KHẢO SÁT KHÁNG THỂ THỤ ĐỘNG DỊCH TẢ HEO VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI KHÁNG THỂ THỤ ĐỘNG KHÁNG PCV2 TRÊN HEO CON

B

GIÁO D C VÀ ĐÀO T O

TRƯ NG Đ I H C NƠNG LÂM THÀNH PH

H

CHÍ MINH

KHĨA LU N T T NGHI P

KH O SÁT KHÁNG TH TH Đ NG D CH T HEO VÀ
M I LIÊN QUAN V I KHÁNG TH TH Đ NG
KHÁNG PCV2 TRÊN HEO CON

H và tên sinh viên : DƯƠNG NG C VÂN THANH
Ngành

: Thú y

L p

: Thú y 29

Niên khóa

: 2003 – 2008

Tháng 09/2008

KH O SÁT KHÁNG TH TH Đ NG D CH T HEO VÀ M I LIÊN
QUAN V I KHÁNG TH TH Đ NG KHÁNG PCV2 TRÊN HEO CON

Tác gi

DƯƠNG NG C VÂN THANH

Khóa lu n đư c đ trình đ ñáp ng yêu c u c p b ng Bác S
ngành Thú Y

Giáo viên hư ng d n
PGS.TS. NGUY N NG C H I
ThS. NGUY N TH THU H NG

Tháng 09/2008
i


L I C M ƠN

Tơi xin đư c bày t lịng bi t ơn sâu s c nh t đ n ba m và nh ng ngư i thân ñã ln
u thương, đ ng viên tơi trong su t nh ng năm h c v a qua.
Tôi xin mãi nh ơn:
Giáo viên hư ng d n c a tôi, PGS.TS.Nguy n Ng c H i đã h t lịng h tr , d n
d t và hư ng d n tơi hồn thành t t đ tài này.
Th c S

Nguy n Th Thu H!ng, trư"ng b

môn Siêu Vi Trùng, công ty

Navetco ñã quan tâm, hư ng d n và t o ñi u ki n h c h i t t nh t cho tôi trong
su t th i gian th#c t p.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn:
Ban ch nhi m khoa Chăn Ni Thú Y, cùng tồn th quý th y cô trư ng Đ i
H c Nông Lâm Thành Ph H! Chí Minh.
Ban giám đ c Cơng Ty Thu c Thú Y Trung Ương II, Trung Tâm Nghiên C u
Thú Y, b môn Siêu Vi Trùng, b mơn Sinh Hóa, phịng K Thu t c a cơng ty,
ñ'c bi t là ch Lê Th Thu Phương thu c b mơn siêu vi trùng đã nhi t tình giúp
đ( tơi trong th i gian th#c t p t i công ty.
Các cô chú anh ch thú y viên " Chi C)c Thú Y, Tr m Thú Y huy n Châu
Thành t*nh Đ!ng Tháp và đã nhi t tình giúp đ( tơi trong th i gian l y m u.
T t c các b n c a tơi đã đ ng viên, giúp đ( tơi trong q trình h c t p và hoàn
thành lu n văn t t nghi p này.

Sinh viên
DƯƠNG NG,C VÂN THANH

ii


TÓM T T KHÓA LU N
Nh m ph)c v) cho vi c xây d#ng quy trình tiêm vaccine d ch t heo l n ñ u
trên ñàn heo con t đàn nái đã tiêm phịng, chúng tơi th#c hi n ñ tài: “KH O SÁT
KHÁNG TH TH Đ NG D CH T HEO VÀ M I LIÊN QUAN V I KHÁNG
TH TH Đ NG KHÁNG PCV2 TRÊN HEO CON”.
Đ tài ñã ti n hành kh o sát s# bi n thiên hi u giá kháng th th) ñ ng theo l a
tu-i trên heo con t heo m ñã tiêm phòng vaccine d ch t heo b ng phương pháp
trung hòa NPLA (Neutralization Peroxidase Linked Assay) theo hư ng d n c a phịng

thí nghi m Úc AAHL (Autralian Animal Health Laboratory), đư c th#c hi n t i cơng
ty Thu c Thú Y Trung Ương II (NAVETCO).
K t qu ghi nh n: heo m ch ng ng a vaccine d ch t heo t o ñư c kháng th
kháng virus d ch t heo và truy n cho heo con qua s a ñ u. Lư ng kháng th th) ñ ng
này gi m d n theo t ng tu n tu-i: t i Đ!ng Tháp là 7,23log2 – 4,93log2 – 3,6log2 –
3,66log2 (1 – 4 tu n tu-i); t i Long An là 6,19log2 – 4,76log2 – 4,29log2 – 3,81log2 –
3,44log2 (1 – 5 tu n tu-i); t i Đ!ng Nai là 5,79log2 – 5,2log2 – 4,38log2 – 3,83log2 –
3,22log2 (1 – 5 tu n tu-i). Và s# h p thu kháng th th) đ ng khơng đ!ng ñ u gi a các
cá th trong ñàn.
Đ tài cũng ghi nh n: khơng có s# tương tác gi a hi u giá kháng th th) ñ ng "
heo con ñ i v i virus d ch t heo và PCV2.

iii


M CL C
Trang
TRANG T.A ...............................................................Error! Bookmark not defined.
L/I C0M ƠN................................................................................................................ ii
TÓM T1T KHÓA LU2N............................................................................................ iii
M3C L3C .....................................................................................................................iv
DANH SÁCH CÁC T4 VI5T T1T .............................................................................vi
DANH M3C HÌNH 0NH VÀ B0NG BI6U ............................................................. vii
Chương 1. M7 Đ8U .....................................................................................................1
1.1. Đ9T V:N Đ; .............................................................................................................1
1.2. M3C ĐÍCH NGHIÊN CChương 2. CƠ S7 LÝ LU2N ........................................................................................3
2.1. KHÁI NI=M V; B=NH DTH ...................................................................................3
2.2. CĂN B=NH H,C .......................................................................................................3
2.2.1. Phân lo i ................................................................................................................3

2.2.2. Đ'c tính kháng nguyên ........................................................................................4
2.2.3. Đ'c tính sinh mi n d ch ......................................................................................4
2.3. D?CH T@.......................................................................................................................5
2.3.1. Tình hình nhi m b nh DTH trên th gi i ..........................................................5
2.3.2. Tình hình nhi m b nh t i Vi t Nam ..................................................................7
2.4. CHAN ĐOÁN ..............................................................................................................8
2.5. MI@N D?CH TRONG B=NH DTH ..........................................................................9
2.5.1. Mi n d ch t# nhiên ..............................................................................................9
2.5.2. Mi n d ch th) ñ ng ............................................................................................10
2.5.3. Mi n d ch ch đ ng............................................................................................11
2.6. VACCINE PHỊNG B=NH DTH ...........................................................................12
2.7. TBNG QUÁT V; PCV2 ..........................................................................................13
Chương 3. NCI DUNG, V2T LI=U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C3.1. Đ?A ĐI6M VÀ TH/I GIAN ...................................................................................17
3.2. ĐDI TƯENG NGHIÊN Civ


3.3. NCI DUNG NGHIÊN C3.4. V2T LI=U THÍ NGHI=M .......................................................................................17
3.4.1. Nuôi c y t bào th n heo PK-15 .......................................................................17
3.4.2. V t li u dùng làm ph n ng trung hồ trên mơi trư ng t bào PK-15 và
giám ñ nh b ng k thu t enzyme peroxidase (IPX) ..................................................18
3.4.3. Các v t li u khác ................................................................................................18
3.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C3.5.1. Phương pháp l y m u ........................................................................................19
3.5.2. Thu th p, xF lý m u ...........................................................................................19
3.5.3. Phương pháp th#c hi n ph n ng trung hoà NPLA (neutralization
peroxidase linked assay) nghiên c u KTTĐ ñ i v i virus DTH ............................19
3.5.4. Phương pháp IPMA (Immunoperoxidase Monolayer Assay) nghiên c u

kháng th kháng PCV2 .................................................................................................22
3.5.5. XF lý s li u ........................................................................................................25
Chương 4. K5T QU0 VÀ TH0O LU2N....................................................................26
4.1. KH0O SÁT KTTĐ CGA DTH ...............................................................................26
4.2. HI=U GIÁ KTTĐ KHÁNG PCV2 .........................................................................33
4.3. TƯƠNG QUAN GIHA PCV2 VÀ DTH TRÊN ĐÀN HEO TII ĐJNG THÁP..37
Chương 5. K5T LU2N VÀ Đ; NGH? ........................................................................39
5.1. K5T LU2N ................................................................................................................39
5.2. Đ; NGH? ....................................................................................................................39
PH3 L3C .....................................................................................................................40
TÀI LI=U THAM KH0O ............................................................................................44

v


DANH SÁCH CÁC T

VI T T T

AAHL

Australian Animal Health Laboratory

BVDV

Bovine Viral Diarrhea Virus

BDV

Border Disease Virus

CPE

Cyto Pathogenic Effect

CSFV

Classic Swine Fever Virus

DTH

D ch T Heo

ELISA

Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay

HCV

Hog Cholera Virus

IAHD

International Animal Health Division

IFN

Interferon

IPMA

Immunoperoxidase Monolayer Assay

IPX

Immuno Peroxidase

IgG

Immunoglobuline Gama

IgG

Immunoglobuline Muy

KTTĐ

Kháng Th Th) Đ ng

MHC

Major Histocompatibility Complex

MEM

Minimum Essential Media

NI

Neutralization Index

NPLA

Neutralization Peroxidase Linked Assay

NK

Natural Killer

NAVETCO

National Veterinary Company

PK

Pig Kidney

PCR

Polymerase Chains Reaction

PCV2

Porcine Circo Virus Type 2

TCID

Tissue Culture Infected Dose

TC

T-Cytotoxic – T-Cell

-VE

Đ i ch ng âm

+VE

Đ i ch ng dương

vi


DANH M C HÌNH NH VÀ B NG BI U

Trang
HÌNH NH
Hình 2.1: B n đ! CSF t i Châu Âu t tháng 1 đ n tháng 3 năm 2007 .........................6
Hình 2.2: B n ñ! nhi m CSF trên heo r ng t i Châu Âu và Châu Á ...........................7
Hình 2.3: S# xu t hi n b nh PMWS trên th gi i.......................................................14
Hình 3.1: T bào PK-15 nhi m virus DTH .................................................................21
Hình 3.2: Đĩa NPLA chuLn .........................................................................................22

BI U Đ
Bi u đ 4.1: Bi n thiên hi u giá KTTĐ DTH trên heo con 1 – 4 tu n tu-i ................27
Bi u ñ 4.2: Trung bình hi u giá KTTĐ DTH trên heo con 1 – 4 tu n tu-i ...............28
Bi u ñ 4.3: Bi n thiên hi u giá KTTĐ DTH trên heo con 1 – 5 tu n tu-i ................29
Bi u đ 4.4: Trung bình hi u giá KTTĐ DTH trên heo con 1 – 5 tu n tu-i ...............29
Bi u ñ 4.5: Bi n thiên hi u giá KTTĐ DTH trên heo con 1 – 5 tu n tu-i ................30

Bi u đ 4.6: Trung bình hi u giá KTTĐ DTH trên heo con t 1 – 5 tu n tu-i...........31
Bi u ñ 4.7: Kh năng b o h do mi n d ch th) ñ ng và mi n d ch ch ñ ng...........32
Bi u ñ 4.8: Ph n trăm tM l dương tính đ i v i PCV2 trên heo con t 1 – 4 tu n tu-i .......34
Bi u đ 4.9: Trung bình hi u giá KTTĐ PCV2 trên heo con 1 – 4 tu n tu-i..............36

B NG
B ng 4.1: Hi u giá KTTĐ c a DTH trên heo con t 1 – 4 tu n tu-i .......................................26
B ng 4.2: Hi u giá KTTĐ kháng virus DTH trên heo con t 1 – 5 tu n tu-i .........................28
B ng 4.3: Hi u giá KTTĐ DTH heo con t 1 – 5 tu n tu-i......................................................30
B ng 4.4: Hi u giá KTTĐ kháng DTH " m c ≤ 4log2 c a ba t*nh lúc 3 – 4 – 5 tu n tu-i ...... 33
B ng 4.5: Hi u giá KTTĐ kháng PCV2 trên heo con t 1 – 4 tu n tu-i .................................34
B ng 4.6: Ngư(ng b o h DTH và PCV2 trên heo con 1 tu n tu-i t i Đ!ng Tháp...............37
vii


Chương 1
M

Đ U

1.1. Đ T V N Đ!
Ngành chăn nuôi nói chung, chăn ni heo nói riêng đang t ng bư c tr" thành
m t trong nh ng ngành s n xu t chính c a nơng dân Vi t Nam. C n tr" l n và gây
nhi u t-n th t cho ngư i chăn nuôi heo " nư c ta hi n nay là các b nh truy n nhi m,
trong đó b nh d ch t heo (DTH) v n ñang là m t trong v n ñ gay c n nh t. B nh
DTH ñư c phát hi n " nư c ta vào gi a th kM 20, ñã và ñang gây nhi u t-n th t cho
chăn nuôi heo công nghi p cũng như chăn ni gia đình (Nguy n Ti n Dũng, 2002).
Theo th ng kê s heo ch t do d ch b nh hàng năm hi n nay bình quân 10 – 12% t-ng
s đàn heo ni, thì 60% s đó là ch t do b nh d ch t heo, nghĩa là m i năm b nh
DTH ñã gi t ch t trên 65 ñ n 75 v n con heo (Ph m S Lăng, 1995).

Phòng ch ng d ch t heo ch y u hi n nay ph) thu c vào q trình tiêm phịng
vaccine. Tuy nhiên, hi u qu c a quy trình ph) thu c m t ph n quan tr ng vào s# t!n
t i c a kháng th th) đ ng (KTTĐ) hay cịn g i là kháng th truy n qua s a ñ u. Heo
con có đáp ng t t v i vaccine tuỳ thu c vào hi u giá kháng th c a thú m và s# hi n
di n c a kháng th trong heo con t i th i ñi m tiêm vaccine. Tuy nhiên, heo con nh n
kháng th m truy n bi n ñ ng khác nhau gi a các l a heo, ngay c heo con trong
cùng m t b y. Như v y khó có th tiêm ch ng thành công t t c các heo cai s a tr khi
tiêm ch ng đư c hỗn l i r t tr khi t t c heo con khơng mang kháng th m truy n.
Nhưng khi có d ch n i vùng b nh có th sP xâm nh p vào tr i. Do đó vi c ch n th i
đi m thích h p cho vi c tiêm ch ng v n còn là m t ñi u thách ñ .
Bên c nh nh ng khó khăn trên, vi c ñ!ng nhi m v i các tác nhân khác cũng là
m t trong nh ng ñi u r t đáng lo ng i cho cơng tác phịng ch ng. Ngồi nh ng b nh
như: t) huy t trùng, thương hàn, đóng d u son đã đư c ñ c p, th i gian g n ñây b ng
phương pháp huy t thanh h c IPMA ñã phát hi n kháng th kháng PCV2 trong huy t
1


thanh heo " m t s t*nh thành phía Nam. heo khi nhi m ph i PCV2, và c n có nghiên c u tìm hi u nh hư"ng c a vi c nhi m
PCV2 ñ n vi c s n xu t kháng th kháng DTH " heo hay khơng.
T th#c ti n đó, trong ph m vi ñ tài này, ñư c s# phân công c a khoa Chăn
Nuôi Thú Y – Trư ng Đ i H c Nông Lâm TP.HCM và s# giúp ñ( c a Công Ty Thu c
Thú Y Trung Ương (Navetco: National Veterinary Company), dư i s# hư ng d n tr#c
ti p c a PGS.TS. Nguy"n Ng c H i và Th.S. Nguy"n Th# Thu H ng chúng tôi th#c
hi n ñ tài: “KH O SÁT KHÁNG TH

TH

Đ NG D CH T

HEO VÀ M I

LIÊN QUAN V I KHÁNG TH TH Đ NG KHÁNG PCV2”.
1.2. M C ĐÍCH NGHIÊN C$U
- Kh o sát lư ng kháng th th) ñ ng theo l a tu-i c a heo ñ xây d#ng l ch
tiêm phịng b nh DTH thích h p.
- Kh o sát m i tương quan gi a PCV2 đ i v i DTH ph)c v) cho cơng tác
phịng ch ng b nh DTH và PMWS trên heo.

2


Chương 2
CƠ S

LÝ LU N

2.1. KHÁI NI M V! B NH DTH
D ch t heo là m t b nh truy n nhi m do virus gây ra có khuynh hư ng lây lan
r t m nh, tM l m c b nh và tM l ch t cao trên ñàn heo nh y c m. Qúa trình b nh di n
ra r t đa d ng: c p tính, á c p, mãn tính, khơng đi n hình ho'c khơng th hi n lâm
sàng, tùy thu c vào đ c l#c c a ch ng virus lưu hành và tr ng thái mi n d ch c a ñàn
heo. B nh c p tính gây ra b"i ch ng ñ c l#c cao v i tM l m c b nh và tM l ch t cao,
trong khi nhi m các ch ng đ c l#c y u có th khơng phát hi n đư c. Bi u hi n c a
b nh : s t, và nh ng ch m ñ trên da, cũng như nh ng r i lo n k t h p : tiêu ch y và
viêm ph-i.
D ch t heo là b nh thu c b ng A c a T- Ch c D ch T th gi i, b nh b t bu c
công b d ch " t t c các nư c và b t bu c tiêm phòng " Vi t Nam.
2.2. CĂN B NH H C
2.2.1. Phân lo&i

Theo phân lo i c a UM ban Qu c t v danh pháp virus – International
Committee on Taxonomy of Virus – x p lo i virus DTH như sau :
H Flavivirideae
Gi ng Flavivirus
Gi ng Hepacivirus
Gi ng Pestivirus g!m 3 loài:
Loài Hog Cholera virus (HCV) gây b nh DTH.
Loài Bovine Viral Disease Virus (BVDV) gây b nh tiêu ch y trên bị.
Lồi Border Disease Virus (BDV) gây b nh trên c u.
3


BVDV và BDV h u như không phân bi t ñư c v i nhau và chúng ñ u có kháng
nguyên chéo v i virus DTH. Riêng BVDV cũng có th gây b nh cho heo làm cho vi c
phòng ng a b nh DTH ngày càng khó khăn.
2.2.2. Đ'c tính kháng nguyên
S# khác bi t gi a virus DTH v i các Pestivirus khác (BVDV, BDV) ch y u
d#a trên protein E2 vì h u h t kháng th ñơn dòng c a virus DTH ñ phân bi t v i các
virus khác trong cùng gi ng d#a tr#c ti p trên protein E2 (Wenswoort 1989, Edward
và cs., 1991; Paton 1995, trích d n c a Van Oirschot 1999).
Năm 1939, Geiger đã khQng đ nh r ng khơng có s# khác nhau v đ'c tính
kháng ngun đ phân chia nh ng ch ng virus DTH thành nhi u type huy t thanh
khác nhau. Đi u đó có nghĩa là ch* có m t type kháng nguyên duy nh t cho t t c các
ch ng virus DTH (Szent, 1985).
Tuy nhiên, nh ng nghiên c u v ñ nh lư ng b ng ph n ng trung hoà huy t
thanh cho phép phân bi t hai nhóm ph) v huy t thanh (theo d n li u c a Tr n Thanh
Phong, 1996):
- Nhóm ph) A: bao g!m nh ng ch ng cư ng ñ c nh t (như ch ng Alfort),
nh ng ch ng bi n ñ-i (ch ng C – ch ng Chinoise, ch ng Thiverval,…).
- Nhóm ph) B: bao g!m nh ng ch ng ñ c l#c th p và trung bình gây b nh mãn

tính ho'c khơng đi n hình gây nh ng xáo tr n sinh s n (s y thai) như ch ng 331.
Nh ng ch ng c a nhóm ph) B gây b nh mãn tính và s# lan r ng b nh kém
nhưng nó có kh năng kích thích s n xu t lư ng kháng th nh t ñ nh trên heo b
nhi m. Ngư c l i, nh ng heo b nhi m b"i ch ng c a nhóm ph) A s n xu t lư ng
kháng th cao và có th kích thích ph n ng mi n d ch ch ng c hai nhóm A, B (trích
d n c a Nguy n Đ Quỳnh Chi, 2002).
2.2.3. Đ'c tính sinh mi"n d#ch
Virus DTH khi vào cơ th có kh năng kích thích đáp ng mi n d ch. Nh ng
heo nhi m virus DTH sau khi kh i b nh sP có mi n d ch ch ng l i s# tái nhi m hay
nói đúng hơn là khơng m c b nh l i l n n a. C n chú ý c)m t “không m c b nh l i”
ch* đư c hi u là khơng phát b nh lâm sàng n a (Nguy n Ti n Dũng và cs., 2002).
4


Heo nái sau khi tiêm phịng DTH sP có kháng th ch ng l i b nh nhưng hàm
lư ng kháng th này khơng đ!ng đ u gi a các nái đư c tiêm phịng (Nguy n Ti n
Dũng và cs., 2003). Hàm lư ng kháng th trong huy t thanh c a heo m lúc hai ngày
sau khi ñR và lư ng kháng th th) ñ ng trên heo con hai ngày tu-i tương ñương nhau
v i r = 0,89 (p<0,001) (Nguy n Th Thu H!ng, 2003). Tuy nhiên hàm lư ng kháng th
th) ñ ng truy n qua cho heo con khơng đ!ng đ u và r t bi n ñ ng ngay c " nh ng
heo con cùng l a (Nguy n Ti n Dũng và cs., 2002). Đi u đó gây nhi u khó khăn trong
vi c tiêu di t b nh DTH trong m t tr i c) th sau khi b nhi m b nh.
2.3. D CH T
2.3.1. Tình hình nhi"m b(nh DTH trên th) gi i
Năm 1810, b nh D ch t trên heo đư c mơ t l n đ u tiên b"i Dahle " bang
Tennesse. Sau đó d ch đư c phát hi n " bang Ohio (Hoa Kỳ) vào nh ng năm ñ u 1830
(J.T.Van Oirschot, 1977).
B nh DTH ñã x y ra t i Pháp (1822), Đ c (1823), Anh (1862) và lan r ng kh p
Châu Âu (Fuchs, 1968).
7 M chương trình thanh tốn b nh DTH b t ñ u t năm 1962 và k t thúc vào

năm 1976 tiêu phí h t 140 tri u USD (Phan Thanh Phư ng, 1994). Các nư c th
trư ng chung Châu Âu (EC) cũng tài tr cho các nư c thành viên m t chương trình
thanh tốn b nh DTH d#a trên gi t h y gia súc m cùng v i các bi n pháp v sinh và
pháp ch thú y khác (Stewart, 1981, theo Ph m H!ng Sơn, 2004). T lâu b nh DTH
ñư c coi là b nh ñáng s nh t nên Nh t B n đã th#c hi n chương trình thanh tốn và
đã thành công (Shiminiza và cs., 1999, theo Ph m H!ng Sơn, 2004).
M t s nư c trên th gi i ñư c cho r ng ñã thanh toán ñư c b nh DTH như
Australia, Canada, Anh, Ireland, Newzealand, Th)y S , các nư c thu c bán ñ o
Scandinave (Th)y Đi n, 1994, Ph n Lan, 1917) và Nh t B n (Braund, 1986, theo
Ph m H!ng Sơn, 2004). Tuy v y, g n ñây b nh DTH v n còn x y ra " nhi u nư c EC
gây thi t h i kinh t l n, như DTH " Hà Lan 1997 - 1998 kéo dài 14 tháng trong q
trình đó 429 đàn b nhi m và 13 tr i heo b gi t h y, thi t h i ñ n 2 tM USD. M'c dù v)
d ch lan r ng, ch ng virus gây nên v) d ch v n chưa ñư c xác ñ nh. V) d ch Hà Lan
5


có m i liên h v i m t v) d ch nh năm 1917 " Paderborn nư c Đ c (Oleksiewicz và
cs., 2003, theo Ph m H!ng Sơn, 2004). Cịn " nư c Đ c có đ n 424 v) d ch DTH x y
ra t năm 1990 – 1998 " heo nuôi và m t s l n trư ng h p x y ra cũng ñư c ghi nh n
" heo r ng trong th i gian ñó. H u h t t t c bang (Bundeslander) ñ u b nhi m.
Nghiên c u d ch t h c và sinh h c phân tF cho th y 28% s v) d ch t heo là bùng nxuyên phát. Đ i ña s là do tr#c ti p ho'c gián ti p ti p xúc v i heo r ng m c b nh
ho'c do cho ăn th c ăn th a t các nhà hàng. Heo r ng b c m nhi m v n còn là m i
nguy cơ chính đ i v i heo nuôi (Fritzemeir và cs., 2000, Nguy n Ti n Dũng, 2002).
Theo báo cáo c a Defra’s International Animal Health Division (IAHD) v tình
hình DTH năm 2007 t i Châu Âu và các qu c gia láng gi ng: d ch n- ra t i Slovenkia
năm 2003 (6 - d ch) – năm 2004 (5 - d ch) – năm 2005 (1 - d ch), Germany năm 2006
(8 - d ch), Romania năm 2006 (803 - d ch) – năm 2007 (137 - d ch và có th nhi u
hơn), Bungaria năm 2006 (7 - d ch) – năm 2007 (3 - d ch và có th hơn).

Hình 2.1: B n ñ! CSF t i Châu Âu t tháng 1 ñ n tháng 3 năm 2007.

(Ngu!n: />
Đ i v i tình hình nhi m CSFV (Classical Swine Fever Virus) trên heo r ng,
theo IAHD th i gian g n đây có chi u hư ng lan r ng t i các qu c gia không thu c
Châu Âu (Russia, Croatia,…) và các qu c gia Châu Á.

6


Hình 2.2: B n đ! nhi m CSF trên heo r ng t i Châu Âu và Châu Á.
(Ngu!n: />
2.3.2. Tình hình b(nh DTH t&i Vi(t Nam
B nh DTH đư c xác ñ nh " Vi t Nam năm 1923 – 1924 do Houdermer (Đào
Tr ng Đ t và Tr n Th T Liên, 1989), đ n nay nó v n t!n t i ph- bi n và luôn luôn là
m i uy hi p nghiêm tr ng ñ i v i ngh chăn ni heo c a đ t nư c và gây t-n th t
kinh t ñáng k .
7 Mi n B c nư c ta, năm 1949 – 1950 m t v) d ch l n x y ra " Vi t B c r!i
lan sang các t*nh Phú Th , Yên Bái, Thái Nguyên, Hà N i, H i Phòng. Năm 1960 –
1961, d ch lan t Hịa Bình sang n Bái, Phú Th , Lào Cai. Năm 1961, d ch x y ra "
Ngh An, lan ra Sơn Tây, Hà Đông, Hà N i. Năm 1968 – 1969, d ch phát ra " hơn 20
t*nh Mi n B c (Nguy n Vĩnh Phư c và cs., 1978).
Năm 1973, b nh ñã n- ra trên t t c 11 tr i heo quanh Sài Gòn (nay là thành
ph H! Chí Minh), gây thi t h i t i hơn 14 v n con heo, năm 1978 có nhi u - d ch t
heo " vùng Tây Nam B . Năm 1981, 15 t*nh thu c Nam B cũ ñã b thi t h i m t
115.087 con heo v b nh này. Bên c nh nh ng v) d ch l n đó, nh ng - d ch nh lR tR
v n x y ra " h u h t t t c các t*nh thành trong c nư c và gây thi t h i th t s# ñáng k
(Ph m S Lăng, 1995).
7 Mi n Trung kho ng hơn 10 năm 1984 – 1994 b nh DTH ch* phát thành d ch
" B c Mi n Trung, Trung và Nam Mi n Trung d ch ch* phát ra lR tR " các khu v#c
7

chăn nuôi t p trung và chăn nuôi h gia ñình (theo báo cáo Trung tâm ki m d ch Mi n
Trung, 1994). T năm 1995 – 1997, t i các t*nh Ninh Thu n, Khánh Hịa, Phú n,
Bình Đ nh, Qu ng Ngãi, Qu ng Nam b nh lR tR nhưng thư ng xuyên, s heo b nh
không nhi u nhưng đ u có kh p t*nh, vùng (Nguy n Th Phương Duyên và cs., 2000).
Do tình hình d ch kéo dài trên di n r ng nên tính ch t c a b nh cũng tr" nên
ph c t p. Trong nhi u - d ch, b nh d ch t heo ghép v i các b nh khác c a heo sSn
như b nh phó thương hàn, b nh đóng d u, b nh t) huy t trùng, làm cho cơng tác
phịng và ch ng d ch b nh tr" nên nhi u khó khăn (Đào Văn Trung, 1970).
G n ñây v i bi n pháp ch ñ ng phòng d ch b ng tiêm vaccine và áp d)ng các
bi n pháp v sinh thú y khác trên cơ b n ñã t o cho ñàn heo kh năng ch ng l i b nh
d ch t heo. Tuy v y, virus b nh d ch t heo v n khu trú ti m Ln trong ñàn heo và di n
bi n ngày càng ph c t p. B nh có nhi u thay đ-i v bi u hi n lâm sàng, b nh tích
cũng như đ tu-i heo m n c m. Các nghiên c u c a nhi u tác gi cho r ng b nh ch
y u x y ra " th mãn tính, tri u ch ng khơng đi n hình b nh gây ch t nhi u heo con.
2.4. CH*N ĐOÁN
Vi c chLn đốn b nh DTH d#a vào vi c xác ñ nh s# hi n di n c a virus, kháng
nguyên c a virus, kháng th chuyên bi t. Các phương pháp thư ng dùng: phân l p
virus, ELISA, PCR và các phương pháp trung hịa khác, ví d) phương pháp trung hòa
n i k t enzyme NPLA (Neutralization Peroxidase Linked Assay).
Ph n +ng trung hòa n,i k)t enzym NPLA
Ph n ng trung hịa, trên mơi trư ng ni c y t bào phương pháp bêta (n!ng
ñ huy t thanh thay đ-i trung hịa m t lư ng virus c đ nh). Do đ'c tính khơng gây
b nh tích t bào (CPE) nên ch* phát hi n virus b trung hịa thơng qua phương pháp
IPX. Phương pháp trung hịa k t h p v i IPX g i là phương pháp NPLA
(Neutralization Peroxidase Linked Assay). Hi n nay, NPLA là m t trong nh ng k
thu t ñư c áp d)ng r ng rãi trong chLn đốn b nh DTH trên th gi i.
Terpstra và cs (1984), ñã thF nghi m NPLA ñ phát hi n kháng th ch ng l i
virus DTH trong m u huy t thanh. Hi u giá kháng th trung hịa đư c xác đ nh b"i tM

8


l ngh ch c a đ pha lỗng huy t thanh mà " đó có trung hịa 200 TCID c a virus
cư ng ñ c ch ng Weybridge 50% trên mơi trư ng ni c y.
Terpstra và Wensvoort (1987) đã dùng NPLA ñ phát hi n kháng th kháng
virus DTH trên m u huy t thanh c a heo b nh. Jef và cs (2000) ñã kh o sát ñáp ng
kháng th NPLA sau khi tiêm vaccine DTH tái t- h p. Hi n nay " nư c ta, phòng thí
nghi m thu c Navetco đang dùng phương pháp này trong chLn đốn b nh và đánh giá
hi u l#c vaccine trên heo. Ph n ng trung hịa đư c xem là ph n ng có đ nh y và ñ
chuyên bi t cao, nó ñư c dùng ñ ki m tra l i nh ng m u mà ph n ng ELISA cho k t
qu âm tính (Nguy n Ti n Hà, 2001).
2.5. MI N D CH TRONG B NH DTH
Mi n d ch ch ng l i virus DTH là m t đi n hình v ba ki u ñ kháng hay mi n
d ch cơ b n ch ng b nh nhi m khuLn. Đó là mi n d ch t# nhiên, mi n d ch th) ñ ng và
mi n d ch ch ñ ng (Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs., 1997).
2.5.1. Mi"n d#ch t- nhiên
Mi n d ch t# nhiên xu t hi n trên m t cơ s" di truy n gi a các loài cũng như
cùng loài. T t c các lồi đ ng v t ngồi các lồi heo đ u đ kháng v i virus này
(Ph m H!ng Sơn, 2004). M'c dù virus DTH gây b nh chí tF cho heo nhưng khơng
ph i tồn b s heo m c b nh ñ u ch t. Nói cách khác tM l tF vong cao nhưng không
ph i 100% (Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs., 1997). V n có m t s ít
heo trong đàn đ kháng v i b nh này, có th khơng nhi u hơn 5% t-ng ñàn (Dune,
1958; Ph m H!ng Sơn, 2004). Chưa có cơ s" khoa h c nào ñ ch ng minh s c ñ
kháng t# nhiên ch ng b nh DTH này do y u t đ'c hi u gì quy t ñ nh. Theo m t quy
lu t chung c a t t c các b nh truy n nhi m chúng ta có th nói như sau:
• Nơi nào chưa bao gi có b nh thì khi b nh xu t hi n, tM l m c b nh và tF
vong cao hơn so v i nơi khác.
• Đ ng v t trư"ng thành nh t là heo nái và ñ#c gi ng khi nhi m virus b nh
phát ra " th nh hơn và ít nghiêm tr ng hơn các lo i heo khác.

• Đ ng v t hoang dã, heo r ng cũng b nhi m virus nhưng ít khi phát b nh
đi n hình và tM l tF vong th p.
9


M't khác, như đã trình bày " trên, b nh DTH thư ng phát ra kèm v i các b nh
vi trùng khác. Đi u đó nói lên r ng mơi trư ng đóng vai trị r t quan tr ng trong vi c
t o ra s c ñ kháng t# nhiên c a cơ th . Cho ñ n nay cũng chưa có nghiên c u nào
làm rõ các y u t tham gia quy t ñ nh s c ñ kháng t# nhiên c a cơ th heo (Phan
Đ ch Lân và cs., 1997).
2.5.2. Mi"n d#ch th. ñ/ng
Mi n d ch th) ñ ng là mi n d ch do heo nái truy n cho heo con qua s a ñ u
(Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs., 1997). Heo nái sau khi tiêm phịng
sP có kháng th , kháng th này sP ñư c truy n qua heo con ñ b o v cho ñàn con kh i
m c b nh (Nguy n Ti n Dũng, 2002). M c ñ mi n d ch c a heo nái quy t ñ nh m c
ñ mi n d ch th) ñ ng " heo con. Lư ng kháng th trong huy t thanh heo nái càng cao
thì lư ng kháng th th) đ ng " heo con càng l n (Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan
Đ ch Lân và cs., 1997).
Tuy nhiên, kháng th th) đ ng l i có tác đ ng tiêu c#c lên quá trình t o mi n
d ch do vaccine. Th t v y, n u tiêm phịng cho heo con khi cịn có nhi u kháng th th)
đ ng, kháng th này sP trung hịa kháng nguyên nh t là kháng nguyên virus như c ñ c
(Nguy n Ti n Dũng, 2002). S# trung hòa này khơng ch* làm cho vaccine khơng có tác
d)ng mà sau ñó, khi kháng th th) ñ ng ñã h t, vi c tiêm phịng nh c l i cũng khơng
kích thích t o ra đư c mi n d ch (Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs.,
1997). Nói cách khác, s# trung hịa đó khơng t o ra ñư c mi n d ch ch ñ ng mong
mu n. M't khác, vi c tiêm phòng này làm gi m kháng th th) ñ ng hay chính là tri t
tiêu mi n d ch th) đ ng làm cho heo con tr" nên m n c m v i virus (Nguy n Ti n
Dũng, 2002). Như v y vi c xác ñ nh th i ñi m tiêm phòng d ch t heo cho heo con r t
quan tr ng. B"i vì, heo con đư c tiêm phịng khi cịn nhi u kháng th th) đ ng sau
này khi nhi m virus d dàng tr" thành heo mang trùng, ho'c m c b nh mãn tính

(Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs., 1997). Các nghiên c u trong và
ngoài nư c ñã ch* ra r ng nên tiêm phòng cho heo con vào kho ng th i gian 35 - 45
ngày tu-i, theo k t qu nghiên c u c a Đào Tr ng Đ t (1989), Nguy n Ti n Dũng
(1997) và Nguy n Th Thu H!ng và cs (2003) cho th y mi n d ch th) ñ ng " heo con
kéo dài t 50 – 70 ngày. Tuy nhiên lư ng kháng th ñ ñ b o h heo con khi công
10


cư ng ñ c ch* kéo dài 25 – 30 ngày và t i ngày 45 thì lư ng kháng th này h u như
khơng đư c b o h ñư c heo con n a. T kho ng 25 – 45 ngày tu-i là th i gian heo
con m n c m cao v i virus DTH. Nhưng lư ng kháng th gi a các đàn heo khơng
đ!ng đ u. Đ i v i đàn heo con có lư ng kháng th m truy n th p thì c n ph i tiêm
phòng s m, ngư c l i " đàn heo con có n!ng đ kháng th m truy n cao thì l i c n
th i gian lâu hơn ñ n!ng ñ này gi m xu ng đ n m c khơng cịn gây nh hư"ng cho
vi c tiêm phịng n a. Hơn n a, n!ng đ kháng th cũng khơng đ!ng đ u gi a các cá
th trong cùng m t ñàn heo con (Nguy n Ti n Dũng, 2002).
M t d ng khác c a mi n d ch th) ñ ng là tiêm truy n huy t thanh DTH vào cơ
th heo đ phịng ho'c ñi u tr b nh DTH, g i là mi n d ch ti p thu th) ñ ng nhân t o
(Ph m H!ng Sơn, 2004). Hi n nay khơng ai dùng phương pháp này n a do nó không
kinh t và v m't pháp lý, nhi u nư c khơng có ch

ng d)ng do b t bu c gi t h t heo

b nh (Nguy n Ti n Dũng, 1997; Phan Đ ch Lân và cs., 1997).
2.5.3. Mi"n d#ch ch0 ñ/ng
Mi n d ch ch ñ ng là mi n d ch do tiêm vaccine t o ra. Đây là m t phương
pháp h u hi u và r t kinh t đ phịng ch ng b nh DTH (Nguy n Ti n Dũng, 1997;
Phan Đ ch Lân và cs., 1997).
Cư ng ñ và ñ dài c a mi n d ch ch ñ ng trư c h t ph) thu c vào ph n ng
mi n d ch c a cơ th gia súc, s lư ng và ch t lư ng kháng nguyên gây ñáp ng mi n

d ch. Vi c tái tiêm ch ng vaccine làm cho mi n d ch ch ñ ng ñ t ñư c hi u qu cao
hơn c v cư ng ñ và ñ dài mi n d ch. Tiêm vaccine phịng b nh là m t đi u có ý
nghĩa h t s c quan tr ng ñ i v i hi u qu phòng b nh DTH. Tuy nhiên, vi c tiêm
phòng DTH " heo con theo m thư ng b tác ñ ng x u b"i kháng th th) ñ ng ti p thu
t s a m . Và ñây là v n ñ l n c n ñư c nghiên c u (Ph m H!ng Sơn, 2004).
Mi n d ch th) ñ ng ti p thu ñư c t s a m làm gi m m c kháng th s n sinh
ra do khi tiêm vaccine DTH (Ph m H!ng Sơn, 2004) và nh hư"ng x u t i quá trình
gây mi n d ch ch ñ ng c a heo. Do ñó vi c tiêm phịng vaccine như c đ c cho heo
nên ti n hành trư c 7 tu n tu-i (Ph m H!ng Sơn, 2004). Vì v y, đ tránh tác đ ng x u
c a mi n d ch th) ñ ng ti p thu t s a m , tiêm phòng s m cho heo con có th là

11


phương th c thích h p trong vi c nâng cao hi u qu tiêm phòng DTH và ti n t i thanh
toán b nh DTH (Ph m H!ng Sơn, 2004).
2.6. VÀI NÉT V! VACCINE PHÒNG B NH DTH
T năm 1952, các nư c vi n đơng và Châu Âu ñã n- l#c trong vi c nghiên c u
c i thi n đ an tồn cho vaccine s ng phịng b nh d ch t . Trong b i c nh này, có hai
gi i pháp đư c th#c hi n thành công:
+ Truy n r t nhi u l n qua th : dòng Trung Qu c.
+ Ch n l#a các dịng như c đ c trong mơi trư ng ni c y t bào " nhi t đ
th p (“dòng l nh”): dòng GPE (" Nh t) và dịng Thiverval (" Pháp).
Vaccine DTH như c đ c ch ng C (Trung Qu c) hay ch ng K (các nư c Đông
Âu) hay ch ng LPC (Lapinized Philippine Cornell, Đài Loan) ñư c c y truy n qua th
(300 – 500 l n) v i ưu ñi m an tồn, và có hi u l#c xét theo quan đi m ch ng b nh
lâm sàng.
Virus vaccine ch ng C ñư c sF d)ng làm vaccine nhi u nh t, s# nhân lên c a
ch ng virus này dư ng như gi i h n " mơ lympho, đ'c bi t là h ch h u, m'c dù đơi
khi kháng nguyên virus ch ng này ñư c phát hi n " th n, tuy nhiên ch ng này hình

như khơng t!n t i trong heo sau khi tiêm t 2 – 3 tu n (OIE, 2003). Lo i vaccine có
th sF d)ng ñ tiêm thQng vào - d ch và t o ra ngay s# b o h cho heo, cơ ch s# b o
h này có th là s# c n nhi m và hồn tồn khơng ph i là do mi n d ch t o ra.
Dòng virus d ch t ñ c l#c g c ALD ñư c ch n l c qua nhi u l n c y truy n "
nhi t ñ th p (300C) trong ba môi trư ng nuôi c y t bào khác nhau: tiêm truy n trong
môi trư ng t bào tinh hồn heo 142 l n, sau đó qua 36 l n tiêm truy n trong môi
trư ng t bào tinh hồn bị, 100 l n trên t bào th n chu t lang, xen kP v i vi c làm
đơn dịng. K t qu là m t dịng đơn ñư c phân l p và ñư c ñ't tên là dịng GPE.
Dịng Thiverval là m t dịng đơn đư c phân l p t dịng virus đ c l#c Alfort
sau hơn 170 l n tiêm truy n " nhi t đ 29 – 300C trong mơi trư ng t bào th n heo.
Hi n t i ba dòng như c đ c này đư c xem là an tồn th#c s#, ñ'c bi t cho nái
mang thai và heo con sơ sinh. Chúng đã cho th y tính -n ñ nh v m't di truy n ngay c
sau nhi u l n tiêm truy n ngư c trong môi trư ng t bào và trên heo con m n c m.
12


Vaccine DTH do Navetco s n xu t là vaccine ñư c s n xu t t virus DTH
như c ñ c ch ng C có ngu!n g c t Trung Qu c, ñ t tiêu chuLn qu c gia v ki m
nghi m vaccine thú y và ñã ñư c ch ng minh qua nhi u thí nghi m trong ñi u ki n s n
xu t là r t an toàn cho các l a tu-i heo, t o mi n d ch nhanh, m nh, kéo dài. Vaccine
DTH thương phLm do Navetco s n xu t d ng đơng khơ đã đư c sF d)ng r ng rãi trong
c nư c, m i li u vaccine ch a ít nh t 100 li u b o h 50% (PD50) (Nguy n Ti n
Trung và cs., 1985).
- Vaccine ñánh d1u E2
Vaccine ñánh d u ñư c ñi u ch tinh khi t t glycoprotein E2 c a virus DTH,
kích thích h th ng mi n d ch r t t t (Rumenapf và cs., 1991; Van Zijl và cs., 1991;
Hulst và cs., 1993; Peeters và cs., 1997). Vaccine ñánh d u E2 ch* ch a m t kháng
nguyên duy nh t là protein E2 và ñư c xF lý theo cơng ngh gen đ protein E2 đư c
s n xu t trong môi trư ng t bào côn trùng (Hulst và cs., 1993). Heo ñư c tiêm ch ng
vaccine ñánh d u E2 ch* s n xu t kháng th kháng l i protein E2, ch không s n xu t

kháng th kháng l i các protein virus khác: Erns, NS3,…
ThF nghi m ti n hành v i vaccine E2 cho th y ch* b o v heo con ñư c th lâm
sàng trong hai tu n sau khi tiêm vaccine hai l n ho'c sáu tu n sau khi tiêm m t l n
vaccine (Hulst và cs., 1993; Konig và cs., 1995; Van Rijn và cs., 1996; Peeter và cs.,
1997). G n ñây các nhà khoa h c ch ng mình r ng v i 32 microgram E2 trong tá ch t
nư c-d u-nư c (water-oilwater adjuvant) h th ng mi n d ch ñư c ghi nh n s m hơn
kho ng ba tu n sau m t l n tiêm vaccine (Boum và cs., 1999).
Nh ng nghiên c u g n ñây cho th y r ng tiêm hai l n b ng vaccine ñánh d u
E2 trên nái mang thai ch* b o v ñư c th lâm sàng ch không ngăn ch'n ñư c quá
trình truy n ngang, truy n d c c a virus DTH (Dewulf và cs., 2001; Depner và cs.,
2001; Ahren và cs., 2000).
2.7. T2NG QUÁT V! PCV2
Porcine circo virus ñư c phát hi n ñ u tiên trên môi trư ng t bào th n heo
(porcine kidney-15) vào năm 1974 (Tischer và cs.,1974), ñư c ghi nh n nhân lên trong
ñ i th#c bào t bào heo (Allan và cs., 1994b). PCV là virus ADN s i đơn, có kích
13


thư c nh hơn ADN c a các virus khác . D#a trên hình thái và h gen đ'c bi t, virus
ñư c x p vào h Circoviridae, gi ng Circovirus (Lukert và cs.,1995).
Năm 1996, xu t hi n m t b nh truy n nhi m m i trên heo v i tác nhân gây
b nh chuyên bi t (specific-pathogen-free) đư c phát hi n và thơng báo t i mi n tây
Canada (Clark, 1997 ; Harding, 1997). Sau đó, “H i ch ng cịi c c trên heo sau cai
s a” ñư c ghi nh n " Châu Á, mi n Nam – B c Châu M , và Châu Âu (LeCann và
cs., 1997; Segales và cs., 1997; Spillane và cs., 1998; Choi và Chae, 1999; Hinrichset
và cs., 1999; Onuki và cs., 1999; Allan and Ellis, 2000; Choi và cs., 2000; Kim và cs.,
2000; Vyt và cs., 2000; Wellenberg và cs., 2000; Borel và cs., 2001; Trujano và cs.,
2001; Allan và cs., 2002; Celer và Carasova, 2002; Sarradell và cs., 2002; Saoulidis và
cs., 2002).

Hình 2.3: S# xu t hi n b nh PMWS trên th gi i.
(Ngu!n: The Veterinary Journal 168 (2004) 41–49).
PMWS là b nh truy n nhi m trên heo cai s a t 4 – 16 tu n tu-i, th m chí có
th đ n 20 tu n nhưng t p trung nhi u nh t là 8 – 10 tu n (Madec và cs., 2000), các
tri u ch ng thư ng th y: còi c c, viêm ph-i mãn tính (th" g p, khó th"), hồng đ n,
ch ng viêm da,…v i tác nhân chính là PCV2 (Porcine circovirus type 2) ch khơng
ph i PCV1, theo ñ nh danh và phân lo i c a Gy ban phân lo i virus qu c t
(International Committee for the Taxonomy of Viruses) (Allan và Ellis, 2000).

14


M t khi heo đã nhi m PCV2 thì xác su t k t h p v i các tác nhân gây b nh
khác r t cao.

Bi u ñ 2.1: PCV2 k t h p v i các tác nhân gây b nh khác.
(Ngu!n : />Không ph i heo nào nhi m PCV2 cũng ñ u ñưa ñ n b nh PMWS (Postweaning
Multisystemic Wasting Syndrome), thư ng là nó ph i k t h p v i r t nhi u y u t .
+ PCV2 k t h p v i các tác nhân virus: PRRS (Porcine Reproductive and
Respiratory Syndrome), SIV (Swine Influenza Virus), PPV (Porcine Parvo Virus)
+ PCV2 k t h p v i các tác nhân vi khuLn: Mycoplasma hyopneumoniae,
Streptococcus suis, Pasteurella multocida,…(Nguy n Ti n Dũng, 2006).
Nh ng cu c nghiên c u cho r ng heo b nhi m PCV2 ñ u gây ra s# thi u h)t
mi n d ch (Segalés và cs., 2004a; Darwich và cs., 2002; Krakowka và cs., 2002). Nét
ñ'c trưng c a mi n d ch " th lâm sàng trong b nh PMWS là s# suy y u rõ ràng c a
t bào lympho t mơ lympho và đ i th#c bào (Krakowka và cs., 2002). Nh ng nghiên
c u c a Darwin và cs., (2002) cho r ng các t bào CD4+, t bào CD8+ gi m ñáng k
trên heo nhi m. Nh ng cu c nghiên c u khác thì th y gi m c hai lo i t bào lympho
B và T (Segales và cs., 2001; Darwich và cs., 2002; Kim và Chae, 2003).
Protein APP (Acute Phase Proteins), protein pig-Map (Major Acute Phase),

protein CRP (C – Reactive Protein), protein SAA (Serum Amyloid A) và albumin gia
tăng trong huy t thanh " nh ng heo nhi m (Parra và cs., 2006; Stevenson và cs., 2006;
15


Segalés và cs., 2004b). Tuy nhiên, s# gia tăng s n xu t IL-10 cũng có nghĩa là b nh
ti p t)c phát tri n (Stevenson và cs., 2006; Sipos và cs., 2004; Darwich và cs., 2003).
Hi n nay, ñã có vaccine phịng ng a PCV2 trên th gi i: Ingelvac Circoflex
(Boehringer Ingelheim), Suvaxyn PCV2 (Fort Dodge), Circumvent (Intervet),
Circovac (Merial). Ingelvac Circoflex và Suvaxyn PCV2 ñư c khuyên dùng ch* m t
li u cho heo t 3 – 4 tu n tu-i. Circumvent c a hãng Intervet thì khuy n cáo tiêm 2 l n
cách nhau 3 tu n và b t ñ u tiêm sau khi cai s a 3 tu n. Circovac ñư c hư ng d n sF
d)ng cho chương trình tiêm phịng như sau: l n ñ u tiêm 2 l n cách nhau 3 – 4 tu n, ít
nh t 2 tu n trư c khi ph i, vi c tái tiêm phòng dùng m t l n cho đ t thai nghén và ít
nh t 2 – 4 tu n trư c khi ñR.

Bi u ñ 2.2: Mi n d ch th) ñ ng và ch ñ ng c a heo con sau khi tiêm vaccine.
(Ngu!n: />Theo David (2007) nên tiêm phòng s m cho heo con lúc 3 tu n tu-i, ñây là
th i đi m thích h p đ có s# b o v toàn di n, làm gi m s# nhân lên c a virus và phá
h y h mi n d ch heo con, ñ!ng th i tránh vi c xâm nhi m các b nh th phát như
PRRS.

16


Chương 3
N I DUNG, V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C$U
3.1. Đ A ĐI M VÀ TH I GIAN
- Th i gian: t 01/2008 ñ n 07/2008.
- Đ a ñi m l y m u: t*nh Đ!ng Tháp, Long An và Đ!ng Nai.

- Nơi ti n hành ñ tài: B Môn Siêu Vi Trùng – Trung Tâm Nghiên C u Thú Y
– Công Ty Thu c Thú Y Trung Ương (Navetco) t i TP.H! Chí Minh.
3.2. Đ I TƯ3NG NGHIÊN C$U
Heo con t 1 – 5 tu n tu-i chưa tiêm vaccine DTH t các h chăn nuôi gia đình
(Đ!ng Tháp, Long An, quy mơ < 10 nái/h ), và tr i heo công nghi p (Đ!ng Nai, quy
mô > 50 nái/tr i).
3.3. N I DUNG NGHIÊN C$U
- Hi u giá kháng th th) ñ ng ñ i v i virus DTH trên heo con.
- M i liên quan gi a PCV2 và ñáp ng mi n d ch v i virus DTH.
3.4. V T LI U THÍ NGHI M
3.4.1. Nuôi c1y t) bào th4n heo PK-15
- T bào và môi trư ng do AALH cung c p.
- Môi trư ng nuôi c y t bào: MEM (Minimum Essential Media) + 10% huy t
thanh bê.
- Môi trư ng duy trì: như là mơi trư ng ni nhưng thêm 2% huy t thanh bê.
- Huy t thanh bê: không có kháng th kháng virus gây tiêu ch y trên trâu bò
(BVDV).

17