(Đồ án tốt nghiệp) thiết kế và chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy đồ án môn học công nghệ chế tạo máy

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
NGÀNH CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY

THIẾT KẾ VÀ CHẾ TẠO ĐỒ GÁ PHỤC VỤ GIẢNG DẠY ĐỒ ÁN

MÔN HỌC CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY

GVHD: ThS. PHAN THANH VŨ
SVTH: TRẦN ANH BẨY MSSV:12143453
TRẦN VĂN TẤN MSSV:12143188
NGUYỄN TÌNH MSSV:12143219

SKL004752

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2016


Đồ Án Tốt Nghiệp

Bộ mônCông Nghệ Chế Tạo Máy

NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Giảng viên hướng dẫn: Th.s Phan Thanh Vũ
Sinh viên thực hiện: Trần Anh Bẩy
Trần Văn Tấn
Nguyễn Tình

MSSV:12143453
MSSV:12143188
MSSV:12143219

1. Tên đề tài:
“ Thiết kế và chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy Đồ án môn học công nghệ chế tạo máy”.

2. Các số liệu, tài liệu ban đầu:
Tên chi tiết: Càng Lắc. Khối lượng: 0,41 kg
Số lượng: 100.000 chi tiết/năm
3. Nội dung chính của đồ án:
Nghiên cứu yêu cầu kỹ thuật của chi tiết
Thiết kế quy trình cơng nghệ gia cơng chi tiết
Tính tốn chế độ cắt cho các nguyên công

Thiết kế đồ gá 7 nguyên công. Chế tạo và lắp ráp đồ gá cho 3 nguyên công
4. Các sản phẩm dự kiến
Bản vẽ A3: 34 bản
Bản vẽ lắp: 7 bản vẽ A1
Mơ hình đồ gá: 3 mơ hình
5. Ngày giao đồ án: 05/03/2016
6. Ngày nộp đồ án: 15/07/2016
TRƯỞNG BỘ MÔN

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

Phan Thanh Vũ

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang i


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
-----------............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang ii


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
-----------............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang iii


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

LỜI CAM KẾT

- Tên đề tài:“Thiết kế và chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy Đồ án môn học công nghệ
chế tạo máy”.
GVHD: Th.s Phan Thanh Vũ
Họ tên sinh viên: Trần Anh Bẩy
- MSSV: 12143453
Lớp: 121432A
Địa chỉ sinh viên: 100/2, Đường số 6, KP2, P. Linh Trung, Q. Thủ Đức,
TP.HCM
Số điện thoại liên lạc: 01667814628
Email:
Ngày nộp khoá luận tốt nghiệp (ĐATN): 15/07/2016
Lời cam kết: “Tơi xin cam đoan khố luận tốt nghiệp (ĐATN) này là cơng
trình do chính tơi nghiên cứu và thực hiện. Tôi không sao chép từ bất kỳ một bài
viết nào đã được cơng bố mà khơng trích dẫn nguồn gốc. Nếu có bất kỳ một sự vi
phạm nào, tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm”.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 14 tháng 07 năm 2016
Ký tên

Trần Anh Bẩy

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang iv


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

LỜI CAM KẾT

- Tên đề tài: “Thiết kế và chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy đồ án môn học công
nghệ chế tạo máy”.
GVHD: Th.s Phan Thanh Vũ
Họ tên sinh viên: Trần Văn Tấn
- MSSV: 12143188
Lớp: 121432B
Địa chỉ sinh viên:79/1 Lê Văn Chí, KP3, P. Linh Trung, Q. Thủ Đức,
TP.HCM.
Số điện thoại liên lạc:01642984211
Email:
Ngày nộp khoá luận tốt nghiệp (ĐATN): 15/07/2016
Lời cam kết: “Tơi xin cam đoan khố luận tốt nghiệp (ĐATN) này là cơng
trình do chính tơi nghiên cứu và thực hiện. Tôi không sao chép từ bất kỳ một bài
viết nào đã được cơng bố mà khơng trích dẫn nguồn gốc. Nếu có bất kỳ một sự vi
phạm nào, tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm”.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 14tháng 07 năm 2016
Ký tên

Trần Văn Tấn

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang v


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

LỜI CAM KẾT

- Tên đề tài: “Thiết kế và chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy đồ án môn học công
nghệ chế tạo máy”.
GVHD: Th.s Phan Thanh Vũ
Họ tên sinh viên: Nguyễn Tình
- MSSV: 12143219
Lớp: 121432A
Địa chỉ sinh viên: 79/18 Lê Văn Chí, KP3, P. Linh Trung, Q. Thủ Đức,
TP.HCM.
Số điện thoại liên lạc: 01686023068
Email:
Ngày nộp khoá luận tốt nghiệp (ĐATN): 15/07/2016
Lời cam kết: “Tơi xin cam đoan khố luận tốt nghiệp (ĐATN) này là cơng
trình do chính tơi nghiên cứu và thực hiện. Tôi không sao chép từ bất kỳ một bài
viết nào đã được cơng bố mà khơng trích dẫn nguồn gốc. Nếu có bất kỳ một sự vi
phạm nào, tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm”.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 14 tháng 07 năm 2016
Ký tên

Nguyễn Tình

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang vi


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp này, nhóm em đã nhận được sự
giúp đỡ hết sức nhiệt tình từ thầy Phan Thanh Vũ, và các thầy cô trong khoa cùng
tất cả bạn bè của lớp cơ khí máy 121432 và người thân.
Chúng em xin gởi lời cảm ơn chân thành đến Th.S Phan Thanh Vũ đã tận tình
hướng dẫn cho em trong cơng việc tính tốn, giúp đỡ việc tìm kiếm tài liệu và tạo
mọi điều kiện tốt nhất để cho em có thể hồn thành khóa luận đúng thời hạn.
Chúng em cũng xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các bạn trong lớp đã đóng góp ý
kiến và giúp đỡ nhiệt tình cho nhóm em.
Sự động viên, cổ vũ tinh thần của người thân trong gia đình ln là động lực
giúp chúng em vượt qua khó khăn trong q trình thực hiện khóa luận này.
Trong khoảng thời gian có hạn cùng với một vài khó khăn mà nhóm em gặp
phải, do đó trong khóa luậnkhơng thể tránh được những điểm sai sót,chưa thực sự
hợp lý. Mong nhận được sự đóng góp ý kiến từ các quý thầy cơ và tất cả các bạn để
đề tài có thể hoàn thiện hơn nữa.
Chúng em xin chân thành cảm ơn!

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang vii


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

LỜI NÓI ĐẦU
Đồ án công nghệ chế tạo máy là một một đồ án chun ngành chính của sinh viên ngành
cơng nghệ chế tạo máy, đồng thời cũng là đồ án bắt buộc của các ngành như: công nghệ chế
tạo máy, kỹ thuật công nghiệp… Đồ án công nghệ chế tạo máy hướng dẫn sinh viên giải quyết
một vấn đề tổng hợp về công nghệ chế tạo máy sau khi nghiên cứu các giáo trình cơ bản của

ngành cơng nghệ. Khi thiết kế đồ án công nghệ giúp sinh viên giúp sinh viên phát huy tối đa
tính độc lập sáng tạo để giải quyết một vấn đề công nghệ cụ thể.
Nhằm giúp sinh viên có thêm tư liệu cũng như dễ dàng hình dung hơn khi nghiên cứu và
làm đồ án công nghệ chế tạo máy, chúng em đã soạn thảo một cách chi tiết một đồ án công
nghệ chế tao máy “Thiết kế quy trình cơng nghê gia cơng chi tiết CÀNG LẮC”, với việc chế
tạo hai mơ hình đồ gá này sẽ giúp cho các bạn sinh viên có thể hình dung được cấu tạo, kết cấu
của đồ gá để thực hiện tốt môn học đồ án công nghệ chế tạo máy.
Qua việc thực hiện đề tài bản thân chúng em tiếp thu được rất nhiều bài học và kinh nghiệm
quý giá. Chúng em đã được tự thân thiết kế, và gia cơng hai bộ đồ gá qua đó để chúng em thấy
được rằng khi thiết kế phải thật đúng với thực tế.
Mặc dù chúng em đã rất cố gắng, song không thể tránh khỏi các thiếu sót nhất định.Chúng
em rất mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp về nội dung của các thầy cô và các bạn
để chúng em có thể hồn thiện tài liệu một cách tốt nhất.

Sinh viên thực hiện

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang viii


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

TÓM TẮT ĐỒ ÁN
TÊN ĐỀ TÀI
“Thiết kế chế tạo đồ gá phục vụ giảng dạy môn học đồ án công nghệ chế tạo máy.”
Với mong muốn giúp sinh viên có thêm tư liệu cũng như dễ dàng hình dung hơn khi
nghiên cứu và làm đồ án cơng nghệ chế tạo máy, nhóm chúng em đã soạn thảo một cách chi

tiết một đồ án công nghệ chế tạo máy “ Thiết kế quy trình cơng nghệ gia công chi tiết CÀNG
LẮC ”.Chúng em hy vọng với tài liệu này sẽ giúp cho các bạn sinh viên khi thực hiện đồ án
công nghệ chế tạo máy có thể tham khảo, và hình dung được một cách dễ dàng nhất về quy
trình khi thiết kế một đồ án cơng nghệ chế tạo máy.
TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Chọn, phân tích yêu cầu kỹ thuật của chi tiết.
Thiết kế quy trình cơng nghệ gia cơng chi tiết.
Tính tốn chế độ cắt và thiết kế đồ gá cho các nguyên công.
Gia công các chi tiết liên quan đến đồ gá.
Lắp ráp toàn bộ đồ gá.
Hoàn chỉnh.

Trước khi chúng em đi vào thiết kế, nhóm đã phân tích nên chọn chi tiết rất kĩ. Tất cả
thành viên đã tìm hiểu rất nhiều chi tiết, và trao đổi cùng thầy Phan Thanh Vũ, cuối cùng
nhóm đã chọn chi tiết càng lắc. Chi tiết này khá phổ biến và có đầy đủ các nguyên công trên
các máy tiện, phay, khoan. Giúp cho đồ gá chi tiết được đa dạng hơn.
Sau khi tiến hành làm đồ án, nhóm tự nhận thấy rằng mơn Cơng Nghệ Chế Tạo Máy,
Dung Sai – Kỹ Thuật Đo là 2 môn học cực kỳ quan trọng đối với ngành chế tạo máy. Với vốn
kiến thức hiểu biết còn nhiều hạn chế, nên chúng em, nhóm sinh viên thực hiện đồ án này lần
đầu khơng tránh khỏi những khó khăn nhất định. Nhưng qua đó giúp cho chúng em nhận thấy
rằng giữa lý thuyết và thực tế cần đi đôi với nhau, đối với những mơn học mang tính thực tiễn
như thế này.
Q trình gia cơng chi tiết đã giúp cho nhóm có được cái nhìn trực quan hơn về những

thiết kế mà mình đã chọn, so với thực tế mà mình gia cơng.
Nhóm cảm thấy rất hài lịng với đề tài này.

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang ix


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

ABSTRACT
TOPIC TITLE
“Design, manufacture fixtures for teaching subjects machine manufacturing
technology”.
We hope to help students have more document and can imagine more easily the original
research project and machinery manufacturing technology, our group drafted a blueprint detail
for mechanical technology “Design process technology outsourcing CANG LAC part”. We
wish this document could help students when they do subjects machine manufacturing
techology can refer and imagine more easily about design technological process outsourcing
THE IMPLEMENTATION PROCESS:
1. Choosing, and analyzing the technical requirements of the part.
2. Designing technological process outsourcing.
3. Calculate the cutting conditions and design the fixtures for steps.
4. Processing parts related fixtures.
5. The assembly fixtures.
6. Complete.
Before we went into the design, my group had analyzed so we selected details very
carefully. We had to research a lot of details, and discussed with teacher Phan Thanh Vu,

finally we chosen CANG LAC part. This part is quite popular and it’s full of original work on
the lathe, milling, drilling. It helps the fixtures more diversity.
After conducting, we found that two subjects as Menufacturing Technology, and Tolerance
- Measuring technique are extremely important to the Machinary Building Technology. With
the limited knowledge, so we, the students performed this project for the first time, we could
not avoid some certain pitfalls. But through the project, it helps us realize that between theory
and practice should go hand in hand, for practical subjects like this.
Outsourcing process parts has helped the group visualize a more intuitive design of our
choice, compared with their actual processing.
The group felt very pleased with this topic.

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang x


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

CHƯƠNG 1: NGHIÊN CỨU CHI TIẾT GIA CÔNG VÀ TẠO PHÔI
1.1 Nghiên cứu chi tiết.
1.1.1 Công dụng:
 Càng lắc là chi tiết dạng càng, chi tiết này có nhiệm vụ điều khiển
hoạt
động của các chi tiết khác được lắp ghép vào nó, đẩy bánh răng khi thay
đổi tỉ số truyền trong hộp tốc độ.
 Chi tiết đã cho gồm phần càng Ø58 được lắp vào trục bánh răng, làm
nhiệm vụ đẩy bánh răng. Hai trục Ø12,5 được lắp với ổ bi có nhiệm vụ
đỡ toàn bộ chi tiết. Phần lỗ Ø25 được gắn vào trục để di trượt.

1.1.2 Phân tích chi tiết:
 Tên chi tiết: CÀNG LẮC.
 Chi tiết gồm một trụ tròn Ø40, bên trên là một cung tròn Ø58 được
liên kết với trụ Ø40 bằng gân, đây là bộ phận có nhiệm vụ đẩy bánh
răng di trượt trong hộp số. Trụ Ø40 được gia công 1 lỗ Ø25, lỗ này được
lắp với một trục, trượt trên trục đó, vì vậy cần gia cơng lỗ đạt độ bóng
cấp 6. Ngồi ra ở hai bên trụ Ø40 cịn có 2 trục Ø12.5, được lắp với ổ
bi, nhằm đỡ toàn bộ chi tiết.
1.1.3 Yêu cầu kỹ thuật:
 Đây là chi tiết dạng càng nên khi gia công cần đảm bảo các yêu cầu
kỹ thuật sau:

Độ chính xác kích thước lỗ Ø25 và trục Ø12,5 đạt cấp 7.

Độ nhám lỗ Ø25 đạt cấp 6 ( Ra = 1,6 ), trục Ø12,5 đạt cấp 5
( Ra = 2,5).

Độ không song song của tâm lỗ Ø25 và Ø58 < 0,02.

Độ khơng vng góc của tâm lỗ Ø25 với mặt đầu là 0,025

Bề dày của càng gia công đạt cấp chính xác 7, độ nhám
đạt cấp 5 ( Ra = 2,5).

Dung sai độ đồng tâm của hai trụ Ø12,5 là 0,02 mm.
1.1.4 Vật liệu:
 Gang xám: GX 18-36
 Độ cứng HB: 170-229 chọn HB=200.
 Giới hạn kéo:

kg
 Giới hạn uốn: u 36
mm2
 Gang xám là hỗn hợp của sắt và cacbon ngồi ra cịn có một số các
ngun tố hợp kim khác như (1,5 ÷ 3,0 )% Si , (0,4 ÷ 0,6 )% Mn, 0,8%
P , (0,08 ÷ 0,12 )% S.

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 1


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

 Gang xám có độ bền nén cao, chịu mài mịn, tính đúc tốt, góp phần
làm giảm rung động nên được sử dụng nhiều trong chế tạo máy.
1.2 Xác định dạng sản xuất.
 Mục đích là xác định hình thức tổ chức sản xuất (đơn chiếc, hàng loạt nhỏ,
hàng loạt vừa, hàng loạt lớn, hàng khối) để từ đó cải thiện tính cơng nghệ của
chi tiết, chọn phương pháp chế tạo phơi thích hợp, chọn thiết bị hợp lý để gia
công chi tiết.
 Để thực hiện điều này trước hết ta cần xác định sản lượng chi tiết cần chế
tạo trong một năm của nhà máy theo công thức sau (trang 19 – tài liệu [2] ):
 N N1.1


 4 : số % phế phẩm ( 3 6 )


N1 100.000: số chi tiết theo kế hoạc

6 : số % chi tiết được chế tạo thêm để d

Vậy N 100000 1

 Ta có khối lượng chi tiết: m = 0,41 kg


Vậy theo bảng 2.2, trang 14, tài liệu [2] thì dạng sản xuất của chi tiết
là hàng khối.


SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 2


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Dạng sản xuất
K

ế
t
Đơn chiếc
LHàng loạt nhỏ

u
Hàng loạt vừa

ậ

Hàng loạt lớn
:

Hàng khối

Kết Luận: Vì là dạng sản xuất hàng khối nên khi thiết kế quy trình cơng nghệ ta
phải phân tích thật kỹ, để gia công đạt năng suất cao ta phải chọn máy chuyên
dùng hoặc đồ gá chuyên dùng trên máy vạn năng.
1.3 Chọn phơi.
1.3.1 Chọn dạng phơi:
 Trong gia cơng cơ khí các dạng phơi chủ yếu là: phơi đúc, rèn, dập,
cán…Vì vậy xác định loại và phương pháp chế tạo phôi là hết sức cần
thiết, nhằm mục đích đảm bảo hiệu quả kinh tế, kỹ thuật khi chế tạo chi
tiết. Đồng thời tổng chi phí chế tạo chi tiết từ khâu chế tạo phơi cho tới
gia cơng chi tiết hồn chỉnh là thấp nhất. Vì vậy cần xét đến các yếu tố
sau:

Vật liệu, kết cấu và yêu cầu kỹ thuật khi làm việc của chi tiết.

Sản lượng hằng năm của chi tiết.

Điều kiện sản xuất thực tế ( khả năng về thiết bị, trình độ chế
tạo phơi…)
1.3.1.1 Phơi rèn dập:


Phơi rèn dập bằng tay hay bằng máy đều cho độ bền cơ tính
cao, tạo nên ứng suất dư trong chi tiết nhưng lại tạo cho chi tiết dẻo
và tính
đàn hồi tốt.

Chi tiết đã cho làm bằng gang xám nên việc chế tạo phơi theo
phương pháp này là khơng hợp lý vì gang xám có tính dịn nên khi
rèn dễ làm cho chi tiết bị hiện tượng nứt nẻ.


1.3.1.2 Phôi cán:

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 3


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ


Chế tạo phôi bằng phương pháp cán thường áp dụng đối với
những phơi có profin đơn giản như: trịn, vng, các loại thép tấm…
Chi tiết đã cho có kết cấu phức tạp, nên ta không dung phương pháp
này để tạo phôi.
1.3.1.3 Phôi đúc:

Phôi đúc có cơ tính khơng cao bằng phơi rèn dập, nhưng việc
chế tạo khuôn đúc cho những chi tiết khá phức tạp, vẫn dễ dàng.

Thiết bị lại khá đơn giản. Đồng thời phương pháp đúc rất phù hợp
với những chi tiết có vật liệu là gang vì có những đặc điểm như sau:
 Lượng dư phân bố đều.
 Tiết kiệm được vật liệu.
 Giá thành rẻ, được dùng phổ biến.
 Độ đồng đều của phơi cao, do đó việc điều chỉnh máy khi gia
cơng giảm.
 Tuy nhiên phơi đúc khó phát hiện khuyết tật bên trong (chỉ
phát hiện lúc gia công) nên làm giảm năng suất và hiệu quả.
Kết Luận:Từ các phương pháp tạo phôi như trên, ta nhận thấy phôi đúc là phù
hợp với chi tiết đã cho nhất vì có nhiều ưu điểm hơn so với các phương pháp
khác đặc biệt khi vật liệu chi tiết là gang xám. Vậy ta chọn phương pháp để tạo
ra chi tiết càng là dạng phôi đúc.
1.3.2 Phương pháp chế tạo phôi:
Trong đúc phơi có những phương pháp như sau:
1.3.2.1 Đúc trong khn cát mẫu gỗ, làm khuôn bằng tay:

Chất lượng bề mặt vật đúc không cao, giá thành thấp, trang
thiết bị
đơn giản, thích hợp cho dạng sản xuất đơn chiếc và loạt nhỏ.

Loại phơi này có cấp chính xác: IT16 ÷ IT17.

Độ nhám bề mặt: Rz = 160 μm.
1.3.2.2 Đúc trong khuôn cát mẫu kim loại, hoặc mẫu gỗ làm khuôn
bằng máy:

Nếu cơng việc thực hiện bằng máy thì có cấp chính xác khá
cao, giá thành cao hơn so với đúc trong khuôn mẫu bằng gỗ. Loại
này phù hợp với dạng sản xuất hàng loạt vừa và lớn.


Loại phơi này có cấp chính xác: IT15 ÷ IT16.

Độ nhám bề mặt: Rz = 80 μm.
1.3.2.3 Đúc trong khn kim loại tĩnh:

Độ chính xác cao nhưng giá thành thiết bị đầu tư lớn, phôi có
hình dáng gần giống với chi tiết, giá thành sản phẩm cao. Loại này
phù hợp với dạng sản xuất hàng khối.
SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 4


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Loại phơi này có cấp chính xác: IT14 ÷ IT15.

Độ nhám bề mặt: Rz = 40 μm.
1.3.2.4 Đúc ly tâm:

Loại này chỉ phù hợp với chi tiết dạng tròn xoay, đối xứng,
rỗng, đặc biệt là các chi tiết hình ống.

Khó nhận được đường kính lỗ bên trong vật đúc chính xác vì
khó định lượng kim loại rót vào khn chính xác.

Chất lượng bề mặt trong vật đúc kém, vì chứa nhiều tạp chất

và sỉ.
1.3.2.5 Đúc áp lực:

Dùng áp lực để điền đầy kim loại trong lịng khn. Hợp kim
để đúc dưới áp lực thường là thiếc, chì, kẽm, nhơm, đồng. Phương
pháp này chỉ thích hợp với chi tiết có độ phức tạp cao, yêu cầu kỹ
thuật cao. Trang thiết bị đắt tiền nên giá thành sản phẩm cao.
1.3.2.6 Đúc trong vỏ mỏng:

Là dạng đúc trong khuôn cát nhưng thành khuôn mỏng chừng
6 – 8 mm.

Loại này tạo phơi chính xác cho chi tiết phức tạp được dùng
trong sản xuất hàng loạt lớn và hàng khối.


Kết Luận:Với những yêu cầu của chi tiết đã cho, tính kinh tế cũng như dạng
sản xuất đã chọn ta sẽ chọn phương pháp chế tạo phôi là: “Đúc trong khuôn
cát, mẫu gổ, làm khuôn bằng tay”.
 Phôi đúc đạt cấp chính xác là: II.
 Cấp chính xác kích thước: IT16.
 Độ nhám bề mặt: Rz = 80 μm.
1.3.3 Xác định lượng dư gia cơng của vật đúc cấp chính xác II.
 Chi tiết được chế tạo bằng gang xám, được đúc trong khuôn cát –
mẫu gỗ, làm khuôn bằng tay. Theo bảng 2.4, trang 24 Sách hướng dẫn
thiết kế đồ án cơng nghệ chế tạo máy, đối với kích thước lớn nhất của
chi tiết
≤ 120mm:

Kích thước bề mặt cần tra lượng dư ≤ 50mm:

 Lượng dư phía trên: 3,5 mm.
 Lượng dư phía dưới, bên cạnh: 2,5 mm.
 Lượng dư lỗ: 2,5 mm.

Kích thước bề mặt cần tra lượng dư >50 ÷ 120 mm:
 Lượng dư phía trên: 4,0 mm.
 Lượng dư phía dưới, bên cạnh: 3,0 mm.
 Lượng dư lỗ: 3,0 mm.


SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 5


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Bản Vẽ Lồng Phôi:

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 6


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Bản Vẽ Mẫu Đúc:

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 7


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Bản Vẽ Lắp Khuôn Đúc:

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 8


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ TRÌNH TỰ GIA CƠNG
Bản vẽ đánh số các bề mặt:

Ta đưa ra 2 phương án, từ 2 phương án đó sẽ phân tích và chọn ra phương án cuối
cùng hợp lý nhất.
Phương án 1
Nguyên công 1: Phay mặt 1 và 3

Nguyên công 2: Phay mặt 2 và 4

Nguyên công 2: Chuốt lỗ 5

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 9


Đồ Án Tốt Nghiệp

GVHD: Phan Thanh Vũ

Nguyên công 3: Chuốt lỗ 5

Nguyên công 3: Phay mặt 3 và 4

Nguyên công 4: Tiện trụ 6

Nguyên công 4: Tiện trụ 6

Nguyên công 5: Tiện trụ 6’

Nguyên công 5: Tiện trụ 6’

Nguyên công 6: Phay mặt 7 và 7’

Nguyên công 6: Phay mặt 7 và 7’

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Trang 10


Đồ Án Tốt Nghiệp

Nguyên công 7: Doa mặt 8

GVHD: Phan Thanh Vũ

Nguyên công 7: Doa mặt 8

So sánh lựa chọn phương án:

Chuẩn thô được chọn sẽ đảm bảo độ song
song giữa hai mặt đầu.

Phay bằng dao phay mặt, khi phay xong
mặt 1 phải hạ bàn máy để gia công tiếp
mặt 3, nên hiệu quả kinh tế không cao.
Gá đặt để tiện trụ 6’ như vậy sẽ không
đảm bảo độ đồng tâm của hai trụ
Kết Luận: Vì những ưu điểm trên nên ta chọn phương án 2.

SVTH: Trần Anh Bẩy - Trần Văn Tấn – Nguyễn Tình

Phương án 1