Đề cương ôn tập học kì II Ngữ văn lớp 9 Năm học 20162017364

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN NGỮ VĂN – KHỐI 9
HỌC KỲ II – NĂM HỌC 2016 – 2017
I/.VĂN BẢN:
a. Văn nghị luận: Xem lại kiến thức của một số tác phẩm nghị luận chính trị - xã hội và
nghị luận văn học như: Tiếng nói của văn nghệ (Nguyễn Đình Thi), Bàn về đọc sách (Chu
Quang Tiềm), Chó sói và Cừu trong thơ ngụ ngôn của La-Phông-Ten (Hi-pô-lit Ten).
b. Thơ hiện đại: Học thuộc lòng các bài thơ và xem nội dung phân tích:







Con cị
Mùa xn nho nhỏ
Viếng lăng Bác
Sang thu
Nói với con
Mây và Sóng








Chế Lan Viên.
Thanh Hải.
Viễn Phương.

Hữu Thỉnh.
Y Phương.
Ta-Go

c. Truyện hiện đại: Học các tác phẩm truyện + tóm tắt cốt truyện và nội dung phân tích:






Làng.
Lặng lẽ Sa Pa.
Chiếc lược ngà
Bến quê
Những ngôi sao xa xôi







Kim Lân.
Nguyễn Thành Long.
Nguyễn Quang Sáng.
Nguyễn Minh Châu
Lê Minh Khuê

Và xem nội dung + cốt truyện của các tác phẩm: Rơ-bin-xơn ngồi đảo hoang (Đ.Điphơ), Bố của Xi–mơng (Guy-đơ Mơ-pa-xăng), Con chó Bấc (G.Lơn-đơn).

II/. TIẾNG VIỆT:
 Ôn tập các bài: Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập, Liên kết câu và liên kết đoạn văn,
Nghĩa tường minh và hàm ý.
 Xem lại: Chương trình địa phương Tiếng Việt.
 Ơn các kiến thức có liên quan đến Tổng kết về ngữ pháp.
 Thực hành lại các bài tập trong SGK
III/. TẬP LÀM VĂN:
 Ôn dàn ý các bài nghị luận về sự việc, hiện tượng đời sống ; nghị luận về một vấn đề
tư tưởng đạo lý; nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích); nghị luận về
một đoạn thơ, bài thơ.
 Tập phân tích trước các bài nghị luận:
Con cị, Mùa xuân nho nhỏ,Viếng lăng Bác, Sang thu, Nói với con, Mây&Sóng
Những ngơi sao xa xơi, Bến q

10

ThuVienDeThi.com


A. VĂN BẢN
I/. HỆ THỐNG HĨA KIẾN THỨC:
TT

1

2

3

TÊN

BÀI THƠ

Đồng chí

Bài thơ
về tiểu đội
xe khơng
kính

Đồn
thuyền
đánh cá

4

Bếp lửa

5

Khúc hát
ru những
em bé lớn
trên lưng
mẹ

6

Ánh trăng

TÁC GIẢ

Chính Hữu
(1926
–
27/11/2007)

Phạm Tiến
Duật
(1941
–
4/12/2007)

Huy Cận
(31/5/1919
–
20/2/2005)

Bằng Việt
(1941)

Nguyễn
Khoa Điềm
(19/4/1943)
Nguyễn Duy
1948

NĂM
SÁNG
TÁC

1948

1969

1958

1963

1971

1978

ƠN TẬP THƠ
THỂ
LOẠI

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

Tình đồng chí của những người
lính dựa trên cơ sở cùng chung
cảnh ngộ và lý tưởng chiến
đấu, được thể hiện thật tự
Tự do
nhiên, bình dị mà sâu sắc trong
mọi hồn cảnh, nó góp phần
quan trọng tạo nên vẻ đẹp tinh
thần của người lính cách mạng.
Qua hình ảnh độc đáo – những
chiếc xe khơng kính, khắc họa
nổi bật hình ảnh những người

lính lái xe trên tuyến đường
Tự do Trường Sơn trong thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ với tư
thế hiên ngang, tinh thần dũng
cảm và ý chí chiến đấu giải
phóng miền Nam.
Những bức tranh đẹp, rộng lớn,
tráng lệ về thiên nhiên, vũ trụ
và người lao động trên biển
theo hành trình chuyến ra khơi
Thơ 7
đánh cá của đồn thuyền. Qua
chữ
đó, thể hiện cảm xúc về thiên
nhiên và lao động, niềm vui
trong cuộc sống mới.
Những kỷ niệm tràn đầy xúc
động về bà và tình bà cháu, thể
Kết
hiện lịng kính u trân trọng
hợp
và biết ơn của cháu đối với bà;
thơ
và cũng là đối với gia đình, quê
7 chữ
hương, đất nước.
thơ 8
chữ

ĐẶC SẮC

NGHỆ THUẬT

Chi tiết, hình
ảnh,
ngơn
ngữ giản dị,
chân thực, cơ
đọng,
giàu
sức biểu cảm.
Chất
hiện
thực
sinh
động
hình
ảnh độc đáo;
giọng điệu tự
nhiên, khỏe
khoắn, giàu
tính khẩu ngữ
Nhiều hình
ảnh đẹp, rộng
lớn,
được
sáng tạo bằng
liên
tưởng,
tưởng tượng
âm

hưởng
khỏe khoắn,
lạc quan.
Kết hợp giữa
biểu cảm với
miêu tả &
bình luận ;
sáng tạo hình
ảnh bếp lửa
gắn liền với
hình
ảnh
người bà.
Khai
thác
điệu ru ngọt
ngào,
trìu
mến

Thể hiện tình yêu thương con
Chủ
của người mẹ dân tộc Tà-Ơi
yếu
gắn liền với lịng u nước,
là thơ
tinh thần chiến đấu và khát
8 chữ
vọng về tương lai
Thơ Từ hình ảnh ánh trăng trong Hình

ảnh
5 chữ thành phố, gợi lại những năm bình dị mà

10

ThuVienDeThi.com


TT

7

8

9

10

11

TÊN
BÀI THƠ

Con cị

Mùa xn
nho nhỏ

Viếng
lăng Bác

Sang thu

Nói với
con

TÁC GIẢ

Chế Lan
Viên
(1920-1989)

Thanh Hải
(1930-1980)

Viễn
Phương
(1/5/1928
–
21/12/2005)

Hữu Thỉnh
(15/2/1942)

Y Phương
(24/12/1948)

NĂM
SÁNG
TÁC

1962

1980

1976

1977

Sau
1975

THỂ
LOẠI

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

tháng đã qua của cuộc đời
người lính gắn bó với thiên
nhiên đất nước bình dị; nhắc
nhở thái độ sống tình nghĩa
thủy chung
Từ hình tượng con cị trong
những lời hát ru, ngợi ca tình
Tự do mẹ và ý nghĩa lời ru đối với
đời sống của mỗi con người.

Thơ
5 chữ

Thơ
8 chữ

Thơ
5 chữ

Cảm xúc trước mùa xuân của
thiên nhiên và đất nước, thể
hiện ước nguyện chân thành
góp mùa xn nhỏ của đời
mình vào cuộc đời chung.

Lịng thành kính và niềm xúc
động sâu sắc của nhà thơ đối
với Bác Hồ trong một lần từ
miền Nam ra viếng lăng Bác.

Biến chuyển của thiên nhiên
lúc giao mùa từ hạ sang thu
qua sự gợi cảm nhận tinh tế
của nhà thơ

Bằng lời trò chuyện với con,
bài thơ thể hiện sự gắn bó,
niềm tự hào về quê hương và
Tự do
đạo lý sống của dân tộc.

10

ThuVienDeThi.com

ĐẶC SẮC
NGHỆ THUẬT

giàu ý nghĩa
biểu tượng;
giọng
điệu
chân
thành
nhỏ nhẹ mà
thấm sâu.
Vận
dụng
sáng tạo hình
ảnh và giọng
điệu lời ru
của ca dao.
Thể thơ năm
chữ có nhạc
điệu
trong
sáng tha thiết,
gắn với dân
ca; hình ảnh
giản
dị,
những
so

sánh, ẩn dụ
sáng tạo.
Giọng điệu
trang trọng và
tha
thiết;
nhiều
hình
ảnh ẩn dụ đẹp
và gợi cảm,
ngơn
ngữ
bình dị cơ
đúc.
Hình
ảnh
thiên nhiên
được gợi tả
bằng nhiều
cảm giác tinh
nhạy, ngơn
ngữ
chính
xác gợi cảm.
Cách nói giàu
hình ảnh, vừa
cụ thể, gợi
cảm, vừa gợi
ý nghĩa sâu
xa.

TT

TÊN
BÀI THƠ

TÁC GIẢ

NĂM
SÁNG
TÁC

THỂ
LOẠI

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

ĐẶC SẮC
NGHỆ THUẬT

Qua lời trò chuyện của bé với Kết cấu hai
mẹ, thể hiện tình u mẹ vơ phần
đối
Ra-bin
ngần của em, ca ngợi tình mẹ xứng và nối
Trong
-đra-nat
con bất diệt và thiêng liêng.
tiếp,

độc
tập thơ
thoại lồng đối
Mây và
Ta-go
12
Trăng Tự do
Sóng
thoại, giọng
(1861-1941)
non
điệu
hồn
Ấn Độ
1909
nhiên, nhiều
hình ảnh đẹp
bay bổng
II/. SẮP XẾP CÁC BÀI THƠ VIỆT NAM ĐÃ HỌC THEO TỪNG GIAI ĐOẠN LỊCH SỬ:
19451954: Đồng chí.
19541964: Đồn thuyền đánh cá, Bếp lửa, Con cò.
19641975: Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính, Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng
mẹ.
Sau 1975: Ánh trăng, Mùa xuân nho nhỏ, Viếng lăng Bác, Nói với con, Sang thu.
 Các tác phẩm kể trên đã tái hiện cuộc sống đất nước và hình ảnh con người Việt Nam
suốt một thời kỳ lịch sử từ sau CM/T8-1945, qua nhiều giai đoạn:
 Đất nước và con người Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ
với nhiều gian khổ, hy sinh nhưng rất anh hùng (Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe khơng
kính, Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ).
 Công cuộc lao động, xây dựng đất nước và những quan hệ tốt đẹp của con người (Đoàn

thuyền đánh cá, Mùa xuân nho nhỏ)
 Nhưng điều chủ yếu mà các tác phẩm thơ đã thể hiện chính là tâm hồn, tình cảm, tư
tưởng của con người trong một thời kỳ lịch sử có nhiều biến động lớn lao, nhiều thay đổi
sâu sắc:
 Tình cảm yêu nước, tình q hương.
 Tình đồng chí, sự gắn bó, với cách mạng, lịng kính u Bác Hồ.
 Những tình cảm gần gũi, bền chặt của con người: tình mẹ con, bà cháu, trong sự thống
nhất với những tình cảm chung rộng lớn.
III/. CHỦ ĐỀ TÌNH MẸ CON: Những nét chung và riêng trong 03 bài thơ: Con cò, Khúc hát
ru những em bé lớn trên lưng mẹ, Mây và Sóng
 Nét chung:
 Ca ngợi tình mẹ con thiêng liêng, bất diệt.
 Sử dụng lời hát ru [lời ru của mẹ], lời của con với mẹ.
 Nét riêng:
 Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ: Sự thống nhất gắn bó giữa tình u con với
lịng u nước, gắn bó và trung thành với cách mạng của người mẹ Tà-Ôi trong thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ. Hình tượng sáng tạo: hát ru con lớn trên lưng mẹ.
 Con cò: Từ hình tượng con cị trong ca dao, trong lời ru con, phát triển và ca ngợi lịng
mẹ, tình mẹ thương con, ý nghĩa của lời ru đối với cuộc sống con người.
 Mây và Sóng: Hóa thân vào lời trị chuyện hồn nhiên, ngây thơ và say sưa của bé với
mẹ để thể hiện tình yêu mẹ thắm thiết của trẻ thơ. Tình yêu mẹ của bé là sâu nặng, hấp dẫn
hơn tất cả những vẻ đẹp và sự hấp dẫn khác trong thiên nhiên và vũ trụ.

10

ThuVienDeThi.com


IV/. HÌNH ẢNH NGƯỜI LÍNH & TÌNH ĐỒNG CHÍ, ĐỒNG ĐỘI:
Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính, Ánh trăng

 Vẻ đẹp tính cách & tâm hồn của anh bộ đội cụ Hồ, người lính CM trong những hồn
cảnh khác nhau.
 Tình đồng chí, đồng đội gần gũi, giản dị, thiêng liêng của những người nông dân nghèo
khổ trong những năm đầu kháng chiến chống Pháp cùng chung cảnh ngộ, chia sẻ vui buồn.
 Tình cảm lạc quan, bình tĩnh, tư thế ngang tàng, ý chí kiên cường dũng cảm vượt qua
khó khăn, nguy hiểm vì sự nghiệp giải phóng miền Nam của những người lái xe Trường
Sơn trong những năm đánh Mỹ.
 Tâm sự của người lính sau chiến tranh, sống giữa thành phố, trong hịa bình: gợi lại
những kỷ niệm gắn bó của người lính với thiên nhiên, đất nước, với đồng đội trong những
năm tháng gian lao của chiến tranh. Từ đó, nhắc nhở về đạo lý nghĩa tình, thủy chung..
V/. BÚT PHÁP SÁNG TẠO HÌNH ẢNH THƠ:
 Đồn thuyền đánh cá (Huy Cận):

Bút pháp lãng mạn, nhiều so sánh, liên tưởng, tưởng tượng bay bổng. Giọng thơ tươi
vui, khỏe khoắn. Đó là bài ca lao động sơi nổi, phấn chấn, hào hùng.
Hình ảnh đặc sắc: Đoàn thuyền đánh cá ra khơi, đánh cá, trở về.

 Đồng chí (Chính Hữu):
 Bút pháp hiện thực, hình ảnh chân thực, cụ thể, chọn lọc cơ đúc.

Hình ảnh đặc sắc: Đầu súng trăng treo.
 Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính (Phạm Tiến Duật):

Bút pháp hiện thực, miêu tả cụ thể.

Hình ảnh đặc sắc: Xe khơng kính.
 Ánh trăng (Nguyễn Duy):

Bút pháp gợi nghĩ, gợi tả, ý nghĩa khái quát. Lời tự tình, độc thoại, ăn năn, ân hận
với chính mình.


Hình ảnh đặc sắc: Ánh trăng im phăng phắc.
 Con cò (Chế Lan Viên):

Bút pháp dân tộc & hiện đại: phát triển hình ảnh con cị trong ca dao và lời hát ru.

Hình ảnh đặc sắc: Con cò, cánh cò.
 Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải):

Bút pháp hiện thực & lãng mạn, chất Huế đậm đà. Lời tâm nguyện trước lúc đi
xa.

Hình ảnh đặc sắc: Mùa xuân nho nhỏ.
ƠN TẬP TRUYỆN
I/. HỆ THỐNG HĨA KIẾN THỨC:
TT

1

TÊN
TÁC
PHẨM

Làng

TÁC GIẢ

Kim Lân
(1920
–

20/7/2007)

NĂM
SÁNG
TÁC

1948

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

Qua tâm trạng đau xót, tủi
hổ của ông Hai ở nơi tản cư
khi nghe tin đồn làng mình
theo giặc, truyện thể hiện
tình yêu làng quê sâu sắc
thống nhất với lòng yêu
nước và tinh thần kháng
chiến của người nơng dân.

10

ThuVienDeThi.com

ĐẶC SẮC
NGHỆ THUẬT

Thành cơng trong việc
xây dựng tình huống
truyện &
trong nghệ thuật miêu tả

tâm ly và ngôn ngữ nhân
vật.


TT

2

3

4

5

TÊN
TÁC
PHẨM

Lặng lẽ
Sa Pa

TÁC GIẢ

Nguyễn
Thành Long
(1925 –
1991)

Nguyễn
Chiếc

Quang Sáng
lược ngà
(1932)

Bến quê

Những
ngôi sao
xa xơi

Nguyễn
Minh Châu
(20/10/1930

23/1/1989)

Lê Minh
Kh
(1949)

NĂM
SÁNG
TÁC

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

Cuộc gặp gỡ tình cờ của
ông họa sỹ, cô kỹ sư mới ra
trường với người thanh
niên làm việc một mình tại

trạm khí tượng trên núi cao
1970
Sa Pa. qua đó, truyện ca
ngợi những con người lao
động thầm lặng, có cách
sống đẹp, cống hiến sức
mình cho đất nước.
Câu chuyện éo le và cảm
động về hai cha con: ông
Sáu và bé Thu trong lần
ông về thăm nhà và ở khu
1966
căn cứ. qua đó truyện ca
ngợi tình cha con thắm
thiết trong hoàn cảnh chiến
tranh.
Qua những cảm xúc và suy
ngẫm của nhân vật Nhĩ vào
In trong lúc cuối đời trên giường
tập Bến bệnh, truyện thức tỉnh ở
mọi người sự trân trọng
quê
(1985) những giá trị và vẻ đẹp
bình dị, gần gũi của cuộc
sống, của quê hương.
Cuộc sống, chiến đấu của
ba cô gái thanh niên xung
phong trên một cao điểm ở
tuyến đường Trường Sơn
trong những năm chiến

tranh chống Mỹ cứu nước.
1971
truyện làm nổi bật tâm hồn
trong sáng, giàu mơ mộng,
tinh thần dũng cảm, cuộc
sống chiến đấu đầy gian
khổ, hy sinh nhưng rất hồn
nhiên, lạc quan của họ.

ĐẶC SẮC
NGHỆ THUẬT

Nghệ thuật xây dựng
tình huống truyện hợp
lý, cách kể chuyện tự
nhiên, kết hợp giữa tự
sự, trữ tình và bình luận.

Thành cơng trong nghệ
thuật miêu tả tâm lý và
xây dựng tính cách nhân
vật, mà nổi bật là nhân
vật bé Thu.

Nghệ thuật viết văn tự
sự phối hợp với miêu tả
cảnh, miêu tả nội tâm
đặc sắc và giàu triết lý.

Nghệ thuật kể chuyện và

miêu tả đặc sắc.

ĐẶC ĐIỂM
NHÂN VẬT CHÍNH
1/. Làng [Kim Lân]:
Ơng Hai:
Ơng Hai là một nông dân thật thà, chất phác, quê ở làng Chợ Dầu. Ơng ♣ Tình u sâu nặng với
rất u làng của mình và có một thói quen “khoe làng”. Ơng “khoe” đủ làng Chợ Dầu.
thứ về làng của ông, từ cái sinh phần viên Tổng Đốc, đến nhà cửa, ♣ Tấm lịng thủy chung
TĨM TẮT CỐT TRUYỆN

10

ThuVienDeThi.com


ĐẶC ĐIỂM
NHÂN VẬT CHÍNH
với kháng chiến, với
cách mạng mà biểu
tượng là cụ Hồ

TĨM TẮT CỐT TRUYỆN
đường làng, chịi kháng chiến với hầm hào, ụ chiến đấu… Đi tản cư, nhớ
làng, tối nào ơng cũng qua nhà hàng xóm chuyện trở về làng Chợ Dầu
của mình cho đỡ nhớ. Tin làng theo giặc, khiến ơng đau dớn, xót xa.
Ơng xấu hổ, lo lắng đủ điều. tình cảm của ơng bị giằng xé, để rồi ơng đi
đến quyết định dứt khốt “Làng theo Tây mất rồi phải thù”. Thế nhưng
khi chuyện trò với đứa con, ông Hai vẫn dạy con về nguồn gốc, quê
hương mình là làng Dầu. Khi tin đồn trên được cải chính, ơng vui mừng,

sung sướng và lại “khoe” về làng Chợ Dầu của mình
2/. Lặng lẽ Sa Pa [Nguyễn Thành Long]:
Truyện kể về cuộc gặp gỡ ngắn ngủi, tình cờ của 4 nhân vật trên chuyến
xe đi từ Hà Nội đến Lào Cai. Ông họa sỹ lớn tuổi sắp về hưu, cô kỹ sư
trẻ trên đường nhận công tác được bác lái xe giới thiệu với anh thanh
niên 27 tuổi làm cơng tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh Yên
Sơn cao 2600 m. Tranh thủ 30 phút hành khách nghỉ ngơi, anh thanh
niên mời ông họa sỹ và cô kỹ sư lên thăm nơi ở và nơi làm việc của
mình. Sau khi cắt hoa tặng cô gái, anh giới thiệu nơi ở và nơi làm việc
của mình. Anh kể cho hai người khách nghe về công việc, cuộc sống và
những suy nghĩ của bản thân. Ông họa sỹ vô cùng cảm phục và định vẽ
chân dung của anh, nhưng anh từ chối và giới thiệu hai người khác cũng
sống và làm việc như anh. Cô kỹ sư bàng hoàng trước cuộc sống của anh
và dũng cảm hơn với quyết định của mình. Sắp hết giờ, ông họa sỹ và
cô kỹ sư chia tay anh trong sự lưu luyến với món quà là làn trứng mà
anh đã tặng
3/. Chiếc lược ngà [Nguyễn Quang Sáng]:
Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên tám tuổi, ơng
mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu khơng nhận ra cha vì vết sẹo
trên mặt làm ba em khơng cịn giống với người trong bức ảnh chụp mà
em đã biết. Em đối xử với cha như người xa lạ. Đến lúc Thu nhận ra cha,
tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc Ông Sáu phải ra
đi. Ở khu căn cứ, người cha dồn hết tình cảm yêu quý nhớ thương đứa
con vào việc làm chiếc lược bằng ngà voi để tặng cô con gái bé bỏng.
Trong một trận càn, ông hy sinh. Trước khi nhắm mắt ơng cịn kịp trao
cây lược cho người bạn. “Anh Ba” – người bạn đồng đội của anh - hứa
sẽ mang cây lược về trao tận tay cho Bé Thu.
4/. Bến quê [Nguyễn Minh Châu]:
Anh Nhĩ từng được đi khắp nơi trên trái đất, cuối đời căn bệnh hiểm
nghèo buộc chặt anh vào giường bệnh, đến nỗi khơng thể tự mình dịch

chuyển lấy vài mươi phân trên chiếc giường hẹp kê sát bên cửa sổ.
Nhưng chính lúc này, Nhĩ phát hiện ra bãi bồi bên kia sơng của q
hương mình thật đẹp, thật quyến rũ. Và cũng lúc này đây, anh mới cảm
nhận hết nỗi vất vả, sự tần tảo, tình yêu và đức hy sinh thầm lặng của vợ
mình – chị Liên. Nhĩ vơ cùng khao khát được đặt chân một lần lên bãi
bồi bên kia sông Hồng. Anh nhờ đứa con trai đi sang bên ấy một lần.
Đứa con không hiểu ý bố nên nhận lời một cách miễn cưỡng. Trên
đường đi, Tuấn sa vào đám chơi phá cờ thế trên hè phố và đã lỡ chuyến

10

ThuVienDeThi.com

Anh thanh niên:
Sống có lý tưởng cao
đẹp; sẵn sàng nhận
nhiệm vụ nơi khó khăn.
♣ Ý thức về cơng việc
và lịng u nghề. Có
những suy nghĩ đúng
đắn về công việc đối với
cuộc sống, con người.
♣ Sống ngăn nắp, khoa
học, ham học tập
♣ Chân
thành, quý
trọng. tình cảm của mọi
người.
♣ Khiêm
tốn, thành

thật.
Bé Thu:
♣ Cơ bé có tính cách
cứng cỏi, ương ngạnh;
yêu ghét rạch ròi.
♣ Rất thương cha.
Anh Sáu:
♣ Một người cha rất
thương con.
♣ Một người lính cách
mạng giàu lịng u
nước.
Nhĩ: là một người
suốt đời bôn ba, cống
hiến cho nhân dân, đất
nước. Cuối đời trên
giường bệnh, anh mới
khao khát gắn bó với
làng quê, gia đình; và
anh muốn được một lần
dạo quanh bên bờ sông
thân thuộc.
♣


TĨM TẮT CỐT TRUYỆN

ĐẶC ĐIỂM
NHÂN VẬT CHÍNH

đị ngang duy nhất trong ngày. Từ việc này, Nhĩ chiêm nghiệm ra được
cái quy luật phổ biến của đời người “con người ta trên đường đời thật
khó tránh được cái điều vịng vèo hoặc chùng chình”. Cuối truyện, khi
thấy con đị ngang chạm mũi vào bờ bên này, Nhĩ thu hết tàn lực cuối
cùng của mình để đu người ra ngồi cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc ra
khoát khoát, y như ra hiệu khẩn thiết cho một người nào đó.
5/. Những ngơi sao xa xôi [Lê Minh Khuê]:
Phương Định:
Ba nữ TNXP làm thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm ♣ Một cô gái Hà Nội
trên tuyến đường Trường Sơn. Họ gồm có hai cơ gái trẻ là Phương Định còn rất trẻ, nhạy cảm,
và Nho, còn tổ trưởng là chị Thao hơi lớn tuổi. Nhiệm vụ của họ là quan hồn nhiên, hay mơ
sát địch ném bom, đo khối lượng đất phải san lấp, đánh dấu vị trí bom mộng và thích ca hát.
chưa nổ và phá bom. Cơng việc hết sức nguy hiểm vì họ phải thường ♣ Một chiến sỹ gan dạ,
xuyên chạy trên cao điểm giữa ban ngày và phải đối diện với “Thần dũng cảm, có ý thức sẵn
chết” trong mỗi lần phá bom. Họ ở trong một cái hang dưới chân cao sàng hy sinh vì nhiệm
điểm, tách xa đơn vị. Cuộc sống của ba cô gái ở nơi trọng điểm giữa vụ.
chiến trường, dù khắc nghiệt và nguy hiểm nhưng vẫn có những niềm ♣ Có tình đồng chí,
vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng và đặc đồng đội thân thiết, gắn
biệt là hết sức gắn bó thương u nhau trong tình đồng đội, dù mỗi bó.
người một cá tính. Phần cuối truyện miêu tả hành động và tâm trạng của
các cô gái trẻ, nhất là của Phương Định, trong một lần phá bom, Nho bị
thương, Thao và Phương Định vơ cùng lo lắng, săn sóc bạn. Một trận
mưa đá bất ngờ trên cao điểm khiến các cơ hết sức vui thích.
II/. HÌNH ẢNH ĐẤT NƯỚC & CON NGƯỜI VIỆT NAM QUA CÁC TRUYỆN ĐÃ HỌC:
Thời kháng Pháp [19451954]: Làng (Kim Lân).
Thời chống Mỹ 19541975: Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng), Lặng lẽ Sa Pa
(Nguyễn Thành Long), Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê).
Sau 1975: Bến quê (Nguyễn Minh Châu).
 Các tác phẩm kể trên đã tái hiện cuộc sống đất nước và hình ảnh con người Việt Nam
suốt một thời kỳ lịch sử từ sau CM/T8-1945 cho đến ngày đất nước thống nhất.

 Phản ánh cuộc sống, chiến đấu, lao động, gian khổ, thiếu thốn với hoàn cảnh éo le của
chiến tranh.
 Phẩm chất, tâm hồn cao đẹp của con người Việt Nam trong chiến đấu: yêu làng, yêu quê
hương, đất nước, yêu công viêc, có tinh thần trách nhiệm cao, trọng nghĩa tình.
III/. NÉT CHÍNH VỀ NGHỆ THUẬT:
 Xây dựng nhân vật: điển hình, tư tưởng.
 Trần thuật theo ngơi kể: ngơi thứ nhất và ngơi thứ ba. Sáng tạo tình huống truyện độc
đáo.

10

ThuVienDeThi.com


ƠN TẬP VĂN HỌC NƯỚC NGỒI
TT

01

02

03

TÊN
TÁC PHẨM

Rơ-bin-xơn
ngồi đảo
hoang

Bố của Ximơng

Con chó
Bấc

THỂ
LOẠI

Tiểu
thuyết

TÁC
GIẢ

Đ. Điphơ

NĂM
SÁNG
TÁC

Anh
TK/
XIII

ĐẶC SẮC NỘI DUNG

Cuộc sống khó khăn
và tinh thần lạc quan
của nhân vật Rơ-binxơn giữa vùng hoang
đảo xích đạo trên mười

năm trời.

Mơ-paxăng

Nỗi tuyệt vọng của Ximơng, tình cảm chân
Pháp
thành của chị BlăngTK/XIX
sốt, sự bao dung của
bác Phi-lip

Tiểu
Giắc
thuyết Lân-đơn

Tình thương u lồi
vật của Giơn Thc-tơn
và thế giới tâm hồn của
con chó Bấc.

Truyện

Mỹ
TK/XX

ĐẶC SẮC
NGHỆ THUẬT

Nghệ thuật kể
chuyện
hấp

dẫn của nhân
vật xưng “Tơi”
tự họa, kết hợp
miêu tả.
Nghệ
thuật
miêu tả diễn
biến tâm trạng
nhân vật; kết
hợp tự sự với
nghị luận.
Trí
tưởng
tượng phong
phú khi đi sâu
vào thế giới
tâm hồn của
con chó Bấc

B. Tập làm văn
I. Phần truyện.
1. Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong tác phẩm “Làng” của Kim Lân.
2. Suy nghĩ của em về nhân vật anh thanh niên trong văn bản “Lặng lẽ Sa Pa” của
Nguyễn Thành Long.
3. Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong đoạn trích “Chiếc lược ngà” của nhà văn
Nguyễn Quang Sáng.
4. Suy nghĩ của em về tình cảm cha con trong chiến tranh qua văn bản “Chiếc lược
ngà” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng.
5. Cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong tác phẩm “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu.
6. Phân tích truyện ngắn “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu.

7. Cảm nghĩ về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của
Lê Minh Khuê.
8. Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Những ngoi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê.
II. Phần Thơ
1. Suy nghĩ của em về bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải.
2. Suy nghĩ của em về bài thơ “Viếng lăng Bác” của viễn Phương.
3. Suy nghĩ của em về bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy.
4. Cảm nhận của em về bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh.
5. Suy nghĩ của em về bài thơ “Nói với con” của Y Phương.
C. Phần Tiếng Việt
1. Thế nào là thành phần khởi ngữ ?
 TL: Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ, nêu lên đề tài được nói đến
trong câu. Trước khởi ngữ có thể thêm một trong các quan hệ từ : về, đối với, còn.
2. Chuyển câu sau đây thành câu có khởi ngữ: Bạn ấy làm bài tập rất cẩn thận.
 TL: Về bài tập, bạn ấy làm rất cẩn thận.

10

ThuVienDeThi.com


3. Thế nào là thành phần biệt lập? Có những thành phần biệt lập nào?
 TL: Thành phần biệt lập là bộ phận câu không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự
việc của câu. Có 4 thành phần biệt lập:
- Thành phần tình thái
- Thành phần cảm thán
- Thành phần gọi - đáp
- Thành phần phụ chú
4. Chỉ ra và gọi tên các thành phần biệt lập trong các cậu sau đây:
a. Hình như bộ đội ta sắp đánh lớn.

b. Đàn cị chở nắng qua sơng
Cị ơi, cị chớ quên đồng làng ta
c. Kìa đàn chim én, sứ giả mùa xuân - đang đưa thoi trên đồng lúa xanh rì.
d. Nắng đã lên rồi. Chao ơi cứ mong mãi.
 TL: a. Hình như: thành phần tình thái.
b. Cị ơi: thành phần gọi-đáp.
c. Sứ giả mùa xuân: thành phần phụ chú.
d. chao ôi: thành phần cảm thán.
5. Thêm phần phụ chú vào chỗ thích hợp trong câu sau: Chúng em chúc mừng thầy
cô nhân ngày 20/11.
 TL: Chúng em chúc mừng thầy cô nhân ngày 20/11- ngày Nhà giáo Việt Nam.
6. Thế nào là nghĩa tường minh và hàm ý? Cho biết hàm ý trong câu sau đây: Gần
mực thì đen, gần đèn thì sáng.
 TL:
- Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng những từ ngữ trong
câu.
- Hàm ý là phần thông báo không được diễn đạt trực tiếp bằng những từ ngữ trong câu
nhưng có thể được suy ra từ những từ ngữ đó.
- Hàm ý của câu tục ngữ : Phải biết chọn bạn mà chơi.
7. Chỉ ra các phép liên kết có trong đoạn văn sau :
Nhà khoa học người Anh Phơ-răng-xit Bê-cơn đã nói một câu nổi tiếng: “Tri thức
là sức mạnh”… Đó là một tư tưởng rất sâu sắc. Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu được tư
tưởng ấy.
 TL: - Phép thế: “Đó” thế cho câu danh ngơn.
- Phép nối: “Tuy vậy” nối câu chứa nó với câu trước.
- Phép lặp: tư tưởng.

10

ThuVienDeThi.com