Facebook : Tú Lê – Từ trang 56 – 60
1
1
1
1
2
2
2
Chứng minh: 2 a b 2 b c 2 c a
Hướng dẫn giải
Ta dễ tìm thấy điểm dơi đạt tại a = b = c = 1
Với điểm dơi trên ta có :
2 a 2b 1 1 a 2b 3 3 a 2b
a 2b
a 2b
1
3 a 4b 2
2 2
2a b
3 3 a 2b 3
Ta có:
1
1
a 2b 1 1 3 4 2 1 1 3 4 2
1
a b
ab
1
2 a 2 b 2 2 a 2b 2 3
2 6
1 1
a 2 2ab
2 18
a
a 2 2ab
a b a a.b.b a 2b
3
3
Vì :
3
4 2
3
1
1 1 2
c 2ac
2 a 2b 2 18
1
1 1 2
1
1 1 2
b 2bc ;
c 2ca
2
2
2 c a 2 18
Tương tự : 2 b c 2 18
1
1
1
3 1
3 1
2
a b c 1
2
2
2
2 2
Vậy : 2 a b 2 b c 2 c a 2 18
Đẳng thức xảy ra : a b c 1
Ví dụ 2.33. Cho a, b, c 0 và a b c 3
a
b
c
3
3
3
Chứng minh : b ab c bc a ca 2
3
Hướng dẫn giải
Ta dễ thấy điểm rơi đạt tại a b c 1
a
a
1 a
1
b2 1
b 1
1
.
1
1
3
2
2
2
b ab b b a b a b b a b b 2 a b 2 a
Ta có :
b
1
1
c
1
1
; 3
Tương tụ : c bc c 2 b a ca a 2 c
3
1
1 1
1
1
1
1 1 1 1 3
1
2 a 2 b 2 c 4 a b c 4
Mặt khác ta có: 2 a 4 a
a
b
c
9
1 1 1 1 1 1 1 3 3
3
3
3
1
b ab c bc a ca a b c 4 a b c 4 4 a b c 2
3
Lời bình: Qua các ví dụ trên, ta có thể đưa ra cách tác cho dễ dàng như sau:
M
M
K
M
N
.
. 1
Ta ghi nhớ: K N K K N K K N với K là hằng số khác 0
1
a2
1
1
2
1
a2
1
;
;
1
1 a2
1 a2 2 a2 2 2 a2 2
2 a2
a
1
b2
a
.
a
1
2
1 b2
1 b2
1 b
a 1
b2
;
a
1
.
1
2
2
1 b
1 b
a
1
b2c
1
1
2
1
a 2b
a
.
a
1
;
.
1
2
2
2
1 b2c
1 b2c
2 a 2b
1 b c 2 a b 2 2 a b 2
a3
a2
b2
a2
a
2b 2
a
.
a
1
;
a
.
a
1
a3 b2
a2 b2
a 2 b 2 a 2b 2
a 2b 2
a 2b 2
a
a
1 a
1
b2
.
1
b3 ab b b 2 a b a b2 b a b 2
3. Điểm rơi của biểu thức không đối xứng và kỹ thuật liên quan
3.1 Biểu thức không đối xứng với các biến
P 5 x 3 y
Cho biểu thức
10 8
x y
Nếu ta hốn đổi vai trị của x,y cho nhau thì biểu thức P sẽ thay đổi nên ta nói biểu thức P không
là biểu thức đối xứng với vai trị các biến khơng bình đẳng với nhau. Vậy điểm dơi x # y
3.2 Phương pháp giải và các ví dụ minh họa
Ví dụ 2. 34. Cho a, b 0 và thỏa mãn a b 3
Tìm GTNN của biểu thức
P a b
1 2
2a b
Hướng dẫn giải
Ta giả sử điểm rơi đạt tại:
a x, b y x, y 0 x y 3
Dựa trên liên hệ x và y ta đặt:
x ty t 0 x y y. t 1 3 y
3
t 1
P
Khi đó thì:
t 1 2
1 32 9
1 2t 32
t 1 3 2
6t 3
9 6 2
6t 3 6
1 2t
1
b
t 0 t a ; a b 3 a 1; b 2
2
2
Đẳng thức xảy ra khi: 6t 3
9
MinP a 1, b 2
2
Vậy
Lời bình: Khi đã biết điểm dơi đạt tại a 1, b 2
Ta tách như sau:
M a b
1 2 1 a 2 b a b
1
3 9
2
2
2a b 2a 2 b 2
2
4
2 2
Ví dụ 2.35. Cho a, b 0 và a b 6
Tìm GTNN của biểu thức
P 3a 2b
6 8
a b
Hướng dẫn giải
Ta giả sử điểm dơi đạt tại:
Ta đặt :
a x, b y x, y 0 x y 6
x ty t 0 x y y t 1 6 y
6
6t
x
t 1
t 1
4 t 1 1
18t 12 t 1 4 t 1
6t
P
12
1 3 3 8 13 19
t 1
t
3
t
1
3
t
Khi đó thì :
6t 4 t 1 1
1
t 0 t a 2; b 4
3
t
2
Đẳng thức xảy ra khi: t 1
Vậy : MinP 19 a 2, b 4
Lời bình : Khi đã biết điểm rơi đạt tại a 2, b 4
Ta tách như sau:
6 8 6 3a 8 b 3
3
P 3a 2a a b 2.3 2.2 .6 19
a b a 2 b 2 2
2
Ví dụ 2.36 Cho a, b 0 và
a b
5
4 1
P
4 . Tìm GTNN của biểu thức
a 4b
( Trích ĐTTS vào lớp 10, Bắc Giang năm học 2008-2009)
Hướng dẫn giải
Ta giả sử điểm dơi đạt tại:
a x, b y x, y 0 x y
5
4