Slide môi trường đại cương chương 6 quản lý môi trường

.c
om
ng
co
an

cu

u

du
o

ng

th

CHƢƠNG
6

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Khái quát về công tác QLMT

2

Các công cụ QLMT

3

ng

th

an

co

1

du
o

ng

NỘI DUNG

cu

u

Hệ thống quản lý môi trƣờng

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

I. Khái quát về công tác QLMT

co

ng

Khái niệm QLMT

ng

th

an

Mục tiêu và nguyên tắc QLMT

du
o

Phạm vi và nội dung QLMT

cu

u

Cơ sở của công tác quản lý môi trƣờng

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

1.1 Khái niệm QLMT

KHÁI NIỆM

du
o

ng

th

an

co

ng

• Tổng hợp các biện pháp luật
pháp, chính sách, kinh tế, kỹ
thuật, xã hội thích hợp  Bảo
vệ chất lƣợng môi trƣờng sống
và phát triển bền vững kinh tế

xã hội quốc gia

cu

u

• Giải quyết các vấn đề mà con
ngƣời đang phải đối mặt
• Phát triển kinh tế bền vững, công
bằng trong việc phân bổ nguồn tài
nguyên
CuuDuongThanCong.com

MỤC ĐÍCH

/>

ng

.c
om

1.2 Mục tiêu và nguyên tắc QLMT

th

an

co

Đảm bảo quyền con ngƣời đƣợc sống
trong môi trƣờng trong lành
PTBV nhằm đảm bảo cân bằng
giữa phát triển KTXH và BVMT

cu

u

du
o

ng

Mục tiêu

BVMT trong khu vực và toàn cầu

CuuDuongThanCong.com

/>

Nguyên tắc
QLMT

ng

.c
om

Nguyên tắc PTBV

2

ng

3

du
o

Nguyên tắc hợp tác

th

an

co

Nguyên tắc công bằng

1

Quản lý tổng hợp

cu

u

4

Nguyên tắc phòng ngừa

CuuDuongThanCong.com

5

/>

.c
om

Nguyên tắc
QLMT

ng

Nguyên tắc ngƣời gây ô nhiễm phải trả tiền

7

th

an

co

Ngƣời hƣởng lợi từ môi trƣờng phải trả tiền

6

Công nhận và gìn giữ sự đa dạng

du
o

ng

8

Quốc tế hóa chi phí

cu

u

9

Tính khơng chắc
chắn
CuuDuongThanCong.com

10

/>

.c
om

1.3 Phạm vi và nội dung QLMT

th

an

co

ng

QLMT quốc gia, vùng, địa phƣơng, khu vực Phạm vi
đô thị, nông thôn, khu công nghiệp, doanh quản lý
nghiệp

u

Xây dựng cơ sở khoa học, kinh tế,
luật pháp cho việc thi hành công tác
QLMT
Tổ chức các công tác bảo vệ và
QLMT

cu

Nội
dung
QLMT

du
o

ng

Thiết lập các công cụ QLMT

CuuDuongThanCong.com

/>
1


th

an

co

ng

Triết học

.c
om

1.4 Cơ sở của công tác QLMT

ng
du
o

KH-KT-CN

cu

u

Pháp lý

Cơ sở
QLMT

Kinh tế
CuuDuongThanCong.com

/>

Triết học

an

co

ng

Nguyên lý về tính thống nhất Hệ
thống “Tự nhiên-Con ngƣời-Xã hội”

.c
om

1.4 Cơ sở của công tác QLM

cu

u

du
o

ng

th

Đƣa ra cách giải quyết các vấn đề môi
trƣờng và thực hiện công tác QLMT toàn
diện
Kết hợp mục tiêu kinh tế và mục tiêu mơi
trƣờng trong việc hoạch định các chính sách
kinh tế
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

1.4 Cơ sở của công tác QLMT

co

ng

KH - KT - CN

u

du
o

ng

th

an

Xây dựng các công cụ thực hiện việc
giám sát chất lƣợng môi trƣờng, các
phƣơng pháp xử lý ô nhiễm

cu

Nhờ kỹ thuật và công nghệ môi trƣờng, các
vấn đề ô nhiễm nhân sinh đang đƣợc
nghiên cứu, xử lý hoặc phòng tránh, ngăn
ngừa
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

1.4 Cơ sở của công tác QLMT
Kinh tế

ng

th

an

co

ng

Các loại thuế, phí và lệ phí, quota ơ
nhiễm, ký quỹ-hồn trả, trợ cấp kinh
tế, nhãn sinh thái
Sử dụng để đánh giá và định
hƣớng hoạt động phát triển sản xuất
có lợi cho cơng tác BVMT

cu

u

du
o

Pháp lý

Các văn bản về Luật quốc tế và Luật quốc
gia về lĩnh vực môi trƣờng
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

II. Các cơng cụ QLMT

co

ng

Cơng cụ luật pháp và chính sách

th

an

Công cụ kinh tế

du
o

ng

Công cụ kỹ thuật quản lý

cu

u

Công cụ giáo dục nâng cao nhận thức
Công cụ kiểm tra, giám sát trong QLMT

CuuDuongThanCong.com

/>

2.1 Cơng cụ luật pháp và chính sách

.c
om

Cơng cụ chỉ huy và kiểm sốt (CAC)

th

Luật

an

co

Chiến lƣợc

ng

Chính sách

cu

u

du
o

ng

Nghĩa vụ
pháp lý Quy định, tiêu chuẩn
ĐTM, Quy hoạch môi trƣờng
Thanh tra, giám sát môi trƣờng
CuuDuongThanCong.com

/>

2.1 Cơng cụ luật pháp và chính sách

.c
om

Cơng cụ chỉ huy và kiểm sốt (CAC)

co

ng

EMS, ISO

th

an

Nhãn sinh thái

cu

u

du
o

ng

Thỏa thuận Cơng khai hóa thơng tin
tình
nguyện
Tẩy chay
Vai trị tun truyền của các tổ chức
NGOs, đoàn thể
CuuDuongThanCong.com

/>

2.1 Cơng cụ luật pháp và chính sách

.c

om

Cơng cụ chỉ huy và kiểm soát (CAC)

ng

Giám sát và cƣỡng chế là hai yếu tố quan
trọng:

du
o

ng

th

an

co

(1) Đƣợc coi là bình đẳng đối với mọi đối
tƣợng gây ô nhiễm và sử dụng tài ngun
mơi trƣờng.

cu

u

(2) Có khả năng quản lý chặt chẽ các loại
chất thải độc hại và các tài nguyên quý hiếm

thông qua các quy định mang tính cƣỡng chế
cao trong thực hiện.

CuuDuongThanCong.com

/>

2.1 Cơng cụ luật pháp và chính sách

.c
om

Cơng cụ chỉ huy và kiểm sốt (CAC)

ng

Địi hỏi:

ng

th

an

co

(1) nguồn nhân lực và tài chính lớn để
có thể giám sát đƣợc mọi khu vực, mọi
hoạt động.

cu

u

du
o

(2) hệ thống pháp luật về mơi trƣờng
địi hỏi phải đầy đủ và có hiệu lực thực
tế.

Cơng cụ được sử dụng phổ biến nhiều quốc
gia trên thế giới
CuuDuongThanCong.com

/>

Công cụ dựa vào thị trƣờng

.c
om

2.2 Công cụ kinh tế

u

du
o

ng

th

an

co

ng

Công cụ chính sách tác động tới chi phí và
lợi ích trong hoạt động của các cá nhân và
tổ chức kinh tế để điều chỉnh hành vi theo
hƣớng có lợi cho mơi trƣờng

cu

Chỉ có thể áp dụng có hiệu quả trong nền
kinh tế thị trƣờng, đặc biệt là tại các nƣớc
công nghiệp phát triển OECD (Tổ chức
Hợp tác và Phát triển Kinh tế)
CuuDuongThanCong.com

/>

2.2 Công cụ kinh tế

.c
om

Công cụ dựa vào thị trƣờng

an
th

ng

Người gây ơ nhiễm
phải trả tiền

co

ng

Ngun tắc

Người hưởng thụ
phải trả tiền

• Lệ phí hành chính

• Giấy phép ơ nhiễm

• Tăng/giảm thuế

• Thuế/phí sản phẩm

• Phí sản phẩm, phí dịch

cu

u

du
o

• Thuế/lệ phí ô nhiễm

vụ sử dụng
CuuDuongThanCong.com

/>

Công cụ dựa vào thị trƣờng

.c
om

2.2 Công cụ kinh tế

an

co

ng

CCKT dựa trên quyền sử dụng tài ngun và
mơi trƣờng
Thuế, phí, lệ phí tài ngun và mơi trƣờng

u

du
o

Các định chế và tín dụng mơi trƣờng
Đền bù thiệt hại mơi trƣờng và ngân sách

cu

Phân loại

ng

th

Các công cụ tạo ra thị trƣờng

Công cụ thƣơng mại
CuuDuongThanCong.com

/>

2.2 Công cụ kinh tế
Ƣu điểm

.c
om

Công cụ dựa vào thị trƣờng

ng

Tăng hiệu quả chi phí

an

co

Khuyến khích sự đổi mới

ng

th

Tăng cường khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin

du
o

Tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường

cu

u

Hành động nhanh chóng và mềm dẻo hơn
Kích thích sự phát triển công nghệ và tri thức
Tạo nguồn thu hỗ trợ các chương trình kiểm sốt ơ nhiễm
CuuDuongThanCong.com

/>

2.2 Công cụ kinh tế
Công cụ dựa vào thị trƣờng

.c
om

Nhƣợc điểm

co

ng

Quan trắc và thực thi các CCKT khó thực hiện nếu chi phí
giao dịch đáng kể

ng

th

an

Thị trường có thể thất bại và các nhà máy có thể khơng đáp
ứng phù hợp với tín hiệu về giá

cu

u

du
o

Phụ thuộc nhiều vào thơng tin, ví dụ về lượng phát thải
Hệ thống giám sát và thực thi thường phức tạp và đắt tiền
Ít kiểm sốt chặt chẽ người gây ơ nhiễm và giảm khả năng
dự đốn về lượng ơ nhiễm thải vào mơi trường
CuuDuongThanCong.com

/>

2.3 Công cụ kỹ thuật quản lý

.c
om

Khái niệm

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

Các kỹ thuật phân tích, đo đạc, giám sát chất
lƣợng mơi trƣờng nhƣ kỹ thuật viễn thám, tin học
đƣợc ứng dụng đánh giá môi trƣờng, quan trắc
môi trƣờng, xử lý chất thải, tái chế và tái sử dụng
chất thải

Vấn đề ô nhiễm nhân sinh đang đƣợc nghiên
cứu, xử lý hoặc phòng tránh, ngăn ngừa

CuuDuongThanCong.com

/>

2.3 Cơng cụ kỹ thuật quản lý

ng

.c
om

Vai trị

u

du

o

ng

th

an

co

Kiểm sốt và giám sát nhà nƣớc về chất
lƣợng và thành phần môi trƣờng
Hỗ trợ tuân thủ các tiêu chuẩn, quy định
về bảo vệ môi trƣờng

cu

Thông tin hiện trạng và diễn biến chất
lƣợng môi trƣờng
Đề xuất biện pháp, giải pháp phù hợp
CuuDuongThanCong.com

/>

2.4 Công cụ giáo dục nâng cao nhận thức
2.4.1 Giáo dục môi trƣờng

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

.c
om

Nội dung

 Đƣa giáo dục môi trƣờng vào trƣờng học
 Cung cấp thơng tin cho những ngƣời có quyền
ra quyết định
 Đào tạo chuyên gia về môi trƣờng
CuuDuongThanCong.com

/>