CHUC DANH NGHE NGHIEP HANG 2

I/PHẦN MỞ ĐẦU
Bản chất của văn hóa nhà trường là hệ thống giá trị ổn định và tương đối bền vững
được sản sinh và được chứa đựng trong những truyền thống tích cực, trong sức mạnh và
năng lực hiện tại, trong dư luận xã hội đang hiện diện, trong phong cách và hiệu quả hoạt
động của nhà trường. Với trường tiểu học, nét nổi bật nhất của văn hóa nhà trường chính
là mơi trường học tập, rèn luyện của trẻ và mội trường phát triển nghề nghiệp của thầy,
cô giáo.Tuy nhiên hiện nay đa số các trường chỉ quan tâm tới việc truyền thụ kiến thức
cho học sinh, chưa chú trọng đúng mức đến việc giáo dục phẩm chất đạo đức, phát triển
nhân cách con người. Một số hiện tượng tiêu cực nảy sinh không được kịp thời uốn nắn
dẫn đến những hậu quả đáng tiếc trong học sinh. Ở một số trường chưa được đảm bảo,
mối quan hệ giữa nhà trường – gia đình – xã hội lỏng lẻo, tạo điều kiện cho các tệ nạn xã
hội luồn lách, thâm nhập vào học đường. Ở một vài trường học, cơ sở vật chất phục vụ
học tập còn chưa được trang bị đầy đủ, bàn ghế thiếu thốn, sân chơi nhiều rác, nhà vệ
sinh thiếu sạch sẽ, môi trường không khí bị ơ nhiễm, tình trạng vi phạm nhân cách học
sinh, học sinh xúc phạm đến thầy, cô giáo, … làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.
Đây là những bức xúc, đòi hỏi sự quan tâm hàng đầu của các cấp lãnh đạo, các cơ quan
đoàn thể trên địa bàn.
Xây dựng văn hóa nhà trường,phát triển thương hiệu nhà trường là việc cần thiết
và cấp bách, nhất là trong xã hội và môi trường giáo dục của chúng ta hiện nay.
Trong những năm gần đây, cùng với sự xuống cấp của những giá trị tinh thần và
nếp sống văn hóa, sự sa sút của văn hóa giao tiếp trong đời sống xã hội cũng như trong
nhà trường đang đặt ra cho giáo dục những câu hỏi lớn. Nhiều hiện tượng tiêu cực liên
tiếp xảy ra làm xôn xao dư luận. Nhiều điều tai nghe mắt thấy hàng ngày trên đường
phố, trong gia đình, trong lớp học làm cho uy tín của ngành giáo dục giảm sút trầm
trọng.
Trong một tổ chức nói chung cũng như một Nhà trường, văn hóa thương hiệu luôn
tồn tại trong mọi hoạt động tổ chức đó. Vấn đề là con người có ý thức được sự tồn tại của
nó để quản lý và sử dụng sức mạnh của nó hay khơng. Bản thân văn hóa rất đa dạng và
phức tạp. Do đó, khi có những tiếp cận nghiên cứu khác nhau sẽ dẫn đến có nhiều quan
niệm về văn hóa, nhưng tựu chung lại, các nhà nghiên cứu đều có một nghĩa chung căn
bản: văn hóa là sự giáo hóa, vun trồng nhân cách con người, làm cho con người và cuộc

sống con người trở nên tốt đẹp hơn. Với sự phát triển của nền kinh tế thị trường theo định
hướng xã hội chủ nghĩa, vào những năm gần đây, văn hóa Nhà trường là một lĩnh vực rất
quan trọng để phát triển. Nhà trường là nơi hội tụ, kết tinh văn hóa để đào tạo ra những
chuẩn mực văn hóa cho xã hội.
Một tổ chức có nền văn hóa mạnh sẽ hội tụ được cái tốt, cái đẹp cho xã hội. Văn
hóa nhà trường sẽ giúp cho Nhà trường thực sự trở thành một trung tâm văn hóa giáo
dục, là nơi hội tụ sức mạnh của trí tuệ và lịng nhân ái trong xã hội, góp phần quan trọng
tạo nên sản phẩm giáo dục tồn diện.
Xuất phát từ tình hình đó, đồng thời nhằm thực hiện khẩu hiệu “Giáo dục tiểu học
là niềm tin của gia đình và xã hội”, tơi chọn đề tài: “Xây dựng văn hóa nhà trường, phát
triển thương hiệu nhà trường” làm đề tài viết bài thu hoạch lớp “Bồi dưỡng theo tiêu
chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên tiểu học hạng II”.

II/PHẦN NỘI DUNG
1.VỀ LÍ LUẬN:
1.1. Khái niệm văn hóa nhà trường


Nhà trường là đơn vị cơ sở của hệ thống giáo dục, đồng thời là một dạng của tổ
chức trong xã hội. Chính vì thế, khái niệm “văn hóa nhà trường” gắn liền với khái niệm
“văn hóa tổ chức”.
Văn hóa tổ chức được hiểu là hệ thống các giá trị khác biệt đặc trưng cho truyền
thống riêng, bản chất bền vững của tổ chức, do chính q trình phát triển tổ chức hun đúc
nên và duy trì ảnh hưởng đến mọi thành viên của tổ chức cũng như toàn bộ tổ chức đó.
Hệ thống giá trị đó có cốt lõi là những giá trị nền tảng phản ánh sứ mạng và chiến lược
phát triển của tổ chức. Như vậy, văn hóa tổ chức của cơ sở giáo dục có giá trị cốt lõi khác
với văn hóa bệnh viện văn hóa, văn hóa doanh nghiệp, …
Những hình thức của văn hóa tổ chức thường là hành vi chung của tổ chức (chúng

thưởng có tính độc quyền), hành vi quy chuẩn của quản lý và nhân viên phong cách làm
việc và giao tiếp, phong cách hành chính, phong cách trang phục, khẩu hiệu, các lễ hội
đặc trưng cho tổ chức, phong cách quản lí và tác nghiệp, những dạng cơng nghệ riêng áp
dụng cho tổ chức. Sứ mạng, mục tiêu, nhiệm vụ, hoạt động và hiệu quả của tổ chức một
mặt dựa vào luật, chính sách, năng lực của đội ngũ nhân sự, mặt khác còn phụ thuộc rất
nhiều vào các giá trị của truyền thống, đạo đức, đức tin phong cách quản lí, tác phong
làm việc, kỹ năng xã hội của các thành viên. Những ảnh hưởng vơ hình đó là thể hiện của
văn hóa tổ chức. Nhà trường khơng nằm ngồi những ảnh hưởng như vậy
Tiêu chí quyết định của văn hóa nhà trường chính là sự khác biệt. Tất cả những
yếu tố giống nhau, như nhau ở các trường như chế độ hành chính, bộ máy văn bản hành
chính, tổ chức nhân sự (kể cả Ban Giám Hiệu), cơ cấu hoạt động (khoa, ban, trung tâm,
phòng,…) là những biểu hiện chấp hành pháp luật, chính sách, quy chế, điều lệ và quy
định chung của Nhà nước. Chỉ dừng ở đó thì mọi trường khơng có khác biệt gì mấy, song
nếu tạo ra văn hóa riêng trong quản lý thì những thứ khn mẫu trên sẽ có sự khác biệt.
Tương tự như vậy, vẫn là khung Chương trình giáo dục phổ thơng, chương trình đào tạo
cao đẳng, bộ máy nhân sự giảng dạy, đội ngũ sinh viên và học sinh liệu có vẻ như nhau,
song nếu biết tạo ra văn hóa riêng trong những thứ này thì văn hóa giảng dạy và văn hóa
học tập của trường sẽ có nét khác biệt. Đặc biệt văn hóa nghề nghiệp của mỗi nhà giáo,
văn hóa học tập của mỗi người học, văn hóa quản lý của mỗi nhà quản lý càng sâu sắc thì
văn hóa nhà trường đó càng đậm đà cá tính.


Qua những phân tích trên đây có thể thấy, bản chất của văn hóa nhà trường là hệ
thống giá trị ổn định và tương đối bền vững được sản sinh từ và được chứa trong những
truyền thống tích cực, trong sức mạnh và năng lực hiện tại trong dư luận xã hội đang
hiện diện, trong phong cách và hiệu quả hoạt động của nhà trường (tổ chức giáo dục).
Với trường tiểu học nét nổi bật nhất của văn hóa nhà trường chính là mơi trường, học tập,
rèn luyện của trẻ và môi trường phát triển nghề nghiệp của thầy, cô giáo. Nhưng ở trường
cao đẳng và đại học và các tổ chức giáo dục chun nghiệp (sau phổ thơng) thì một nét
quan trọng nữa của văn hóa nhà trường là tính chuyên nghiệp của đào tạo và phát triển

nguồn nhân lực, thể hiện ở văn hóa của giảng vien, của sinh vien, của giảng dạy và học
tập theo phong cách chuyên nghiệp, của các quan hệ dịch vụ và kinh doanh của trường.
1.2. Sự cần thiết xây dựng thương hiệu cho nhà trường
Hiện nay, vấn đề thương hiệu của nhà trường hay của các thầy cô giáo chưa được đề
cập nhiều, thậm chí cịn có sự né tránh, mặc dù danh tiếng, uy tín của nhà trường và của
các thầy cô giáo vẫn là điều xã hội quan tâm.
Xét về mặt bản chất thì vấn đề thương hiệu nhà trường khơng phải là vấn đề hồn
tồn mới. Câu nói rất thông dụng “ tầm sư học đạo” vừa thể hiện sự hiếu học, vừa thể
hiện sự coi trọng những người thầy giáo giỏi, những cơ sở dạy học uy tín trong suốt lịch
sử truyền thống hiếu học của dân tộc ta. Dưới thời phong kiến, thầy đồ tự mở lớp học
(trường tư) hoặc nhân dân tự tổ chức lớp mời thầy dạy (trường dân lập) là những hình
thức nhà trường ngồi cơng lập chiếm tỉ lệ lớn trong hệ thơng trường học. Đã có những
thầy giáo giỏi, có những cơ sở giáo dục uy tín có đơng mơn sinh theo học, làm nên những
làng tiến sĩ, đào tạo ra những con người tài giỏi cho đất nước. Nhà giáo Chu Văn An
được nhân dân tôn vinh là “ Thầy giáo của mn đời” là một ví dụ điển hình về danh
hiệu, uy tín của người thầy giáo... Giai đoạn sau khi đánh đuổi thực dân Pháp giành độc
lập, chúng ta bước vào xây dựng một nền giáo dục cách mạng ở miền bắc với hệ thống
trường công lập thay cho các trường dân lập, tư thục. Nền giáo dục mới đã tạo cơ hội học
tập cho toàn dân, tạo nên sự đồng đều về mọi mặt ở các trường học. Với sự bao cấp và
tính kế hoạch cao nên người học nếu có điều kiện sẽ cứ tuần tự được học tập lên cao; sự
cạnh tranh, sàng lọc giữa các trường không gay gắt; việc chọn thầy, chọn trường không
trở thành vấn đề lớn đối với việc học của từng cá nhân cũng như toàn xã hội. Ngày nay,
khi chúng ta đẩy mạnh công cuộc đổi mới, mở rộng hội nhập và hợp tác quốc tế thì nhu


cầu đa dạng về các loại hình trường lớp, cũng như chất lượng nguồn nhân lực (sản phẩm
của quá trình giáo dục) ngày một thay đổi. Người học ngày càng có xu hưỡng tìm đến
những thầy cơ giáo có danh tiếng, đến những cơ sở giáo dục có chất lượng tốt. Ngày
10/8/2009, tại Nha Trang (Khánh Hòa), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức hội thảo quốc
tế với chủ đề “ Xây dựng thương hiệu giáo dục đại học”. Có các trường đại học hàng đầu

của Việt Nam và gần 40 trường đại học nổi tiếng trong khu vực và thế giới đã tham dự.
Điều đó cho thấy, xây dựng thương hiệu nhà trường đang là vấn đề được các cơ sở giáo
dục rất quan tâm.
Các nghiên cứu về giáo dục nước ngoài cho thấy ở nhiều nước vấn đề xây dựng,
phát triển thương hiệu của trường học là một trong những công việc không thể thiếu. Các
trường học đều có bộ phận chuyên trách, thực hiện bài bản công tác quan hệ với công
chúng và xây dựng thương hiệu.
Như vậy, vấn đề thương hiệu nhà trường ở nước ta cần được nghiên cứu và bàn bạc
sâu rộng, và trong thực tế, đang ngày càng trở nên quan trọng trong chiến lược phát triển
của mỗi nhà trường. Song vấn đề thương hiệu lại là vấn đề quan trọng trước hết đối với
các trường ngồi cơng lập. Bởi vì, khác với các trường công lập được ngân sách cấp kinh
phí, hoạt động của các trường ngồi cơng lập là do các chủ đầu tư trang trải - mà thực
chất là của chính người học chi trả. Vì vậy, các trường ngồi cơng lập phải khẳng định
được mình, phải cạnh tranh với nhau và với các trường công lập để thu hút học sinh vào
học. Trong q trình đó, trường ngồi cơng lập nào có chất lượng, có uy tín, ( hay nói
khác đi là có thương hiệu), có sự khác biệt ưu việt mới được nhiều phụ huynh học sinh
chấp nhận trả tiền cho con em vào học. Trường học thu hút sự tham gia của cha mẹ học
sinh và xã hội. Việc học tập của các em là những đóng góp cần thiết và đáng trân trọng.
1.3 Yêu cầu văn hóa Nhà trường, xây dựng thương hiệu nhà trường
Mơi trường văn hóa có vai trị cực kỳ quan trọng đối với đời sống cộng đồng và quá
trình xây dựng con người. Bởi vì, văn hóa “trở thành nhân tố thúc đẩy con người tự hoàn
thiện nhân cách, kế thừa truyền thống cách mạng của dân tộc, phát huy tinh thần yêu
nước, ý chí tự lực, tự cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”
1.4 Các yếu tố ảnh hưởng:
1.4.1. Nhận thức của cán bộ giáo viên, gia đình và các tổ chức xã hội


Để xây dựng văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường thì trước tiên cán bộ
giáo viên, nhân viên nhà trường (những người trực tiếp tham gia xây dựng) cần phải có
nhận thức đầy đủ, đúng đắn, rõ nét về nó; phải thấy rõ về ý nghĩa, tầm quan trọng, nội

dung và phương thức, nội dung và con đường xây dựng văn hóa nhà trường; thương hiệu
nhà trường về mối quan hệ giữa các thành viên trong nhà trường; về tình hình thực trạng
cũng như mục tiêu, nhu cầu mong muốn của cá nhân, tổ chức trong xây dựng văn hóa
nhà trường của đơn vị mình.
1.4.2. Điều kiện kinh tế - xã hội, văn hóa của địa phương
Điều kiện kinh tế - xã hội, văn hóa của địa phương có ảnh hưởng trực tiếp và sâu
sắc tới xây dựng và phát triển văn hóa nhà trường, bởi vì:
Điều kiện kinh tế của địa phương ảnh hưởng đến việc cung cấp các nguồn lực về
tài chính, cơ sở vật chất cho nhà trường, cho học sinh. Chính nền tảng kinh tế của địa
phương đã tạo nền tảng cho các nhà trường xây dựng trường ra trường, lớp ra lớp; tạo
điều kiện cho các chủ thể giáo dục, các thầy cô giáo có điều kiện thuận lợi giành hết thời
gian, cơng sức, trí tuệ cho cơng tác, phục vụ sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Mơi trường
văn hóa địa phương lành mạnh, phát triển sẽ tác động trực tiếp đến xây dựng văn hóa của
mỗi nhà trường, mỗi học sinh vì các nhà trường và học sinh không thể đứng trong mơi
trường khép kín.
1.4.3. Cơ chế chính sách, sự chỉ đạo của ngành giáo dục
Cơng tác xây dựng văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường có điều kiện phát
triển mạnh mẽ khi nó được xác định là một trong những nhiệm vụ chính trị hàng đầu của
nhà trường và được quan tâm chỉ đạo. Do đó địi hỏi phải có chương trình và tài liệu
riêng, chun sâu chun đề; địi hỏi những cán bộ quản lý giáo dục được bồi dưỡng cập
nhật nâng cao kiến thức kỹ năng; đòi hỏi phải có kinh phí phục vụ các hoạt động giáo
dục, phát triển văn hóa nhà trường. Vì vậy phải có cơ chế chính sách riêng về nó. Mặt
khác cơng tác xây dựng văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường sẽ được quan tâm
hơn nếu nó được đưa vào trong kế hoạch chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục; được
quan tâm trong các đợt thanh kiểm tra trường học; đánh giá xếp loại thi đua của nhà
trường.


1.5 Vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng văn hóa nhà trường,
thương hiệu nhà trường

1.5.1. Giáo viên chủ nhiệm có vai trị tác động sự phát triển văn hóa nhà trường
thương hiệu nhà trường
Giáo viên chủ nhiệm có vai trị tác động sự phát triển văn hóa nhà trường thương
hiệu nhà trường,:
- Tư duy phát triển giáo dục của giáo viên chủ nhiệm ảnh hưởng đến văn hóa nhà
trường.
- Giáo viên chủ nhiệm có vai trị quan trọng trong việc hình thành các chuẩn mực,
các giá trị cốt lõi, niềm tin.
- Sự quan tâm, chú ý của giáo viên chủ nhiệm đến cái gì…sẽ ảnh hưởng chi phối
văn hóa nhà trường.
- Giáo viên chủ nhiệm phải là người gương mẫu để học sinh noi theo.
- Giáo viên chủ nhiệm xác lập cơ chế đánh giá, thi đua khen thưởng đối với học
sinh.
1.5.2. Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn giáo dục văn hóa Nhà trường, thương hiệu
nhà trường
- Giữ vai trị dẫn dắt học sinh;
- Khuyến khích và tích cực ủng hộ học sinh;
- Tạo điều kiện để mỗi học sinh đều có cơ hội thể hiện khả năng/năng lực;
- Biểu dương những thành tích dù là nhỏ của học sinh;
- Giải quyết kịp thời, hiệu quả, dứt điểm những xung đột của học sinh;
Những giá trị văn hóa khơng phải là cố định, bất biến, nó có thể thay đổi tùy
thuộc vào sự thay đổi của xã hội, vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải ln nhắc nhở thường
xuyên những giá trị văn hóa nhà trường.
Xây dựng văn hóa nhà trường về bản chất là quá trình tổ chức việc hình thành ở
các chủ thể một hệ thống những hiểu biết, những kỹ năng và thái độ đối với việc xây
dựng văn hóa nhà trường.
Xây dựng văn hóa nhà trường lành mạnh, góp phần quan trọng vào việc nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện nhân cách học sinh, xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp giữa

thầy và trò, giữa thầy với thầy, giữa trò với trò theo chuẩn mực chung của xã hội và
những quy định riêng của ngành giáo dục.
2. VỀ THỰC TRẠNG
2.1. Thực trạng
Trường Tiểu học Nguyễn Công Trứ nằm trên địa bàn Phường 16 Quận 8, khu dân
cư đơng đúc bình qn gần 50HS/lớp. Hiện nay trường là loại hình 2buổi/ngày. Tỷ lệ học
sinh tạm trú học tại trường khá cao. Bản thân tôi hiện đang là giáo viên dạy lớp 5, kiêm
nhiệm tổ trưởng chun mơn . Do đó việc xây dựng văn hóa nhà trường và phát triển
thương hiệu nhà trường là một điều cần thiết đối với bản thân tơi .Tơi thiết nghĩ, giáo
viên Tiểu học khơng chỉ có dạy chữ mà còn phải truyền thụ và tổ chức các hoạt động
giáo dục cho các em nhằm rèn luyện năng lực, phẩm chất đạo đức cho các em.
Những biểu hiện hành vi thường gặp ở trẻ như: mất trật tự trong lớp; đi học muộn
không lý do; bỏ rác khơng đúng nơi quy định, chưa có ý thức về văn hóa xếp hàng, tỷ lệ
học sinh có một số biểu hiện hành vi vi phạm nội quy nhà trường, các chuẩn mực xã hội
có tính thường xun cịn khá cao; một số phụ huynh thiếu hợp tác với nhà trường.
Mức độ thể hiện nhận thức văn hóa nhà trường của giáo viên, học sinh và phụ
huynh chưa cao. Vì vậy, vấn đề đặt ra là các nhà trường cần phải quan tâm hơn đến khâu
triển khai và tổ chức thực hiện trong cơng tác xây dựng văn hóa nhà trường ở trường
mình để việc thực hiện có hiệu quả cao, để biến nhận thức thành việc làm, kết quả cụ thể,
không để nhận thức chỉ là để nhận thức.
Về mối quan hệ giữa học sinh với học sinh có các biểu hiện chưa tốt, chưa đoàn
kết, hợp tác, giúp đỡ nhau trong học tập, sinh hoạt nhóm cịn hạn chế, thiếu tơn trọng lẫn
nhau, nói lời khơng hay, thực trạng trên đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải tăng cường các
biện pháp giáo dục đạo đức học sinh, tăng cường phối hợp với gia đình, các tổ chức xã
hội trong thực hiện các nhiệm vụ giáo dục đạo đức, ngăn chặn đẩy lùi các hiện tượng tiêu
cực.
Xây dựng môi trường văn hóa nhà trường lành mạnh, tích cực, thân thiện mà
những cốt lõi là xây dựng bầu khơng khí tâm lý, đạo đức, nề nếp, kỷ cương, tình thương
trách nhiệm, các mối quan hệ tốt đẹp giữa nhà quản lý với giáo viên, nhân viên, giữa thầy
với thầy, giữa thầy với trò, giữa trò với trò theo các chuẩn mực chung của xã hội, những

quy định riêng của ngành giáo dục.


Đồng thời có các biện pháp để ngăn chặn, đẩy lùi, xóa bỏ các hiện tượng tiêu cực
trong nhà trường cũng như sự xâm nhập của các tệ nạn xã hội vào nhà trường.
2.2. Nguyên nhân
- Nội dung xây dựng văn hóa nhà trường,cũng như thương hiệu nhà trường chưa
được cụ thể hóa, kế hoạch đề ra chưa rõ ràng nên khi thực hiện cịn gặp nhiều khó khăn,
hiệu quả đạt được không cao.
- Công tác kiểm tra đánh giá chưa chặt chẽ và thường xuyên.
3. TẦM QUAN TRỌNG CỦA XÂY DỰNG VĂN HOÁ TRONG NHÀ TRƯỜNG,
THƯƠNG HIỆU NHÀ TRƯỜNG :
3.1. Văn hoá là một thứ tài sản lớn của bất kỳ một nhà trường nào:
Có khơng ít người đã khẳng định, văn hóa quyết định trường tồn của một tổ
chức. Đó là ý nghĩa lớn nhất của văn hố. Nó càng có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt
đối với nhà trường, bởi lẽ, hơn bất kỳ một tổ chức nào, tính văn hố là tính chất đặc thù
của nhà trường. Điều này được xác định dựa trên những căn cứ sau: (i) Nhà trường là nơi
bảo tồn và lưu truyền các giá trị văn hoá nhân loại; (ii) Nhà trường là nơi đào luyện
những lớp người mới, chủ nhân gìn giữ và sáng tạo văn hố cho tương lai; (iii) Nhà
trường là nơi con người với con người (người dạy với người học) cùng hoạt động để
chiếm lĩnh các mục tiêu văn hoá, theo những cách thức văn hố, dựa trên những phương
tiện văn hố, trong mơi trường văn hoá đại diện cho mỗi vùng, miền, địa phương.
3.2. Văn hoá tổ chức nhà trường, thương hiệu nhà trường tạo động lực làm việc:
Động lực làm việc trong nhà trường - thường được gọi là động lực sư phạm được tạo nên bởi nhiều yếu tố, trong đó văn hố là một động lực vơ hình nhưng có sức
mạnh kích cầu nhiều khi hiệu quả hơn cả các biện pháp kinh tế. Cụ thể:
- Văn hoá nhà trường thương hiệu nhà trường, giúp giáo viên, nhân viên, học sinh
thấy rõ mục tiêu, định hướng và bản chất công việc mình làm;
- Văn hố nhà trường, thương hiệu nhà trường phù hợp, tích cực tạo ra các mối
quan hệ tốt đẹp giữa các các cán bộ, giáo viên, nhân viên trong tập thể sư phạm, giữa
giáo viên và học sinh; đồng thời, tạo ra một môi trường làm việc thoải mái, vui vẻ, lành

mạnh. Đó là nền tảng tinh thần cho sự sáng tạo – điều vô cùng quan trọng đối với hoạt
động sư phạm mà đối tượng là tri thức và con người;


- Văn hố nhà trường tích cực giúp cho người dạy, người học và mỗi cá nhân trong
lực lượng xã hội xung quanh có cảm giác tự hào, hãnh diện vì được là thành viên của tổ
chức nhà trường, được làm việc vì những mục tiêu cao cả của nhà trường.
- Muốn tạo động lực cần khơi dậy nhu cầu và đáp ứng nhu cầu chính đáng của mọi
người. Khi nhu cầu còn ở mức độ thấp, động lực với người lao động sư phạm là đồng
lương, thu nhập, tiền thưởng … bó gọn trong những giá trị vật chất. Khi nhu cầu vật chất
thoả mãn một mức độ cao hơn, người lao động nói chung, nhà giáo nói riêng sẵn sàng
đánh đổi, chọn mức thu nhập thấp hơn để được làm việc ở một mơi trường hồ đồng,
thân thiện, thoải mái, được cống hiến, sáng tạo và được thừa nhận, tơn trọng và phát
triển.
3.3. Văn hố tổ chức nhà trường, thương hiệu nhà trường hỗ trợ điều phối và
kiểm sốt
Văn hóa tổ chức nhà trường hỗ trợ điều phối và kiểm soát hành vi của các cá nhân
bằng các chuẩn mực, thủ tục, quy trình, quy tắc và bằng dư luận, truyền thuyết do những
thế hệ con người trong tổ chức nhà trường xây dựng lên.
Khi nhà trường phải đối mặt với một vấn đề phức tạp, chính văn hóa tổ chức là
điểm tựa tinh thần, giúp các nhà quản lý trường học và đội ngũ giáo viên hợp tác, phát
huy trí lực để có những quyết định và sự lựa chọn đúng đắn nhằm duy trì sự ổn định và
phát triển của tổ chức nhà trường.
3.4. Văn hóa tổ chức nhà trường, thương hiệu nhà trường hạn chế tiêu cực và
xung đột
Văn hóa tổ chức nhà trường giúp các thành viên tổ chức thống nhất về cách nhận
thức vấn đề, cách đánh giá, lựa chọn, định hướng và hành động. Nó tựa như chất keo gắn
kết các thành viên lại thành một khối, tạo ra những dư luận tích cực hạn chế những biểu
hiện tiêu cực trái với quy tắc, chuẩn mực thơng thường của tổ chức. Nó hạn chế những
nguy cơ mâu thuẫn và xung đột; hoặc khi xung đột là khơng thể tránh khỏi thì văn hóa

nhà trường tạo ra hành lang pháp lý - đạo lý phù hợp để góp phần khắc phục, giải quyết
xung đột trên ngun tắc khơng để phá vỡ tính chỉnh thể của tổ chức nhà trường.
3.5. Nâng cao chất lượng các hoạt động giáo dục của nhà trường:
Tổng hợp tất cả các yếu tố trên, từ sự gắn kết, tạo động lực, điều phối kiểm soát và
hạn chế những nguy cơ làm giảm sức mạnh của tổ chức, có thể thấy rằng, văn hóa tổ


chức đã làm tăng hiệu quả các hoạt động trong nhà trường, trên cơ sở đó mà dần dần tạo
nên những phẩm chất đặc trưng riêng, khác biệt cho tổ chức trường học. Đó là cơ sở nâng
cao uy tín, “thương hiệu” của nhà trường, tạo đà cho các bước phát triển tốt hơn.
4. ĐỀ XUẤT PHƯƠNG HƯỚNG XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
TỔ CHỨC TRONG NHÀ TRƯỜNG
Trong mỗi nhà trường, văn hóa, thương hiệu tồn tại một cách tự nhiên, khách
quan. Do vậy, nhà trường nào cũng có văn hóa của riêng mình. Để tạo lập và phát triển
bản sắc văn hóa riêng ấy, mỗi nhà trường cần nhận thức rõ bản chất của văn hóa của
trường mình; đồng thời, q trình xây dựng và phát triển văn hóa ở một nhà trường phải
là việc làm lâu dài, có chủ đích rõ rang và tiếp nối của các chủ thể quản lý nhà trường
cùng với sự thống nhất, đồng thuận của tập thể sư phạm.
Xây dựng và phát triển văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường là cả một
q trình liên tục, lâu dài, khơng phải chuyện ngày một ngày hai, vì vậy cần có những
bước đi phù hợp. Các nhà nghiên cứu đã đề xuất nhiều mô hình văn hóa nhà trường.
1) Tìm hiểu mơi trường và các yếu tố ảnh hưởng tới chiến lược phát triển của
nhà trường trong tương lai xem những yếu tố nào có ảnh hưởng tích cực làm thay đổi
chiến lược phát triển của tổ chức nhà trường;
2) Xác định đâu là giá trị cốt lõi làm cơ sở cho thành công. Đây là bước cơ bản
nhất. Các giá trị cốt lõi phải là các giá trị khơng phai nhịa theo thời gian và là trái tim và
linh hồn của nhà trường;
3) Xây dựng tầm nhìn – một bức tranh lý tưởng trong tương lai – mà nhà trường
sẽ vươn tới. Đây là định hướng để xây dựng văn hóa nhà trường, thâm chí có thể tạo lập
một nền văn hóa tường lai cho nhà trường khác hẳn trạng thái hiện tại;

4) Đánh giá văn hóa hiện tại và xác định những yếu tố văn hóa nào cần thay đổi.
Văn hóa thường tiềm ẩn, khó thấy nên việc đánh giá là cực kỳ khó khăn, dẽ gây nhầm lẫn
vì các chủ thể văn hóa vốn đã hịa mình vào nền văn hóa đương đại, khó nhìn nhận một
cách khách quan sự tồn tại của những hạn chế và những mặt trái, mặt tiêu cực cần thay
đổi;
5) Tập trung nghiên cứu, đề xuất giải pháp làm gì và làm thế nào để thu hẹp
khoảng cách của những giá trị văn hóa hiện có và văn hóa tương lai của nhà trường;


6) Xác định vai trò của lãnh đạo trong việc dẫn dăt thay đổi và phát triển văn hóa
nhà trường. Lãnh đạo phải thực hiện vai trò người đề xướng, người hướng dẫn các nỗ lực
thay đổi. Lãnh đạo lại có vai trị hoạch định tầm nhìn, truyền bá cho mọi thành viên nhận
thức đúng tầm nhìn đó, có sự tin tưởng và cũng nỗ lực thực hiện; cũng như chính lãnh
đạo là người có vai trị xua đi những đám mây ngờ vực, lo âu của các thành viên trong tổ
chức nhà trường;
7) Soạn thảo một kế hoạch, một phương án hành động cụ thể, chi tiết tới từng
việc, từng người, phù hợp với các điều kiện thời gian và nguồn lực khác để có thể thực
thi được kế hoạch đó;
8) Phổ biến nhu cầu thay đổi, viễn cảnh tương lai để mọi người cùng chia sẻ, từ
đó, động viên tinh thần, tạo động lực cho đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường có sự
đồng thuận, hiểu rõ vai trị, vị trí, quyền lợi và trách nhiệm của mình trong việc nỗ lực
tham gia xây dựng, phát triển văn hóa mới cho nhà trường;
9) Giúp cho mọi người, mọi bộ phận nhận rõ những trở ngại của sự thay đổi một
cách cụ thể, từ đó, động viên, khích lệ các cá nhân mạnh dạn từ bỏ thói quen cũ khơng
tốt, chấp nhận vất vả để có sự thay đổi tích cực hơn;
10) Thể chế hóa , mơ hình hóa và củng cố, cải thiện liên tục sự thay đổi văn hóa;
coi trọng việc xây dựng và động viên mọi người noi theo các hình mẫu lý tưởng phù hợp
với mơ hình văn hóa nhà trường đang hướng tới. Sự khích lệ kèm theo một cơ chế khen
thưởng có sức động viên thiết thực là rất cần thiết;
11) Thường xuyên đánh giá văn hóa nhà trường và thiết lập các chuẩn mực mới,

những giá trị mới mang tính thời đại; đặc biệt là các giá trị học tập không ngừng và thay
đổi thường xuyên. Việc truyền bá các giá trị mới cho mọi thành viên trong nhà trường
cần được coi trọng song song với việc duy trì những giá trị, chuẩn mực tốt đã xây dựng
được là lọc bỏ những chuẩn mực, giá trị cũ lỗi thời hoặc gây ra ảnh hưởng tiêu cưc cho
tiến trình phát triển của văn hóa nhà trường.
5. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH VÀ TRIỂN KHAI TỔ CHỨC THỰC HIỆN KẾ
HOẠCH VỀ XÂY DỰNG VĂN HĨA NHÀ TRƯỜNG, THƯƠNG HIỆU NHÀ
TRƯỜNG
Mục đích của biện pháp:


- Kế hoạch được xây dựng phải đảm bảo tính khả thi và tính hiệu quả cao nhằm
định hướng tốt các hoạt động xây dựng văn hóa nhà trường.
Nội dung của biện pháp:
- Xác định cơ sở để lập kế hoạch hàng năm về hoạt động xây dựng văn hoá nhà
trường theo học kỳ, năm học. Lưu ý tính riêng biệt của trường, của lớp.
- Tổ chức sơ tổng vào cuối kỳ, cuối năm học.
Cách thức thực hiện biện pháp:
- Giáo viên chủ nhiệm nắm tình hình cụ thể của lớp để xây dựng văn hóa nhà
trường về mọi mặt.
- Đặt ra mục tiêu, chỉ tiêu phấn đấu cho học sinh
- Lựa chọn biện pháp xây dựng văn hóa nhà trường tương ứng với điều kiện thực
tế để thực hiện mục tiêu.
- Triển khai kế hoạch qua nhiều hình thức phong phú như các hoạt động giáo dục,
các phong trào thi đua, các hoạt động tập thể, sinh hoạt lớp chủ nhiệm...
- Tổ chức kiểm tra các hoạt động xây dựng văn hoá nhà trường đảm bảo theo đúng
kế hoạch đã triển khai, kịp thời nhận xét đánh giá và rút kinh nghiệm.
Điều kiện thực hiện biện pháp:
- Nắm rõ mục tiêu và nhiệm vụ trong kế hoạch phát triển giáo dục đào tạo của nhà
trường.

- Biết rõ nguồn lực cần thiết để thực hiện kế hoạch.
- Đặc điểm tình hình lớp học, trường học đối với cơng tác xây dựng văn hóa
nhà trường.
- Thu thập đầy đủ thơng tin để thực hiện các báo cáo chuyên đề về xây dựng văn
hóa nhà trường vào cuối năm học.
5.1. Tăng cường kiểm tra, đánh giá đối với việc thực hiện nề nếp, nội quy
Mục đích của biện pháp:
- Duy trì nghiêm túc kỷ cương nề nếp dạy học theo đúng nội quy của nhà trường
- Giúp học sinh thực hành những hành vi và thói quen làm việc có tổ chức, kỷ luật,
có chuẩn mực, trên cơ sở đó góp phần tích cực vào nâng cao chất lượng hiệu quả dạy học
của nhà trường.
- Thực hiện các nội dung giáo dục tồn diện (khơng chỉ về kiến thức văn hóa).


- Xây dựng một đội ngũ ban cán sự lớp vững mạnh làm lực lượng chủ đạo trong tổ
chức hoàn thành tốt các nhiệm vụ giáo dục của lớp.
Nội dung của biện pháp:
- Tổ chức cho học sinh học tập kỹ các nội quy, quy định do Nhà trường đã ban
hành.
- Thường xuyên kiểm tra đánh giá việc thực hiện nội quy, quy định của học sinh;
tổ chức uốn nắn, chấn chỉnh các sai lệch, vi phạm.
- Xóa bỏ nền nếp cũ lạc hậu, khơng cịn phù hợp, xây dựng nền nếp mới tiên tiến
có tác dụng tốt trong duy trì trật tự kỷ cương và góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
- Tổ chức thực hiện các nội dung giáo dục ngồi giờ lên lớp theo chương trình của
Nhà trường.
5.2. Xây dựng mơi trường cảnh quan văn hóa xanh – sạch – đẹp, khang trang
Mục đích của biện pháp:
- Xây dựng trường học trở thành môi trường giáo dục tốt, thân thiện để giáo viên
và học sinh gắn bó và thêm yêu mến trường.
- Nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi thành viên trong nhà trường trong việc tu

dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, phong cách mẫu mực.
- Đảm bảo chất lượng và hiệu quả giáo dục cho các hoạt động văn hóa cho học
sinh trong trường.
- Tạo mơi trường sống, mơi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh.
Nội dung của biện pháp:
- Xây dựng môi trường học đường xanh – sạch – đẹp đúng chuẩn, yên tĩnh.
- Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động dạy và học cũng
như các hoạt động văn hóa.
- Kiến tạo mơi trường sống, khuôn viên nhà trường đảm bảo phù hợp môi trường
sư phạm.
- Đẩy mạnh việc trồng cây xanh tạo sự hài hịa về khơng gian.
- Xây dựng các quy định và duy trì có hiệu quả nề nếp việc vệ sinh trường lớp
sạch sẽ hàng ngày.
Cách thức thực hiện biện pháp:


- Triển khai các kế hoạch đã xây dựng, tiêu chuẩn trường xanh – sạch – đẹp đến
học sinh.
- Lập góc thư viện lớp đảm bảo khơng gian đọc sách cho học sinh.
- Tham gia các hoạt động sinh hoạt văn hóa trong nhà trường thơng qua các hình
thức giao lưu văn nghệ, tổ chức các hội thi vào các ngày lễ trong năm.
Điều kiện thực hiện biện pháp:
- Cơ sở vật chất nhà trường, lớp học đảm bảo yêu cầu.
- Vận động xã hội hóa thu hút phụ huynh học sinh hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ với
nhà trường.
- Mỗi thành viên của nhà trường phải có ý thức xây dựng môi trường, bảo vệ cơ sở
vật chất nhà trường.
Xây dựng văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường là một q trình, địi hỏi
trách nhiệm của tất cả các thành viên trong đơn vị. Điều quan trọng là phải làm cho tất cả
các thành viên hiểu rõ vai trị, trách nhiệm của mình trong việc tham gia xây dựng văn

hoá nhà trường, đồng thời mỗi đơn vị phải đề ra các biện pháp thiết thực, có sự phối hợp
nhịp nhàng của các biện pháp nhằm đạt kết quả tốt nhất trong quá trình thực hiện.


III. KẾT LUẬN:
Văn hóa nhà trường, thương hiệu nhà trường là vấn đề thuộc phạm trù tinh thần
nhưng khơng hồn tồn trừu tượng. Đó là sự thống nhất giữa những giá trị vật chất và giá
trị tinh thần được các thành viên xây dựng qua quá trình phát triển của tổ chức. Trong
nhà trường – một thực thể có tính chất hành chính-sư phạm, văn hóa khơng chỉ là mơi
trường bên ngồi tác động tới đời sống tư tưởng, tình cảm của các thành viên mà còn là
cơ cấu vận hành, phương pháp, cách thức hoạt động của nhà trường. Văn hóa nhà trường
thực sự là động lực cho sự phát triển của mỗi nhà trường, tạo nên thương hiệu cho nhà
trường. Bởi vậy, quan tâm xây dựng và phát triển văn hóa nhà trường trong mỗi nhà
trường là con đường đúng đắn và hiệu quả để góp phần nâng cao chất lượng thực của mỗi
nhà trường.
Trong thời gian qua, cơng tác xây dựng văn hóa nhà trường,thương hiệu nhà
trường chưa được coi trọng và quan tâm đầy đủ, đúng mức. Cơng tác xây dựng văn hóa
nhà trường khơng chỉ phụ thuộc vào tinh thần, thái độ và tính tích cực của các chủ thể
trong nhà trường trong quá trình tham gia các hoạt động tập thể, mà còn phụ thuộc vào
nhận thức và năng lực xây dựng văn hóa nhà trường của nhà quản lý, phụ thuộc vào
những cách thức tổ chức các hoạt động văn hóa, hay chính là hệ thống những biện pháp
xây dựng văn hóa nhà trường.
Trên đây là bài thu hoạch kiến thức và kĩ năng thu nhận được từ chương trình bồi
dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên tiểu học hạng II. Nội dung còn
chưa đầy đủ, rất mong quý thầy cơ giảng viên trường Đại học Sài Gịn bổ sung và góp ý .
Tơi xin chân thành cảm ơn.
Quận 8 , ngày 21 tháng 3 năm 2019
NGƯỜI VIẾT

TRẦN THỊ THU TRANG

PHỤ LỤC
STT

Nội dung

Trang

1
2

I. PHẦN MỞ ĐẦU
II. NỘI DUNG

1
3

3

III. KẾT LUẬN

16

Tài liệu tham khảo
1/ Tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên Tiểu học hạng II
của Bộ Giáo dục và đào tạo – Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam.
2/Nghị quyết 29 NQ-TW về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục
3/ Nghị định số 404/QĐ -TTg ngày 27 tháng 3 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ về
việc phê chuẩn Đề án đổi mới Chương trình, SGK giáo dục phổ thơng .