Tài liệu Một số phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp docx

Một số phương pháp điều trị
ung thư tuyến giáp

Hình thể ngoài của tuyến giáp (X)
Ung thư (K) tuyến giáp là bệnh ung thư phổ biến nhất của các tuyến nội
tiết, chiếm khoảng 1% các loại ung thư. Có tỷ lệ mắc 0,5-1/100.000 dân, ở Mỹ tỷ
lệ mắc 1,4/100.000; ở Đức 2,7/100.000 dân; ở Anh riêng nữ giới chiếm
2,3/100.000 dân. Năm 2003, ở Mỹ có 22.000 người mắc chiếm 1,61%, thông
thường ung thư tuyến giáp ở nữ mắc cao hơn nam 2-3 lần.
Nguyên nhân:
Ngày nay những tiến bộ về sinh học phân tử gần đây đã làm sáng tỏ nhiều
cơ chế nguyên nhân của bệnh. Người ta cho rằng có sự sắp xếp lại các tyrosine
kinase domains của gen RET và TRK. Sự sắp xếp lại trật tự RET gặp trong 5-33%
ung thư thể nhú và không có liên quan tới chiếu xạ và 60-80% ở những người có
tiền sử chiếu xạ vùng đầu cổ giai đoạn niên thiếu.
Ngoài ra còn một số phối hợp xảy ra khác nhưng tỷ lệ ít hơn như: rối loạn
sản sinh nội tiết tố.
Hội chứng Pendred (bướu cổ và điếc thần kinh)-Chiếu xạ liều thấp tuyến
giáp ở tuổi thiếu niên có thể gây tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp thể nhú.
Phân loại ung thư tuyến giáp
Ung thư thể nhú (Papillary thyroid cancer - PTC): Là thể bệnh thường gặp
nhất chiếm 70% - 90% các loại ung thư tuyến giáp biệt hóa. Phần lớn bệnh xuất
hiện ở trước tuổi 40, bệnh nhân nữ chiếm tỷ lệ nhiều hơn nam.
Ung thư thể nang (Follicular thyroid cancer FTC): Ung thư thể nang thường
gặp ở bệnh nhân sống ở vùng thường xuyên thiếu hụt Iod. Chẩn đoán khó khăn vì
u nang lành và u nang ác tính thường giống nhau về hình thái. Thường là dựa vào
hình ảnh xâm lấn vào u mô thần kinh và các mô lân cận. Tuổi thường gặp lớn hơn
40 tuổi và có xu hướng di căn theo đường máu đến xương, phổi và thần kinh. Tiên
lượng nặng hơn K thể nhú.
Ung thư tế bào Hurthle: Thường giống như ung thư thể nang - u tế bào
Hurthle có 2 loại: u lành và u ác. Xét nghiệm giải phẫu bệnh cho thấy u tế bào

Hurthle có kích thước to hơn tế bào nang. K tế bào Hurthle thường gặp ở người
lớn tuổi trên 50 tuổi, ít di căn hạch thường, di căn xương và phổi.
K giáp không biệt hóa: K giáp thể tủy (Medullary thyroid cancer - UTC)
thường chiếm 5-10% trong ung thư tuyến giáp. Biểu hiện khối u ở cổ hoặc ở tuyến
giáp thường phối hợp với các bệnh lý bạch huyết. Bệnh thường liên quan tới gia
đình, những người bị tân sinh đa nội tiết. Xét nghiệm thường cho kết quả
calcitonin tăng cao. Lâm sàng bệnh nhân thường xuất hiện đau đầu, đi lỏng, bệnh
tiến triển chậm, tiên lượng nặng. Nên xét nghiệm Calcitonin những thành viên
trong gia đình nếu có điều kiện, kiểm tra đột biến RET bằng kiểm định DNA là tốt
nhất.
Điều trị tốt nhất là cắt bỏ triệt để nếu có di căn kết hợp hoá trị liệu. Điều trị
hỗ trợ DCPX 131I không có hiệu quả.
Ung thư thể tủy thường gặp nhiều ổ (multifocal) xâm lấn bên trong tuyến
giáp.
Ung thư bất định sản: Về mô học, ung thư gồm 2 loại tế bào nhỏ và tế bào
khổng lồ. Loại tế bào khổng lồ là loại ung thư ác tính nhất, 50% bệnh nhân có thể
tử vong trong thời gian 6-12 tháng ung thư xâm nhập rất mạnh và di căn sớm
thường gặp ở bệnh nhân trên 60 tuổi.
Biểu hiện lâm sàng:
Ung thư tuyến giáp thường tiến triển âm thầm, nhất là ung thư tuyến giáp
thể nhú. Đối với những người xuất hiện u tuyến giáp thể nhân (đơn nhân hoặc đa
nhân). Biểu hiện tuyến giáp to, xuất hiện một nhân hoặc nhiều nhân cứng, bờ gồ
ghề di động theo nhịp nuốt, nếu khối u to có thể chèn ép gây khàn tiếng, khó thở,
khó nuốt. Những trường hợp xuất hiện như vậy, người bệnh đến cơ sở chuyên
khoa khám và xét nghiệm tế bào để chẩn đoán xác định.
- Hạch: thường xuất hiện hạch cùng bên, vùng cảnh thấp, thượng đòn hoặc
hạch góc hàm, cổ đối bên. Tuy nhiên nếu xuất hiện các biểu hiện như vậy trên lâm
sàng là đã ở giai đoạn muộn của bệnh. Vì thế người bệnh và thầy thuốc cần lưu ý
một số yếu tố liên quan đến bệnh nhân xuất hiện u tuyến giáp như sau:
- Bướu giáp to xuất hiện nhân cứng chắc.

Chẩn đoán hình ảnh:
- Xquang
- Xạ hình. Ung thư tuyến giáp ít bắt Iod phóng xạ nên có giá trị chẩn đoán
ung thư tuyến giáp giai đoạn di căn hạch.
- Siêu âm: giúp xác định u nang hoặc nhân đặc.
Chẩn đoán sinh hóa:
Định lượng Calcitonia (do tế bào C hoặc tế bào cận giáp tiết ra) thường
xuất hiện tăng cao trong trường hợp ung thư thể tủy.
Định lượng FT3, FT4, TSH, Tg, AntiTg để chẩn đoán phân biệt Basedow
và đánh giá tiên lượng di căn.
Các phương pháp điều trị:
Đối với điều trị K giáp căn cứ vào từng loại bệnh, thể bệnh và giai đoạn
bệnh để có biện pháp điều trị cụ thể.
- Phẫu thuật được chỉ định có tính quyết định trong điều trị ung thư tuyến
giáp thể biệt hóa. Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau được áp dụng, tùy
theo kích thước, vị trí tình trạng di căn của khối u. Có thể chỉ định cắt thùy tuyến
giáp, cắt toàn bộ tuyến giáp, vét hạch di căn,
- Điều trị hormon chỉ định đối với ung thư tuyến giáp thể biệt hoá.
- Điều trị tia xạ: Áp dụng 131I sau khi phẫu thuật (RAI- Radioactive
iodine) hoặc điều trị tia xạ ngoài, khi độ tập trung Iod tuyến giáp thấp.
Doxuribixin (adriamgxin), Cisplatin Etoposide.
Nếu điều trị kịp thời, bệnh nhân K giáp thể nhú thường sống sau 5 năm
chiếm 80-90%; Thể nang sống sau 5 năm chiếm 50-70%; Thể tủy sống sau 5 năm
chiếm 40%; Thể không biệt hóa sống sau 5 năm là dưới 50%;
Theo dõi:
Thường xuyên 3-6 tháng người bệnh bị ung thư tuyến giáp, nên khám bệnh,
theo dõi tại cơ sở chuyên khoa (chỉ định Xquang, xạ hình phát hiện di căn, định
lượng hormon tuyến giáp), để có biện pháp theo dõi điều trị kịp thời. Hy vọng
rằng người bệnh bị ung thư tuyến giáp sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo
dài cuộc sống. Hiện tại số bệnh nhân điều trị ung thư tuyến giáp tại Viện Y học

phóng xạ & U bướu quân đội kéo dài từ 5-10 năm số lượng đã lên tới vài chục
bệnh nhân và họ thường xuyên được chăm sóc theo dõi định kỳ, sức khỏe rất ổn
định.