vào hành tá tràng
•
Hình ảnh tổn thương là các ảnh tồn tại trên các
phim
Lưu ý
•
Chụp vùng tâm vị phải chụp phim đầu dốc
•
Chụp góc bờ cong nhỏ bn đứng chếch trước phải
•
Tìm tổn thương ở mặt sau, bờ cong lớn cho bn nằm
nghiêng
•
Đánh giá hành tá tràng tốt nhất cho bn nằm sấp, bờ
cong nhỏ và môn vị
•
Khi phát tia phải cho bn nín thở