Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách công tại Thành phố Hồ Chí Minh”

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT TP. HCM
KHOA KINH TẾ
----------

BÀI TIỂU LUẬN
MƠN HỌC: CHÍNH SÁCH CƠNG

Đề tài: “Thực tiễn thực hiên chính sách
cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”
GVHD
:TS. Bùi Quang Xuân
Học viên : Võ Hoàng Thủy Tiên –
MSHV: 1921443 - Lớp QLKT K19A

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2020


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

LỜI NĨI ĐẦU
Theo PGS.TS Văn Tất Thu - Nguyên Thứ trƣởng Bộ Nội vụ: “Chính sách cơng là
chính sách của nhà nƣớc, ra đời, tồn tại và phát triển cùng với sự ra đời, tồn tại, phát triển
của nhà nƣớc. Chính sách cơng có vai trị quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát
triển đất nƣớc. Với nghĩa rộng hơn: Chính sách cơng là chính sách của nhà nƣớc, là kết
quả cụ thể hóa chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng cầm quyền thành các quyết định, tập hợp
các quyết định chính trị có liên quan với nhau, với mục tiêu, giải pháp, công cụ cụ thể
nhằm giải quyết các vấn đề thuộc chức năng, nhiệm vụ của nhà nƣớc, duy trì sự tồn tại và
phát triển của nhà nƣớc, phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ ngƣời dân. Do đó chính
sách cơng có vai trị và ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quản trị quốc gia”.
Chính sách cơng ở Việt Nam thƣờng đƣợc thể chế hóa thành các văn bản quy
phạm pháp luật nhằm tạo căn cứ pháp lý cho việc thi hành, song nó bao gồm những

phƣơng án hành động khơng mang tính bắt buộc, mà có tính định hƣớng, kích thích phát
triển.
Để phát triển đất nƣớc cần có sự hồn thiện quy trình chính sách; trong đó có tổ
chức thực hiện chính sách là một bƣớc đặc biệt quan trọng của quy trình chính sách. Thực
hiện hay cịn gọi là thực thi chính sách phải đƣợc chú trọng và kết hợp nhiều công đoạn,
quyết định sự thành bại của một chính sách cơng.
Từ đó, việc thực thi chính sách cơng khơng chỉ góp phần thực hiện tốt các mục tiêu
của chính sách mà cịn khẳng định tính đúng đắn của chính sách, góp phần nâng cao niềm
tin của đối tƣợng quản lý đối với chủ thể chính sách cũng nhƣ niềm tin của nhân dân đối
với các cấp ủy Đảng và chính quyền.
Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố lớn nhất Việt Nam về dân số và kinh tế,
đứng thứ hai về diện tích, đồng thời cũng là một trong những trung tâm kinh tế và văn
hóa, giáo dục quan trọng nhất của cả nƣớc, vì vậy, việc thực thi chính sách cơng có ảnh
hƣởng đặc biệt quan trọng.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, việc tổ chức thực thi chính sách trong thời
gian qua vẫn cịn nhiều bất cập, chƣa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ kinh tế
phát triển vƣợt bậc. Vì vậy việc tìm hiểu thực trạng thực hiện chính sách cơng có ý nghĩa
thực tiễn sâu sắc, phân tích các nút thắt đang là rào cản khiến kinh tế của thành phố Hồ
Chí Minh khơng thể bứt phá và cạnh tranh đƣợc với các thành phố trong khu vực. Đó là
lý do em chọn đề tài tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ
Chí Minh”.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | LỜI NÓI ĐẦU

2


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

MỤC LỤC

LỜI NĨI ĐẦU ....................................................................................................................... 2
MỤC LỤC.............................................................................................................................. 3
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG .................................................... 4
I. Khái niệm chính sách cơng ......................................................................................... 4
1. Các định nghĩa chính sách cơng .............................................................................. 4
2. Các định trưng chính sách cơng .............................................................................. 5
II. Thực thi chính sách cơng và ý nghĩa thực thi chính sách ........................................... 6
1. Khái niệm thực thi chính sách cơng ........................................................................ 6
2. Ý nghĩa thực thi chính sách ...................................................................................... 6
III. Yếu tố ảnh hƣởng đến việc thực thi chính sách cơng.............................................. 7
1. Yếu tố khách quan: ................................................................................................... 7
2. Yếu tố chủ quan :...................................................................................................... 8
IV. Quy trình tổ chức thực thi chính sách cơng ............................................................. 8
1. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách cơng ....................................... 8
2. Phổ biến, tun truyền chính sách cơng .................................................................. 9
3. Phân cơng, phối hơp thực hiện chính sách cơng................................................... 10
4. Đơn đốc thực hiện chính sách cơng ....................................................................... 10
5. Tổng kết thực chi chính sách cơng......................................................................... 10
V. Mơ hình tổ chức thực thi chính sách. ........................................................................ 11
1. Mơ hình động ......................................................................................................... 11
2. Mơ hình tĩnh ........................................................................................................... 11
3. Mơ hình kết hợp...................................................................................................... 12
CHƢƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH. .......................................................................................................................... 13
I. Chính sách cơng và việc tổ chức thực hiện ở thành phố Hồ Chí Minh .................... 13
II. Các yếu tố chủ quan ảnh hƣởng đến thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí Minh 14
III. Các yếu tố khách quan ảnh hƣởng đến thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí
Minh 15
IV. Những hạn chế, bất cập trong thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí Minh ....... 16
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ THỰC

HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................... 18
I. Một số giải pháp, kiến nghị nhằm áp dụng và hồn thiện quy trình đánh giá tác
động của chính sách trong q trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật ................. 18
II. Một số giải pháp, kiến nghị cải thiện việc tổ chức thực hiện chính sách cơng tại TP.
Hồ Chí Minh ..................................................................................................................... 18
KẾT LUẬN .......................................................................................................................... 21
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 22

Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | MỤC LỤC

3


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG
I. Khái niệm chính sách cơng
1. Các định nghĩa chính sách cơng
Chính sách cơng trong tiếng Anh là Public policy.
Theo PGS.TS Văn Tất Thu - Nguyên Thứ trƣởng Bộ Nội vụ: “Chính sách cơng là
chính sách của nhà nƣớc, ra đời, tồn tại và phát triển cùng với sự ra đời, tồn tại, phát triển
của nhà nƣớc. Chính sách cơng có vai trị quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát
triển đất nƣớc. Với nghĩa rộng hơn: Chính sách cơng là chính sách của nhà nƣớc, là kết
quả cụ thể hóa chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng cầm quyền thành các quyết định, tập hợp
các quyết định chính trị có liên quan với nhau, với mục tiêu, giải pháp, công cụ cụ thể
nhằm giải quyết các vấn đề thuộc chức năng, nhiệm vụ của nhà nƣớc, duy trì sự tồn tại và
phát triển của nhà nƣớc, phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ ngƣời dân. Do đó chính
sách cơng có vai trị và ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quản trị quốc gia”.
Còn trên thế giới, chính sách cơng đƣợc nhiều nhà luật sƣ, nhà chính trị học định
nghĩa sau:

Theo Peter Aucoin năm 1971: “Chính sách cơng bao gồm các hoạt động thực tế do
chính phủ tiến hành”.
Theo William Jenkin năm 1978: “Chính sách cơng là một tập hợp các quyết định
có liên quan lẫn nhau của một nhà chính trị hay một nhóm các nhà chính trị gắn liền với
việc lựa chọn các mục tiêu và các giải pháp để đạt các mục tiêu đó”.
Theo Thomas R. Dye năm 1984: “Chính sách cơng là cái mà chính phủ lựa chọn
làm hay khơng làm”.
Theo B. Guy Peter năm 1990: “Chính sách cơng là tồn bộ các hoạt động của nhà
nƣớc có ảnh hƣởng một cách trực tiếp hay gián tiếp đến cuộc sống của mọi cơng dân”.
Theo William N. Dunn năm 1992: “Chính sách công là một kết hợp phức tạp
những sự lựa chọn liên quan lẫn nhau, bao gồm cả các quyết định không hành động, do
các cơ quan nhà nƣớc hay các quan chức nhà nƣớc đề ra”.
Theo Charle L. Cochran and Eloise F. Malone năm 1995: “Chính sách cơng bao
gồm các quyết định chính trị để thực hiện các chƣơng trình nhằm đạt đƣợc những mục
tiêu xã hội”.
Theo B. Guy Peters năm 1999: “Nói cách đơn giản nhất, chính sách cơng là tổng
hợp các hoạt động của chính phủ/chính quyền, trực tiếp hoặc thơng qua tác nhân bởi vì nó
có ảnh hƣởng tới đời sống của cơng dân”.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

4


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

Theo Clarke E. Cochran, et al năm 1999: “Thuật ngữ chính sách cơng ln chỉ
những hành động của chính phủ/chính quyền và những ý định quyết định hành động này;
hoặc chính sách cơng là kết quả của cuộc đấu tranh trong chính quyền để ai giành đƣợc
cái gì”.

Theo James Anderson năm 2003: “Chính sách là một q trình hành động có mục
đích mà một cá nhân hoặc một nhóm theo đuổi một cách kiên định trong việc giải quyết
vấn đề”.
Theo Kraft and Furlong năm 2004: “Chính sách cơng là một q trình hành động
hoặc khơng hành động của chính quyền để đáp lại một vấn đề cơng cộng. Nó đƣợc kết
hợp với các cách thức và mục tiêu chính sách đã đƣợc chấp thuận một cách chính thức,
cũng nhƣ các quy định và thơng lệ của các cơ quan chức năng thực hiện những chƣơng
trình”.
2. Các định trưng chính sách cơng
- Chủ thể ban hành chính sách công là Nhà nƣớc. Nhà nƣớc ở đây đƣợc hiểu là các
cơ quan có thẩm quyền trong bộ máy nhà nƣớc, bao gồm: Quốc hội, Chính, các Bộ, chính
quyền địa phƣơng các cấp,... Chính sách cơng do Nhà nƣớc đề ra và tổ chức thực thi, các
chính sách cơng của nhà nƣớc hƣớng vào việc tạo ra những động lực và phát huy sức
mạnh nội tại trong dân, tạo dựng nguồn vốn, môi trƣờng và điều kiện kinh tế để thực hiện
sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc.
- Chính sách cơng gồm nhiều quyết định có liên quan lẫn nhau. Chính sách là một
chuỗi hay một loạt các quyết định cùng hƣớng vào việc giải quyết một vấn đề chính sách,
do một hay nhiều cấp khác nhau trong bộ máy nhà nƣớc ban hành trong một thời gian dài.
Một chính sách có thể đƣợc thể chế hóa thành các văn bản pháp luật để tạo căn cứ pháp lí
cho việc thực thi.
- Các quyết định này là những quyết định hành động. Chính sách cơng trƣớc hết thể
hiện dự định của nhà hoạch định chính sách làm thay đổi hay duy trì một hiện trạng nào
đó. Chính sách cơng cịn phải bao gồm các hành vi thực hiện những dự định nói trên và
đƣa lại những kết quả thực tế.
- Chính sách cơng tập trung giải quyết một vấn đề đang đặt ra trong đời sống kinh tế
xã hội theo những mục tiêu xác định. Khác với các loại cơng cụ quản lí khác nhƣ chiến
lƣợc, kế hoạch của nhà nƣớc là những chƣơng trình hành động tổng quát, bao quát một
hoặc nhiều lĩnh vực kinh tế xã hội, đặc điểm của chính sách cơng là chúng đƣợc đề ra và
đƣợc thực hiện nhằm giải quyết một hoặc một số vấn đề đang đặt ra trong đời sống xã
hội.

- Chính sách cơng bao gồm những việc nhà nƣớc định làm và khơng định làm. Điều
đó có nghĩa là, khơng phải mọi mục tiêu của chính sách cơng đều dẫn tới hành động, mà
Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

5


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

có thể là u cầu của chủ thể khơng đƣợc hành động. Ví dụ, chính sách thả nổi giá cả xác
định việc Nhà nƣớc không can thiệp vào sự lên xuống của giá cả mà để chúng biến động
theo cơ chế thị trƣờng.
- Chính sách cơng tác động đến các đối tƣợng của chính sách. Đối tƣợng chính sách
là những ngƣời chịu sự tác động hay điều tiết của chính sách. Phạm vi điều tiết của chính
sách có thể rộng hay hẹp tùy theo nội dung của từng chính sách.
- Chính sách cơng đƣợc nhà nƣớc đề ra nhằm phục vụ lợi ích chung của cộng đồng
hoặc của quốc gia. Trên thực tế có tình trạng là một chính sách cơng đem lại lợi ích cho
nhóm dân cƣ này nhiều hơn so với nhóm dân cƣ khác, thậm chí có nhóm bị thiệt thịi.1
II. Thực thi chính sách cơng và ý nghĩa thực thi chính sách
1. Khái niệm thực thi chính sách cơng
Thực thi chính sách cơng là q trình đƣa chính sách cơng vào thực tiễn đời sống
xã hội thông qua việc ban hành các văn bản, chƣơng trình, dự án thực thi chính sách cơng
và tổ chức thực hiện chúng nhằm hiện thực hóa mục tiêu chính sách cơng. 2
Tổ chức thực thi chính sách cơng là một khâu hợp thành chu trình chính sách, nếu
thiếu vắng cơng đoạn này thì chu trình chính sách khơng thể tồn tại. Tổ chức thực thi
chính sách công là trung tâm kết nối các bƣớc trong chu trình chính sách cơng thành một
hệ thống, nhất là với hoạch định chính sách. So với các khâu khác trong chu trình chính
sách, tổ chức thực thi có vị trí đặc biệt quan trọng, vì đây là bƣớc hiện thực hố chính
sách trong đời sống xã hội.
2. Ý nghĩa thực thi chính sách

Trong quản lý, Nhà nƣớc phải đối xử với nhiều đối tƣợng có quan hệ khác nhau
nên việc thực thi chính sách nhằm biến ý đồ chính sách thành hiện thực là rất quan trọng.
Trong hệ thống các thành phần hiện có, kinh tế nhà nƣớc giữ vai trị chủ đạo. Do địa vị
chính trị, kinh tế, xã hội và pháp lý của từng đối tƣợng thuộc các thành phần này khơng
giống nhau, nên vai trị của chúng đối với sự nghiệp phát triển xã hội ở nƣớc ta cũng khác
nhau. Để phát huy tác dụng của các đối tƣợng trong quá trình vận động đến mục tiêu, nhà
nƣớc có thái độ ứng xử một cách thích hợp với mỗi vấn đề phát sinh thuộc các thành phần
kinh tế khác nhau. Tuỳ theo yêu cầu quản lý phát triển nền kinh tế ở từng thời kỳ, nhà
nƣớc chủ động ban hành các chính sách cơng để thể hiện ý chí trong quan hệ với các
thành phần kinh tế theo định hƣớng. Nhƣ vậy có thể nói, thực thi chính sách cơng là giai
đoạn biến thái độ ứng xử của nhà nƣớc với các đối tƣợng quản lý thành hiện thực.
Bên cạnh đó, mục tiêu chính sách cơng có liên quan đến nhiều hoạt động chính trị,
kinh tế, xã hội theo những cấp độ khác nhau, nên không thể cùng một lúc giải quyết tất cả
1
2

Tài liệu tham khảo: Giáo trình Chính sách cơng, NXB Tài chính
TS Lê Như Thanh, TS Lê Văn Hòa: Hoạch định và thực thi chính sách cơng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2016.

Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

6


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

các vấn đề có liên quan và cũng không thể đốt cháy giai đoạn của mỗi q trình. Tổ chức
thực thi chính sách cơng để giải quyết các vấn đề trong mối quan hệ biện chứng với mục
tiêu cơ bản nhất để thúc đẩy quá trình vận động của cả hệ thống đến mục tiêu chung. Mục
tiêu chính sách cơng chỉ có thể đạt đƣợc thơng qua thực thi chính sách, đồng thời giữa các

mục tiêu chính sách cơng có quan hệ chặt chẽ, ảnh hƣởng rất lớn đến nhau và đến mục
tiêu chung.
Ngồi ra, tính đúng đắn của chính sách sẽ đƣợc khẳng định thơng qua việc giải
quyết các mâu thuẫn bằng chính sách đã hiệu quả hay khơng của vấn đề chính sách. Vấn
đề chính sách tự nó đã phản ánh nhu cầu cơ bản của xã hội về việc giải quyết mâu thuẫn
phát sinh. Nếu nhu cầu đó là chính đáng, bức xúc cần đƣợc đáp ứng để xã hội tồn tại, phát
triển thì vấn đề chính sách đƣợc coi là đúng đắn và ngƣợc lại. Chính sách cơng đúng đắn
là chính sách đáp ứng đầy đủ các yêu cầu (tiêu chuẩn) của một chính sách tốt. Tuy nhiên,
một chính sách cơng sau khi hoạch định đƣợc coi là tốt thì giá trị của nó cũng chỉ mới
dừng lại ở phƣơng diện nguyện vọng, mong muốn mà thơi. Tính chuẩn mực của chính
sách công ở giai đoạn này cũng mới chỉ là sự thừa nhận của chủ thể ban hành chính sách
cơng. Một khi chính sách cơng đƣợc triển khai thực hiện rộng rãi trong đời sổng xã hội,
thì tính đúng đắn của nó đƣợc khẳng định ở mức cao hơn, tức là đƣợc cả xã hội thừa
nhận, nhất là các đối tƣợng thụ hƣởng chính sách.
Cuối cùng, chính sách ngày càng hồn chỉnh thơng qua việc thực thi chính sách,
bởi chính sách công đƣợc hoạch định bởi một tập thể, nên không thể tránh khỏi sự ảnh
hƣởng của ý chí chủ quan. Khơng phải ý chí chủ quan chỉ ảnh hƣởng đến q trình hoạch
định chính sách, mà cịn tác động qua nhiều q trình phân tích, dự báo, lựa chọn để có
đƣợc mục tiêu, biện pháp chính sách. Đồng thời, các quá trình kinh tế, xã hội lại thƣờng
xuyên vận động phát triển, trong khi chính sách đƣợc hoạch định lại dựa chủ yếu vào thực
trạng của môi trƣờng sống và có khoảng cách khá lớn về thời gian kể từ khi hoạch định
đến lúc tổ chức thực thi. Do ảnh hƣởng của ý chí chủ quan và sự vận động, phát triển của
mơi trƣờng nên giữa chính sách cơng và thực tế xã hội trong giai đoạn tổ chức thực thi
chắc chắn có khoảng cách cần đƣợc lấp đầy bằng những điều chỉnh về chính sách hay các
biện pháp tổ chức thực thi chính sách. Những điều chỉnh bổ sung về mục tiêu hay biện
pháp chính sách cơng trong q trình thực thi, chính là hoạt động hồn chỉnh những chính
sách đang có và góp phần đúc rút kinh nghiệm cho hoạch định các chính sách kỳ sau.3
III. Yếu tố ảnh hưởng đến việc thực thi chính sách cơng
1. Yếu tố khách quan:
- Tính chất của vấn đề chính sách. Nếu vấn đề chính sách đơn giản liên quan đến ít

đối tƣợng thì thực thi sẽ dễ dàng và đơn giản hơn. Tính chất của vấn đề có ảnh hƣởng
khách quan đến việc tổ chức thực thi chính sách nhanh hay chậm, thuận lợi hay khó khăn.
3

Tài liệu tham khảo: Giáo trình Chính sách cơng, NXB Tài chính

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

7


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

- Mơi trƣờng tồn tại chính sách: là yếu tố liên quan đến các hoạt động kinh tế, chính
trị, văn hố, xã hội, an ninh quốc phịng...điều này nói lên rằng một mơi trƣờng ổn định ít
biến đổi về chính trị sẽ đƣa tới sự ổn định về hệ thống chính sách và thực thi thuận lợi.
Nếu các bộ phận của mơi trƣờng ổn định thì nó sẽ tạo cho các hoạt động thực thi dễ dàng.
- Mối quan hệ giữa các đối tƣợng thực thi chính sách: là sự thể hiện thống nhất hay
khơng về lợi ích của các đối tƣợng trong q trình thực hiện mục tiêu chính sách. Nếu
mối quan hệ này có mâu thuẫn thì sẽ ảnh hƣởng đến cơng tác tổ chức.
- Tiềm lực của đối tƣợng thực thi chính sách: là thực lực và tiềm năng của các nhóm
trong mối quan hệ so sánh với các nhóm đối tƣợng khác. Tiềm lực này thể hiện trên các
phƣơng diện chính trị, kinh tế, xã hội....
- Đặc tính của đối tƣợng chính sách: là những tính chất đặc trƣng mà các đối tƣợng
có đƣợc từ bản tính cố hữu hoặc do mơi trƣờng sống tạo nên, các đặc tính nhƣ tính tự
giác, kỷ luật, sáng tạo.... gắn liền với mỗi đối tƣợng thực thi chính sách do đó cần biết
cách khơi dậy hay kiềm chế nó để có kết quả tốt nhất cho q trình thực thi chính sách.
2. Yếu tố chủ quan :
- Thực hiện đúng quy trình thực thi chính sách, việc tuân thủ quy trình là một
nguyên tắc quản lý.

- Năng lực thực thi chính sách của cán bộ cơng chức: là các tiêu chí về đạo đức,
cơng cụ, năng lực nếu thiếu các điều kiện này thì việc thực thi sẽ khơng hiệu quả. Cịn nếu
các cán bộ, cơng chức có năng lực mà kết hợp với các yếu tố khác thuận lợi sẽ mang lại
một kết quả thực sự.
- Điều kiện vật chất của thực thi chính sách: là yếu tố ngày càng có vị trí quan trọng
để cùng yếu tố nhân sự và các yếu tố khác thực thi thắng lợi chính sách cơng. Các điều
kiện vật chất này là các trang thiết bị nhà nƣớc đầu tƣ cho quá trình quản lý và khi thực
thi chính sách thì họ dùng để tun truyền, phổ biến các chính sách.
Sự đồng tình ủng hộ của dân chúng: là nhân tố có vai trị đặc biệt quan trọng quyết
định sự thành bại của 1 chính sách. Các chính sách là những vấn đề lớn lao, do đó cần có
sự đóng góp sức ngƣời, sức của trong suốt quá trình thực thi.
IV. Quy trình tổ chức thực thi chính sách cơng
Có 5 bƣớc thực hiện nhƣ sau:
1. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách cơng
Việc xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách vì q trình tổ chức thực
thi chính sách cơng là q trình phức tạp, diễn ra trong một thời gian dài, vì thế chúng cần
đƣợc lập kế hoạch, chƣơng trình để các cơ quan nhà nƣớc triển khai thực hiện chính sách
một cách chủ động hoàn toàn. Kế hoạch triển khai thực thi chính sách cơng đƣợc xây
Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

8


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

dựng trƣớc khi đƣa chính sách vào cuộc sống. Các cơ quan triển khai thực thi chính sách
từ Trung ƣơng đến địa phƣơng đều phải xây dựng kế hoạch, chƣơng trình thực hiện. Kế
hoạch triển khai thực thi chính sách cơng bao gồm những nội dung cơ bản sau:
- Lập kế hoạch tổ chức điều hành cần đảm bảo những dự kiến về hệ thống các cơ
quan chủ trì và phối hợp triển khai thực hiện chính sách; số lƣợng và chất lƣợng nhân sự

tham gia tổ chức thực thi; những dự kiến về cơ chế trách nhiệm của cán bộ quản lý và
công chức thực thi; cơ chế tác động giữa các cấp thực thi chính sách.
- Xác định kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực nhƣ dự kiến về các cơ sở kiến trúc,
trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho tổ chức thực thi chính sách; các nguồn lực tài chính,
các vật tƣ văn phòng phẩm...
- Xác định thời gian triển khai thực hiện thông qua dự kiến về thời gian duy trì chính
sách; dự kiến các bƣớc tổ chức triển khai thực hiện từ tuyên truyền chính sách đến tổng
kết rút kinh nghiệm. Mỗi bƣớc đều có mục tiêu cần đạt đƣợc và thời gian dự kiến cho việc
thực hiện mục tiêu. Có thể dự kiến mỗi bƣớc cho phù hợp với một chƣơng trình cụ thể
của chính sách.
- Lên kế hoạch kiểm tra thực thi chính sách là những dự kiến về tiến độ, hình thức,
phƣơng pháp kiểm tra, giám sát tổ chức thực thi chính sách.
- Xây dựng dự kiến những nội quy, quy chế trong thực thi chính sách công bao gồm
nội quy, quy chế về tổ chức, điều hành; về trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền hạn của cán
bộ, công chức và các cơ quan nhà nƣớc tham gia tổ chức điều hành chính sách; về các
biện pháp khen thƣởng, kỷ luật cá nhân, tập thể trong tổ chức thực thi chính sách...
Dự kiến kế hoạch thực thi ở cấp nào do lãnh đạo cấp đó xem xét thông
qua.Sau khi đƣợc quyết định thông qua, kế hoạch thực thi chính sách mang giá trịpháp lý,
đƣợc mọi ngƣời chấp hành thực hiện. Việc điều chỉnh kế hoạch cũng do cấp có thẩm
quyền thơng qua kế hoạch quyết định.
2. Phổ biến, tun truyền chính sách cơng
Sau khi bản kế hoạch triển khai thực hiện đƣợc thông qua, các cơ quan nhà nƣớc
tiến hành triển khai tổ chức thực hiện theo kế hoạch. Việc trƣớc tiên cần làm trong quá
trình này là tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia thực hiện chính sách cơng. Đây là
một hoạt động quan trọng, có ý nghĩa lớn với cơ quan nhà nƣớc và các đối tƣợng thực thi
chính sách cơng. Tun truyền, vận động thực thi chính sách cơng cần đƣợc thực hiện
thƣờng xun, liên tục, kể cả khi chính sách cơng đang đƣợc thi hành, để mọi đối tƣợng
cần đƣợc tuyên truyền ln củng cố lịng tin vào chính sách và tích cực thực thi chính
sách. Việc phổ biến, tuyên truyền chính sách đƣợc thực hiện bằng nhiều hình thức nhƣ
trực tiếp tiếp xúc, trao đổi với các đối tƣợng tiếp nhận; gián tiếp qua các phƣơng tiện

thông tin đại chúng... Tuỳ theo yêu cầu của các cơ quan quản lý, tính chất của từng loại
Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CÔNG

9


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

chính sách và điều kiện cụ thể mà có thể lựa chọn các hình thức tun truyền, vận động
thích hợp.
3. Phân cơng, phối hơp thực hiện chính sách cơng
Bƣớc tiếp theo sau bƣớc tun truyền, phổ biến là phân công, phối hợp các cơ
quan, đơn vị tổ chức thực hiện chính sách cơng theo kế hoạch đƣợc phê duyệt. Chính sách
cơng đƣợc thực thi trên phạm vi rộng lớn, tối thiểu cũng là một địa phƣơng - vì thế số
lƣợng cá nhân và tổ chức tham gia thực thi chính sách là rất lớn. Số lƣợng tham gia bao
gồm các đối tƣợng tác động của chính sách, nhân dân thực hiện và bộ máy tổ chức thực
thi của nhà nƣớc. Khơng chỉ có vậy, các hoạt động thực hiện mục tiêu chính sách cơng
diễn ra cũng hết sức phong phú, phức tạp theo không gian và thời gian, chúng đan xen
nhau, thúc đẩy hay kìm hãm nhau theo quy luật... Bởi vậy, muốn tổ chức thực thi chính
sách có hiệu quả cần phải tiến hành phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý ngành,
các cấp chính quyền địa phƣơng, các yếu tố tham gia thực thi chính sách và các q trình
ảnh hƣởng đến thực hiện mục tiêu chính sách. Trong thực tế ngƣời ta thƣờng hay phân
cơng cơ quan chủ trì và các cơ quan phối hợp thực hiện một chính sách cụ thể nào đó.
Chính sách có thể tác động đến lợi ích của một bộ phận dân cƣ, nhƣng kết quả tác động
lại liên quan đến nhiều yếu tố, quá trình thuộc các bộ phận khác nhau, nên cần phải phối
hợp chúng lại để đạt yêu cầu quản lý.
4. Đôn đốc thực hiện chính sách cơng
Đơn đốc thực hiện chính sách công là hoạt động của cơ quan, cán bộ, công chức có
thẩm quyền thực hiện thơng qua các cơng cụ hữu ích nhằm làm cho các chủ thể thực thi
nêu cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện các biện pháp theo định hƣớng chính sách.

Trên thực tế, khi triển khai thực hiện chính sách, khơng phải bộ phận nào cũng làm tốt,
làm nhanh nhƣ nhau, vì thế cần có hoạt động đôn đốc để vừa thúc đẩy các chủ thể nỗ lực
nhiều hơn để hoàn thành nhiệm vụ, vừa phòng, chống những hành vi vi phạm quy định
trong thực hiện chính sách cơng.
5. Tổng kết thực chi chính sách cơng
Tổ chức thực thi chính sách cơng đƣợc tiến hành liên tục trong thời gian duy trì
chính sách. Trong q trình đó ngƣời ta có thể đánh giá từng phần hay tồn bộ kết quả
thực thi chính sách, trong đó đánh giá toàn bộ đƣợc thực hiện sau khi kết thúc chính sách.
Đánh giá tổng kết trong bƣớc tổ chức thực thi chính sách đƣợc hiểu là q trình xem xét,
kết luận về chỉ đạo - điều hành và chấp hành chính sách của các đối tƣợng thực thi chính
sách. Đối tƣợng đƣợc xem xét, đánh giá tổng kết về chỉ đạo điều hành thực thi chính sách
là các cơ quan nhà nƣớc từ Trung ƣơng đến cơ sở. Ngoài ra, còn xem xét cả vai trò, chức
năng của các tổ chức chính trị, chính trị - xã hội và xã hội trong việc tham gia thực thi
chính sách cơng. Cơ sở để đánh giá, tổng kết công tác chỉ đạo, điều hành thực thi chính
sách cơng trong các cơ quan nhà nƣớc là kế hoạch đƣợc giao và những nội quy, quy chế
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

10


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

đƣợc xây dựng ở bƣớc 1 của phần này. Đồng thời còn kết hợp sử dụng các văn bản liên
tịch giữa cơ quan nhà nƣớc với các tổ chức xã hội và các văn bản quy phạm khác để xem
xét tình hình phối hợp chỉ đạo, điều hành thực thi chính sách cơng của các tổ chức chính
trị và xã hội với Nhà nƣớc.
Bên cạnh việc tổng kết, đánh giá kết quả chỉ đạo, điều hành của các cơ quan nhà
nƣớc, còn xem xét, đánh giá việc thực thi của các đối tƣợng tham gia thực hiện chính sách
cơng bao gồm các đối tƣợng thụ hƣởng lợi ích trực tiếp và gián tiếp từ chính sách, nghĩa
là tất cả các thành viên xã hội với tƣ cách là công dân. Thƣớc đo đánh giá kết quả thực thi

của các đối tƣợng này là tinh thần hƣởng ứng với mục tiêu chính sách và ý thức chấp
hành những quy định về cơ chế, biện pháp do cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền ban hành
để thực hiện mục tiêu chính sách trong từng điều kiện về khơng gian và thời gian.
V. Mơ hình tổ chức thực thi chính sách.
Có 3 mơ hình tổ chức thực thi chính sách đó là:
1. Mơ hình động
Mơ hình này tồn tại trên cơ sở xét đoán trạng thái tồn tại của các yếu tố cấu thành
hệ thống sau những quá trình vận động theo quy luật đƣợc gọi là mơ hình động. Theo
cách tiếp cận này các nhà nghiên cứu chỉ cần dựa vào kết quả vận động theo quy luật của
các quá trình kinh tế xã hội một cách khách quan là có thể tạo dựng và thực thi một mơ
hình chính sách thích hợp.
Mơ hình động mang nặng tính ngun lý vì thế nó sẽ vận hành có hiệu quả trong
điều kiện môi trƣờng lý tƣởng, nhƣng trên thực tế thì khơng tồn tại một mơi trƣờng lý
tƣởng nhƣ lý thuyết đã nêu do đó mơ hình này khó thực hiện vì nó địi hỏi các nhà tổ chức
thực thi chính sách phải có trình độ, chun mơn nhất định, am hiểu nhiều lĩnh vực hoạt
động để có thể dự đốn đƣợc mơ hình chuẩn.
2. Mơ hình tĩnh
Là mơ hình đƣợc tạo dựng và duy trì theo thực tiễn tồn tại của các yếu tố hợp
thành của các quá trình thực thi chính sách. Theo cách tiếp cận này mơ hình tĩnh hồn
tồn dựa trên cơ sở thực tiễn.
Lựa chọn mơ hình dựa trên cơ sở tự giác của mình thực thi chính sách vì nếu mọi
tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện chính sách đều có trách nhiệm hồn thành nhiệm vụ
đƣợc giao thì sẽ tiết kiệm đáng kể về chi phí, thời gian thực hiện chính sách. Cách lựa
chọn này thƣờng đƣợc thực hiện ở những nƣớc có nền kinh tế phát triển, chính trị ổn định,
trình độ dân chí cao.
Lựa chọn mơ hình dựa trên cơ sở niềm tin của ngƣời thực thi vào chính sách nhà
nƣớc trên thực tế thì có nhiều chính sách cơng đƣợc thực hiện theo mơ hình này vì một

Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CƠNG

11


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

khi dân chúng có niềm tin với nhà nƣớc thì họ sẽ ủng hộ mọi cơ chế chính sách do nhà
nƣớc đƣa ra và chấp hành.
Lựa chọn mơ hình dựa trên cơ sở quyền lực cơng, đây là mơ hình đƣợc các nhà
nƣớc lựa chọn khi hai mơ hình trên ít mang lại hiệu lực và hiệu quả.
3. Mơ hình kết hợp
Từ những nội dung trên của các mơ hình có thể thấy đƣợc những ƣu, nhƣợc điểm
của mỗi một mơ hình nên để có đƣợc một mơ hình tối ƣu chúng ta cần kết hợp nó lại
trong q trình thực thi để bổ trợ cho nhau để phát huy mặt mạnh của mơ hình và hạn chế
yếu điểm của nó.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHÍNH SÁCH CÔNG

12


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG Ở THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH.
I. Chính sách công và việc tổ chức thực hiện ở thành phố Hồ Chí Minh
Ở Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, với hoạt động quản
lý, điều hành của Chính phủ trong nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa
(XHCN) thì chính sách cơng (CSC) là công cụ tiền đề, không thể thay thế và chi phối các
công cụ quản lý khác nhƣ pháp luật, kế hoạch, phân cấp - phân quyền… Điều đó giải
thích vì sao trong những năm gần đây Đảng và Nhà nƣớc ta luôn đặc biệt quan tâm tới

việc nâng cao vai trị của CSC nhƣ là một cơng cụ hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả quản
lý nhà nƣớc nói riêng và đẩy mạnh chất lƣợng của sự nghiệp đổi mới nói chung
Khi Việt Nam chuyển sang phát triển kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ
nghĩa và hội nhập quốc tế, địi hỏi ban hành các chính sách để tạo ra những nhân tố, môi
trƣờng cho sự chuyển đổi trở thành cấp bách. Vì vậy, trong một thời gian khá dài, Nhà
nƣớc tập trung cao vào việc xây dựng và ban hành các thể chế, nhằm tạo các hành lang
pháp lý cho mọi lĩnh vực kinh tế, xã hội. Đặc biệt tại Thành phố Hồ Chí Minh, việc ban
hành hàng loạt văn bản pháp luật trong không ít trƣờng hợp dẫn đến tình trạng chồng
chéo, trùng lắp, thậm chí mâu thuẫn nhau giữa các quy định pháp lý, mà cuối cùng là sự
chi phối của chúng đối với các hoạt động kinh tế – xã hội theo các chiều khác nhau, khiến
cho những hoạt động này không đạt đƣợc mục tiêu mong muốn.
Nói cách khác, hàng loạt chính sách đƣợc ban hành, có hiệu lực thi hành, song việc
chính sách đó có hiệu lực thực tế nhƣ thế nào và đáp ứng mục tiêu đặt ra đến đâu thì
dƣờng nhƣ khơng đƣợc quan tâm. Đơi khi chính sách đƣợc ban hành chẳng những không
giải quyết đƣợc vấn đề đặt ra, mà còn gây ra những hiệu ứng phụ làm phức tạp thêm vấn
đề. Chẳng hạn, chính sách hạn chế ùn tắc giao thơng tại TP. Hồ Chí Minh đã đƣợc triển
khai với nhiều giải pháp khác nhau, song thực tế vẫn chƣa giải quyết đƣợc vấn đề ùn tắc,
trong khi đó một số giải pháp đƣa ra, nhƣ chặn các ngã tƣ, thu phí chống ùn tắc lại gây ra
các hiệu ứng phụ làm rắc rối thêm hiện trạng. Hơn thế, việc hoạch định chính sách (thơng
qua việc soạn thảo và ban hành hàng loạt văn bản pháp luật) và việc tổ chức triển khai các
chính sách đó trên thực tế đã tiêu tốn tiền của của nhân dân và sức lực của khơng ít ngƣời,
song nhiều khi các chính sách này khơng đem lại lợi ích tƣơng xứng với chi phí đã bỏ ra.
Việc tổ chức thực thi CSC tại TP. Hồ Chí Minh cũng đạt đƣợc những yêu cầu cơ
bản nhƣ: kịp thời, đồng bộ, hiệu quả. Thành phố đã chủ động, linh hoạt và sáng tạo trong
triển khai thực thi chính sách cho phù hợp với đặc điểm của mình, có tính đến đặc điểm
của đối tƣợng thụ hƣởng chính sách. Cơng tác tổng kết thực tiễn thi hành chính sách cũng
đã bắt đầu đƣợc chú ý hơn; một số chính sách đƣợc sơ kết, tổng kết khá cơng phu, có quy
trình khoa học và có giá trị tham khảo lớn. Nhìn tổng thể, việc thực thi chính sách đã đi
vào nề nếp, nghiêm minh với khơng ít kinh nghiệm bổ ích đã đƣợc đúc rút từ thực tiễn.
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH

SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

13


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

Tuy nhiên, việc thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí Minh trong thực tiễn cịn nhiều
vấn đề phải đề cập, có những yếu tố tác động đến việc thực thi chính sách cơng trong thực
tiễn. Gồm các yếu tố khách quan và chủ quan.
II. Các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí
Minh
Thực tiễn của TP. Hồ Chí Minh, của từng quận, từng ngành vẫn chƣa thật sự đƣợc
quan tâm nhƣ là một tiền đề, điều kiện tối quan trọng để xây dựng, ban hành, tổ chức thực
hiện chính sách. Vì thế, vẫn cịn khơng ít những chính sách xa với thực tế, gây khó khăn
khi tổ chức thực hiện và không đƣợc dƣ luận thật sự đồng tình. Đặc biệt, những căn bệnh
chủ quan, duy ý chí, chạy theo thành tích, thích "đánh bóng hình ảnh", lợi ích cục bộ hoặc
lợi ích của một số nhóm trong xã hội vẫn tồn tại dai dẳng đã gây những hậu quả không
nhỏ cho xã hội, cho từng ngành và địa phƣơng từ hoạt động hoạch định cho tới tổ chức
thực thi Chính sách cơng.
- Làm chính sách vẫn đang đƣợc coi là đặc quyền của các cơ quan nhà nƣớc, của
nhà nƣớc nói chung mà chƣa phải là công việc chung của xã hội, của các doanh nghiệp,
của các nhóm lợi ích trong xã hội.
- Có q nhiều chính sách trong khi chúng đƣợc xây dựng phân tán; thiếu sự phối
hợp một cách hợp lý và có cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm đích thực nên chất lƣợng
khơng cao. Trong khi đó, hầu hết các chiến lƣợc hay chính sách đều thể hiện sự liệt kê
mục tiêu, quan điểm định hƣớng, yêu cầu mà thiếu hẳn những kế hoạch hành động cụ thể
hay các biện pháp cần có.
- Chƣa hình thành đƣợc những kênh thơng tin chính thống cần thiết giữa nhà nƣớc
với xã hội trong việc xây dựng, ban hành, thực thi CSC để phúc đáp những lợi ích cơ bản

của đơi bên.
- Vai trị của các cơ quan thẩm định, phê duyệt chính sách chƣa đƣợc phát huy nên
đã tạo những kẽ hở đáng kể cho việc ra đời một số chính sách có chất lƣợng chƣa cao,
thậm chí xã hội khơng đồng tình.
- Hiện tƣợng "vận động chính sách" tuy chƣa đƣợc chính thức thừa nhận ở phƣơng
diện luật pháp nhƣng đã xuất hiện dƣới nhiều hình thức với những biểu hiện tiêu cực khác
nhau làm ảnh hƣởng đến tính cơng bằng của chính sách, gây những nguy hại nhất định
cho xã hội lại chƣa đƣợc quan tâm nghiên cứu để có phƣơng hƣớng và biện pháp xử lý có
hiệu lực, hiệu quả.
- Trong lĩnh vực tổ chức thực thi Chính sách cơng bộc lộ những hạn chế, bất cập chủ
yếu về tính kịp thời, đồng bộ, nhất quán trong tổ chức thực hiện, nhất là ở một số chính
sách về kinh tế - xã hội và môi trƣờng trong thời gian gần đây. Hoạt động tuyên truyền,
phổ biến, thuyết phục, vận động nhằm định hƣớng dƣ luận trong quá trình thực hiện chính
Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

14


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

sách chậm đƣợc đổi mới về hình thức, phƣơng pháp, nội dung; cịn nhiều biểu hiện hình
thức, "làm cho có"… nên kém hiệu quả. Cơng tác hƣớng dẫn, đôn đốc, kiểm tra chƣa kịp
thời, thƣờng xuyên và thiếu thực chất. Việc xử lý khiếu nại, tố cáo các vi phạm pháp luật
trong quá trình thực hiện cịn chậm, nhiều trƣờng hợp thiếu cơng bằng, nghiêm minh đã
ảnh hƣởng xấu đến thực hiện Chính sách cơng. Cơng tác tổng kết thực tiễn, rút kinh
nghiệm cho hoạch định và thực thi chính sách chƣa đƣợc coi trọng, chƣa làm thƣờng
xuyên, kịp thời. Trong một thời gian dài, hoạt động này chƣa thật sự đƣợc các cơ quan
nhà nƣớc có thẩm quyền quan tâm, coi trọng do sự bất cập trong tƣ duy làm chính sách.
Điều này khơng chỉ đúng với quy trình chính sách của thành phố mà cịn của Chính phủ,

các bộ, ngành.
III. Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí
Minh
Tính chất vấn đề cũng nhƣ mơi trƣờng thực thi chính sách cơng là yếu tố khách
quan làm cho chính sách cơng thực thi tốt trong thực tiễn, hoặc cản trở, gấy khó khăn
trong q trình thực thi chính sách. Ở TP. Hồ Chí Minh, trong những năm gần đây, Nhà
nƣớc ban hành chính sách cơng với một số lƣợng văn bản quy phạm pháp luật tăng rất
lớn, phản ánh nỗ lực của Nhà nƣớc trong việc ban hành chính sách cơng để giải quyết các
vấn đề đặt ra. Các chính sách của Nhà nƣớc đã có những tác động tích cực đến đời sống
kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, vẫn đang còn rất nhiều bất cập trong ban hành chính sách.
Vẫn cịn nhiều vấn đề bức thiết đặt ra song chƣa có sự tác động của Nhà nƣớc nhƣ:
-

Trong một số lĩnh vực có nhiều quy định, thay đổi liên tục.

-

Một số chính sách đã đƣợc ban hành, song khơng có hiệu lực thực tế.

-

Nhiều chính sách đƣợc thực thi trên thực tế nhƣng còn kém hiệu quả.

- Chính sách chƣa bảo đảm sự cơng bằng (phân bổ ngân sách cho y tế, chính sách an
sinh xã hội)…
Chính sách cơng khi thực thi có thể tác động đến lợi ích của các bộ phận dân cƣ
theo các hƣớng khác nhau. Có bộ phận đƣợc hƣởng lợi nhiều, có bộ phận đƣợc hƣởng lợi
ít, có bộ phận khơng đƣợc hƣởng lợi, thậm chí cịn bị tác động tiêu cực.
Việc thành cơng của một chính sách cơng do nhiều yếu tố cấu thành, nhân tố cấu
thành. Do đó, để cho việc thực thi chính sách cơng thực hiện đƣợc đúng mục tiêu quản lý

thì cần phải phối hợp các yếu tố, bộ phận, đối tƣợng tác động và liên quan.
Hoạt động phân công, phối hợp diễn ra theo tiến trình thực hiện chính sách một
cách chủ động, sáng tạo để ln duy trì chính sách đƣợc ổn định, góp phần nâng cao hiệu
lực, hiệu quả chính sách.
Việc phân cơng, phối hợp phải đảm bảo phát huy đƣợc tính năng động, sáng tạo
của các yếu tố cấu thành và tác động.
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

15


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

IV. Những hạn chế, bất cập trong thực thi chính sách cơng ở TP. Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh là một thành phố có phạm vi lớn, cấu tạo hành chính khá
rộng, vì thế CSC đƣợc thực thi trên phạm vi không gian rộng lớn, số lƣợng các đối tƣợng
cá nhân và tổ chức tham gia thực thi chính sách là rất lớn. Số lƣợng tham gia bao gồm các
đối tƣợng tác động của chính sách cơng, cơng dân thực hiện và bộ máy tổ chức thực thi
của nhà nƣớc. Bên cạnh đó, các hoạt động nhằm thực hiện mục tiêu của chính sách công
diễn ra cũng hết sức phong phú, phức tạp theo không gian và thời gian. Chúng đan xen
nhau, thúc đẩy hay kìm hãm nhau theo quy luật. Bởi vậy, muốn tổ chức thực thi chính
sách cơng có hiệu quả phải tiến hành phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý
ngành, các cấp chính quyền địa phƣơng, các yếu tố tham gia thực thi chính sách và các
q trình ảnh hƣởng đến thực hiện mục tiêu chính sách.
Hiện nay vẫn tồn tại những chính sách ban hành khơng sát với thực tiễn, gây khó
khăn và ảnh hƣởng trực tiếp đến khâu tổ chức thực hiện, dẫn đến hiệu lực, hiệu quả thấp,
cụ thể:
-

Các bƣớc trong tổ chức thực hiện chính sách khơng đảm bảo, đầy đủ.

Việc xây dựng kế hoạch thực hiện chính sách chƣa chú ý đến các nguồn lực
(con ngƣời, kinh phí, điều kiện vật chất, thời gian) để thực hiện chính sách. Đặc biệt là
khâu phân cơng, phối hợp thực hiện chính sách chƣa hợp lý, cịn biểu hiện của tính cục
bộ, khơng đề cao trách nhiệm, tinh thần phối kết hợp giữa các cơ quan hữu quan trong tổ
chức thực hiện chính sách.
Cơng tác tun truyền, phổ biến về mục đích, nội dung, yêu cầu của chính
sách khơng đầy đủ, rõ ràng và kịp thời đến các đối tƣợng liên quan (nhà chức trách,
những ngƣời thực thi và ngƣời dân) làm ảnh hƣởng đến hiệu quả thực hiện chính sách.
Các văn bản hƣớng dẫn, phổ biến thực hiện chính sách nhiều khi khơng cụ
thể, rõ ràng và thống nhất, thậm chí mâu thuẫn, khơng phù hợp với các quy định trong
chính sách, dẫn đến việc triển khai thực hiện chính sách khó khăn và khơng chính xác.
Nhiều quy định, thủ tục trong q trình tổ chức thực hiện chính sách cịn
phức tạp, rắc rối gây khó khăn, cản trở việc thực hiện chính sách.
Nhiều cán bộ thực thi chính sách có trình độ năng lực yếu; nắm và hiểu
chính sách cịn hạn chế; tinh thần, thái độ thực thi chính sách thiếu khách quan dẫn đến
hạn chế, bất cập trong thực hiện và làm cho chính sách bị méo mó khơng đúng với mục
tiêu, mục đích ban hành chính sách.
Tình trạng vận dụng chính sách trong q trình thực hiện cịn khá phổ biến,
do chƣa phân biệt rạch ròi sự khác nhau giữa thực hiện chính sách và vận dụng chính
sách. Do cách vận dụng tùy tiện nên cùng một chính sách mỗi nơi làm một cách, dẫn đến
việc thực hiện chính sách khơng cơng bằng và thống nhất.
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

16


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

Việc theo dõi, kiểm tra, đơn đốc thực hiện một số chính sách khơng đƣợc
thực hiện thƣờng xuyên, hoặc thực hiện hình thức, chiếu lệ nên không phát hiện kịp thời
những hạn chế, bất cập để kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoàn thiện, rút kinh nghiệm kịp thời
cho việc tổ chức thực hiện chính sách.
Một số chính sách thực hiện bị kéo dài, khơng đảm bảo theo chu trình, thời
hạn, gây khó khăn cho việc tìm nguồn lực để giải quyết; đánh giá tổng kết một số chính
sách chƣa nghiêm túc, thiếu đầy đủ, chính xác dẫn đến hiệu lực, hiệu quả của chính sách
khơng cao, không rút ra đƣợc bài học kinh nghiệm trong việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện
chính sách.
Một số chính sách khi tổ chức thực hiện gặp khó khăn hoặc khi thực hiện
xong chính sách khơng đề xuất đƣợc các giải pháp, biện pháp cần thiết để duy trì chính
sách dẫn đến thất bại hoặc phải kéo dài thời gian thực hiện, gây lãng phí tiền của của nhà
nƣớc và nhân dân.
Hầu hết chính sách đƣợc xây dựng với sự can dự hạn chế của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp chỉ đƣợc phép có ý kiến sau hoặc khi có vấn đề phát sinh. Chính sách đƣợc
xây dựng trên cơ sở các phân tích và mục tiêu khơng thực tế, khơng đƣợc giới doanh
nghiệp ủng hộ trong khi sự phát triển kinh tế tại TP. Hồ Chí Minh có sự đóng góp vơ cùng
to lớn của doanh nghiệp.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH CƠNG Ở THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

17


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO HIỆU LỰC, HIỆU
QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

I. Một số giải pháp, kiến nghị nhằm áp dụng và hồn thiện quy trình đánh giá
tác động của chính sách trong q trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật
1. Có kế hoạch đánh giá chính sách và xây dựng lịch trình đánh giá cụ thể, xác định
rõ mục tiêu, phạm vi, chủ thể tham gia, các đối tượng, nội dung, các phương pháp và tiêu
chí đánh giá sau đó tổng kết và rút kinh nghiệm.
Thơng thƣờng, các tiêu chí đánh giá tập trung vào những phƣơng diện sau đây:
- Tính hiệu lực: là sự ảnh hƣởng của chính sách đó trên thực tế, làm biến đổi hoặc
duy trì thực thế theo mong muốn của Nhà nƣớc. Tính hiệu lực của chính sách thể hiện ở
mức độ đạt đƣợc các mục tiêu đề ra.
- Tính hiệu quả: là phản ánh tƣơng quan so sánh giữa kết quả do chính sách đƣa lại
với chi phí đã bỏ ra.
- Tính cơng bằng: là thơng qua chính sách, Nhà nƣớc thực hiện phân phối lại thu
nhập giữa các tầng lớp dân cƣ, đồng thời trợ giúp cho các đối tƣợng dễ bị tổn thƣơng, nhƣ
ngƣời nghèo, ngƣời già, trẻ em và ngƣời tàn tật để khắc phục tình trạng bất bình đẳng về
thu nhập giữa các nhóm xã hội.
- Tác động của chính sách đến các đối tƣợng hƣởng lợi từ chính sách. Việc đánh giá
tác động phải đƣợc đo lƣờng bằng mức độ hài long của ngƣời dân về các lợi ích đƣợc
hƣởng. Ví dụ: cần tổ chức các cuộc khảo sát lấy ý kiến khách hàng về việc cung cấp các
dịch vụ công thiết yếu tại Thành phố Hồ Chí Minh
- Mức độ giải quyết vấn đề chính sách: có thể đo lƣờng đƣợc bằng một loạt tiêu chí
liên quan đến các khía cạnh kinh tế - xã hội này.
2. Quan tâm đến dư luận xã hội, ý kiến, nguyện vọng của nhân dân để thấy được các
bất cập trong hoạch định và quá trình thực thi chính sách
3. Dành nguồn kinh phí thỏa đáng cho việc đánh giá chính sách, việc này làm hiệu
quả q trình tiếp tục vận hành chính sách trong giai đoạn tiếp theo, khắc phục những
hạn chế bất cập của chính sách và bảo đảm cho chính sách đáp ứng các yêu cầu của cuộc
sống.
II. Một số giải pháp, kiến nghị cải thiện việc tổ chức thực hiện chính sách cơng
tại TP. Hồ Chí Minh
- Đẩy mạnh tun truyền, phổ biến chính sách đến các tầng lớp nhân dân, đảm bảo

nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; thực hiện tuyên truyền phổ biến
chính sách phù hợp với từng đối tƣợng, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, đặc biệt
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO
HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

18


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

chú trọng tuyên truyền, giải thích đối với các đối tƣợng chịu tác động trực tiếp của chính
sách; quan tâm việc tiếp nhận ý kiến phản hồi.
- Nắm bắt nguyện vọng, lợi ích của ngƣời dân trong xây dựng và thực hiện chính
sách. Khi đƣa chính sách vào thực tiễn, các cơ quan chức năng cần đo lƣờng các khả năng
có thể xảy ra và đánh giá tác động của chính sách. Nếu xét thấy chính sách có thể gây bất
lợi cho một nhóm nhỏ nhƣng đem lại lợi ích lớn cho cộng đồng thì cần đề nghị Nhà nƣớc
có các chế tài đủ mạnh để đƣa chính sách vào cuộc sống.
- Đẩy mạnh đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ, công chức làm cơng tác thực thi
chính sách. Chú trọng bồi dƣỡng đạo đức công vụ cho cán bộ, công chức thực thi nhiệm
vụ. Tiến hành trao quyền và quy trách nhiệm đối với các cán bộ, công chức tham gia thực
thi chính sách. Thƣờng xuyên kiểm tra, giám sát và lấy ý kiến nhân dân về hoạt động thực
thi chinh sách ở địa phƣơng. Khen thƣởng kịp thời cán bộ, công chức có cơng, xử phạt
nghiêm minh các cán bộ, cơng chức vi phạm trong q trình thực thi chính sách. Bảo đảm
phân chia nhiệm vụ công bằng, phù hợp với năng lực và tƣ duy chính sách của từng cán
bộ, công chức. Thu hút sự tham gia của nhân dân và doanh nghiệp, thực hiện cán bộ và
nhân dân cùng làm.
- Khuyến khích thu hút các nguồn lực thực hiện chính sách từ nhân dân và doanh
nghiệp nhằm hạn chế gánh nặng cho ngân sách nhà nƣớc. Việc sử dụng các nguồn lực cần
bảo đảm minh bạch, tránh thất thoát. Trong điều kiện nguồn lực có hạn, chi phí thực thi
lớn, cần ƣu tiên lựa chọn những mục tiêu cấp thiết, lên kế hoạch tìm giải pháp thu hút

nguồn lực cho các mục tiêu lâu dài.
- Đổi mới quy trình hoạch định CSC theo hƣớng dân chủ, huy động sự tham gia đắc
lực của toàn xã hội, nhất là của đội ngũ chuyên gia vào xây dựng chính sách. Từng bƣớc
tạo lập một quy trình làm chính sách gọn, tiện lợi nhƣng khoa học, có hiệu quả kinh tế xã hội cao.
- Coi trọng hoạt động tổng kết thực tiễn về hoạch định, thực thi CSC theo hƣớng
thƣờng xuyên, thiết thực; tránh phơ trƣơng, hình thức, lãng phí để rút kinh nghiệm cần
thiết, bổ ích cho các hoạt động đó.
Đề cao vai trị của hoạt động phân tích, đánh giá CSC nhƣ là một điều kiện tối
quan trọng để từng bƣớc cải thiện chất lƣợng của quy trình hoạch định và thực thi chính
sách.
-

Cần xây dựng đề án (dự án) hay chƣơng trình, đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà
nƣớc nhằm điều tra, khảo sát, nghiên cứu một cách đầy đủ, tồn diện thực trạng thực hiện
chính sách cơng ở nƣớc ta hiện nay.
-

- Trong đào tạo bậc cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ cần phải quan tâm nhiều hơn đến nội
dung, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng tổ chức thực hiện chính sách cơng.
Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO
HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

19


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

- Trong chƣơng trình bồi dƣỡng kiến thức quản lý nhà nƣớc cho đội ngũ CBCC nhà
nƣớc cần có chƣơng trình bồi dƣỡng kiến thức, kỹ năng thực hiện chính sách cơng.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO
HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CƠNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

20


Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

KẾT LUẬN
Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm qua ln giữ vị trí đầu tàu trong sự phát
triển của cả nƣớc, đây đƣợc xem là một trong những thành phố năng động và có kinh tế
phát triển nhanh nhất cả nƣớc, các ngành công nghiệp, dịch vụ tại đây có xu hƣớng bắt
kịp với khu vực và thế giới, do đó vai trị quản lý của Nhà nƣớc có ảnh hƣởng rất lớn.
Nếu quản lý khơng tốt sẽ khơng kiểm sốt đƣợc kinh tế, dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm
trọng, ngƣợc lại, nếu quá cứng nhắc, quy cũ, chính sách khơng phù hợp sẽ kiềm hãm sự
phát triển kinh tế, ảnh hƣởng đến GDP cả nƣớc.
Chính vì vai trị đặc biệt của Nhà nƣớc càng cho thấy vai trị của chính sách cơng,
bởi vốn dĩ, chính sách cơng là cơng cụ quản lý của Nhà nƣớc. Cụ thể, chính sách cơng tại
Thành phố Hồ Chí Minh phải phù hợp với sự phát triển kinh tế, phù hợp với đặc thù kinh
tế, xã hội và phải giải quyết kịp thời các vấn đề kinh tế - xã hội. Muốn làm đƣợc điều này,
chính sách cơng cần đƣợc đánh giá thực tế, có sự góp ý của nhân dân, doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ thực hiện, giám sát thực hiện chính sách cơng phải
đảm bảo đủ trình độ chun mơn, năng động, tích cực, đảm bảo đƣợc nhiệm vụ xây dựng
chính sách “của dân, do dân và vì dân”.

Võ Hồng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | KẾT LUẬN

21

Tiểu luận “Thực tiễn thực hiên chính sách cơng tại Thành phố Hồ Chí Minh”

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Chính sách cơng, NXB Tài chính
2. Bài viết “Chính sách cơng – Tiếp cận từ khoa học tổ chức nhà nƣớc” của TS. Tạ
Ngọc Hải tại website isos.gov.vn
3. Bài viết “Đánh giá chính sách cơng ở Việt Nam: vấn đề và giải pháp” của Nguyễn
Đăng Thành tại website www1.napa.vn
4. Bầi viết “Hoạch định chính sách cơng: Tồn tại và đề xuất biện pháp khắc phục”
Theo ncseif.gov.vn tại websitetapchitaichinh.vn
5. Bài viết “Năng lực thực hiện chính sách cơng - những vấn đề lý luận và thực tiễn”
của PGS. TS. Văn Tất Thu - Nguyên Thứ trƣởng Bộ Nội vụ tại website tcnn.vn
6. Bài viết “Nâng cao hiệu quả thực thi chính sách cơng của cơ quan hành pháp” của
ThS Lê Thị Thu - Trƣờng Đại học Nội vụ tại website tcnn.vn
7. Bài viết “Thực trạng đánh giá tác động chính sách trong q trình xây dựng
VBQPPL – một số kiến nghị và giải pháp” đăng tại website moj.gov.vn

Võ Hoàng Thủy Tiên – MSHV: 1921443 | DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

22