Tiểu Luận PRO(123docz.net)
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
BÀI LUẬN GIỮA KỲ
HỌC KỲ 1/2021-2022
MÔN: Nhập môn xã hội học
ĐỀ TÀI:
Ảnh hưởng của mạng xã hội đối với mạng lưới
quan hệ xã hội của sinh viên Tơn Đức Thắng
hiện nay
Nhóm: 01
Tổ: 7
Giảng viên hướng dẫn: Hà Trọng Nghĩa
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Thành phố Hồ Chí Minh, 25 tháng 12 năm 2021
DANH SÁCH NHÓM 7
Nhiệm vụ
Họ tên
STT
MSSV
Phạm Xuân Lan
B2000059
2
Lâm Minh Thái
B2000402
3
4
Lê Trần Thanh
Dũng
Trần Quang
Huy
thành
Phần 3.3: Giải pháp
1
B2000351
B2000369
Nguyễn Thanh
Phần 1: Giới thiệu
Vinh
100%
Phần 3.1: Thực trạng
100%
Phần 3.2 ảnh
100%
hưởng
Phần 2: Phương
B2000436
100%
Phần 4: kết luận
Tổng hợp
5
Đánh giá hoàn
pháp
100%
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
LỜI CẢM ƠN
Chúng em xin cảm ơn thầy Hà Trọng Nghĩa đã giúp đỡ và hướng dẫn nhóm chúng em
trong quá trình thực hiện báo cáo cuối kì môn Nhập môn xã hội học.
Nguồn kiến thức rất phong phú và đa dạng, nó vơ hạn mà khả năng tiếp thu kiến thức
của mỗi người thì ln hạn chế ở một thời gian nhất định. Qua bài báo cáo cuối kì
này, chúng em rất mong nhận được những lời góp ý đến từ thầy để bài báo cáo và tri
thức của bọn em được hoàn thiện hơn.
Chúng em xin chân thành cảm ơn.
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
MỤC LỤC
1.
Giới thiệu
3
1.1
Đặt vấn đề
3
1.2
Đối tượng nghiên cứu
3
1.3
Mục tiêu nghiên cứu
3
2.
Phương pháp nghiên cứu
4
3.
Kết quả
4
3.1 Thực trạng
4
3.2 Một số yếu tố ảnh hưởng
11
3.3 Đề xuất một số biện pháp kiểm sốt đơi với đối tượng
13
Kết luận
14
Tài liệu tham khảo
15
4.
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Nội dung bài tiểu luận
1. Giới thiệu
Trong thời đại công nghệ thông tin ngày càng phát triển đã tạo điều kiện và cơ hội
cho con người ở khắp mọi nơi trên toàn thế giới kết nối lại với nhau thành một
mạng lưới thông qua internet, đặc biệt là mạng xã hội. Mạng xã hội có sức ảnh
hưởng và đóng vai trị rất lớn đến đời sống của con người hiện nay. Những lợi ích
của mạng xã hội đã mang lại cho con người là không thể phủ nhận như: thông tin
nhanh, khối lượng thông tin phong phú được cập nhật liên tục, có nhiều tiện ích về
giải trí… Đặc biệt mạng xã hội đã thay đổi hình thức giao tiếp của những cá nhân,
các nhóm và các quốc gia với nhau. Như vậy, mạng xã hội đã trở thành một
phương tiện phổ biến với những tính năng đa dạng cho phép người dùng kết nối,
chia sẻ, tiếp nhận thơng tin một cách nhanh chóng, hiệu quả.
1.1 Đặt vấn đề
Mạng xã hội có những tác động đến cuộc sống của mỗi cá nhân, xã hội. Đặc biệt
là những người trẻ, những người đang sử dụng mạng xã hội hàng ngày, hàng giờ.
Mạng xã hội đã làm thay đổi thói quen của họ và hình thành những thói quen, lối
sống, văn hóa mới ở một bộ phận lớn người sử dụng mạng xã hội. Ảnh hưởng của
mạng xã hội đến mạng lưới xã hội của sinh viên có những tác động tích cực
khơng thể phủ nhận mà mạng xã hội mang lại. Tuy nhiên vẫn cịn đó những khía
cạnh tiêu cực và sự hạn chế của mạng xã hội trong các mối quan hệ. Bài tiểu luận
của nhóm sẽ làm rõ sự ảnh hưởng của việc sử dụng mạng xã hội đến mạng lưới
quan hệ của sinh viên ở trường đại học Tơn Đức Thắng qua đó đưa ra một số biện
pháp đối với hoạt động này.
1.2 Đối tượng nghiên cứu
Các sinh viên của trường đại học Tôn Đức Thắng. Thời gian nghiên cứu là
trong tháng 12 năm 2021. Mô tả thực trạng sử dụng mạng xã hội của sinh viên
(mục đích sử dụng, thời gian sử dụng, thời điểm sử dụng, tần suất sử dụng …)
1.3 Mục tiêu nghiên cứu
● Phân tích thực trạng của việc sử dụng mạng xã hội của sinh viên trường
đại học Tôn Đức Thắng. Đánh giá hiện trạng sử dụng mạng xã hội của
sinh viên, những cơ hội và thách thức của một loại hình mạng xã hội
mới đối với đời sống và việc xây dựng các mối quan hệ xã hội của sinh
viên.
● Phân tích ảnh hưởng của việc sử dụng mạng xã hội đến các môi quan hệ
xã hội của sinh viên (gồm quan hệ gia đình và quan hệ bạn bè, hoạt
động ngoại khóa, việc làm, cộng đồng xung quanh…)
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
● Rút ra một số đề xuất, khuyến nghị giúp phát huy những ảnh hưởng
tích cực, hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của việc sử dụng mạng
xã hội tới mạng lưới xã hội của sinh viên.
2. Phương pháp nghiên cứu
2.1 Phương pháp nghiên cứu và phân tích tài liệu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích tài liệu trên các sách báo, tạp
chí, các đề tài, bài viết đã nghiên cứu có liên quan. Thơng qua việc tìm hiểu
tác động của Internet để đi vào nghiên cứu sâu hơn một nội dung khi sử
dụng Internet, đó là sử dụng mạng xã hội. Các tài liệu sẽ cung cấp cho
nghiên cứu những cách tiếp cận, các số liệu có liên quan…
2.2 Phương pháp trưng cầu điều tra bằng bảng hỏi
Đây là phương pháp chủ yếu được dùng trong nghiên cứu này, đây là
phương pháp định lượng. Nghiên cứu đưa ra bảng hỏi với các phương án
cho người trả lời để phục vụ cho việc thu thập thông tin cho đề tài. Nhóm
sử dụng một bảng hỏi đã được chuẩn hóa bao gồm nhiều câu hỏi. Số liệu sẽ
được. Đối tượng tham gia nghiên cứu được chọn ngẫu nhiên trong phạm vi
trường đại học Tôn Đức Thắng, mỗi người chỉ được khảo sát một lần.
Nghiên cứu sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên thuận tiện. Đây là
cách chọn mẫu phù hợp với dạng nghiên cứu trường hợp, thuận tiện cho
người nghiên cứu về mặt thời gian, chi phí và cũng được diễn ra dễ dàng
hơn nhưng vẫn đảm bảo được tính đại diện của mẫu. Thu thập thơng tin
qua việc hỏi sinh viên đang đang học tại trường Đại học Tơn Đức Thắng.
Nhóm đã thu thập được 105 đ hợp lệ.
3. Kết quả
3.1 Thực trạng
3.1.1 Tình hình sử dụng mạng xã hội Facebook của sinh viên hiện nay
Các mạng xã hội mà sinh viên thường sử dụng
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Theo kết quả khảo sát, có tới 98.1% sinh viên được hỏi trả lời rằng Facebook là
mạng xã hội mà họ sử dụng nhiều nhất. Tỷ lệ sử dụng tương đối cao đối với các
xã hội lớn khác như Instagram, Zalo, Tiktok, Youtube....
Có thể nói sức hút mạnh mẽ cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu của mạng xã
hội với sinh viên là rất cao. Đó là nhu cầu về tương tác xã hội, trong một sự
phát triển nhất định, con người thường tìm mọi cách thỏa mãn nhu cầu của
mình trong đó có nhu cầu tương tác xã hội. Sự tương tác xã hội của nhóm sinh
viên thông qua mạng xã hội Facebook đã vượt qua sự tương tác xã hội trực tiếp
giữ con người với con người để tạo ra một mạng lưới xã hội gắn kết hoặc
khơng gắn kết, mà nó đã thể hiện một phương diện khác, một cách thức tương
tác xã hội khác giúp cho sinh viên mở rộng mối quan hệ xã hội. Mối quan hệ
này dường như lỏng lẻo hơn so với quan hệ trực tiếp giữa cá nhân với nhau
song lại tạo thành một mạng lưới xã hội rộng hơn, sự kiên kết phức tạp hơn;
đồng thời thông tin thu về cũng nhiều hơn, nhanh hơn so với các mạng xã hội
hội mà con người tạo ra bằng các tương tác xã hội trực tiếp.
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Thời gian sử dụng mạng xã hội của sinh viên
Qua kết quả khảo sát cho thấy, khi được hỏi về thời gian sử dụng mạng xã
hội mỗi ngày thì có đến 75% trong tổng số người được hỏi trả lời là họ sử
dụng trên 3 giờ; chỉ có 24% người sử dụng mạng xã hội từ 1 đến 3 tiếng
và chỉ có 1% là họ sử dụng mạng xã hội dưới 1 tiếng. Điều này chứng tỏ
sức hút và sự ảnh hưởng của mạng xã hội đối với sinh viên là rất lớn.
Thói quen sử dụng mạng xã hội của sinh viên
Như chúng ta đã biết, Internet là một kho dữ liệu phong phú và đa dạng. Các cá
nhân có thể tìm kiếm bất kỳ các thơng tin khác nhau và thực hiện nhiều mục
đích. Hơn nữa họ khơng chỉ nhận được thơng tin mà họ cịn có thể kết bạn với
rất nhiều
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
người. Biểu đồ đã thể hiện số lượng sinh viên truy cập vào mạng xã hội để thực
hiện các hoạt động như chat, đọc báo, tìm kiếm thơng tin có số lượt người chọn
rất cao.
3.1.2 Số lượng và thành phần trong danh sách bạn bè của sinh viên
trên mạng xã hội.
Số lượng bạn bè của sinh viên trường đại học Tơn Đức
Thắng
Đã có 80% sinh viên lựa chọn trên 200 người trở lên, 11,4% có số lượng bạn bè
từ 100 đến dưới 200 người. Rất ít người có số lượng bạn bè dưới 50 người chiếm
3,8%. Số lượng bạn bè của một người thường thể hiện tình trạng các mối quan
hệ của người đó. Nếu như bạn bè càng nhiều thì chứng tỏ mối quan hệ xã hội
của người đó càng rộng. Tuy nhiên, điều đó cũng khơng thể hiện được hết những
mối quan hệ xã hội đó có thật sự bền vững và sâu sắc hay khơng khi ở trên mạng
xã hội ảo.
Thành phần bạn bè trong danh sách bạn bè của sinh viên
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Qua biểu trên cho ta thầy thành phần là gia đình, họ hàng và bạn cùng lớp, cùng
quê được lựa chọn với tỷ lệ cao lần lượt là 95.2% và 89,5%. Ba nhóm bao gồm:
những người bạn cũ; gia đình, họ hàng; bạn cùng lớp cùng quê là những người
mà sinh viên đã giao tiếp, trao đổi ở ngồi đời thực trong một thời gian (trong đó
nhóm gia đình, họ hàng là nhóm đặc biệt). Đối với những người bạn trong các
nhóm xã hội khác mà họ quen cũng chiếm một tỷ lệ cao trong danh sách bạn bè
của họ là 77.1% thể hiện rõ nhu cầu giao tiếp mạnh mẽ của sinh viên với các
nhóm bạn bè khác nhau. Và Không chỉ là những người bạn đã gặp ngồi thực tế,
đối với những người khơng biết, khơng quen chiếm 38.1% cũng được thêm vào
trong danh sách bạn bè của sinh viên.
Mục đích sử dụng mạng xã hội của sinh viên
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Qua khảo sát, ta có thể thấy ngồi việc tạo lập các mối quan hệ xã hội, mục đích
sử dụng mạng xã hội của sinh viên rất đa dạng như trong đó có 47.6% số người
lựa chọn sử dụng mạng xã hội là kết bạn với những người mới để có thêm nhiều
bạn bè, để mở rộng mạng lưới quan hệ xã hội với những nhóm khác. Đặc biệt
nhu cầu tham gia các nhóm cộng đồng, kết nối với bạn bè, người thân đều chiếm
một tỉ lệ rất cao lần lượt là 73,3% và 83,8%. Qua đó, thấy được sự quan tâm của
sinh viên đối với mạng xã hội đồng thời có thể nhìn thấy một phần nhu cầu mở
rộng quan hệ xã hội, nhu cầu tình cảm, chia sẻ của sinh viên
Tương quan giữa yếu tố năm học và mục đích sử dụng mạng xã hội
của sinh viên
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Qua bảng số liệu trên ta thấy rằng sinh viên năm thứ nhất, thứ hai sử dụng mạng
xã hội để tìm kiếm thơng tin phục vụ việc học tập và kết nối với mọi người nhiều
hơn sinh viên năm thứ ba, thứ tư. Càng về những năm cuối sinh viên lại ít sử
dụng mạng xã hội để tìm kiếm kết nối với mọi người hơn, như chỉ có 4.8% sinh
viên năm thứ ba và thứ tư có mục đích kết nối với mọi người. Trong khi đó tỷ lệ
ở năm thứ nhất và thứ hai lần lượt là 41,9% và 53,3%. Đặc biệt là sinh viên năm
thứ nhất, vì chưa quen với mơi trường mới, phương pháp học mới nên họ sử
dụng để chia sẻ thái độ, quan điểm, tình cảm và muốn kết bạn nhiều hơn khi lên
đại học. Họ rất muốn chia sẻ những tình cảm, quan điểm sống với bạn bè, gia
đình để cảm thấy thoải mái hơn.
3.1.3 khảo sát chất lượng bạn bè của sinh viên trên mạng xã hội.
Khảo sát đánh giá của mọi người về các mối quan hệ
mới quen thông qua mạng xã hội
Đa số mọi người đều đánh giá tốt đối với các mối quan hệ trong xã hội khi mới
quen qua mạng xã hội thế nhưng vẫn có một tỉ lệ rất cao sinh viên chọn không
tốt chiếm đến 20,3%. Ngồi các khía cạnh tốt mà xã hội mang lại vẫn cịn các
khía
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
cạnh bị hạn chế khi chúng ta không được trực tiếp giao tiếp dẫn đến không thể
xác thực được các thơng tin có trên mạng.
Khảo sát sự hài lòng về cách dùng mạng xã hội của sinh viên
Kết quả điều tra cho thấy sinh viên rất hài lòng hoặc hài lòng với các dùng mạng
xã hội trong các mối quan hệ xã hội (lần lượt chiếm 48,6% và 25.7%). Với những
tiện ích đem lại, mạng xã hội có thể tìm kiếm bạn cũ, kết bạn với bạn mới, tham
gia những hội, nhóm mới để phục vụ cho nhu cầu của bản thân. Bời vì mạng xã
hội tạo điều kiện cho người dùng được kết nối với nhau thành một hệ thống từ
người này qua người kia.
3.2 Một số yếu tố ảnh hưởng
3.2.1 Tác động tích cực của mạng xã hội đến quá trình tiến triển vốn
xã hội của sinh viên
Khảo sát ý kiến của một số bạn sinh viên trường đại học Tơn Đức Thắng
về ảnh hưởng tích cực của mạng xã hội
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
● Mạng xã hội là nhân tố tích cực góp phần thúc đẩy q trình tương
tác xã hội, hỗ trợ tương tác trong việc trao đổi thông tin, cung cấp
thông tin đa chiều, phong phú cho sinh viên...
● Mạng xã hội giúp sinh viên mở rộng các mối quan hệ xã hội cả trên
mạng và thực tế…
● Mạng xã hội góp phần củng cố và xây dựng nên một cộng đồng ảo
với đông đảo những “cư dân mạng” thường xuyên tương tác với
nhau
● Mạng lưới xã hội ảo và khả năng tạo ra vốn xã hội thực.
3.2.2 Tác động tiêu cực của mạng xã hội đến quá trình tiến triển vốn
xã hội của sinh viên
Khảo sát ý kiến của một số bạn sinh viên trường đại học Tôn Đức Thắng
về ảnh hưởng tích cực của mạng xã hội
● Tương tác trong thế giới ảo ảnh hưởng đến tâm lý khẳng định mình,
khả năng hồn thiện bản thân trong thực tế của sinh viên
● Những thói quen tốt bị mất đi và thay vào đó bởi nhiều thói quen không tốt
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
● Lãng phí thời gian, gây nên những tương tác dạng cạnh tranh
● Thay đổi cách thức giao tiếp với những người xung quanh
● Đánh giá về tác động tiêu cực của Facebook đối với sinh viên
3.3 Đề xuất một số biện pháp kiểm sốt đơi với đối tượng
3.3.1 Đảm bảo an tồn thơng tin trên mạng xã hội
Nâng cao nhận thức
Mạng xã hội trên không gian mạng tuy không phải là thực tế, nhưng những tác
động mà nó mang tới có thể ảnh hưởng đến cuộc sống thật. Người dùng cần
thường xuyên nâng cao nhận thức và hiểu biết để tránh bị kẻ xấu lợi dụng; cần
kiểm duyệt thơng tin, khơng chia sẻ và “thích” những thơng tin xuyên tạc, bôi
nhọ người khác; cẩn trọng với các phần thưởng lạ, không nhấp chuột vào các
liên kết hay tải về các tập tin lạ; hạn chế đăng nhập tài khoản ở những máy tính
dùng chung.
Quản lý chặt chẽ thông tin cá nhân
Các thông tin cá nhân người dùng đưa lên mạng xã hội dễ dàng bị kẻ xấu lợi
dụng. Những thông tin dễ bị lợi dụng là những thông tin cá nhân được chia sẻ
công khai trên mạng xã hội như: hình ảnh, sở thích, email, số điện thoại, địa chỉ
nhà riêng hoặc cơ quan, danh sách người thân… Vì vậy, cần hết sức cẩn thận khi
chia sẻ những thông tin cá nhân trên mạng xã hội.
3.3.2 Kết hợp sự quản lý của nhà trường và gia đình để nâng cao
hiệu quả trong việc dùng mạng xã hội
● Nhà trường cần quan tâm, theo sát hoạt động cụ thể của một số trang,
nhóm mang chủ đề giáo dục, học tập, đời sống học sinh, sinh viên có
nhiều lượt người theo dõi. Bên cạnh đó, mỗi trường cũng cần tuyên truyền
định hướng quy tắc ứng xử cho giáo viên, sinh viên, học sinh khi tham
gia mạng xã hội dựa trên Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội được Bộ
Thông tin và Truyền thông ban hành ngày 17/6/2021.
● Đặc biệt chú ý vai trị của gia đình trong công tác quản lý, giám sát học
sinh, sinh viên (nhất là các em ở độ tuổi vị thành niên) khi tham gia môi
trường mạng là hết sức quan trọng. Thực tế hiện nay, vì nhiều nguyên
nhân khác nhau, một bộ phận phụ huynh học sinh, sinh viên còn lơ là, chủ
quan, xao nhãng khi thấy con em tham gia các nhóm, trang mạng xã hội,
chỉ đến khi sự cố đáng tiếc, nghiêm trọng xảy ra mới phản ánh tới giáo
viên, ban giám hiệu nhà trường. Khi đó, việc khắc phục hậu quả là không
dễ dàng.
● Cần coi việc phối hợp tạo ra các chuyên trang, nhóm trên mạng xã hội,
ứng dụng tin nhắn có chất lượng cao liên quan đến giáo dục, nhà trường
và đời sống của học sinh, sinh viên là nhiệm vụ cấp bách. Bởi lẽ, tạo ra
không gian
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
sinh hoạt, học tập lành mạnh chính là biện pháp hữu hiệu nhất giúp học
sinh, sinh viên có thêm động lực, nhiệt huyết để phấn đấu, phát huy năng
lực của bản thân, tránh xa và ngăn chặn kịp thời những thơng tin độc hại
núp bóng các diễn đàn học sinh, sinh viên đang tồn tại trên Internet và
mạng xã hội.
3.3.3 Sinh viên cần xác định mục tiêu rõ ràng và kiểm soát những
mối quan hệ trên mạng xã hội.
Nhiều sinh viên khi chưa biết mình muốn làm gì thường rất dễ đi chệch mục tiêu
và kết thúc bằng việc lang thang bừa bãi trên các trang web và lãng phí thời gian
học tập của bản thân mình. Việc xác định mục tiêu rõ ràng sẽ giúp các bạn sinh
viên tập trung vào đúng việc mình cần làm và tránh khỏi bị xao lãng bởi những
trang web lôi cuốn, hấp dẫn trên mạng. Và cuối cùng, sinh viên phải biết cân
bằng những mối quan hệ trên mạng xã hội và những quan hệ thực tế. Lập ra
những ranh giới rõ ràng và không bị chi phối bởi những mối quan hệ đó trong
cuộc sống cá nhân cũng như việc học tập.
4. Kết luận
Thơng qua kết quả nghiên cứu, tình hình sử dụng internet của sinh viên trường Đại học
Tơn Đức Thắng và những mối quan hệ thông qua các mạng xã hội đối với nhu cầu của
các bạn sinh viên chiếm tỷ lệ rất lớn. Cho thấy các mối quan hệ xung quanh kể cả ngoài
đời thật hay những “người bạn ảo” đều tác động không nhỏ đối với đời sống cộng đồng
và riêng tư của các bạn sinh viên. Điều đó đều có ảnh hưởng tích cực lẫn tiêu cực.
Nhưng chung quy là các bạn dần có xu hướng khai thác các nền tảng online để cố gắng
tạo những mối quan hệ tích cực, thơng qua giúp đỡ nhau trong học tập, tìm sở thích
chung và giữ liên lạc với gia đình hay người thân của mình. Tuy nhiên bài nghiên cứu
này ra đời trong tình hình diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, nên không tránh
khỏi khuyết điểm là thực hiện bằng hình thức trực tuyến, tạo nên những hạn chế nhất
định. Để mở rộng và đi sâu vào đề tài hơn, chúng tơi có đề xuất nghiên cứu tiếp theo sẽ
nghiên cứu dưới hình thức trực tiếp, tăng tính hiệu quả cho kết quả nghiên cứu và mang
lại nhiều đóng góp hơn.
Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Tài liệu tham khảo
1. Đoàn Thùy Dương (2014): sinh viên và mạng xã hội facebook: một phân
tích về sự tiến triển vốn xã hội. Link
/>%20Van.pdf
2. Tác động của mạng xã hội Facebook đối với sinh viên hiện nay Link
voi-sinh-vien-hien-nay.htm
3. Vinasearch Báo Cáo Nghiên Cứu Thói Quen Sử Dụng Mạng Xã Hội Của
Người Việt Nam 2018 link: />4. Nguyễn Lan Nguyên (2020), ảnh hưởng của việc sử dụng mạng xã hội
facebook đến học tập và đời sống của sinh viên hiện nay Link
/>