Bài 5: Xã hội nguyên thủy

KHỞI ĐỘNG:
Em hãy trả lời các câu hỏi sau đây.


Năm 1879, cơ bé Ma-ri-a
theo bố của mình đi thu
thập những hóa thạch ở
hang An-ta-mi-ra (Tây Ban
Nha). Trong lúc vui chơi,
cơ bé đã phát hiện một bích
họa rất lớn vẽ những động
vật hoang dã, tựa đang phi
nhanh về phía mình. Về
sau, các nhà khảo cổ học
đã chứng minh những bích
họa này có niên đại từ
khoảng 22000 năm đến
13000 năm trước.


Quan sát bức ảnh trên em có nhận
xét gì về cuộc sống của người
ngun thủy? Có đúng hay khơng
về quan niệm cho rằng người
nguyên thủy chỉ biết “ăn lông, ở lỗ,
ăn tươi nuốt sống”?


BÀI 5: XÃ HỘI NGUYÊN THỦY

1. Các giai đoạn phát triển của xã hội nguyên thủy


Dựa vào sơ đồ
bên, em hãy mô
tả sơ lược các
giai đoạn tiến
triển của xã hội
nguyên thủy?

Sơ đồ mô phỏng tổ chức xã hội của người nguyên thủy


- Xã hội nguyên thủy kéo dài hàng triệu năm
và trải qua hai giai đoạn phát triển:
+ Bầy người nguyên thủy (người tối cổ)
+ Công xã thị tộc (Người tinh khôn)


Quan sát hình
dưới đây, sau đó
lập bảng so sánh
đời sống vật chất
giữa Người tối cổ
và Người tinh
khôn theo gợi ý ở
bảng kế bên

Nội dung
so sánh

Công cụ lao động
Cách thức lao
động
Địa bàn cư trú

Người
tối cổ

Người
tinh khôn


Nội dung so sánh

Người tối cổ

Người tinh khôn

Công cụ lao động

Mảnh đá, mảnh tước có sẵn
trong tự nhiên.

Rìu đá, cuốc đá ……. công cụ
bằng xương, tre, gỗ. Biết làm
gốm.

Cách thức lao
động

Săn bắt và hái lượm.

Trồng trọt và chăn nuôi

Địa bàn cư trú

Hang đá, mái đá

Làm nhà sống ven các con
sông, suối


- Vì sao giai đoạn đầu khi lồi
người vừa hình thành lại sống với
nhau thành bầy đàn?
- Em hiểu thị tộc là gì? Bộ lạc là gì?


- Thị tộc là nhóm người có
quan hệ huyết thống, sống
quần tụ cùng nhau. Đứng
đầu thị tộc là Tộc trưởng.

- Bộ lạc là tập hợp các
thị tộc sinh sống trên
cùng địa bàn. Đứng đầu
là Tù trưởng.


- Công xã thị tộc là một tổ chức xã hội mà

trong đó mọi thành viên đều có cùng huyết
thống, bình đẳng và cùng làm chung, hưởng
chung.
- Bộ lạc gồm nhiều thị tộc.


2. Đời sống vật chất của người nguyên thủy trên
đất nước Việt Nam


Em hãy đọc sách giáo khoa để hoàn thiện bảng thơng tin sau đây:

Cơng cụ: rìu, bơn, chày; vũ khí: mũi
lao, tên
Nơi ở: trong các hang động, mái đá
hoặc túp lều bằng cỏ khô, lá cây
Thức ăn: sản phẩm săn bắn, hái lượm,
từ trồng trọt, chăn ni
Đồ gốm có hoa văn

Đồ trang sức làm từ vỏ ốc biển
Nhạc cụ: đàn đá
Hoa văn trên đồ gốm cũng mang tính
nghệ thuật
Tín ngưỡng: chơn cất người chết có
kèm theo cơng cụ và đồ trang sức


LƯỢC ĐỒ DI CHỈ THỜI ĐỒ ĐÁ
VÀ ĐỒ ĐỒNG Ở VIỆT NAM

CÁCH
THỨC
LAO
ĐỘNG


ĐỊA
BÀN
CƯ
TRÚ


2. Đời sống vật chất của người nguyên thủy:
- Đời sống vật chất:
+ Người nguyên thủy biết mài đá, tạo thành nhiều cơng cụ: rìu,
chày, cuốc đá…, dùng tre, gỗ, xương, sừng để làm mũi tên, mũi
lao…
+ Bước đầu biết trồng trọt và chăn nuôi
+ Biết làm đồ gốm với nhiều kiểu dáng, hoa văn trang trí phong
phú.
- Đời sống tinh thần:
+ Biết làm đàn đá, vòng tay bằng đá và vỏ ốc, làm chuỗi hạt bằng
đất nung, biết vẽ tranh trên vách hang
+ Đời sống tâm linh: chọn theo người chết cả công cụ và trang sức.


CỦNG CỐ- VẬN DỤNG

Trị chơi: Ong tìm chữ:
Hãy tìm các di chỉ thời đồ đá ở Việt Nam
•Gợi ý: Các từ có thể đi theo bất kỳ hướng
nào: hàng dọc, hàng ngang, chéo, từ trái
qua phải, từ phải qua trái hoặc từ dưới lên
trên.
•P/S: Có 12 từ.