Ðầu có chí
(Phần 1)
Ðầu có chí là gì?
Chí đầu là một loại ký sinh trùng được tìm thấy trên đầu của người. Nhiễm chí
đầu được gọi là đầu có chí. (Loài chí đầu, Pediculus humanus capitis, khác với loài chí
gây bệnh ở thân mình và lông bộ phận sinh dục).
Mức độ phổ biến của đầu có chí ?
Ðầu có chí rất thường gặp. Tại Mỹ, ước tính có trên 12 triệu gười bị đầu có chí
mỗi năm.
Những người nào có nguy cơ bị đầu có chí ?
Bất cứ ai tiếp xúc gần gũi với người có chí đầu hoặc quần áo và bất cứ đồ dùng
nhiễm chí đều có nguy cơ bị bệnh. Trẻ em học mẫu giáo và tiểu học (từ 3- 10 tuổi)
cùng gia đình thường bị nhiễm nhất. Bé gái thường bị hơn bé trai, phụ nữ thường bị
hơn đàn ông. Người Châu Phi hiếm bị đầu có chí.
Những cách bị nhiễm chí đầu
Một đứa bé có thể bị chí đầu do những cách sau:
Tiếp xúc với người bị chí, thông thường trong khi chơi, học, tập thể thao ở
trường, ở nhà, ngủ chung hoặc cắm trại.
Mặc quần áo bị nhiễm như nón, khăn, áo khoác, đồng phục thể thao, dây buộc
tóc.
Dùng bàn chải, lược, khăn tắm đã bị chí.
Nằm trên giường, salon, gối, thảm hoặc chơi những vật nuôi đã tiếp xúc với
người bị chí.
Hình dạng của chí đầu
Chí trải qua 3 giai đoạn phát triển: trứng, ấu trùng và con trưởng thành.
Trứng:
Do chí đẻ ra, rất khó nhìn thấy, thường bị lẫn với gàu hoặc nước xịt tóc. Trứng
chí thường bám rất chắc vào sợi tóc. Chúng có hình oval và thường có màu vàng hoặc
trắng. Trứng chí nở sau khi sinh khoảng 1 tuần.
Nhộng:
Trứng nở ra một con chí con gọi là ấu trùng. Ấu trùng trông giống con chí
trưởng thành nhưng nhỏ hơn. Ấu trùng sẽ trở thành chí trưởng thành trong vòng 7
ngày sau khi nở. Ấu trùng phải hút máu để sống.
Chí trưởng thành:
Chí trưởng thành có kích thước như hạt vừng(hạt mè đen), có 6 chân và màu
trắng hơi xám. Ở những người tóc màu sẫm, chí trưởng thành trông sậm hơn. Chí cái
đẻ trứng, chúng thường lớn hơn chí đực. Chí trưởng thành có thể sống đến 30 ngày
trên đầu người. Chúng hút máu để sống. Nếu chí bị rơi ra khỏi người, chúng sẽ chết
trong 2 ngày.
Chí đầu thường được tìm thấy ở đâu?
Chí đầu thường được tìm thấy nhiều nhất ở da đầu sau tai và gáy, ở sau cổ. Chí
đầu bám vào tóc bằng những cái móc ở đầu sáu chân. Chí đầu hiếm khi được tìm thấy
ỡ thân mình, mi mắt hoặc lông mày.
Vài mẹo đuổi côn trùng trong nhà
Nếu muốn đuổi lũ gián đáng ghét ra khỏi nơi cất thức ăn, tủ, bồn rửa bát
hay rửa mặt, bạn hãy rải bột phèn chua ở xung quanh những chỗ đó.
Tiết trời mùa hè nóng nực rất thích hợp cho các loại côn trùng như gián, kiến,
ruồi phát triển. Sau đây là một số cách đơn giản để diệt chúng:
Diệt kiến
Vắt chanh tươi vào tổ kiến hay chỗ kiến tập trung hoặc rắc vỏ chanh băm nhỏ
lên đó thì đàn kiến sẽ tự tan rã và bỏ đi. Ngoài ra người ta còn rắc lên tổ kiến bã cà
phê, bột than củi, phấn rôm hoặc tiêu bột.
Diệt gián
Rải phèn chua bột xung quanh nơi đựng thức ăn, tủ, bồn rửa bát hay rửa mặt
cũng làm cho gián không dám bò vào. Để bắt gián, bạn có thể cho một ít khoai hoặc
bia vào trong chai, lọ rồi xoa lớp mỡ mỏng lên miệng chai, chẳng bao lâu sau gián sẽ
tự bò vào rất nhiều.
Diệt ruồi
Bạn có thể sử dụng loại băng keo dính hai mặt chuyên diệt ruồi. Loại băng keo
này có mùi mật thơm nên rất thu hút ruồi. Hương muỗi hay vỏ bưởi phơi khô cũng có
thể đuổi ruồi.
Diệt bướm
Lấy một hộp gỗ sơn màu vàng mặt ngoài, trong bôi một ít dung dịch gồm một
phần mật và hai phần giấm, sẽ thu hút được bướm bay vào.
Ve và bọ chét
Trên các con vật nuôi trong nhà có rất nhiều ve và bọ chét. Chúng có thể đốt
người và truyền một số bệnh. Do đó, bạn nên dùng các loại xà phòng và dầu gội đầu
diệt trùng để “tắm” cho vật nuôi. Mùi hương của vỏ cam cũng có tác dụng xua đuổi ve
và bọ chét.