Vận dụng tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh trong giáo dục, xây dựng đạo đức cho thanh niên xã

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình hoạt động cách mạng, với cách nhìn khách quan khoa
học, Chủ tịch Hồ Chí Minh ln đánh giá cao vai trị, vị trí, khả năng của thanh
niên đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Người cho rằng: “Thanh
niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy nước nhà thịnh hay suy, yếu
hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”. Chính vì thế trước lúc đi xa Người
không quên căn dặn Đảng ta: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc
rất quan trọng và rất cần thiết”. Kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí
Minh, Đảng ta khẳng định: “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân
tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,
một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cơng nghiệp hố,
hiện đại hố đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội".
Thanh niên Việt Nam là chủ nhân tương lai của đất nước. Họ là lớp người
nhạy cảm, năng động, sáng tạo, có tri thức, hồi bão, ươc mơ và có ý chí. Nhưng
đây lại là lớp người có khả năng tiếp thu cái hay, cái mới rất nhanh nên dễ bị lôi
kéo và dễ bị thu phục bằng những cám dỗ đời thường. Trước những tác động tiêu
cực trong mặt trái nền kinh tế thị trường, đặc biệt sự suy thoái về đạo đức, lối sống
của một bộ phận cán bộ Đảng viên, sự tác động của các trào lưu văn hóa phản kích
động đã gây dao động khủng hoảng niềm tin đối với lý tưởng cách mạng của một
bộ phận thanh niên.
Xã Nam Chính trong những năm gần đây tình hình kinh tế - xã hội có sự
thay đổi nhanh chóng, cơng tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên đã
được cấp ủy chính quyền rất quan tâm. Điều đó góp phần tạo nên lớp đồn viên
thanh niên trong xã có thái độ nhận thức tốt, bản lĩnh chính trị cao, có ý chí, khơng
sợ khó, khơng sợ khổ ln xung kích, sáng tạo đi đầu trong nhiều hoạt động.

1


Mặc dù cơng tác đồn viên, thanh niên đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận

như vậy song cũng phải thừa nhận thanh niên xã nhà còn một số mặt tồn tại sau: do
tác động mặt trái của sự phát triển dẫn đến hậu quả tất yếu là trình độ giác ngộ, tinh
thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật của một bộ phận thanh niên còn thấp, còn
ngại khó, ngại khổ chưa làm trịn nghĩa vụ của người thanh niên đối với địa
phương, nhà trường và gia đình.
Nhận thức rõ được thực trạng về tình hình thanh niên và công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên, Ban thường vụ đồn xã đã khẳng định cơnhg
tác giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho thanh niên trong tình hình mới càng
trở nên thiết thực và cấp bách.
Trên cương vị là một cán bộ nằm trong Ban chấp hành đoàn xã với mong
muốn phong trào đoàn xã Nam Chính có những bước đột phá trong tình hình mới
tơi đã lựa chọn và thực hiện đề tài “Vận dụng tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh
trong giáo dục, xây dựng đạo đức cho thanh niên xã Nam Chính, Tiền Hải,
Thái Bình” làm tiểu luận tốt nghiệp lớp Trung cấp chính trị hành chính. Với tiểu
luận này tơi mong muốn được góp phần nhỏ bé của mình vào việc nghiên cứu và
vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào việc xây dựng đạo đức cho thế thế hệ trẻ của
xã nhà để xây dựng quê hương, đất nước giàu mạnh, văn minh, hiện đại.
2.1 Mục tiêu nghiên cứu.
Trên cơ sở làm rõ thực trạng việc giáo dục, xây dựng đạo đức cho thanh niên
xã Nam Chính trong thời gian qua, từ đó đề xuất những giải pháp cơ bản góp phần
nâng cao hiệu quả việc vận dụng tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh vào giáo dục, xây
dựng đạo đức cho thanh niên xã Nam Chính, Tiền Hải, Thái Bình trong thời gian
tới.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Để đạt được mục tiêu nêu trên đề tài phải thực hiện 3 nhiệm vụ sau:

2


- Khái quát một số nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục,xây

dựng đạo đức cho thanh niên.
- Phân tích thực trạng đạo đức của thanh niên xã Nam Chính trong thời gian qua.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm xây dưng đạo đức thanh niên tại xã Nam
Chính, Tiền Hải, Thái Bình theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở vận dụng các phương pháp khoa học sau
đây:
- Phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, khái quát hóa.
- Phương pháp điều tra so sánh, thu thập thông tin, nghiên cứu tài liệu...
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Nội dung: nghiên cứu việc vận dụng tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giáo
dục, xây dựng đạo đức cho thanh niên.
- Khơng gian: xã Nam Chính, huyện Tiền Hải
- Thời gian nghiên cứu từ năm 2016 đến nay.

3


PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
GIÁO DỤC, XÂY DỰNG ĐẠO ĐỨC CHO THANH NIÊN

1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về nội dung và phương pháp giáo dục đạo
đức cho thanh niên.
1.1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về nội dung giáo dục đạo đức cho thanh
niên
* Giáo dục lý tưởng cách mạng
Lý tưởng có ý nghĩa vơ cùng quan trọng trong đời sống con người. Lý tưởng
thôi thúc con người hành động để thỏa mãn các nhu cầu, lợi ích. Đã là con người ai

cũng cần có lý tưởng để phấn đấu. Đặc biệt ở lứa tuổi thanh niên– tuổi đẹp nhất
của đời người, mỗi thanh niên dù ở điều kiện và cương vị khác nhau đều hướng tới
những ước mơ cao nhất và đẹp nhất của đời mình. Thanh niên là lớp người trẻ tuổi
đang hoàn thiện nhân cách, khao khát lý tưởng và hành động thực hiện lý tưởng
hướng tới các giá trị xã hội, nhưng lại chưa đủ kinh nghiệm và sự từng trải để có
cách suy xét đánh giá các giá trị, lựa chọn giá trị theo sự chỉ dẫn sáng suốt của lý
trí. Vì thế thanh niên rất cần đến những tác động của giáo dục xã hội để định
hướng cho họ thực hiện lý tưởng mà Đảng và dân tộc ta đã lựa chọn. Lý tưởng
cách mạng mà Hồ Chí Minh quan tâm giáo dục cho thanh niên là phấn đấu cho tổ
quốc hoàn toàn độc lập, cho chủ nghĩa xã hội toàn thắng trên đất nước ta và trên
thế giới. Theo Hồ Chí Minh có giác ngộ lý tưởng mới giúp thanh niên hiểu lý
tưởng đó cáo đẹp như thế nào, thấy rõ trách nhiệm của mình trong việc thực hiện lý
tưởng.
Người giáo dục, thúc đẩy thanh niên hăng hái tham gia phong trào cách
mạng, tích cực học tập văn hố, học tập chủ nghĩa Mác – Lênin. Bên cạnh đó,
4


Người chú trọng giáo dục đạo đức truyền thống của dân tộc cũng như những phẩm
chất đạo đức mới mà thanh niên cần có. Những tư tưởng của Người về giáo dục
đạo đức cho thanh niên đã được thanh niên học tập một cách nghiêm túc, và cho
đến nay những tư tưởng ấy vẫn cịn giá trị tích cực và cần phải tiếp tục giáo dục
cho thế hệ trẻ. Một trong những điều quan tâm của Người là vấn đề giáo dục lý
tưởng cách mạng cho thanh niên và quần chúng nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã chỉ rõ lý tưởng cao cả và đúng đắn cho mỗi người cộng sản cho mỗi thanh niên
chúng ta là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội: “Người cộng sản chúng ta không
được một phút nào quên lý tưởng cao cả của mình là phấn đấu cho tổ quốc ta hoàn
toàn độc lập, cho chủ nghĩa xã hội hoàn toàn thắng lợi trên đất nước chúng ta”.
Mỗi thanh niên khi bước vào đời phải hình thành cho mình lý tưởng cuộc sống phù
hợp với lý tưởng chung của dân tộc, phải góp cuộc đời mình vào sự nghiệp đấu

tranh, từ bỏ danh lợi để tìm thấy ý nghĩa trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân
tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội.
* Giáo dục tinh thần yêu nước.
Trong việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu là
giáo dục tinh thần yêu nước, được biểu hiện ở hai chữ Trung - Hiếu. Trong năm
điều Người dạy thiếu niên nhi đồng, điều thứ nhất là: “Yêu tổ quốc yêu đồng bào”,
đối với thanh niên “trước hết phải yêu tổ quốc, yêu nhân dân, phải có tinh thần dân
tộc vững chắc và tinh thần quốc tế đúng đắn”. Người thanh niên phải một lòng một
dạ chiến đấu vì tổ quốc, trung thành với Đảng, ngay thẳng. Chữ “Trung” theo quan
niệm xưa là trung với vua, với triều đại phong kiến, chữ “Trung” hay phẩm chất
“trung” này được Hồ Chí Minh mở rộng hơn với những nội dung mới khác về chất,
không phải trung với vua mà “trung thành tuyệt đối với tổ quốc, với nhân dân, với
cách mạng”. Trung với nước tức là trung thành với lý tưởng với sự nghiệp dựng
nước và giữ nước, với con đường đi lên và phát triển của đất nước. Trung với nước
5


có nghĩa là trong mối quan hệ cá nhân với đất nước, với tổ quốc phải biết đặt lợi
ích của tổ quốc, của những người dân lên trên, quyết tâm phấn đấu, thực hiện mục
tiêu cách mạng, thực hiện tốt mọi chủ trương, chính sách của Đảng. Bằng cách đó,
Hồ Chí Minh đã chuyển hố đạo đức cũ thành đạo đức cách mạng.
Chữ “trung” đi liền với chữ “hiếu”, đó là hiếu với dân, từ phạm vi gia đình đã
được Hồ Chí Minh mở rộng ra tồn xã hội. hiếu với dân không dừng lại ở chỗ
thương dân, coi dân là đối tượng phải phục vụ tận tâm: “Việc gì có lợi cho dân phải
hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”. Giữa trung và hiếu có mối
quan hệ thống nhất “Đảng lo cho dân, cho nước, cho tất cả mọi người. Vì vậy trung
với Đảng thì phải hiếu với dân”. Sự thống nhất đó là thống nhất giữa lập trường
dân tộc và lập trường giai cấp.
* Giáo dục đạo đức cách mạng.
Hồ Chí Minh đặc biệt chú trọng đến giáo dục đạo đức cách mạng cho thế hệ

thanh niên. Đây là nhiệm vụ hàng đầu, bởi Người chỉ rõ “thanh niên phải luôn luôn
rèn luyện đạo đức cách mạng”. Vì vậy để làm cho thanh niên nhận thức rằng đạo
đức cách mạng là “nhận rõ phải, trái. Giữ vững lập trường. Tận trung với nước, tận
hiếu với dân”. Với bốn đức để làm người: cần, kiệm, liêm, chính, Thanh niên phải
biết phấn đấu, hy sinh, đặt lợi ích của tổ quốc, của nhân dân lên trên hết. Do đó
phải chí cơng vơ tư và trọn đời trung hiếu với dân, với nước. Nói về tầm quan
trọng của đạo đức, Người lấy những hiện tượng tự nhiên gần gũi để so sánh:
“Trời có bốn mùa: xn, hạ, thu, đơng
Đất có bốn phương: đơng, tây, nam, bắc
Người có bốn đức: cần, kiệm, liêm, chính
Thiếu một mùa thì khơng thành trời

6


Thiếu một phương thì khơng thành đất
Thiếu một đức thì khơng thành người”.
Vì vậy, giáo dục đạo đức cách mạng: cần, kiệm, liêm, chính cho thanh niên là
một điều cần thiết và tất yếu
Chữ Cần theo Hồ Chí Minh tức là siêng năng, chăm chỉ, nghĩa là cần thì việc
gì, dù khó khăn mấy cũng làm được.
Kiệm theo Hồ Chí Minh là tiết kiệm, khơng xa xỉ, khơng hoang phí, không
bừa bãi. Cần với kiệm phải đi đôi với nhau. Bởi cần mà khơng kiệm thì “làm chừng
nào, xào chừng ấy”. Kiệm mà khơng cần thì khơng tăng lên, khơng phát triển được.
Liêm là trong sạch, khơng tham lam.
Chính theo Hồ Chí Minh nghĩa là khơng tà, thẳng thắn, đứng đắn. Trái với
chính là tà. Một con người cần, kiệm, liêm thơi chưa đủ mà cịn phải chính nữa. Để
thực hiện tốt chữ chính, Hồ Chí Minh yêu cầu mỗi cá nhân phải tự mình chính
trước vì vậy mới giúp người khác chính được.
Chí cơng vơ tư là khơng nghĩ đến mình trước, gian khổ đi trước hưởng thụ

nhận sau. Thực hành chí cơng vơ tư cũng có nghĩa là phải kiên quyết quét sạch chủ
nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng.
Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên cịn là giáo dục tình u thương
con người. Theo Hồ Chí Minh người cách mạng là người giàu tình cảm. Vì yêu
thương nhân dân, yêu thương con người nên mới đi làm cách mạng, chấp nhận mọi
gian khổ hy sinh để đem lại cơm no áo ấm, tự do cho con người. Con người mà Hồ
Chí Minh nói đên là những con người cụ thể xung quanh ta. Đó là gia đình, anh
em, họ hàng, bầu bạn, đồng chí, đồng bào cả nước và tồn thể nhân loại. Nó địi
hỏi mọi người ln ln chặt chẽ nghiêm khắc với bản thân mình, rộng lượng với

7


người khác. Người dạy thanh niên yêu thương con người trước hết là tôn trọng
nhân phẩm của con người, là tìm mọi cách nâng cao người lên. Trong Di chúc,
Người căn dặn Đảng phải có tình đồng chí u thương lẫn nhau cùng phấn đấu cho
một lý tưởng chung.
Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh về đồn kết quốc tế là sự mở rộng những
quan niệm đạo đức nhân đạo, nhân văn của Người ra phạm vi toàn nhân loại, vì
Người là “người Việt Nam nhất”, đồng thời là nhà văn hóa kiệt xuất Việt Nam
mang tầm vóc nhân loại, anh hùng giải phóng dân tộc, chiến sĩ lỗi lạc của phong
trào cộng sản quốc tế.
Để giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, Hồ Chí Minh cịn giáo dục
cho thanh niên khơng sợ khó, khổ: “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó thanh niên
làm”. Nhiệm vụ thanh thiếu niên không chỉ là học tập, rèn luyện mà cịn phải biết
cống hiến hy sinh. Hồ Chí Minh đã ân cần chỉ bảo: “Nhiệm vụ của thanh niên
không phải là địi hỏi nước nhà đã cho mình những gì mà phải tự hỏi mình đã làm
gì cho nước nhà, mình phải làm thế nào cho ích nước lợi nhà nhiều hơn. Mình đã
vì lợi ích nước nhà phấn đấu như thế nào”.
* Giáo dục thanh niên từ bỏ chủ nghĩa cá nhân..

Trong công tác giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ, Hồ Chí Minh quan tâm đến
việc giáo dục thanh niên từ bỏ chủ nghĩa cá nhân. “Nó là mẹ đẻ ra tồn bộ mọi tính
hư nết xấu như: lười biếng, suy bì, kiêu căng, kèn cựa, nhút nhát, tham ơ, lãng phí.
Nó là kẻ thù hung ác của đạo đức cách mạng”. Nhấn mạnh hơn nữa tầm quan trọng
của việc đấu tranh từ bỏ chủ nghĩa cá nhân, Người cho rằng, để thực hiện điều đó
một cách hiệu quả thì mỗi người phải tự mình hồ vào tập thể, phấn đấu cố gắng vì
lợi ích của tập thể, phải đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích của cá nhân. Muốn thế thì
phải giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng, thấm nhuần tư tưởng xã hội chủ
8


nghĩa, phải tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tin vào trí tuệ của nhân dân, của
tập thể, hồ mình vào tập thể để tìm thấy sức mạnh trong tập thể cũng như nhân
dân.
Thanh niên là những người trẻ tuổi, hăng hái trong mọi cơng việc chung, có
thể gánh vác được những công việc trọng đại của đất nước. Hồ Chí Minh đã nói:
“Trong mọi việc thanh niên phải làm đầu tàu, xung phong gương mẫu. Thanh niên
hăng hái là tốt, nhưng chớ xa rời quần chúng, xa rời thì khơng làm được đầu tầuđầu tầu rời toa là vơ dụng. Xung phong gương mẫu là mình làm tốt và giúp đỡ cho
người khác cũng làm tốt, phải cố gắng gương mẫu, làm đầu tầu, không tách rời
quần chúng”.
1.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phương pháp giáo dục đạo đức cho
thanh niên
* Phương pháp nêu gương người tốt, phát huy ý thức tự giáo dục, tự rèn
luyện.
Hồ Chí Minh thường xuyên sử dụng phương pháp nêu gương để giáo dục
thanh niên: “Lấy gương tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là cách tốt
nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người
mới, cuộc sống mới”. Để giáo dục đạo đức cho thanh niên và nhân dân ta, Người
thường dẫn ra những hành động của các nhân vật lịch sử có tính chất nêu gương
như: cơng lao dựng nước của Hùng Vương, tinh thần bất khuất của Hai Bà

Trưng… Trong cuộc sống, Người yêu cầu phải bằng tấm gương lao động, tấm
gương hiếu nghĩa, tấm gương hy sinh vì nước, vì dân… để giáo dục tinh thần yêu
nước, ý thức tự lực tự cường. Người yêu cầu thanh niên phải theo những tấm
gương kiên trì học tập của Lương Thế Vinh, Cao Bá Qt…Đem những tấm gương
đó mà khích lệ tinh thần hăng say phấn đấu học tập cho thế hệ trẻ. Bác còn nhắc

9


nhở thanh niên ln trân trọng, lắng nghe, tìm hiểu, suy ngẫm gương người tốt,
việc tốt những sáng kiến sáng tạo: “Dân rất thông minh, quần chúng kinh nghiệm,
sáng kiến rất nhiều. Chỉ cần mình biết học hay biết lợi dụng mà thôi”. Như vậy hơn
bất cứ một lĩnh vực nào, trong rèn luyện đạo đức việc bồi dưỡng nêu gương việc
tốt, người tốt là rất quan trọng và cần thiết, không được xem thường. Nhiều giọt
nước hợp lại mới thành suối, thành sông, thành biển. Nếu không nhận thức được
điều đó thì chỉ “thấy ngọn mà qn mất gốc”. Xây dựng đạo đức mới, nêu gương
đạo đức phải chú trọng đến tính chất phổ biến, rộng khắp, vững chắc của toàn xã
hội và những hạt nhân người tốt việc tốt mn hình mn vẻ ấy sẽ là chất liệu quý
để xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa.
Nét đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức là chỉ rõ quan
điểm, nguyên tắc, phương pháp giáo dục con người toàn diện. Muốn xây dựng và
hồn thiện con người theo Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là kết hợp giáo dục và tự
giáo dục. Đây là phương pháp tốt nhất để “đào tạo các em nên những người cơng
dân hữu ích cho nước Việt Nam và làm phát triển hoàn toàn những năng lực sẵn có
của các em”. Người nhấn mạnh : “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần
có những con người xã hội chủ nghĩa”và “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì
lợi ích trăm năm thì phải trồng người”. Vì thế, nền giáo dục mới phải thực hiện
phương pháp dạy và học mới để đạt được mục tiêu: “Học để làm việc, làm người,
làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân
loại”. “Học để tu dưỡng đạo đức cách mạng”, “học để tin tưởng” và “học để hành”.

Nhà trường phải bảo đảm cho thế hệ trẻ vươn lên làm chủ kho tàng kiến thức văn
hóa của nhân loại, trang bị đầy đủ vốn hiểu biết về văn hóa, tri thức khoa học, công
nghệ. Thế hệ trẻ cần phải được giáo dục về lý tưởng và đạo đức xã hội chủ nghĩa –
hạt nhân của nhân cách người lao động mới. Người căn dặn: Phải có phương pháp
giáo dục tốt để giáo dục đạo đức cách mạng cho đoàn viên và thanh niên.

10


* Phương pháp kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội, gắn chặt giữa
học và hành, giữa lý luận và thực tiễn.
Trong phương pháp giáo dục đạo đức thanh niên, Hồ Chí Minh lưu ý rằng cần
phải kết hợp chặt chẽ giữa học và hành, giữa lý luận và thực tiễn. Hành không chỉ
là vận dụng những điều đã học mà còn là nguồn gốc của những tri thức mới bởi
thực tiễn là nguồn gốc của nhận thức, là tiêu chuẩn của chân lý. Học mà khơng
hành thì trở thành vơ ích. Đạo đức khơng chỉ là ý thức đạo đức mà quan trọng hơn
phải biểu hiện thành tình cảm, niềm tin và hành động đạo đức. Đạo đức phải thể
hiện trong hành động. Bởi giá trị đạo đức được đánh giá trên cơ sở tác dụng của nó
đối với thực tiễn. Bởi vậy trong học tập nói chung và tu dưỡng đạo đức nói riêng
học và hành phải luôn đi đôi với nhau.
Trong giáo dục cũng như giáo dục đạo đức, theo Hồ Chí Minh, cần phải có
phương pháp phù hợp. Giáo dục phải căn cứ vào “trình độ văn hóa, thói quen sinh
hoạt, trình độ giác ngộ, kinh nghiệm tranh đấu, lịng ham, ý muốn, tình hình thiết
thực của quần chúng”. Người viết: “Cơng nhân, nơng dân bận làm ăn, nếu dạy
không hợp với người học, với làm ăn, bắt phải đến lớp có bàn có ghế là khơng ăn
thua. Phải tùy theo hồn cảnh làm ăn mà tổ chức học mới duy trì được lâu dài, mới
có kết quả tốt”. Người đặc biệt coi trọng kết hợp các hình thức giáo dục, khơng
tách rời hay tuyệt đối hóa bất cứ một hình thức nào: “Giáo dục trong nhà trường dù
có tốt mấy nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngồi xã hội thì kết quả cũng
khơng hồn tồn”.

Giáo dục đạo đức cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng phải bắt đầu từ giáo
dục gia đình, giáo dục nhà trường và được củng cố, phát triển bền vững. Những
hình thức giáo dục đó phải kết hợp bổ sung cho nhau đồng thời và đồng bộ tạo ra
sự thống nhất và thúc đẩy lẫn nhau kết hợp giữa xây và chống làm cho cái tốt nảy
nở như hoa mùa xuân cái xấu thì mất dần đi rồi mất hẳn.
11


Trong quá trình học tập tu dưỡng, đạo đức mỗi thanh niên trước hết cần xác
định mục đích học tập, động cơ học tập đúng đắn, có kế hoạch học tập cụ thể, tận
dụng hoàn cảnh, mọi phương tiện, mọi hình thức tự học để trau dồi tri thức, để dần
hồn thiện mình. Theo Hồ Chí minh phải giáo dục và rèn luyện cho thanh niên đức
tính trung thực, dũng cảm, tự tin, khiêm tốn. Đó là những phẩm chất đạo đức để
làm người và ở đời phải giáo dục và rèn luyện cho thanh niên biết phòng tránh và
vượt qua những thói xấu đẻ ra từ căn bệnh cá nhân chủ nghĩa như kiêu ngạo, khoe
khoang. Tóm lại muốn giáo dục thanh niên đạt hiệu quả cao nhất thiết phải kết hợp
giữa ba mơi trường giáo dục: gia đình – nhà trường – xã hội. Trong đó gia đình là
yếu tố đầu tiên để hình thành nhân cách: “Trường học, gia đình và đồn thể thanh
niên phải chú ý tới giáo dục tư tưởng, thái độ, hoạt động và sinh hoạt hằng ngày
của thanh niên để kịp thời khuyến khích, uốn nắn, sửa chữa”
Hồ Chí Minh nhấn mạnh giáo dục phải toàn diện, phải giáo dục đạo đức trên
tất cả các lĩnh vực. Có rất nhiều nghề nghiệp và mỗi nghề nghiệp lại có những
chuẩn mục đạo đức riêng..
* Phải tu dưởng đạo đức suốt đời, xây đi đôi với chống.
Giáo dục đạo đức thanh niên là một công việc khó khăn, tỉ mỉ, địi hỏi sự kiên
trì như người làm vườn cần mẫn. Phải chăm chỉ bắt sâu, chăm chỉ chăm bón cho
cây xanh tốt để có hoa thơm, trái ngọt. Trong sự so sánh cụ thể và lối diễn đạt giản
dị đó ta thấy ý tưởng sâu sắc của Người đối với giáo dục đạo đức cho thanh niên.
Theo Người : “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh,
rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố, cũng như ngọc càng mài càng

sáng, vàng càng luyện càng trong”. Hồ Chí Minh chỉ rõ mỗi người phải thường
xuyên chăm lo tu dưỡng đạo đức như việc rửa mặt hàng ngày, đấy cũng là cơng
việc phải làm kiên trì bền bỉ suốt đời , khơng người nào có thể chủ quan tự mãn.
Đối với mỗi người việc tu dưỡng đạo đức phải được thực hiện trong mọi hoạt động
12


thực tiễn, trong đời tư cũng như đời sống sinh hoạt, học tập, lao động, chiến đấu,
trong mọi mối quan hệ xã hội từ hẹp đến rộng, từ nhỏ đên lớn – gia đình, nhà
trường, xã hội, từ quan hệ bạn bè, đồng chí, anh em đến quan hệ tập thể, với cấp
trên, cấp dưới. Có rèn luyện cơng phu như vậy, con người mới có được phẩm chất
đạo đức tốt đẹp và những phẩm chất ấy ngày càng được bồi đắp nâng cao.
Với Hồ Chí Minh, giáo dục hình thành đạo đức cho thanh niên còn phải kết
hợp chặt chẽ giữa xây và chống. Xây là xây dựng đề ra những chuẩn mực, giá trị
mới, tiến bộ phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội để định hướng cho mọi người.
Chống là tiêu trừ cái sai, cái ác, cái xấu là biểu hiện của những tàn dư đạo đức, lối
sống còn rơi rớt và những tiêu cực mới phát sinh. Xây gắn liền với chống nhưng
phải hướng vào lấy xây là chính
Tóm lại, tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cho thanh niên có những
đặc điểm nổi bật đó là: biện pháp nêu gương, kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực
tiễn, phải có phương pháp giáo dục theo từng đối tượng, giáo dục phải tồn diện
1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục, xây
dựng đạo đức cho thanh niên
1.2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trị của thanh niên
Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của thanh niên được thể hiện ở những luận
điểm sau:
- Một là: thanh niên là lực lượng góp phần to lớn quyết vận mệnh của dân
tộc tương lai của đất nước.
Trong tác phẩm: “Bản án chế độ thực dân Pháp” phần phụ lục “Gửi thanh
niên Việt Nam”. Người tha thiết kêu gọi đám thanh niên sớm già của Đông Dương

hồi sinh đểcứu lấy Đông Dương.
Trong thư gửi học sinh nhân ngày khai trường người

viết về trách nhiệm

của thanh thiếu niên là học tập để đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm
châu.

13


Năm 1947 thư gửi thanh niên người khẳng định: ‘ Nước nhà thịnh hay suy,
yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên’.
- Hai là: thanh niên là lực lượng to lớn xung kích trong cách mạng giải
phóng dân tộc bảo vệ xây dựng Tổ Quốc.
Tuổi trẻ, tuổi thanh niên là mùa xuân của xã hội. Đó là lớp người có tuổi trẻ
là xương cốt của đất nước, tương lai của dân tộc họ là người có hồi bão, mơ ước
giàu nghị lực, khát khao với nghĩa lớn của dân tộc, của Đảng là độclập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội
- Ba là: Thanh niên là đội hậu bị, là cánh tay phải đắc lực của Đảng, thanh
niên là đội kế cận của Đảng.
Thanh niên luôn đi đầu trong công việc thực hiện đường lối do Đảng đề ra,
là nguồn gốc bổ sung cho đội ngũ của Đảng những người trẻ, khỏe ngày càng đông
càng mạnh, theo người: “ Trong mọi công việc thanh niên ta luôn hăng hái xung
phong họ là cánh tay đắc lực của Đảng.
1.2.2. Tầm quan trọng của việc vận dụng đạo đức Hồ Chí Minh vào giáo
dục, xây dựng đạo đức cho thanh niên trong giai đoạn hiện nay
Xuất phát từ một chân lý đơn giản nhưng cực kỳ sâu sắc: Muốn làm cách
mạng thì phải có đạo đức cách mạng mà Hồ Chí Minh ln đặt vấn đề giáo dục
đạo đức, lối sống lên hàng đầu. Ngay từ năm 1925, bài đầu tiên mà Người giảng

cho các hội viên của Hội Việt Nam Cách mạng TN là bài giảng về đạo đức - “Tư
cách người cách mạng”. Trong đó, Người tóm tắt 23 điều ngắn gọn, chia làm 3
phần: đối với mình, với người và với việc. Với cương vị là người đứng đầu Đảng
và Chính phủ, nhiều cơng việc địi hỏi Người phải trực tiếp tham gia giải quyết.
Thế nhưng, Người vẫn dành thời gian viết nhiều chuyên luận về đạo đức nhằm
phục vụ cho công tác tuyên truyền, giáo dục. Đáng kể nhất là những tác phẩm như:
Con đường giải phóng (1940), Sửa đổi lối làm việc (1947), Cần Kiệm Liêm Chính
(1949), Đạo đức cơng dân (1955), Đạo đức cách mạng (1958), Nâng cao đạo đức

14


cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân (1969). Cuối cùng, trong Di chúc để lại
cho chúng ta trước khi trở về cõi vĩnh hằng, Hồ Chí Minh đã căn dặn lại Đảng ta là
giữ gìn đạo đức cách mạng và chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho đồn viên
và thanh niên nói chung. Như vậy, từ bài giảng đầu tiên cho đến lời dạy cuối cùng,
trong gần suốt nửa thế kỷ, Hồ Chí Minh đã thường xuyên dành cho việc giáo dục,
rèn luyện đạo đức, lối sống vị trí ưu tiên hàng đầu trong tồn bộ sự nghiệp của
Người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức thanh niên có ý nghĩa rất quan
trọng đối với tầng lớp thanh niên hiện nay.
Thứ nhất, về tinh thần yêu nước, ngày nay hơn bao giờ hết, tinh thần yêu nước
cần được đề cao và khơi dậy một cách mạnh mẽ để đưa chúng ta vượt qua đói
nghèo lạc hậu, tụt hậu. Có thể khẳng định rằng, giáo dục tinh thần yêu nước cho
thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí Minh là một việc làm quan trọng, nó tiếp thêm
nguồn sức mạnh, trí sáng tạo cho hàng triệu thanh niên đang ngày đêm chiến đấu,
lao động cống hiến trên mọi lĩnh vực vì sự bền vững của đất nước, của dân tộc ta.
Những tư tưởng của Hồ Chí Minh về giáo dục tinh thần yêu nước đối với thế hệ trẻ
ngày nay vẫn cịn ngun tính thời sự và giá trị. Chúng ta tuy đã dành được độc lập
tự do, đất nước hồ bình và thống nhất, song vẫn cịn biết bao khó khăn và thử

thách như: nghèo đói lạc hậu và tụt hậu…. Sự nghiệp xây dựng đất nước, đưa nền
kinh tế nước ta phát triển ngang với trình độ của quốc tế, khu vực và thế giới đòi
hỏi thế hệ trẻ ngày nay phải phấn đấu, nỗ lực cống hiến nhiều hơn nữa. Thanh niên
ngày càng phải tự giác rèn luyện, trở thành những người có ý chí, nghị lực và hồi
bão có dũng khí để vượt qua những cám dỗ thấp kém, những thói hư tật xấu…mà
mặt trái của Kinh tế thị trường và toàn cầu hố mang lại.
Thứ hai, Để hồn thiện về phẩm chất và năng lực cho thanh niên phải chú ý
giáo dục tồn diện. Hồ Chí Minh ra sức khun thanh niên học tập chính trị, kỹ
15


thuật, văn hoá, trước hết phải thấm nhuần tư tưởng Xã hội chủ nghĩa, gột rửa tư
tưởng cá nhân chủ nghĩa kiên quyết đánh bại chủ nghĩa cá nhân. Điều đó có ý
nghĩa đặc biệt quan trọng nhất là trong điều kiện phát triển mạnh mẽ kinh tế thị
trường sự bùng nổ thông tin, công nghệ thông tin, sự phát triển nhảy vọt của khoa
học công nghệ hiện đại ngày nay. Thanh niên Việt Nam phải vươn lên làm chủ
những cơng nghệ tiên tiến nhất để xố bỏ nghèo đói và tụt hậu, để rút ngắn khoảng
cách với những quốc gia phát triển. Thực tế ngày nay đã cho thấy rất nhiều thanh
niên đã và đang xứng đáng với lời dạy đó của Người. Những thắng lợi vẻ vang của
tuổi trẻ Việt Nam trong các cuộc thi quốc tế, trong học tập sản xuất và kinh
doanh…đã nói lên tiềm năng sáng tạo của tuổi trẻ Việt nam. Tuy nhiên thế hệ trẻ
ngày nay cần phải làm nhiều hơn thế, cần phải tiếp tục phấn đấu và rèn luyện.
Nhiệm vụ của thanh niên là phải góp phần thu hẹp, san bằng khoảng cách chênh
lệch trong phát triển của nước ta so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Vì
vậy khơng chỉ giáo dục tầng lớp thanh niên về trí lực mà cịn phải giáo dục đạo
đức. Hiện nay khơng ít thanh niên mải mê theo đuổi những giá trị vật chất lối sống
tiêu dùng, hưởng lạc, cá nhân mà quên trách nhiệm lớn lao của mình với tổ quốc,
với dân tộc. Thói đua địi, hưởng lạc, tập nhiễm những thói hư tật xấu, những tệ
nạn xã hội đang làm hư hỏng một số thanh thiếu niên vốn không tự giác học tập và
rèn luyện. Họ đang sa vào một cuộc sống thiếu lý tưởng, khơng có niềm tin, khơng

có sự định hướng giá trị đúng đắn, dễ rơi vào nguy cơ bị tha hóa về đạo đức, lối
sống và nhân cách. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng tệ nạn và
tội phạm trong lớp trẻ. Trong tình hình ấy càng phải chú trọng giáo dục đạo đức
cho thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Thứ ba: Các phẩm chất đạo đức của thanh niên mà Hồ Chí Minh nêu ra rất
cần thiết cho lớp trẻ ngày nay. Đó là tinh thần dũng cảm, ý chí gan dạ, yêu nước,
cần, kiệm, liêm, chính. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Thanh niên cần phải có tinh

16


thần gan dạ và sáng tạo, cần phải có chí khí hăng hái và tinh thần tiến lên, vượt mọi
khó khăn và gian khổ để tiến lên mãi không ngừng”. Dù trong bất cứ hoàn cảnh
nào, người thanh niên cũng phải sống xứng đáng với truyền thống vẻ vang của dân
tộc. Trong bối cảnh hội nhập và mở cửa hiện nay, đất nước đang đứng trước những
thời cơ và những thách thức to lớn, hơn bao giờ hết, vai trò và trách nhiệm của
thanh niên, của tuổi trẻ càng quan trọng vẻ vang nhưng vô cùng nặng nề. Tương
lai, triển vọng của đất nước,của dân tộc đang nằm trong tay thế hệ trẻ. Chúng ta có
thể sánh vai với các cường quốc được hay khơng? Chúng ta có thể đi tắt đón đầu
thực hiện thành cơng Cơng nghiệp hóa rút ngắn được hay khơng? Chúng ta có thể
vượt qua nguy cơ lạc hậu và tụt ngày càng xa so với thế giới được hay không để
trở thành một quốc gia giàu có vững mạnh, phát triển về mọi mặt? Tất cả đang
trơng chờ vào ý chí nghị lực và bản lĩnh của tuổi trẻ, tất cả được quyết định bởi
việc làm, những hành động cụ thể của tuổi trẻ hôm nay. Hồ Chí Minh cũng khuyên
tuổi trẻ phải rèn luyện sức khoẻ, coi đó là trách nhiệm và bổn phận của thanh niên.
Trong bối cảnh ngày nay, những lời dạy của Người có ý nghĩa quan trọng.
Thứ tư: Hiện nay do hoàn cảnh kinh tế đất nước đang gặp rất nhiều khó khăn,
do cơ chế, chính sách chưa thực sự hoàn thiện, đồng bộ nên trong bản thân các
trường học,các cơ quan vẫn còn tồn tại những hạn chế, thiếu sót, những căn bệnh
phổ biến như bệnh thành tích, sự lây lan những hiện tượng tiêu cực, bất công, gian

lận trong thi cử…vẫn chưa được khắc phục triệt để. Trong điều kiện hiện nay,
chúng ta càng phải quán triệt chỉ đạo của Người: Dù khó khăn đến đâu cũng phải
quyết tâm dạy thật tốt, học thật tốt.
Cha ông ta đã hy sinh biết bao xương máu cho dân tộc ta được độc lập tự do,
cho tổ quốc ta hồ bình, thống nhất, cho lãnh thổ Việt Nam được vẹn toàn. Trong
hai cuộc kháng chiến thần thánh chống Pháp và chống Mỹ nhân dân ta nói chung
và tầng lớp thanh niên nói riêng đã nêu cao tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường,
17


bất khuất, thà hy sinh tất cả quyết không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ. Con
người Việt Nam tiêu biểu nhất, vĩ đại nhất là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người mãi là
tấm gương sáng ngời cho thế hệ trẻ noi theo và học tập.

18


Chương 2: THỰC TRẠNG GIÁO DỤC, XÂY DỰNG ĐẠO ĐỨC CHO
THANH NIÊN XÃ NAM CHÍNH, TIỀN HẢI, THÁI BÌNH.
2.1. Đặc điểm tình hình xã Nam Chính, và cơng tác thanh niên xã Nam Chính.
2.1.1. Đặc điểm tình hình địa phương
Nam Chính là một xã nội đồng với diện tích tự nhiên là 6,24 km 2, nằm ở phía
nam của huyện Tiền Hải, cách trung tâm huyện khoảng 10 km. Nền kinh tế trong
xã chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp với hai vụ sản xuất, trong xã hầu như khơng
có ngành nghề phụ. Dân số trong xã tính đến tháng 12 năm 2018 là 6.994 nhân
khẩu nằm trong 1.574 hộ gia đình. Đảng bộ xã có 208 đảng viên sinh hoạt ở 9 chi
bộ (5 chi bộ thôn và 4 chi bộ cơ quan). Trong xã hiện có hai tơn giáo, trong đó
đồng bào theo đạo Thiên Chúa chiếm khoảng 51% dan số. Lực lượng thanh niên
là lực lượng đông đảo, chiếm trên 20% dân số (1.414/6.994 nhân khẩu) và trên
33% lực lượng lao động (1.414/4.286 lao động) của xã sinh hoạt tại 8 chi đoàn, lực

lượng thanh niên này có vai trị quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã
hội, xây dựng xã ngày một đi lên. Trong những năm gần đây, do sự phát triển của
nền kinh tế thị trường, trong khi tại địa phương không có ngành nghề phụ, các nhà
máy xí nghiệp lại cách xa nên phần đông thanh niên trong xã đi làm ăn xa chủ yếu
là địa bàn ngoài tỉnh; nguồn thu nhập của lực lượng này đóng góp rất lớn trong
việc phát triển kinh tế xã hội tại địa phương.
Sau hơn 30 năm đổi mới cùng với sự chuyển mình của đất nước thì kinh tế xã
hội của xã cũng có những biến đổi tích cực và sâu sắc. Hịa cùng phong trào chung
của cả nước về xây dựng nông thôn mới thì đến tháng 12 năm 2018 Nam Chính
cũng đã hồn thành 18/18 tiêu chí xây dựng nơng thơn mới.
2.1.2.Về tổ chức đồn thanh niên xã Nam Chính.
- Dân số Nam Chính 7.095 nhân khẩu, trong đó dân số trong độ tuổi đoàn là:
1.825
19


- Số đơn vị chi Đồn thơn làng: 05 .; Số chi Đoàn trường học: 03
- Cơ cấu tổ chức bộ máy của đồn xã:
01 Bí thư, 01 Phó bí thư, 04 UVBTV, 13 UVBCH. Các đồng chí trong ủy viên Ban
chấp hành đồn xã được phân cơng nhiệm vụ cụ thể theo từng lĩnh vực , đơn vị phụ trách.
+ Trình độ học vấn của đội ngũ cán bộ BCH đoàn xã.
- Sơ cấp: …………
- Trung cấp: 3
- Cao đẳng: 6
- Đại học:

2

+ Trình độ chính trị của đội ngũ cán bộ đoàn xã.
- Sơ cấp: 6

- Trung cấp: 2
- Chưa qua đào tạo : ……….
+ Tuổi trung bình của đội ngũ cán bộ đoàn: 27
2.2. Thực trạng giáo dục đạo đức cho thanh niên xã Nam Chính trong
thời gian qua
2.2.1. Những kết quả đạt được
* Các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương ln quan tâm lãnh đạo và nỗ
lực thực hiện nhiều biện pháp để tăng cường công tác giáo dục đạo đức cho thế hệ
trẻ của các tổ chức, các cơ quan, các đoàn thể, các trường học, các gia đình v.v..
Trước những yêu cầu ngày càng cao của xã hội, đại bộ phận thanh niên đã
nhận thức đúng đắn về vai trò và vị trí của mình trong sự nghiệp phát triển kinh tế

20


xã hội tại địa phương. Hầu hết họ đều tích cực trong việc rèn luyện, tu dưỡng phẩm
chất đạo đức, tích lũy tri thức, nâng cao trình độ chun mơn, kỹ năng thực hành,
chăm chỉ học tập, v.v.Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS, vào học tại các trường
THPT, tỷ lệ học sinh đi học tại các trường nghề, Trung cấp, Cao đẳng, Đại học của
xã ngày một tăng lên. Hiện nay số sinh viên đang theo học của xã là 61 đồng chí.
* Hiện nay cơng tác giáo dục được thực hiện thông qua nhiều phương tiện
như: phát thanh, mạng xã hội thông qua việc nêu lên một số tấm gương điển hình
trong học tập cũng như trong cuộc sống, vượt lên số phận, vượt lên chính mình để
sống . Công tác giáo dục đạo đức thanh niên hiện nay cũng đang được gia đình,
nhà trường và xã hội ngày càng coi trọng, các cấp, các ngành thường xuyên quan
tâm. Việc giáo dục đạo đức được tiến hành đồng bộ ở cả gia đình, nhà trường và xã
hội. Các phong trào thanh niên tình nguyện như: chiến dịch mùa hè xanh, hiến máu
nhân đạo, chăm sóc thiếu niên nhi đồng, …đã thường xun được duy trì có tác
dụng và hiệu ứng xã hội rộng rãi, kết hợp giáo dục nhận thức với thực hành đạo
đức trong học tập, lao động, trong hoạt động xã hội.

Công tác giáo dục đạo đức của đồn có nhiều đổi mới cả về nội dung và hình
thức, đổi mới phương thức giáo dục ngày càng gần hơn với tâm lý lứa tuổi của
thanh niên. Qua đó góp phần định hướng lý tưởng, củng cố niềm tin nâng cao
nhận thức và ý thức trách nhiệm của tuổi trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
TQ.
* Cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng: được tập trung chỉ đạo thơng qua các
đợt sinh hoạt chính trị, các hoạt động học tập, quán triệt, chỉ thị nghị quyết của
Đảng, Đoàn các cấp các chi đoàn cơ sở và các chi đoàn nhà trường thực hiện tốt
kế hoạch chỉ đạo của BCH đoàn xã, 6 bài lý luận chính trị cho ĐVTT nét nổi bật
trong cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng là việc BCH đồn xã đã triển khai thực
hiện hiệu quả cuộc vận động “ Tuổi trẻ xã Nam Chính học tập và làm việc theo lời
21


Bác” với các hình thức phong phú, đa dạng. Phần lớn thanh niên hiện nay mong
muốn được đứng trong các tổ chức chính trị xã hội để được cống hiến và trưởng
thành. Số lượng đoàn viên ưu tú được kết nạp vào Đảng ngày càng tăng. (năm
2017 kết nạp 3 đồng chí; năm 2018 kết nạp 2 đồng chí, cử 3 đồng chí đi học lớp
tìm hiểu về Đảng). Niềm tin của thanh niên vào sự lãnh đạo của Đảng, vào con
đường xã hội chủ nghĩa được củng cố và tăng cường .Thanh niên Nam Chính ngày
nay tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, tin vào sự thành công
của công cuộc đổi mới đất nước do Đảng khởi xướng và lãnh đạo. Đa số đoàn
viên, thanh niên có ý thức chính trị - xã hội tốt, có ý thức cộng động, tinh thần tình
nguyện, lịng nhân ái sẵn sàng nhường cơm sẻ áo, xả thân vì nghĩa lớn.
Thái độ của thanh niên đối với việc thực hiện nghĩa vụ với Tổ quốc cũng được
nâng lên, trong những năm gần đây Nam Chính là xã ln hoàn thành chỉ tiêu và
vượt chỉ tiêu giao quân mà huyện đã giao. Thực hiện công tác tuyển quân 5 năm
qua Ban chấp hành đã phối hợp với ban quân sự xã đăng kí cho 213 nam cơng dân
trong độ tuổi 17 thực hiện luật nghĩa vụ quân sự,tổ chức khám tuyển cho 199 thanh
niên,trong đó có 63 đồng chí lên đường nhập ngũ. Hàng năm ban tổ chức còn

phối hợp chặt chẽ với ban quân sự tổ chức cho đoàn viên thanh niên tham gia huấn
luyện dân quân tự vệ mỗi năm có mặt từ 30-35đồng chí.
* Cơng tác giáo dục truyền thống được chú trọng thường xuyên thông qua các
hoạt động mít tinh kỉ niệm, nói chuyện truyền thông nhân các ngày kỉ niệm lớn của
dân tộc. Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa uống nước nhớ nguồn được đồn xã duy
trì hiệu quả. BCH đồn xã phối hợp với cán bộ thương binh xã hội tổ chức lễ thắp
nến tri ân các anh hùng liệt sĩ. Thăn hỏi tặng q gia đình có cơng với CM, mẹ VN
AH nhân ngày thương binh liệt sĩ ( 27/7) và tặng q cho các em có hồn cảnh khó
khăn vào các ngày lễ tết.

22


* Công tác giáo dục PL về đạo đức lối sống nếp sống cho ĐVTN được ban
CH đoàn xã phối hợp với ban Công an, quân sự, hội cựu chiến binh, tư pháp xã
tuyên truyền nhiều văn bản PL lien quan trực tiếp tới thanh thiếu nhi như : luật
phòng chống ma túy, mại dâm, ATGT, luật thanh niên…qua đất góp phần định
hướng lối sống lành mạnh cho thanh niên xã nhà
* Phong trào “ 5 xung kích phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ TQ” từng bước
đi vào đời sống của tuổi trẻ toàn xã trong việc tham gia phát triển kinh tế xã hội,
tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa
phương. Nhiều thanh niên đã nêu những tấm gương tiêu biểu trong việc vượt lên
những khó khăn thử thách để khẳng định mình. Trên địa bàn xã có niều thanh niên
đã chủ động vươn lên trong phát triển kinh tế, nhiều mơ hình phát triển kinh tế
được thanh niên triển khai với nhiều hình thức đa dạng như: Chăn nuôi gia trại, cửa
hàng mộc, cửa hàng cơ khí.... Thanh niên hiện nay hiểu rất rõ về giá trị lao động,
thanh niên coi lao động là một nhu cầu quan trọng không thể thiếu được trong cuộc
sống của mình. Phần lớn thanh niên cho rằng nếu có đầy đủ tiền và tiện nghi thì họ
vẫn làm việc.
Phong trào ‘4 đồng hành thanh niên lập thân,lập nghiệp’ được phát động triển

khai góp phần giải quyết các nhu cầu nguyện vọng bảo vệ chăm lo lợi ích chính
đáng của thanh thiếu nhi,huy động được các nguồn lực xã hội hỗ trợ thanh thiếu
nhi học tập công tác trong cuộc sống
* Ban chấp hành xã đã có nhiều giải pháp trong phong trào học tập nâng cao
trình độ chun mơn nghiệp vụ thông qua nhiều hoạt động như câu lạc bộ văn
học,toán học phong trào giờ học hay ngày học tốt.Hai chi đồn nhà trường tích cực
nhận đỡ đầu các em học sinh nghèo ,hồn cảnh khó khăn tặng q cho các em nhân
ngày lẽ tết giúp đỡ các vượt khó học giỏi.Tỉ lệ học sinh lên lớp đạt từ 96-100% học
sinh thi đỗ vào trương trung học phổ thông
23


2.2.2. Những hạn chế tồn tại
Công tác giáo dục rèn luyện đạo đức cách mạng cho thanh niên xã Nam Chính
đã đạt được những thành tích đáng nghi nhận song bên cạch đó vẫn cịn tồn tại
những khuyết điểm hạn chế sau
- Nội dung giáo dục đạo đức thiếu sự điều chỉnh,chưa mang tính thường
xuyên nắm bắt,cân nặng về lí thuyết. Việc nắm bắt tâm tư nguyện vọng của thanh
niên chua được nhìn nhận từ nhiều góc độ mang tính chủ quan,thiếu sự nhân biết lí
giải đúng đắn. Cơng tác giáo dục đạo đức trong nhà trường chưa thực hiện một
cách triệt để. Ở nhà trường còn nặng về truyền thụ kiến thức, không quan tâm
nhiều
- Công tác tuyên truyền giáo dục ở một số chi đoàn chưa được thực hiện
thường xuyên
- Các phương pháp giáo dục chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu trong tình
hình mới cần nghiêng nặng về lí thuyết
- Hiệu quả của phương pháp đánh giá nêu gương người tốt việc tốt ,rèn
luyện đạo đức cách mạng cho đồn viên thanh niên cịn nhiều bất cập cách tuyên
truyền những tấm gương điển hình thiếu sự linh hoạt nên chưa thu hút được sự chú
ý học tập noi theo của thanh niên.

- Chưa định hướng được hệ giá trị cho thanh niên nên thanh niên còn thụ
động trước những tri thức mới và hiểu biết mới về mọi mặt của xã hội dẫn đến
thanh niên thờ ơ với những biến động tình hình trong nước và quốc tế.
- Bản thân thanh niên chưa tham gia tích cực vào các phong trào đồn hoặc
tham gia cịn chiếu lệ .Chất lượng đoàn viên ở một số chi đoàn cịn chưa tốt.Một số
ủy viên ban chấp hành đồn từ xã đến thơn trình độ năng lực cịn hạn chế,tình
trạng đồn viên bỏ sinh hoạt đồn cịn tồn tại. đến vấn đề giáo dục đạo đức.

24


Việc lựa chọn giá trị của một bộ phận thanh niên cịn có những biểu hiện
lệch lạc. Một số thanh niên rất dễ bị lôi cuốn vào những trào lưu, xu hướng mới
thiếu lành mạnh, không phù hợp với chuẩn mực xã hội. Những biểu hiện lệch
chuẩn trong việc lựa chọn giá trị của thanh niên như sống buông thả bản thân, tự
coi mình như một cá thể vơ giá trị, sống theo bản năng không biết đến tương lai,
gia đình, xã hội, đó là sự thờ ơ, vơ cảm, thiếu trách nhiệm, thói hành xử hung bạo,
bất chấp pháp luật, sử dụng bạo lực khi có va chạm, mâu thuẫn, bạo lực học
đường…Một số có lối sống thực dụng, xem trọng giá trị vật chất và xem nhẹ
những giá trị đạo đức nền tảng truyền thống.
Nạn nghiện hút vẫn còn âm ỉ trong xã hội, trên địa bàn xã hiện đã phát hiện
3 đối tượng nghiện hút ma túy trong lứa tuổi thanh niên, và một bộ phận thanh niên
có sử dụng các chất kích thích khác như ma túy đá....Ngoài ra các tệ nạn như: nạn
hút thuốc lá, nạn nghiện bia rượu và các đồ uống có cồn, tai nạn giao thơng, bạo
lực xã hội nói chung và lối hành xử bạo lực vẫn còn diễn ra trong thanh niên.
Tỷ lệ lao động thanh niên chưa qua đào tạo còn ở mức cao, đa số thanh niên
đi làm các cơng việc chân tay với trình độ lao động phổ thông.
Một bộ phận thanh niên lại mơ hồ về chính trị, mơ hồ về lý tưởng, chưa nhận
thức được tình hình, nhiệm vụ của giai đoạn cách mạng mới, chưa xác định trách
nhiệm của của bản thân nói riêng, chỉ lo làm ăn kinh tế bằng bất cứ giá nào, ngại

tham gia những sinh hoạt Đoàn và các hoạt động xã hội.
2.2.3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
* Nguyên nhân
- Nguyên nhân khách quan
Do tình hình trong nước và thế giới có nhiều biến động phức tạp, mặt trái
của nền kinh tế thị trường đã và đang tác động tiêu cực tới tư tưởng đạo đức niềm

25