Tài LIỆU CHỦ đề bồi DƯỠNG học SINH GIỎI địa lý 9 địa lý dân cư, địa lý KINH tế, sự PHÂN hóa LÃNH THỔ, địa lý địa PHƯƠNG TỈNH AN GIANG, một số đề THI THAM KHẢO

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

DIA LYDAN CU*

Chu de 1

BAI 1

CONG DONG CAC DAN TOC VIET NAM

A. Kien thirc trong tam:
I. Cac dan toe o’ Viet Nam:
- Viet Nam co 54 dan toe, ngudi Viet(Kinh)chiem 86% dan so ca nude.
Mdi dan toe co dac trung ve van hoa, the hien trong ngon ngu, trang phuc, ph
quan,...
- Nguai Viet la dan toe co nhieu kinh nghiem trong tham canh lua nudÿÿalfieunghe thu
cong dat mure do tinh xao. Ngudi Viet la luc luong dong dao trong jfLgfah kinh te va
khoa hoc - ky thuat.
pc co kinh nghiem
Cac dan toe it ngudi co trinh do phat trien kinh te khac nhau, m
ddi
san
xuat,
rieng trong
song.
ong dong cac dan toe Viet
- Ngudi Viet dinh cu d nude ngoai cung la mot bo pha
Nam.
II. Phan b6 cac dan toe:
Ngudi Viet phan bo rong khap ca nude, sonanb/trung nhieu d cac vung dong bang, trung
du va ven bien.

- Cac dan toe it ngudi phan bo chu yeu d mierlmui va trung du.
+ Trung du va mien nui Bac Bo kWiÿan cu tru cua tren 30 dan toe, chiem so dong la
ngudi Tay,Nung, Thai, MudngÿDaoy.. ~
+ Trudng San - Tay Nguyyftÿiyÿ0 dan toe, chu yeu ngudi E-de, Gia-rai, Ba-Na, Caho
+ Duyen hai cue Nam Trung Bp va Nam Bo co cac dan toe Cham,Kha-me, Hoa.
bai tap:
®* Cau
b!ÿ tinh hinh phan bo cua cac dan toe nude ta.
Cau
Gpi y tra ldi:
- Nguii Vienphan bo rong khap ca nude, song tap trung nhieu d cac vung dong bang, trung
du4iÿen bien.
toe it ngudi phan bo chu yeu d mien nui va trung du.
n*ng du va mien nui Bac Bo la dia ban cu tru cua tren 30 dan toe, chiem so dong la
gudi Tay,Nung, Thai, Mudng,Dao,...
+ Trudng San - Tay Nguyen co tren 20 dan toe, chu yeu ngudi E-de, Gia-rai, Ba-Na, Caho,...
+ Duyen hai cue Nam Trung Bo va Nam Bo co cac dan toe Cham,Kha-me, Hoa.
Cau 2: Dua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Dan toe), hay trinh bay sir phan bo cac
dan toe d Dong bang song Cuu Long.

-

-

-

O'

V

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

1


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

Ggi y tra ldi:

Sur phan bo cac dan toe thuoc cac nhom ngon ngu a Dong bang song Cuu Long:
- Nhom ngon ngu Viet Mudng phan bo rong khap dong bang.
Nhom ngon ngu Mon-Khome phan bo tap trung d Tra Vinh, Soc Trang.
Nhom ngon ngu: Han tap trung d cac do thi: Ha Tien, Can Tho, Ca Mau.
Nhom ngon ngu thuoc ngu1 he Nam dao phan bo d An Giang.

-

Cr

DAN SO VA GIA TANG DAN SO

BAI 2

A. Kicn thirc trong tam:

$
Q

I. So dan:
So dan: 84,1 trieu ngudi(2006).

Viet Nam la nude co dan so dong, dung thu 3 d Dong Nam Ava t
tren the gidi.
II. Gia tang dan so:
Gia tang dan so nhanh, hang nam tang them khoang mot trieu ngudi.
- Nguyen nhan: ty le gia tang tu nhien van con d
- Hau qua: gay sue ep doi vdi phat trien kirdÿaÿai nguyen moi trudng, chat luong cuoc
sdng,...
- Trong nhung nam gan day nhd thuc Men toNjhinh sach dan so,ke hoach hoa gia dinh nen
ty le gia tang dan so tu nhien co xu hudng giam.
- Ty le gia tang dan so tu nhienxonÿksu Khac nhau giua cac wng.
III. Co’cau dan so:
- Co cau dan so theo do tuoÿugnude ta dang co su thay doi: ty le tre em giam xuong, ty le
ngudi trong do tuoi laaWong va tren do tuoi lao dong tang len; tuy nhien van la mot nude co
co cau dan so tre.
doi: tac dong cua chien tranh keo dai lam ty so gidi tinh mat can
- Ty so gidi
doi. Cuoc scmgrCjyHnh dang keo ty so gidi tinh tien tdi can bang hon.
Ty so giÿEiIR mot dia phuong con chiu anh hudng manh bdi hien tuofng chuyen cu.
B. Cau hoi va bai tap:
: Cho bang so lieu sau:
So dan va ty suat gia tang dan so tu nhien d nude ta giai doan 1979 - 2009

-

tbÿÿtaÿhay

-

Nam

SO dan(trieu ngudi)

Ty suat gia tang tu nhien(%)

1979

52,5

2A

1989

64,4

2J

1999

76,3

Li

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

2


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

1,2

85,8

2009

a) Ve bieu do ket hop cot va dudng the hien su thay doi so dan va ty suat gia tang dan so ty
nhien Viet Nam giai doan 1979 - 2009.
b)Neu nhan xet can thiet. Giai thich vi sao hien nay gia tang dan so ty nhien da giam nhung
dan so nude ta van tang?
Goi y tra ldi:

a) Ve biiu dd:
85,8

90-

80-

2,5*
2,1

7060-

Cr

S6 dan va ty suit gia tang dan s6 tu nhien Viet Nam
giai doan 1979 - 2009

trieu nguiri

G

-Si
52,5

5040
30"

1.4

20-

0,5

10-

1989

1979
i=i

S6 dan

2009

Ty suit gia tang tw nhien

b)Nhan xet: tir nam 1979 den nam 2004:
So dan tang lien tuc, tir 52,5 trieu len
trieu ngudi.

Ty suat gia tang ty nhien giaidWu 2S% xuong con 1,2%.
* Giai thich: gia
d§\so ty nhien da giam do thyc hien tot chinh sach ke hoach
hoa dan so, tuy nhien tv sulÿyÿung ty nhien van con d muc cao nen quy mo dan so nude

-

tar£

ta van tang.

:ÿ?raÿÿ\tTat Dia ly Viet Nam (trang Dan so) va kien thuc da hoc, hay cho

Cau 2
biet tinh hinh

so cua nude ta. Hau qua cua viec tang dan so qua nhanh?

Goi y tra ldi:
a) Tinfc hinluÿja tang dan so cua nude ta:
- SfÿMmnudc ta tang lien tuc tir nam 1960 - 2007. Giai doan tang nhanh tir nam 1960 nay hang nam tang them tren mot trieu ngudi.
2007, sd dan nude ta la 85,17 trieu ngudi. Viet Nam la mot nude dong dan, dung
Yiu 3 d Dong Nam A,thu 13 tren the gidi.
b)Hau qua:
- Phat triin kinh ti:
+ Toe do tang trudng kinh te va tong thu nhap quoc dan thap.
+ Van de giai quyet viec lam gap rat nhieu kho khan.
- Tai nguyen moi trudng:
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

3


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

+ Tai nguyen can kiet, moi trudng 6 nhiem.

+ Khong gian cur tru chat hep.

- Chat hrqng cube song:
+ Thu nhap binh quan theo dau ngudi thap.
+ Viec phat trien y te, giao due, van hoa gap nhieu kho khan.

BAI 3

PHAN BO DAN ClT VA CAC LOAI IIINII QUAN CU

A. Kien thirc trpng tam:
I. Mat do dan so va phan bo dan cir:
- Mat do dan so nude ta cao, 254 ngudi/knT nam 2006.
Dan cu nude ta phan bo chua hop ly theo lanh tho.
+ Tap trung dong due d dong bang, ven bien (tren 1000 ngud
c do thi.
;udi/knv)
+ Mien nui dan cu thua that(khoang 100 ngudi/km2).
Phan bo dan cu giura thanh thi va nong thon cung chenh.lefeh nhau, khoang 74% dan so
song d nong thon.
II. Cac loai hinh quan cu:
1. Quan cu nong thon: ngudi dan song tapÿtojflÿÿ—- lang, ap, ban, buon... vdi hoat dong
kinh te chu yeu la san xuat nong nghiep4

Maÿd dan cu thap.
iiep|Mÿ4"
2. Quan cu thanh thi: dan cu son
ong tap trung vdi mat do dan cu cao, hoat dong kinh te chu
yeu la cong nghiep, dich vu.
III. Do thi hoa:
So dan do thi tang, quy mfc doJ*i*duqc md rong, pho bien loi song thanh thi.
- Phan ldn cac do thi mcc ta thuoc loai vira va nho, phan bo tap trung d vung dong bang va

.<<
Q

-

ven biln'

'

- Qua trinh doMUtoaV nude ta dang dien ra vdi toe do ngay cang cao. Tuy nhien, trinh do
do thi hoa cJn
B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Trinh bay va giai thich dac diem phan bd dan cu nude ta? Neu cac bien phap
mai quÿlt su phan bo dan cu chua hap ly?
Gqi y tra ldi:
Dac dilm sur phan bd dan cu:
~- Dan cu nude ta phan bo chua hop ly theo lanh tho.
+ Tap trung dong due d dong bang, ven bien(tren 1000 ngudi/km2) va cac do thi.
+ Mien nui dan cu thua that(khoang 100 ngudi/km2).
- Phan bo dan cu giua thanh thi va nong thon cung chenh lech nhau, khoang 74% dan so
song d nong thon.

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

4


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

b)Giai thich:

-

Cac vung dong bang, ven bien co nhieu dieu kien thuan loi sinh song va phat trien kinh te:
dia hinh, dat dai, khi hau, nguon nude ...
- Ty le dan thanh thi thap, do tap quan san xuat nong nghiep lau ddi cua nhan dan nen dan
cu tap trung nhieu d nong thon.
c)Cac bien phap:
Giam ty le gia tang tu nhien.
Nang cao muc song cua ngudi dan.
Phan bo lao dong mot each hop ly nham khai thac the manh cua tung vung.
o so phu
- Cai tao xay dung nong thon mdi, thuc day qua trinh do thi hoa nong thq
hop nhu cau phat trien kinh te xa hoi.
Cau 2: Cho bang so lieu:
Mat do dan so cac vung cua nude ta nam 2006
V
(don vi: ngudi/km2)

-

G

5T

Vung

fMlldo dan so

Dong Bac

148

Tay Bdc

69

Dong bang

sonÿjflÿÿ

Bac Trung

Duyen

1225
207

Trung Bo

Tay Nguyen
am Bo

ll®6ng bang song Cuu Long

200
89

511
429

do hinh cot the hien mat do dan so cac vung cua nude ta nam 2006.
n xet va so sanh su phan bo dan cu giua cac vung.
Gqi y tra loi:
a) Ve bieu do hinh cot:

a|Veb


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

5


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo
Mai <16 dan s6 cac vuug cua iiirOc Id iiam 2006

ngucri/km2
1225
1200
1000

S00

600

511
429

400

200

207

148

200

n A

A

Bang BScTay B3c

BBSH

BTB DHNTB T9y Nguyto BNB

BBSCL

S

b)Nhan xet va so sanh:

- Mat do dan so co sir chenh lech giura cac vung. Cac vung Dong banÿsOTÿEHong,Dong
Nam Bo, Dong bang song Cuu Long co mat do cao; con nhung vung TÿÿfacÿTay Nguyen,
Dong Bac co mat do thap.
- Dong bang song Hong co mat do dan so cao nhat ca nude, gap ganÿJJm so vdi Dong bang
song Cuu Long, gap khoang 18 lan so vdi vung thap nhat la_Taÿpac.
Cau 3: Dua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Daft ‘Xlvakiien thuc da hoc, hay cho
biSt do thi hoa la gi? K.I ten nhung do thi dac biet va do thi loarl?
Gqi y tra
Do thi hoa: la qua trinh tang nhanh ve so
quy mo cua cac diem dan cu, su tap
trung dan cu trong cac thanh pho, va pho bÿÿÿÿrai loi song thanh thi.
Chi Minh.
- Co 2 do thi dac biet la Ha Noi va ThaAi
- Co 2 do thi loai 1 la Hai Phong,
Cau 4: Nude ta co ma
loai hinh quan cu?
Gqi y tra ldi:
Nude ta co hai loauhinYNÿin cu: quan cu nong thon va quan cu thanh thi.
+ Quan cu
dan song tap trung thanh lang, ap, ban, buon... vdi hoat dong
kinh te chu
nong nghiep. Mat do dan cu thap.
+ Quan cftullfrwh thi: dan cu song tap trung vdi mat do dan cu cao, hoat dong kinh te chu
yeu lafcong ughiep, dich vu.

lfllÿÿva
phÿld

-

njSÿjJpbÿrÿubi

O*

LAO DONG VA VIEC LAM.
CHAT LirONG CUOC SONG
A. Kien thirc trong tam:

I. Nguon lao dong va su dung lao dong:
1. Nguon lao dong:
- Mat manh:
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

6


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

+ Nguon lao dong nude ta doi dao va tang nhanh, moi nam tang them tren mot trieu lao

dong.
+ Co nhieu kinh nghiem trong san xuat nong, lam, ngu nghiep, thu cong nghiep, co kha
nang tiep thukhoa hoc ky thuat. Chat lupng nguon lao dong dang dupe nang cao.
- Lao dong nude ta con han che ve the luc va trinh do chuyen mon gay kho khan cho viec su
dung lao dong.
2. Su dung lao dong:
Co cau su dung lao dong trong cac nganh kinh te dang thay doi theo hudng tich cudÿyYrÿ

lao dong trong khu vuc cong nghiep xay dung va dich vu tang; ty le lao dong
vuc nong, lam, ngu nghiep giam; phu hop vdi yeu cau cua cong nghiep hoa (Mtwudcliien
nay
II. Van de viec lam:
- Nguon lao dong doi dao trong dieu kien nen kinh te chua phat trien da tao ra sue ep rat ldn
doi vdi van de giai quyet viec lam.
Khu vuc nong thon: thieu viec lam con nhieu.
Khu vuc thanh thi: ty le that nghiep tuong doi cao.
III. Chat lirpng cuoc song:
Chat lupng cuoc song dang dupe cai thien, tuy
con co su chenh lech giua cac
.
vung, gitra thanh thi va nong thon.
B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Tai sao giai quyet viec lain danÿla van de gay gat d nude ta?
y tra ldi:
- Viec lam dang la van de gayÿt 1ÿ d nude ta la do: nude ta co nguon lao dong doi dao
trong dieu kien kinh te chu&*phafc tndn, tao nen sue ep rat ldn doi vdi viec lam.
- Dac diem vu mua cua no\ujanep va su phat trien nganh nghe d nong thon con han che,
lanTIdn (nam 2005 ty le thieu viec lam d nong thon ca nude la
nen tinh trang thieu
8,1%).
cua ca nude ty le that nghiep tuong doi cao,khoang 5,3%.
- CJ cac khu
- Dac bieUa so l trong do tuoi lao dong trong nhung nam gan day da tang cao trong khi

-

-

vyÿÿhm

so viec lamwnÿham.

Cau 2: Nhung bien phap giai quyet viec lam hien nay.
Goi y tra ldi:
n cu va nguon lao dong.
Thuc hien tot chinh sach dan so, sue khoe sinh san.
- Da dang hoa cac hoat dong san xuat.
- Tang cudng hop tac thu hut von dau tu nude ngoai, md rong san xuat hang xuat khau.
- Da dang cac loai hinh dao tao, nang cao chat lupng nguon lao dong.
- Day manh xuat khau lao dong.
Cau 3: Cho bang so lieu:
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

7


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

Co cau su dung lao dong theo khu vuc kinh te(dcm vi: %)

Nam
Khu vuc kinh te
Nong, lam, thuy san
Cong nghiep va xay dung
Dich vii

1995

2000

2005

2007

71,2

65,1

57,2

53,9

11,4

13,1

20,0

17,4

21,8

18,2
24,6

a

26A

Nhan xet su thay doi trong sir dung lao dong theo theo khu vuc kinh te d nu
Goi y tra ldi:
Co cau sir dung lao dong d nude ta tir nam 1995 den nam 2007:
n 53,9%.
- Khu vuc nong,lam, thuy san co ty le ngay cang giam tir 71,2% x1
- Khu vuc cong nghiep va xay dung co ty le tang cham tir 11,'ftÿlen 20,0%.
- Khu vuc dich vu co ty tang nhanh hon tir 17,4% len 2 '/0l
- Khu vuc nong, lam, thuy san co ty le cao nhat, con lira vi* cong nghiep va xay dung co ty
le thap nhat. Dieu do cho thay co cau sir dung lao aSÿtÿmac ta cham chuyen bien.

$
.ÿnÿo

A
O'

A
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

8


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

DIA LY KINH TE

Chu de 2

Sir PHAT TRIEN NEN KINH TE VIET NAM

BAI 5

A. Kien thuc trong tam:
I. Sir chuyen dich co1 cau kinh te: la net dac trung cua qua trinh doi mdi, the
ba mat chu yeu:
- Chuyen dich ca cau nganh: giam ty trong khu vuc nong, lam, ngu nghiep; tangly
khu vuc cong nghiep xay dung va dich vu.
lep, cac
- Chuyen dich ca cau lanh tho: hinh thanh cac vung chuyen canh trong
lanh tho tap trung cong nghiep, dich vu, tao nen cac vung kinh te trong
Chuyen dich ca cau thanh phan kinh te: phat trien nen kinh te nhieu tMtfTphari.
II. Nhirng thanh tuu va thach thirc:
Thanh tuu: tang truong kinh te nhanh, ca cau kinh te
theo huong cong
nghiep hoa, phat trien nen san xuat hang hoa huong ra xuat khau.
Thach thuc:
+ O nhiem moi truong, can kiet tai nguyen, thieu vÿ lam,su chenh lech vl kinh te giua cac
vung mien con Ion.
+ Bien dong tren thi truong the gidi va
Cac thach thuc khi tham gia AFTA,
WTO...
B.Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Cho bang so lieu sau?
Co cau GDP phan theothanh ftian kinh te cua nude ta nam 1995 va nam 2008
(don vi: ty dong)

-

-

dangÿjhuyetKfich

pMn kinh te
Tong so
Kinh te Nha nude
Kinh te ngoai Nha nude
Kinh te co von dau tu nude ngoai

Nam 1995

Nam 2008

228.892

1.485.038

91.977

527.732

122.487

683.654

14.428

273.652

AX4

A

)Tinh ty trong ca cau GDP phan theo thanh phan kinh te nam 1995 va nam 2008.
b) Ve bieu do hinh tron the hien ca cau GDP phan theo thanh phan kinh te nude ta nam
1995 va nam 2008.

c) Dura vao bieu do nhan xet su thay doi ca cau GDP phan theo thanh phan kinh te nude ta
nam 1995 va nam 2008.

Gai y tra ldi:
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

9


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

a)Xu ly s6 lieu:
Co cau GDP phan theo thanh phan kinh te cua nude ta(don vi: %)
Thanh phan kinh te
Tong so
Kinh te Nha nude
Kinh te ngoai Nha nude
Kinh te co von dau tu nude ngoai

Nam 1995

Nam 2008

100,0

100,0

40,2

35,5

53,5

46,0

6,3

18,5

b)Ve 2 bieu do hinh tron:
Ccr cau GDP phan theo thanh phan kinh te cua nuoartBÿÿÿ
Nam 1995

NSm 2008

<53

V/

185

140,2

p] Kinh ti Nha nuac| |

Nhamroc [jjjj] Kinh te co von dau tir nuoc ngoai

c)Nhan xet:
Co cau GDP phan theothaanh phan ]kinh te cua nude ta nam 1995 va nam 2008 co su thay
doi:
Ty trong thajtfupluÿlSÿh te Nha nude va ngoai Nha nude giam.
te co von dau tu nude ngoai tang nhanh.
- Ty trong
- Ty tronjÿthanh phan kinh te ngoai Nha nude chiem ty trong cao nhat.
lCau zrDua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Kinh te chung),hay xac dinh cac vung

-

tlymÿmaÿkinh

kiiffTlÿdnudc ta.

<>*ÿ

Goi y tra ldi:

Nude ta co 7 vung kinh te:

Vung Trung du va mi£n nui Bhc Bo
- Vung Dong bang song Hong
Vung Bac Trung Bo
- Vung Duyen hai Nam Trung Bo
Vung Tay Nguyen

-

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

10


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Vung Dong Nam Bo

- Vung Dong bang song Cuu Long
BAI 7

CAC NHAN TO ANH HU'ONG DI N Sir PHAT TRIEN
VA PHAN BO NONG NGHIEP

Cr

A. Kien thuc trong tam:

I. Cac nhsin to tu nhien:
Tai nguyen thien nhien la tien de co ban.
1. Tai nguyen dat: vo cung quy gia va kha da dang.
Dat phu sa: khoang 3 trieu ha thich hop nhat vdi cay lua nudc,phie\lohi
lu loa cay ngan ngay
khac, tap trung tai cac dong bang.
au nam, tap trung chu yeu
- Dat feralit: khoang 16 trieu ha thich hop trong cay cong

o trung du va mien nui.
2. Tai nguyen khi hau:
- Khi hau nhiet ddi am, gio mua.
- Phan hoa ro ret theo chieu bac - nam,theojuuÿÿtheo do cao.
+ Thuan loi: cay coi xanh tuoi quanh ram,M trucmg nhanh, co the trong dupe cay nhiet

<<

-

6

ddi, can nhiet va on ddi.
+ Kho khan: bao, gio Tay kho

nonÿÿbNtet that thudng,

sau benh phat trien.

tri ve thuy lpi. Tuy nhien, con nhieu luu vuc song co
3. Tai nguyen nude: phong
lu vao mua mua,can vao nfca ldÿpjTen can phai co he thong thuy lpi de khac phuc.

4. Tai nguyen sinh vatADhonÿfnu, la co so de thuan dudng, tao nen cac giong cay trong, vat
nu“

II. Cac nhan to kinh te - xa hoi:
Dieu rierftnpjfte - xa hoi la yeu to quyet dinh su phat trien.
nong thon: chiem ty le cao, nhieu kinh nghiem san xuat nong nghiep.
- Dan cu

vat chat - ky thuat: ngay cang hoan thien.
frÿhinh s&ch phat trien nong nghiep: nhieu chinh sach nham thuc day nong nghiep phat trien
nWr!phat trien kinh te ho gia dinh, trang trai, nong nghiep hudng ra xuat khau...
Thi trucmg trong va ngoai nude: ngay cang dupe md rong da thuc day san xuat, da dang
oa cac san pham nong nghiep.
B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Phan tich nhung thuan lpi cua tai nguyen thien nhien den phat trien san xuat
nong nghiep d nude ta.
Gpi y tra loi:
1. Tai nguyen dat: vo cung quy gia va kha da dang.

O

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Dat phu sa: khoang 3 trieu ha thich hop nhat vdi cay lua nude, nhieu loai cay ngan ngay
khac, tap trung tai cac dong bang.
- Dat feralit: khoang 16 trieu ha thich hop trong cay cong nghiep lau nam,tap trung chu yeu
a trung du va mien nui.
2. Tai nguyen khi hau:
Khi hau nhiet ddi am, gio mua.
Phan hoa ro ret theo chieu bac nam,theo mua va theo do cao.
Thuan lori: cay coi xanh tuai quanh nam, sinh trudng nhanh, co the trong dugc cav nlyekdoL
can nhiet va on dai.
f
lgi.
3. Tai nguyen nude: mang ludi song ngoi day dac, nguon nuac doi dao co

4. Tai nguyen sinh vat: phong phu, la ca sa de thuan duong, tao nen cac aiOTta/cay trong, vat
nuoi.
Cau 2: Khi hau nuac ta co thuan lgi va kho khan gi trong san xuat nong nghiep?
Ggi y tra loi:
* Thuan lgi:
Nude ta co khi nhiet ddi gio mua am. Nguon nhiet, dm phong phu giup cho cay coi xanh
tuai quanh nam, sinh trucmg nhanh, co the trong 2 defo vulrong nam.
- Khi hau nude ta phan hoa nhieu theo chieu baÿjptat theo mua va theo do cao nen co the
trong dugc cac loai cay nhiet ddi, can nhiet vaVcra.
* Kho khan:
Khi hau nude ta nong am de phat syjJÿau benh, dich benh. Ngoai ra, con co nhieu thien tai
khac nhu: bao, gio Tay kho nong,
mua da, ret hai...

-

-

mÿtiÿÿNiiify

-

Sir PHAT TRIEN VA PHAN BO NONG NGHIEP

BAI 8

A* Kien thuc trong tarn:

I. Ngaifcÿÿtrot:
1. Cay

luÿnjjjiÿr

- Lua caÿjpng chinh,khong chi dap ung nhu cau trong nude ma con de xuat khau.
DieTMidi, nang suat, san lugng luong thuc, san lugng luong thuc binh quan dau ngudi
Kliaungung tang.
V*>ltia dugc trong chu yeu d Dong bang song Cuu Long,Dong bang song Hong.

Cay cong nghiep:
- Nude ta co dieu kien tu nhien thuan lgi cho phat trien cay cong nghiep.
Cay cong nghiep hang nam phan bo chu yeu d dong bang.
- Cay cong nghiep lau nam phan bo vung nui va trung du (vdi 2 vung trong diem la Dong
Nam Bo va Tay Nguyen vdi cac loai cay: ca phe, cao su, dieu, ho tieu,...)
3. Cay an qua:

-

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

12


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

Phat trien manh vbi nhieu loai cay co gia tri nhu: nhan, sau rieng, cam, xoai,... trong nhieu
a Dong bang song Curu Long va Dong Nam Bo.
II. Nganh chan nuoi:
Chiem ty trong con nho trong co cau nong nghiep; dan gia sue, gia cam tang nhanh.
- Chan nuoi trau, bo: dupe phat trien a khu vuc mien nui va trung du.
- Chan nuoi lpn va gia cam: chu yeu or khu vuc dong bang.

B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Cho bang so lieu:
Co cSu gia tri san xuSt nong nghiep a nubc ta thbi ky 1990 - 200
(don vj: %)

€
*
O
3
S

Nganh

1990

1995

Trong trot
Chan nuoi
Dich vu nong nghiep

79,3
17,9

78,1

a) Ve bieu do mien the hien co cau gia tri sai

2()

18,9

73,5
24,7

3,0

L8

mong nghiep b nude ta to nam 1990 den

nam 2005.

b)Rut ra nhan xet.
y tra lbi:

a) Ve bieu do mien:
Co cau gia tri san xuat nong nghiep a nude ta

IM

....

-<#
A

40

793

!l 8'
:i*9

::

24.7

78.1

78.2

1995

2000

733

20

0
1990

| |Tr6ng trot |||||Chan nuoi

2005

Dich vu nong nghiep

b)Nhan xet:
Co cau gia tri san xuat nong nghiep b nubc ta to nam 1990 den nam 2005 co su thay doi:

- Ty trong nganh trong trot giam to 79,3% xuong con 73,5%.
- Ty trong nganh chan nuoi tang to 17,9% len 24,7%.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

13


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Ty trong dich vu nong nghiep thap va giam nhe.

- Ty trong nganh trong trot van chiem ty trong nhieu nhat.
Cau 2: Co cau cay trong nude ta chia may nhom? Co cau cay trong dang thay doi
nhu the nao?
Goi y tra ldi:
- Co cau cay trong chia 3 nhom:
+ Cay luong thuc: lua va hoa mau(ngo, khoai, san).
+ Cay cong nghiep: cay cong nghiep lau nam (che, ca phe, cao su,...) va cay comg nghiep
hang nam (mia, lac, dau tuong,...).
+ C,yi„qu4v,o,ylth,c.
- Co cau cay trong thay doi theo chieu hudng giam ty trong cay luonaÿhmCtang ty trong
cay cong nghiep.
Cau 3: Cho bang so lieu:
Dien tich gieo trong va san luong lua ca nam d nuteta gi&moan 1990 - 2005

/Np

f

Nam

1990

Dien tich(nghin ha)
San luong(nghin tan)

6042,8

1995

1997

6765ÿÿÿ9/

249ÿJV 27523,9

19225,1

2000

2005

7666,3

7326,4

32529,5

35790,8

quaÿÿÿc

ta qua cac nam noi tren(don vi ta/ ha).
a)Hay tinh nang suat lua binh
b)Tu bang so lieu, hay nhan x
cr

Gqi y tra ldi:

a)Nang suat lua binh quan lnam:

ir

4.

ang suat(ta/ha)

1990

1995

1997 2000 2005

31,8

36,9

38,8

42,2

48,9

Ntdqh san suat lua nude ta nhung nam qua co nhung bude phat trien manh. Tir nam 1990 + Dien tich tang (dan chimg so lieu)

+ San luong tang (dan chimg so lieu)
+ Nang suat tang (dan chimg so lieu)
* Su phat trien cua nganh san xuat lua d nude ta nhung nam qua la do chinh sach quan tarn
dau tu cua nha nude nham thuc hien chuong trinh luong thuc thuc pham va phat huy duqc
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

14


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

cac tiem nang the manh san xuat trong nude dac biet ve tu nhien (dat, khi hau, nguon nude,
sinh vat...).

BAI9

SIT PHAT TRIEN VA PHAN BO LAM NGHIEP,THUY SAN
A. Kien thuc trong tam:

1. Tai nguyen rung:
-Tai nguyen rung dang bi can kiet. Nam 2005, tong dien tich dat lam nghiep c4AngcJiem
ty le con thap vdi do che phu la 38%.
- Rung nude ta gom co: rung san xuat, rung phong ho, rung dac dunÿ/T do dien tich
chu yeu la rung phong ho va rung san xuat.

2. Su phat trien va phan bo nganh lam nghiep:
Hang nam ca nude khai thac khoang 2,5 trieu m3 go.
- Phan ldn cac rung phong ho va rung dac dung phan boJWw mien nui va cao nguyen,
khu vuc dau nguon cac con song hoac cac vung ven
>
Rung san xuat chu yeu d mien nui thap va trungÿdmÿÿ/ai tro ccung cap nguyen lieu cho
cong nghiep che bien.
- Cong nghiep che bien go va lam san duuÿjhÿmah gan vdi cac vung nguyen lieu.
- Hien nay, mo hinh nong lam ket hop cao ddi song cho nhan dan.
II. Nganh thuy san:
1. Nguon lgi thuy san:
y*
- Thuan loi:
+ Nude ta co dieu kieiMÿihien va tai nguyen thien nhien kha thuan lgi de phat trien nganh
“
khai thac va num
IRM \luty san: co nhieu ngu trudng danh bat; ven bien nhieu dam pha,
rung ngap majpWiÿ vinh va nhieu dao thuan lgi cho nuoi trong thuy san nude lg, nude

rolÿ

-

’

man.

+ Nude tÿMÿÿnhieu song, ho... co the nuoi ca, tom nude nggt.

- Khoyhan: tnien tai thudng xay ra, moi trudng bien suy thoai, quy mo nganh thuy san con

nho7tm%i von dau tu.

Aÿÿhat trien va phan bo nganh thuy san:
Khm thac thuy san: san lugng tang kha nhanh, vung khai thac chu yeu la vung Duyen hai
|

Trung Bo va Nam Bo.
Nuoi trong thuy san: phat trien nhanh, dac biet la nuoi tom, ca; chu yeu d vung Dong bang
song Cuu Long.
- San xuat thuy san phat trien manh me va xuat khau thuy san cung tang vugt bac.
B. Cau hoi va bai tap:

-

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

15


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

Cau 1: Dim vao Atlat Dia ly Viet Nam va kien thuc da hoc, hay phan tich nhung
thuan lgi va kho khan ve tu nhien de phat trien nganh thuy san d nude ta theo bang sau:

Thuan lgi

Kho khan

a)Bieu kien tu nhien

b)Bieu kien kinh t§ - xa hoi

Ggi y tra ldi:

Thuan lgi
Vung bien rong Ion, nguon lgi
a)Bieu kien
hai
san kha phong phu.
tu nhien
- Co dudng bo bien dai/nhieto
lgi
vung, vinh thuan lgi
trong hai san.
- Co 4 ngu truedng trong diem.
- Nhieu son SUOI\K) ho tao dieu
kien nuoi-ÿdjp thhv san _
b)Bidu kien kinh tg - Nhanÿlanÿ co nhieu kinh
xahoi
nghiem.
C.Phmjng tien tau thuyen, cac
ngttxu trang bi ngay cang tot.
V Bich vu va che bien thuy san

-

-

dugc mot rong.

- Thi trucmg tieu thu rong lcm.
- Chinh sach khuyen ngu cua

6
QE

6 khan

V Thien tai, bao lut
-thudrng xuyen.
- Mot so vung ven bien
moi trudng bi suy thoai.

- Phucmg tien danh bat
con cham doi mdi.
- He thong cac cang ca

con chua dap ung yeu
cau.

- Cong nghiep che bien

con han che.

Nha nude.

S

Cau 2: Hay neu y nghia tai nguyen rung? Nhung nguyen nhan chinh da lam cho
rfrng nude ta bi thu hep?
Ggi y tra ldi:
* Y nghia tai nguyen rung:
- Rung bao ve moi trucmg, han che xoi mon,lu lut, sa mac hoa,...
- Cung cap lam san phuc vu ddi song va xuat khau.
- Bao ve su can bang sinh thai, bao ve cac dong there vat quy hiem.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

16


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

* Nguyen nhan da lam cho dien tich rung nude ta bi thu hep:
Hau qua cua chien tranh.
- Khai thac bua bai,khong theo quy hoach.
-Tap quan dot rung lam nuong ray cua mot so dong bao dan toe It ngudi.
Quan ly va bao ve cua co quan chuc nang chua chat che.
Cau 3: Rung nude ta chia ra may loai? Neu chuc nang tung loai. Ke ten 5 vudn
gia d nude ta?

-

-

ry

Gqi y tra ldi:

Dua vao chuc nang,rung nude ta chia 3 loai.
y
J
Rung san xuat: cung cap nguyen lieu cho san xuat va cho dan dung.
f+
Rung phong ho: phong chong thien tai, lu, xoi mon, bao ve moi trudnÿ +
- Rung dac dung: bao ve he sinh thai va bao ve cac giong loai quy
Ten 5 vudn quoc gia d nude ta: Cue Phuomg, Tam Dao, Ba Vi,
- Ke Bang, Cat
Tien.

-

V

BAI 11

pVanpJÿJha

NÿÿSlA

CAC NHAN TO ANH HlfONG DI
T TRIEN
VA PHAN BO C ONG NGHIEP
A. Kien thurc trong tam:

I. Cac nhan to tu nhien:
- Tai nguyen thien nhien da dang, taoteo so de phat trien co cau cong nghiep da nganh.
co tru luong ldn, nguon tai nguyen dat, nude, khi
- Khoang san phong phu,

hau, sinh vat thuan lqi chCsu Aat trien nong nghiep de cung cap nguyen lieu cho cong
nghiep ch4 bi4n.
tru luong ldn la co sd de phat trien cac nganh cong nghiep trong
- Cac nguon tai n

natfOIÿTiiÿang

diem.
yr
- Su phan batarfcuÿn tren lanh tho tao cac the manh khac nhau cua cac vung.
II. Cac nhan to kinh te - xa hoi:
- Qgjÿu va lao dong: nguon lao dong doi dao, co kha nang tiep thu khoa hoc ky thuat,... la
nhungTHeu kien thuan lqi thu hut dau tu vao cong nghiep.
vat chat - ky thuat trong cong nghiep va co sd ha tang:
Trinh do cong nghe nude ta con thap, co sd vat chat ky thuat chua dong bo va chi phan bo
trung d mot so vung.
+ Co sd ha tang, giao thong, buru chinh vien thong, cung cap dien dang tung bude duqc cai
thien.
- Chinh sach phat trien cong nghiep: vdi chinh sach cong nghiep hoa va dau tu phat trien
cong nghiep, phat trien kinh te nhieu thanh phan la dong luc cho su phat trien kinh te cong
nghiep.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

17


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Thi trudng ngay cang mo rong,song dang bi canh tranh quyet liet.
B. Cau hoi va bai tap:

Cau 1: Trinh bay cac nhan to tur nhien va tai nguyen thien nhien anh hudng tdi su
phat trien va phan bo cong nghiep d nude ta.
Gai y tra ldi:
-Tai nguyen thien nhien da dang, tao ca sor de phat trien co cau cong nghiep da nganh.
- Khoang san phong phu, nguon thuy nang co tru lugng Ion, nguon tai nguyen dat, nuac,
ieu ’
hau, sinh vat thuan lqi cho su phat trien nong nghiep de cung cap nguyen lieu
nghiep che bien.
ann co
cong nghiep trrong
- Cac nguon tai nguyen co tru lugng Ion la ca sb de phat trien cac nganh
diem.
- Su phan bo tai nguyen tren lanh tho tao cac the manh khac nhau cua i
Cau 2: Dura vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Cong ngh)
ten cac trung
tarn cong nghiep vdi qui mo theo bang sau:

Tenÿunÿam

Qui mo
(nghin ty dong)

cong nghiep

> 120

-

> 40 120

A

&

l mo
%hiir

ddng)

Gqi y tra ldi:

Ten trung tarn cong nghiep
Ha Noi, Thanh phd H6 Chi Minh

A
E
O

0- 120

Hai Phong, Bien Hoa,
Thu Dfiu Mot,Yung Tau

SU*PHAT TRIEN VA PHAN BO CONG NGHIEP
A. Kien thirc trong tam:

I. Cu cau nganh cong nghiep:
- Nen cong nghiep nude ta phat trien nhanh.
Ca cau nganh da dang vdi nhieu nganh cong nghiep trong diem.

-

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

18


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Cac nganh trong diem la nhung nganh chiem ty trong cao trong gia tri san luong cong

nghiep, phat trien dua tren the manh ve tai nguyen thien nhien, nguon lao dong, nham dap
ling nhu cau trong nude va tao ra nguon hang xuat khau chu luc.
II. Cac nganh cong nghiep trong diem:
1. Cong nghiep khai thac nhien lieu: gom nganh khai thac dau khi, than da; thudng phan bo
d gan nguon nhien lieu. Khai thac than phan bo chu yeu a Quang Ninh, dau khi d them luc
dja phia Nam.
2. Cong nghiep dien: bao gom nhiet dien va thuy dien.
.
Cong nghiep dien phan bo tren toan quoc va tiem nang phat trien rat 1cm vdi cac idÿnaÿl
cong suat ldn nhu: thuy dien Hoa Binh, Yaly, Tri An; nhiet dien Pha Lai,Phu
3. Cong nghiep che bien luemg thuc thuc pham: bao gom cac nganh
pham
trong trot, san pham chan nuoi va che bien thuy hai san. Nganh nay pbiAt rlen tap trung d
Thanh pho Ho Chi Minh, Ha Noi, Hai Phong, Bien Hoa,Da Nang.
4. Cong nghiep det may:
hang xuat khau chu
La nganh san xuat hang tieu dung quan trong va la mot trong j|hun
luc cua nude ta. Cac trung tarn det may ldn la Thanh pho Ho Chi Minh, Ha Noi, Da Ndng,
Nam Dinh.

III. Cac trung tam cong nghiep ldn:
ong Nam Bo va Dong bang song
- Hai khu vuc tap trung cong nghiep ldn nhat c
Hong.
cong nghiep ldn nhat ca nude.
- Thanh pho Ho Chi Minh va Ha Noi la
Bÿau hoi va bai tap:
Cau 1: Cho bang so lieu saiÿk
Co cau gia tri san xÿt cong nghiep phan theo thanh phan kinh te nude ta
(don vi: %)

lÿvjÿaÿau.

cljiÿiÿÿÿn

haiÿÿTgÿm

O'

Vÿhanhphk.cnhtS

A

i Nha nude
iu vuc co von dau tu nude ngoai

1999

2008

39,9

18,5

22,0

37,1

38,1

44,4

|u nhan xet su thay doi co cau gia tri san xuat cong nghiep phan theo thanh phan kinh te
rare ta va giai thich nguyen nhan.
Goi y tra ldi:
* Nhan xet:
Co cau gia tri san xuat cong nghiep phan theo thanh phan kinh te nude ta tu nam 1999 den
nam 2008 co su thay doi:
Ty trong san xuat cong nghiep thanh phan kinh te Nha nude giam va thap nhat vao nam

-

2008.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

19


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Ty trong san xuat cong nghiep thanh phan kinh te ngoai Nha nude tang nhieu.

-

Ty trong san xuat cong nghiep thanh phan kinh te d khu vuc co von dau tu nude ngoai
tang va chiem cao nhat nam 2008.
* Giai thich:
- Do chinh sach cua Nha nude khuyen khich phat trien nhieu thanh phan kinh te, nhat la
thanh phan ngoai Nha nude.
Nha nude thuc hien chinh sach md cua thu hut dau tu nude ngoai.
Cau 2: Vi sao cong nghiep che bien luong thuc, thuc pham chiem ty trong;
co cau cong nghiep nude ta?
Goi y tra ldi:
>
Nguon nguyen lieu tir nong san d nude ta rat phong phu.
Luc luong lao dong doi dao, co kinh nghiem trong cac nganh che CTifTluon:g thuc, thuc

-

caÿpaK

pham.

- Thi trudng tieu thu rong ldn d trong va ngoai nude.
Cau 3: Dua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Cac
luong),hay hoan thanh bang sau:

song, Cong nghiep nang

-

Ten nha may thuy dien(da, dang xay dimÿ * > Nam tren he thong song
Hoa Binh, Son La
Thac Ba, Nam Mu

Tuyen Quang
Yaly, Xe Xan 3, Xe

a
3

Dray - Hling, XreVÿ3, Xre pok 4
Tri An

Hr
A

o'®

Gpi y tra ldi:

en nha may thuy dien(da, dang xay dung)

Nam tren he thong song

Hoa Binh, Son La

Song Da

Thac Ba, Nam Mu

Song Chay

Tuyen Quang

Song Gam

Yaly, Xe Xan 3,Xe Xan 3A

Song Xe Xan

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

20


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

-

Dray Hling, Xre pok 3, Xre pok 4

Song Xre Pok

Tri An

Song Dong Nai

Cau 4: Cho bang so lieu:
San luong dien nude ta giai doan 1990 - 2006

Nam

1990

1995

2000

2006

San luong dien(ty kWh)

8,8

14,7

26,7

59,1

Goi y tra ldi:

a) Ve bieu do hinh cot:
ty kWh

San lirong dien

<5ÿ
J

59,1

60

A

50
40
30

.

o*

a) Ve bieu do hinh cot the hien san luong dien nude ta giai doan 1990
b)Nhan xet su thay doi san luong dien nude ta trong thdi gian tre

O'
5ÿ

26,7

14,7

'Ll

o'S'

1990

1995

Nam
2000

2006

1)Nhan xet:

- San luong dien nude ta lien tuc tang(dan chung).
- Giai doan tang nhanh nhat tu nam 2000 den nam 2006(dan chung).
Cau 5: Ke ten cac nganh cong nghiep trong diem d nude ta.

-

Goi y tra ldi:
Cong nghiep khai thac nhien lieu: gom nganh khai thac dau khi, than da.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

21


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Cong nghiep dien: bao gom nhiet dien va thuy dien.

- Cong nghiep che bien luong thuc thuc pham.
- Cong nghiep det may.
VAI TRO,DAC DIEM PHAT TRIEN

VA PHAN BO CUA DICH VU

BAI 13

A. Kien thirc trong tam:
I. Cu cau va vai tro cua dich vu trong nen kinh te:
1. Co cau nganh dich vu:
- Dich vu la cac hoat dong dap ung nhu cau san xuat va sinh hoat cua d
Ca cau da dang, gom 3 nhom nganh: dich vu tieu dung, dich
dich vu cong
cong.
2. Vai tro cua dich vu trong san xuat va doi song:
cac nganh kinh te.
- Cung cap nguyen lieu, vat tu san xuat va tieu thu
- Tao ra moi lien he giua cac nganh san xuat, cac uqn\troij|nuac va giua nude ta vdi nude

vyÿ£nÿpÿva

-

sanÿÿÿSÿo

„g°ai.
-Tao nhieu viec lam, gop phan quan
thu nhap ldn cho nen kinh te.

VA

tronÿnaSÿ>|o ddi song nhan dan va dem lai nguon

II. Dac diem phat trien va phan bo cac nganh dich vu d nude ta:
1. Dac diem phat trien:
dong nhung chidm tdi 38,5% trong ca cau GDP
- Dich vu nude ta chiem
(nam 2002).
nfi&Hn va ngay cang da dang hoa cac loai hinh dich vu.
Nganh dich vu phat
2. Dac diem phan
-Cac hoat dong didi \V tap trung d nhung nai dong dan va kinh te phat trien.
H6 Chi Minh la hai trung tam dich vu ldn nhdt va da dang nhit d
- Ha Noi

khoaÿgÿJlao

-

vafThÿpÿid

nude ta. >1ÿÿ

B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Hay ke ten hai trung tam dich vu ldn nhat d nude ta va giai thich tai sao
\ÿilÿdich vu lai phat trien manh d day?
Gai y tra ldi:
Nude ta co hai trung tam dich vu ldn nhat va da dang nhat la: Ha Noi va Thanh pho
Ho Chi Minh. Nganh dich vu lai phat trien manh d Ha Noi va Thanh pho Ho Chi Minh, vi:
- Day la hai dau moi giao thong van tai, vien thong ldn nhat ca nude.
-Tap trung nhieu trudng dai hoc ldn, cac vien nghien cuu, cac benh vien chuyen khoa hang

dku.

- Deu la cac trung tam thuang mai, tai chinh, ngan hang ldn nhat ca nude.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

22


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

-Cac dich vu khac nhir quang cao, bao hiem, tu van, van hoa, nghe thuat, an uong,... phat
trien manh.
Cau 2: Trinh bay ca cau va vai tro cua dich vu trong nen kinh te.
Gai y tra ldi:
1. Ca cau nganh dich vu:
- Dich vu la cac hoat dong dap ung nhu cau san xuat va sinh hoat cua con ngudi.
- Co cau da dang, gom 3 nhom nganh: dich vu tieu dung, dich vu san xuat va dich vu
cpng
2. Vai tro cua dich vu trong san xuat va dbi song:

nganhlÿnÿÿ

Cung cap nguyen lieu, vat tu san xuat va tieu thu san pham cho cac
- Tao ra moi lien he giua cac nganh san xuat, cac vung trong nude va gtita iufcc ta vai nude

ngoai.
-Tao nhieu viec lam, gop phan quan trong nang cao ddi song nlran dap va dem lai nguon
thu nhap ldn cho nen kinh te.

BAI 14

GIAO THONG VAN TAI VA Bl

VIEN THONG

V-'

A. Kien thuc trong ta m:

I. Giao thong van tai:
- Co du cac loai hinh van tai, phan bo r- Cac loai hinh giao thong van tai:
- Duong bo: chiem ty trong ldri%hat ng ca cau giao thong, la phuang tien van tai chu yeu
cua nude ta.
+ Nhieu tuyen dudng duac\ÿy#rug va nang cap.
+ Phan ldn cac tuvgndlÿg giao thong phat trien theo hai hudng chinh: Bac - Nam va Dong
- Tay. Cac tuy&ÿdulÿÿuan trong nhu quoc 16 1, dudng Ho Chi Minh.
- Dudng sat|uMÿi dj(Kmg chinh la dudng sat Thong Nhat tir Ha Noi den Thanh pho Ho Chi
Minh.
- Dudfcg sdnÿ: mdi duac khai thac d mure do thap, tap trung d luu vuc van tai song Curu
luu vuc van tai song Hong.
fcfitajdng t>ien: duac phat trien nhd md rong moi quan he kinh te doi ngoai. Ba cang bien ldn
la cang Hai Phong, cang Da N3ng, cang Sai Gon,...
jDudng hang khong: dang tung bude hien dai hoa, md rong mang ludi quoc te va noi dia
NTvdi ba dku m6i chinh la Ha Noi (Noi Bai), Da NSng va Thanh phd H6 Chi Minh(Tan San

Nhdt).

- Dudng ong: dang ngay cang phat trien, chu yeu van chuyen dau md va khi.

-

II. Buu chinh vien thong:
Phat trien nhanh va hien dai cung vdi su phat trien kinh te nude ta.
Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

23


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Co nhieu loai hinh dich vu biru chinh vien thong dirge phat trien va da dang gop phan tang
toe do phat trien kinh te, nang cao dan tri va ddi song ngudi dan.
- So ngudi dung dien thoai tang vot, so thue bao Internet cung dang tang rat nhanh.
B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Cho bang so lieu:
Co cau khoi luong hang hoa van tai nude ta

(don vi: %)
Nam 1990

Nam 2004

Dudng sat

4,3

3,0

Dudng bo

58,9

66,3.

Dudng song

30,2

Dudng bien

6,5

Dudng hang khong

°,u

Loai hinh van tai

Cr

*s'

yi)o,i

nam 2004. Vi sao dudng bo lai co vai ti» qualÿrong trong van chuyen hang hoa nude ta?

***\toi y tra ldi:

Co cau khoi luong hang hoa vaÿai nude ta tu nam 1990 den nam 2004 co su thay ddi sau:
-Van tai dudng bo, dudn

trong ngay cang tang. Trong do dudng bo chiem ty
trong cao nhat va co vai tre6 ouan trong trong van chuyen hang hoa nude ta.
-Van tai dudng sat, Jwng song co ty trong ngay cang giam, trong do dudng song giam
nhieu.
-Van tai du
co ty trong thap.
cao nhat va co vai tro quan trong trong van chuyen hang hoa nude
Dudng
ta, vi dudngfedco nhieu uu diem hon so vdi cac loai hinh van tai khac nhu: tinh co dong
ngni cao vdi cac dieu kien dia hinh, co hieu qua kinh te cao tren cac cu ly van
chuyeiÿ|gan va trung binh, dap ung cac yeu cau van chuyen da dang cua khach hang.
2: Dua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Giao thong), xac dinh vi tri cac tuyen
'Xu'Vcÿd 1, quoc 16 6, dudng Ho Chi Minh - quoc 16 14, quoc 16 51 va neu y nghia cua timg
yen.
Ggi y tra ldi:
Qudc 16 1: chay tir cua khau Huu Nghi (Lang Som) Ha Noi Hu6 Thanh ph6 H6 Chi
Minh Nam Can(Ca Mau).
Y nghia: la tuyen huyet mach noi 6/7 vung kinh te, gan ket cac vung giau tai nguyen, cac
trung tarn kinh te ldn, cac vung nong nghiep tru phu, co y nghia dac biet ve kinh te xa hoi,
an ninh quoc phong cua ca nude.

taÿieÿÿrty

driÿyfeÿÿiong

b<ÿt|gÿHrong
caoÿAch

£

XÿÿÿCau

-

-

-

-

-

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

24


Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

- Quoc 16 6: chay to Ha Noi - Tuan Giao(Dien Bien).
Y nghia: noi Ha Noi vdi cac tinh Tay Bac. La true kinh te duy nhat cua vung Tay Bac, tao
dieu kien khai thac cac tiem nang va phat trien kinh te xa hoi cua vung Tay Bac.
- Duong Ho Chi Minh - quoc 16 14: to Ha Noi chay doc suon Dong Truong Son Bac, qua
Tay Nguyen -Dong Nam Bo.
Y nghia: thuc day su phat trien kinh te- xa hoi, cung co an ninh quoc phong vung nui
Tay dSt nude.
- Quoc 16 51: ndi TP HCM - Vung Tau.
Y nghia: la toyen huyet mach noi tam giac kinh te Bien Hoa - Vung Tau - Thamipha plo
anh
Chi Minh, thuc day nganh dau khi va du lich 6 Dong Nam Bo.La toyen dau

lang kinh te Dong - Tay phia Nam.

THirONG MAI VA DU LICH

BAI 15

A. Kien thuc trong tam:

&

6

I. Thuong rnsii:
1. Noi thuong:
- Phat trien vod hang hoa phong phu va da dang.<
- Mang liroi phan phoi luru thong hang hoqÿÿo cac dia phuong, tao ra mot thi trudng
thong nhat trong ca nuoc.
cac nganh kinh te tao nen muc do tap trung khac
- Quy mo dan so, sue mua va su
nhau cua cac hoat dong thuong maÿciuaVic vung trong nuoc.
Ha Noi va Thanh pho H6 irMinh la hai trung tam thuong mai, dich vu ldn va da dang
nhat nude ta.
2. Ngoai thuong:
”
mat hang va cac thi trudng xuat nhap khau.
Ngoai thuong
nSj.eu nhat vdi thi trudng khu vuc chau A - Thai Binh Duong, chau Au
- Nude ta
va Bac My. i
II. Du lich:

- Henlnang oil lich phong phu, gom: tai nguyen du lich to nhien va tai nguyen du lich nhan
van7nA|u san pham du lich dupe hinh thanh nham da dang hoa hoat dong du lich, lam tang
ySiqjih tranh ve du lich trong khu vuc.
+ich dem lai nguon thu nhap ldn, gop phan mo rong giao luu giua nude ta vdi cac nude
ren the gidi va cai thien ddi song nhan dan.
B. Cau hoi va bai tap:
Cau 1: Dua vao Atlat Dia ly Viet Nam (trang Du lich) va kien thuc da hoc, hay
chung minh nude ta co tai nguyen du lich phong phu va da dang.
Gpi y tra ldi:
Nude ta co tiem nang du lich phong phu va da dang. Tai nguyen du lich chia thanh 2 nhom:

phaÿÿn

-

budaÿ»

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí lớp 9 - Địa lí dân cư, kinh tế, sự phân hóa lãnh thổ, đề tham khảo

25