Giáo án trình chiếu ngữ văn 6 cánh diều văn bản bức tranh của em gái tôi

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔ HIỆU
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI
NHĨM NGỮ VĂN 6

VĂN BẢN:

BỨC TRANH CỦA EM GÁI TƠI


Trị chơi: Ai nhanh hơn
Tìm những câu tục ngữ, ca dao
nói về tình cảm anh chị em trong
gia đình ?


Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay n

Chị ngÃ, em nâng

Anh em no phi ngi xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân



VĂN BẢN:

Bức tranh
của em gái tôi
Tạ Duy Anh

Lớp 6A1


I. TÌM HIỂU CHUNG


HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
Nhóm 3: Tìm
hiểu chung
về tác phẩm
Nhóm 1:
Hiểu biết
chung về
tác giả

Nhóm 2: Giới
thiệu
truyện
ngắn,
điều
hành
phần


1. Tác giả Tơi là Tạ Duy Anh.
Em đã tìm hiểu
được gì về tơi?

- Tạ Duy Anh tên khai sinh là Tạ Viết Đãng
- Sinh ngày 9 tháng 9 năm 1959.

-Bút danh: Lão Tạ; Chu Q; Bình Tâm..
- Q ơng ở xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà
Tây (nay là huyện Chương Mỹ, Hà Nội).
- Là nhà văn hiện đại, là cây bút trẻ của thời kì đổi
mới. Tác phẩm của ông mang hơi thở của cuộc sống
hiện đại.
-Hiện ông là biên tập viên tại Nhà xuất bản Hội Nhà
văn. Tạ Duy Anh trở thành hội viên Hội Nhà văn
Việt Nam từ năm 1993.
- Tác phẩm chính: Trị đùa của số phận (2008); Lão
Khổ (tiểu thuyết, 1992); Hiệp sĩ áo cỏ (truyện vừa
thiếu nhi, 1993), Con dế ma (1999),…
- Giải truyện ngắn nông thôn báo Văn nghệ, báo
Nông nghiệp và Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức, tạp
chí Văn nghệ Quân đội.


MỘT SỐ TÁC PHẨM CỦA TẠ DUY ANH

- Trò đùa của số phận (2008); Lão Khổ (tiểu thuyết, 1992); Hiệp sĩ áo cỏ
(truyện vừa thiếu nhi, 1993), Con dế ma (1999),…


Tác phẩm tiêu biểu



2. Tác phẩm

KHÁI NIỆM TRUYỆN NGẮN

1

Loại tác phẩm văn xuôi cỡ nhỏ

2

-Ít nhân vật, ít sự việc phức tạp

3

- Đặc điểm nhân vật thường được thể hiện qua
hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, ý nghĩ,…

4

- Lời người kể chuyện là lời của người đã kể lại
câu chuyện

Các truyện ngắn của Nguyễn Nhật Ánh

Chích bơng ơi – Cao12
Duy Sơn


2. Tác phẩm

*.Đọc- tóm tắt
Đề xuất cách đọc văn bản “Bức tranh của em gái tôi”
To, rõ ràng

Đúng diễn
biến tâm lí
của nhân
vật người
anh

Khi nói về cuộc sống thường
ngày: giọng coi thường, bực
bội xen lẫn tò mò.
Khi tài năng của em được
phát hiện: Ganh ghét, đố kị.
Đứng trước bức tranh: ngạc
nhiên, hãnh diện, xấu hổ.


Sự việc chính

Cách đọc:
-To, diễn cảm.
-Đúng diễn biến tâm lí
của nhân vật người anh

1

Chuyện về hai anh em Mèo – Kiều Phương:
anh trai bực vì em gái hay lục lọi đồ vật...

2

Mèo bí mật học vẽ và tài hoa hội hoạ của
Mèo được bất ngờ phát hiện.

3

Người anh không vui, ghen ghét, đố kị với
tài năng của em, cảm thấy thua kém em.

4

Em gái thành công cả nhà mừng vui, người
anh đi xem triển lãm tranh của em gái.

5

Đứng trước bức tranh của Kiều Phương,
người anh hối hận vô cùng.


Văn bản
Xuất xứ: In trong “ Con dế
ma” (1999)
Đạt giải nhì trong cuộc thi viết
“Tương lai vẫy gọi” (Báo thiếu
niên tiền phong).
Thể loại: Truyện ngắn


Sử dụng các từ: nhân vật/ câu chuyện/ sự việc
để hoàn thành đoạn văn sau:

câu chuyện
Một tác phẩm truyện ngắn thường chứa đựng
một .......................do nhà văn hoặc một nhân vật trong
truyện thuật lại. Câu chuyện đó bao giờ cũng có
các .................. diễn ra theo một trình tự nhất định và ở
những địa điểm cụ thể. Trung tâm của câu chuyện là
các .................., có thể là con người, con vật, thần linh,đồ
vật.

sự việc


PTBĐ: Tự sự + Miêu tả + Biểu cảm
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất
- Người anh trai (nhân vật xưng “tôi”)
- Tác dụng:
+ Cho phép tác giả miêu tả tâm trạng của nhân vật một
cách tự nhiên (mang tính chủ quan)
+ Tự soi xét tình cảm, ý nghĩ của chính mình để tự vươn
lên.
→ Chủ đề tác phẩm có ý nghĩa về sự tự đánh giá, tự nhận thức cho sự hồn thiện bản thân

Nhân vật chính: Hai anh em (nhân vật trung tâm: người anh)
Vì truyện khơng nhằm khẳng định năng khiếu hay ca ngợi những phẩm chất tốt
đẹp của cô em gái mà chủ yếu muốn hướng người đọc tới sự thức tỉnh (lòng đố kị,
ganh ghét…) của nhân vật người anh.


Bố
cục

Đoạn 1: Từ đầu ...
“tài năng”

Kiều Phương được
phát hiện có tài
năng hội họa

Tiếp ... “nhận giải”

Sự thay đổi thái độ
của người anh đối với
Kiều Phương

Phần 3: còn lại

Người anh nhận ra
sai lầm của mình và
tình cảm của em gái.



II. Đọc hiểu văn bản


1. Nhân vật người anh
Trong
tr
nhân v uyện diễn biế
ật ngườ

n tâ m t
r
i anh đ
ược bộ ạng của
qua nh
c
ững th
ời điểm lộ rõ nhất
nào?

Từ trước cho tới khi
thấy em gái tự chế
màu vẽ:

Khi tài năng hội họa
của em gái được phát
hiện:

Khi đứng trước bức
tranh em gái vẽ:


PHIẾU BÀI TẬP: Tâm trạng của nhân vật người anh
Từ trước cho tới
khi thấy em gái
tự chế màu vẽ:
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................

.....................................
.....................................
.................
Nhận xét:

Khi tài năng
hội họa của em
gái được phát
hiện:

................................................
................................................
................................................
................................................
..............................................

Khi đứng
trước bức
tranh em gái
vẽ:
.........................................
.........................................
.........................................
.........................................
.........................................
.................................


a/ Từ trước cho tới khi thấy em gái tự chế màu vẽ
- Đặt biệt danh cho em là Mèo

 Vui vẻ, thân thiết
- Khi thấy em pha màu vẽ
 Vừa ngạc nhiên, vừa xem
thường, coi đó là trị trẻ con


b/ Khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện


Nhân
vật
Bé
Quỳnh
Chú
Tiến Lê

Bố, mẹ

Ngời anh

Thái độ

Reo lên.
Ngạc
nhiên,
mừng rỡ.
Ngạc nhiên,
vui mừng,
xúc động.
Buồn,

thấy

Chi tiết

-reo lên khe khẽchạy vào thì
thầm gì đó với chú Tiến Lê

-Mặt chú Tiến Lê rạng rỡ lắm.
-Anh chị có phúc lớn rồi. Anh có
biết con gái anh là một thiên tài
hội họa
-...bố
tôikhông?
ngây ngời ra nh không
tin vào
mắt mình.
-ông không kìm đợc ,ôm thốc
Mèo lên
-tôikhông
luôn kìm
luônđcảm
thấy
- cũng
ợc xúc
mình bất tài nên bị đẩy ra
động