Slide Quản trị Ngân hàng thương mại 1

QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1
Ths. Nguyễn Bích Ngọc
0936.23.86.82



Kết cấu mơn học
•

Chương 1: Tổng quan về quản trị ngân hàng thương mại

•

Chương 2: Quản trị tài sản, nợ và khả năng thanh khoản

•

Chương 3: Quản trị nguồn vốn của ngân hàng thương mại

•

Chương 4: Quản trị hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại

•

Chương 5: Quản trị dịch vụ thanh toán của ngân hàng thương mại


Tài liệu tham khảo
1. PGS. TS Nguyễn Thị Phương Liên (2011), “Quản trị tác
nghiệp ngân hàng thương mại”, NXB Thống Kê

2. PGS.TS Phan Thị Thu Hà (2009), “Quản trị Ngân hàng
thương mại”, NXB Giao thông vận tải
3. PGS. TS Nguyễn Thị Mùi (2011), “Quản trị ngân hàng
thương mại”, NXB Tài chính
4. Peter S. Rose (2002), “Commercial Bank Management”,
McGraw-Hill Publisher.
5. Luật NHNN Việt Nam, Luật các TCTD hợp nhất năm 2017
6. Website Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sbv.gov.vn) và
các NHTM


Mục tiêu của học phần
Sau khi kết thúc học phần, người học nắm vững kiến
thức cơ bản, phương pháp và kỹ năng quản trị các
hoạt động kinh doanh theo chức năng chính của
NHTM; có năng lực tự chủ và trách nhiệm, thái độ
nghiêm túc, tích cực trong giải quyết tình huống tác
nghiệp trong thực tiễn


Chuẩn đầu ra học phần
Mã ký
hiệu

Mơ tả

CLO1

Nhớ, hiểu và trình bày kiến thức cơ bản và kiến thức thực tế về quản trị hoạt động
kinh doanh theo chức năng chính của NHTM

CLO2

Vận dụng được kiến thức cơ bản, cơ sở pháp lý để thực hiện các hoạt động của
NHTM

Kỹ năng

CLO3

Nhận dạng, phân tích, xử lý các tình huống đơn giản và phức tạp; phân tích tổng hợp
và đánh giá các tình huống và sử dụng các giải pháp thay thế

Mức tự chủ và
trách nhiệm

CLO4

Kỹ năng làm việc độc lập và chịu trách nhiệm cá nhân, có năng lực làm việc theo
nhóm, tổ chức, dẫn dắt nhóm và chịu trách nhiệm với nhóm

Kiến thức

Thái độ

CLO5

Tuân thủ các quy định pháp luật, có thái độ nghiêm túc, trung thực, tơn trọng khách
quan và tuân thủ đạo đức nghề nghiệp; Tác phong làm việc chuyên nghiệp và ý thức
trách nhiệm xã hội; Có ý thức tự học, tự cập nhật kiến thức

CHƯƠNG 1:
TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI


Chương 1: Tổng quan về quản trị NHTM
1.1. Ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường
1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại
1.1.2. Phân loại ngân hàng thương mại
1.1.3. Mơ hình tổ chức của một NHTM điển hình
1.2. Dịch vụ ngân hàng và những xu hướng ảnh hưởng tới dịch
vụ ngân hàng
1.2.1. Khái niệm dịch vụ ngân hàng
1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng
1.2.3. Các dịch vụ chính của ngân hàng thương mại
1.2.4. Các xu hướng ảnh hưởng tới dịch vụ ngân hàng
1.3. Quản trị ngân hàng thương mại
1.3.1. Khái niệm và chức năng của quản trị NHTM
1.3.2. Nội dung quản trị NHTM


1.1. Ngân hàng thương mại trong nền
kinh tế thị trường


1.1.1. Khái niệm NHTM
•

•

•
•

Theo luật pháp nước Mỹ: “bất kỳ một tổ chức nào cung cấp tài khoản
tiền gửi cho phép KH rút tiền theo yêu cầu (như bằng cách viết séc
hay bằng việc rút tiền điện tử) và cho vay đối với tổ chức kinh doanh
hay cho vay thương mại sẽ được xem là một NH”
Theo Luật Ngân hàng của Pháp năm 1941 “những xí nghiệp hay cơ
sở hành nghề thường xun nhận của cơng chúng dưới hình thức ký
thác hay hình thức khác các số tiền mà họ dùng vào các nghiệp vụ
chiết khấu, tín dụng hay tài chính thì được coi là Ngân hàng”.
Luật Ngân hàng của Ấn Độ ban hành năm 1950, bổ sung năm 1959
đã quy định: “Ngân hàng là cơ sở nhận các khoản tiền ký thác để cho
vay hay tài trợ, đầu tư” .
Khái niệm Ngân hàng thương mại của Luật Ngân hàng Đan Mạch,
(1930) căn cứ vào sự kết hợp với đối tượng hoạt động: “Những Ngân
hàng thiết yếu gồm các nghiệp vụ nhận tiền ký thác, buôn bán vàng
bạc, hành nghề thương mại và các giá trị địa ốc, các phương tiện tín
dụng và hối phiếu, thực hiện các nghiệp vụ chuyển ngân, bảo
hiểm,…”.


1.1.1. Khái niệm NHTM
- Điều 04, Luật các TCTD hợp nhất năm 2017 tại Việt Nam:
“Tổ chức tín dụng là doanh nghiệp thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt
động ngân hàng. Tổ chức tín dụng bao gồm ngân hàng, tổ chức tín dụng phi
ngân hàng, tổ chức tài chính vi mơ và quỹ tín dụng nhân dân”.
“Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả các hoạt

động ngân hàng theo quy định của Luật này. Theo tính chất và mục tiêu hoạt
động, các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng
chính sách, ngân hàng hợp tác xã”.
“Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt
động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này
nhằm mục tiêu lợi nhuận”.


Vai trị của NHTM
NHTM là trung gian tài chính
NHTM là cầu nối giúp phát triền
kinh tế đối ngoại giữa các quốc gia

NHTM là người thực hiện
các chính sách kinh tế của
CP, góp phần điều tiết sự
tăng trưởng kinh tế và theo
đuổi các mục tiêu xã hội

NHTM là trung gian
thanh toán
Vai trò của
NHTM
NHTM là người bảo lãnh,
cam kết trả nợ cho KH
khi KH mất khả năng thanh tốn
NHTM giữ vai trị đại lý


1.1.2. Phân loại NHTM

Tính chất sở hữu

• NHTM cơng
• NHTM tư

Quốc tịch

• NHTM bản xứ
• NHTM nước ngồi

Cơ quan cấp giấy
phép

• NHTM tồn quốc
• NHTM địa phương

Số lượng chi nhánh

• NHTM duy nhất
• NHTM mạng lưới


1.1.2. Phân loại NHTM
Tính chun mơn hóa
hoạt động

• NHTM chun doanh
• NHTM đa năng

Chiến lược kinh

doanh

• NHTM bán bn
• NHTM bán lẻ

Quan hệ tổ chức

• NHTM hội sở
• NHTM chi nhánh


Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam
NHTM nhà
nước

NHTM cổ
phần

NH 100%
vốn nước
ngoài

NH liên
doanh

Chi nhánh
NHNN ở
Việt Nam

Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam

Nguồn: sbv.gov.vn


Phân loại hệ thống NHTM Việt Nam

Nguồn: sbv.gov.vn


1.2.3. Mơ hình tổ chức của NHTM


Cơ cấu tổ chức bộ máy điều hành
trụ sở chính


1.2. Dịch vụ ngân hàng và những xu
hướng ảnh hưởng đến dịch vụ ngân
hàng


1.2.1. Khái niệm
- Theo nghĩa rộng (WTO): Dịch vụ NH
bao gồm tồn bộ các hoạt động tiền tệ, tín
dụng, thanh toán, ngoại hối của NH
- Theo nghĩa hẹp:
Dịch vụ NH chỉ bao gồm những hoạt
động không thuộc phạm vi kinh doanh
tiền tệ và các nghiệp vụ NH theo chức

năng trung gian tài chính (huy động tiền
gửi, cho vay)


1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng
DV nội bảng
Dựa vào bảng
cân đối kế toán
DV ngoại bảng


1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng

Dựa vào đối
tượng khách
hàng

DV Khách hàng
cá nhân

DV Khách hàng
doanh nghiệp


1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng
DV tín dụng
Dựa vào tính
chất thu nhập
DV phi tín dụng

1.2.3. Các dịch vụ chính của NHTM
Các dịch vụ truyền thống
•
•
•
•
•
•
•

Nhận tiền gửi – dịch vụ thanh tốn
Chiết khấu thương phiếu
và cho vay thương mại
Bảo quản vật có giá
Trao đổi ngoại tệ
Cung cấp dịch vụ ủy thác
Tài trợ các hoạt động của chính phủ

Các dịch vụ mới phát triển
•
•
•
•
•

•

Cho vay tiêu dùng- Cho vay tài trợ dự án
Tư vấn tài chính-Quản lý tiền – Cung cấp

các kế hoạch hưu trí
Cho th tài chính
Bán các dịch vụ bảo hiểm
DỊch vụ mơi giới chứng đầu tư chứng
khoán – Các dịch vụ đầu tư và NH bán
buôn
Các dịch vụ tương hỗ và trợ cấp


1.2.4. Những xu hướng ảnh
hưởng đến dịch vụ NH
Danh mục dịch vụ
tăng mạnh

Sự gia tăng cạnh
tranh

Sự gia tăng chi
phí vốn

Rủi ro vỡ nợ ngân
hàng

Q trình tồn
cầu hóa ngân
hàng

QLNN và xu
hướng phi QL (tự
do hóa) đối với

ngành NH

Sự gia tăng
nguồn vốn nhạy
cảm với lãi suất

Sự mở rộng về
mặt địa lý

Các nguyên nhân
khác