Tài liệu Hiểu biết pháp luật để tránh rủi ro trong giao thương pptx

Hiểu biết pháp luật để tránh rủi ro trong giao thương
Hội nhập kinh tế, tăng cường giao thương quốc tế luôn gắn liền với sự gia
tăng rủi ro pháp lý. Không thể loại bỏ hết được các rủi ro nhưng DN hoàn
toàn có thể hạn chế nó bằng chính sự hiểu biết về pháp luật và sự tỉnh táo
trong khi thực hiện mỗi giao dịch thương mại quốc tế.

Thiệt hại nhiều đường
Dẫn chứng về những rủi ro pháp lý trong hoạt động thương mại quốc tế, ông Nguyễn
Văn Du - Trưởng phòng Pháp chế - Thanh tra Tổng Công ty Hàng không Việt Nam đã
kể câu chuyện DN mình đó là vụ kiện đòi bồi thường gần 1 triệu USD ở Italia.









Gia tăng giao thương quốc tế luôn đi
kèm những rủi ro pháp lý.
(Ảnh:
Haiphong.gov)
Ban đầu đây chỉ là một tranh chấp về lao động và tiền công. Khi có phát sinh
tranh chấp đã không xử lý kịp thời và đối tác đã lợi dụng biến thành một vụ kiện
thương mại. Rủi ro pháp lý này đã gây ra nhiều thiệt hại. Có những thiệt hại vật
chất có thể đo đếm được còn có những thiệt hại vật chất không đo đếm được mà
trong trường hợp này là đã ảnh hưởng đến khả năng thâm nhập thị trường. Bên
cạnh đó, là những mất mát phi vật chất rất lớn như ảnh hưởng đến thương hiệu,
uy tín, khả năng cạnh tranh thị trường.

Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam cũng đã từng hứng chịu những rủi ro pháp lý
trong thương mại quốc tế khi bị nước ngoài đăng ký mất bản quyền nhãn hiệu
trên thị trường quốc tế. Nhãn hiệu Vinataba tuy đã được đăng ký trong nước
nhưng chưa đăng ký ở nước ngoài, khi tiến hành đăng ký ở nước ngoài thì phát
hiện đã bị một công ty của Indonesia chiếm đoạt tại 13 quốc gia và vùng lãnh
thổ.

Điều này đã gây tác hại ngiêm trọng đến quyền lợi của DN. Sản phẩm Vinataba
không thể xuất khẩu sang các nước đã bị đăng ký tước đoạt thương hiệu. Đồng
thời, công ty tại những nước này có thể sản xuất Vinataba giả để đưa vào Việt
Nam. Ngoài ra, những ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của DN và ngành
thuốc là Việt Nam không phải là nhỏ.

Tổng Công ty Thuốc lá đã thực hiện việc đòi lại nhãn hiệu của mình nhưng đến
nay mới chính thức thành công trên thị trường Campuchia, thị trường Lào và
Trung Quốc đang trong quá trình xử lý. Việc khiếu kiện để đòi lại nhãn hiệu
mới chỉ thực hiện ở 3 nước nhưng đã rất khó khăn và tốn kém.

Vụ kiện thương mại lớn nhất mà DN Việt Nam đương đầu gần đây là EU kiện
giày mũ da bán phá giá vào thi trường khu vực này. Quá trình xử lý vụ kiện
cũng xảy ra những rủi ro thương mại mà hậu quả DN Việt Nam hứng chịu chắc
chắn còn kéo dài. Bà Nguyễn Thị Tòng, Tổng thư ký Hiệp hội Da giày Việt
Nam cho biết, vụ kiện chống bán phá giá các loại giày mũ da là một điển hình
cho một dạng rủi ro pháp lý thường gặp là chúng ta không có đủ cơ sở dữ liệu để
chứng minh khi có tranh chấp xảy ra.

Qua thực tế của ngành mình, bà Tòng đã cho rằng, phần lớn các DN hiện nay
chưa nhận diện hết các rủi ro, chưa chuẩn bị phòng ngừa và sẵn sàng đối mặt
với môi trường kinh doanh quốc tế. Luật sư Đỗ Trọng Hải - Phó Tổng giám đốc
InvestConsult Group có chung nhận định, thực tế thời gian qua cho thấy, do

chưa có sự am hiểu đầy đủ về các yếu tố pháp luật nước ngoài và quốc tế, việc
quản lý rủi ro pháp lý của các DN Việt Nam trong quan hệ thương mại quốc tế
chưa được thực hiện tốt, nhiều DN đã phải đối mặt với những rủi ro và chịu
những thiệt hại không đáng có.

Giao thương quốc tế: vô vàn rủi ro

Thực tế có rất nhiều dạng rủi ro có thể xảy ra trong quá trình giao thương quốc
tế. Bằng thực tế, các luật sư đã liệt kê ra hàng loạt nguy cơ rủi ro pháp lý đến từ
tất cả mọi khía cạnh của các giao dịch thương mại quốc tế. Tuy nhiên theo các
luật sư, những rủi ro xảy ra trước hết là do chưa hiểu biết đẩy đủ về hệ thống
luật pháp và chính sách của nước ngoài, luật pháp và thông lệ quốc tế cũng như
các thoả thuận song phương giữa các quốc gia.
Luật sư Đỗ Trọng Hải liệt kê hàng loạt rủi ro khác nhau như: liên quan đến xác
lập quyền và chuyển dịch quyền sở hữu, quyền quản lý tài sản theo pháp luật
nước ngoài; liên quan đến các rào cản thương mại và kỹ thuật của các Chính
phủ; rủi ro liên quan đến các thoả thuận về thuế; rủi ro liên quan đến DN bị kiện
chống bán phá giá, bị áp dụng mức thuế bán phá giá Điều này là dễ hiểu vì
mỗi quốc gia luôn xây dựng một hệ thống pháp luật, chính sách để bảo vệ thị
trường, DN và người tiêu dùng của mình. Nếu không hiểu biết đầy đủ về các
quy định này thì DN Việt Nam sẽ không thâm nhập vào được thị trường, thậm
chí sẽ gặp phải những hậu quả nặng nề.
Giao dịch thương mại luôn tiền ẩn
nhiều rủi ro.


Chỉ riêng các rủi ro liên quan đến sở hữu trí tuệ đã có thể phân ra rất nhiều dạng
như: liên quan đến nhãn hiệu thương hiệu; liên quan đến vấn đề sáng chế; liên
quan đến bí quyết kỹ thuật và chuyển giao công nghệ; liên quan đến vấn đề bản
quyền mỗi dạng rủi ro liên quan đến hàng loạt các quy định mang tính pháp lý

và kỹ thuật sâu được thiết lập trên những hệ thống pháp luật đặc thù của từng
nước khác nhau. Điều này cho thấy sự phức tạp của pháp luật quốc tế và nguy
cơ cao về các rủi ro thương mại. Đây thực sự là một khó khăn và là thách thức
lớn cho DN khi vươn ra thị trường thế giới.

Bên cạnh đó, còn có rất nhiều dạng rủi ro xảy ra có khi chỉ do chưa hiểu biết đầy
đủ về pháp luật Việt Nam. Điều này tưởng như không thể nhưng lại xảy ra khi
không ít DN Việt Nam thiếu quan tâm đến việc nghiên cứu và áp dụng pháp luật
Việt Nam. Trong khi đó, đối tác nước ngoài lại có sự chuẩn bị chu đáo khiến
chúng ta rơi vào cảnh thua thiệt.

Cũng có thể rủi ro xảy ra do không tiên liệu trước được sự thay đổi của luật
pháp chính sách của nước ngoài cũng như Việt Nam. Chính sách pháp lý sẽ có
những thay đổi để phù hợp với thực tiễn, nếu DN không cập nhật có thể vấp
phải những thiệt hại lớn, thậm chí là phá sản. Điều này không chỉ xảy ra khi
chính sách nước ngoài thay đổi mà có thể đến từ việc thay đổi những chính sách
của Việt Nam.

Một rủi ro mà DN Việt Nam hay gặp phải trong thời gian qua là liên quan đến
việc thẩm định tư cách pháp lý, tài chính của đối tác cũng như người đại diện
đối tác nước ngoài. Trên thực tế khi không ít DN Việt Nam bị lừa đảo do thiếu
thông tin của đối tác. Điều này cũng bộc lộ một thực tế ở Việt Nam chưa có một
cơ quan tổ chức nào có khả năng thẩm định tư cách pháp lý cũng như tài chính
của đối tác nước ngoài cũng như người đại diện của họ.

Thậm chí khi đã xảy ra rủi ro, tranh chấp cần phải giải quyết cũng có thể vấp
tiếp những rủi ro liên quan đến việc lựa chọn luật áp dụng và cơ quan giải quyết
tranh chấp, rủi ro liên quan đến thi hành phán quyết của trọng tài hoặc toà án
nước ngoài.

Hạn chế rủi ro: trước hết DN phải tự lo

Theo các luật sự, có nhiều nguyên nhân dẫn đến rủi ro trong thương mại quốc tế
đối với DN Việt Nam như chưa có thói quen tuân thủ pháp luật và coi nhẹ yếu
tố pháp lý trong kinh doanh; do không hiểu biết về pháp luật nước ngoài và
thông lệ quốc tế; chưa có thói quen sử dụng dịch vụ pháp lý và tư vấn của luật
sư; không có sự chuẩn bị kỹ càng hoặc thiếu kinh nghiệm trong thương thảo hợp
đồng; lựa chọn đối tác không có năng lực và tư cách pháp lý mà DN Việt Nam
lại không hiểu biết và không có điều kiện kiểm tra

Nắm vứng pháp luật Việt Nam và quốc
tế để hạn chế rủi ro. (
Ảnh"Vnep.gov)

Theo ông Nguyễn Văn Du thì rủi ro pháp lý là một phần của hoạt động thương
mại. Hay nói cách khác hoạt động trong nó đã chứa đựng những rủi ro tiềm ẩn
mà không có cách gì loại trừ hoàn toàn được. Tuy nhiên, để có thể giảm thiểu
rủi ro và hạn chế tác động tiêu cực của nó lại là điều có thể làm được và phụ
thuộc nhiều vào nỗ lực của DN và sự trợ giúp hữu hiệu của Nhà nước.

Luật sự Quách Mạnh Hồng - Văn phòng Luật Ledaco cho rằng, hội nhập ngày
càng sâu rộng thì các rủi ro pháp lý sẽ gia tăng. DN Việt Nam cần phải tỉnh táo
hơn trong các giao dịch thương mại quốc tế. Trước hết, không ai khác ngoài
chính bản thân DN phải tự ý thức được rủi ro và từ đó có biện pháp phòng tránh
và khắc phục hiệu quả.

Với quan điểm đó, Luật sư Đỗ Trọng Hải cho rằng, giải pháp quan trọng để
phòng tránh rủi ro pháp lý cho DN trong quá trình hội nhập chính là việc xây
dựng hệ thống luật pháp minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế. Điều này là
tất yếu, khi gia nhập WTO, mỗi DN Việt Nam trở thành một tổ chức kinh doanh

trong môi trường pháp lý toàn cầu và buộc phải hoạt động theo môi trường pháp
lý quốc tế. Bên cạnh đó, việc nâng cao tinh thần tôn trọng pháp luật của DN Việt
Nam cũng là một yêu cầu quan trong để phòng tránh những rủi ro trong hoạt
động thương mại.

Trong môi trường thương mại toàn cầu, việc nâng cao hiểu biết của các DN Việt
Nam và pháp luật trong nước và quốc tế là một tất yếu. Không còn cách nào
khác, DN phải tự trang bị cho mình những hiểu biết trước khi bước ra làm ăn
với nước ngoài. Các DN cũng cần có thới quen sử dụng tư vấn của luật sự trong
các quan hệ thương mại nhất là quan hệ có yếu tố nước ngoài. Đây là điều cần
thiết, dù có thể tiêu tốn 1 ít chi phí nhưng lại ngăn chặn những rủi ro gây thiệt
hại lớn về vật chất và uy tín.