Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời trần (5)

CHỦ ĐỀ
ĐẠI VIỆT DƯỚI THỜI NHÀ TRẦN
(Phần III. Tình hình kinh tế, văn hóa thời
Trần)


CHỦ ĐỀ
ĐẠI VIỆT DƯỚI
THỜI NHÀ TRẦN
(Tiếp theo)

Nội dung bài học
III. TÌNH HÌNH
KINH TẾ VĂN

1. Sự phát triển kinh tế

HĨA THỜI TRẦN

2. Sự phát triển văn hóa


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
Em có nhận xét gì về tình hình kinh tế nơng
nghiệp của Đại Việt sau chiến tranh?

- Nông nghiệp:
+ Công cuộc khai khẩn đất hoang, thành lập làng, xã được mở rộng, đê điều được củng
cố.
+ Các vương hầu, quý tộc chiêu tập dân nghèo đi khai hoang lập điền trang.

+ Nhà Trần ban thái ấp cho quý tộc.


Tranh vẽ cảnh đắp đê thời Trần


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
Điền trang, Thái ấp là gì?

Điền trang: Ruộng đất tư của quý tộc, vương hầu thời Trần do khai hoang mà có.
Thái ấp: Là ruộng đất nhà Trần phong cho vương hầu, quý tộc và dịng họ khơng có quyền sở hữu tư
nhân, nhìn chung chỉ được hưởng một đời, nhà nước có thể tước của người này ban cho người khác.
=> Đây cũng chính là mầm mống của kinh tế tư nhân.


THÁI ẤP THỜI TRẦN


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
Nhờ những chính sách ấy nền kinh tế
nông nghiệp thời Trần như thế nào?

Nền nông nghiệp thời Trần được phục hồi và nhanh chóng phát
triển.


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế

Nhận xét ruộng đất của nước ta thời
Trần?

- Ruộng đất công làng xã chiếm phần lớn diện tích-> chia cho dân.

- Ruộng của các vương hầu, quý tộc (điền trang, thái ấp).
- Ruộng đất tư hữu của địa chủ ngày càng nhiều.


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
So với thời Lý ruộng đất thời Trần có gì
thay đổi?

- Ruộng tư tăng: Thời Trần ruộng tư của địa chủ ngày càng
nhiều.
- Ruộng tư có nhiều hình thức: ruộng tư của nơng dân, địa chủ,
quý tộc.


Loại
ruộng đất

Sở hữu

Của nhà
Đất công

nước

làng xã

- Của vương
Đất tư
hữu

hầu, quý tộc
- Của địa chủ

Cách sử dụng

Quyền lợi và nghĩa vụ

- Chia cho dân

- Phải đóng thuế, lao

cày cấy

dịch cho nhà nước.

- Ban cấp cho

- Hưởng một đời, có

Vương hầu, quý

quyền thu thuế của

tộc, quan lại…

dân, đóng thuế cho

(điền trang)

nhà nước

-

Giao cho tá

điền canh tác

- Thu địa tô của tá
điền không phải nộp
thuế cho triều đình.


1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
Tình hình thủ công nghiệp thời Trần như
thế nào?

- Thủ công nghiệp: Rất phát triển, gồm thủ công nghiệp nhà
nước và thủ công nghiệp trong nhân dân.


Hình 35 – Thạp gốm hoa nâu thời Trần (thế kỉ XIII-XIV)
Dáng thạp to, vững chắc, cốt gốm dày dặn; tráng men ngọc. Quanh miệng
thạp trang trí một vịng cánh sen dày dặn, bốn góc vai thạp gắn bốn núm tai

cách đều nhau.Thân thạp trang trí hoa văn theo lối khắc họa tơ nâu, giản dị,
thống đạt. Quanh phần chân thạp, khắc vẽ những đường cong đơn giản
hình móc câu nối tiếp, uốn lượn nhấp nhô. Thạp gốm hoa nâu nói riêng, đồ
gốm hoa nâu nói chung sản xuất ra chủ yếu phục vụ nhân dân trong nước
chứ không bán ra nước ngồi. Gốm hoa nâu khơng chỉ có giá trị sử dụng mà
về nghệ thuật độc đáo tạo nên phong cách rất Việt Nam và mang đậm nét
nghệ thuật dân gian.


Hình 36. Gạch đất nung chạm khắc nổi thời Trần (thế kỉ XIII-XIV)
Những viên gạch này được tìm thấy rất nhiều ở khu Thiên Trường (Nam Định), Quần Ngựa (Thăng Long), chùa Hoa n
(ng Bí – Quảng Ninh). Loại gạch này có nhiều hình dáng, kích thước khác nhau, hoa văn trang trí phong phú, gồm hình
rồng, phượng, hoa lá (sen, cúc – biểu tượng của Phật giáo) được khắc chìm nổi trên mặt gạch. Bố cục trang trí rất linh hoạt.
Bố cục trọn vẹn trong một viên gạch vuông mỗi cạnh dài 35 – 40 cm. Phần lớn các bộ phận trang trí này làm bằng đất nung
già để mộc, có màu đỏ tươi, ít khi phủ men. Gạch dùng để lát nền nhà (đặc biệt để lát ở chùa) hoặc ốp trang trí mặt tường.



ĐỒ GỐM THỜI TRẦN


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

Gạch đất nung chạm khắc nổi

Đầu Rồng bằng gốm


Lâu thuyền

Súng thần cơ


Súng thần cơ


Nghề dệt lụa


Nghề đúc đồng


Nghề làm giấy


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

VÁN IN THỜI TRẦN


BẢN IN GỖ

1. Sự phát triển kinh tế
* Kinh tế
Tình hình thương nghiệp thời Trần như thế
nào?

- Thương nghiệp:
+ Buôn bán trong và ngoài nước phát triển.
+ Thăng Long là trung tâm kinh tế - chính trị - văn hóa cả
nước.