Tài liệu Kế Thừa-Đa Hình phần cuối ppt

Các lớp lồng nhau

Các lớp chứa những thành viên, và những thành viên này có thể là một lớp khác có
kiểu
do người dùng định nghĩa (user-defined type). Do vậy, một lớp Button có thể có
một thành viên của kiểu Location, và kiểu Location này chứa thành viên của kiểu
dữ liệu Point. Cuối cùng, Point có thể chứa chứa thành viên của kiểu int.
Cho đến lúc này, các lớp được tạo ra chỉ để dùng cho các lớp bên ngoài, và chức
năng của các lớp đó như là lớ
p trợ giúp (helper class). Chúng ta có thể định nghĩa một
lớp trợ giúp bên trong các lớp ngoài (outer class). Các lớp được định nghĩa bên
trong gọi là các lớp lồng (nested class), và lớp chứa được gọi đơn giản là lớp ngoài.
Những lớp lồng bên trong có lợi là có khả năng truy cập đến tất cả các thành viên
của lớp ngoài. Một phương thức của lớp lồng có thể truy cập đến biến thành viên
private của lớp ngoài.
Hơ
n nữa, lớp lồng bên trong có thể ẩn đối với tất cả các lớp khác, lớp lồng có thể là
private cho lớp ngoài.
Cuối cùng, một lớp làm lồng bên trong là public và được truy cập bên trong phạm vi
của lớp ngoài. Nếu một lớp Outer là lớp ngoài, và lớp Nested là lớp public lồng bên
trong lớp Outer, chúng ta có thể tham chiếu đến lớp Tested như Outer.Nested, khi
đó lớp bên ngoài hành động ít nhiều giống như một namespace hay một phạm vi.
Ghi chú: Đối vớ
i người lập trình Java, lớp lồng nhau trong C# thì giống như những
lớp nội static (static inner) trong Java. Không có sự tương ứng trong C# với
những lớp nội nonstatic (nonstatic inner) trong Java.
Ví dụ 5.6 sau sẽ thêm một lớp lồng vào lớp Fraction tên là FractionArtist. Chức năng của
lớpFractionArtis là vẽ một phân số ra màn hình. Trong ví dụ này, việc vẽ sẽ được thay
thế bằng sử dụng hàm WriteLine xuất ra màn hình console.
Ví dụ 5.6: Sử dụng lớp lồng nhau.

using System;

using System.Text;




public class Fraction

{


public Fraction( int numerator, int denominator)

{


this.numerator = numerator;

this.denominator = denominator;

}


public override string ToString()

{

StringBuilder s = new StringBuilder();
s.AppendFormat(“{0}/{1}”,numerator, denominator);
return s.ToString();
}


internal class FractionArtist

{


public void Draw( Fraction f)

{


Console.WriteLine(“Drawing the numerator {0}”, f.numerator);
Console.WriteLine(“Drawing the denominator {0}”,
f.denominator);
}

}


// biến thành viên private
private int numerator;
private int denominator;
}

public class Tester

{


static void Main()

{


Fraction f1 = new Fraction( 3, 4);
Console.WriteLine(“f1: {0}”,
f1.ToString());
Fraction.FractionArtist fa = new Fraction.FractionArtist();

fa.Draw( f1 );

}

}



Lớp Fraction trên nói chung là không có gì thay đổi ngoại trừ việc thêm một lớp lồng
bên trong và lược đi một số phương thức không thích hợp trong ví dụ này. Lớp lồng
bên trong FractionArtist chỉ cung cấp một phương thức thành viên duy nhất, phương
thức Draw(). Điều thú vị trong phương thức Draw() truy cập dữ liệu thành viên
private là f.numerator và f.denominator. Hai viến thành viên private này sẽ
không cho phép truy cập nếu FractionArtist không phải là lớp lồng bên trong của lớp
Fraction.

Lưu ý là trong hàm Main() khi khai báo một thể hiện của lớp lồng bên trong, chúng ta
phải xác nhận tên của lớp bên ngoài, tức là lớp Fraction:
Fraction.FractionArtist fa = new Fraction.FractionArtist();
Thậm chí khi lớp FractionArtist là public, thì phạm vị của lớp này vẫn nằm bên trong
của lớp
Fraction.
Câu hỏi và trả lời
Câu hỏi 1
: Có cần thiết phải chỉ định từ khóa override trong phương thức phủ quyết của
lớp dẫn xuất hay không?
Trả l ời 1
: Có, chúng ta phải khai báo rõ ràng từ khóa override với phương thức phủ
quyết phương thức ảo (của lớp cơ sở ) bên trong lớp dẫn xuất.
Câuhỏi
2: Lớp trừu tượng là thế nào? Có thể tạo đối tượng cho lớp trừu tượng hay
không?
Trả l ời 2
: Lớp trừu tượng không có sự thực thi, các phương thức của nó được tạo ra chỉ
là hình thức, tức là chỉ có khai báo, do vậy phần định nghĩa bắt buộc phải được thực
hiện ở các
lớp dẫn xuất từ lớp trừu tượng này. Do chỉ là lớp trừu tượng, không có sự thực thi nên
chúng
ta không thể tạo thể hiện hay tạo đối tượng cho lớp trừ
u tượng này.
Câuhỏi
3: Có phải khi tạo một lớp thì phải kế thừa từ một lớp nào không?
Trả l ời 3
: Không nhất thiết như vậy, tuy nhiên trong C#, thì tất cả các lớp được tạo điều
phải dẫn xuất từ lớp Object. Cho dù chúng có được khai báo tường minh hay không. Do
đó Object

là lớp gốc của tất cả các lớp được xây dựng trong C#. Một điều thú vị là các kiểu dữ
liệu giá
trị như kiểu nguyên, thực, ký tự cũng được dẫn xuất từ
Object.
Câuhỏi
4: Lớp lồng bên trong một lớp là như thế nào?
Trả lời 4
: Lớp lồng bên trong một lớp hay còn gọi là lớp nội được khai báo với
từ khóa internal, chứa bên trong phạm vi của một lớp. Lớp nội có thể truy cập được
các thành viên private của lớp mà nó chứa bên trong
Câuhỏi 5: Có thể kế thừa từ một lớp cơ sở được viết trong ngôn ngữ khác ngôn ngữ
C#?
Trả lời 5
: Được, một trong những đặc tính của .NET là các lớp có thể kế thừa từ
các lớp được viết từ ngôn ngữ khác. Do vậy, trong C# ta có thể kế thừa một lớp
được viết từ ngôn ngữ khác của .NET. Và những ngôn ngữ khác cũng có thể kế thừa
từ các lớp C# mà ta tạo ra.
Câu hỏi thêm
Câuhỏi
1: Sự đặt biệt hóa được sử dụng trong C# thông qua tính gì?
Câuhỏi
2: Khái niệm đa hình là gì? Khi nào thì cần sử dụng tính đa hình?
Câu hỏi 3
: Hãy xây dựng cây phân cấp các lớp đối tượng sau: Xe_Toyota,
Xe_Dream, Xe_Spacy, Xe_BMW, Xe_Fiat, Xe_DuLich, Xe_May, Xe?
Câuhỏi
4: Từ khóa new được sử dụng làm gì trong các lớp?
Câu hỏi 5
: Một phương thức ảo trong lớp cơ sở có nhất thiết phải được phủ quyết trong
lớp dẫn xuất hay không?

Câu hỏi 6
: Lớp trừu tượng có cần thiết phải xây dựng hay không? Hãy cho một ví dụ về
một lớp trừu tượng cho một số lớp.
Câu hỏi 7
: Lớp cô lập là gì? Có thể khai báo protected cho các thành viên của nó
được không?
Câu hỏi 8
: Lớp Object cung cấp những phương thức nào mà các lớp khác thường xuyên
kế thừa để sử dụng.
Câuhỏi
9: Thế nào là boxing và unboxing? Hãy cho biết hai ví dụ về quá trình này?

Bài tập

Bài tập 1
: Hãy mở rộng ví dụ trong chương xây dựng thêm các đối tượng khác kế thừa
lớp
Window như: Label, TextBox, Scrollbar, toolbar, menu,
Bài tập2
: Hãy xây dựng các lớp đối tượng trong câu hỏi 3, thiết lập các quan hệ kế
thừa dựa trên cây kế thừa mà bạn xây dựng. Mỗi đối tượng chỉ cần một thuộc tính
là myNane để cho biết tên của nó (như Xe_Toyota thì myName là “Toi la Toyota” ).
Các đối tượng có phương thức Who() cho biết giá trị myName của nó. Hãy thực thi
sự đa hình trên các lớp đó. Cuối cùng tạo một lớp Tester với hàm Main() để tạo
một mảng các đố
i tượng Xe, đưa từng đối tượng cụ thể vào mảng đối tượng Xe, sau
đó cho lặp từng đối tượng trong mảng để nó tự giới thiệu tên (bằng cách gọi hàm
Who() của từng đối tượng).
Bài tập 3
: Xây dựng các lớp đối tượng hình học như: điểm, đoạn thẳng, đường tròn,

hình chữ nhật, hình vuông, tam giác, hình bình hành, hình thoi. Mỗi lớp có các thuộc
tính riêng để xác định được hình vẽ biểu diễn của nó như đoạn thẳng thì có điểm
đầu, điểm cuối Mỗi lớp thực thi một phương thức Draw() phủ quyết Draw() của
lớp cơ sở gốc của các hình mà nó d
ẫn xuất. Hãy xây dựng lớp cơ sở của các lớp
trên và thực thi đa hình với phương thức Draw(). Sau đó tạo lớp Tester cùng với
hàm Main() để thử nghiệm đa hình giống như bài tập 2 ở trên.
Bài tập 4
: Chương trình sau đây có lỗi. Hãy sửa lỗi biên dịch và chạy chương trình. Cho
biết lệnh nào gây ra lỗi. Và nguyên nhân gây ra lỗi?


using System;

abstract public class Animal

{


public Animal(string name)

{


this.name = name;

}

// phương thức trừu tượng minh họa việc

// đưa tên của đối tượng
abstract public void
Who();
// biến thành viên protected
protected string name;
}


// lớp Dog dẫn xuất từ lớp
Animal public class Dog :
Animal
{


// hàm khởi dựng lấy hai tham số

public Dog(string name, string color) : base(name)

{


this.color = color;

}


// phủ quyết phương thức trừu tượng Who()

public override void Who( )

{


Console.WriteLine(“Gu gu! Toi la {0} co mau long {1}”, name, color);

}


// biến private của lớp
private string color;
}


public class Cat : Animal

{


// hàm khởi dựng lấy hai tham số

public Cat(string name, int weight) : base(name)

{


this.weight = weight;

}


// phủ quyết phương thức trừu tượng Who()

public override void Who( )

{


Console.WriteLine(“Meo meo! Toi la {0} can nang {1}”, name, weight);

}


// biến private của lớp
private int weight;
}


public class
Tester





{

static void Main()

{


Animal[] Arr = new Animal[3];

Arr[0] = new Dog(“Lu Lu”, “Vang”);
Arr[1] = new Cat(“Mun”, 5);
Arr[2] = new Animal(“Noname”);

for( int i=0; i <3 ; i++)

{ Arr[i].Who();
}

}

}