Bai 32 Cach mang cong nghiep o Chau Au

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG THPT ĐẠI TỪ

KẾ HOẠCH DẠY HỌC
LỊCH SỬ 10

Bài 32:
CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Ở CHÂU ÂU

Giáo viên hướng dẫn: Cô Đinh Thị Thanh Thủy
Sinh viên thực hiện: Đào Thị Dung

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2019


Giáo viên hướng dẫn: Cô Đinh Thị Thanh Thủy
Sinh viên: Đào Thị Dung
Ngày dạy: /03/2019
Tiết PPCT:
Bài 32:
CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Ở CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học, yêu cầu học sinh cần đạt được các mục tiêu:
1. Kiến thức
- Biết được các mốc thời gian và thành tựu chủ yếu của của cuộc cách mạng
cách nghiệp Anh.
- Biết được hệ quả của cuộc cách mạng công nghiệp về kinh tế, xã hội và hiểu ý
nghĩa của nó đối với sự phát triển của Chủ nghĩa tư bản.
- Phân tích được tác dụng của cuộc cách mạng công nghiệp đối với việc xây
dựng đất nước trong thời kỳ cơng nghiệp hóa hiện đại hóa.
3.Kỹ năng

- Rèn luyện kĩ năng phân tích đánh giá và kĩ năng khai thác tranh ảnh trong sách
giáo khoa.
2. Thái độ
- Học sinh biết trân trọng các giá trị mà cuộc cách mạng cơng nghiệp đầu tiên để
lại. Bên cạnh đó hiểu được cùng với việc nâng cao năng suất lao động, giai cấp tư
săn bóc lột đối với cơng nhân ngày càng tinh vi và triệt để hơn.Đời sống của người
lao động bị sa sút do đồng lương thấp, mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và vô sản
ngày càng thêm sâu sắc.
- Không ngừng học tập, sáng tạo để phục vụ cho cuộc sống.


- Tích cực lao động, áp dụng thành quả của các cuộc cách mạng công nghiệp để
xây dựng đất nước.
=> Định hướng phát triển năng lực: Phát triển năng lực tư duy, sử dụng bản
đồ, giải quyết vấn đề…
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Bản đồ cách mạng công nghiệp Anh.
- Tư liệu giảng dạy lịch sử kinh tế, văn hóa ở trường THPT (Phần Lịch sử thế
giới, NXB Giáo Dục, HN, 1993)
- Tư liệu, tranh ảnh có liên quan: máy kéo sợi, máy dệt, máy hơi nước...
- Lê Phụng Hoàng, Lịch sử văn minh thế giới, ĐHSP, chương X, trang 185.
2. Học sinh
- Đọc trước SGK, chú ý thử trả lời các câu hỏi, sưu tập tư liệu liên quan đến bài
học.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
1 Mục tiêu
- Tạo hứng thú cho học sinh khi bắt đầu bài học.
- Định hướng tư duy cho học sinh.

2. Phương thức
- Giáo viên sử dụng hình ảnh các cuộc cách mạng công nghiệp để dẫn vào bài,
cụ thể:
- Giáo viên cho học sinh quan sát bức tranh và nêu câu hỏi:
+ Theo các em bức tranh trên nói về nội dung gì?


+ Hãy nêu một vài hiểu biết của mình về các nội dung đó?
- Học sinh quan sát tranh và trả lời theo ý hiểu của bản thân.

- Giáo viên dẫn vào bài.
2.3 Gợi ý sản phẩm
- Câu trả lời của học sinh.
- Lời dẫn vào bài của giáo viên: “ Nói đến cách mạng cơng nghiệp là nói đến sự
thay đổi lớn lao mà nó mang lại trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa và xã hội. Nhìn
lại lịch sử, con người đã trải qua nhiều cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật lớn. Mỗi
cuộc cách mạng đều đặc trưng bằng sự thay đổi về bản chất của sản xuất và sự thay
đổi này được tạo ra bởi các đột phá của khoa học và công nghệ.
Và các em có biết khơng, cuối thế kỷ XVIII đến giữa thế kỷ XIX, ở các nước
châu Âu đã có bước phát triển nhảy vọt trong lĩnh vực sản xuất nhờ cuộc cách
mạng cơng nghiệp đầu tiên ở Anh, sau đó ỏ Mĩ, Pháp, Đức,... Đó là cuộc cách
mạng nhằm thực hiện cơ khí hóa nền sản xuất thay thế cho lao động thủ công, tạo
ra một năng suất lao động cao hơn chủ nghĩa tư bản, củng cố nền tảng của chế độ


mới. Vậy những nguyên nhân nào đã thúc đẩy các nước châu Âu tiến hành cách
mạng công nghiệp? Thành quả của cuộc cách mạng đó là gì? Hệ quả của Cách
mạng công nghiệp ra sao chúng ta cùng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hơm
nay.
Cả lớp mở vở ghi bài, Bài 32: Cách mạng công nghiệp ở châu Âu.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
1. Cách mạng cơng nghiệp ở Anh
1.1 Mục tiêu
- Giúp học sinh biết cách mạng cơng nghiệp là gì và hiểu vì sao Cách mạng công
nghiệp diễn ra đầu tiên ở Anh.
- Biết mốc thời gian và những thành tựu chủ yếu của Cách mạng cơng nghiệp
Anh.
- Giải thích được tại sao Cách mạng công nghiệp lại bắt đầu từ ngành công
nghiệp nhẹ.
- Rèn luyện cho học sinh kỹ năng sử dụng lược đồ qua việc giới thiệu sự biến
đổi của Anh về cơ cấu kinh tế và dân cư sau Cách mạng công nghiệp trên lược đồ
nước Anh.
1.2 Phương thức
* Hoạt động 1: Tập thể và cá nhân
- Giáo viên đặt vấn đề: Cách mạng cơng nghiệp là gì?
- Học sinh trả lời theo sự hiểu biết của bản thân.
- Giáo viên nhận xét, đưa ra câu trả lời.
- Giáo viên trình bày và phân tích:
Cách mạng cơng nghiệp là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất. Sau khi lật
đổ chế độ phong kiến, giai cấp tư sản lên nắm chính quyền đã tăng cường củng cố
vị trí của mình bằng việc phát triển kinh tế. Cách mạng công nghiệp đã đáp ứng
yêu cầu đó tạo ra năng suất lao động cao hơn, khẳng định tính hơn hẳn của phương


thức sản xuất tư bản chủ nghĩa so với phương thức sản xuất phong kiến vốn đã lạc
hậu.
- Giáo viên đặt vấn đề: Cách mạng công nghiệp ở Anh diễn ra vào thời gian nào?
- Học sinh tìm hiểu nội dung SGK và trả lời.
- Giáo viên chốt ý:
+ Thời gian: Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ XVIII và kết thúc vào những

năm 40 của thế kỷ XIX.
- Giáo viên đặt vấn đề: Những điều kiện nào khiến cách mạng công nghiệp diễn
ra đầu tiên ở Anh?
- Học sinh dựa vào vốn hiểu biết của mình và SGK trả lời câu hỏi.
- Giáo viên nhận xét, bổ sung và chốt ý:
+ Cách mạng nổ ra sớm, chính quyền thuộc vì trong giai cấp tư sản.
+ Anh có kinh tế TBCN phát triển mạnh, nhất là trong lĩnh vực cơng nghiệp.
+ Anh có hệ thống thuộc địa rộng lớn, tạo điều kiện cho giai cấp tư sản tích lũy
vốn để đầu tư vào công nghiệp trong nước.
- Giáo viên nhấn mạnh: Như vậy, Anh có đủ các điều kiện về vốn, nhân công, sự
phát triển kĩ thuât, trong đó yếu tố quan trọng hàng đầu của sự quá độ từ sản xuất
thủ cơng sang sản xuất máy móc là sự tích lũy tư bản nguyên thủy (vốn ban đầu).
* Hoạt động 2: Hoạt động nhóm
- Giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận theo nhóm bàn, hồn thành phiếu học
tập theo mẫu trong 3 phút.
Lĩnh vực
Thời gian
Phát minh
Máy móc
Luyện kim
Giao thơng vận tải
- Học sinh hồn thành phiếu học tập, trình bày thành tựu theo từng lĩnh vực và
trả lời câu hỏi thêm về từng lĩnh vực.


- Giáo viên hỏi: Có mấy loại máy móc được phát minh?
- Học sinh dựa vào SGK trả lời câu hỏi.
- Giáo viên thống kê lại các thành tựu và cho hoc sinh quan sát hình ảnh: có 5
loại máy móc được phát minh:
+ Năm 1764, Giêm Ha-gri-vơ đã sáng chế ra máy kéo sợi, lấy tên con gái

mình đặt cho máy Gienni, ưu điểm là sử dụng từ 16 -18 cọc suốt mà chỉ do một
công nhân điều khiển (kinh tế phát triển với giới thiệu máy Gienni).
+ Năm 1769, Ác-crai-tơ chế tạo ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước
.+ Năm 1779, Crôn-tơn cải tiến máy Giênni và Ác-crai-tơ với kỹ thuật cao hơn
kéo được sợi nhỏ chắc vải đẹp và bền.
+ Năm 1784, Giêm Oát phát minh ra máy hơi nước và được đưa vào sử dụng.
+ Năm 1885 Ét-mơn Các-rai chế tạo máy dệt chạy bằng sức nước, đưa năng
suất tăng gần 40 lần so với dệt tay.
- Giáo viên nêu câu hỏi: Tại sao Cách mạng công nghiệp lại bắt đầu từ ngành
công nghiệp nhẹ?
- Học sinh dựa vào vốn kiến thức trả lời. Trước khi học sinh trả lời giáo viên có
thể gợi ý: Vốn, thị trường, công nhân.
- Giáo viên nhận xét và kết luận: Những ngành này có truyền thống và phát
triển mạnh ở Anh; thu hồi vốn nhanh, sản phẩm có thị trường tiêu thụ rộng.
- Giáo viên đặt vấn đề: Trong 5 loại máy móc được phát minh, máy nào quan
trọng nhất? Vì sao?
- Học sinh suy nghĩ trả lời.
- Giáo viên trình bày: Năm 1784, Giêm Oát phát minh ra máy hơi nước và được
đưa vào sử dụng (Kết hợp giới thiệu máy hơi nước của Giêm Oát). Vì:
+ Nó bắt đầu cho q trình chuyển từ lao động ta chân sang la động trí óc. Tốc
độ sản xuất và năng suất lao động tăng lên rõ rệt, giảm sức lao động cơ bắp của
con người. Lao động chân ta dần được thay thế bằng lao động máy móc.


+ Nhờ có máy hơi nước mà các nhà máy có thể xây dựng ở những nơi thuận
tiện (khơng phụ thuộc vào điều kiện địa lý như phải gần sông, suối và thời tiết).
- Giáo viên trình bày: Bên cạnh việc phát minh máy hơi nước, ngành luyện
kim cũng có những tiến bộ về kĩ thuật:
+ Năm 1735 phát minh phương pháp nấu than cốc.
+ Năm 1784 lò luyện gang đầu tiên được xây dựng.

- Giáo viên hỏi: Theo các em làm thế nào để luyện được gang? Ý nghĩa ra đời
của lị luyện gang là gì.
- Học sinh suy nghĩ trả lời.
- Giáo viên giảng thêm: Lò luyện gang đầu tiên được xây dựng năm 1784 làm
tăng gấp nhiều lần khả năng sản xuất đồ kim loại, dẫn đến việc các cầu gỗ ở Anh
dần được thay thế bằng các cầu sắt. Ngành giao thơng vận tải cũng có những bước
tiến lớn.
- Giáo viên trình bày: Ngành giao thơng vận tải cũng có bước tiến lớn đầu thế kỷ
XIX tàu thủy và xe lửa đã xuất hiện với đầu máy chạy bằng hơi nước:
+ Năm 1814 Xti-phen-xơn chế tạo thành công chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên.
+ Năm1825 nước Anh khánh thành đoạn đường sắt đầu tiên.
- Giáo viên hỏi: Trước đó, phương tiện vận chuyển chủ yếu của người dân là gì?
Di chuyển bằng xe lửa nhanh hơn ha phương tiện trước đó nhanh hơn?
- Học sinh trả lời.
- Giáo viên dẫn vào phần tác động bằng câu hỏi: Cách mạng công nghiệp làm
cho nước Anh giàu lên hay nghèo đi?
- Học sinh suy nghĩ va trả lời.
- Giáo viên kết luận: Đến giữa thế kỷ XIX, Anh được mệnh danh là “công
xưởng của thế giới”. Luân Đôn trở thành một trung tâm thương mại với 80 vạn
dân.


- Giáo viên giới thiệu cho học sinh trên lược đồ nước Anh để thấy được sự biến
đổi của Anh vì cơ cấu kinh tế và dân cư sau Cách mạng công nghiệp.
1.3 Gợi ý sản phẩm
- Thời gian: Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ XVIII và kết thúc vào những
năm 40 của thế kỷ XIX.
- Điều kiện để Anh là nước đầu tiên tiến hành cách mạng công nghiệp:
+ Kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh.
+ Cách mạng nổ ra sớm,chính quyền thuộc vì trong giai cấp tư sản.

+ Có hệ thống thuộc địa lớn.
* Thành tựu
Lĩnh vực

Máy móc

Thời gian
1764
1769
1779
1784
1785
1735

Luyện kim
Giao thơng
vận tải

1784
1814

Phát minh
Giêm-ha-gri-vơ sáng chế ra máy kéo sợi Gienni
Ác-crai-tơ chế tạo ra máy kéo sợi chạy bằng hơi nước
Crôm-tơn cải tiến máy kéo sợi tạo ra sản phẩm đẹp,
bền hơn
Giêm Oát phát minh ra máy hơi nước và đưa vào sử
dụng
Các-rai chế tạo máy dệt chạy bằng sức nước, năng
suất tăng 40 lần

Phát minh ra phương pháp nấu than cốc
Lò luyện gang đầu tiên được xây dựng.
Xti-phen-xơn chế tạo thành công đầu máy xe lửa.

- Hệ quả: Giữa thế kỷ XIX Anh trở thành “công xưởng thế giới”.
2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức ( Giảm tải)
* Gợi ý nội dung chính
a) Cách mạng cơng nghiệp ở Pháp


- Từ những năm 30 của thế kỷ XIX Cách mạng công nghiệp bắt đầu diễn ra và
phát triển mạnh trong những năm 1850 -1870.
- Tác động về kinh tế, xã hội:
+ Kinh tế Pháp vươn lên mạnh mẽ thứ 2 trên thế giới.
+ Bộ mặt Pari và các thành phố khác thay đổi rõ rệt.
b) Cách mạng công nghiệp ở Đức
- Cách mạng công nghiệp diễn ra vào những năm 40của thế kỷ XIX với tốc độ
nhanh đạt kỷ lục.
- Trong nơng nghiệp: Máy móc cũng thâm nhập và được đưa vào sử dụng
nhiều: Máy cày, bừa, máy giặt, sử dụng phân bón.
- Đặc điểm: Cách mạng cơng nghiệp ở Đức diễn ra với tốc độ phát triển nhanh,
kỷ lục.
3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp
3.1 Mục tiêu
- Giúp học sinh biết được hệ quả của cách mạng cơng nghiệp tới tình hình kinh
tế, xã hội của 3 nước diễn ra cách mạng và thế giới.
3.3.2 Phương thức: cả lớp và cá nhân
- Giáo viên nêu câu hỏi: Nêu hệ quả về kinh tế của Cách mạng công nghiệp?
- Học sinh dựa vào SGK tự trả lời câu hỏi.
- Giáo viên nhận xét, bổ sung và chốt ý:

+ Nâng cao năng suất lao động, làm khối lượng sản phẩm cho xã hội càng nhiều.
+ Bộ mặt các nước tư bản thay đổi do nhiều trung tâm công nghiệp mới và
thành thị đông dân ra đời.
- Giáo viên nêu câu hỏi: Ngoài hệ quả về mặt kinh tế, Cách mạng cơng nghiệp
cịn đem lại hệ quả về xã hội như thế nào?


- Học sinh đọc SGK tự trả lời câu hỏi.
- Giáo viên nhận xét và chốt ý: Hình thành giai cấp mới đó là tư sản cơng nghiệp
và vơ sản công nghiệp.
- Giáo viên hỏi: Mối quan hệ của hai giai cấp này như thế nào?
- Học sinh trả lời.
- Giáo viên chốt ý:
+ Tư sản công nghiệp lên nắm mọi tư liệu sản xuất và nắm quyền thống trị nước
ngồi.
+ Vơ sản cơng nghiệp ngày càng đơng đảo song đời sống của họ ngày càng cơ
cực dẫn đến mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản không ngừng tăng lên làm bùng nổ
nhiều cuộc đấu tranh giai cấp.
3.3.3 Gợi ý sản phẩm
-Về kinh tế:
+ Nâng cao năng suất lao động làm ra khối lượng sản phẩm lớn cho xã hội.
+ Thay đổi bộ mặt các nước tư bản, nhiều trung tâm công nghiệp mới và thành
thị đông dân ra đời.
-Về xã hội:
+ Hình thành 2 giai cấpmới là: tư sản công nghiệp và vô sản công nghiệp.
+ Tư sản công nghiệp nắm tư liệu sản xuất và quyền thống trị
.+ Vô sản công nghiệp làm thuê, đời sống cơ cực dẫn đến đấu tranh giữa vô sản
với tư sản.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
1 Mục tiêu

- Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hồn thiện kiến thức mới mà học sinh đã được
học ở hoạt động hình thành kiến thức về cách mạng công nghiệp ở châu Âu.


2 Phương thức
- Giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện trò chơi kết nối kiến thức, nối tên nhà
phát minh với các phát minh.
- Học sinh đứng tại chỗ chọn đáp án.
3 Gợi ý sản phẩm
- Phần chơi của học sinh.
- Bảng kết quả:

Giêm Ha-gri-vơ

Chiếc đầu máy xe lửa

Xti-phen-xơn

Máy kéo sợi chạy bằng sức nước

Ét-mơn Các-rai

Máy kéo sợi Gien ni

Crôm-tơn

Cải tiến máy kéo sợi

Giêm Oát

Máy dệt chạy bằng sức nước

Ác-crai-tơ

Máy hơi nước

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG MỞ RỘNG
1. Mục tiêu
- Nhằm vận dụng kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội để giải quyết
những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn.


- Tìm hiểu thêm các tư liệu liên quan đến bài học.
2. Phương thức
- Lập bảng thống kê về những phát minh của Cách mạng công nghiệp Anh theo
nội dung sau:
Thời gian

Người phát minh

Tên phát minh

Tác động

- Giáo viên yêu cầu học sinh giải quyết câu hỏi sau khi thống kê phát minh:
Theo em, trong các phát minh trên, phát minh nào là quan trọng nhất, vì sao?
3 Gợi ý sản phẩm
- Kết quả làm việc ở nhà của học sinh.