Tài liệu Tiến trình bờ biển docx

Tiến trình bờ biển
Tiến trình bờ biển




Sóng
Sóng


Khái niệm
Khái niệm

Sóng được sinh ra bởi
Sóng được sinh ra bởi
những cơn gio ngoài khơi
những cơn gio ngoài khơi

Kích thước của sóng sinh ra
Kích thước của sóng sinh ra
phụ thuộc vào:
phụ thuộc vào:
–
Vận tốc của gió.
Vận tốc của gió.
–
Khoảng thời gian gió thổi.
Khoảng thời gian gió thổi.
–
Khoảng cách gió thổi xuyên

Khoảng cách gió thổi xuyên
qua bề mặt của nước.
qua bề mặt của nước.

2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.1 Sóng
2.1 Sóng
Hình dạng cơ bản của sóng
Hình dạng cơ bản của sóng


Trong khu vực bão hoạt động, sóng biển
Trong khu vực bão hoạt động, sóng biển
sinh ra với hình dạng và kích thước rất
sinh ra với hình dạng và kích thước rất
khác nhau, nhưng vì chúng di chuyển
khác nhau, nhưng vì chúng di chuyển
liên tục từ nơi phát ra nên chúng được
liên tục từ nơi phát ra nên chúng được
xếp vào những nhóm sóng giống nhau
xếp vào những nhóm sóng giống nhau
.
.
Những tham số quan trọng là:
Những tham số quan trọng là:

Chu kì sóng (wave period):
Chu kì sóng (wave period):


Độ dài sóng hay bước sóng (wave
Độ dài sóng hay bước sóng (wave
length):
length):

Độ cao sóng (wave height):
Độ cao sóng (wave height):


*
*
hình dạng của sóng di chuyển qua các lới nước
hình dạng của sóng di chuyển qua các lới nước



2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.1 Sóng
2.1 Sóng
Khúc xạ sóng
Khúc xạ sóng


Sự khúc xạ sóng là hiện
Sự khúc xạ sóng là hiện
tượng khi sóng càng tiến vào
tượng khi sóng càng tiến vào
gần bờ có xu thế đổi hướng
gần bờ có xu thế đổi hướng

sao cho khi đến bờ thì thẳng
sao cho khi đến bờ thì thẳng
gốc với bờ.
gốc với bờ.
Chiều dài sóng càng lớn thì
Chiều dài sóng càng lớn thì
tác dụng khúc xạ càng mạnh
tác dụng khúc xạ càng mạnh
Sóng có thể phá hủy bờ hoặc
Sóng có thể phá hủy bờ hoặc
tích tụ bùn cát vì vậy bờ biển
tích tụ bùn cát vì vậy bờ biển
có xu thế san bằng
có xu thế san bằng
.
.

Khúc xạ sóng
Khúc xạ sóng

Năng lượng sóng
Năng lượng sóng
:
:

Khi vào bờ sóng bị vỡ ra và năng lượng của nó bị mất trên
Khi vào bờ sóng bị vỡ ra và năng lượng của nó bị mất trên
đường bờ biển. Năng lượng bị mất này rất lớn.
đường bờ biển. Năng lượng bị mất này rất lớn.


Năng lượng sóng tỉ lệ với bình phương độ cao sóng.
Năng lượng sóng tỉ lệ với bình phương độ cao sóng.

Với điều kiên mực nước sâu, ta có thể dự đoán được năng
Với điều kiên mực nước sâu, ta có thể dự đoán được năng
lượng độ cao sóng, chu kỳ, vận tốc sóng dự vào khoảng
lượng độ cao sóng, chu kỳ, vận tốc sóng dự vào khoảng
cách, tốc độ gió và thời gian gió thổi qua mặt nước.
cách, tốc độ gió và thời gian gió thổi qua mặt nước.



sóng vỡ ra có thể dâng lên đỉnh và đập mạnh vào bờ hoăc
sóng vỡ ra có thể dâng lên đỉnh và đập mạnh vào bờ hoăc
là tràn nhẹ nhàng lên bãi biển
là tràn nhẹ nhàng lên bãi biển

Tổng năng lượng trong suốt thời gian sóng đập vào bờ gần
Tổng năng lượng trong suốt thời gian sóng đập vào bờ gần
như là không đổi. Nhưng có thể xem là giá trị biến thiên của
như là không đổi. Nhưng có thể xem là giá trị biến thiên của
năng lượng mất đi khi sóng đập vào bờ.
năng lượng mất đi khi sóng đập vào bờ.
sóng vỡ ra có thể dâng lên
sóng vỡ ra có thể dâng lên
đỉnh và đập mạnh vào bờ hoăc là tràn nhẹ nhàng lên bãi
đỉnh và đập mạnh vào bờ hoăc là tràn nhẹ nhàng lên bãi

Năng lượng sóng
Năng lượng sóng


còn hiện tượng sóng lớn vỡ
còn hiện tượng sóng lớn vỡ
bờ (plunging breaker) là
bờ (plunging breaker) là
nguyên nhân của nhiều
nguyên nhân của nhiều
hiện tượng xói lở bờ biển.
hiện tượng xói lở bờ biển.

Với hiện tượng sóng tràn
Với hiện tượng sóng tràn
(spilling breaker) thuận lợi
(spilling breaker) thuận lợi
cho sự lắng động cát trên
cho sự lắng động cát trên
biển
biển

2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.2 Tiến trình bãi biển
2.2 Tiến trình bãi biển


Các khái niệm:
Các khái niệm:

Bãi biển (beach)
Bãi biển (beach)


Vách đứng bờ biển (seacliff
Vách đứng bờ biển (seacliff
or dune line)
or dune line)

Bờ thềm ven biển (berm)
Bờ thềm ven biển (berm)

Bề mặt của bãi biển (beach
Bề mặt của bãi biển (beach
face)
face)

Đới sóng đập vào (swach
Đới sóng đập vào (swach
zone)
zone)

Đới sóng vỗ bờ (surf zone)
Đới sóng vỗ bờ (surf zone)

Đới sóng vỡ (breaker zone)
Đới sóng vỡ (breaker zone)

Vùng lõm ven bờ (longshore
Vùng lõm ven bờ (longshore
trough) và dãi chắn cát dọc
trough) và dãi chắn cát dọc
bờ (longshore bar )

bờ (longshore bar )

2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.2 Tiến trình bãi biển
2.2 Tiến trình bãi biển



2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.2 Tiến trình bãi biển
2.2 Tiến trình bãi biển


Hoạt động vận chuyển và trầm đọng vật liệu
Hoạt động vận chuyển và trầm đọng vật liệu
:*
:*

2. Tiến trình bờ biển
2. Tiến trình bờ biển
2.3 Ô ven bờ, lượng trầm tích biển, sóng theo mùa
2.3 Ô ven bờ, lượng trầm tích biển, sóng theo mùa
Đây là những khái niệm cơ bản để đánh giá xói lở bờ biển
Đây là những khái niệm cơ bản để đánh giá xói lở bờ biển

Ô ven bờ (littoral cell):là 1 phần của đường ven bờ biển bao
Ô ven bờ (littoral cell):là 1 phần của đường ven bờ biển bao
gồm toàn bộ chu trình vận chuyển trầm tích đến bờ biển sự

gồm toàn bộ chu trình vận chuyển trầm tích đến bờ biển sự
vận chuyển dọc theo bờ biển.
vận chuyển dọc theo bờ biển.

Lượng trầm tích biển(beach budget): mỗi khu vực có môt
Lượng trầm tích biển(beach budget): mỗi khu vực có môt
lượng trầm tích nhất định hằng năm,bao gồm quá trình vận
lượng trầm tích nhất định hằng năm,bao gồm quá trình vận
chuyển đến và lấy đi hăng năm ở khu vực đó.
chuyển đến và lấy đi hăng năm ở khu vực đó.

Sóng theo mùa (wave climate):là đặc điểm thống kê hàng
Sóng theo mùa (wave climate):là đặc điểm thống kê hàng
năm, bao gồm các yếu tố cơ bản như: độ cao của sóng, chu
năm, bao gồm các yếu tố cơ bản như: độ cao của sóng, chu
kỳ và phương hướng của sóng, phục vụ cho mục đích tính
kỳ và phương hướng của sóng, phục vụ cho mục đích tính
toán năng lượng sóng ở các khu vực nhất định.
toán năng lượng sóng ở các khu vực nhất định.
bao%20cao.pp
bao%20cao.pp
t#4.
t#4.
Những
Những


hiểu
hiểu

biết
biết


chung
chung


về
về


các
các


dạng
dạng
tai
tai
biến
biến


bờ
bờ


biển

biển



3.2 Lụt thủy triều (tidal flood)
3.2 Lụt thủy triều (tidal flood)

Lụt thuỷ triều là sự kết hợp các cơn bão nhỏ với sóng
Lụt thuỷ triều là sự kết hợp các cơn bão nhỏ với sóng
triều cao
triều cao

Thiệt hại do lụt thủy triều
Thiệt hại do lụt thủy triều

Trận lụt ở Bangor, Maine
Trận lụt ở Bangor, Maine
vào 2/2/1976 đã bị ngập lụt
vào 2/2/1976 đã bị ngập lụt
với 3.7 m, lũ đã dâng lên rất
với 3.7 m, lũ đã dâng lên rất
nhanh đạt đến độ sâu tối đa
nhanh đạt đến độ sâu tối đa
trong vòng chưa đầy 15
trong vòng chưa đầy 15
phút.
phút.

3/10/2007, bão số 5
3/10/2007, bão số 5

(Lêkima) đổ bộ vào Hà Tĩnh
(Lêkima) đổ bộ vào Hà Tĩnh
- Quảng Bình. Nước biển
- Quảng Bình. Nước biển
dâng cao do gió bão kết hợp
dâng cao do gió bão kết hợp
với triều cường làm ảnh
với triều cường làm ảnh
hưởng đến nhiều tuyến đê
hưởng đến nhiều tuyến đê
Sóng biển kêt hợp với triều cường dâng cao
Sóng biển kêt hợp với triều cường dâng cao



Thames barrier
Thames barrier

Cơ chế họat đông của Thames barrier
Cơ chế họat đông của Thames barrier

3.3 Xói lở bờ biển
3.3 Xói lở bờ biển
Khái niệm
Khái niệm
Xói lở bờ biển là kết
Xói lở bờ biển là kết
quả của việc tăng mực
quả của việc tăng mực
nước biển toàn cầu và

nước biển toàn cầu và
sự phát triển không hợp
sự phát triển không hợp
lý ở khu vực bờ biển
lý ở khu vực bờ biển
Xói lở bờ biển xảy ra
Xói lở bờ biển xảy ra
liên tục hơn, có thể tiên
liên tục hơn, có thể tiên
đoán tiến trình
đoán tiến trình

3.1 Các nhân tố gây xói lở bờ biển
3.1 Các nhân tố gây xói lở bờ biển



Xói lở bờ biển là kết quả của những cơn xoáy thuận nhiệt đới và cơn bão khủng
Xói lở bờ biển là kết quả của những cơn xoáy thuận nhiệt đới và cơn bão khủng
khiếp, tăng mực nước biển, và tác động của con người lên những tiến trình tự
khiếp, tăng mực nước biển, và tác động của con người lên những tiến trình tự
nhiên của bờ biển
nhiên của bờ biển

Các công trình cải tạo vùng đất ngập nước ven biển như: đập, kè bờ, mỏ hàn,…
Các công trình cải tạo vùng đất ngập nước ven biển như: đập, kè bờ, mỏ hàn,…

Mực nước đại dương dâng cao do xu thế nóng lên toàn cầu và do bão
Mực nước đại dương dâng cao do xu thế nóng lên toàn cầu và do bão

3.2.Xói mòn vách đứng ven biển.
3.2.Xói mòn vách đứng ven biển.

Vách đứng ở bãi biển xuất hiện dọc theo các bãi
Vách đứng ở bãi biển xuất hiện dọc theo các bãi
biển.Ở đây xuất hiện thêm vấn đề xói lở bởi vì vách
biển.Ở đây xuất hiện thêm vấn đề xói lở bởi vì vách
đứng thì phơi ra ngoài mưa gió và bị xói mòn bởi cả
đứng thì phơi ra ngoài mưa gió và bị xói mòn bởi cả
tiến trình của biển và đất liền.
tiến trình của biển và đất liền.



Những quá trình này kết hợp với nhau để gây ra xói
Những quá trình này kết hợp với nhau để gây ra xói
lở vách đá với tốc độ lớn hơn khi chịu tác động của
lở vách đá với tốc độ lớn hơn khi chịu tác động của
từng tiến trình riêng lẻ.Vấn đề xói mòn trở nên
từng tiến trình riêng lẻ.Vấn đề xói mòn trở nên
nghiêm trọng hơn nữa khi mọi người tác động đến
nghiêm trọng hơn nữa khi mọi người tác động đến
môi trường vách đá ở biển qua sự phát triển không
môi trường vách đá ở biển qua sự phát triển không
thích hợp
thích hợp

3.2.Xói mòn vách đứng ven biển.
3.2.Xói mòn vách đứng ven biển.
Các quá trình gây xói mòn vách đứng

Các quá trình gây xói mòn vách đứng
:
:

Hoạt động của sóng
Hoạt động của sóng

Hoạt động sinh vật
Hoạt động sinh vật

Quá trình phong hóa
Quá trình phong hóa

Xói rửa do nước mưa
Xói rửa do nước mưa

Hoạt động của con người
Hoạt động của con người

Xói lở bờ biển Việt Nam
Xói lở bờ biển Việt Nam

Việt Nam đang đứng trước nguy cơ phải đối diện với hiện tượng bờ
Việt Nam đang đứng trước nguy cơ phải đối diện với hiện tượng bờ
biển đang bị xói lở với cường độ mạnh, mực nước biển ngày một dâng
biển đang bị xói lở với cường độ mạnh, mực nước biển ngày một dâng
cao hơn mũi Cà Mau - nơi vẫn được xem là có tốc độ lấn ra biển
cao hơn mũi Cà Mau - nơi vẫn được xem là có tốc độ lấn ra biển
nhanh nhất nước ta (có năm tới 100m) - đang có biểu hiện bị xói lở
nhanh nhất nước ta (có năm tới 100m) - đang có biểu hiện bị xói lở

khá mạnh
khá mạnh



Đây không phải là hiện tượng cá biệt. Hầu hết bờ biển nước ta đang bị
Đây không phải là hiện tượng cá biệt. Hầu hết bờ biển nước ta đang bị
xói lở với cường độ từ vài mét tới hàng chục mét mỗi năm và có xu
xói lở với cường độ từ vài mét tới hàng chục mét mỗi năm và có xu
hướng gia tăng mạnh trong một thập niên gần đây.
hướng gia tăng mạnh trong một thập niên gần đây.

Tại khu du lịch Đồi Dương ở TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, nhiều
Tại khu du lịch Đồi Dương ở TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, nhiều
năm nay cũng đã xảy ra tình trạng xói lở liên tục với tốc độ khoảng
năm nay cũng đã xảy ra tình trạng xói lở liên tục với tốc độ khoảng
10m/năm.
10m/năm.

Xu hướng dâng lên của mực nước biển trong những năm gần đây cũng
Xu hướng dâng lên của mực nước biển trong những năm gần đây cũng
góp phần gây ra sụt lở mạnh hơn. Tại trạm Vũng Tàu, các nhà khoa
góp phần gây ra sụt lở mạnh hơn. Tại trạm Vũng Tàu, các nhà khoa
học tính toán rằng, trong khoảng 50 năm qua, mực nước biển đang
học tính toán rằng, trong khoảng 50 năm qua, mực nước biển đang
dâng lên 160 mm. Đây là nguyên nhân quan trọng khiến nhiều nơi tại
dâng lên 160 mm. Đây là nguyên nhân quan trọng khiến nhiều nơi tại
Thành phố Hồ Chí Minh bị ngập nước khi triều cường, vừa làm cho
Thành phố Hồ Chí Minh bị ngập nước khi triều cường, vừa làm cho
mức độ xói lở bờ biển mạnh hơn (trước năm 1990 hầu như không xảy

mức độ xói lở bờ biển mạnh hơn (trước năm 1990 hầu như không xảy
ra hiện tượng này). Xu hướng này sẽ còn tiếp tục với phạm vi rộng
ra hiện tượng này). Xu hướng này sẽ còn tiếp tục với phạm vi rộng
hơn trong những năm tới.
hơn trong những năm tới.



4. Xói mòn bờ biển
4. Xói mòn bờ biển
và công trình kiến trúc
và công trình kiến trúc
Kè bờ (seawall)
Kè bờ (seawall)
Kè luồng (jetty)
Kè luồng (jetty)
Mỏ hàn (groins)
Mỏ hàn (groins)
Rào cản sóng(breaker water)
Rào cản sóng(breaker water)
Nuôi bờ (beach nourishment)
Nuôi bờ (beach nourishment)

Kè bờ (seawall)
Kè bờ (seawall)
Kè bờ ở Galveston
Kè bờ ở Galveston

Quá trình xói mòn do kè bờ
Quá trình xói mòn do kè bờ

Mỏ hàn (groins)
Mỏ hàn (groins)

Quà trình xói mòn do mỏ hàn
Quà trình xói mòn do mỏ hàn

Kè luồng (jetty)
Kè luồng (jetty)