CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc
------------------------------------BÁO CÁO TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NĂM HỌC 2018 – 2019
Mã số
18
I. Sơ lược bản thân
Họ và tên: Nguyễn Thị Thanh Tuyền
Năm sinh: 1989
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: ĐHSP ngành giáo dục mầm non
Nhiệm vụ được phân công: Giáo viên dạy lớp
Đơn vị: Trường mầm non Tân Thành
Tên sáng kiến: Một số biện pháp hòa nhập trẻ Tăng động – giảm chú ý vào môi
trường lớp học, tại lớp lá 3 trường mầm non Tân Thành
II. Nội dung
1. Thực trạng trước khi có sáng kiến
1.1. Thực trạng
Trẻ em là mầm non của xã hội và gia đình, việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ
em ngay từ những năm tháng đầu đời vô cùng quan trọng và có ý nghĩa đối với trẻ
đến tận khi trưởng thành. Trẻ em thường hiếu động đó như là một dấu hiệu ngầm,
một thước đo để cha mẹ đánh giá trẻ có thơng minh hay khơng? Nhưng làm sao để
biết con mình hiếu động hay tăng động, đây cũng là nhằm tưởng của đa số phụ
huynh dẫn tới thực trạng trẻ bị rối loạn TĂNG ĐỘNG – GIẢM CHÚ Ý thường
được phát hiện trễ.
Năm học này, tôi được phân công dạy lớp lá 3, tổng số trẻ là 35 trẻ, trong đó
20 bé trai và 15 bé gái. Thể trạng các cháu đa số tương đồng và thích nghi với mơi
trường lớp học, tuy nhiên có một bé trai khơng thể hịa
nhập vào khơng gian lớp học, bé thường hay chạy ra
cổng, chạy lung tung hết lớp này đến lớp khác, la hét
bất thường đó là bé Nguyễn Trần Tấn Phát. Từ chia sẻ
của phụ huynh Phát thì em mắc chứng Tăng động –
giảm chú ý do bệnh viện Tâm thần Trung Ương II
chẩn đốn
Trước tình hình như vậy, việc giáo dục hòa nhập cho
trẻ tăng động giảm chú ý của lớp mình, tơi thấy được
những điểm mạnh và hạn chế như sau:
+ Mặt mạnh:
- Phụ huynh nhiệt tình đóng góp xây dựng phương pháp để giáo dục trẻ mắc
bệnh, đa số các phụ huynh khác cùng lớp cũng thông cảm chia sẻ cùng nhau
- Ban giám hiệu hỗ trợ nhiệt tình khi giáo viên cần, sắp xếp sỉ số tương đối để
2 cơ có thể giáo dục tốt cho trẻ mắc bệnh
+ Hạn chế:
- Bé mắc bệnh thường xuyên chạy lung tung, chưa
theo một quy tắc nào của lớp, không tập trung được lâu
và khơng thích những nơi có nhiều âm thanh – tiếng
động, hay héc lớn bất thường
- Trường chưa có trang thiết bị hỗ trợ riêng cho trẻ
mắc bệnh tăng động – giảm chú ý
- Phụ huynh còn e ngại chưa dám mạnh dạn chia sẻ
thực hình trẻ ở nhà
- Kinh nghiệm giáo dục trẻ khuyết tật ở giáo viên
còn hạn chế
1.2. Nguyên nhân
- Do trẻ mắc chứng tăng động – giảm chú ý nên khả năng tập trung chú ý kém, bốc
đồng, không tuân theo sự hướng dẫn của cô, quy định của lớp và ngôn ngữ chậm
phát triển.
- Là trường mầm non, nên đặt thù của trường chưa trang bị được những phương
tiện hỗ trợ cho trẻ khuyết tật.
- Mặc cảm với mọi người xung quanh và ngay cả với cô giáo của trẻ, nên phụ
huynh chưa hồn tồn chấp nhận con bệnh từ đó chưa chia sẻ hết những biểu hiện
thực của trẻ ở nhà
- Giáo viên chưa được đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về cơng tác giáo dục hồ
nhập cho trẻ khuyết tật
2. Tính mới của sáng kiến (các biện pháp đã thực hiện)
Từ những nguyên nhân trên, và được sự cho phép của phụ huynh bé tôi
nghiên cứu và đề ra một vài biện pháp để hòa nhập cho trẻ vào lớp học của mình
đạt hiệu quả hơn
II.1
. Sắp xếp chổ ngồi:
Khi tiếp nhận trẻ mắc chứng tăng động giảm chú ý, điều đầu tiên giáo viên
nên đặc biệt chú ý đó là việc sắp chỗ cho trẻ ngồi, cho trẻ ngồi học ở phía trên gần
tầm nhìn và quan sát của cơ, trẻ nên được ngồi xen kẽ với những bạn có bản chất
điềm đạm, nhẹ nhàng. Hạn chế tiếp xúc, gần gũi với nhóm trẻ hiếu động, tăng động
dễ dẫn đến đùa nghịch la hét cùng lúc và mức độ sẽ nặng hơn.
Ví dụ: Phát trong lớp sẽ được ngồi ở vị trí tổ 1, gần 1 bạn trai có tính cách
điềm đạm và 1 bạn gái
2.2. Giao cho trẻ nhiệm vụ ít - đơn giản thường xuyên lặp lại
Vào lớp học, từng trẻ một sẽ có những
tính cách và khả năng riêng biệt, nhằm đánh
giá năng lực cũng như khả năng học tập của
trẻ như thế nào giáo viên sẽ phân công cho
trẻ những nhiệm vụ khác nhau. Riêng đặc
biệt với trẻ mắc chứng tăng động – giảm chú
ý thì giáo viên không nên bỏ qua mà hãy tập
cho trẻ những việc đơn giản và thường xuyên lặp lại để trẻ có thể ghi nhớ và thực
hiện được
Ví dụ: Khi tổ chức giờ hoạt động âm nhạc – vận động theo nhạc. Cả lớp sẽ
vận động những động tác múa sang tạo và nhịp nhàng theo nhạc, tuy nhiên với trẻ
mắc chứng tăng động – giảm chú ý thì cơ chỉ cần cho trẻ đứng vào hàng chung với
bạn và lắc lư là được
Hay, đối với bạn cùng lớp thì u cầu là tơ được chữ cái o, ô, ơ…cô đã dạy,
riêng với bé Phát cô chỉ yêu cầu bé cầm được viết đúng cách và vẽ những đường
nét thẳng
→ Những việc làm đơn giản được lặp đi lặp lại sẽ giúp cho bé Phát ghi nhớ
được thao tác thực hiện cũng như giúp em có thêm niềm vui khi chính bản thân em
cũng có thể hồn thành nhiệm vụ được giao
II.2
Hướng các bạn cùng lớp giúp đỡ
bé:
Bạn bè là liều thuốc tinh thần không thể thiếu
đối với trẻ tăng động – giảm chú ý. Trong tổng
số 35 bé, sẽ có những bé vẫn vui chơi với Phát
một cách bình thường, nhưng vẫn có những bé
khơng chấp nhận chơi cùng với Phát. Khi đó, lá
giáo viên tơi đã chọn 1 khoảng thời gian thích
hợp để cho các bạn trong lớp biết được những
biểu hiện của bạn Phát thường hay diễn ra trong
lớp, và nhớ các bạn chia sẻ cùng bạn từ việc
công nhỏ đến việc lớn hơn, giao tiếp, cư xử nhẹ nhàng với Phát, giúp đỡ bạn khi
cần thiết, và luôn nhắc nhỡ Phát khi Phát tự ý làm việc nào đó chưa đúng, chưa phù
hợp
Ví dụ: Trong giờ hoạt động góc, các bạn đang chơi đồ chơi cùng Phát, đột nhiên
Phát đứng lên ném đồ chơi lung tung và hét lớn. Là bạn cùng lớp, các bé sẽ nhẹ
nhàng kéo Phát cùng ngồi xuống và nói “Phát đừng la lớn chới lắp ráp cùng mình”
2.3. Khi trẻ mắc lỗi, nên nhắc nhở nhẹ nhàng
Khi tham gia hoạt động trong lớp thì khơng thể
nào tránh khỏi những việc trẻ sẽ làm sai, khi trẻ sai
phạm giáo viên sẽ chỉ ra những điểm sai, và đương
nhiên khi mắc lỗi cô cũng phải nhắc nhỡ trẻ để trẻ
ghi nhớ và không tái phạm. Với trẻ mắc chứng tăng
động – giảm chú ý thì việc mắc lỗi sẽ gấp nhiều lần
so với các bạn cùng lớp, nhưng khơng vì trẻ bệnh
mà cô không sữa lỗi cho trẻ, cô nên nhắc nhỡ trẻ
nhẹ nhàng, rõ ràng và dứt khoát, tạo cho trẻ cơ hội sửa chữa khuyết điểm. Hơn
nữa, ngược lại với việc làm lơ với trẻ bệnh thì có một số giáo viên lại lớn tiếng với
trẻ → điều này khơng giúp trẻ sữa lỗi mà cịn làm phản tác dụng giáo dục đối với
trẻ, trẻ sẽ cảm thấy sợ hãy và chán ghét việc đến lớp.
2.5. Tạo khơng khí lớp học gần gũi
Có thể nói, với trẻ mắc chứng tăng động – giảm
chú ý, trẻ rất sợ người lạ, sợ tiếng ồn và đám đông.
Nhưng để cho trẻ cảm nhận được lớp học chính là
ngơi nhà thứ hai của mình thì giáo viên nên khéo
léo trong việc xây dựng môi trường lớp học thân
thiện với trẻ. Cô cho trẻ thấy được sự gần gũi giữa
cô và trẻ, bạn cùng lớp với trẻ hơn nữa đó là sự gần
gũi giữa cô và cha mẹ trẻ, tạo sự yên tâm cho chính
bản thân trẻ.
Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động vui chơi, các bạn cùng nắm tay thành vịng trịn
chơi cùng nhau, riêng bạn Phát thì khơng chịu vào chơi cùng, thì cơ và bạn nên cởi
mở vui vẻ mời bạn cô chơi cùng, không chú ý đến việc bạn đang mắc bệnh.
Hay, khi đón và trả trẻ cơ nên nói chuyện gần gũi với phụ huynh, khen những gì
hơm nay bé làm được trước mặt phụ huynh và bé, để bé vui và cảm thấy yên tâm
rằng cô cũng thương bé giống mẹ.
2.6. Phối hợp với phụ huynh
Dạy dỗ một đứa trẻ bình thường trở nên ngoan ngỗn, giỏi giang đã là điều
khơng đơn giản, thì việc uốn nắn một đứa trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý là
một thách thức khơng nhỏ. Vì vậy, để hòa nhập trẻ vào lớp học đạt hiểu quả cao là
cha mẹ nên phối hợp với giáo viên:
- Hạn chế đến mức tối đa việc cho trẻ sử dụng những thiết bị điện tử thông minh:
điện thoại, máy tính, ipad…Vì điều này chỉ khiến bệnh trẻ trở nên trầm trọng hơn,
trẻ không chú ý đến mọi vật xung quanh đang diễn r mà chỉ quan tâm đến những gì
trong điện thoại, máy tính…
- Trẻ tăng động giảm chú ý thường có lịng tự trọng rất cao do vậy đừng bao giờ
chê bai hay quát mắng trẻ, đặc biệt là khi có mặt người khác. Hơn nữa điều này
cịn có thể làm trẻ nảy sinh tư tưởng chống đối. Nên khen ngợi khi trẻ có những
hành vi đúng đắn, trẻ sẽ thấy cái “tơi” của mình được khẳng định và có xu hướng
làm theo lời khen
- Dành nhiều thời gian quan tâm đến trẻ, chỉ nên hứa hẹn khi chắc chắn có thể
làm được, bởi vì trẻ tăng động giảm chú ý rất dễ thất vọng và chán nản. Hãy làm
bạn cùng trẻ, giúp trẻ làm chủ cảm xúc, thái độ bình tĩnh, ln lắng nghe và cởi mở
cùng trẻ
Ví dụ: Cha mẹ u cầu trẻ chào cơ khi đến lớp và khi ra về sẽ mua cho trẻ 1
cái bánh kem, thì cha mẹ nên thực hiện đúng lời hứa của mình khi trẻ hồn thành
nhiệm vụ → Như vậy, sẽ giúp trẻ có ý chí để tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ
tiếp theo
- Trao đổi với giáo viên về tình hình của trẻ ở nhà
- Hãy dùng những lời lẽ đơn giản, cụ thể thay vì nói chung chung. Ví dụ thay vì
nói “con chuẩn bị để đi học đi” thì bạn sẽ nói là “con mặc quần áo vào”, “con lấy
cặp sách đi”. Cố gắng để tạo cho con các thói quen tốt bằng cách cho con ăn, nhắc
con đi ngủ, thức dậy đúng giờ.
- Tạo một không gian đơn giãn nhất trong phịng ngủ, bàn học của trẻ. Vì nếu,
cha mẹ trang bị quá nhiều thứ trên bàn học cũng như trong phịng ngủ của trẻ sẽ
khiến trẻ khó tập trung vào việc học cũng như có những giấc ngủ yên tĩnh
- Cha mẹ nên thăm khám sức khỏe định kì cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ
- Thay đổi thói quen sinh hoạt, dành nhiều thời gian cho trẻ: yêu thương và
quan tâm trẻ nhiều hơn
- Chia sẻ cùng người thân để mọi người cùng giúp chia sẻ, giúp đỡ bé
3. Khả năng áp dụng của sáng kiến
Sáng kiến này xây dựng từ thực tiễn của lớp, tuy mới mẻ nhưng dễ triển
khai, tuy kinh nghiệm còn hạn chế, nhưng bản thân tôi tin rằng với những phương
pháp tơi vừa nêu trên có thể giúp trẻ tăng động – giảm chú ý hòa nhập tốt hơn vào
trường mầm non Tân Thành và sẽ áp dụng được ở các trường Mầm non lân cận,
và xa hơn nữa có thể áp dụng rộng hơn cho toàn Tỉnh.
4. Hiệu quả
* Về phía trẻ
Sau khoảng thời gian của học kì 1 thì Phát
có những tiến bộ nhất định:
- Phát vui vẻ hơn khi đến lớp, việc chạy lung
tung cũng hạn chế
- Bé có thể thực hiện được 1 số nhiệm vụ đơn
giản
- Các bạn cùng lớp cùng từng bước quen thuộc
với tính cách của Phát, ln vui vẻ giúp đỡ khi
Phát thực hiện chưa đúng.
* Về phía phụ huynh
- Phụ huynh cởi mở hơn khi trao đổi với cơ về tình hình của con mình
- Niềm vui, phấn khởi trên khn mặt phụ huynh khi con mình có thể vui vẻ
hịa nhập vào lớp học, về nhà Phát có thể tự xúc ăn, mặc được quần áo và việc xem
điện thoại cũng dần hạn chế
* Về phía giáo viên
- Giáo viên có thêm kiến thức bổ ích và kinh nghiệm trong việc hòa nhập trẻ
tăng động – giảm chú ý vào lớp học
- Được phụ huynh tin tưởng trong việc giảng dạy con em mình
Ni con khơn lớn và khỏe mạnh là cả một hành trình dài đầy vất vả, và sẽ
thật khơng may khi chính con của bạn mắc phải chứng tăng động giảm chú ý. Với
những mong muốn đơn giản giúp trẻ tăng động - giảm chú ý có thể hịa nhập tốt
vào lớp học của mình, bản thân tơi cảm thấy vui khi chính mình đã có thể giúp trẻ
tăng động – giảm chú ý tiến bộ hơn trong học tập.
Xác nhận của Ban Giám Hiệu
Tân Thành, ngày 25 tháng 11 năm 2018
Người viết sáng kiến
Nguyễn Thị Thanh Tuyền