Thực đơn phòng chống viêm khớp
Viêm khớp là bệnh có biểu hiện các khớp bị sưng, đau và hạn chế hoạt
động. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó có nguyên nhân từ thức
ăn: có những loại thức ăn làm cho bệnh tăng nặng và ngược lại cũng có nhiều
loại thực phẩm giúp cho bệnh giảm nhẹ. Vì vậy khi biết dùng những thực
phẩm hợp lý sẽ giúp bạn phòng và chữa bệnh viêm khớp hiệu quả.
Những dạng viêm khớp thường gặp
- Bệnh gút hay còn gọi là thống phong, do ăn uống các loại thức ăn có
nhiều chất đạm như tim, gan, bầu dục , uống rượu mạnh, cà phê đặc, trà đậm làm
hàm lượng acid uric tăng trong máu. Tổn thương hay gặp ở các khớp ngón chân
cái, bàn chân, đầu gối và thường ở người béo.
- Viêm khớp dạng thấp: là một bệnh tự miễn dịch, hay gặp ở người trẻ nhất
là phụ nữ, do phản ứng dị ứng trong cơ thể, chủ yếu ảnh hưởng đến các khớp ở
bàn tay, bàn chân, cổ tay và mắt cá chân.
- Viêm xương khớp: bệnh xuất hiện vào cuối tuổi trung niên, do tiến trình
lão hóa của các khớp. Đối với người già trước tuổi thì quá trình viêm xương khớp
cũng xảy ra sớm hơn.
- Viêm khớp nhiễm khuẩn: thường xuất hiện sau khi mắc phải một bệnh
nhiễm khuẩn như: bệnh cúm, viêm họng do tụ cầu, liên cầu, nhiễm lậu cầu
- Viêm đốt sống: bệnh gây viêm các khớp cột sống, gây chèn ép lên các dây
thần kinh và phát sinh ra chứng đau ở vùng do dây thần kinh chi phối như: đau
dọc theo cánh tay, đau thần kinh liên sườn, đau ở vùng thắt lưng; đau dây thần
kinh hông to (thần kinh toạ) lan xuống mông và phía sau cẳng chân
- Thoái hóa cột sống, các đốt xương sống bị hư tổn, chèn ép các dây thần
kinh nằm giữa các đốt sống và gây đau lưng. Nguyên nhân gây thoái hóa cột sống
có thể là do viêm nhiễm, do tư thế lao động, thường xuyên mang vác các vật nặng.
Thoái hóa bản thân xương cột sống do chứng loãng xương gây ra, gặp ở người cao
tuổi.
Việc điều trị các bệnh viêm khớp phải phối hợp cả dùng thuốc và chế độ
luyện tập, dinh dưỡng. Trong đó chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng đối
với công tác phòng và chữa bệnh.
Các loại thực phẩm chứa nhiều omega-3.
Thức ăn nào giúp phòng chữa bệnh viêm khớp?
Dùng các thực phẩm giàu acid béo có ích:
- Thứ nhất là acid béo omega-3: chất này có tác dụng ngăn chặn phản ứng
của hệ miễn dịch gây ra chứng viêm khớp, làm giảm hẳn các triệu chứng viêm đau
khớp. Một vài nghiên cứu cho thấy: nếu bệnh nhân bị viêm khớp được sử dụng
dầu cá với liều từ 2-5g/ngày, kết quả là các khớp tổn thương bớt cứng và giảm
đau rõ rệt. Thực phẩm chứa nhiều acid béo omega-3 là cá, đặc biệt là mỡ cá, các
loại cá thu, cá ngừ, các trích, cá mòi, cá trống, cá hồi, tôm, cua, tảo, sinh vật phù
du
Nguồn cung cấp chất béo quý này là khá phong phú, nhưng trước khi muốn
dùng bạn nên tuân theo lời khuyên của bác sĩ. Bởi bên cạnh những cái lợi do chất
omega -3 mang lại, bạn cũng cần biết rằng khi dùng dầu cá liều cao sẽ bị ảnh
hưởng đến quá trình đông máu của cơ thể và tương tác có hại với một số loại
thuốc chữa bệnh khác.
Ngoài ra omega-3 còn rất hữu ích cho thai phụ, các bà mẹ đang cho con bú,
bệnh nhân tim mạch, viêm gan mạn tính, hen phế quản, bệnh thận IgA, bệnh
Crohn, người cao tuổi
- Thứ hai là acid béo omega-6 GLA (acid gamma-linolenic): có tác dụng ức
chế sự sản sinh ra chất gây viêm prostaglandin. Nghiên cứu cho thấy khi dùng với
liều 1-3g/ngày cho kết quả khả quan đối với bệnh viêm khớp. Omega - 6 có nhiều
trong thịt động vật và hầu hết các loại dầu thực vật.
Người ta còn thấy rằng khi ăn nhiều omega-3 (thủy hải sản) thì omega-3
thay thế omega-6 trong cấu trúc màng của tất cả các tế bào (tế bào thần kinh, hồng
cầu, bạch cầu, tiểu cầu, tế bào nội mạc mạch máu, tế bào gan ). Sự cạnh tranh
giữa omega-3 và omega-6 đã làm giảm hẳn các chất trung gian gây viêm, các yếu
tố làm khởi phát và gây rối loạn miễn dịch. Một chế độ ăn lý tưởng nhất cho sự
phát triển và hoạt động của não, cho tế bào, chức năng miễn dịch và bảo vệ của cơ
thể là tỷ lệ acid béo không no omega-3/omega-6 là từ 1-3/1.
Cung cấp đầy đủ các vitamin:
Nhờ tác dụng chống ôxy hóa của các vitamin C, D, E và beta-caroten (tiền
vitamin A) có thể giúp phòng tránh được một số dạng viêm khớp. Nhiều nghiên
cứu cho thấy: vitamin C và D có khả năng làm giảm bệnh viêm xương khớp, chỉ
với liều nhỏ dưới 150mg vitamin C (tương đương lượng sinh tố của 2 ly cam vắt)
và 400 đơn vị quốc tế (IU) vitamin D/ngày có khả năng làm chậm hẳn sự tiến triển
của bệnh viêm khớp gối. Người ta cũng đã chứng minh các thức ăn chứa nhiều
vitamin E có tác dụng giảm đau chống viêm. Chất beta-caroten có nhiều trong cà
rốt, cà chua, bí đỏ, rau xanh, các loại trái cây, rau củ có màu đỏ cũng có tác dụng
giảm viêm khớp. Do đó bệnh nhân viêm khớp các dạng cần bảo đảm chế độ dinh
dưỡng đầy đủ các vitamin nói trên, ăn nhiều rau tươi và trái cây chín sẽ có tác
dụng phòng và chữa bệnh hiêu quả mà không độc hại.
Dùng thực phẩm có tác
dụng phòng tránh loãng xương
Canxi là một nguyên tố chính
yếu cấu thành xương, mỗi ngày cơ
thể cần khoảng 1.200mg canxi. Khi
xương chắc khoẻ sẽ chống đỡ tốt với
quá trình viêm mà giảm bệnh. Thức
ăn chứa nhiều canxi bao gồm: sữa,
các sản phẩm từ sữa, các loại rau
xanh, các loại thủy hải sản như tôm,
cua, các loại cá nhỏ để ăn nguyên
xương cũng cung cấp một lượng
canxi đáng kể. Đậu nành có hoạt
chất genistein được xem như là
hormon estrogen thực vật, góp phần
quan trọng giúp cho xương chắc
khỏe. Vận động và tắm nắng thường
xuyên cũng giúp tăng tạo vitamin D
giúp hấp thu và chuyển hóa canxi
trong cơ thể.