Bài giảng Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả - ThS. Nguyễn Cao Trí

Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

HỌC PHẦN

SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG
TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ

ThS. Nguyễn Cao Trí


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

XÂY DỰNG MƠ HÌNH
HỘ GIA ĐÌNH SDNL TK & HQ


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Mơ hình HGĐ SDNL TK & HQ

Hộ gia đình được coi là mơ hình SDNL TK & HQ khi đáp ứng
các tiêu chí sau:
 Đ/V hộ đăng ký lần đầu:
– Chứng minh được mức tiêu thụ điện bằng hoặc thấp hơn
định mức TTNL
– Sử dụng ít nhất ba loại TB TKNL
– Có kiến thức về TKNL với ít nhất 3 loại TB, mỗi loại TB
ít nhất 3 kỹ thuật SDNL TK & HQ
 Đ/v HGĐ đã được công nhận năm trước:

– Chứng minh được định mức tiêu thụ điện năm tiếp theo
thấp hơn 8% so với năm trước.


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

• Định mức tiêu thụ năng lượng: Định mức được đo bằng
kWh/m2/năm, được xác định trong tài liệu và được Chương trình
điều chỉnh hàng năm.
• Thiết bị tiết kiệm năng lượng: Bao gồm TB sử dụng NL tái tạo, TB
sử dụng NL điện được dán nhãn NL quốc gia (của VN & các nước
khác). Danh sách được cập nhật hàng năm.
• Kiến thức về kỹ thuật TB TK & HQ về NL: Biết được kiến thức sử
dụng hiệu quả năng lượng 3 loại thiết bị, mỗi loại cóhiểu biết ít nhất
3 kỹ thuật được quy định trong tài liệu.
• Nhãn năng lượng quốc gia: Là nhãn đươc quốc gia công bố và sử
dụng để xác nhận thông tin về loại NL sử dụng, mức tiêu thụ NL,
hiệu suất năng lượng và các thông tin khác giúp người tiêu dùng
nhận biết và lựa chọn TB TKNL. Nhãn của khu vực EU cũng được
coi là nhãn quốc gia.

Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Hộ gia đình đơ thị là HGĐ thuộc phạm vi đô thị
loại I, II, III, IV, V và đô thị đặc biệt theo nghị
định 42/2009/ND-CP ngày 7/5/2009 của Thủ
tướng Chính phủ.
Hộ gia đình nơng thơn: các HGĐ cịn lại.


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Khu
vực

Vùng khí hậu

Định mức TTNL
Tỉnh/Thành phố

kWh/m2/năm

Tây Bắc Bộ

3 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La

≤ 19,7

Đông Bắc Bộ

11 tỉnh: Lào Cai, n Bái, Hồ Bình, Hà Giang,
Tun Quang, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn,
Bắc Cạn, Thái Nguyên, Quảng Ninh

≤ 24,3

Đồng bằng
Bắc Bộ

11 tỉnh, thành phố: Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Bắc
Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Phòng, Hải Dương,
Hưng Yên, Nam Định, Thái Bình và Ninh Bình

≤ 26,8

Bắc Trung Bộ

6 tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế,
Thanh Hóa, Nghệ An

≤ 9,7

Đô thị


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Khu
vực

Vùng khí hậu

Định mức TTNL
Tỉnh/Thành phố

8 tỉnh, thành phố: Bình Thuận, Bình Định, Đà
Nam Trung Bộ Nẵng, Khánh Hịa, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng
Nam, Quảng Ngãi

≤ 13,8

Tây Nguyên

5 tỉnh: Dăk lăk, Gia Lai, Lâm Đồng, Đăk nông,
Kon tum

≤ 16,1

Nam Bộ

19 tỉnh, thành phố: An Giang, Bình Dương, Bến
Tre, Bạc Liêu, Bình Phước, Cà Mau, Cần Thơ,
Đồng Tháp, Đồng Nai, Hậu Giang, Kiên Giang,
Long An, Sóc Trăng, Trà Vinh, Tiền Giang, TP
Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Vũng Tàu, Vĩnh Long

≤ 20,0

Đơ thị

Nơng
thơn

kWh/m2/năm

Tồn quốc

≤ 8,4


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Thiết bị TKNL

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Thiết bị TKNL bao gồm TB sử dụng năng lượng tái tạo, TB sử
dụng năng lượng điện được dán nhãn năng lượng quốc gia.
Loại
TB sử
dụng

năng
lượng
tái tạo

Nhóm thiết bị
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Bình đun nước nóng mặt trời
Đèn mặt trời
Đèn biogas/biomas
Quạt biogas/biomas
Bếp đun biogas/biomas
Máy sưởi biogas/biomas
Máy phát điện biogas/biomas
Các thiết bị khác sử dụng năng
lượng mặt trời, năng lượng gió,
địa năng, thủy năng, sinh khối,
và khí sinh học

Hiện trạng

Điều kiện đạt
tiêu chí

Khơng quy định Có sử dụng
dán
nhãn,
khuyến khích sử
dụng


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Thiết bị TKNL

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Thiết bị TKNL bao gồm TB sử dụng năng lượng tái tạo, TB sử
dụng năng lượng điện được dán nhãn năng lượng quốc gia.
Loại
TB
dán
nhãn
NL
của

Việt
nam

Nhóm thiết bị
1.
2.
3.

Đèn huỳnh quang ống thẳng
Đèn huỳnh qung compact
Chấn lưu điện tử cho đèn
huỳnh quang
4. Máy điều hòa nhiệt độ
5. Tủ lạnh
6. Máy giặt
7. Nồi cơm điện
8. Quạt điện
9. Máy thu hình
10. Các TB khác

Hiện trạng
Khuyến
khích
thực hiện đến hết
31/12/2012
và bắt buộc thực
hiện từ 1/1/2013
Đã có sản phẩm
đèn và quạt được
dán nhãn năng

lượng trên thị
trường

Điều kiện đạt
tiêu chí
Có sử dụng
Được dán nhãn
năng lượng
của Việt nam


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Thiết bị TKNL

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Loại

Nhóm thiết bị

Thiết bị Hầu hết các thiết bị dân dụng: bóng

dán
đèn, chấn lưu đèn huỳnh
nhãn
quang, đầu đĩa, đèn huỳnh
năng
quang, điều hòa, động cơ điện,
lượng
lò nướng, lò sưởi điện, lị vi
của các
sóng, màn hình máy vi tính,
quốc
máy đun nước, máy giặt, máy
gia
hút ẩm, máy in, máy làm đá,
khác

máy rửa bát, máy sấy quần áo,
máy vi tính, nồi cơm điện, ti
vi, tủ đông, tủ lạnh, tủ mát

Hiện trạng

Điều kiện đạt tiêu chí

Chưa được dán
nhãn năng lượng
ở Việt nam
Trên thế giới có
trên 30 quốc gia
đã có chương

trình dán nhãn
năng lượng, trong
đó có 24 nước có
chương trình dán
nhãn tiêu chuẩn
sử
dụng năng
lượng tối thiểu
MEPs (xem chi
tiết phụ lục 5.6)

Có sử dụng
Được dán nhãn năng lượng
của một trong các quốc gia
sau: Các nước có nhãn
năng lượng gồm:
Aghentina, Úc, Brazin,
Canada, Chile, Trung
Quốc, Columbia, Costa
Rica, Khối EU, Ghanna, Ấn
Độ, Iran, Israel, Nhật,
Hàn quốc, Malaysia,
Mexico, New Zealand,
Peru, Philippines, Nga,
Saudi Arabia, Singapore,
Srilanka, Nam Phi, Đài
loan, Tussinia, và Mỹ
Thiết bị có nhãn năng
lượng hay nhãn tiêu chuẩn
sử dụng năng lượng tối

thiểu MEPs


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Thiết bị TKNL

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Loại
TB
dán
nhãn
NL
của
các
hãng
sản
xuất

Nhóm thiết bị

Hiện trạng

Điều kiện đạt
tiêu chí

Hầu hết các thiết bị dân dụng: bóng đèn,

Được

các •Có sử dụng

chấn lưu đèn huỳnh quang, đầu đĩa,

hãng

dán •Ghi cụ thể tên

đèn huỳnh quang, điều hòa, động cơ

nhãn

điện, lò nướng, lò sưởi điện, lị vi

dụng năng •Chỉ áp dụng

sóng, màn hình máy vi tính, máy đun

lượng

nước, máy giặt, máy hút ẩm, máy in,

kiệm

máy làm đá, máy rửa bát, máy sấy

hiệu quả

quần áo, máy vi tính, nồi cơm điện, ti
vi, tủ đơng, tủ lạnh, tủ mát

sử nhãn TKNL

tiết năm 2013
và


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Thiết bị TKNL

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Loại

Nhóm thiết bị

Hiện trạng

Điều kiện đạt
tiêu chí

Thiết

1.

Đèn LED

Chưa được dán •Có sử dụng

bị

2.

Đèn compact

nhãn

giảm

3.

Đèn cảm ứng tự động bật tắt

được việc sử

theo nhu cầu

dụng tiết kiệm

tiêu

•Chứng minh

thụ

4.

Thiết bị hẹn giờ gắn thêm

điện hơn các

năng

5.

Vòi sen đặt nhiệt độ

TB thơng dụng

Các thiết bị khác

•Chỉ áp dụng

lượng 6.

năm 2013


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Kiến thức kỹ thuật

Chứng minh được kiến thức sử dụng hiệu quả
năng lượng 3 loại thiết bị, mỗi loại có kiến thức
của 3 kỹ thuật sử dụng thiết bị TK & HQ về NL


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Quy trình:
 Chương trình Mục tiêu quốc gia về SDNL TK & HQ, Bộ công
thương là đầu mối triển khai hướng dẫn xây dựng mơ hình mẫu
SDNL TK & HQ tại các hộ gia đình
 EVN, UBND/Sở CT, TT TKNL phối hợp với chương trình triển
khai vận động áp dụng mơ hình hộ gia đình SDNL TK & HQ tại
địa phương và báo cáo kết quả thực hiện
 Việc tổ chức xây dựng mơ hình gia đình sử dụng NL TK & HQ
được thực hiện hàng năm, từ tháng 12 năm trước đến tháng 11
năm sau tại tất cả các tỉnh thành phố trên tồn quốc.
 Q trình gồm 5 bước chính: đăng ký, hướng dẫn, khảo sát, đánh
giá và báo cáo.


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí

tiết kiệmNguyễn
và hiệu

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH
Tóm tắt q trình:
KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Bước
thực hiện
1. Đăng
ký

Nội dung

Hạn
thực
hiện

Biểu mẫu

Liên hệ với chương trình để
nộp biểu đăng ký

15/11
năm
trước

Theo hướng dẫn
biểu mẫu ĐK –
TKNL 01, PL 5.1

•Tổ chức hướng dẫn, đào tạo về
Tháng •Tài liệu HD PL
sử dụng năng lượng tiết kiệm
1 đến 5.4
và hiệu quả với số lượng hộ
2. Hướng
tháng •Hộ gia đình đăng
được Chương trình phê duyệt
ký theo biểu ĐKdẫn
10
•Hộ gia đình đăng ký áp dụng
hàng TKNL 07 trong
mơ hình sử dụng năng lượng tiết
năm phụ lục 5.2.
kiệm và hiệu quả


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Bước
thực
hiện

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH
Nội dung

Hạn
thực
hiện

Biểu mẫu

Gửi và nhận phiếu khảo sát sử
3. Khảo
Tháng 1 Biểu khảo sát ĐKdụng năng lượng trong các hộ gia
TKNL 08, phụ lục 5.3
sát
- 10
đình
Đối chiếu với các tiêu chí mơ
4. Đánh
Tháng 1 Biểu tổng hợp PL
hình hộ gia đình để xác định số
giá
đến 10 TKNL-01, phụ lục 5.4
lượng hộ gia đình đạt tiêu chí

5. Báo
cáo

Tháng
Tổng kết, báo cáo kết quả thực
12 hàng
hiện so với nhiệm vụ đăng ký
năm

Biểu báo cáo theo h
hướng dẫn triển khai
nhiệm vụ mẫu BC
TKNL-01 trong phụ
lục 5.5


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Đăng ký:
 EVN, UBND, Sở CT, TT TKNL phối hợp thực hiện

 Nội dụng:
 Số lượng hộ đã đạt tiêu chí mơ hình SDNL TK & HQ năm
trước
 Số lượng hộ sẽ được hướng dẫn, khảo sát, đánh giá, về
SDNL năm tới
 Số lượng hộ dụ kiến đạt tiêu chí mơ hình SDNL năm tới
 Số lượng hộ dự kiến sử dụng NL tái tạo năm tới


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Hướng dẫn:
EVN, UBND, Sở CT, TT TKNL tổ chức hướng dẫn cho các
hộ gia đình về các nội dung:
• Lưu giữ hóa đơn sử dụng điện hàng tháng
• Xác định TB SDNL TK & HQ
• Cách thức SDNL TK & HQ
• Tiêu chí mơ hình hộ gia đình SDNL TK & HQ

• Đăng ký áp dụng mơ hình theo biểu mẫu.


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Khảo sát:
EVN, UBND/ Sở CT, TT TKNL thu thập số liệu hiện trạng áp
dụng mơ hình SDNL TK & HQ với các hộ đã đăng ký trong
quá trình hướng dẫn.
Tùy theo tình hình địa phương, hình thức thu thập thơng tin khảo
sát sẽ do đơn vị triển khai chủ động thực hiện: sử dụng phiếu
khảo sát, điện thoại, phỏng vấn tại chỗ, đo đạt thực tế…


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Đánh giá:
EVN, UBND/ Sở CT, TT TKNL căn cứ vào
các tiêu chí đã mô tả trên để xác định danh
sách các hộ đạt mơ hình SDNL TK & HQ.


Sử dụng
năng lượng
KỸ THUẬT CHIẾU
SÁNG

Caoquả
Trí
tiết kiệmNguyễn
và hiệu

KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ

Xây dựng, đánh giá, báo cao, thực hiện MH

Báo cáo:
EVN, UBND/ Sở CT, TT TKNL tổng hợp kết quả xây dựng mơ
hình SDNL TK & HQ và báo cáo chung với kết quả thực hiện
nhiệm vụ năm theo mẫu BC TKNL 01.
Báo cáo cần ghi rõ:
• Số lượng hộ tham gia mơ hình SDNL TK & HQ
• Số lượng hộ đã đạt tiêu chí mơ hình SDNL TK & HQ
• Số lượng hộ đang sử dụng Năng lượng tái tạo
• Các góp ý thay đổi, bổ sung cho hướng dẫn xây dựng mơ hình