Tài liệu E - Myth doc

E - Myth: Để xây dựng doanh nghiệp hiệu quả

Ở Mỹ, hàng năm, hơn một triệu người bước vào kinh doanh. Sau năm đầu
tiên, ít nhất 40% trong số đó sẽ phá sản. 5 năm tiếp theo, đến lượt 80% số
đó. Chưa hết, 80% số tồn tại được trong 5 năm đầu sẽ phá sản trong 5 năm
tiếp theo. Xin phép điểm cuốn E – Myth: Để xây dựng doanh nghiệp hiệu
quả.
Phần 1: Về tư tưởng
Có rất nhiều quan điểm mới về doanh nghiệp, ẩn chứa trong các câu chuyện,
lời tư vấn hay kinh nghiệm của chính tác giả:
1. Doanh nghiệp là sản phẩm, là đối tượng để làm việc chứ không phải
là địa điểm để đến làm việc
. Dù ý định thành lập doanh nghiệp là gì, tôi
chắc rằng Giàu Có là điều bạn sẽ nghĩ đến. Và không có gì có thể mang lại
lợi nhuận nhiều bằng cách cung cấp cho khách hàng một giải pháp kinh
doanh mang lại lợi nhuận cao và ổn định. Giải pháp mà tác giả đưa ra là Mô
hình nhượng quyền kinh doanh. Với mô hình này, bạn sẽ xây dựng một
doanh nghiệp hoạt động hiệu quả dựa trên một hệ thống có tính tự động cao
không phụ thuộc vào con người.
2. Doanh nghiệp là sản phẩm của bản kế hoạch cuộc đời của doanh
nhân
. Mỗi người sinh ra đều có một mục đính sống của riêng mình. Nếu
công cụ mà bạn cần để đạt được mục đích đó là một doanh nghiệp thì đó
chính là phần quan trọng nhất trong bản kế hoạch cuộc đời. Nếu người chủ
doanh nghiệp không xác định được bản thân mình coi trọng điều gì, tương
lai sẽ ra sao, mong muốn trở thành người như thế nào…thì phải xem lại ý
định thành lập doanh nghiệp của mình nếu không muốn chuốc lấy thất bại.
3. Doanh nghiệp là biểu tượng cho đam mê, uớc mơ của doanh nhân.
Bạn sẽ không làm tốt bất cứ việc gì nếu thiếu đam mê. Tình yêu, niềm vui
đích thực trong công việc phải đến từ bên trong con người chứ không phải
do mức lương, đồng nghiệp, môi trường làm việc. Ước mơ của doanh nhân

bao trùm lên mọi thứ, từ sản phẩm, dịch vụ, con người, văn hóa của doanh
nghiệp.
4. Doanh nghiệp là công cụ để doanh nhân đạt được tự do hoàn toàn. Đó
có thể chưa phải là điều bạn nghĩ đến khi chuẩn bị hồ sơ xin giấy phép kinh
doanh, nhưng đó chính là điều mà tiềm thức của bạn mong muốn. Giàu có
hay tự do tài chính chỉ là bước đệm, sự khởi đầu cho việc bạn có thể thực
hiện mọi điều mình thích, làm chủ mọi suy nghĩ trong một sự tự do trọn vẹn.
5. Doanh nghiệp phản ánh khao khát muốn thay đổi thế giới của doanh
nhân
. Con người biết rằng vũ trụ là bao la, bất tận so với khả năng của vài
cá nhân. Nhưng con người lại muốn mọi thứ theo ý mình. Vì vậy, điều con
người làm là xây dựng một thế giới thu nhỏ cho chính mình, đó là doanh
nghiệp. Bằng cách xây dựng, duy trì, phát triển doanh nghiệp, con người có
thể thỏa mãn 3 điều:
- Một thế giới riêng để có thể thử nghiệm mọi ý tưởng của mình
- Có cảm giác an toàn trong thế giới đó
- Mong muốn áp dụng mô hình thành công của thế giới nhỏ cho xã hội rộng
lớn bên ngoài.
Phần 2: Ứng dụng
Để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và phù hợp để mở rộng quy mô theo
một số loại hình như Nhượng quyền kinh doanh, Nhượng quyền thương
hiệu, tác giả gợi ý một chương trình phát triển doanh nghiệp gồm 7 bước
như sau:

Một công ty, dù nhỏ, nếu không có sơ đồ tổ chức, bản mô tả công việc, sớm
muộn gì cùng dẫn đến tình trạng chồng chéo, dẫm chân nhau.
1. Mục đích chính
Xác định mục đích chính của việc thành lập doanh nghiệp không chỉ đơn
giản là trả lời câu hỏi: Vì sao bạn thành lập doanh nghiệp. Bạn phải liên hệ
nhiều hơn nữa đến cuộc sống của mình.

Để hình dung ra mục đích, bạn nên trả lời những câu hỏi sau:
- Tôi muốn cuộc sống của mình sẽ như thế nào?
- Tôi muốn một ngày bình thường của mình sẽ trôi qua như thế nào?
- Tôi cần điều gì để có thể nói rằng tôi thực sự hiểu cuộc sống của mình?
- Tôi muốn mối quan hệ với những người xung quanh sẽ ra sao?
- Tôi muốn mọi người nghĩ thế nào về mình?
- Tôi muốn làm gì trong 2 năm tới? 10 năm tới? 20 năm tới? Đến hết cuộc
đời?
- Tôi muốn học hỏi những gì trong cuộc sống của mình? Về tinh thần, thể
chất, tài chính, tri thức, các mối quan hệ?
- Tôi cần bao nhiêu tiền để có thể làm những gì muốn làm? Khi nào tôi sẽ
cần số tiền đó?
Khi trả lời những câu hỏi trên, hãy gạt bỏ những quá khứ, kinh nghiệm, thói
quen. Những thứ đó có thể giúp ích bạn trong công việc hiện tại nhưng lại là
trở ngại để bạn thỏa sức tưởng tượng khi phác họa một bức tranh sống động,
đầy màu sắc, hết sức rõ ràng về cuộc sống mà mình mong muốn. Và để biến
bức tranh thành hiện thực, bạn cần một công cụ, đó chính là doanh nghiệp.
Khi đó, doanh nghiệp trở thành một phần quan trọng, gắn chặt với cuộc sống
của bạn.
2. Mục tiêu chiến lược
Mục tiêu chiến lược là một danh mục những điều cần phải làm để đạt được
mục đích chính. Hai tiêu chuẩn sau đây bắt buộc phải có trong danh mục này
là:
Tài chính: doanh nghiệp của bạn sẽ trị giá bao nhiêu sau 5 năm, 10 năm, 20
năm,…? Liệt kê một cách chi tiết tổng doanh thu đến từ đâu, lợi nhuận trước
và sau thuế. Đừng e ngại việc không chắc chắn khi đưa ra số liệu. Hãy dựa
vào câu hỏi cuối cùng khi xác định mục đích chính của doanh nghiệp: Bạn
cần bao nhiêu tiền để làm những gì mình thích?
Cơ hội kinh doanh: hay nói cách khác là phạm vi khách hàng. Nếu bạn xác
định mục đích chính của mình là chăm sóc sức khỏe cho những người bị lùn

bẩm sinh thì hãy quên đi ý định thành lập doanh nghiệp. Bởi vì số khách
hàng của bạn có lẽ không đông hơn số dân của một khu phố. Lưu ý phân biệt
sản phẩm và giá trị (cảm xúc) bạn mang lại cho khách hàng. Ví dụ: sản
phẩm của Revlon mỹ phẩm, nhưng giá trị cảm xúc của họ là Hi vọng; tương
tự của Chanel là Sự tưởng tượng. Vậy của bạn là gì?
Ngoài ra, các tiêu chuẩn khác mà tác giả đề cập đến là:
- Thời gian: các cộc mốc thời điểm hoàn thành mục tiêu ngắn hạn, dài hạn.
- Phạm vi hoạt động: doanh nghiệp của bạn ở tầm Việt Nam, Châu Á hay là
một tập đoàn đa quốc gia?
- Hình thức kinh doanh: bán lẻ, bản sỉ hay cả hai?
- Các tiêu chuẩn về trang phục, quản lý, tuyển dụng, đào tạo,…
Mặc dù có vẻ đây là một công việc liệt kê nhàm chán nhưng phương pháp
mà tác giả yêu cầu khi bạn thực hiện công việc này là hình dung cụ thể, chi
tiết niềm đam mê của mình. Bạn có yêu thích việc mang lại cho mọi người
niềm hi vọng, sự tưởng tượng, sự thoải mái, thư giãn, sự sáng tạo, sự chu
đáo,…?
3. Chiến lược tổ chức
Bạn nghĩ rằng ban đầu mình cần thuê những người giỏi, nhiều kinh nghiệm
để mọi việc suôn sẻ? Bạn nghĩ rằng một công ty năm bảy người thì không
cần chiến lược tổ chức? Đó là một sai lầm nghiêm trọng. Một công ty, dù
nhỏ, nếu không có sơ đồ tổ chức, bản mô tả công việc, sớm muộn gì cùng
dẫn đến tình trạng chồng chéo, dẫm chân nhau.
Các bước để lập chiến lược tổ chức như sau:
- Liệt kê những vị trí cần có trong doanh nghiệp, từ chủ tịch, tổng giám đốc
cho đến nhân viên kinh doanh.
- Tự xem mình là nhân viên cho từng vị trí (cho đến khi tìm được người thay
thế)
- Dùng bản mô tả công việc để đánh giá hiệu quả công việc thay vì kỳ vọng
theo quan điểm cá nhân
- Chia sẻ ước mơ, mục đích chính của doanh nghiệp với các ứng viên; chỉ

nên nhận những người hiểu và cảm nhận được điều đó.
- Từng nhân viên phải biết họ có vị trí nào trong doanh nghiệp, tương lai
phát triển ra sao
4. Chiến lược quản lý
Để quản lý một doanh nghiệp, không nhất thiết phải cần những nhà quản lý
giỏi. Bí quyết nằm ở chỗ: xây dựng một hệ thống có tính tự động cao không
phụ thuộc vào con người. Có thể bạn không đồng ý với quan điểm này
nhưng đó là sự thật. Một ví dụ gần gũi: nếu bạn từng vào các cửa hàng KFC,
mọi thứ đều hoạt động như được lập trình. Cách ăn mặc giống nhau, lời chào
đón giống nhau, cách nhận yêu cầu món ăn của khách hàng, bưng bê, đều
theo những quy định, nguyên tắc mang tính hệ thống. Mặc dù chưa đạt đến
đỉnh cao như ví dụ về cung cách phục vụ của một khách sạn mà tác giả kể
trong sách, nhưng đó chính là điều bạn cần. Một hệ thống quản lý.
Quay lại với việc bạn thành lập doanh nghiệp để có thể tự do làm những gì
mình thích. Giả sử bạn đã có đủ, thậm chí dư tiền để vi vu đến vài kiếp
nhưng toàn bộ hoạt động của công ty vẫn hoàn toàn phụ thuộc vào những
quyết định của bạn thì bạn đã tự do chưa?
Hệ thống quản lý không chỉ mang tính quản lý như bạn nghĩ. Nó là một công
cụ marketing tuyệt vời. Khi xây dựng được một danh mục những việc cần
làm, tiêu chuẩn chất lượng cần đạt được, khách hàng sẽ phải kinh ngạc và
luôn nhớ đến dịch vụ của bạn.
5. Chiến lược nhân sự
Đừng bắt nhân viên làm mọi việc theo ý mình mà tạo ra môi trường làm việc
để nhân viên có động lực làm việc. Hiểu theo một cách khác, bạn phải nhìn
ra và giúp nhân viên nhìn ra khả năng thực sự của họ. Sau đó, hãy bố trí
nhân viên vào vị trí phù hợp với khả năng và tiếp theo là tạo điều kiện để
người nhân viên đó phát huy.
Với những doanh nghiệp vừa và nhỏ, điều quan trọng không phải là tìm
những người giỏi, nhiều kinh nghiệm vì bạn không thể kham nổi mức lương
chót vót trong thời gian dài. Mấu chốt là tìm những người có khao khát,

những người muốn nhiều thứ hơn là một chỗ làm.
Để thu hút những người có thể hiểu, cảm nhận được tầm nhìn của doanh
nghiệp, hãy biến doanh nghiệp thành một cuộc chơi. Cách thức, luật lệ, tiêu
chuẩn chiến thắng là do bạn đặt ra, nhưng hãy ghi nhớ những điều sau:
- Bạn không bao giờ được phép đứng ngoài cuộc chơi
- Có người chiến thắng nhưng cuộc chơi không kết thúc
- Đừng hi vọng cuộc chơi sẽ tự tiếp diễn
- Cuộc chơi phải ý nghĩa và thực tế
6. Chiến lược marketing
Bạn thường giả sử rằng mình là khách hàng, từ đó đặt ra nhu cầu, giải pháp.
Phương pháp thì hoàn toàn đúng, nhưng sai lầm là khi đó bạn chưa hoàn
toàn quên đi bản thân. Bạn vẫn bị những chức năng, lợi ích của sản phẩm
mình cung cấp chi phối và như vậy chính sách tiếp thị, bán hàng sẽ đi vào
ngõ cụt.
Khách hàng ra quyết định dựa trên cảm xúc. Sau khi đã có quyết định này,
vùng não lý trí mới hoạt động và tìm cách hợp lý hóa lựa chọn của cảm xúc.
Với doanh nghiệp vừa và nhỏ, vì không có nhiều ngân sách, marketing phải
là chiến lược lâu dài chứ không thể làm theo kiểu chiến thuật ngắn hạn. Và
điều quan trọng là áp dụng triệt để marketing chủ động: Đừng chờ khách
hàng có nhu cầu, hãy Khơi gợi nhu cầu của khách hàng.
7. Chiến lược hệ thống
Khi xem xét, giải quyết bất kỳ vấn đề nào trong doanh nghiệp, dù lớn hay
nhỏ, quan trọng hay không, bạn phải có cái nhìn tổng thể, cái nhìn mang tính
hệ thống. Hãy tưởng tượng về cách hoàn thành một đơn đặt hàng tại công ty
bạn. Không chỉ có bộ phận kinh doanh tiếp xúc với khách hàng, trên thực tế,
toàn bộ công ty, từ bảo vệ đến phụ trách kỹ thuật, đều có ảnh hưởng đến
khách hàng.
Chính vì vậy, tác giả nhấn mạnh: thành công của Chương trình phát triển
doanh nghiệp hiệu quả hoàn toàn phụ thuộc vào nhận thức của bạn về hệ
thống tổng thể.