Bài giảng thị trường tài chính bài 2 yếu tố quyết định lãi suất

Bài 2

Yếu tố quyết định lãi suất


Tầm quan trọng của các
biến động về lãi suất


Các thay đổi lãi suất tác động đến nên kinh tế thực





Biến động của lãi suất tác động đến giá trị của tất cả
các chứng khoán





Chi tiêu cho đầu tư
Các khoản chi tiêu nhạy cảm với lãi suất như chi mua nhà

Giá cả chứng khoán biến động ngược chiều với lãi suất
Lãi suất khác nhau có tác động đền các quỹ hưu trí và thu
nhập của người về hưu (ở Mỹ)

Biến động của lãi suất tác động đến giá trị của các
định chế tài chính




Quản lý của các định chế này theo dõi chặt chẽ lãi suất
Rủi ro lãi suất là loại rủi ro chính tác động đến các định chế
tài chính.


Lý thuyết cung cầu tín dụng
(Loanable Funds) về lãi suất


Lý thuyết giải thích cách thức qua đó mức lãi suất
chung được xác lập



Giải thíc các nhân tố kinh tế và nhân tố khác tác
động tới lãi suất



Lãi suất được xác định bởi cung và cầu các khoản
tiền có thể cho vay (tín dụng)

3


Lý thuyết cung cầu tín dụng
(Loanable Funds) về lãi suất



Cầu = Bên vay, bên phát hành chứng khoán, các
đơn vị thâm hụt chi tiêu



Cung = Bên cho vay, các nhà đầu tư tài chính,
người mua chứng khốn, các đơn vị thăng dư chi
tiêu



Giả định chia nền kinh tế thành các khu vực



Độ dốc các đường cung và cầu liên quan đến độ
dãn hay độ nhạy của lãi suất
4


Các khu vực của nền kinh tế


Khu vực hộ gia đình – thường là bên cung rịng về
tín dụng



Khu vực doanh nghiệp – Thường là bên cầu rịng
về tín dụng



Khu vực nhà nước





Cấp địa phương - vay cho các dự án đầu tư dài hạn



Cấp trung ương- vay cho đầu tư dài hạn và bù đắp thâm
hụt ngân sách

Khu vực nước ngồi - Có thể cung hoặc cầu
5


Cầu về tín dụng


Tổng của số lượng cầu có khả năng thanh toán tại
các mức lãi suất khác nhau



Khu vực có thu thấp hơn chi trong một kỳ = vay



Cầu có khả năng thanh tốn nghịch biến với lãi suất



Các yếu tố ngồi lãi suất có thể làm dịch chuyển
đường cầu

6


Cầu về tín dụng
Lãi suất

Quy mơ tín dụng


Lý thuyết cung cầu tín dụng

Cầu của các hộ gia đình về tín dụng
Tài trợ cho các nhu cầu mua nhà, mua ô tô và các
vật dụng khác
 Các mua sắm này tạo nên các khoản nợ trả góp
Các khoản nợ trả góp tăng khi thu nhập tăng
 Có mối quan hệ nghịch biến giữa lãi suất và cầu
có khả năng thanh toán
(Sự phát triển ở Việt Nam?)




Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của các doanh nghiệp về tín dụng



Để đầu tư vào các tài sản
Số lượng phụ thuộc và số lượng các dự án đầu
tư



Dựa vào NPV
Chọn các dự án có NPV dương


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của các doanh nghiệp về tín dụng
Tính tốn NPV:
n

NPV = CF0 +

Σ

t=1

CFt

(1 + k)t


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của các doanh nghiệp về tín dụng




NPV dương có nghĩa là dự án có giá trị lớn hơn
chi phí
Nếu lãi suất giảm, có nhiều dự án có NPV dương
hơn
doanh nghiệp có nhu cầu tài trợ nhiều hơn
 Các doanh nghiệp cần nhiều tín dụng hơn
 Các


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của các doanh nghiệp về tín dụng




Quan hệ giữa lãi suất và cầu có khả năng thanh
tốn về tín dụng là nghịch biến
Đường cầu có thể dịch chuyển nếu có các sự kiện
tác động đến khẩu vị đầu tư của doanh nghiệp
dụ: Các điều kiện kinh tế thuận lợi hơn
 Dòng tiền kỳ vọng sẽ tăng > có nhiều dự án có NPV

dương hơn > tăng cầu về tín dụng
 Ví


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của chính phủ về tín dụng






Khi các phản dụ tốn chi vượt dự tốn thu, chính
phủ có nhu cầu về tín dụng
Địa phương có thể phát hành trái phiếu địa
phương
Chính phủ phát hành chứng khốn chính phủ
hoặc kho bạc


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu của chính phủ về tín dụng




Chi tiêu của chính phủ và các chính sách thuế
khong phụ thuộc vào lãi suất
Do vậy, cầu của chính phủ về tín dụng khơng
nhạy cảm với lãi suất

Lãi suất

D
Quy mơ tín dụng


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Nhu cầu nước ngồi về tín dụng




Chịu ảnh hưởng bởi chênh lệch lãi suất trọng
nước và nước ngồi (cùng với tính chuyển đổi
đồng tiền và tựu do của luồng vốn?)
Biến động ngược chiều với lãi suất trong nước


Lý thuyết cung cầu tín dụng

Tổng cầu về tín dụng




Tổng cầu về tín dụng là tổng nhu cầu có khả
năng thanh tốn của các khu vực
Tổng cầu tín dụng quan hệ nghịch biến với lãi
suất

Khu vực cung cấp tín dụng


Các hộ gia đình là nhà cung cấp tín dụng chính



Các doanh nghiệp và chính phủ có thể tạm thời
cung cấp tín dụng



Vai trị của bên nước ngồi thay đổi (là nhà cung
cấp rịng cho Mỹ từ những năm 1980)



Chính sách tiền tệ ảnh hưởng đến cung tín dụng

17


Cung về tín dụng


Tổng cung tín dụng của các khu vực tại các mức lãi
suất khác nhau



Khu vực có thu lớn hơn chi trong kỳ - cho vay



Lượng cung cấp liên quan trực tiếp đến lãi suất



Các yếu tố ngoài lãi suất có thể dịch chuyển đường
cung

18


Lãi suất

S

Số lượng tín dụng


Lý thuyết cung cầu tín dụng
 Lãi


suất cân bằng

Tổng cầu
DA = Dh + Db + Dg + Dm + Df



Tổng cung
SA = Sh + Sb + Sg + Sm + S f
Tại điểm cân bằng, DA = SA


Lý thuyết cung cầu tín dụng
Lãi suất

Cung tín dụng

Cầu tín dụng

Số lượng tín dụng


Lý thuyết cung cầu tín dụng


Khi có tình trạng bất cân bằng, các yếu tố thị
trường, thị trường sẽ tự điều chỉnh về lãi suất để
đạt được điểm cân bằng mới


Ví dụ: lãi suất trên điểm cân bằng
 Thừa
 Lãi

tín dụng

suất giảm

 Lượng

cung giảm, cầu có khả năng thanh tốn tăng
đến khi đạt điểm cân bằng mới


Lãi suất cân bằng chung


Cơng cụ giải thích cách thức các yếu tố tác động
đến mức lãi suất



Lãi suất ổn định đạt được khi tổng cầu về tín dụng
= tổng cung



Các điều thặng dư thừa và thiếu hụt


Thặng dư – Cầu có khả năng thanh tốn < lượng cung, dẫn
đến lãi suất giảm



Thiếu hụt – trần lãi suất của chính phủ dưới mức lãi suất
thị trường

23


Thay đổi về lãi suất
+ Quan hệ cùng chiều với mức độ hoạt động hay tăng
trưởng của nền kinh tế
+ Quan hệ cùng chiều với lạm phát kỳ vọng
– Quan hệ ngược chiều với thay đổi cung về tiền

24


Các nhân tố kinh tế tác động tới
lãi suất
 Tăng






trưởng kinh tế

Tác động kỳ vọng là việc chuyển dịch đường cầu
lên trên, đường cung giữ nguyên
Áp dụng công nghệ mới làm tăng dự án NPV

dương
Kết quả làm tăng lãi suất cân bằng