Tài liệu Báo cáo tốt nghiệp: Phương hướng và giải phỏp thỳc đẩy xuất khẩu hàng thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ pptx

BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Phương hướng và giải phỏp thỳc đẩy xuất khẩu hàng
thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ
MỤC LỤC
ph n m uầ ở đầ 2
Ch ng m t:ươ ộ 5
Nh ng v n c b n v xu t kh u h ngữ ấ đề ơ ả ề ấ ẩ à 5
thu s n v o th tr ng M .ỷ ả à ị ườ ỹ 5
T n s n ph mờ ả ẩ 28
T ng c ngổ ộ 28
T ng c ngổ ộ 28
T ng c ngổ ộ 28
Ngu n: CFA, Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ 30
T ng c ngổ ộ 32
Ch ng hai:ươ 41
Th c tr ng xu t kh u h ng thu s n c aự ạ ấ ẩ à ỷ ả ủ 41
ng nh thu s n Vi t nam v o th tr ng M .à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ 41
Ch ng ba: ươ 66
Ph ng h ng v gi i ph p ch y u th c y xu t kh u h ng thu ươ ướ à ả ỏ ủ ế ỳ đẩ ấ ẩ à ỷ
s n v o th tr ng M .ả à ị ườ ỹ 66
k t lu nế ậ 79
t i li u tham kh oà ệ ả 80
ph n m đ uầ ở ầ
.1 T n t i:ờ đề à
Ph ng h ng v gi i ph p th c y xu t kh u h ngươ ướ à ả ỏ ỳ đẩ ấ ẩ à
thu s n c a Ng nh thu s n Vi t nam v o th tr ng M .ỷ ả ủ à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ
.2 T nh c p thi t c a t i:ớ ấ ế ủ đề à
+ M t h ng thu s n l m t trong nh ng m t h ng c kim ng ch xu tặ à ỷ ả à ộ ữ ặ à ỳ ạ ấ
kh u ng y c ng t ng v chi m m t t tr ng l n trong s c c m t h ngẩ à à ă à ế ộ ỷ ọ ớ ố ỏ ặ à
ang xu t kh u v o th tr ng M .đ ấ ẩ à ị ườ ỹ
+ Hi p nh th ng m i Vi t m c hi u l c, t o ra c h i r t l nệ đị ươ ạ ệ ỹ đỳ ỳ ệ ự ạ ơ ộ ấ ớ

cho vi c xu t kh u h ng ho c a Vi t nam sang th tr ng M n i chungệ ấ ẩ à ỏ ủ ệ ị ườ ỹ ỳ
v v i m t h ng thu s n n i ri ng.à ớ ặ à ỷ ả ỳ ờ
+Th tr ng M l m t th tr ng l n nh ng c n r t m i i v i c cị ườ ỹ à ộ ị ườ ớ ư ũ ấ ớ đố ớ ỏ
doanh nghi p c a Vi t nam. Th tr ng n y c nh ng c th ri ng iệ ủ ệ ị ườ à ỳ ữ đặ ự ờ đũ
h i ph i c nh ng nghi n c u to n di n.ỏ ả ỳ ữ ờ ứ à ệ
+ Ng nh thu s n ang trong qu tr nh u t tr th nh m tà ỷ ả đ ỏ ỡ đầ ư để ở à ộ
ng nh kinh t m i nh n. H ng thu s n tr th nh m t h ng xu t kh u chà ế ũ ọ à ỷ ả ở à ặ à ấ ẩ ủ
l c v i kim ng ch xu t kh u t c n m 2001 l 1760 tri u USD. nhự ớ ạ ấ ẩ đạ đượ ă à ệ Đị
h ng ph t tri n xu t kh u c a ng nh giai o n 2000-2010 t ra m cướ ỏ ể ấ ẩ ủ à đ ạ đặ ụ
ti u t kim ng ch xu t kh u 3,5 t USD trong kim ng ch xu t kh uờ đạ ạ ấ ẩ ỷ đỳ ạ ấ ẩ
v o th tr ng M chi m t tr ng 25-28% trong t ng s kim ng ch xu tà ị ườ ỹ ế ỷ ọ ổ ố ạ ấ
kh u thu s n. i u i h i ph i nghi n c u t m ra ph ng h ngẩ ỷ ả Đ ề đỳ đũ ỏ ả ờ ứ để ỡ ươ ướ
v gi i ph p th c y xu t kh u thu s n v o th tr ng n y.à ả ỏ ỳ đẩ ấ ẩ ỷ ả à ị ườ à
.3 M c ch nghi n c u c a t iụ đớ ờ ứ ủ đề à
+ H th ng ho nh ng v n lý lu n v xu t kh u .ệ ố ỏ ữ ấ đề ậ ề ấ ẩ
+ Ph n t ch th c tr ng t nh h nh xu t kh u m t h ng thu s n c aừ ớ ự ạ ỡ ỡ ấ ẩ ặ à ỷ ả ủ
ng nh thu s n Vi t nam v o th tr ng M .à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ
+C n c v o c s lý lu n v k t qu ph n t ch, nh gi th c tr ngă ứ à ơ ở ậ à ế ả ừ ớ đỏ ỏ ự ạ
xu t kh u m t h ng thu s n c a ng nh thu s n Vi t nam v o thấ ẩ ặ à ỷ ả ủ à ỷ ả ệ à ị
tr ng M , nh h ng ph t tri n c a ng nh thu s n xu tườ ỹ đị ướ ỏ ể ủ à ỷ ả để đề ấ
ph ng h ng v gi i ph p nh m th c y xu t kh u thu s n v oươ ướ à ả ỏ ằ ỳ đẩ ấ ẩ ỷ ả à
th tr ng n y .ị ườ à
.4 i t ng v ph m vi nghi n c u c a t iĐố ượ à ạ ờ ứ ủ đề à
- i t ng nghi n c u c a t i:Đố ượ ờ ứ ủ đề à
Lu n v n nghi n c u nh ng v n lý lu n, th c ti n v xu t kh uậ ă ờ ứ ữ ấ đề ậ ự ễ ề ấ ẩ
m t h ng thu s n c a ng nh thu s n Vi t nam v o th tr ng M . ặ à ỷ ả ủ à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ
- Ph m vi nghi n c u c a t i:ạ ờ ứ ủ đề à
t i nghi n c u c c ho t ng xu t kh u h ng thu s n c a ng nhĐề à ờ ứ ỏ ạ độ ấ ẩ à ỷ ả ủ à
thu s n Vi t nam v o th tr ng M v i th i gian nghi n c u t n mỷ ả ệ à ị ườ ỹ ớ ờ ờ ứ ừ ă
1994 t i nay.ớ

.5 Ph ng ph p nghi n c u ươ ỏ ờ ứ
gi i quy t nh ng v n t ra, lu n v n s d ng ph ngĐể ả ế ữ ấ đề đặ ậ ă đỳ ử ụ ươ
ph p duy v t bi n ch ng v duy v t l ch s c a ch ngh a M c-L nin, v nỏ ậ ệ ứ à ậ ị ử ủ ủ ĩ ỏ ờ ậ
d ng trong m i tr ng th c t , hi n t i v k t h p v i c c ph ng ph pụ ụ ườ ự ế ệ ạ à ế ợ ớ ỏ ươ ỏ
c th nh : ph ng ph p ph n t ch, i u tra, t ng h p, h th ng, ụ ể ư ươ ỏ ừ ớ đ ề ổ ợ ệ ố để
lu n gi i, kh i qu t v ph n t ch th c ti n theo m c ch c a t i.ậ ả ỏ ỏ à ừ ớ ự ễ ụ đớ ủ đề à
.6 K t c u c a t iế ấ ủ đề à
Ngo i ph n m u v k t lu n lu n v n bao g m ba ch ngà ầ ở đầ à ế ậ ậ ă ồ ươ
nh sau:ư
Ch ng m tươ ộ : Nh ng v n c b n v xu t kh u h ng thuữ ấ đề ơ ả ề ấ ẩ à ỷ
s n v o th tr ng M .ả à ị ườ ỹ
Ch ng hai:ươ Th c tr ng xu t kh u h ng thu s n c aự ạ ấ ẩ à ỷ ả ủ
ng nh thu s n Vi t nam v o th tr ng M .à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ
Ch ng baươ : Ph ng h ng v gi i ph p ch y u th c y xu t kh uươ ướ à ả ỏ ủ ế ỳ đẩ ấ ẩ
h ng thu s n c a ng nh thu s nVi t nam v o th tr ng M .à ỷ ả ủ à ỷ ả ệ à ị ườ ỹ
Ch ng m t:ươ ộ
Nh ng v n đ c b n v xu t kh u h ngữ ấ ề ơ ả ề ấ ẩ à
thu s n v o th tr ng M .ỷ ả à ị ườ ỹ
1.1. Kh i qu t chung v xu t kh u h ng hoỏ ỏ ề ấ ẩ à ỏ
1.1.1 Kh i ni m xu t kh u.ỏ ệ ấ ẩ
Xu t kh u l vi c b n h ng ho ho c d ch v cho n c ngo i tr nấ ẩ à ệ ỏ à ỏ ặ ị ụ ướ à ờ
c s d ng ti n t l m ph ng ti n thanh to n. C s c a ho t ng xu tơ ở ự ề ệ à ươ ệ ỏ ơ ở ủ ạ độ ấ
kh u l ho t ng mua b n trao i h ng ho ( bao g m c h ng ho h uẩ à ạ độ ỏ đổ à ỏ ồ ả à ỏ ữ
h nh v h ng ho v h nh ) trong n c. Khi s n xu t ph t tri n v traoỡ à à ỏ ụ ỡ ướ ả ấ ỏ ể à
i h ng ho gi a c c qu c gia c l i , ho t ng n y m r ng ph m vi rađổ à ỏ ữ ỏ ố ỳ ợ ạ độ à ở ộ ạ
ngo i bi n gi i c a qu c gia ho c th tr ng n i a v khu ch xu t à ờ ớ ủ ố ặ ị ườ ộ đị à ế ấ ở
trong n c.ướ
Xu t kh u l m t ho t ng c b n c a ho t ng ngo i th ng,ấ ẩ à ộ ạ độ ơ ả ủ ạ độ ạ ươ
n xu t hi n t l u i v ng y c ng ph t tri n. t h nh th c c b nỳ đỳ ấ ệ ừ ừ đờ à à à ỏ ể ừ ỡ ứ ơ ả
u ti n l trao i h ng ho gi a c c n c, cho n nay n r t ph tđầ ờ à đổ à ỏ ữ ỏ ướ đế ỳ đỳ ấ ỏ

tri n v c th hi n th ng qua nhi u h nh th c. ho t ng xu t kh uể à đượ ể ệ ụ ề ỡ ứ ạ độ ấ ẩ
ng y nay di n ra tr n ph m vi to n c u, trong t t c c c ngh nh, c c l nhà ễ ờ ạ à ầ ấ ả ỏ à ỏ ĩ
v c c a n n kinh t , kh ng ch l h ng ho h u h nh m c h ng ho vự ủ ề ế ụ ỉ à à ỏ ữ ỡ à ả à ỏ ụ
h nh v i t tr ng ng y c ng l n.ỡ ớ ỷ ọ à à ớ
1.1.2 L i ch c a xu t kh u.ợ ớ ủ ấ ẩ
Xu t kh u h ng ho l m t ho t ng n m trong l nh v c ph nấ ẩ à ỏ à ộ ạ độ ằ ĩ ự ừ
ph i v l u th ng h ng ho c a m t q a tr nh t i s n xu t h ng ho mố à ư ụ à ỏ ủ ộ ỳ ỡ ỏ ả ấ à ỏ ở
r ng, m c ch li n k t s n xu t v i ti u d ng c a n c n y v i n cộ ụ đớ ờ ế ả ấ ớ ờ ự ủ ướ à ớ ướ
kh c. Ho t ng kh ng ch di n ra gi a c c c th ri ng bi t , m lỏ ạ độ đỳ ụ ỉ ễ ữ ỏ ỏ ể ờ ệ à à
c s tham ra c a to n b h th ng kinh t v i s i u h nh c a nhỳ ự ủ à ộ ệ ố ế ớ ự đ ề à ủ à
n c. Xu t kh u h ng ho l ho t ng kinh doanh bu n b n tr n ph mướ ấ ẩ à ỏ à ạ độ ụ ỏ ờ ạ
vi qu c t .Xu t kh u h ng ho c vai tr to l n i v i s ph t tri n kinhố ế ấ ẩ à ỏ ỳ ũ ớ đố ớ ự ỏ ể
t x h i c a m i qu c gia. N n s n xu t x h i c a m t n c ph t tri nế ỳ ộ ủ ỗ ố ề ả ấ ỳ ộ ủ ộ ướ ỏ ể
nh th n o ph thu c r t l n v o ho t ng xu t kh u. Th ng qua xu tư ế à ụ ộ ấ ớ à ạ độ ấ ẩ ụ ấ
kh u c th l m gia t ng ngo i t thu c, c i thi n c n c n thanh to n,ẩ ỳ ể à ă ạ ệ đượ ả ệ ỏ ừ ỏ
t ng thu ng n s ch, k ch th ch i m i c ng ngh , c i bi n c c u kinhă ừ ỏ ớ ớ đổ ớ ụ ệ ả ế ơ ấ
t , t o c ng n vi c l m v n ng cao m c s ng c a ng i d n. i v iế ạ ụ ă ệ à à ừ ứ ố ủ ườ ừ Đố ớ
nh ng n c c tr nh kinh t c n th p nh n c ta, nh ng nh n tữ ướ ỳ ỡ độ ế ũ ấ ư ướ ữ ừ ố
ti m n ng l t i nguy n thi n nhi n v lao ng, c n nh ng y u t thi uề ă à à ờ ờ ờ à độ ũ ữ ế ố ế
h t nh v n, th tr ng v kh n ng qu n lý. Chi n l c h ng v xu tụ ư ố ị ườ à ả ă ả ế ượ ướ ề ấ
kh u th c ch t l gi i ph p m c a n n kinh t nh m tranh th v n v kẩ ự ấ à ả ỏ ở ủ ề ế ằ ủ ố à ỹ
thu t c a n c ngo i, k t h p ch ng v i ti m n ng trong n c v laoậ ủ ướ à ế ợ ỳ ớ ề ă ướ ề
ng v t i nguy n thi n nhi n d t o ra s t ng tr ng m nh cho n nđộ à à ờ ờ ờ ể ạ ự ă ưở ạ ề
kinh t , g p ph n r t ng n kho ng c ch v i n c gi u. Xu t kh u c m tế ỳ ầ ỳ ắ ả ỏ ớ ướ ầ ấ ẩ ỳ ộ
vai tr quan tr ngũ ọ
+ Xu t kh u t o ngu n v n cho nh p kh u v t ch lu ph t tri nấ ẩ ạ ồ ố ậ ẩ à ớ ỹ ỏ ể
s n xu t, ph c v c ng nghi p ho , hi n i ho t n c.ả ấ ụ ụ ụ ệ ỏ ệ đạ ỏ đấ ướ
C ng nghi p ho t n c theo nh ng b c i th ch h p l conụ ệ ỏ đấ ướ ữ ướ đ ớ ợ à
ng t t y u kh c ph c t nh tr ng ngh o n n v ch m ph t tri nđườ ấ ế để ắ ụ ỡ ạ ố à à ậ ỏ ể
c a n c ta. th c hi n ng l i c ng nghi p ho , hi n i ho tủ ướ để ự ệ đườ ố ụ ệ ỏ ệ đạ ỏ đấ

n c th tr c m t ch ng ta ph i nh p kh u m t s l ng l n m y m cướ ỡ ướ ắ ỳ ả ậ ẩ ộ ố ượ ớ ỏ ỳ
thi t b hi n i t b n ngo i, nh m trang b cho n n s n xu t. Ngu nế ị ệ đạ ừ ờ à ằ ị ề ả ấ ồ
v n nh p kh u th ng d a v o c c ngu n ch y u l : i vay, vi n tr ,ố để ậ ẩ ườ ự à ỏ ồ ủ ế à đ ệ ợ
u t n c ngo i v xu t kh u. Ngu n v n vay r i c ng ph i tr , c nđầ ư ướ à à ấ ẩ ồ ố ồ ũ ả ả ũ
vi n tr v u t n c ngo i th c h n, h n n c c c ngu n n yệ ợ à đầ ư ướ à ỡ ỳ ạ ơ ướ ỏ ồ à
th ng b ph thu c v o n c ngo i. V v y, ngu n v n quan tr ng nh tườ ị ụ ộ à ướ à ỡ ậ ồ ố ọ ấ
nh p kh u ch nh l xu t kh u. Th c t l n c n o gia t ng cđể ậ ẩ ớ à ấ ẩ ự ế à ướ à ă đượ
xu t kh u th nh p kh u theo s t ng theo . Ng c l i, n u nh p kh uấ ẩ ỡ ậ ẩ đỳ ẽ ă ượ ạ ế ậ ẩ
l n h n xu t kh u l m cho th m h t c n c n th ng m i qu l n c thớ ơ ấ ẩ à ừ ụ ỏ ừ ươ ạ ỏ ớ ỳ ể
nh h ng x u t i n n kinh t qu c d n.ả ưở ấ ớ ề ế ố ừ
Trong t ng lai, ngu n v n b n ngo i s t ng nh ng m i c h i uươ ồ ố ờ à ẽ ă ư ọ ơ ộ đầ
t , vay n t n c ngo i v c c t ch c qu c t ch c c khi c c chư ợ ừ ướ à à ỏ ổ ứ ố ế ỉ ỳ đượ ỏ ủ
u t v c c ngu n cho vay th y c kh n ng xu t kh u – ngu nđầ ư à ỏ ồ ấ đượ ả ă ấ ẩ ồ
v n vay duy nh t tr n th nh hi n th c.ố ấ để ả ợ à ệ ự
+ Xu t kh u ng g p v o chuy n d ch c c u kinh t , th c yấ ẩ đỳ ỳ à ể ị ơ ấ ế ỳ đẩ
s n xu t ph t tri n:ả ấ ỏ ể
C c u s n xu t v ti u d ng tr n th gi i v ang thay i vơ ấ ả ấ à ờ ự ờ ế ớ đỳ à đ đổ ụ
c ng m nh m . l th nh qu c a cu c c ch m ng khoa h c c ng nghự ạ ẽ Đỳ à à ả ủ ộ ỏ ạ ọ ụ ệ
hi n i, s d ch chuy n c c u kinh t trong qu tr nh c ng nghi p hoệ đạ ự ị ể ơ ấ ế ỏ ỡ ụ ệ ỏ
ph h p v i xu h ng ph t tri n cu kinh t th gi i l t t y u i v iự ợ ớ ướ ỏ ể ả ế ế ớ à ấ ế đố ớ
n c ta.ướ
Ng y nay, a s c c n c u l y nhu c u th tr ng th gi i tà đ ố ỏ ướ đề ấ ầ ị ườ ế ớ để ổ
ch c s n xu t. i u c t c ng t ch c c t i s chuy n d ch c c uứ ả ấ Đ ề đỳ ỳ ỏ độ ớ ự ớ ự ể ị ơ ấ
kinh t , th c y s n xu t kinh t ph t tri n. S t c ng n y c thế ỳ đẩ ả ấ ế ỏ ể ự ỏ độ à đượ ể
hi n:ệ
- Xu t kh u t o i u ki n cho c c ng nh kh c c c h i ph t tri nấ ẩ ạ đ ề ệ ỏ à ỏ ỳ ơ ộ ỏ ể
thu n l i. Ch ng h n, khi ph t tri n xu t kh u s t o c h i y choậ ợ ẳ ạ ỏ ể ấ ẩ ẽ ạ ơ ộ đầ đủ
vi c ph t tri n ng nh s n xu t nguy n v t li u nh b ng, ay, . S ph tệ ỏ ể à ả ấ ờ ậ ệ ư ụ đ ự ỏ
tri n ng nh ch bi n th c ph m( g o, c ph ) c th k o theo c c ng nhể à ế ế ự ẩ ạ à ờ ỳ ể ộ ỏ à
c ng nghi p ch t o thi t b ph c v n .ụ ệ ế ạ ế ị ụ ụ ỳ

- Xu t kh u t o kh n ng m r ng th tr ng ti u th , t o i uấ ẩ ạ ả ă ở ộ ị ườ ờ ụ ạ đ ề
ki n cho s n xu t ph t tri n v n nh.ệ ả ấ ỏ ể à ổ đị
Xu t kh u t o i u ki n m r ng kh n ng cung c p u v o choấ ẩ ạ đ ề ệ ở ộ ả ă ấ đầ à
s n xu t, n ng cao n ng l c s n xu t trong n c.ả ấ ừ ă ự ả ấ ướ
+ Xu t kh u c vai tr t ch c c i m i trang thi t b v c ng nghấ ẩ ỳ ũ ớ ự đổ ớ ế ị à ụ ệ
s n xu t.ả ấ
Ho t ng xu t kh u l ho t ng kinh doanh tr n ph m vi thạ độ ấ ẩ à ạ độ ờ ạ ị
tr ng th gi i, m t th tr ng m s c nh tranh ng y c ng di n ra cườ ế ớ ộ ị ườ à ự ạ à à ễ ỏ
li t. S t n t i v ph t tri n h ng ho xu t kh u ph thu c r t l n v oệ ự ồ ạ à ỏ ể à ỏ ấ ẩ ụ ộ ấ ớ à
ch t l ng v gi c ; do ph thu c r t l n v o c ng ngh s n xu t raấ ượ à ỏ ả đỳ ụ ộ ấ ớ à ụ ệ ả ấ
ch ng. i u n y th c y c c doanh nghi p s n xu t trong n c ph iỳ Đ ề à ỳ đẩ ỏ ệ ả ấ ướ ả
lu n lu n i m i, lu n c i ti n thi t b , m y m c nh m n ng cao ch tụ ụ đổ ớ ụ ả ế ế ị ỏ ỳ ằ ừ ấ
l ng s n xu t. M t kh c, xu t kh u trong n n kinh t th tr ng c nhượ ả ấ ặ ỏ ấ ẩ ề ế ị ườ ạ
tranh quy t li t c n i h i doanh nghi p ph i n ng cao tay ngh , tr nhế ệ ũ đũ ỏ ệ ả ừ ề ỡ
c a ng i lao ng.độ ủ ườ độ
+ Xu t kh u c t c ng t ch c c t i vi c gi i quy t c ng n vi cấ ẩ ỳ ỏ độ ớ ự ớ ệ ả ế ụ ă ệ
l m v c i thi n i s ng nh n d n.à à ả ệ đờ ố ừ ừ
T c ng c a xu t kh u n i s ng bao g m r t nhi u m t.ỏ độ ủ ấ ẩ đế đờ ố ồ ấ ề ặ
Tr c h t th ng qua ho t ng xu t kh u, v i nhi u c ng o n kh c nhauướ ế ụ ạ độ ấ ẩ ớ ề ụ đ ạ ỏ
thu h t h ng tri u lao ng v o l m vi c v c thu nh p t ng iđỳ ỳ à ệ độ à à ệ à ỳ ậ ươ đố
cao, t ng gi tr ng y c ng lao ng, t ng thu nh p Qu c d n.ă ỏ ị à ụ độ ă ậ ố ừ
Xu t kh u c n t o ngu n v n nh p kh u h ng ho ti u d ngấ ẩ ũ ạ ồ ố để ậ ẩ à ỏ ờ ự
thi t y u, ph c v i s ng v p ng nhu c u ti u d ng c a nh n d n,ế ế ụ ụ đờ ố à đỏ ứ ầ ờ ự ủ ừ ừ
n ng cao i s ng v t ch t v tinh th n cho ng i lao ng.ừ đờ ố ậ ấ à ầ ườ độ
+ Xu t kh u l c s m r ng v th c y c c quan h kinh tấ ẩ à ơ ở để ở ộ à ỳ đẩ ỏ ệ ế
i ngo i c a n c ta:đố ạ ủ ướ
y m nh xu t kh u c vai tr t ng c ng s h p t c Qu c t v iĐẩ ạ ấ ẩ ỳ ũ ă ươ ự ợ ỏ ố ế ớ
c c n c, n ng cao a v v vai tr c a n c ta tr n tr ng Qu c t ,ỏ ướ ừ đị ị à ũ ủ ướ ờ ườ ố ế
xu t kh u v c ng nghi p s n xu t h ng xu t kh u th c y qu t nấ ẩ à ụ ệ ả ấ à ấ ẩ ỳ đẩ ỹ ớ
d ng, u t , m r ng v n t i Qu c t . M t kh c, ch nh c c quan hụ đầ ư ở ộ ậ ả ố ế ặ ỏ ớ ỏ ệ

kinh t i ngo i m ch ng t k tr n l i t o ti n cho vi c m r ngế đố ạ à ỳ ừ ể ờ ạ ạ ề đề ệ ở ộ
xu t kh u.ấ ẩ
C th n i xu t kh u kh ng ch ng vai tr ch t x c t c h tr ph t tri nỳ ể ỳ ấ ẩ ụ ỉ đỳ ũ ấ ỳ ỏ ỗ ợ ỏ ể
kinh t , m n c n c ng v i ho t ng nh p kh u nh l y u t b n trongế à ỳ ũ ự ớ ạ độ ậ ẩ ư à ế ố ờ
tr c ti p tham gia v o vi c gi i quy t nh ng v n thu c n i b n n kinhự ế à ệ ả ế ữ ấ đề ộ ộ ộ ề
t nh : v n, lao ng, k thu t, ngu n ti u th , th tr ng, . i v iế ư ố độ ỹ ậ ồ ờ ụ ị ườ Đố ớ
n c ta, h ng m nh v xu t kh u l m t trong nh ng m c ti u quanướ ướ ạ ề ấ ẩ à ộ ữ ụ ờ
tr ng trong ph t tri n kinh t i ngo i, c coi l v n c ý ngh aọ ỏ ể ế đố ạ đượ à ấ đề ỳ ĩ
chi n l c ph t tri n kinh t v th c hi n c ng nghi p ho t n c,ế ượ để ỏ ể ế à ự ệ ụ ệ ỏ đấ ướ
qua c th tranh th n b t th i c , ng d ng khoa h c c ng nghđỳ ỳ ể ủ đỳ ắ ờ ơ ứ ụ ọ ụ ệ
hi n i, r t ng n s ch nh l ch v tr nh ph t tri n c a Vi t nam soệ đạ ỳ ắ ự ờ ệ ề ỡ độ ỏ ể ủ ệ
v i th gi i. Kinh nghi m cho th y b t c m t n c n o v trong m t th iớ ế ớ ệ ấ ấ ứ ộ ướ à à ộ ờ
k n o y m nh xu t kh u th n n kinh t n c trong th i gian n yỳ à đẩ ạ ấ ẩ ỡ ề ế ướ đỳ ờ à
c t c ph t tri n cao.ỳ ố độ ỏ ể
1.1.3 Nhi m v c a xu t kh uệ ụ ủ ấ ẩ
1.2. ho t ng xu t kh u h ng thu s n c a ng nh thu s n Vi tạ độ ấ ẩ à ỷ ả ủ à ỷ ả ệ
nam.
1.2.1 Ng nh thu s n trong h th ng c c Ng nh c a n n kinh tà ỷ ả ệ ố ỏ à ủ ề ế
Qu c d nố ừ
N n kinh t Qu c d n l m t h th ng th ng nh t bao g m nhi uề ế ố ừ à ộ ệ ố ố ấ ồ ề
ng nh kinh t . C c ng nh kinh t ra i v ph t tri n trong n n kinh tà ế ỏ à ế đờ à ỏ ể ề ế
Qu c d n l do s ph n c ng lao ng x h i v chuy n m n ho s nố ừ à ự ừ ụ độ ỳ ộ à ờ ụ ỏ ả
xu t. Thu s n l m t ng nh kinh t c m t v tr r t quan tr ng trong sấ ỷ ả à ộ à ế ỳ ộ ị ớ ấ ọ ự
nghi p c ng nghi p ho v hi n i ho t n c. Ngh Quy t Ban ch pệ ụ ệ ỏ à ệ đạ ỏ đấ ướ ị ế ấ
h nh Trung ng 5 kho VII x c nh “ x y d ng ng nh thu s nà ươ ỏ đỳ ỏ đị ừ ự à ỷ ả
th nh ng nh kinh t m i nh n ”. Cho n nay ng nh thu s n c cà à ế ũ ọ đế à ỷ ả đỳ ỳ ả
m t qu tr nh ph t tri n. V i t c ch l m t ng nh kinh t , Ng nh thuộ ỏ ỡ ỏ ể ớ ư ỏ à ộ à ế à ỷ
s n c h th ng t ch c, c c c u kinh t , c ti m n ng ph t tri n, ả ỳ ệ ố ổ ứ ỳ ơ ấ ế ỳ ề ă ỏ ể đỳ
v ang c nh ng ng g p nh t nh v o s t ng tr ng v ph t tri nà đ ỳ ữ đỳ ỳ ấ đị à ự ă ưở à ỏ ể
c a n n kinh t Qu c d n.ủ ề ế ố ừ

1.2.1.1 H th ng b m y t ch c c a ng nh thu s n:ệ ố ộ ỏ ổ ứ ủ à ỷ ả
B Thu s n l c quan qu n lý nh n c trung ng c a ng nhộ ỷ ả à ơ ả à ướ ươ ủ à
thu s n Vi t Nam. B tr ng thu s n l th nh vi n c a Ch nh ph .ỷ ả ệ ộ ưở ỷ ả à à ờ ủ ớ ủ
Gi p vi c cho b tr ng th c hi n ch c n ng qu n lý Nh n c c c cỳ ệ ộ ưở ự ệ ứ ă ả à ướ ỳ ỏ
Th tr ng v c c c quan tham m u: V ngh c , C c b o v ngu n l iứ ưở à ỏ ơ ư ụ ề ỏ ụ ả ệ ồ ợ
thu s n, V K ho ch v u t , V T ch c c n b v lao ng, Vỷ ả ụ ế ạ à Đầ ư ụ ổ ứ ỏ ộ à độ ụ
Khoa h c C ng ngh , V ph t ch , V T i ch nh K to n, V H p t cọ ụ ệ ụ ỏ ế ụ à ớ ế ỏ ụ ợ ỏ
Qu c t , V n ph ng B , Thanh tra B .ố ế ă ũ ộ ộ
C c b o v ngu n l i thu s n v h th n 31 chi c c t i c c aụ ả ệ ồ ợ ỷ ả à ệ ố ụ ạ ỏ đị
ph ng c nhi m v tham m u x y d ng ch nh s ch, tr c ti p ch o vươ ỳ ệ ụ ư ừ ự ớ ỏ ự ế ỉ đạ à
thanh tra c ng t c b o v v ph t tri n ngu n l i thu s n.ụ ỏ ả ệ à ỏ ể ồ ợ ỷ ả
Trung t m ki m tra ch t l ng v v sinh thu s n (NAFIQACEN),ừ ể ấ ượ à ệ ỷ ả
g m V n ph ng Trung t m v 6 chi nh nh tr ng i m ngh c th c hi nồ ă ũ ừ à à ọ đ ể ề ỏ ự ệ
ch c n ng l c quan th m quy n c a Vi t Nam v ki m so t, b o mứ ă à ơ ẩ ề ủ ệ ề ể ỏ ả đả
an to n v sinh ch t l ng s n ph m thu s n.à ệ ấ ượ ả ẩ ỷ ả
Trung t m khuy n ng Trung ng, c V n ph ng ai di n t iừ ế ư ươ ỳ ă ũ đ ệ ạ
th nh ph H Ch Minh v h th ng c c Trung t m khuy n ng , khuy nà ố ồ ớ à ệ ố ỏ ừ ế ư ế
n ng t i c c t nh,th nh ph trong c n c th c hi n chuy n giao kinhụ ạ ỏ ỉ à ố ả ướ ự ệ ể
nghi m, k thu t, c ng ngh , ph bi n th ng tin gi p n ng ng d n ph tệ ỹ ậ ụ ệ ổ ế ụ ỳ ụ ư ừ ỏ
tri n s n xu t thu s n t i m i a ph ng, m i th nh ph n kinh t . T iể ả ấ ỷ ả ạ ọ đị ươ ọ à ầ ế ạ
c c t nh ven bi n, c quan qu n lý thu s n a ph ng v c c S Thuỏ ỉ ể ơ ả ỷ ả đị ươ à ỏ ở ỷ
s n tr c thu c UBND t nh, th nh ph , ch u s qu n lý chuy n ng nh c aả ự ộ ỉ à ố ị ự ả ờ à ủ
B Thu s n.ộ ỷ ả
T i c c t nh kh ng c bi n, c quan qu n lý thu s n c tạ ỏ ỉ ụ ỳ ể ơ ả ỷ ả đượ đặ
trong S N ng nghi p v Ph t tri n n ng th n. Tr ng i h c Thu S nở ụ ệ à ỏ ể ụ ụ ườ Đạ ọ ỷ ả
- Nha Trang, Khoa Thu s n ( i h c C n Th , i h c N ng L m th nhỷ ả Đạ ọ ầ ơ Đạ ọ ụ ừ à
ph H Ch Minh), c c tr ng Trung h c Thu s n 1,2 v 4 t i c c n vố ồ ớ ỏ ườ ọ ỷ ả à ạ ỏ đơ ị
ch u tr ch nhi m ch nh o t o ngu n nh n l c cho ng nh.ị ỏ ệ ớ đà ạ ồ ừ ự à
Trong h th ng b m y c a ng nh thu s n c n c c c c quan khoaệ ố ộ ỏ ủ à ỷ ả ũ ỳ ỏ ơ
h c v c c c quan th ng tin, b o ch . C c t ch c ch nh tr x h i vọ à ỏ ơ ụ ỏ ớ ỏ ổ ứ ớ ị ỳ ộ à

ngh nghi p c vai tr quan tr ng trong t ch c, ng vi n lao ng nghề ệ ỳ ũ ọ ổ ứ độ ờ độ ề
c , c c doanh nghi p ph t tri n s n xu t - kinh doanh, ng th i tham giaỏ ỏ ệ ỏ ể ả ấ đồ ờ
v o c ng t c qu n lý Nh n c c a ng nh. C c t ch c l :à ụ ỏ ả à ướ ủ à ỏ ổ ứ đỳ à
- C ng o n Thu s n Vi t Nam v i 67.000 o n vi n.ụ đ à ỷ ả ệ ớ đ à ờ
- H i ngh c Vi t Namộ ề ỏ ệ
- H i hi p ch bi n v Xu t kh u Thu s n Vi t Nam.ộ ệ ế ế à ấ ẩ ỷ ả ệ
1.2.1.2.Ti m n ng ph t tri n c a ng nh thu s n Vi t namề ă ỏ ể ủ à ỷ ả ệ
*Ti m n ng t nhi nề ă ự ờ
N c ta tr i d i tr n 13 v b c k s t bi n ng, b bi n d i tướ ả à ờ độ ĩ ắ ề ỏ ể đụ ờ ể à ừ
M ng c i ( Qu ng ninh) t i H ti n ( Ki n giang) d i 3260 Km, v i 112ỳ ỏ ả ớ à ờ ờ à ớ
c a s ng l ch. Theo tuy n b c a ch nh ph n c CHXHCN Vi t namử ụ ạ ờ ố ủ ớ ủ ướ ệ
n m 1997, bi n n c ta g m n i h i, l nh h i, v ng ti p gi p, v ng că ể ướ ồ ộ ả ỳ ả ự ế ỏ ự đặ
quy n kinh t v th m l c a, c qu n o Tr ng sa v Ho ng sa về ế à ề ụ đị ả ầ đả ươ à à à
h ng ng n h n o l n nh . Ri ng v ng c quy n kinh t c di nà à ũ đả ớ ỏ ờ ự đặ ề ế đỳ ỳ ệ
t ch g n 1 tri u Km2, g p 3 l n di n t ch t li n. B n c nh , Bi nớ ầ ệ ấ ầ ệ ớ đấ ề ờ ạ đỳ ể
ng c a ta l m t v ng bi n m , th ng v i i T y d ng ( nam Th iđụ ủ à ộ ự ể ở ụ ớ Đạ ừ ươ ở ỏ
B nh d ng) v n d ng (qua eo Malacca). Ph n th m l c a ph aỡ ươ à ấ Độ ươ ầ ề ụ đị ớ
T y v T y nam n i li n t li n c a n c ta.ừ à ừ ố ề đấ ề ủ ướ
M i tr ng n c m n xa bụ ườ ướ ặ ờ ; bao g m v ng n c ngo i kh i thu cồ ự ướ à ơ ộ
v ng c quy n kinh t . M c d ch a nghi n c u k v m t ngu n l iự đặ ề ế ặ ự ư ờ ứ ỹ ề ặ ồ ợ
nh ng nh ng n m g n y ng d n khai th c r t m nh c 4 v ngư ữ ă ầ đừ ư ừ đỳ ỏ ấ ạ ả ở ự
bi n kh i ( V nh B c b , Duy n h i Trung b , ng nam b , T y nam bể ơ ị ắ ộ ờ ả ộ Đụ ộ ừ ộ
v V nh Th i lan).à ị ỏ
Nh n chung, ngu n l i mang t nh ph n t n, qu n t , d n nh n nỡ ồ ợ ớ ừ ỏ ầ ụ à ỏ ờ
r t kh t ch c khai th c c ng nghi p cho hi u qu kinh t cao. Th m v oấ ỳ ổ ứ ỏ ụ ệ ờ ả ế ờ à
kh h u thu v n c a v ng bi n n y r t kh c nghi t, nhi u d ng b ođỳ ớ ậ ỷ ă ủ ự ể à ấ ắ ệ ề ụ ỳ
l m cho qu tr nh khai th c g p r t nhi u r i ro v t ng th m chi ph s nà ỏ ỡ ỏ ặ ấ ề ủ à ă ờ ớ ả
xu t.ấ
M i tr ng n c m n g n b l v ng n c sinh th i quan tr ngụ ườ ướ ặ ầ ờ à ự ướ ỏ ọ
nh t i v i c c lo i thu sinh v t v n c ngu n th c n cao c p nh tấ đố ớ ỏ ạ ỷ ậ ỡ ỳ ỳ ồ ứ ă ấ ấ

do c c c c a s ng, l ch em l i ph sa v c c ch t v c , h u c ho tanỳ ỏ ử ụ ạ đ ạ ự à ỏ ấ ụ ơ ữ ơ à
l m th c n t t cho c c sinh v t b c th p v n l t m nh c c sinh v tà ứ ă ố ỏ ậ ậ ấ à đế ượ ỡ ỏ ậ
b c th p l th c n cho t m c . V v y v ng n y tr th nh b i sinh s n,ậ ấ à ứ ă ụ ỏ ỡ ậ ự à ở à ỳ ả
c tr v ph t tri n c a nhi u lo i thu s n.ư ỳ à ỏ ể ủ ề ạ ỷ ả
V ng ng v T y nam b c s n l ng khai th c cao nh t, c khự Đụ à ừ ộ ỳ ả ượ ỏ ấ ỳ ả
n ng t 67% s n l ng khai th c c a Vi t nam. V nh B c b v i tr nă đạ ả ượ ỏ ủ ệ ị ắ ộ ớ ờ
3000 h n o t o n n nhi u b i tri u quanh o c th nu i c c lo iũ đả ạ ờ ề ỳ ề đả ỳ ể ụ ỏ ạ
nhuy n th c gi tr nh trai ng c, h u, s huy t, b o ng V nh B cễ ể ỳ ỏ ị ư ọ ầ ũ ế à ư ị ắ
b c khu h c nhi u nh ng c n 10,7% s lo i mang t nh n i vộ ỳ ệ ỏ ề ư ỳ đế ố à ớ ố đớ à
th ch n c m.ớ ướ ấ
Tuy nhi n, c t nh ngu n l i n y g y kh kh n cho c c nh khaiờ đặ ớ ồ ợ à ừ ỳ ă ỏ à
th c khi ph i l a ch n c c th ng s khai th c cho c c ng c sao cho v aỏ ả ự ọ ỏ ụ ố ỏ ỏ ư ụ ừ
kinh t v v a t nh ch n l c cao nh t. Ngh khai th c c a Vi t nam lế à ừ ớ ọ ọ ấ ề ỏ ủ ệ à
m t ngh khai th c a lo i, a ng c . Kh u ch bi n c ng g p nhi u khộ ề ỏ đ à đ ư ụ ừ ế ế ũ ặ ề ỳ
kh n v s n l ng nh b t kh ng nhi u v m t nhi u th i gian v c ngă ỡ ả ượ đỏ ắ ụ ề à ấ ề ờ à ụ
s c ph n lo i tr c khi ch bi n.ứ để ừ ạ ướ ế ế
V ng n c g n b V nh B c b v ng T y nam b l v ngự ướ ầ ờ ở ị ắ ộ à Đụ ừ ộ à ự
khai th c ch y u c a ngh c Vi t nam, chi m 70% l ng h i s n khaiỏ ủ ế ủ ề ỏ ệ ế ượ ả ả
th c to n v ng bi n. Do , l ng h i s n v ng ven b b khai th c quỏ à ự ể đỳ ượ ả ả ự ờ ị ỏ ỏ
m c cho ph p, th m ch c c th ch a tr ng th nh v n i l . V nứ ộ ậ ớ ả ỏ ể ư ưở à à đà đ ẻ ấ
t ra cho ng nh thu s nVi t nam l ph i h n ch khai th c ngu nđề đặ à ỷ ả ệ à ả ạ ế ỏ ồ
l i n y, ng th i c n tr ng khi ph t tri n i t u nh c , d ng t uợ à đồ ờ ẩ ọ ỏ ể độ à đỏ ỏ ự à
chuy n d ng l n, c ngh v x y d ng c c c s s n xu t quy m l nờ ự ớ độ ề à ừ ự ỏ ơ ở ả ấ ụ ớ
s kh ng th ch h p. V ng n y ch th ch h p ph t tri n m t c ch hi u quẽ ụ ớ ợ ự à ỉ ớ ợ ỏ ể ộ ỏ ệ ả
l a lo i v i quy m t ch c t ng i nh .à đ à ớ ụ ổ ứ ươ đố ỏ
Tr n c s c c t i li u c k t h p v i th c ti n khai th c v ngờ ơ ở ỏ à ệ đỳ ỳ ế ợ ớ ự ễ ỏ ở ự
bi n kh i nh ng n m g n y c th th y r ng ngu n l i khai th c thuể ơ ữ ă ầ đừ ỳ ể ấ ằ ồ ợ ỏ ỷ
s n n c ta k c nh ng v ng g n b v xa b nh n chung mang nh ngả ở ướ ể ả ữ ự ầ ờ à ờ ỡ ữ
c i m l n sau y: Ngu n l i h i s n kh ng gi u, m c phong phđặ đ ể ớ đừ ồ ợ ả ả ụ à ứ ỳ
trung b nh, c ng xa m t c ng gi m, t i nguy n h i s n c ng ngh o.ỡ à ậ độ à ả à ờ ả ả à ố

Ngu n l i a lo i, nhi u c t p kh ng c ch t l ng cao. Th c t nhồ ợ đ ạ ề ỏ ạ ụ ỳ ấ ượ ự ế đỏ
b t cho th y mi n B c ch t l ng c c th xu t kh u trong l ng khaiắ ấ ở ề ắ ấ ượ ỏ ỳ ể ấ ẩ ượ
th c ngo i kh i ch c th t kho ng 5-155; v ng mi n trung ch cỏ à ơ ỉ ỳ ể đạ ả ở ự ề ỉ ỳ
m t s lo i c n l n v m c c th xu t kh u l n; ng v T y nam bộ ố ạ ỏ ổ ớ à ự ỳ ể ấ ẩ ớ Đụ à ừ ộ
s l ng c c em xu t kh u c ng ch c th chi m 205, trong khi ố ượ ỏ đượ đ ấ ẩ ũ ỉ ỳ ể ế đỳ
l ng c c th d ng tr c ti p l th c ph m cho nhu c u trong n c chượ ỏ ỳ ể ự ự ế à ự ẩ ầ ướ ỉ
t kha ng 50% i v i v ng bi n B c v Trung b v 40% i v i v ngđạ ỏ đố ớ ự ể ắ à ộ à đố ớ ự
bi n ng v T y nam b . L ng c t p chi m kho ng 40%.ể Đụ à ừ ộ ượ ỏ ạ ế ả
M i tr ng n c l :ụ ườ ướ ợ bao g m v ng n c c a s ng, ven bi n vồ ự ướ ử ụ ể à
r ng ng p m n, m ph . y l n i c tr , sinh s n, sinh tr ng c aừ ậ ặ đầ ỏ đừ à ơ ư ỳ ả ưở ủ
nhi u lo i t m c c gi tr kinh t cao.ề ạ ụ ỏ ỳ ỏ ị ế
C c v ng n c l c a n c ta, c bi t l nh ng v ng r ng ng pỏ ự ướ ợ ủ ướ đặ ệ à ữ ự ừ ậ
m n ven b b l m d ng qu m c cho vi c n i tr ng thu s n, co nh tặ ờ đỳ ị ạ ụ ỏ ứ ệ ụ ồ ỷ ả ấ
l cho vi c nu i t m. à ệ ụ ụ
T ng di n t ch n c l kho ng 619 ngh n ha, v i nhi u lo i thuổ ệ ớ ướ ợ ả ỡ ớ ề ạ ỷ
s n c s n c gi tr kinh t cao nh : t m, rong, c n c m n , n cả đặ ả ỳ ỏ ị ế ư ụ ỏ ướ ặ ướ
l , c bi t r ng ng p m n l n i nu i d ng ch nh cho u tr ngợ Đặ ệ ừ ậ ặ à ơ ụ ưỡ ớ ấ ự
gi ng h i s n. Tuy nhi n, theo t ch c FAO (1987) th di n t ch r ngố ả ả ờ ổ ứ ỡ ệ ớ ừ
ng p m n ven bi n Vi t nam gi m t 400 ngh ha xu ng 250 ngh n ha.ậ ặ ể ệ ả ừ ỡ ố ỡ
Do , t ng di n t ch nu i tr ng thu s n m i tr ng n cđỳ để ă ệ ớ ụ ồ ỷ ả ở ụ ườ ướ
n y th bi n ph p hi u qu nh t l l a ch n nh ng v ng nu i th ch h pà ỡ ệ ỏ ệ ả ấ à ự ọ ữ ự ụ ớ ợ
v i k thu t nu i th m canh, song v i vi c n y c n c vi c quy ho ch vớ ỹ ậ ụ ừ ớ ệ à ầ ỳ ệ ạ à
ch o s n xu t.ỉ đạ ả ấ
V ng n c l v a c ý ngh a s n xu t l n, v a c ý ngh a trong vi cự ướ ợ ừ ỳ ĩ ả ấ ớ ừ ỳ ĩ ệ
b o v v t i t o ngu n l i. y l m i tr ng t t cho vi c ph t tri nả ệ à ỏ ạ ồ ợ Đừ à ụ ườ ố ệ ỏ ể
nu i d ng u tr ng gi ng h i s n sao cho t ng x ng v i ti m n ng toụ ưỡ ấ ự ố ả ả ươ ứ ớ ề ă
l n n y nh : ph i quy ho ch c th di n t ch nu i tr ng v n ng cao kớ à ư ả ạ ụ ể ệ ớ ụ ũ à ừ ỹ
thu t nu i tr ng, ậ ụ ồ
Kh h u thu v nớ ậ ỷ ă : Bi n Vi t nam n m v ng nhi t i, t n c ngể ệ ằ ở ự ẹ đớ ậ ự
ph a ng nam c a l c a Ch u . N n kh h u ch u nh h ng c a cớ đụ ủ ụ đị ừ ỏ ờ ớ ậ ị ả ưở ủ ả

ai d ng ( Th i B nh D ng) v l c a bi u hi n c tr ng c a khđ ươ ỏ ỡ ươ à ụ đị ể ệ đặ ư ủ ớ
h u nhi t i gi m a. T c ng c a ch gi m a c ng v i s chiậ ệ đớ ỳ ự ỏ độ ủ ế độ ỳ ự ự ớ ự
ph i c a ch m a nhi t i nh h ng m t c ch ph c t p n ố ủ ế độ ư ệ đớ đỳ ả ưở ộ ỏ ứ ạ đế độ
ph n b , s bi n ng ngu n l i sinh v t bi n t i tr l ng v kh n ngừ ổ ự ế độ ồ ợ ậ ể ớ ữ ượ à ả ă
khai th c c .ỏ ỏ
Ngu n l i thu sinh v t Vi t nam:ồ ợ ỷ ậ ệ r t phong ph , a d ng v nhi uấ ỳ đ ạ à ề
la i c gi tr kinh t . Ch t nh ri ng c c lo i sinh v t bi n, t nhi n h iọ ỳ ỏ ị ế ỉ ớ ờ ỏ ạ ậ ể ự ờ ả
s n n c ta r t phong ph : Khu h c r t phong ph v a d ng v iả ướ đỳ ấ ỳ ệ ỏ ấ ỳ à đ ạ ớ
kho ng 2000 lo i v ki m nh c 1700 lo i. nh ng s c kinh tả à à đỳ ể đị đượ à ư ố ỏ ế
kh ng nhi u ch kho ng 100 lo i, trong c g n 50 lo i c gi tr caoụ ề ỉ ả à đỳ ỳ ầ à ỳ ỏ ị
nh : Thu, Nh , Song, Chim, H ng Theo k t qu i u tra, Gi p x c cư ụ ồ ế ả đ ề ỏ ỏ ỳ
kho ng 1647 lo i, trong t m c vai tr quan tr ng nh t v i h n 70 lo iả à đỳ ụ ỳ ũ ọ ấ ớ ơ à
thu c 6 h (t m he c coi l c s n quan trong nh t k c tr l ngộ ọ ụ đượ à đặ ả ấ ể ả ữ ượ
v gi tr kinh t ). Nh n chung, s n l ng t m khai th c v ng bi nà ỏ ị ế ỡ ả ượ ụ ỏ ở ự ể
ng v T y nam b l ch y u. C n V nh B c b ch chi m 5-6% t ngĐụ à ừ ộ à ủ ế ũ ị ắ ộ ỉ ế ổ
s s n l ng. Nhuy n th c kho ng 2523 lo i, gi tr kinh t cao nh t lố ả ượ ễ ể ỳ ả à ỏ ị ế ấ à
M c ng v M c nang v c s n l ng cao. Ngo i ra c n c c c lo iự ố à ự à ỳ ả ượ à ũ ỳ ỏ ạ
Ngh u, Ngao, i p, S , H i s m, c gi tr kinh t cao. Rong c kho ngờ Đ ệ ũ ả ừ ỳ ỏ ị ế ỳ ả
600 lo i, trong c Rong c u, Rong m , T o ang s d ng trong m t sà đỳ ỳ ừ ơ ả đ ử ụ ộ ố
l nh v c thu c ng nh c ng nghi p. Nh n chung ngu n l i h i s n Vi t namĩ ự ộ à ụ ệ ỡ ồ ợ ả ả ệ
c nhi u lo i c gi tr kinh t cao nh : t m, c , cua, i m i, t o, t oỳ ề à ỳ ỏ ị ế ư ụ ỏ đồ ụ ạ ạ
i u ki n thu n l i cho vi c a d ng ho c c u s n ph m. Tuy nhi n,đ ề ệ ậ ợ ệ đ ạ ỏ ơ ấ ả ẩ ờ
m t s lo i mang t nh ch t ven bi n chi m tr n 65%, s ng r i r c, ph nộ ố à ớ ấ ể ế ờ ố ả ỏ ừ
t n v c c i m chung l k ch c nh , c t p nhi u, bi n ng theoỏ à ỳ đặ đ ể à ớ ơ ỏ ỏ ạ ề ế độ
m a v m t kh ng cao, do ph t tri n ng nh thu s n c n ph iự à ậ độ ụ đỳ để ỏ ể à ỷ ả ầ ả
quy ho ch l i v ng khai th c sao cho c hi u qu nh t.ạ ạ ự ỏ ỳ ệ ả ấ
V tu i v sinh tr ngề ổ à độ ưở : chu k sinh s ng c a c c lo i c bi nỳ ố ủ ỏ à ỏ ể
Vi t nam t ng i ng n v th ng t 3-4 n m, n n c c n th ngệ ươ đố ắ à ườ ừ ă ờ ỏ đà ườ
c b sung xung quanh b o m duy tr m t c ch b nh th ng. T c đượ ổ ả đả ỡ ộ ỏ ỡ ườ ố độ
sinh tr ng t ng i nhanh, v o nh ng n m u, n m th hai gi mưở ươ đố ở à ữ ă đầ ă ứ ả

d n v n m th ba gi m r r t. Do v ng i ng n, t c sinh tr ng l iầ à ă ứ ả ừ ệ ũ đờ ắ ố độ ưở ạ
nhanh nh v y n n chi u d i c a c c lo i c kinh t bi n n c ta h uư ậ ờ ề à ủ ỏ ạ ỏ ế ở ể ướ ầ
h t ch 15-20cm , c l n nh t t 75-80cm. c i m h i s n n c ta cế ỉ ỡ ớ ấ đạ Đặ đ ể ả ả ướ ỳ
tu i ng n nh ng t c sinh tr ng l i t ng i nhanh, do v nđộ ổ ắ ư ố độ ưở ạ ươ đố đỳ ẫ
b o m duy tr m t c ch b nh th ng v p ng nhu c u khai th c phả đả ỡ ộ ỏ ỡ ườ à đỏ ứ ầ ỏ ự
h p. Tr l ng thu s n c a Vi t nam v n cho ph p khai th c t 1-1,2ợ ữ ượ ỷ ả ủ ệ ẫ ộ ỏ ừ
tri u t n/ n m m v n b o m t i t o t nhi n ngu n l i thu s n.ệ ấ ă à ẫ ả đả ỏ ạ ự ờ ồ ợ ỷ ả
T ng h p k t qu c a c ng tr nh nghi n c u i u tra khoa h cổ ợ ế ả ủ ụ ỡ ờ ứ đ ề ọ
ngu n l i sinh v t bi n Vi t nam,ch ng ta c th nh gi tr l ng vồ ợ ậ ể ệ ỳ ỳ ể đỏ ỏ ữ ượ à
kh n ng khai th c ngu n h i s n c a Vi t nam nh sau: tr l ng ngu nả ă ỏ ồ ả ả ủ ệ ư ữ ượ ồ
l i h i s n 3-3,5 tri u t n. Kh n ng khai th c 1,5-1,6 tri u t n trong ợ ả ả ệ ấ ả ă ỏ ệ ấ đỳ
t ng m t (51-52%), t ng y (48-49%), kh n ng khai th c t i a m v nầ ặ ầ đỏ ả ă ỏ ố đ à ẫ
b o m t i t o t nhi n ngu n l i l 1,0 - 1,3 tri u t n/ n m. S n l ngả đả ỏ ạ ự ờ ồ ợ à ệ ấ ă ả ượ
khai th c c hi u qu kho ng 1 tri u t n/ n m v s n l ng gia t ng 0,5-ỏ ỳ ệ ả ả ệ ấ ă à ả ượ ă
0,5 tri u t n.ệ ấ
Tuy nhi n, tr l ng h i s n l c h n, v v y mu n t ng s nờ ữ ượ ả ả à ỳ ạ ỡ ậ ố ă ả
l ng khai th c thu s n c a Vi t nam th c n ph i t ng c ng c ng t cượ ỏ ỷ ả ủ ệ ỡ ầ ả ă ườ ụ ỏ
nu i tr ng thu s n, c n quy ho ch, khoanh v ng v ng khai th c h i s n ,ụ ồ ỷ ả ầ ạ ự ự ỏ ả ả
khai th c ng m a v khi sinh v t bi n tr ng th nh, ng th i ch ýỏ đỳ ự ụ ậ ể đỳ ưở à đồ ờ ỳ
n c ng t c b o v v t i t o ngu n l i sinh v t bi n.đế ụ ỏ ả ệ à ỏ ạ ồ ợ ậ ể
* V lao ng:ề độ
Lao ng ngh c c a Vi t nam c s l ng ng o, th ng minh,độ ề ỏ ủ ệ ỳ ố ượ đụ đả ụ
kh o tay, ch m ch , c th ti p thu nhanh ch ng v p d ng s ng t o c ngộ ă ỉ ỳ ể ế ỳ à ỏ ụ ỏ ạ ụ
ngh ti n. Gi c s c lao ng c a Vi t nam trong l nh v c thu s nệ ế ỏ ả ứ độ ủ ệ ĩ ự ỷ ả
t ng i th p so v i khu v c v tr n th gi i. y l m t l i th c nhươ đố ấ ớ ự à ờ ế ớ Đừ à ộ ợ ế ạ
tranh trong qu tr nh h i nh p. Tuy nhi n, lao ng thu s n ch y u lỏ ỡ ộ ậ ờ đụ ỷ ả ủ ế à
lao ng gi n n, tr nh v n ho th p v ph n l n ch a c ođộ ả đơ ỡ độ ă ỏ ấ à ầ ớ ư đượ đà
t o ngh ph h p v i nhu c u ph t tri n m i. Do , n ng cao s nạ ề ự ợ ớ ầ ỏ ể ớ đỳ để ừ ả
l ng khai th c thu s n th vi c n ng cao tr nh c a ng d n l thi tượ ỏ ỷ ả ỡ ệ ừ ỡ độ ủ ư ừ à ế
y u. N m 1995 lao ng ngh c l 3,02 tri u ng i n n n 1999 l 3,38ế ă độ ề ỏ à ệ ườ đế ă à

tri u ng i, n n m 2001 l 3,54 tri u ng i. y ch a k nh ng h ,ệ ườ đế ă à ệ ườ đừ ư ể ữ ộ
nh ng ng i nu i tr ng c quy m nh xen canh ng ru ng.ữ ườ ụ ồ ỳ ụ ỏ ở đồ ộ
T nh trong to n ng nh m i c 90 ti n s , 4200 c n b i h c,ớ à à ớ ỳ ễ ỹ ỏ ộ đạ ọ
14000 c n b k thu t chuy n ng nh, 5000 c n b trung c p. Gi c s cỏ ộ ỹ ậ ờ à ỏ ộ ấ ỏ ả ứ
lao ng trong ng nh thu s n c a Vi t nam c n r t r so v i th gi iđộ à ỷ ả ủ ệ ũ ấ ẻ ớ ế ớ
c ng nh khu v c. ũ ư ự
* T u thuy n v c c ng cà ề à ỏ ư ụ
T u thuy n nh c ch y u l v g , c c lo i t u c th p, xià ể đỏ ỏ ủ ế à ỏ ỗ ỏ ạ à ỳ ộ
m ng l p th p, composite chi m t tr ng kh ng ng k . Trong giai o nă ớ ộ ế ỷ ọ ụ đỏ ể đ ạ
1990-2000, s l ng t u m y c ng su t l n t ng nhanh. N m 1998 số ượ à ỏ ụ ấ ớ ă ă ố
l ng thuy n m y l 71.767 chi c, chi m 82,4% t u thuy n, t ng 60% soượ ề ỏ à ế ế à ề ă
v i n m 1990; t u th c ng l 15.338 chi c gi m i 50% so v i n m 1990.ớ ă à ủ ụ à ế ả đ ớ ă
n n m 2000 s l ng t u thuy n t ng l n 73.397 chi c so v i n mĐế ă ố ượ à ề ă ờ ế ớ ă
1990. T ng c ng su t t u thuy n m y t ng nhanh h n s l ng t u. N mổ ụ ấ à ề ỏ ă ơ ố ượ à ă
1998 t ng c ng su t t 2,43 tri u CV t ng g p 3 l n so v i n m 1991,ổ ụ ấ đạ ệ ă ấ ầ ớ ă
n n m 2001 t ng c ng su t t ng l n 3,21 tri u CV. đế ă ổ ụ ấ đỳ ă ờ ệ
Ch ng lo i t u thuy n m y thay i theo xu h ng gi m t l t uủ ạ à ề ỏ đổ ướ ả ỷ ệ à
nh , t ng t l t u l n khai th c xa b do ngu n l i ven b gi m. N mỏ ă ỷ ệ à ớ ỏ ờ ồ ợ ờ ả ă
1997, Nh n c u t 400 t ng b ng v n t n d ng u i à ướ đỳ đầ ư ỷ đồ ằ ố ớ ụ ư đỳ để
ng v c i ho n t u nh b t xa b . S t u c c i ho n v ng m iđỳ à ả ỏ à đỏ ắ ờ ố à đượ ả ỏ à đỳ ớ
trong n m l n l t l 322 v 14, v n gi i ng n t 335,9 t ng tă ầ ượ à à ố ả ừ đạ ỷ đồ đạ
84,2% v n k ho ch. N m 1998 Nh n c ti p t c u t 500 t ng ố ế ạ ă à ướ ế ụ đầ ư ỷ đồ để
ng m i 430 t u v c 103 t u i v o s n xu t.đỳ ớ à à đỳ ỳ à đ à ả ấ
Ng c ngh c n c ta r t phong ph v ch ng lo i nh : l i l ,ư ụ ề ỏ ướ ấ ỳ ề ủ ạ ư ướ ờ
l i k o, m nh v c c lo i ng c l c s x c nh lo i ngh c ướ ộ à ỳ ỏ ạ ư ụ à ơ ở ỏ đị ạ ề ỏ ở
Vi t nam. Theo th ng k ch a y Vi t nam c h n 20 lo i ngh kh cệ ố ờ ư đầ đủ ệ ỳ ơ ạ ề ỏ
nhau, x p theo c c lo i h ngh ch y u sau: H l i r chi m 34,4%, hế ỏ ạ ọ ề ủ ế ọ ướ ờ ế ọ
l i k o chi m 26,2%, h c u chi m 13,4%, h ng c c nh ( ch y uướ ộ ế ọ ừ ế ọ ư ụ ố đị ủ ế
l ngh l i y, th ng c c c a s ng) chi m 7,1%, h m nh v chi mà ề ướ đỏ ườ ở ỏ ử ụ ế ọ à ỳ ế
5,6%, h l i v y chi m 4,3%, c c ngh kh c chi m 9%. H l i k oọ ướ ừ ế ỏ ề ỏ ế ọ ướ ộ

chi m t tr ng cao nh t c c t nh Nam b (38,1%) trong B n tre, Trế ỷ ọ ấ ở ỏ ỉ ộ đỳ ế à
vinh , S c tr ng chi m t tr ng cao nh t l 47%; Ki n giang chi m 41,5%;ỳ ă ế ỷ ọ ấ à ờ ế
B R a - V ng T u chi m 38,5%. i u n y ph h p v i ngu n l i c aà ị ũ à ế Đ ề à ự ợ ớ ồ ợ ủ
v ng bi n Nam b v tr l ng c y chi m m t t tr ng cao, kho ngự ể ộ ỡ ữ ượ ỏ đỏ ế ộ ỷ ọ ả
65% t ng tr l ng c a v ng. H l i l chi m m t t tr ng cao c cổ ữ ượ ủ ự ọ ướ ờ ế ộ ỷ ọ ở ỏ
t nh B c b chi m 60%, B c Trung b 42% ph h p v i ngu n l i V nhỉ ắ ộ ế ắ ộ ự ợ ớ ồ ợ ở ị
B c b c n i chi m 61,3% tr l ng c a v ng. Tuy nhi n, t l l i yắ ộ ỏ ổ ế ữ ượ ủ ự ờ ỷ ệ ướ đỏ
cao m t s t nh l ch a ph h p, g y t c ng x u n b o v ngu nở ộ ố ỉ à ư ự ợ ừ ỏ độ ấ đế ả ệ ồ
l i v nh b t kh ng c ch n l c, b t c n c ch a tr ng th nh,ợ ỡ đỏ ắ ụ ỳ ọ ọ ắ ả đà ỏ ư ưở à
th ng hay v o v ng c a s ng ki m n.ườ à ự ử ụ ế ă
* C c d ch v c a ng nhỏ ị ụ ủ à
+ D ch v nu i tr ng thu s n: bao g m h th ng s n xu t gi ngị ụ ụ ồ ỷ ả ồ ệ ố ả ấ ố
thu s n n c ng t: s c s s n xu t c gi ng nh n t o to n qu c hi nỷ ả ướ ọ ố ơ ở ả ấ ỏ ố ừ ạ à ố ệ
c 350 c s , cung c p m t s l ng n nh h u h t c c lo i c n cỳ ơ ở ấ ộ ố ượ ổ đị ầ ế ỏ ạ ỏ ướ
ng t truy n th ng. H ng n m, c c c s n y cung c p tr n 7,6 t con cọ ề ố à ă ỏ ơ ở à ấ ờ ỷ ỏ
gi ng, k p th i v cho nu i c a c n c. Tuy nhi n, gi c gi ng, c bi tố ị ờ ụ ụ ủ ả ướ ờ ỏ ỏ ố đặ ệ
l c c lo i c c s n c n cao, ch a b o m ch t l ng gi ng ng y uà ỏ ạ ỏ đặ ả ũ ư ả đả ấ ượ ố đỳ ờ
c u v ch a c ki m so t ch t ch . H th ng s n xu t t m gi ng (chầ à ư đượ ể ỏ ặ ẽ ệ ố ả ấ ụ ố ủ
y u l t m s ): m ng l i s n xu t gi ng h nh th nh h u h t c cế à ụ ỳ ạ ướ ả ấ ố đỳ ỡ à ở ầ ế ỏ
t nh ven bi n. C N c hi n c 2669 tr i t m gi ng, s n xu t kho ng 10ỉ ể ả ướ ệ ỳ ạ ụ ố ả ấ ả
t t m gi ng P15, b c u p ng c m t ph n nhu c u gi ng.ỷ ụ ố ướ đầ đỳ đỏ ứ đượ ộ ầ ầ ố
Tuy nhi n, c c c s ch a c c ng ngh ho n ch nh s n xu t t mờ ỏ ơ ở ư ỳ đủ ụ ệ à ỉ để ả ấ ụ
gi ng s ch b nh. H th ng s n xu t th c n : to n Qu c hi n c 40 c số ạ ệ ệ ố ả ấ ứ ă à ố ệ ỳ ơ ở
s n xu t th c n c ng nghi p cho nu i t m s v i t ng c ng su t 30.000ả ấ ứ ă ụ ệ ụ ụ ỳ ớ ổ ụ ấ
t n/ n m. Th c n s n xu t, nh n chung, ch a p ng nhu c u v sấ ă ứ ă ả ấ ỡ ư đỏ ứ ầ ề ố
l ng v ch t l ng, gi th nh cao do chi ph u v o ch a h p lý. M tượ à ấ ượ ỏ à ớ đầ à ư ợ ộ
s m h nh nu i b n th m c nh ( nu i t m), th m canh ( nu i c l ng)ố ụ ỡ ụ ỏ ừ ạ ụ ụ ừ ụ ỏ ồ
c n ph i nh p th c n n c ngo i, g y l ng ph ngo i t .ũ ả ậ ứ ă ướ à ừ ỳ ớ ạ ệ
+ D ch v h u c n khai th c thu s n:ị ụ ậ ầ ỏ ỷ ả
- C kh ng s a t u thuy n: hi n c 702 c s v i n ng l c ngơ ớ đỳ ử à ề ệ ỳ ơ ở ớ ă ự đỳ

m i 4000 chi c/ n m c c lo i t u v g t 400 CV tr xu ng v c c lo iớ ế ă ỏ ạ à ỏ ỗ ừ ở ố à ỏ ạ
t u v s t t 250 CV tr xu ng; n ng l c s a ch a 8.000 chi c/ n m. C ngà ở ắ ừ ở ố ă ự ử ữ ế ă ụ
ngh ng m i t u thuy n tr n c n c ch y u l ng t u v g , ngệ đỳ ớ à ề ờ ả ướ ủ ế à đỳ à ỏ ỗ đỳ
m i v s t r t h n ch , ch t p trung hai x nghi p l c kh H Longớ ỏ ắ ấ ạ ế ỉ ậ ở ớ ệ à ơ ớ ạ
v c kh Nh B . S ph n b c c c s trong c n c theo v ng l nhà ơ ớ à ố ự ừ ổ ỏ ơ ở ả ướ ự ỳ
th l : Mi n B c c 7 c s , B c Trung b c 145 c s , Nam Trung b cổ à ề ắ ỳ ơ ở ắ ộ ỳ ơ ở ộ ỳ
385 c s , ng nam b c 95 c s , T y Nam b c 70 c s .ơ ở Đụ ộ ỳ ơ ở ừ ộ ỳ ơ ở
- C s b n c ng c : t nh n n m 2000 s b n c ng c vơ ở ế ả ỏ ớ đế ă ố ế ả ỏ đỳ à
ang đ
x y d ng c 70 c ng, trong 54 c ng thu c v ng ven bi n, 16ừ ự ỳ ả đỳ ả ộ ự ể
c ng tr n tuy n o. T ng chi u d i b n c ng l 4146 m. S b n c ng cả ờ ế đả ổ ề à ế ả à ố ế ả ỏ
a v o s d ng l 48 c ng. H th ng h t ng d ch v nh cung c pđỳ đư à ử ụ à ả ệ ố ạ ầ ị ụ ư ấ
nguy n li u, n c b o qu n, n c sinh ho t, d ch v s a ch a t uờ ệ ướ đỏ ả ả ướ ạ ị ụ ử ữ à
thuy n u c x y d ng tr n c ng. M t s c ng c n b tr kho t ngề đề đượ ừ ự ờ ả ộ ố ả ũ ố ớ à
b o qu n, nh m y ch bi n. Tuy nhi n, t ng th h th ng c ng c ch aả ả à ỏ ế ế ờ ổ ể ệ ố ả ỏ ư
c ho n thi n. S c ng c hi n c ch y u ch m b o p ng nhuđượ à ệ ố ả ỏ ệ ỳ ủ ế ỉ đả ả đỏ ứ
c u neo u c a t u thuy n, ch a t o c c c c m c ng c trung t mầ đậ ủ à ề ư ạ đượ ỏ ụ ả ỏ ừ
cho t ng v ng, c bi t ch a c c s tr nh, tr b o, c c c s c u n nừ ự đặ ệ ư ỳ ơ ở ỏ ỳ ỳ ỏ ơ ở ứ ạ
cho t u thuy n.à ề
- D ch v cung c p nguy n v t li u, thi t b , h th ng ti u th s nị ụ ấ ờ ậ ệ ế ị ệ ố ờ ụ ả
ph m: C s s n xu t l i s i, bao b hi n c 4 x nghi p s n xu t v iẩ ơ ở ả ấ ướ ợ ỡ ệ ỳ ớ ệ ả ấ ớ
n ng l c s n xu t l i s i 2000 t n/ n m, 7400 t n/ n m d ch v v t t .ă ự ả ấ ướ ợ ấ ă ấ ă ị ụ ậ ư
D ch v cung c p nguy n li u v n c b o qu n tuy ch a c h th ngị ụ ấ ờ ệ à ướ đỏ ả ả ư ỳ ệ ố
cung c p v i quy m l n nh ng n ng l c ph c v t ng i t t. Ri ngấ ớ ụ ớ ư ă ự ụ ụ ươ đố ố ờ
vi c cung c p ph t ng m y t u, d ng c h ng h i ch a c qu n lýệ ấ ụ ự ỏ à ụ ụ à ả ư đượ ả
theo h th ng. H th ng mua b n v ti u th s n ph m t ng i s n xu tệ ố ệ ố ỏ à ờ ụ ả ẩ ừ ườ ả ấ
n ng i ti u d ng c chia theo ba h th ng l :đế ườ ờ ự đượ ệ ố à
. H th ng nh m y ch bi n xu t kh u hi n c 260 nh m y v iệ ố à ỏ ế ế ấ ẩ ệ ỳ à ỏ ớ
c ng su t 1000 t n/ ng y;ụ ấ ấ à
. H th ng n u v a c h nh th nh h u kh p tr n c c t nh cệ ố ậ ự đỳ đượ ỡ à ầ ắ ờ ỏ ỉ ỳ

ngh c , quy m v h nh th c r t a d ng v phong ph , y l h th ngề ỏ ụ à ỡ ứ ấ đ ạ à ỳ đừ à ệ ố
ch l c tr n th ng tr ng ngh c , v a th c hi n mua b n, ch bi n vủ ự ờ ươ ườ ề ỏ ừ ự ệ ỏ ế ế à
ti u th ;ờ ụ
. H th ng ch c v m ng l i ti u th trong d n l h th ng cệ ố ợ ỏ à ạ ướ ờ ụ ừ à ệ ố ỳ
nhi u y u k m ch a c t ch c, ho t ng m nh m n, ch a t o h p d nề ế ộ ư ỳ ổ ứ ạ độ ạ ỳ ư ạ ấ ẫ
i v i ng i ti u d ng.đố ớ ườ ờ ự
1.2.1.3 S n xu t c a ng nhả ấ ủ à
* N ng l c s n xu t:ă ự ả ấ
Theo ngu n th ng tin c a B thu , Vi t nam c 3260 km b bi n, 12ồ ụ ủ ộ ỷ ệ ỳ ờ ể
c a s ng th m l c a c di n t ch 2 tri u km2, trong di n t ch khaiử ụ ề ụ đị ỳ ệ ớ ệ đỳ ệ ớ
th c c hi u qu 553 ng n km2. B bi n Vi t nam c tr n 2000 lo i cỏ ỳ ệ ả à ờ ể ệ ỳ ờ à ỏ
trong co khoangr 100 lo i c gi tr kinh t cao. B c u nh giđỳ ỏ à ỳ ỏ ị ế ướ đầ đỏ ỏ
tr l ng c bi n trong v ng th m l c a kho n tr n 4 tri u t n. Khữ ượ ỏ ể ự ề ụ đị ả ờ ệ ấ ả
n ng khai th c h ng n m kho ng 1,67 tri u t n. T nh h nh c th c că ỏ à ă ả ệ ấ ỡ ỡ ụ ể ỏ
lo i c :à ỏ
- C c t ng y: 856.000 t n chi m 51,3%ỏ ầ đỏ ấ ế
- C c n i nh : 694.000 t n chi m 41,5%ỏ ổ ỏ ấ ế
- C n i i d ng ( ch y u l c ng ) 120.000 t n chi m 7,2%. ỏ ổ đạ ươ ủ ế à ỏ ừ ấ ế
Trong , ph n b tr l ng v kh n ng khai th c gi a c c v ng nhđỳ ừ ố ữ ượ à ả ă ỏ ữ ỏ ự ư
sau:
- Bi n Trung b :ể ộ
+ Tr l ng: 606.399 t nữ ượ ấ
+ Kh n ng khai th c : 242.560 t n chi m 14%ả ă ỏ ấ ế
- Bi n ng nam bể Đụ ộ
+ Tr l ng : 2.075.889 t n ữ ượ ấ
+ Kh n ng khai th c : 830.456 t n chi m 49,3%ả ă ỏ ấ ế
- Bi n T y Nam bể ừ ộ
+ Tr l ng : 506.679 t nữ ượ ấ
+ Kh n ng khai th c 202.272 chi m 12,1%ả ă ỏ ế
T t nh ch t c th c a v ng Bi n Vi t nam l v ng nhi t i,ừ ớ ấ đặ ự ủ ự ể ệ à ự ệ đớ

ngu n l i thu s n r t a d ng phong ph v ch ng lo i nh ng v ng iồ ợ ỷ ả ấ đ ạ ỳ ề ủ ạ ư ũ đờ
ng n, s ng ph n t n v i quy m n nh , a lo i, m t kh ng cao vắ ố ừ ỏ ớ ụ đà ỏ đ à ậ độ ụ à
thay i theo th i gian v i u ki n t nhi n, nh ng y u t nay l nh ngđổ ờ à đ ề ệ ự ờ ữ ế ố à ữ
kh kh n trong ph t tri n ngh c Vi t nam.ỳ ă ỏ ể ề ỏ ở ệ
M c d v y, V i ngu n t i nguy n thi n nhi n phong ph da d ngặ ự ậ ớ ồ à ờ ờ ờ ỳ ạ
nh n u tr n, trong th i gian h n m t th p k qua, Ng nh thu s nư đỳ ờ ờ ờ ơ ộ ậ ỷ à ỷ ả
Vi t nam, ng tr c nhu c u m nh m c a th tr ng th gi i c ng nhệ đứ ướ ầ ạ ẽ ủ ị ườ ế ớ ũ ư
nhu c u th c ph m c a ng i d n trong n c c nh ng b c ph tầ ự ẩ ủ ườ ừ ướ đỳ ỳ ữ ướ ỏ
tri n m nh m v tr th nh m t trong nh ng ng nh kinh t then ch t c aể ạ ẽ à ở à ộ ữ à ế ố ủ
t n c.đấ ướ
Theo s li u th ng k c a T ng c c Th ng k v B thu s n, s nố ệ ụ ờ ủ ổ ụ ụ ờ à ộ ỷ ả ả
l ng thu s n Vi t nam trong nh ng n m qua li n t c t ng v i t c ượ ỷ ả ệ ữ ă ờ ụ ă ớ ố độ
gia t ng trung b nh h ng n m l 7,8%/ n m. N m 1990, t ng s n l ngă ỡ à ă à ă ă ổ ả ượ
thu s n ch t 1019 ng n t n n n m 2000 t 2003 ng n t n nỷ ả ỉ đạ à ấ đế ă đỳ đạ à ấ đế
n m 2001 t 2500 ng n t n. Trong khai th c h i s n chi m t ngă đạ à ấ đỳ ỏ ả ả ế ươ
ng l 709, 1280, 1500 ng n t n v nu i tr ng thu s n l 310, 722 vứ à à ấ à ụ ồ ỷ ả à à
1000 ng n t n.à ấ
Nh v y, nh n chung xu h ng t ng s n l ng h i s n c a Vi tư ậ ỡ ướ ă ả ượ ả ả ủ ệ
nam trong th i gian qua ph h p v i xu h ng chung c a c c n c angờ ự ợ ớ ướ ủ ỏ ướ đ
ph t tri n trong khu v c v tr n th gi i. C th n i t ng s n l ng thuỏ ể ự à ờ ế ớ ỳ ể ỳ ă ả ượ ỷ
s n c a Vi t nam trong th i gian qua l 7,8%/ n m l m t t l ngả ủ ệ ờ à ă à ộ ỷ ệ đỏ
k ch l . c bi t, t c t ng s n l ng gi a nh b t v nu i tr ng lớ ệ Đặ ệ ố độ ă ả ượ ữ đỏ ắ à ụ ồ à
kh c n i. i u n y s b o m cho nh ng b c i kh v ng ch cỏ ừ đố Đ ề à ẽ ả đả ữ ướ đ ỏ ữ ắ
sau n y c a ng nh thu s n Vi t nam. V y c ng l v n ch ng tà ủ à ỷ ả ệ à đừ ũ à ấ đề ứ ỏ
r ng ti m n ng c a thu s n Vi t nam c n r t a d ng v phong ph .ằ ề ă ủ ỷ ả ệ ũ ấ đ ạ à ỳ
Bi u1: Ng nh thu s n Vi t nam qua 11 n m ph t tri nể à ỷ ả ệ ă ỏ ể
T ng s nổ ả
l ng thuượ ỷ
Trong đỳ
T ng t uổ à

thuy nề
Di n t chệ ớ
nu iụ
S laoố
ngđộ
khai th cỏ
(t n)ấ
nu i tr ngụ ồ
(t n)ấ
1990 1019000 709000 310000 72723 491723 1860
1991 1062163 714253 347910 72043 489833 2100
1992 1097830 746570 351260 83972 577538 2350
1993 1116169 793324 322845 93147 600000 2570
1994 1211496 878474 333022 93672 576000 2810
1995 1344140 928860 415280 95700 581000 3030
1996 1373500 962500 411000 97700 585000 3120
1997 1570000 1062000 508000 71500 600000 3200
1998 1668530 1130660 537870 71799 626330 3350
1999 1827310 1212800 614519 73397 630000 3380
2000 2003000 1280590 722410 79768 652000 3400
2001 2500000 1500000 1000000 73700 1091412 3520
1.2.1.4 Nh ng ng g p c a ng nh thu s n i v i n n kinh t Qu cữ đỳ ỳ ủ à ỷ ả đố ớ ề ế ố
d nừ
Sau h n 10 n m h t tri n, gi tr s n l ng c a ng nh thu s n Vi tơ ă ỏ ể ỏ ị ả ượ ủ à ỷ ả ệ
nam t ng 4,63 l n, ng nh ng g p ng k cho s ph t tri n kinh tă ầ à đỳ đỳ ỳ đỏ ể ự ỏ ể ế
qu c gia, th hi n ố ể ệ
+ L ng nh h ng u ng g p cho t ng gi tr s n ph m n ng nghi p.à à à đầ đỳ ỳ ổ ỏ ị ả ẩ ụ ệ
Bi u 2: ng g p c a ng nh thu s n so v i t ng gi tr n ng s nể Đỳ ỳ ủ à ỷ ả ớ ổ ỏ ị ụ ả
N mă 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
% so v i n ng nghi pớ ụ ệ 47,7 52,1 49,5 48,1 46,3 42,3 38,2 39,2 39,7 39,2 39,9

+ L ng nh c t c t ng kim ng ch xu t kh u cao nh t n c b nh qu nà à ỳ ố độ ă ạ ấ ẩ ấ ướ ỡ ừ
t ng 20%/ n m a gi tr xu t kh u c a Ng nh thu s n trong 20 n mă ă đư ỏ ị ấ ẩ ủ à ỷ ả ă
qua t ng h n 100 l n, n m 2001 kim ng ch xu t kh u t 1760 tri u USD,ă ơ ầ ă ạ ấ ẩ đạ ệ
ng th 3 sau ng nh xu t kh u d u th v d t may mang l i ngo i t chođứ ứ à ấ ẩ ầ ụ à ệ ạ ạ ệ
t n c, g p ph n t ng t ch lu cho qu c gia.đấ ướ ỳ ầ ă ớ ỹ ố
Bi u 3: kim ng ch xu t kh u m t s m t h ngể ạ ấ ẩ ộ ố ặ à
ch y u c a Vi t nam n m 2000ủ ế ủ ệ ă
M t h ngặ à Kim ng chạ
( tri u USD)ệ
% so v iớ
n m 1999ă
C c u %ơ ấ
1. D u thầ ụ 3.582 171,2 25,3
2. D t mayệ 1.815 103,2 12,7
3. Thu s nỷ ả 1.457 151,8 10,3
4. Gi y d pầ ộ 1.402 100,7 9,8
5. i n t v linh ki n m yĐ ệ ử à ệ ỏ
t nhớ
790 135,0 5,5
6. G oạ 668 65,2 4,7
7. C phà ờ 480 85,7 3,4
8. H ng th c ng m nghà ủ ụ ỹ ệ 235 139,7 1,6
9, Rau quả 205 195,4 1,4
10. Cao su 178 126,2 1,2
11. H t i uạ đ ề 126 135,9 0,9
+ y m nh xu t kh u thu s n g p ph n n ng cao uy t n v v th c aĐẩ ạ ấ ẩ ỷ ả ỳ ầ ừ ớ à ị ế ủ
Vi t nam tr n tr ng Qu c t . Th t v y n m 1999 v n m 2000 ng nhệ ờ ườ ố ế ậ ậ ă à ă à
thu s n Vi t nam xu t kh u s n ph m sang 64 n c tr n th gi i, lỷ ả ệ đỳ ấ ẩ ả ẩ ướ ờ ế ớ à
ng nh c t c t ng xu t kh u cao nh t th gi i, a vi t nam tr th nhà ỳ ố độ ă ấ ẩ ấ ế ớ đư ệ ở à
n c ng th 19 v t ng s n l ng xu t kh u, ng th 29 v gi trướ đứ ứ ề ổ ả ượ ấ ẩ đứ ứ ề ỏ ị

xu t kh u, ng th 5 th gi i v s n l ng nu i tr ng t m.ấ ẩ đứ ứ ế ớ ề ả ượ ụ ồ ụ
+ Ngn h thu s n ph t tri n g p ph n gi i quy t c ng n vi c l m cho 3,5à ỷ ả ỏ ể ỳ ầ ả ế ụ ă ệ à
tri u lao ng, trong c tr n 1 tri u ng i ho t ng trong l nh v c s nệ độ đỳ ỳ ờ ệ ườ ạ độ ĩ ự ả
xu t thu s n v h n 2 tri u ng i ho t ng trong l nh v c d ch v thuấ ỷ ả à ơ ệ ườ ạ độ ĩ ự ị ụ ỷ
s n ( s n xu t l i, ng c , ng t u, th ng m i, )ả ả ấ ướ ư ụ đỳ à ươ ạ
Ng nh thu s n g p ph n n ng cao m c s ng, gi m p l c di d n tà ỷ ả ỳ ầ ừ ứ ố ả ỏ ự ừ ừ
nh ng v ng kinh t ven bi n v o th .ữ ự ế ể à đụ ị
+ N m 2001 ng nh thu s n ng g p v o ng n s ch 1350 t ng, t ngă à ỷ ả đỳ ỳ à ừ ỏ ỷ đồ ă
5,46% so v i n m 2000.ớ ă
+ S ph t tri n nh b t thu s n xa b g p ph n c ng c qu c ph ng, anự ỏ ể đỏ ắ ỷ ả ờ ỳ ầ ủ ố ố ũ
ninh qu c gia, k p th i ph t hi n t u thuy n n c ngo i x m ph m l nhố ị ờ ỏ ệ à ề ướ à ừ ạ ỳ
th c a t Qu c.ổ ủ ổ ố
1.2.2. N i dung ho t ng xu t kh u thu s nộ ạ độ ấ ẩ ỷ ả
- Nghi n c u th tr ng xu t kh u thu s n ờ ứ ị ườ ấ ẩ ỷ ả
- T o ngu n nguy n li u thu s n cho ch bi n xu t kh uạ ồ ờ ệ ỷ ả ế ế ấ ẩ
- T ch c s n xu t ch bi n v ng g i h ng xu t kh uổ ứ ả ấ ế ế à đỳ ỳ à ấ ẩ
- Th c hi n xu t kh u thu s n: ký h p ng, ki m tra ch t l gự ệ ấ ẩ ỷ ả ợ đồ ể ấ ượ
h ng xu t, l m th t c h i quan, giao h ng xu t kh u, thanh to n,à ấ à ủ ụ ả à ấ ẩ ỏ
nh gi k t qu xu t kh uđỏ ỏ ế ả ấ ẩ
( N i dung c th s c b sung sau)ụ ụ ể ẽ đượ ổ
1.2.3.T ch c, qu n lý ho t ng xu t kh u thu s nổ ứ ả ạ độ ấ ẩ ỷ ả
- C c c quan qu n lý v xu t kh u h ng thu s nỏ ơ ả ề ấ ẩ à ỷ ả
- Qu n lý chuy n ng nh c a B thu s n i v i h ng thu s n.ả ờ à ủ ộ ỷ ả đố ớ à ỷ ả
- T ch c qu n lý ho t ng xu t kh u thu s n: kh u s n xu tổ ứ ả ạ độ ấ ẩ ỷ ả ừ ả ấ
nguy n li u, kh u ch bi n h ng xu t kh u, kh u ti u th h ngờ ệ ừ ế ế à ấ ẩ ừ ờ ụ à
thu s n xu t kh u.ỷ ả ấ ẩ
( N i dung c th s c b sung sau)ộ ụ ể ẽ đượ ổ
1.3. Th tr ng m v c c nh n t nh h ng n ho t ng xu t kh uị ườ ỹ à ỏ ừ ố ả ưở đế ạ độ ấ ẩ
h ng thu s n v o th tr ng m .à ỷ ả à ị ườ ỹ
1.3.1. Th tr ng Mị ườ ỹ

Hoa K l m t qu c gia B c M r ng l n c di n t ch 9.327.614 kmỳ à ộ ố ắ ỹ ộ ớ ỳ ệ ớ
2
v i s d n 280 tri u ng i (n m 2000). y l m t th tr ng ri ng l l nớ ố ừ ệ ườ ă Đừ à ộ ị ườ ờ ẻ ớ
nh t th gi i, l n c tham gia v gi vai tr chi ph i h u h t c c t ch cấ ế ớ à ướ à ữ ũ ố ầ ế ỏ ổ ứ
kinh t qu c d n quan tr ng tr n th gi i nh : T ch c th ng m i thế ố ừ ọ ờ ế ớ ư ổ ứ ươ ạ ế
gi i (WTO), Ng n h ng th gi i (WB), Qu ti n t qu c t ( IMF), l uớ ừ à ế ớ ỹ ề ệ ố ế à đầ
t u c a khu v c m u d ch t do B c M (NAFTA) V ngay c i v ià ủ ự ậ ị ự ắ ỹ à ả đố ớ
ASEAN/ AFTA, Hoa K tuy kh ng ph i l th nh vi n song l i l m t b nỳ ụ ả à à ờ ạ à ộ ờ
i tho i quan tr ng nh t c a t ch c n y. B i l tr Brunei v Vi t Nam,đố ạ ọ ấ ủ ổ ứ à ở ẽ ừ à ệ
hi n nay Hoa K l th tr ng xu t kh u quan tr ng nh t c a c c n cệ ỳ à ị ườ ấ ẩ ọ ấ ủ ỏ ướ
th nh vi n ASEAN. Ch nh v v y, c th th m nh p th nh c ng v oà ờ ớ ỡ ậ để ỳ ể ừ ậ à ụ à
m t th tr ng nh v y tr c h t c n ph i t m hi u v m i tr ng kinhộ ị ườ ư ậ ướ ế ầ ả ỡ ể ề ụ ườ
doanh c ng nh l h th ng lu t ph p c a M t c c ch ti p c nũ ư à ệ ố ậ ỏ ủ ỹ để ừ đỳ ỳ ỏ ế ậ
ph h p. Ph n n y xin c p n m t s c i m c a th tr ng M .ự ợ ầ à đề ậ đế ộ ố đặ đ ể ủ ị ườ ỹ
1.3.1.1. c i m v kinh tĐặ đ ể ề ế
N n kinh t M l n n kinh t th tr ng, ho t ng theo c ch thề ế ỹ à ề ế ị ườ ạ độ ơ ế ị
tr ng c nh tranh c l ch s ph t tri n h ng tr m n m nay. Hi n nay nườ ạ ỳ ị ử ỏ ể à ă ă ệ ỳ
c coi l n n kinh t l n nh t th gi i v i t ng gi tr s n ph m qu cđượ à ề ế ớ ấ ế ớ ớ ổ ỏ ị ả ẩ ố
n i b nh qu n h ng n m tr n 10.000 t USD, chi m tr n 20% GDP to nộ ỡ ừ à ă ờ ỷ ế ờ à
c u v th ng m i chi m kho ng 20% t ng kim ng ch th ng m i qu cầ à ươ ạ ế ả ổ ạ ươ ạ ố
t . V i GDP b nh qu n u ng i h ng n m 32.000 USD, c vai trế ớ ỡ ừ đầ ườ à ă ỳ ũ
th ng tr tr n th gi i v i h n 24 n c g n tr c ti p c c ng ti n c a hố ị ờ ế ớ ớ ơ ướ ắ ự ế ỏ đồ ề ủ ọ
v o ng USD, 55 n c neo gi v o ng USD, c c n c c n l i nhi uà đồ ướ ỏ à đồ ỏ ướ ũ ạ ở ề
m c kh c nhau v n s d ng c c h th ng d a v o ch ti u bi n ngứ độ ỏ ẫ ử ụ ỏ ệ ố ự à ỉ ờ ế độ
c a ng USD t nh to n gi tr ng ti n c a m nh. Th tr ng ch ngủ đồ để ớ ỏ ỏ ị đồ ề ủ ỡ ị ườ ứ
kho n c a M h ng n m chi ph i kho ng 8.000 t USD, trong khi c cỏ ủ ỹ à ă ố ả ỷ đỳ ỏ
th tr ng ch ng kho n Nh t B n ch v o kho ng 3.800 t USD, th tr ngị ườ ứ ỏ ậ ả ỉ à ả ỷ ị ườ
EU kho ng 4 t USD. M i s bi n ng c a ng USD v h th ng t iả ỷ ọ ự ế độ ủ đồ à ệ ố à
ch nh M u c nh h ng ng k n s bi n ng c a n n t iớ ỹ đề ỳ ả ưở đỏ ể đế ự ế độ ủ ề à
ch nh qu c t .ớ ố ế

Th tr ng M v a l n i thu n l i cho u t n c ngo i l i v a lị ườ ỹ ừ à ơ ậ ợ đầ ư ướ à ạ ừ à
n i u t ra n c ngo i h ng u th gi i. N m 1997, M nh n kho ngơ đầ ư ướ à à đầ ế ớ ă ỹ ậ ả
108 t USD u t tr c ti p n c ngo i ng th i u t tr c ti p raỷ đầ ư ự ế ướ à đồ ờ đầ ư ự ế
n c ngo i 120 t USD.ướ à ỷ
Kh ng nh ng th , M c n l n c i u trong qu tr nh qu c tụ ữ ế ỹ ũ à ướ đ đầ ỏ ỡ ố ế
ho kinh t to n c u v th c y t so ho th ng m i ph t tri n b i vấ ế à ầ à ỳ đẩ ự ỏ ươ ạ ỏ ể ở ỡ
vi c m r ng s n xu t h ng ho v d ch v xu t kh u rath tr ngệ ở ộ ả ấ à ỏ à ị ụ để ấ ẩ ị ườ
to n c u l m t trong nh ng y u t c b n cho s t ng tr ng kinh t M .à ầ à ộ ữ ế ố ơ ả ự ă ưở ế ỹ
M c ph thu c c a n n kinh t M v o m u d ch qu c t ng y c ngứ độ ụ ộ ủ ề ế ỹ à ậ ị ố ế à à
t ng. Kim ng ch xu t kh u t ng t 14% GDP n m 1986 l n 25% n mă ạ ấ ẩ đỳ ă ừ ă ờ ă
1998. Tuy v y, M c ng l n c hay d ng t do ho th ng m i y uậ ỹ ũ à ướ ự ự ỏ ươ ạ để ờ
c u c c qu c gia kh c m c a th tr ng c a h cho c c C ng ty c aầ ỏ ố ỏ ở ử ị ườ ủ ọ ỏ ụ ủ
m nh nh ng l i t m c ch b o v n n s n xu t trong n c th ng qua hỡ ư ạ ỡ ỏ ả ệ ề ả ấ ướ ụ ệ
th ng c c ti u chu n k thu t, v sinh an to n th c ph m v m i tr ng ố ỏ ờ ẩ ỹ ậ ệ à ự ẩ à ụ ườ
Nh ng n m g n y, kinh t M t c s ph c h i v t ng tr ngữ ă ầ đừ ế ỹ đạ đượ ự ụ ồ à ă ưở
v ng ch c, t nh cao nh t v o n m 1999 v i t c t ng tr ng kinhữ ắ đạ đỉ ấ à ă ớ ố độ ă ưở
t t 4,5%. Trong n m 2001 v a qua, m c d c nhi u bi n ng l n x yế đạ ă ừ ặ ự ỳ ề ế độ ớ ả
ra v c nh h ng kh ng nh n n n kinh t - nh t l sau s ki nà ỳ ả ưở ụ ỏ đế ề ế ấ à ự ệ
11/9/2001. Tuy nhi n, c m t i u ch c ch n r ng, hi n t i v trongờ ỳ ộ đ ề ắ ắ ằ ệ ạ à
nh ng th p k u c a th k 21 n y, M c ng s v n ti p t c l m tữ ậ ỷ đầ ủ ế ỷ à ỹ ũ ẽ ẫ ế ụ à ộ
n n kinh t m nh nh t, c nh h ng l n n kinh t to n c u.ề ế ạ ấ ỳ ả ưở ớ đế ế à ầ
1.3.1.2. c i m v ch nh trĐặ đ ể ề ớ ị
H th ng ch nh tr c a M ho t ng theo nguy n t c tam quy nệ ố ớ ị ủ ỹ ạ độ ờ ắ ề
ph n l p. Quy n l p ph p t i cao M c qu c h i th c hi n th ngừ ậ ề ậ ỏ ố ở ỹ đượ ố ộ ự ệ ụ
qua hai vi n: Th ng vi n v H ngh vi n. Ch t ch H ngh vi n s doệ ượ ệ à ạ ị ệ ủ ị ạ ị ệ ẽ
c c ngh s b u ra, c n ch t ch Th ng ngh vi n s do Ph t ng th ngỏ ị ĩ ầ ũ ủ ị ượ ị ệ ẽ ỳ ổ ố
m nhi m m c d kh ng tham gia tr c ti p v o c c cu c th o lu n c ađả ệ ặ ự ụ ự ế à ỏ ộ ả ậ ủ
c quan n y. Nhi m k c a Th ng ngh vi n l 6 n m v c 2 n m thơ à ệ ỳ ủ ượ ị ệ à ă à ứ ă ỡ
1/3 s Th ng ngh s s c b u l i. Nhi m k c a c c H ngh s ,ố ượ ị ỹ ẽ đượ ầ ạ ệ ỳ ủ ỏ ạ ị ỹ
ng th i c a H ngh vi n l 2 n m. C ng vi c c a hai vi n ph n l nđồ ờ ủ ạ ị ệ à ă ụ ệ ủ ệ ầ ớ

c ti n h nh t i c c u ban. H th ng u ban c a hai vi n c ph tđượ ế à ạ ỏ ỷ ệ ố ỷ ủ ệ đượ ỏ
tri n kh r ng r i v c c u ban n y u ch u s ki m so t c a ng cể ỏ ộ ỳ à ỏ ỷ à đề ị ự ể ỏ ủ Đả ỳ
nhi u i bi u h n t i vi n . N i chung quy n l nh o c hai vi nề đạ ể ơ ạ ệ đỳ ỳ ề ỳ đạ ở ả ệ
u n m trong tay c c th nh vi n thu c ng c u th .đề ằ ỏ à ờ ộ Đả ỳ ư ế
H th ng lu t ph p c a M c ph n chia th nh hai c p ch nhệ ố ậ ỏ ủ ỹ đượ ừ à ấ ớ
ph : c c Bang v Trung ng. Tuy c c Bang l nh ng n v h nh th nhủ ỏ à ươ ỏ à ữ đơ ị ỡ à
n n m t h th ng qu c gia th ng nh t, nh ng c c Bang c ng c nh ngờ ộ ệ ố ố ố ấ ư ỏ ũ ỳ ữ
quy n kh r ng r i v y . C c Bang t t ch c Ch nh ph Bang,ề ỏ ộ ỳ à đầ đủ ỏ ự ổ ứ ớ ủ
ch nh quy n a ph ng c a m nh v a ra c c nguy n t c hớ ề đị ươ ủ ỡ à đư ỏ ờ ắ để ệ
th ng n y ho t ng. C c Bang th c hi n i u ch nh th ng m i c aố à ạ độ ỏ ự ệ đ ề ỉ ươ ạ ủ
Bang, thi t l p ng n h ng c ng v i Ch nh ph Trung ng. To nế ậ ừ à ự ớ ớ ủ ươ à ỏ
c a Bang c quy n ph n x t c c c nh n v tr ng tr t i ph mủ ỳ ề ỏ ộ ỏ ỏ ừ à ừ ị ộ ạ .
Tr n l nh th m i Bang t i M u c hai ch nh ph ho t ng:ờ ỳ ổ ỗ ạ ỹ đề ỳ ớ ủ ạ độ
Ch nh ph c a Bang v i c c t ch c ch nh quy n v to n nh m th cớ ủ ủ ớ ỏ ổ ứ ớ ề à à ỏ ằ ự
hi n lu t ph p c a Bang v ch nh quy n Trung ng v i c c t ch cệ ậ ỏ ủ à ớ ề ươ ớ ỏ ổ ứ
ch nh quy n v to n thi h nh lu t ph p c a li n bang. Nh n c cớ ề à à ỏ à ậ ỏ ủ ờ à ướ ỳ
quy n t ra ti u chu n o l ng, c p ch ng nh n b n quy n, b ng ph tề đặ ờ ẩ đ ườ ấ ứ ậ ả ề ằ ỏ
minh, i u ch nh th ng m i gi a c c bang v i c c n c ng th i c ngđ ề ỉ ươ ạ ữ ỏ ớ ỏ ướ đồ ờ ự
v i ch nh quy n c c Bang a ra c c quy nh v thu , th nh l p ng nớ ớ ề ỏ đư ỏ đị ề ế à ậ ừ
h ng à
Ng i ng u ch nh quy n Trung ng l T ng th ng. Hi n ph pườ đứ đầ ớ ề ươ à ổ ố ế ỏ
cho ph p T ng th ng c quy n b nhi m nh t nh, tuy nhi n nh ngộ ổ ố đượ ề ổ ệ ấ đị ờ ữ
quy t nh b nhi m v o c c v tr quan tr ng ph i c Th ng nghế đị ổ ệ à ỏ ị ớ ọ ả đượ ượ ị
vi n th ng qua. T ng th ng c quy n b nhi m v b i nhi m c c quanệ ụ ổ ố ỳ ề ổ ệ à ỳ ệ ỏ
ch c thu c c quan Bang ch y u th ng qua c c c quan h nh ph p, uy t nứ ộ ơ ủ ế ụ ỏ ơ à ỏ ớ
v n ng l c ch nh tr c a c nh n T ng th ng. Ph t ng th ng l ng ià ă ự ớ ị ủ ỏ ừ ổ ố ỳ ổ ố à ườ
s ph tr ch n i c c.ẽ ụ ỏ ộ ỏ
hi n ph p c hi u l c, qu c h i t o ra m t h th ng to nĐể ế ỏ ỳ ệ ự ố ộ đỳ ạ ộ ệ ố à ỏ
ho n ch nh. Ch nh n to n thu c h th ng ph p quy t c a T ng th ngà ỉ ỏ ỏ à ỏ ộ ệ ố ỏ ế ủ ổ ố
b nhi m. ng u h th ng n y l to n t i cao M v i 9 th m ph nổ ệ Đứ đầ ệ ố à à à ỏ ố ỹ ớ ẩ ỏ

c tr s Washington. h th ng to n li n bang v to n Bang th cỳ ụ ở ở Để ệ ố à ỏ ờ à à ỏ ự
hi n t t quy n ph n quy t tr n c ng m t l nh th , m t h th ng nguy nệ ố ề ỏ ế ờ ự ộ ỳ ổ ộ ệ ố ờ
t c c thi t l p. Theo , nh ng v n thu c hi n ph p, lu t ph pắ đỳ đượ ế ậ đỳ ữ ấ đề ộ ế ỏ ậ ỏ
c a li n bang s c to n t i cao M xem x t cu i c ng; vi c vi ph mủ ờ ẽ đượ à ỏ ố ỹ ộ ố ự ệ ạ
lu t l c a Bang s do to n c a Bang x t x . Hi n ph p c a c c Bang vậ ệ ủ ẽ à ỏ ủ ộ ử ế ỏ ủ ỏ à
li n bang nghi m c m vi c x t x m t c ng d n hai l n v c ng m t t i.ờ ờ ấ ệ ộ ử ộ ụ ừ ầ ỡ ự ộ ộ
Tuy nhi n, trong tr ng h p b n nguy n a n ra to n Bang, b n bờ ườ ợ ờ ờ đư đơ à ỏ ờ ị
n chuy n tr ng h p l n to n li n bang th v n s do to nđơ ể ườ ợ đỳ ờ à ỏ ờ ỡ ụ ỏ ẽ à ỏ
li n bang x t x . Quy t nh c a to n t i cao c t m quan tr ng h ngờ ộ ử ế đị ủ à ỏ ố ỳ ầ ọ à
u i v i h th ng lu t c a M .đầ đố ớ ệ ố ậ ủ ỹ
C c ng ph i ch nh tr c a M c nh h ng l n trong c c cu cỏ đả ỏ ớ ị ủ ỹ ỳ ả ưở ớ ỏ ộ
b u c c s , Bang v to n qu c. T n m 1960 n nay, hai ng C ngầ ử ở ơ ở à à ố ừ ă đế Đả ộ
ho v D n ch l hai ng duy nh t c kh n ng gi nh th ng l i trongà à ừ ủ à Đả ấ ỳ ả ă à ắ ợ
b u c , s kh c bi t gi a c c ng l kh ng l n m c d c c ng n yầ ử ự ỏ ệ ữ ỏ đả à ụ ớ ặ ự ỏ Đả à
c nh ng nguy n t c ri ng. M c ch ban u c a ho t ng c a c cỳ ữ ờ ắ ờ ụ đớ đầ ủ ạ độ ủ ỏ
ng l gi p cho Ch nh ph tr nh b y cho c tri c c v n ch nh tr n yĐả à ỳ ớ ủ ỡ à ử ỏ ấ đề ớ ị ả
sinh. Ch c n ng ch y u c a c c ng l c v b u c T ng th ng.ứ ă ủ ế ủ ỏ Đả à đề ử à ầ ử ổ ố
H i ngh c c c ng vi n T ng th ng l c ch th c ch nh c c ngộ ị đề ử ỏ ứ ờ ổ ố à ỏ ứ ớ để ỏ Đả
trong c n c th c hi n ch c n ng c a m nh.ả ướ ự ệ ứ ă ủ ỡ
M t c i m l n v ch nh tr c a M trong ch nh s ch i ngo iộ đặ đ ể ớ ề ớ ị ủ ỹ ớ ỏ đố ạ
n i chung v ch nh s ch kinh t i ngo i n i ri ng l M th ng hay sỳ à ớ ỏ ế đố ạ ỳ ờ à ỹ ườ ử
d ng ch nh s ch c m v n v tr ng ph t kinh t t c m c chụ ớ ỏ ấ ậ à ừ ạ ế để đạ đượ ụ đớ
c a m nh. Theo th ng k th k t n m chi n tranh th gi i th nh t nủ ỡ ố ờ ỡ ể ừ ă ế ế ớ ứ ấ đế
n m 1998 M p t 115 l nh tr ng ph t, trong h n m t n a că ỹ đỳ ỏ đặ ệ ừ ạ đỳ ơ ộ ử đượ
ban h nh trong 4 n m cu i v 2/3 d n s th gi i ang ph i ch u m t h nhà ă ố à ừ ố ế ớ đ ả ị ộ ỡ
th c tr ng ph t n o do M p t. C c l nh tr ng ph t, c m v n n yứ ừ ạ à đỳ ỹ ỏ đặ ỏ ệ ừ ạ ấ ậ à
vi ph m nh ng nguy n t c c b n v th ch th c c ti m n ng phđỳ ạ ữ ờ ắ ơ ả ề ỏ ứ ỳ ề ă ỏ
ho i t ng lai c a WTO.ạ ươ ủ
1.3.1.3. c i m v lu t ph p.Đặ đ ể ề ậ ỏ
M c h th ng lu t ph p ch t ch , chi ti t v ph c t p h ng uỹ ỳ ệ ố ậ ỏ ặ ẽ ế à ứ ạ à đầ

th gi i. Lu t ph p c xem l m t v kh th ng m i l i h i c a M .ế ớ ậ ỏ đượ à ộ ũ ớ ươ ạ ợ ạ ủ ỹ
Ng i ta n i r ng c hi u bi t v lu t ph p xem nh b n t cườ ỳ ằ ỳ ể ế ề ậ ỏ ư ạ đỳ đặ đượ
m t ch n v o th tr ng M .ộ ừ à ị ườ ỹ
ng tr n g c x m nh p c a c c doanh nghi p v o th tr ngĐứ ờ ỳ độ ừ ậ ủ ỏ ệ à ị ườ
M , h th ng lu t ph p v kinh doanh c a M c m t s c i mỹ ệ ố ậ ỏ ề ủ ỹ ỳ ộ ố đặ đ ể
ng ch ý sau y:đỏ ỳ đừ
Khung lu t c b n cho vi c xu t kh u sang M g m lu t thu su tậ ơ ả ệ ấ ẩ ỹ ồ ậ ế ấ
n m 1930, lu t bu n b n n m 1974, hi p nh bu n b n 1979, lu t t ngă ậ ụ ỏ ă ệ đị ụ ỏ ậ ổ
h p v bu n b n v c nh tranh n m 1988. C c lu t n y t ra nh m i uợ ề ụ ỏ à ạ ă ỏ ậ à đặ ằ đ ề
ti t h ng ho nh p kh u v o M ; b o v ng i ti u d ng v nh s n xu tế à ỏ ậ ẩ à ỹ ả ệ ườ ờ ự à à ả ấ
kh i h ng gi , h ng k m ch t l ng; nh h ng cho c c ho t ng bu nỏ à ả à ộ ấ ượ đị ướ ỏ ạ độ ụ
b n; quy nh v s b o tr c a Ch nh ph v i c c ch ng ng i k thu tỏ đị ề ự ả ợ ủ ớ ủ ớ ỏ ướ ạ ỹ ậ
v c c h nh th c b n ph gi , tr gi , c c bi n ph p tr ng ph t th ngà ỏ ỡ ứ ỏ ỏ ỏ ợ ỏ ỏ ệ ỏ ừ ạ ươ
m i.ạ
V lu t thu , ng ch ý l danh b thu quan th ng nh t HTS về ậ ế đỏ ỳ à ạ ế ố ấ à
ch u i thu quan ph c p GSP. Trong GSP r t quan tr ng v iế độ ư đỳ ế ổ ậ đỳ ấ ọ ớ
c c qu c gia ang ph t tri n nh Vi t Nam. N i dung ch nh c a ch ỏ ố đ ỏ ể ư ệ ộ ớ ủ ế độ
u i thu quan ph c p GSP l mi n thu ho n to n ho c u i m cư đỳ ế ổ ậ à ễ ế à à ặ ư đỳ ứ
thu th p cho nh ng m t h ng nh p kh u t c c n c ang ph t tri nế ấ ữ ặ à ậ ẩ ừ ỏ ướ đ ỏ ể
c M ch p thu n cho h ng GSP. y l h th ng u i c a GSPđượ ỹ ấ ậ ưở Đừ à ệ ố ư đỳ ủ
th m ch c n th p h n m c thu u i t i hu qu c MFN-l ch uậ ớ ũ ấ ơ ứ ế ư đỳ ố ệ ố à ế độ ư
i v i i u ki n c i c l i gi a c c n c th nh vi n WTO, c c n cđỳ ớ đ ề ệ ỳ đ ỳ ạ ữ ỏ ướ à ờ ỏ ướ
c hi p nh song ph ng v i M .ỳ ệ đị ươ ớ ỹ
V H i quan, h ng ho nh p kh u v o M c p d ng thu su tề ả à ỏ ậ ẩ à ỹ đượ ỏ ụ ế ấ
theo bi u quan M g m 2 c t: c t 1 quy nh thu su t t i hu qu c, c t 2ể ỹ ồ ộ ộ đị ế ấ ố ệ ố ộ
quy nh thu su t y ho c thu su t ph p nh p d ng cho c cđị ế ấ đầ đủ ặ ế ấ ỏ đị ỏ ụ ỏ
n c kh ng c h ng quy ch t i hu qu c. S kh c bi t gi a hai c tướ ụ đượ ưở ế ố ệ ố ự ỏ ệ ữ ộ
thu su t n y th ng th ng l t 2-5 l n. C ch x c nh gi tr h ng hoế ấ à ụ ườ à ừ ầ ỏ ỏ đị ỏ ị à ỏ
thu thu c a H i quan M hi n nay ch y u c n c theo hi p nh vđể ế ủ ả ỹ ệ ủ ế ă ứ ệ đị ề
c ch t nh tr gi t nh thu c a H i quan trong Hi p nh Tokyo c a GATTỏ ớ ị ỏ ớ ế ủ ả ệ đị ủ

(nay WTO) v lu t v c c hi p nh th ng m i n m 1979. Ph th t cà ậ ề ỏ ệ đị ươ ạ ă ớ ủ ụ
H i quan c quy nh trong Lu t ả đượ đị ậ H i quan v th ng m i n m 1990.ả à ươ ạ ă
Ngo i ra, c n c n ph i ch ý c c quy nh kh c c a H i quan nh nh nà ũ ầ ả ỳ ỏ đị ỏ ủ ả ư ỳ
m c ph i ghi r n c xu t x v v ch ho n thu .ỏ ả ừ ướ ấ ứ à ề ế độ à ế
M t v n n a m c c doanh nghi p c n l u ý v m i tr ng lu tộ ấ đề ữ à ỏ ệ ầ ư ề ụ ườ ậ
ph p c a M v Lu t thu b gi v Lu t ch ng ph gi . y l hai oỏ ủ ỹ à ậ ế ự ỏ à ậ ố ỏ ỏ Đừ à đạ
lu t ph bi n nh t b o h c c ng nh c ng nghi p M ch ng l i h ngậ ổ ế ấ ả ộ ỏ à ụ ệ ỹ ố ạ à
nh p kh u. C hai lu t n y quy nh r ng, ph n thu b sung s c nậ ẩ ả ậ à đị ằ ầ ế ổ ẽ đượ ấ
nh i v i h ng nh p kh u n u ch ng b ph t hi n l c trao iđị đố ớ à ậ ẩ ế ỳ ị ỏ ệ à đượ đổ
kh ng c ng b ng.ụ ụ ằ
1.3.1.4. c i m v v n ho v con ng i.Đặ đ ể ề ă ỏ à ườ
Hoa K c th nh ph n x h i a d ng, g m nhi u c ng ng ri ngỳ ỳ à ầ ỳ ộ đ ạ ồ ề ộ đồ ờ
bi t. H u h t ng i M c ngu n g c t ch u Âu, c c d n t c thi u sệ ầ ế ườ ỹ ỳ ồ ố ừ ừ ỏ ừ ộ ể ố
g m ng i M b n x , M g c Phi, M La Tinh, ch u v ng i t c cồ ườ ỹ ả ứ ỹ ố ỹ ừ ỏ à ườ ừ ỏ
o Th i B nh D ng. C c d n t c n y em v o n c M nh ngđả ỏ ỡ ươ ỏ ừ ộ à đỳ đ à ướ ỹ ữ
phong t c t p qu n, ng n ng , c tin ri ng c a h . i u n y t o n nụ ậ ỏ ụ ữ đứ ờ ủ ọ Đ ề à ạ ờ
m t m i tr ng v n ho phong ph v a d ng. Tuy nhi n, nh n chungộ ụ ườ ă ỏ ỳ à đ ạ ờ ỡ
v n ho m ch y u th a h ng m t s kinh nghi m v a danh c aă ỏ ỹ ủ ế ừ ưở ộ ố ệ à đị ủ
ng i b n x Indian, c n h u h t c c m t nh ng n ng , th ch , t nườ ả ứ ũ ầ ế ỏ ặ ư ụ ữ ể ế ụ
gi o, v n h c, ki n tr c, m nh c u c xu t x t ch u Âu n i chungỏ ă ọ ế ỳ ừ ạ đề ỳ ấ ứ ừ ừ ỳ
v n c Anh, T y Âu n i ri ng.à ướ ừ ỳ ờ
C th n i, ch ngh a th c d ng l n t ti u bi u nh t c a v n hoỳ ể ỳ ủ ĩ ự ụ à ộ ờ ể ấ ủ ă ỏ
M v l i s ng M . M t s h c gi n c ngo i nh n x t: "C i g n bỹ à ố ố ỹ ộ ố ọ ả ướ à đỳ ậ ộ ỏ ắ ỳ
c a ng i M v i nhau l quy n l i ch kh ng ph i l t t ng". i uủ ườ ỹ ớ à ề ợ ứ ụ ả à ư ưở Đ ề
n y th hi n trong c ch t nh to n s ng ph ng n chi li trong m i vi c v ià ể ệ ỏ ớ ỏ ũ ẳ đế ọ ệ ớ
b t k ai, t ng i th n trong gia nh t i b n h u. Ng i M tr ng sấ ỳ ừ ườ ừ đỡ ớ ạ ữ ườ ỹ ọ ự
ch nh x c, c ch l m vi c c n th n, t m , khoa h c. H r t quý tr ng th iớ ỏ ỏ à ệ ầ ậ ỉ ỉ ọ ọ ấ ọ ờ
gian, M c c u th nh ng "th i gian l ti n b c". Ch nh v v y, hở ỹ ỳ ừ à ữ ờ à ề ạ ớ ỡ ậ ọ
nh gi cao hi u qu v n ng su t l m vi c c a m t ng i, c ch đỏ ỏ ệ ả à ă ấ à ệ ủ ộ ườ ỳ ế độ
i ng th ch ng v i ng g p c a ng i đỳ ộ ớ đỏ ớ đỳ ỳ ủ ườ n o ; ng th i c ng cà đỳ đồ ờ ũ ỳ

th i quen khai th c t i a nh ng ng i l m vi c v i h . Ng i Mỳ ỏ ố đ ữ ườ à ệ ớ ọ ườ ỹ
th ng nh gi con ng i qua s ng g p v o s n xu t ra c a c i v tườ đỏ ỏ ườ ự đỳ ỳ à ả ấ ủ ả ậ
ch t, coi tr ng tr nh chuy n m n v kh n ng ra quy t nh c a cấ ọ ỡ độ ờ ụ à ả ă ế đị ủ ỏ
nh nừ .
M t c i m l n c a l i s ng M l t nh c nh n ch ngh a caoộ đặ đ ể ớ ủ ố ố ỹ à ớ ỏ ừ ủ ĩ
. N th hi n ch ng i ta r t coi tr ng t do c nh n, coi tr ng d nđộ ỳ ể ệ ở ỗ ườ ấ ọ ự ỏ ừ ọ ừ
ch , h ch quan t m n nh ng g c li n quan n i s ng h ng ng yủ ọ ỉ ừ đế ữ ỡ ỳ ờ đế đờ ố à à
c a h . Trong kinh doanh, ch ngh a t do c nh n bi u hi n vi c c c củ ọ ủ ĩ ự ỏ ừ ể ệ ở ệ ỏ ỏ
nh n, doanh nghi p c t do l a ch n vi c l m, n i l m vi c, ch n lo iừ ệ đượ ự ự ọ ệ à ơ à ệ ọ ạ
h nh kinh doanh, lo i h nh u t .ỡ ạ ỡ đầ ư
T n gi o chi m v tr quan tr ng trong i s ng v n ho tinh th nụ ỏ ế ị ớ ọ đờ ố ă ỏ ầ
c a ng i M . M c t i 219 t n gi o l n nh , song ch c 3 tr c tủ ườ ỹ ở ỹ ỳ ớ ụ ỏ ớ ỏ ỉ ỳ ụ ộ
ch nh l Kito t n gi o chi m 40%, Thi n ch a gi o 30%, Do Th i gi oớ à ụ ỏ ế ờ ỳ ỏ ỏ ỏ
3,2%. C n l i l o ch nh th ng Ph ng ng, o Ph t, o H i ũ ạ à đạ ớ ố ươ Đụ Đạ ậ Đạ ồ
ho c kh ng i theo t n gi o n o. Tuy a s d n ch ng theo o nh ng t nặ ụ đ ụ ỏ à đ ố ừ ỳ đạ ư ớ
ng ng M kh ng c coi tr ng b ng ch ngh a c nh n, cho d theoưỡ ở ỹ ụ đượ ọ ằ ủ ĩ ỏ ừ ự
o nh ng i khi h v n t n th nh nh ng c tin tr i ng c ho n to nđạ ư đụ ọ ẫ ỏ à ữ đứ ỏ ượ à à
v i t n gi o m h ang theo. y ch nh l thu n l i i v i nh ngớ ụ ỏ à ọ đ Đừ ớ à ậ ợ đố ớ ữ
doanh nghi p mu n x m nh p v o th tr ng M , b i v c c doanh nghi pệ ố ừ ậ à ị ườ ỹ ở ỡ ỏ ệ
t khi (n u kh ng n i l kh ng) g p ph i tr ng i n o do y u t n t nớ ế ụ ỳ à ụ ặ ả ở ạ à ế ố ớ
ng ng hay t n gi o nh c c th tr ng kh c.ưỡ ụ ỏ ư ỏ ị ườ ỏ
1.3.2. Th tr ng thu s n M .ị ườ ỷ ả ỹ
Th tr ng thu s n m v i d n sị ườ ỷ ả ỹ ớ ừ ố tr nờ 280 tri u;Ti u th 25 kgệ ờ ụ
c /1 n m/ 1 ng i, th i k 1997-1999; S n xu t th y s n trong n c khỏ ă ườ ờ ỳ ả ấ ủ ả ướ ỏ
n nh: t ng t 0.3 tri u t n n m 1993 n 0,4 tri u t n n m 1998; Nh pổ đị ă ừ ệ ấ ă đế ệ ấ ă ậ
kh u c t ng t 6,6 t USD n m 1994 n 8,2 t USD (1998); 9,9 t USDẩ ỏ ă ừ ỷ ă đế ỷ ỷ
(1999); 10,1 t USD (2000). N m 2000, th m h t th ng m i v th y s nỷ ă ừ ụ ươ ạ ề ủ ả
l 7,086 t USD. Th tr ng M ti u d ng trong n m 2000 kho ng 52,3 tà ỷ ị ườ ỹ ờ ự ă ả ỷ
USD cho bi n. Ng i ti u d ng M a th ch th y s n v gi tr dinhđồ ể ườ ờ ự ỹ ư ớ ủ ả ỡ ỏ ị
d ng cao c a th y s n. Th tr ng M kh ng ch l th tr ng nh p kh uưỡ ủ ủ ả ị ườ ỹ ụ ỉ à ị ườ ậ ẩ

thu s n h ng u th gi i m c n l th tr ng xu t kh u l n . H th ngỷ ả à đầ ế ớ à ũ à ị ườ ấ ẩ ớ ệ ố
ph n ph i thu s n c ng nh c c qui nh nh p kh u thu s n v o thừ ố ỷ ả ũ ư ỏ đị ậ ẩ ỷ ả à ị
tr ng m c ng c nhi u c i m kh c bi t so v i c c th tr ng nh pườ ỹ ũ ỳ ề đặ đ ể ỏ ệ ớ ỏ ị ườ ậ
kh u thu s n kh c. Nh ng c i m ch nh c a th tr ng thu s n Mẩ ỷ ả ỏ ữ đặ đ ể ớ ủ ị ườ ỷ ả ỹ
c th hi n nh sau:đượ ể ệ ư
1.3.2.1. T nh h nh khai th c v nu i tr ng thu s n c a Mỡ ỡ ỏ à ụ ồ ỷ ả ủ ỹ
* Khai th c thu s n:ỏ ỷ ả
M c kho ng 23 ng n t u v i tr ng t i nh b t 5 t n m i t u vỹ ỳ ả à à ớ ọ ả đỏ ắ ấ ỗ à à
h n 100 ng n t u nh , thu h t kho ng 170 ng n ng i tham gia l m vi cơ à à ỏ ỳ ả à ườ à ệ
tr n c c con t u. Theo nh gi c a FAO, i t u nh c c a M ngờ ỏ à đỏ ỏ ủ độ à đỏ ỏ ủ ỹ đứ
th 4 tr n th gi i, h ng n m khai th c 6% l ng thu s n khai th c c aứ ờ ế ớ à ă ỏ ượ ỷ ả ỏ ủ
th gi i, ng th 5 v s n l ng khai th c. Tuy nhi n, s n l ng khaiế ớ đứ ứ ề ả ượ ỏ ờ ả ượ
th c thu s n c a M c xu h ng gi m.ỏ ỷ ả ủ ỹ ỳ ướ ả
Bi u 4: S n l ng khai th c thu s n c a Mể ả ượ ỏ ỷ ả ủ ỹ
n v : tri u t nĐơ ị ệ ấ
Ch ti uỉ ờ 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
S n l ngả ượ 5,5 5,2 5 4,98 4,71 4,8 4,85 4,7
T c ố độ
T ng/gi m (%)ă ả
- 5,45 - 3,84 -0,4 -5,42 1,91 1,04 3,093
Ngu n CFA, hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
S n l ng khai th c c a M gi m t 5,5 tri u t n n m 1994 xu ng 4,7ả ượ ỏ ủ ỹ ả ừ ệ ấ ă ố
tri u t n v o n m 2001.ệ ấ à ă
Trong s n l ng khai th c thu s n c a M th c c u s n l ng khaiả ượ ỏ ỷ ả ủ ỹ ỡ ơ ấ ả ượ
th c c ph n nh r r ng v kh y c v kh i l ng v gi tr vỏ đượ ừ đị ừ à à ỏ đầ đủ ả ề ố ượ à ỏ ị ỡ
khai th c thu s n c a M mang t nh th ng m i r t cao. Nh m i t ngỏ ỷ ả ủ ỹ ớ ươ ạ ấ ỳ đố ượ
khai th c ch y u cho gi tr cao nh t c a ngh khai th c thu s n c a Mỏ ủ ế ỏ ị ấ ủ ề ỏ ỷ ả ủ ỹ
c th hi n nh sau.đượ ể ệ ư
- T m he: M l c ng qu c c a khai th c t m c a Ch u M vụ ỹ à ườ ố ủ ỏ ụ ủ ừ ỹ à
th gi i. H m t u khai th c t m c a M c x p v o lo i hi n iế ớ ạ à ỏ ụ ủ ỹ đượ ế à ạ ệ đạ

nh t v t p trung ch y u c c Bang ng – Nam n c M ven v ngấ à ậ ủ ế ở ỏ Đụ ướ ỹ ự
v nh M hic . C c i t ng khai th c quan tr ng nh t l T m he n u, vị ờ ụ ỏ đố ượ ỏ ọ ấ à ụ ừ à
t m he b c. Nh l m t t c ng t c b o v ngu n l i v qu n lý c hi uụ ạ ờ à ố ụ ỏ ả ệ ồ ợ à ả ỳ ệ
qu ngh l i k o t m m ngu n l i quý gi n y c duy tr kh nả ề ướ ộ ụ à ồ ợ ỏ à đượ ỡ ỏ ổ
nh gi p cho s ho t ng c a h m i t u t m V nh M hic duy trđị ỳ ự ạ độ ủ ạ độ ầ ụ ở ị ờ ụ ỡ
c l u d i v c hi u qu . M c d khai th c t m ch ng g p 1% chođượ ừ à à ỳ ệ ả ặ ự ỏ ụ ỉ đỳ ỳ
s n l ng khai th c h i s n, nh ng t m l i chi m t i 15% t ng gi tr .ả ượ ỏ ả ả ư ụ ạ ế ớ ổ ỏ ị
i u n y ch ng t ngh khai th c t m c a M c v tr quan tr ng cĐ ề à ứ ỏ ề ỏ ụ ủ ỹ ỳ ị ớ ọ đặ
bi t.ệ
Bi u5: Gi tr v s n l ng khai th c t m he c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ụ ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 132 126 136
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 544 515 560
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
- Cua bi n: Nh ngu n l i l n phong ph c c bi n ph a ng vể ờ ồ ợ ớ ỳ ở ỏ ể ớ Đụ à
ph a T y n n t l u ngh khai th c cua b ng l i b y v l i r c vớ ừ ờ ừ ừ ề ỏ ằ ướ ẫ à ướ ờ đỳ ỳ ị
tr quan tr ng. M lu n nh m n c c s n l ng cua h ng u th gi i.ớ ọ ỹ ụ ở ỳ ướ ỳ ả ượ à đầ ế ớ
Bi u 6: Gi tr v s n l ng khai th c cua bi n c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ể ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 1995 251 210
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 430 473 521
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
Do gi cua bi n tr n th tr ng M v Nh t B n t ng cao n n tuyỏ ể ờ ị ườ ỹ à ậ ả ă ờ
s n l ng c gi m, n m 1999 l 210 ng n t n, gi m so v i n m 1998 ( 251ả ượ ỳ ả ă à à ấ ả ớ ă
ng n t n) nh ng gi tr l i t ng h n so v i 1998. n m 1998 (473 tri u USD)à ấ ư ỏ ị ạ ă ơ ớ ă ệ
n m 1999 l ( 521 tri u USD), chi m 14,4% t ng gi tr khai th c c a M .ă à ệ ế ổ ỏ ị ỏ ủ ỹ
-T m h m : M l qu c gia khai th c t m h m l n th nh th gi iụ ự ỹ à ố ỏ ụ ự ớ ứ ỡ ế ớ
( sau Canada). T m h m l ngu n l i quý hi m nh t c a m v c b oụ ự à ồ ợ ế ấ ủ ỹ à đượ ả
v c bi t. Ngh khai th c ch y u v ng bi n ph a ng thu c iệ đặ ệ ề ỏ ủ ế ở ự ể ớ Đụ ộ Đạ
T y D ng.ừ ươ

Bi u 7: Gi tr v s n l ng khai th c t m h m c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ụ ự ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 41 39 42
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 301 278 352
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
R r ng t m h m ch c s n l ng 42 ng n t n nh ng c gi trừ à ụ ự ỉ ỳ ả ượ à ấ ư đỳ ỳ ỏ ị
t i 352 tri u USD, chi m 7,6% t ng gi tr khai th c h i s n v l nghớ ệ ế ổ ỏ ị ỏ ả ả à à ề
khai th c c v tr c bi t.ỏ ỳ ị ớ đặ ệ
- C h i: C h i c gi tr cao nh t trong c c lo i c bi n khai th cỏ ồ ỏ ồ ỳ ỏ ị ấ ỏ ạ ỏ ể ỏ
c a M g m c c H i i T y D ng v c h i Th i B nhủ ỹ ồ ả ỏ ộ Đạ ừ ươ à ỏ ồ ỏ ỡ
D ng v i s n l ng nh sau:ươ ớ ả ượ ư
bi u 8: Gi tr v s n l ng khai th c c h i c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ỏ ồ ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 257 292 353
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 270 257 360
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
S n l ng c h i t ng nhanh l n 350 ng n t n n m 1999 tr gi 360ả ượ ỏ ồ ă ờ à ấ ă ị ỏ
tri u USD, cao nh t trong c c lo i c bi n. S n l ng t p trung ch y u lệ ấ ỏ à ỏ ể ả ượ ậ ủ ế à
hai lo i: c h i b c Th i B nh D ng (172 ng n t n) v c h i Th ià ỏ ồ ắ ỏ ỡ ươ à ấ à ỏ ồ đỏ ỏ
B nh D ng (110 ng n t n). c c h i r t quý c nh gi t i 233ỡ ươ à ấ ỏ ồ đỏ ấ đượ đỏ ỏ ớ
tri u USD. Hi n nay M c s n l ng khai th c c h i ng h ng th 2ệ ệ ỹ ỳ ả ượ ỏ ỏ ồ đứ à ứ
th gi i ( sau Nh t B n).ế ớ ậ ả
- C ng , M l c ng qu c khai th c c ng c a th gi i. Tuyỏ ừ ỹ à ườ ố ỏ ỏ ừ ủ ế ớ
nhi n, s n l ng l i lu n bi n ng.ờ ả ượ ạ ụ ế độ
Bi u 9: Gi tr v s n l ng khai th c c ng c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ỏ ừ ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 38 38,5 216
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 110 94 220
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
Sau m t th i gian d i suy gi m m nh, n m 1999 ngh l i v y cộ ờ à ả ạ ă ề ướ ừ ỏ

ng c a M c m a l n, s n l ng t ng l n m nh t i 216 ng n t nừ ủ ỹ đượ ự ớ ả ượ ă ờ ạ ớ à ấ
g m 150 ng n t n c ng s c d a, 40 ng n t n c ng v y v ng, 15 ng nồ à ấ ỏ ừ ọ ư à ấ ỏ ừ ừ à à
t n c ng m t to. S n l ng c ng ch y u bi n ph a t y thu c Th iấ ỏ ừ ắ ả ượ ỏ ừ ủ ế ở ể ớ ừ ộ ỏ
B nh D ng. H m t u c ng c a M khai th c ch y u bi n Qu c t (ỡ ươ ạ à ỏ ừ ủ ỹ ỏ ủ ế ở ể ố ế
chi m 80% s n l ng).ế ả ượ
Tr n y l 5 lo i h i s n khai th c ch y u c gi tr cao nh t c aờ đừ à ạ ả ả ỏ ủ ế ỳ ỏ ị ấ ủ
ngh khai th c h i s n c a M . i u c n ch ý y c ng l 5 m t h ngề ỏ ả ả ủ ỹ Đ ề ầ ỳ đừ ũ à ặ à
c nhu c u cao nh t c a M . Ng i ti u d ng M ch t p trung v o muaỳ ầ ấ ủ ỹ ườ ờ ự ỹ ỉ ậ à
nhi u nh t c c s n ph m t 5 lo i h i s n n y. Do cung lu n t h n c u,ề ấ ỏ ả ẩ ừ ạ ả ả à ụ ớ ơ ầ
n n y c ng l 5 nh m s n ph m ch y u m M ph i nh p kh u. Doờ đừ ũ à ỳ ả ẩ ủ ế à ỹ ả ậ ẩ
v y c c n c xu t kh u thu s n mu n th nh c ng th tr ng M c nậ ỏ ướ ấ ẩ ỷ ả ố à ụ ở ị ườ ỹ ầ
ph i nghi n c u k t nh h nh s n xu t c a h v nhu c u th c t c a thả ờ ứ ỹ ỡ ỡ ả ấ ủ ọ à ầ ự ế ủ ị
tr ng a ra c c d b o cho ph h p.ườ để đư ỏ ự ỏ ự ợ
- C tuy t: c tuy t l i t ng khai th c quan tr ng nh t c a nghỏ ế ỏ ế à đố ượ ỏ ọ ấ ủ ề
khai th c h i s n M . S n l ng c tuy t c a M r t l n.ỏ ả ả ỹ ả ượ ỏ ế ủ ỹ ấ ớ
bi u 10: Gi tr v s n l ng khai th c c tuy t c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ỏ ế ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 1.450 1.502 1.300
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 410 300 280
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
S n l ng c tuy t n m 1999 l 1,3 tri u t n, chi m 27% s n l ngả ượ ỏ ế ă à ệ ấ ế ả ượ
khai th c, nh ng gi tr l i r t th p, ch chi m 8%, do s n l ng c tuy tỏ ư ỏ ị ạ ấ ấ ỉ ế ả ượ ỏ ế
Th i B nh D ng l ch y u, m ng i M l i kh ng a chu ng n n h uỏ ỡ ươ à ủ ế à ườ ỹ ạ ụ ư ộ ờ ầ
nh ph i xu t kh u ph n l n s n ph m n y. Ng i M ch a chu ng cư ả ấ ẩ ầ ớ ả ẩ à ườ ỹ ỉ ư ộ ỏ
h i i t y d ng – th m ng i M khai th c c r t t n n ph iồ Đạ ừ ươ ứ à ườ ỹ ỏ đượ ấ ớ ờ ả
nh p kh u s n ph m n y t th tr ng Canada v Nauy.ậ ẩ ả ẩ à ừ ị ườ à
-C c tr ch: Ngh khai th c c tr ch ( ch y u l t u l i v y choỏ ớ ề ỏ ỏ ớ ủ ế à à ướ ừ
s n l ng r t l n. Tuy nhi n y l lo i c c gi tr th p, ng i Mả ượ ấ ớ ờ đừ à ạ ỏ ỳ ỏ ị ấ ườ ỹ
kh ng a chu ng lo i n y. S n l ng khai th c c ch y u s n xu tụ ư ộ ạ à ả ượ ỏ đượ ủ ế để ả ấ
b t c ch n nu i v ng h p.ộ ỏ ă ụ à đỳ ộ

Bi u 11: Gi tr v s n l ng khai th c c tr ch c a Hoa kể ỏ ị à ả ượ ỏ ỏ ớ ủ ỳ
N mă 1997 1998 1999
S n l ng (1000 t n)ả ượ ấ 920 773 900
Gi tr (tri u USD)ỏ ị ệ 112 103 113
Ngu n CFA- Hi p h i c nheo Mồ ệ ộ ỏ ỹ
Ngo i nh ng m t h ng khai th c tr n c n r t nhi u c c i t ngà ữ ặ à ỏ ở ờ ũ ấ ề ỏ đố ượ
h i s n kh c cho gi tr v s n l ng cao nh : c b n, c h ng, i p, s , ả ả ỏ ỏ ị à ả ượ ư ỏ ơ ỏ ồ đ ệ ũ
* Nu i tr ng thu s nụ ồ ỷ ả
Theo c c nghi n c u c a trung t m th ng tin khoa h c k thu t vỏ ờ ứ ủ ừ ụ ọ ỹ ậ à
kinh t thu s n- B thu s n th M l 1 trong 10 n c ng u thế ỷ ả ộ ỷ ả ỡ ỹ à ướ đứ đầ ế
gi i v nu i tr ng thu s n. Ho t ng nu i tr ng thu s n c a M c 2ớ ề ụ ồ ỷ ả ạ độ ụ ồ ỷ ả ủ ỹ ỳ
c i m n i b t:đặ đ ể ổ ậ
* M c bi t ch tr ng m i tr ng sinh th i v ch t l ng thuỹ đặ ệ ỳ ọ ụ ườ ỏ à ấ ượ ỷ
s n nu i tr ng ( trong khi c c n c kh c ch tr ng nhi u h n v o gia t ngả ụ ồ ỏ ướ ỏ ỳ ọ ề ơ à ă
s n l ng)ả ượ
* M ch ch tr ng nu i tr ng c c lo i thu s n c nhu c u cao vỹ ỉ ỳ ọ ụ ồ ỏ ạ ỷ ả ỳ ầ à
n nh cung c p cho th tr ng M nh : C nheo chi m 60% s nổ đị để ấ ị ườ ỹ ư ỏ ế ả
l ng nu i tr ng; c h i 12%; t m n c ng t 7%, nhuy n th 2 m nh v :ượ ụ ồ ỏ ồ ụ ướ ọ ễ ể ả ỏ
ngao, v m, h u 5%. ẹ ầ