Tài liệu Bài giảng cuối cùng kỳ 4: Lọ đựng muối giá 100.000 USD docx

Lọ đựng muối giá 100.000 USD

Nguồn: tuoitre.com.vn
Khi tôi 12 và chị tôi 14 tuổi, gia đình tôi tới thăm Disney World ở
Orlando. Cha mẹ thấy chúng tôi đã đủ lớn để có thể tự đi chơi quanh
công viên mà không cần phải có sự giám sát.
Bảng tưởng niệm Randy Pausch đặt tại thế giới Walt Disney có
trích dẫn lời của ông: “Be good at something; It makes you
valuable Have something to bring to the table, because that will
make you more welcome”. (Tạm dịch: “Hãy giỏi việc gì đó, điều
đó sẽ giúp bạn thêm giá trị Hãy mang gì đó tới bàn tiệc, điều đó
giúp bạn được chào đón )
Hãy nghĩ về sự vui sướng đó. Chúng tôi đang ở nơi huyền diệu nhất có thể
tưởng tượng được ở trên đời và lại được tự do khám phá. Chúng tôi rất biết
ơn cha mẹ đã đưa chúng tôi tới đây, và cũng để chứng tỏ mình đã đủ khôn
lớn, chúng tôi quyết định lấy tiền tiêu vặt của mình mua tặng cha mẹ một
món quà cảm ơn.
Câu chuyện về sự tử tế
Chúng tôi vào một cửa hàng và tìm thấy món quà hoàn hảo: một bộ đồ đựng
muối và hạt tiêu bằng sứ có hai chú gấu vắt vẻo trên cây, mỗi chú cầm một
chiếc lọ. Chúng tôi trả 10 USD cho món quà, ra khỏi cửa hàng và rảo bước
dọc Main Street để tìm kiếm điểm chơi kế tiếp.
Tôi cầm món quà, và trong một khoảnh khắc khủng khiếp, nó trượt khỏi tay
tôi, rơi xuống đất vỡ tan. Chị tôi và tôi, cả hai đều đứng khóc.
Một người lớn tuổi lúc đó chứng kiến những gì vừa xảy ra, bà tới chỗ chúng
tôi. “Hãy mang nó lại cửa hàng - bà nói - Cô chắc chắn họ sẽ đưa cho các
cháu một bộ mới”.
“Cháu không thể làm như vậy - tôi nói - Đó là lỗi của cháu. Cháu đã đánh
rơi nó. Vậy thì làm sao cửa hàng lại phải đưa cho chúng cháu một bộ mới?”.
“Cứ thử xem - bà nói - Cháu đâu biết được”.
Vậy là chúng tôi quay lại cửa hàng và chúng tôi đã không nói dối. Chúng

tôi giải thích những gì vừa xảy ra. Mấy nhân viên bán hàng lắng nghe câu
chuyện, mỉm cười với chúng tôi và bảo chúng tôi có thể có một bộ lọ đựng
muối và hạt tiêu mới. Họ còn nói đó là lỗi của họ vì đã không gói món quà
cẩn thận!
Thông điệp của họ là: “Việc đóng gói của chúng tôi đáng lẽ phải đủ an toàn
để bảo vệ món quà khi nó bị rơi do sự quá phấn khích của một cậu bé 12
tuổi”.
Tôi thật bất ngờ. Không chỉ biết ơn mà còn không tin nổi. Chị em tôi rời cửa
hàng, hoàn toàn choáng váng.
Trái tim của doanh nghiệp?
Khi cha mẹ chúng tôi biết chuyện, ông bà đã thật sự thêm phần ngưỡng mộ
Disney World. Sự thật là quyết định phục vụ khách hàng với lọ đựng muối
và hạt tiêu 10 USD đã giúp Disney thu thêm hơn 100.000 USD.
Hãy để tôi giải thích.
Nhiều năm sau đó, với tư cách là một cố vấn viên cho Disney Imagineering,
thỉnh thoảng có dịp trao đổi với những người lãnh đạo cao cấp của Disney,
tôi thường nhắc lại câu chuyện về lọ đựng muối và hạt tiêu.
Tôi đã giải thích về việc những nhân viên ở cửa hàng đồ lưu niệm đã làm chị
em tôi cảm nhận tốt đẹp về Disney như thế nào, và điều đó đã khiến sự đánh
giá về Disney của cha mẹ chúng tôi nâng lên một tầm cao mới.
Cha mẹ tôi đã biến những chuyến đi thăm Disney thành một phần mật thiết
trong công việc thiện nguyện của họ. Ông bà đã dùng một chiếc xe buýt 22
chỗ thường xuyên chở học sinh từ Maryland tới thăm Disney. Hơn 20 năm
liền, cha tôi đã mua vé cho hàng chục trẻ em tới thăm Disney World. Tôi đã
tham gia hầu hết các chuyến đi đó.
Tóm lại, từ ngày ấy gia đình chúng tôi đã chi hơn 100.000 USD tại Disney
World để mua vé vào cửa, thức ăn, quà lưu niệm cho chính chúng tôi và
những người khác.
Khi kể câu chuyện này cho những người lãnh đạo Disney, tôi luôn kết thúc
bằng câu hỏi: “Nếu hôm nay tôi gửi một cậu bé tới một trong những cửa

hàng của ông với một bộ lọ đựng muối và hạt tiêu bị vỡ, thì chính sách công
ty có cho phép các nhân viên đủ tử tế để đưa cho cậu bé một bộ mới?”.
Những nhà lãnh đạo tỏ ra lúng túng với câu hỏi này. Họ biết câu trả lời: có lẽ
là không.
Bởi vì không đâu trong hệ thống kế toán của họ có khả năng tính một bộ lọ
đựng muối và hạt tiêu 10 USD có thể mang lại nguồn thu 100.000 USD như
thế nào. Và do vậy, dễ thấy một cậu bé hôm nay sẽ không có nhiều may
mắn, sẽ bị mời ra khỏi cửa hàng với hai bàn tay không.
Thông điệp của tôi là: có nhiều hơn một cách để đo lợi nhuận và thua lỗ. Ở
mọi mức độ, các doanh nghiệp có thể và cần phải có một trái tim.
Mẹ tôi vẫn còn giữ lọ đựng muối và hạt tiêu 100.000 USD này. Cái ngày
những nhân viên ở Disney World cho đổi lại nó là một ngày tuyệt vời đối
với chúng tôi và cũng là một ngày không tồi đối với Disney!

Nói sự thật
Nếu tôi chỉ được có ba từ để khuyên thì chúng sẽ là “nói sự thật”. Nếu
được thêm ba từ nữa tôi sẽ bổ sung “trong mọi lúc”.
Trung thực không chỉ đúng về đạo đức mà còn mang lại hiệu quả. Trong
một nền văn hóa mà ai cũng nói sự thật thì bạn sẽ tiết kiệm được rất
nhiều thời gian phí phạm dành cho việc kiểm chứng. Khi dạy ở Đại học
Virginia, tôi đã thích áp dụng điều lệ về danh dự. Khi một sinh viên bị
ốm và cần phải thi lại, tôi không cần phải ra một đề mới. Người sinh viên
chỉ cần cam kết là chưa trao đổi với bất kỳ ai về bài thi là tôi để anh ta thi
đúng bài thi cũ.
Người ta nói dối vì rất nhiều nguyên nhân, thông thường vì đó là cách để
đạt được điều họ mong muốn với ít công sức hơn. Nhưng cũng giống như
nhiều chiến lược ngắn hạn, nó không hiệu quả về dài hạn. Sau này bạn sẽ
gặp lại mọi người và họ nhớ là bạn đã nói dối họ. Và họ sẽ nói với rất
nhiều người khác về việc ấy. Đó là điều làm tôi ngạc nhiên về việc nói
dối. Hầu hết những người nói dối đều nghĩ họ sẽ thoát được lời nói dối

nhưng thực chất họ không thoát nổi.