DE CUONG LICH SU 8 HKII

ĐỀ CƯƠNG ÔN LỊCH SỬ 8 HKII
1. Phong trào Cần Vương:
- 13/7/1885, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra Tân Sở (Quảng Trị). Ông nhân danh
vua Hàm Nghi Ra < chiếu Cần Vương > kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân đứng lên
giúp vua cứu nước.
- Phong trào Cần Vương bùng nổ gồm hai giai đoạn:
+ GĐ1: 1885-1888, phong trào nổ ra khắp cả nước, nhất là từ Phan Thiết trở ra.
11/1888, vua Hàm Nghi bị bắt và đày sang An-giê-ri
+ GĐ2: 1888-1896, phong trào quy tụ những cuộc khởi nghĩa lớn tập trung ở các tỉnh Bắc
Kỳ và Bắc Trung Kỳ.
- Phong trào bị dập tắt.
2. Chính sách kinh tế khai thác thuộc địa của thực dân Pháp:
a) Nông nghiệp:
- Đẩy mạnh chiếm đoạt ruộng đất.
- Bóc lột kiểu phát canh thu tơ.
b) Cơng nghiệp:
- Tập trung khai thác than và kim loại.
c) Giao thông vận tải:
- Được xây dựng phuc vụ mục đích bóc lột kinh tế quân sự.
d) Thương nghiệp:
- Độc quyền thị trường Việt Nam.
- Đánh thuế nặng các mặt hàng nước ngoài.
- Đánh thuế nhẹ hoặc miễn thuế các mặt hang của Pháp.
e) Tài chính: đánh thuế nặng:
- Thuế muối, thuế rượu, thuế thuốc phiện nặng nề.
 Kinh tế Việt Nam vẫn là sản xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc.
3. Đô thị phát triển sự xuất hiện của các giai cấp, tầng lớp mới:
- Đầu thế kỉ XX, đô thị ra đời và phát triển nhiều.
- Xã hội xuất hiện nhiều giai cấp, tầng lớp mới.
+ Tầng lớp tư sản gồm nhà thầu khống, đại lý, chủ xí nghiệp,… thái độ cách mạng chưa rõ
ràng.

+ Tầng lớp tiểu tư sản gồm tiểu thương, tiểu chủ, viên chức cấp thấp,… có ý thức dân tộc,
tích cực tham gia cách mạng.
+ Giai cấp cơng nhân gồm 10 vạn người có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ.
+ Giai cấp nông dân bị bốc lột nặng nề ngày càng bần cùng hóa khơng lối thốt, là lực
lượng cách mạng hùng hậu nhất, sẵn sàng nổi dậy đấu tranh.
4. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX:
Thời gian
Tên sĩ phu
Nội dung của đề nghị cải cách
1868
Trần Đình Túc và Nguyễn Xin mở cửa biển Trà Lí (Nam Định)
Huy Tế
1868
Nguyễn Huy Tế và Đinh Xin đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang và khai
Văn Điền
mỏ, phát triển buôn bán, chấn chỉnh quốc phòng.
1872
Viện thương bạc
Xin mở 3 cửa biển ở miền Bắc và miền Trung.


1863-1871

Nguyễn Trường Tộ

1877-1882

Lô Trạch

5.

-

Đề cập đến 1 loạt vấn đề như chấn chỉnh bộ máy
quan lại, phát triển công thương nghiệp và tài
chính,chỉnh đốn võ võ bị, mở rộng ngoại giao, cải tổ
giáo dục
Dâng hai bản Thời vụ sách, đề nghị chấn hưng dân
khí, khai thơng dân trí, bảo vệ đát nước

Kết cục của các đề nghị cải cách:
Các đề nghị cải cách khơng được thực hiện.
Mang tính lẻ tẻ, rời rạc, không hợp thời thế.
Chưa động chạm đến vấn đề cơ bản của thời đại: giải quyết mâu thuẫn chủ yếu của xã
hội Việt Nam là mâu thuẫn giũa nhân dân ta với thực dân Pháp xâm lược, và giữa nơng
dân với địa chủ phong kiến.
- Triều đình phong kiến bảo thủ, bất lực từ chối mọi cải cách.
 Ý nghĩa:
- Đã gây được tiếng vang lớn tấn công vào những tư tưởng bảo thủ, đồng thời phản ánh
trình độ nhận thức mới của người Việt góp phần chuẩn bị cho sự ra đời của trào lưu Duy
Tân ở Việt Nam đầu thế kỉ XX.
6. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương:
a) Khởi nghĩa Hương Khê:1885-1895
b) Khởi nghĩa Ba Đình:1886-1887
c) Khởi nghĩa Bãi Sậy: 1882-1887