Chuong xich

Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Bộ môn Thiết Kế Máy

Slide 1

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Chương 5

Slide 2

5.1 Khái niệm chung

5.2 Kết cấu xích truyền động

5.3 Thơng số hình học của bộ truyền

5.4 Động học bộ truyền xích

5.5 Động lực học bộ truyền xích
5.6 Các dạng hỏng và chỉ tiêu tính

5.7 Tính tốn bộ truyền xích
Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 3

5.1 Khái niệm chung:
Nguyên lý hoạt động
Phân loại cơ cấu xích truyền động:
 Theo cấu tạo
 Theo số dãy xích
Ưu nhược điểm:

 Hiệu suất cao do khơng trượt, có khả năng chịu q tải đột ngột
 Khơng cần phải căng xích, lực tác dụng lên trục, ổ nhỏ
 Kích thước bé và có thể truyền đến nhiều bánh bị động (bất kể góc ơm)
 Gây ồn khi hoạt động, có tải trọng phụ cũng như tải va đập
 Vận tốc tức thời khơng ổn định vì thế tỉ số truyền cũng khơng ổn định
 Cần bôi trơn thường xuyên và bộ phận điều chỉnh xích
Phạm vi sử dụng
Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc

Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 4

5.2 Kết cấu xích truyền động:
Xích ống con lăn
Chỉ nên sử dụng với vận tốc dưới 20m/s
Xích ống
Chỉ sử dụng với những thiết bị khơng quan trọng, tải nhẹ
Xích răng
Chỉ sử dụng với vận tốc dưới 35m/s
Đĩa xích
 Xích ống con lăn
 Xích răng

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 5

5.3 Thông số hình học của bộ truyền:
Bước xích: Tỉ lệ thuận với khả năng tải nhưng với cả va đập và tiếng ồn. Nên
chọn bước xích nhỏ khi tốc độ làm việc cao.
Số răng đĩa xích: Tỉ lệ nghịch với tải trọng động. zmin = 15 (với tải trọng động là

21), có thể chọn sơ bộ theo z1 = 29 – 2u. Zmax = 120 (với xích răng là 140).
Đường kính vịng chia
Đường kính vịng ngồi

và

Khoảng cách trục

Số mắc xích
sau đó phải tính lại khoảng cách trục

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 6

5.4 Động học bộ truyền xích:
Vận tốc trung bình của bộ truyền
Tỉ số truyền trung bình
Vận tốc và tỉ số truyền tức thời

Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 7

5.5 Động lực học bộ truyền xích:
Lực căng trên các nhánh
Lực căng ban đầu

Lực căng do lực ly tâm gây ra
Tải trọng động
Động năng va đập - giới hạn bước xích theo số vịng quay

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Môn học Nguyên Lý – Chi Tiết Máy

Slide 8

5.6 Các dạng hỏng, chỉ tiêu tính, vật liệu và bơi trơn cho bộ truyền xích:
Mịn bản lề và mịn răng đĩa xích
Hỏng do mỏi

Má xích xoay tương đối với chốt và ống
Vật liệu chế tạo má xích và đĩa xích phải có độ bền và độ bền mịn cao, thường
chế tạo từ thép carbon trung bình hay thép hợp kim. Để làm việc êm hơn có thể
làm đĩa xích từ chất dẽo, khi vận tốc thấp có thể chế tạo từ gang xám.
Độ võng cho phép của dây xích từ 0,015 đến 0,02a. Thường người ta chừa
khoảng điều chỉnh là 2 bước xích.
Vận tốc làm việc đến 4m/s – bơi trơn định kỳ, đến 6m/s – bôi trơn nhỏ giọt, trên
6m/s – bôi trơn liên tục (ngâm đĩa dầu).

Bộ môn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc


Mơn học Ngun Lý – Chi Tiết Máy

Slide 9

5.7 Tính tốn bộ truyền xích:
Tính tốn theo độ bền mịn
 Áp suất cho phép sinh ra trong bản lề
 Hệ số điều kiện sử dụng
 Công suất cho phép

Kiểm nghiệm theo số lần va đập trong 1s
Kiểm nghiệm theo hệ số an tồn
Trình tự thiết kế bộ truyền xích

Bộ mơn Thiết Kế Máy

12:25 AM

Trần Thiên Phúc