SWOT Tiki

Qua nghiên cứu cho thấy Phân tích SWOT chính là 1 công cụ vừa hữu hiệu, lại
vô cùng đơn giản để thiết lập chiến lược của một doanh nghiệp, giúp xây dựng
và phát triển đường lối hoạt động trong dài hạn, khơng chỉ trong marketing nói
riêng, mà cịn cả trong kinh doanh nói chung. Chính vì vậy mà hơm nay nhóm
chúng e đã chọn đề tài thuyết trình là " phân tích SWOT và áp dụng SWOT
vào doanh nghiệp ".
I. GIỚI THIỆU MƠ HÌNH SWOT
1. Định nghĩa SWOT
Swot là tập hợp viết tắt những chữ cái đầu tiên của các từ tiếng Anh: Strengths
(Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats
(Thách thức) - là một mơ hình nổi tiếng trong phân tích kinh doanh của doanh
nghiệp.
2. Nguồn gốc của mơ hình SWOT
Mơ hình phân tích SWOT được cho rằng do Albert Humphrey phát triển vào
những năm 1960- 1970. Đây là kết quả của một dự án nghiên cứu do đại học
Stanford, Mỹ thực hiện.
Tuy nhiên, cho đến năm 1964, sau khi mơ hình này được giới thiệu tại Zurich
Thuỵ Sĩ, Albert cùng các cộng sự của mình đã đổi F ( Fault) thành W
(Weakness) và SWOT ra đời từ đó. Phiên bản đầu tiên được thử nghiệm và
giới thiệu đến công chúng vào năm 1966.
3. Ý nghĩa các thành phần trong SWOT

 STRENGTHS (Điểm mạnh): duy trì, xây dựng và làm đòn bẩy, là những tố
chất nổi trội xác thực và rõ ràng
Bao gồm:
+ Trình độ chun mơn
+ Các kỹ năng có liên quan, kinh nghiệm cơng tác
+ Có nền tảng giáo dục tốt
+ Có mối quan hệ rộng và vững chắc
+ Có trách nhiệm, sự tận tâm và niềm đam mê cơng việc
+ Có khả năng phản ứng nhạy bén nhanh đối với công việc

 WEAKNESSES (Điểm yếu): Đặc điểm doanh nghiệp hoặc dự án khiến
doanh nghiệp hoặc dự án yếu thế hơn so với đối thủ.
+ Những tính cách khơng phù hợp với cơng việc, những thói quen làm việc
tiêu cực.
+ Thiếu kinh nghiệm cơng tác hoặc kinh nghiệm khơng thích hợp.


+ Thiếu sự đào tạo chính quy, bài bản.
+ Hạn chế về các mối quan hệ.
+ Thiếu sự định hướng hay chưa có mục tiêu rõ ràng.
+ Kỹ năng nghề nghiệp chưa cao.
 OPPORTUNITIES (Cơ hội): là những sự việc bên ngồi khơng thể kiểm
sốt được, chúng có thể là những đòn bẩy tiềm năng mang lại nhiều cơ hội
thành công, bao gồm:
+ Các xu hướng triển vọng.
+ Nền kinh tế phát triển bùng nổ.
+ Cơ hội nghề nghiệp mới rộng mở.
+ Một dự án đầy hứa hẹn được giao phó.
+ Học hỏi được những kỹ năng hay kinh nghiệm mới.
+ Sự xuất hiện của cơng nghệ mới.
+ Những chính sách mới được áp dụng.
 THREATS (thách thức): là những yếu tố gây ra các tác động tiêu cực cho
sự nghiệp, mức độ ảnh hưởng của chúng còn tùy thuộc vào những hành
động ứng biến.
+ Sự cơ cấu và tổ chức lại ngành nghề.
+ Những áp lực khi thị trường biến động.
+ Một số kỹ năng trở nên lỗi thời.
+ Bạn không sẵn sàng với phát triển của công nghệ.
+ Sự cạnh tranh gay gắt, với công ty cũng như với cá nhân.
4. Ma trận kết hợp SWOT

Ma trận Swot

Cơ hội (O)

Thách thức (T)

Điểm mạnh (S)

Kết hợp SO (1)

Kết hợp ST (2)

Điểm yếu (W)

Kết hợp WO (4)

Kết hợp WT (3)

II. ÁP DỤNG MƠ HÌNH SWOT VÀO DOANH NGHIỆP TIKI
1. Giới thiệu doanh nghiệp Tiki
Chẳng quá xa lạ, Tiki có mặt ở hầu hết các tỉnh thành Việt Nam và hiện diện ở
khắp
các
cung
đường
với
sắc
xanh
quen
thuộc.

Và để hiểu rõ hơn về thương hiệu “quốc dân” này, chúng em sẽ bắt đầu với
phần giới thiệu về doanh nghiệp Tiki.


Tiki ( là từ viết tắt của Tiết Kiệm và Tìm Kiếm) là tên của một website thương
mại điện tử lớn hàng đầu tại Việt Nam hiện nay.
Tiki thành lập vào tháng 3/2010 từ một trang bán sách tiếng Anh online và đến
nay đã kịp chuyển mình trở thành một trang thương mại điện tử đa ngành cung
cấp hàng trăm nghìn sản phẩm thuộc 10 ngành hàng.
Cuối cùng, Tiki là một website thương mại điện tử đáp ứng nhu cầu mua sắm
online của người tiêu dùng trong thời kỳ công nghệ thơng tin phát triển mạnh
mẽ, hàng hóa đảm bảo uy tín chất lượng, chính sách giao hàng nhanh chóng và
chế độ hậu mãi làm hài lòng bất kỳ người mua hàng khó tính nhất.
Cơng ty Tiki được thành lập và điều hành bởi ông Trần Ngọc Thái Sơn.
2. Áp dụng SWOT vào tiki

PHẦN 1: ĐIỂM MẠNH
 Có lịch sử hình thành lâu đời
Tiki là doanh nghiệp kinh doanh trong ngành thương mại điện tử được thành
lập vào tháng 3 năm 2010, với bề dày hoạt động kinh doanh, Tiki đã tạo được
niềm tin cho khách hàng và là một trong những lựa chọn đầu tiên giữa các sàn
thương mại điện tử.
 Nhận diện thương hiệu tốt
Với khởi điểm ban đầu chủ yếu kinh doanh sách trực tuyến, sau 9 năm hoạt
động, Tiki.vn hiện đã trở thành một nhà bán lẻ trực tuyến đa ngành với 9
ngành hàng tiêu dùng cơ bản, trong đó sách vẫn là một sản phẩm “nhận diện”
tốt cho thương hiệu của doanh nghiệp.
 Có gốc kinh tế lớn, mạnh, rót vốn liên tục
Trong năm 2018, các cơng ty TMĐT Viet Nam liên tục đc rót những khoản
tiền khủng từ những quỹ đầu tư chi tiêu nước ngoài.

Ngay đầu xuân năm mới 2018, Tiki đã nhận được thêm tiền từ tập đoàn
lớn JD, bổ sung cập nhật vào khoảng đầu tư 44 triệu USD đã nhận được trong
năm 2017. Đến tháng 9/2018, công ty này tiếp tục nhận thêm 122 tỷ việt nam
đồng từ VNG
 Sản phẩm tiện dụng, gần gũi với từng đối tượng khách hàng
Năm 2011 tiki bắt đầu mở rộng cung cấp hàng trăm nghìn sản phẩm thuộc 10
ngành hàng: sách, điện thoại, máy tính bảng,thiết bị số và phụ kiện, vật dụng
gia đình, mỹ phẩm và thời trang, các sản phẩm liên quan đến sức khỏe, thiết bị
văn phòng phẩm, đồ chơi đồ lưu niệm, đồ cho mẹ và bé...với sự đa dạng của
các sản phẩm, Tiki đã chiếm thị phần cao trong thị trường thương mại điện tử.


 Chính sách đổi trả hàng theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho người
mua.
Chính sách hậu mãi ở Tiki được xây dựng dựa trên cam kết bảo vệ quyền lợi
người tiêu dùng để quý khách có thể yên tâm mua sắm và trải nghiệm dịch vụ.
Tiki đảm bảo sản phẩm được bán tại Tiki là sản phẩm mới và 100% chính
hãng. Trong trường hợp hiếm hoi sản phẩm q khách nhận được có khiếm
khuyết, hư hỏng hoặc khơng như mô tả, Tiki cam kết bảo vệ khách hàng bằng
chính sách đổi trả và bảo hành.
Qui trình đổi trả được thực hiện qua 3 bước:

 Mạng lưới phân phối rộng lớn, nhanh chóng
Với mạng lưới phân phối rộng khắp tồn quốc; theo tính tốn của Tiki, thời
gian giao hàng trung bình tồn quốc là 1,6 ngày. Đồng thời, khách hàng có thể
nhận được hàng ngay trong 2 giờ tại Hà Nội và TP.HCM; đảm bảo chất lượng
hàng hóa khi đến tay người dùng.
Ngoài ra, trong năm 2018 và đầu năm 2019, Tiki đã tiến hành mở rộng thêm
nhiều kho hàng để phục vụ hoạt động bán hàng và giao hàng nhanh chóng.

 Bắt kịp xu hướng và nhu cầu khách hàng, liên tục thay đổi mình để tương
tác tốt với khách hàng
Tiki khơng ngừng tung ra các chương trình khuyến mãi và truyền thông đặc
biệt để đẩy mạnh nhận biết về sự đa dạng, nhất là các sản phẩm gia dụng và
công nghệ.


Năm 2020 đánh dấu cột mốc tròn một thập kỷ Tiki có mặt trên thị trường
thương mại điện tử Việt Nam, cũng là giai đoạn “lao đao” của nền kinh tế toàn
cầu trước đại dịch. Tuy nhiên, giai đoạn này Tiki được nhiều hơn mất.
Khi các kênh mua sắm online tràn lan tình trạng “thổi” giá, Tiki là một trong
số ít sàn thương mại điện tử quán triệt được tình trạng này từ sớm nhờ việc áp
dụng công nghệ.
Đầu tiên là công nghệ gợi ý ưu tiên đặt hàng cho phép sản phẩm tốt nhất được
hiển thị đầu tiên với Khách Hàng.
Kế đến là công nghệ định giá sản phẩm cũng đảm bảo giá bán tốt nhất thông
qua việc so sánh những mức giá bán khác nhau trên các sàn thương mại ngồi
thị trường.
Chính vì vậy, cơng nghệ cịn là trợ lực giúp Tiki hướng đến một chuỗi vận
hành xanh, thân thiện với môi trường.
PHẦN 2: ĐIỂM YẾU
 Là doanh nghiệp có mức độ phổ biến chưa cao so với các doanh nghiệp
cùng
ngành
thương
mại
điện
tử

- Khơng phải kể đến đâu xa đó là 2 sàn thương mại cạnh tranh lớn hàng đầu là
Shoppe và Lazada họ có tỉ lệ phân bổ khá đồng đều trên các trang mạng xã hội
nhg đối với Tiki có tiếp cận các trang mạng xã hội nhưng chưa được phổ
biến.Đối với em là người sử dụng nhiều trang mạng xã hội em thấy sàn thương
mại tiki xuất hiện khá ít cho thấy đây là sàn thương mại chưa q phổ biến và
được tìm kiếm rất ít.
 Sản phẩm còn hạn chế, chưa thật sự đa dạng (so với Lazada, Sendo…)
- Nếu như Shopee, Lazada,... đa dạng các mặt hàng với tất cả các thể loại
từ: quần áo, sách vở, phụ kiện, mỹ phẩm,... phù hợp với hầu hết các phân
khúc khách hàng thì Tiki có phần hạn chế hơn vì sự đa dạng tiki là sàn
thương mại chun về các loại sách vì sách nhưng nó chỉ phù hợp với 1 số
phân khúc: học sinh, sinh viên, giảng viên, những người có sở thích đọc
sách, những người mua sách để phục vụ công việc,....




Thời

gian

xác

nhận

đơn

hàng,

đăng

hàng

lâu

-Thời gian xác nhận đơn hàng cho khách chưa được tối ưu còn khá lâu
- Thời gian đăng hàng lên tới 48h, mất nhiều thời gian khi xét duyệt, chỉnh
sửa nội dung hình ảnh
 Vận

chuyển

và

đặt

hàng

cịn

nhiều

hạn

chế

- Tuy Tiki có nhiều kho hàng và nhiều chính sách giao hàng. Tuy nhiên
lượng hàng hóa ở các kho khơng đồng đều, nên việc đặt hàng lệch kho sẽ
khiến người mua hàng đợi lâu từ 3-5 ngày để người bán chuẩn bị hàng và
đưa cho bên vận chuyển. Một số sản phẩm của Tiki chỉ giao hàng tại HCM

- Thời gian giao hàng phụ thuộc quá nhiều vào vị trí địa lý giữa các vùng
miền nên ở xa sẽ mất rất nhiều tgian để nhận hàng
 Lỗ nặng nề, khoản lỗ cho thiên hướng gia tăng dần qua những năm vận
động


Theo lên tiếng tài chính của khách hàng cổ phần Tiki, doanh nghiệp này ghi
nhận lỗ lũy kế gần 308 tỷ đồng vào cuối năm nhâm thìn. Nếu tính thêm khoản
lỗ 282 tỷ trong thông báo thường niên năm 2017 của VNG, lỗ lũy kế của
trang dịch vụ thương mại điện tử này vừa mới lên đến gần 600 tỷ việt nam
đồng sau 7 năm đi vào chuyển động.
PHẦN 3: CƠ HỘI

 Marketplace mang lại tiềm năng lớn cho Tiki
Mô hình Marketplace cho phép các đơn vị bán lẻ cũng như các doanh nghiệp
bán hàng trên nền tảng của Tiki, có thể chủ động phối hợp với Tiki làm
marketing, đẩy mạnh việc bán hàng, nhưng chất lượng vẫn phải được kiểm
soát bởi hệ thống chuỗi cung ứng – supply chain của Tiki. Bằng cách này, Tiki
có thể kiểm sốt được chất lượng đầu vào, và có thể thơng qua các doanh
nghiệp để cộng hưởng cho sàn thương mại điện tử của mình.
 Thời lượng sử dụng Internet của người Việt Nam cao
Hơn 70% dân số Việt Nam sử dụng Internet. Cụ thể, theo số liệu báo cáo
Digital 2021, trung bình 1 ngày người Việt sử dụng Internet lên đến 6h 47p.
Tiki hợp tác với nhiều doanh nghiệp lớn như Facebook, Youtube, Google,...
nên việc có một lượng lớn người truy cập và thời gian truy cập cao vào các
trang này sẽ là một cơ hội lớn để Tiki quảng cáo hàng hóa, thu hút khách hàng,
phát triển và mở rộng mạng lưới kinh doanh.
 Xu hướng mua hàng online đang tăng mạnh

Với sự phát triển vũ bão của kinh doanh online, người tiêu dùng đang có xu
hướng mua hàng online ngày càng nhiều, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh
Covid, mua hàng trực tuyến tăng trưởng ngoạn mục. Khi dịch bệnh bùng phát,
trước yêu cầu thực hiện giãn cách xã hội, hạn chế tụ tập nơi đông người để
ngăn ngừa sự lây lan, ngay lập tức thị trường đã chứng kiến một “cuộc đổi
ngơi” ngoạn mục của 2 hình thức: Kinh doanh truyền thống và kinh doanh
online..
 Được sự tín nhiệm, cộng hưởng lớn từ Google, Facebook
Quan điểm phát triển của Tiki là phải hợp tác, đặc biệt là với những doanh
nghiệp lớn và có sức ảnh hưởng lớn đến xã hội vì đây là thời đại tồn cầu hóa.
Facebook là đối tác lớn đầu tiên mà tiki hợp tác, xây dựng và phát triển qua
Facebook store.
Việc hợp tác với các với các ơng lớn, có nhiều kinh nghiệm và tầm ảnh hưởng
lớn đã mang lại thêm kinh nghiệm và nâng cao vị thế về thương hiệu cho Tiki.
 Thuộc top các ngành nghề được chính phủ khuyến khích và ưu tiên phát
triển
Với định hướng phát triển kinh tế số và chuyển đổi số quốc gia, chính phủ Việt
Nam đã có kế hoạch trong giai đoạn 2021-2025 phát triển thương mại điện tử
quốc gia trở thành một trong các lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, nơi
các công nghệ tiên tiến của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư được ứng
dụng rộng rãi để tăng hiệu quả của chu trình kinh doanh. Nhờ có sự ủng hộ và
khuyến khích phát triển của nhà nước, việc phát triển của Tiki và các sàn
thương mại điện tử khác sẽ dễ dàng hơn, đây cũng là cơ hội lớn cho mảng kinh
doanh online này.
PHẦN 4: THÁCH THỨC
 Đối thủ cạnh tranh mạnh


Đối với sự phát triển như vũ bão của thị trường thương mại điện tử hiện nay,
Tiki có nhiều đối thủ cạnh tranh đáng để lo lắng như Lazada, Shopee, Sendo,

taobao… Đặc biệt là xu hướng order đồ taobao, order hàng nước ngoài của
người Việt đã gây nên nên sự sụt giảm lượng mua cho các sàn thương mại
trong nước.
 Hình thức kinh doanh online
Tuy việc mua hàng online đang phát triển mạnh, song song đó trước nhiều sự
việc mua hàng fake, lừa đảo, đã tạo nên xu hướng dè chừng khi khơng được
kiểm hàng.
Ngồi ra người mua hàng ngày càng có nhu cầu cao hơn về dịch vụ sản phẩm
như: kiểm hàng, thời gian giao hàng, thái độ shipper…
 Chi phí bán hàng cao
Thương mại điện tử là hình thức bán hàng còn khá mới ở Việt Nam, do đó chi
phí để duy trì trang, các kho và hỗ trợ khách hàng là rất cao. Trong khi rủi ro
về việc khách hàng đặt hàng nhưng lại không nhận hàng cịn rất lớn, doanh
nghiệp phải chịu hồn tồn những phí tổn do việc trả hàng về, chất lượng hàng
hóa qua nhiều khâu vận chuyển khó đảm bảo được chất lượng như ban đầu.
 Chất lượng các nhà cung cấp dịch vụ logistics khác nhau là khơng đồng
đều.
Tiki có nhiều đơn vị vận chuyển như: giao hàng tiết kiệm, giao hàng nhanh,
ninja van, tikinow… Bên cạnh việc tikinow luôn giao hàng đúng hẹn, có thể
cịn sớm hơn thì nhiều khách hàng lại phàn nàn về thời gian giao hàng của bên
giao hàng nhanh "giao hàng rất là chậm", " giao hàng trễ tận 5 ngày"...Bên vận
chuyển cịn có hành động ném đồ làm bẹp hộp, vỡ sản phẩm của khách.
PHẦN 5: CÁC CHIẾN LƯỢC KẾT HỢP
Ma trận Swot

Cơ hội (O)

Thách thức (T)

Điểm mạnh (S)

Kết hợp SO (1)

Kết hợp ST (2)

Điểm yếu (W)

Kết hợp WO (4)

Kết hợp WT (3)

Tiki đang lựa chọn chiến lược kinh doanh kết hợp ST(2): tận dụng điểm mạnh
để hạn chế nguy cơ.
PHẦN 6: CÁC GIẢI PHÁP CHIẾN LƯỢC
+ Cải thiện các kênh thương mại điện tử. Cập nhật thường xuyên thông tin sản
phẩm, đồng bộ với kho hàng và phải giảm thời gian gửi mail xác nhận đơn
hàng.


+ Phải kết hợp khéo léo các chiến lược SO, ST, WO, WT, tận dụng các điểm
mạnh cũng như cơ hội để khắc phục những điểm yếu và phòng tránh rủi ro.
+ Tiki trước nay ln có được lịng tin của khách hàng nhờ chất lượng sản
phẩm. Khách hàng luôn cảm thấy yên tâm khi mua hàng ở Tiki, vì hình ảnh
quảng cáo phản ánh đúng chất lượng sản phẩm. Tiki nên tận dụng ưu thế này
để cạnh tranh với các sàn thương mại điện tử khác
+ Tiki nên mở rộng mạng lưới đối tác mới để gia tăng số lượng cũng như đa
dạng hóa sản phẩm của mình. Xây dựng mối quan chặt chẽ với các đối tác giao
hàng, ngoài ra nên xây dựng thêm kho hàng ở miền Trung để giảm chi phí vận
chuyển, tiết kiệm được thời gian giao hàng (hiện tại mới chỉ có 2 kho hàng ở
Hà Nội và TP.HCM). Khắc phục chất lượng của các nhà cung cấp dịch vụ

logistics, đảm bảo bên vận chuyển giao hàng đúng hẹn, thái độ thân thiện của
người giao hàng
+ Tiki vẫn còn đang yếu thế hơn so với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường
như: shopee, lazada cả về sản phẩm cũng như các chiến lược PR. Các bàn luận
về Tiki hiện nay vẫn chủ yếu là sách. Điều này cũng chứng minh rằng việc đẩy
mạnh sự cộng hưởng thương hiệu về sự đa dạng của Tiki chưa hiệu quả. Việc
nhận thức Tiki là một nhà bán sách trực tuyến đã in sâu vào tâm trí người
dùng. Chính vì vậy, Tiki cần nỗ lực cố gắng nhiều hơn nữa trong các chiến
dịch Marketing, lựa chọn đại diện và các đối tác quảng cáo phù hợp để quảng
bá sâu rộng đến khách hàng, khiến khách hàng thay đổi được suy nghĩ ban
đầu.
+ Lấn sân vào Marketplace: tiki đã chuyển đổi mơ hình kinh doanh B2C sang
mơ hình Marketplace. Đây là điểm mạnh nhưng cũng đồng thời là thách thức.
Tiki sẽ phải kiểm định về chất lượng đầu vào sản phẩm cũng như kiểm soát
nguồn gốc để xây dựng niềm tin với khách hàng.
III. Kết luận
Thương mại điện tử Việt Nam vẫn còn non trẻ so với thế giới, các khái niệm
về thương mại điện tử nhìn chung vẫn còn khá xa lạ đối với người dân. Tuy
vậy, công nghệ thông tin ở Việt Nam đang trên đà phát triển, góp phần quan
trọng vào việc phát triển tồn diện nền kinh tế- xã hội nước ta, trong đó nổi bật
là việc nghiên cứu, ứng dụng và phát triển thương mại điện tử trong sản xuất
linh doanh.
Tiki là một trong số ít các doanh nghiệp đã thành cơng trong việc xây dựng mơ
hình bán lẻ B2C và đang chuyển dần sang Marketplace, đáp ứng được nhu cầu
mua sắm onlinne. Đối mặt lớn nhất của Tiki đó là sự cạnh tranh với các doanh
nghiệp khác về phát triển và mở rộng thương mại điện tử.
Để đứng vững được trên thị trường mua sắm trực tuyến, Tiki cần có biện pháp
ổn định và lâu dài hơn để phát triển. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh hiện tại,
đây là cơ hội cho Tiki có bước phát triển nhảy vọt. Muốn vậy cần biết tận dụng

những điểm mạnh, cơ hội để làm giảm đi những thách thức cũng như điểm yếu
của bản thân doanh nghiệp, từ đó mở rộng quy mơ, kết hợp với các doanh
nghiệp trong và ngoài nước để tăng thương hiệu cho Tiki.