Bài giảng Kỹ năng làm việc nhóm PGS.TS. Nguyễn Văn Nhã

Kỹ năng làm việc nhóm
PGS.TS. Nguyễn Văn Nhã



Đơi nét về giảng viên

PGS.TS. Nguyễn Văn Nhã

▶

Ngun lính xe tăng Miền Đông Nam bộ

▶

Nguyên Trưởng khoa Vật Lý ĐHSPHN (1990-1995)

▶

Nguyên P. Trưởng Ban KHCN ĐHQGHN (1996-2004)

▶

Nguyên Trưởng Ban Đào tạo ĐHQGHN (2004-2012)

▶

Nguyên Hiệu trưởng Đại học Nguyễn Trãi (2012-2016)

▶

Nguyên thư ký dự án Phát triển nhân tài Quốc gia

▶

Viện trưởng Viện Đào tạo&NCKH ứng dụng miền Nam

▶

Giảng viên, cố vấn Khoa QT&KD, ĐHQGHN


Thời gian học tập: 01 ngày
Nội dung chính
1. Sức mạnh của làm việc nhóm
2. Xây dựng mối quan hệ trong nhóm
3. Lãnh đạo nhóm làm việc hiệu quả

Mục tiêu bài học
Biết, hiểu và có thể vận dụng
sáng tạo các nội dung bài học
có thái độ làm việc nhóm tích
cực; biết cách xây dựng, tổ
chức một nhóm làm việc; xác
định được vị trí, vai trị của
mình trong nhóm; thực hiện tốt
được ví trí của mình khi ở một
nhóm bất kỳ; xây dựng được
một nhóm làm việc hồn thành
tốt được nhiệm vụ;

Khái niệm cần nhớ
Nhóm là gì?
• Nhóm là tập hợp các thành
viên có sự chia sẻ mối quan
tâm hoặc mục đích chung.
Nhóm sẽ có số lượng thành
viên từ 2 người trở lên, có thể
giao tiếp trực tiếp hoặc thơng
qua các hình thức gián tiếp.

Kỹ năng làm việc nhóm là gì?
là việc sử dụng khả năng để làm việc
cùng nhau, hướng tới mục tiêu
chung. Làm việc nhóm mang lại rất
nhiều lợi ích, cho cả cá nhân và tập
thể.
• Khi làm việc nhóm (teamwork), mỗi
cá nhân sẽ giảm tải được áp lực
cơng việc. Mỗi người sẽ được phát
huy thế mạnh và được bù đắp, khắc
phục những khuyết điểm. Không chỉ
vậy, làm việc nhóm giúp nâng cao
cảm hứng, sức sáng tạo, hiệu quả
cơng việc,…


Xin anh chị hãy nêu ví dụ về nhóm và làm việc nhóm?

Talent wins games, but teamwork and

intelligence win championships.
(Tài năng thì chiến thắng trị chơi nhưng
hoạt động nhóm và sự hiểu biết dành chức vô địch)
Michael Jordan

Định nghĩa về Nhóm:
Có kỹ năng bổ sung
Chung mục đích
Trao đổi thơng tin
Trách nhiệm lẫn nhau
(Katzenbach and Smith, 1993)


Lợi ích của làm việc nhóm
“Khi người ta hành động cùng nhau
với tư cách một nhóm, họ có thể
hồn thành những điều mà khơng
một cá nhân riêng lẻ nào có thể
thực hiện được một mình.”
Franklin Delano Roosevelt


Thế giới không ngừng thay đổi
nên tư duy, lối sống cũng cần thay đổi

Change or die?
What is Thinking?


Kỹ năng làm việc nhóm áp dụng nguyên tắc 5W+1H

Yếu tố tạo nên sự thành cơng của nhóm

SCORE

• S - Strategy : Chiến lược
• C - Clear Roles and

Responsibility: Vai trị và trách
nhiệm rõ ràng

• O - Open Communication:
Giao tiếp mở

• R - Rapid Response: Phản hồi
kịp thời

• E - Effective Leadership:
Lãnh đạo hiệu quả


Triết lý sinh tồn
Khơng phải lồi khỏe nhất hay thơng minh
nhất sẽ tồn tại, mà là lồi thích nghi với
thay đổi sẽ tồn tại

(Charles Darwin)

1.4. Các giai đoạn phát triển của nhóm

Hình thành và phát triển nhóm
Năng Suất

Nhuệ Khí
Sóng gió

Cái Lồng

(Mơ hình Tuckman)

Vượt Đỉnh

Lên Dốc

t


Giai đoạn hình thành nhóm
•

•

•

Hình thành là giai đoạn nhóm
được tập hợp lại. Mọi người
đều rất giữ gìn và rụt rè.

• Cần làm gì ở Giai đoạn hình
thành nhóm?

Sự xung đột hiếm khi được
phát ngôn một cách trực tiếp,
chủ yếu là mang tính chất cá
nhân và hồn tồn là tiêu cực.

• Nên đặt ra một số điều lệ và nguyên tắc
hoạt động của nhóm

Do nhóm cịn mới nên các cá
nhân sẽ bị hạn chế bởi những
ý kiến riêng của mình và nhìn
chung là khép kín. Điều này
đặc biệt đúng đối với một
thành viên kém quan trọng và
lo âu quá. Nhóm phần lớn có
xu hướng cản trở những
người nổi trội lên như một
người lãnh đạo.

• Thiết lập và ổn định cơ cấu của nhóm

• Thường xun trao đổi một cách cởi
mở về chun mơn, nguyện vọng, sở
thích, sở trường hoặc những kinh
nghiệm tích lũy được trước đây hơn là
lao vào làm các dự án
• Phân cơng vai trị và nhiệm vụ các

thành viên
• Xác định mục tiêu chung


Giai đoạn sóng gió
•

Xung đột là giai đoạn tiếp theo.

•

Khi đó, các bè phái được hình thành, các
tính cách va chạm nhau, không ai chịu lùi
một bước trước khi giơ nanh múa vuốt.

•

Điều quan trọng nhất là rất ít sự giao tiếp
vì khơng có ai lắng nghe và một số người
vẫn khơng sẵn sàng nói chuyện cởi mở.

•

Sự thật là, sự xung đột này dường như
là một thái cực đối với nhóm làm việc
của bạn nhưng nếu bạn nhìn xun qua
cái bề ngoài tử tế và thấy được những
lời mỉa mai, cơng kích, ám chỉ, có thể
bức tranh sẽ rõ hơn.

• Cần làm gì ở Giai đoạn sóng gió?
• Vai trị của trưởng nhóm được phát huy tối
đa trong việc định hướng hoạt động và giải
quyết các xung đột cá nhân
• Hướng mọi hành vi vào nhiệm vụ
• Khơng nên tham gia vào các dự án lớn
hoặc các công việc địi hỏi sự phối hợp và
đồng bộ cao
• Cần có sự quyết đốn ở một mức độ nhất
định
• Cần chấp nhận một số thất bại để rút kinh
nghiệm và xem đó như một tất yếu trong
q trình phát triển nhóm


Giai đoạn lên dốc
•

Ở giai đoạn này, nhóm bắt đầu nhận thấy
những lợi ích của việc cộng tác cùng với
nhau và sự giảm bớt xung đột nội bộ.

•

Do một tinh thần hợp tác mới hiện hữu,
mọi thành viên bắt đầu cảm thấy an toàn
trong việc bày tỏ quan điểm của mình và
những vấn đề này được thảo luận cởi
mở bên với tồn bộ nhóm.

•

Sự tiến bộ lớn nhất là mọi người có thể
bắt đầu lắng nghe nhau.
•
Những phương pháp làm việc được
hình thành và tồn bộ nhóm đều
nhận biết được điều đó.

• Cần làm gì ở lên dốc?
• Vai trị và nhiệm vụ của trưởng nhóm được
chuyển dần vào các thành viên
• Phát huy tính dân chủ, tiếng nói của tập thể
là quan trọng nhất
• Quy trình và biểu mẫu cần được đặt nặng,
hướng mọi người làm việc theo chuẩn và
thể hiện tính chun nghiệp
• Khơng nên phân tán lực lượng
• Nên tham gia vào các dự án có khách hàng
và có ràng buộc về thời gian


Giai đoạn vận hành vượt đỉnh
•

Đây là điểm cao trào, khi nhóm
làm việc đã ổn định trong một hệ
thống cho phép
• trao đổi những quan điểm tự
do và thoải mái

• và có sự hỗ trợ cao độ của
cả nhóm đối với mỗi thành
viên và với các quyết định
của nhóm.

• Cần làm gì ở Giai đoạn vận hành?
• Mỗi thành viên hãy là một thủ lĩnh của
chính mình, phát huy cao độ những năng
lực cá nhân, tăng cường sự tín nhiệm lẫn
nhau
• Tơn trọng những cá nhân làm việc hiệu quả
theo cách riêng của họ
• Ý thức trách nhiệm cao, khơng cần giám
sát và điều khiển các công việc của các
thành viên
• Nên tham gia vào các dự án quan trọng


2. Các thành viên trong nhóm


Khó khăn trong tổ chức hoạt động nhóm
Giải pháp quan trọng:
Xây dựng và phát triển Văn hóa
doanh nghiệp (Văn hóa làm
việc nhóm)

1. Quá nể nang các mối quan
hệ
2. Thứ nhất ngồi ỳ, thứ nhì

đồng ý
3. Đùn đẩy trách nhiệm cho
người khác
4. Đùn đẩy trách nhiệm cho
người khác
5. “Cha chung không ai khóc”


Xây dựng mối quan hệ trong nhóm
• Làm đa dạng đội ngũ thành viên.
• Đảm nhận cơng việc phù hợp với
kỹ năng.
• Xác định rõ ràng trách nhiệm của
các thành viên.
• Điều chỉnh kịp thời khi có sự thay
đổi thành viên

Các Anh Chị cần nắm rõ:
• Vai trị của thành viên nhóm
• Phong cách hành vi của thành
viên nhóm
• Ngun tắc đưa ý kiến và tiếp
nhận
• Mơ hình đưa ra ý kiến trong
nhóm
• Quy tắc truyền thơng nội bộ
trong nhóm


8 kỹ năng làm việc nhóm khơng thể thiếu

1. Biết lắng nghe người khác
2. Biết tổ chức - phân công công việc đồng đều giữa các thành viên và đảm bảo đúng deadline
3. Có năng lực thuyết phục và trình bày từ đó đưa ra được những phương pháp tốt nhất để
giải quyết được vấn đề
4. Tôn trọng và giúp đỡ các thành viên trong nhóm
5. Có trách nhiệm với cơng việc mình được giao
6. Đúng giờ. Khơng để nhóm trưởng và các thành viên trong nhóm phải chờ đợi bạn
7. Thường xuyên khen ngợi, ủng hộ những cố gắng và nỗ lực của các thành viên trong nhóm
8. Hãy học cách chấp nhận những lời chỉ trích và phản hồi từ các thành viên trong nhóm


Luôn luôn đổi mới, luôn luôn
sáng tạo, nghĩ những điều
chưa ai nghĩ, làm những việc
chưa có tiền lệ
Đại tướng: Võ Nguyên Giáp


Bạn cần hiểu được phong cách hành vi
của mình và thành viên khác
• Theo lý thuyết DISC của William
Moulton Marston Ph.D. (1893–
1947), có 4 tp người tiêu biểu
• D – Dominance — How a person responds to
problems and challenges.
I – Influence — How a person influences others
to his or her point of view.
S – Steadiness — How a person responds to the
pace of the environment.
C – Compliance — How a person responds to

rules and procedures set by others.

• D (quyết đốn, thiên hướng chỉ
huy..), I (vui vẻ hịa đồng, thích
kết bạn…), S (thân thiện, ít thay
đổi…), C (nguyên tắc, chuẩn
mực…)


Bạn thuộc nhóm tính cách nào?

D

xơng xáo


Đồng nghiệp của bạn thuộc nhóm tính cách nào?

I nhiệt tình


Nhóm trưởng của bạn thuộc nhóm tính cách nào?

S

điềm đạm


Người ấy thuộc nhóm tính cách nào?

C chuẩn xác