Tài liệu NGƯỜI CAO TUỔI TẬP ÐI BỘ: LỢI BẤT CẬP HẠI!!! pptx

NGƯỜI CAO TUỔI TẬP ÐI BỘ: LỢI BẤT CẬP HẠI!!!

Trong chúng ta, nhiều người thường nhầm lẫn vấn đề phòng bệnh
với chữa bệnh. Phòng bệnh là các phương pháp được áp dụng cho
những người khỏe mạnh hoặc có yếu tố nguy cơ của một bệnh nào
đó. Còn chữa bệnh là những phương pháp được áp dụng để chữa
khỏi các căn bệnh đã thể hiện ra. Ví dụ, người ta phòng ngừa loãng
xương bằng cách uống sữa từ khi còn trẻ, chứ không phải đợi đến
lúc bị loãng xương rồi mới tìm sữa để uống.
Ði bộ được xem là một phương pháp phòng bệnh hơn là chữa bệnh. Nó
tiện lợi vì bất cứ ai cũng có thể luyện tập được, không cần trang bị dụng
cụ gì ngoài một đôi giày; không cần thể lực cường tráng cũng như năng
khiếu. Vì thế được những người cao tuổi rất ưa chuộng.
NGƯỜI CAO TUỔI CÓ NÊN TẬP ÐI BỘ?
Giống như mọi môn thể thao khác, đi bộ giúp tăng cường sức khỏe cho
cơ thể. Nó thích hợp cho những bệnh nhân tim mạch vì không cần tốn
nhiều sức lực, động tác đơn giản, có thể tự điều chỉnh cường độ và thời
gian luyện tập. Tuy nhiên không phải ai tập đi bộ cũng cho kết quả tốt.
Có nhiều người càng đi lại càng bị đau nhiều hơn, đặc biệt là những
bệnh nhân đau khớp.
Với những khớp gối bình thường, khi duỗi gối, lực ép lên khớp chè đùi
gần bằng 0. Khi đi bộ, lực ép này bằng 1/2 trọng lượng cơ thể, tức vào
khoảng 25-40kg. Người càng béo thì tải trọng này càng lớn và lực càng
tăng khi thời gian đi càng dài. Ðiều này giải thích nguyên nhân vì sao
một số người cảm thấy đau gối sau khi tập đi bộ. Cơn đau này không
giảm đi mà ngày một tăng dần, tỷ lệ thuận với thời gian đi bộ, trọng
lượng cơ thể và mặt dốc, độ gập ghềnh của đường tập.
Trên thực tế, nhiều bệnh nhân đau khớp dù thấy đau cũng cố gắng tiếp
tục tập đi bộ, vì vậy có thể dẫn đến hậu quả là khớp ngày càng tổn
thương nhiều hơn. Mà đau chính là dấu hiệu báo động của cơ thể, khi đó
cần phải giúp cơ quan bị bệnh được nghỉ ngơi để hồi phục trở lại. Khớp

xương cũng vậy, khi đau nhức là do bị viêm khớp, sự nghỉ ngơi lúc này
rất cần thiết và cũng là phương pháp giúp giảm đau. Nếu cứ đi bộ trong
khi viêm khớp gối, chắc chắn bệnh nhân sẽ bị đau hơn.
Ða số người cao tuổi ai cũng bị thoái hóa khớp gối (osteoarthritis). Thực
chất của bệnh là tình trạng lão hóa của khớp gối qua nhiều năm; Các lớp
sụn khớp bị hư hỏng, trục xương cong vào trong. Càng đi nhiều sẽ càng
làm khớp hư thêm. Lý do là khi đi đứng, sẽ tạo một sức đè ép lên các
mặt sụn khớp đã bị thoái hóa. Lớp sụn đó có tác dụng hấp thu lực đè ép.
Nay tác dụng này giảm đi hoặc không còn nên sẽ tạo những sang chấn
trên hai đầu xương, gây ra hiện tượng viêm khớp. Từ đó dẫn đến cơn
đau khớp khi bệnh nhân đứng hay đi. Vì thế với những bệnh nhân này,
người ta khuyến cáo phải hạn chế đi lại; Khi đi bộ, cần phải có nạng hay
gậy nâng đỡ để giúp giảm tải trọng lên bề mặt khớp hư.
Với những lý do trên, các chuyên gia về xương khớp đã đánh giá đi bộ
không phải là môn thể thao tốt đối với người cao tuổi.
TẬP LUYỆN MÔN GÌ THÍCH HỢP CHO NGƯỜI CAO TUỔI?
Những người cao tuổi không có triệu chứng đau gối vẫn có thể tập đi bộ,
nhưng cần lưu ý đến cường độ và thời gian tập luyện sao cho phù hợp
với cơ thể. Khi có triệu chứng đau nhức, cần giảm bớt mức độ tập luyện
hay nghỉ ngơi một thời gian rồi mới tập lại. Có nhiều người tập đi bộ từ
thời còn trẻ không có vấn đề gì, nhưng một ngày nào đó khi tuổi đã cao
bỗng thấy có vấn đề ở đầu gối. Ðó là vì họ không biết giảm bớt sự vận
động cho phù hợp với tuổi tác. Chỉ cần đi ít lại, chậm hơn một chút sẽ
giúp cơ thể dễ chịu ngay.
Người cao tuổi rất cần có sự vận động nhưng phải phù hợp với thể trạng.
Nguyên tắc vận động ở người cao tuổi là nhẹ nhàng, chậm và liên tục.
Tại sao phải như vậy? Vì cơ thể người cao tuổi như một cái máy cũ kỹ,
quá trình lão hóa khiến các hệ thống cơ bắp, dây chằng không còn tính
đàn hồi tốt nữa. Những cử động vừa nhanh, vừa mạnh có thể làm tổn
thương các cơ bắp và dây chằng vốn dĩ đã chai cứng, tính giãn nở đã yếu

nhiều. Sự cử động chậm và nhẹ sẽ giúp co giãn từ từ các dây chằng và
cơ bắp. Nếu luyện tập liên tục và đều đặn, nó sẽ giúp cải thiện rất nhiều
sự dẻo dai của các khớp xương. Với người cao tuổi, đi xe đạp tốt hơn đi
bộ. Tốt nhất là tập võ dưỡng sinh. Ðặc điểm của các động tác trong bài
quyền được thực hiện thật chậm rãi, phong thái nhẹ nhàng, đặt ý nghĩ và
hơi thở đi theo động tác của tay chân. Nguyên lý này hoàn toàn phù hợp
với thể chất của người cao tuổi. Thực tế cho thấy nhiều người tập đã
cảm thấy cơ thể ngày càng khỏe hơn, ít bệnh tật đau ốm vặt. Tuy nhiên
cần lưu ý môn võ dưỡng sinh hiện nay đã bị người ta cải biến rất nhiều.
Mỗi người thêm thắt một chút khiến nó không còn giữ được cái thần khí
nguyên thủy của người xưa. Ví dụ người ta cho các cụ ông, cụ bà tập
những bài tập khởi động của các môn thể dục thể thao phương Tây như
xoay gối, cúi gập người, bẻ lưng, thậm chí chạy nhảy tại chỗ. Những
động tác này rất hại cho các khớp, đặc biệt là cột sống thắt lưng và khớp
gối. Chúng chỉ thích hợp cho thanh niên luyện tập các môn thể thao
mạnh mẽ, chứ không phù hợp với cơ thể người cao tuổi.
BỆNH NHÂN TIM MẠCH CÓ NÊN TẬP ÐI BỘ?
Với những bệnh nhân trẻ tuổi, hệ thống khớp xương gân cơ còn tốt, thì
đi bộ là môn vận động hàng đầu được chọn lựa để luyện tập, có thể giúp
nâng cao sức chịu đựng và sức làm việc của tim. Tuy nhiên, sự vận động
quá mức cũng sẽ làm xấu thêm tình trạng suy tim và bệnh thiếu máu cơ
tim. Ðã có những bệnh nhân tử vong trong khi đi bộ do cố gắng tập quá
sức. Thời gian đi bộ và quãng đường đi cần được theo dõi và giám sát
bởi bác sĩ.
Với người cao tuổi bị bệnh tim mạch thì sao? Sở dĩ bác sĩ khuyên những
bệnh nhân tim mạch nên đi bộ vì đây là một môn vận động nhẹ nhàng,
không tốn nhiều sức. Ai tập cũng được vì nó đơn giản, không cần sân
tập và trang thiết bị kèm theo. Nhưng một khi đã có vấn đề xương khớp,
tại sao bạn không chọn lựa những môn khác tốt hơn như tập võ dưỡng
sinh, thể dục tay không, đạp xe đạp, bơi lội? Khi tập đi bộ, cần cân nhắc

cường độ theo tuổi tác; Thời gian tập và quãng đường đi cần phải giảm
dần theo thời gian (là điều căn bản khác với khi còn trẻ). Ði tập vào buổi
sáng cần giữ ấm và mang giày thích hợp với bàn chân. Khi có triệu
chứng đau gối hay đau lưng thì lập tức phải nghỉ ngơi hoặc giảm ngay
thời gian đi.