Tài liệu về Đám phán Mua bán điện trực tiếp (DPPA) đối với các dự án Năng lượng tại tạo tại Việt Nam

Đám phán Mua bán điện trực tiếp (DPPA)
tại Việt Nam:
Đánh giá và đề xuất

28/03/2022

1


Tại sao nên áp dụng DPPA tại Việt Nam?
Nghiên cứu thị trường xác nhận nhu cầu thị trường mạnh

Lợi ích đối với Việt Nam

• NLTT do khách hàng doanh nghiệp cấp tài
chính thay vì cơ chế FIT
• EVN và PPC có thể có lợi nhuận từ việc
mua và bán Năng lượng xanh
• BCT có thể tăng gấp đơi sản lượng điện tái
tạo đến năm 2020
Thu hút mạnh mẽ đầu tư nước ngồi

• Cam kết về hoạt động bền vững của doanh
nghiệp
• Có được nguồn điện dài hạn với mức giá cố
định

• Được VBF, AmCham, và EuroCham ủng hộ
28/03/2022

Bên mua:

• 28 cơng ty (được khảo sát tính đến hiện tại) cho
thấy sự quan tâm mạnh mẽ đối với điện tái tạo
Vốn đầu tư

$1,7 tỷ

Số lượng nhân viên

712.000

Tiêu thụ hàng năm

1900 GWh

• Cơng suất điện tái tạo ước tính của 28 cơng ty
này: 1,3 GW
Bên bán:
• Thờì hạn COD tháng 6/2019 có thể dẫn đến khả
năng 5 GW dự án điện tái tạo đủ điều kiện có thể
tham gia DPPA
• Việc triển khai thí điểm 400 MW DPPA có thể thu
được $400 triệu trong đầu tư vào NLTT mới
• Khảo sát các nhà phát triển cho thấy hơn $700
triệu vốn CSH có sẵn cho NLTT tại Việt Nam

Bài trình bày TẠI CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 18/4

2

CÁC GIẢ ĐỊNH

Tác động của DPPA đối với GENCO & Khách hàng
V-LEEP đã đánh giá chính sách DPPA tác động như thế nào đối với người mua và người bán trên thị trường điện VN
GENCO

KHÁCH HÀNG CÔNG NGHIỆP

- Ký PPA dài hạn với (các) khách hàng công nghiệp

- Được phục vụ với giá bán lẻ 22 kV- 110 kV

- Nhà máy mặt trời có quy mơ đáp ứng hồ sơ tải của một
hoặc nhiều khách hàng

- Giờ làm việc: 6 giờ sáng – 6 giờ tối

- Trong ví dụ này: 30 MWp sản xuất ra 220 MWh mỗi ngày
- GENCO có thể đưa sản lượng vượt quá vào thị trường giao
ngay

- Tiêu thụ 271 MWh mỗi ngày, chủ yếu là giờ cao điểm
- Khách hàng mua phần điện còn lại từ PC


CÁC GIẢ ĐỊNH

Tác động của DPPA đối với các đơn vị ngành điện
V-LEEP cũng đánh giá mơ hình DPPA tác động như thế nào đến các đơn vị ngành điện, Công ty mua bán điện của EVN (EPTC) và
các PC cấp tỉnh sẽ có thêm trách nhiệm thực hiện chương trình DPPA. NLDC sẽ tiếp tục đo đếm/thẩm định giao nhận điện năng tới

thị trường độc quyền (single market).
EVN/EPTC
- Nhận điện năng giao nhận của GENCO & tính credit với giá
điện bán buôn của PC và giá bán lẻ của Khách hàng công
nghiệp

- Mua sản lượng vượt quá ở mức Giá thị trường giao ngay
- Thẩm định giao nhận điện năng tới Khách hàng & PC
Chi phí giao ngay trung bình hàng tháng

Dựa trên những ngày điển hình năm 2016 - 2017

PC
- Tiếp tục phục vụ các yêu cầu của Khách hàng cơng nghiệp
- Ghi có (credit) điện năng NLTT giao nhận với hố đơn điện bán
lẻ

- Thu phí DPPA và phân bổ cho các đơn vị trong ngành điện
Định giá cao điểm theo mùa giá bán buôn (VND/kWh)


Tiêu chí lựa chọn mơ hình DPPA
Tác động kinh tế &
tài chính

Các vấn đề thị trường

Các vấn đề vận hành

• Tác động kinh tế và chi phí

• Tác động đối với bảng cân đối kế toán và hoá đơn tiền điện
• Tác động của thuế

• Sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư và khách hàng
• Phù hợp với cấu trúc thị trường điện hiện tại và tương lai.

• Dễ thực hiện
• Thêm u cầu cơng việc cho các đơn vị ngành điện

Các vấn đề pháp lý và quy • Thay đổi trong luật pháp hiện tại
• Yêu cầu phải có quy định mới hoặc được điều chỉnh.
định


CÁC GIẢ ĐỊNH VỀ SLEEVED DPPA

Thu hồi chi phí của chương trình DPPA
Một khoản phí DPPA do Khách hàng chi trả sẽ bù đắp chi phí mạng lưới và chi phí quản lý chương trình DPPA .

Các cấu phần của khoản phí DPPA :

Tính tốn phí DPPA (VND/kWh)

1
Chi phí biến đổi về khoản tổn
thất và dịch vụ duy trì mức độ
tin cậy (phụ trợ) cho chương
trình DPPA

Đóng góp cho chi phí mạng

lưới truyền tải & phân phối

Phí
DPPA

3
Hồn trả phần tổn thất của PC
và chi phí hoạt động của EVN

Giả định chi
phí

2

4
Chi phí hoạt động phát sinh thêm nhằm
hỗ trợ giao dịch DPPA, bao gồm đo
đếm, cân bằng điện năng, tất tốn, xuất
hố đơn, phí hành chính

1

Chi phí truyền tải

110

1

Chi phí phân phối sơ cấp
& thứ cấp

140

4

Chi phí vận hành

25

4

Chi phí hoạt động SMO

5

2

Chi phí dịch vụ về độ tin
cậy

25

3

Hồn trả cho EVN và PC
chi phí hoạt động bị mất
đi

TBD

Tổng cộng VND/kwh)

305


Trường hợp “thông thường” - FiT cho tất cả NLTT
GENCO NLTT

3.2 Mua điện giá bán lẻ

3.1 Giá bán lẻ cố định X
phụ tải

2.3 Feed-in Tariff

2.2 FIT Điện

FIT

Khách hàng

Giá bán buôn

EVN
(EPTC/NLDC)

Thanh tốn điện bán bn
4.1 Giao nhận điện bán bn

Bài trình bày

PC

Giá bán lẻ


Mơ hình Sleeved DPPA
Thoả thuận DPPA
1.1 Thanh tốn mua điện

GENCO

Khách hàng
1.2 Đo đếm & hố đơn

Thanh tốn điện bán bn
4.1 Giá điện bán bn

Bài trình bày

3.2 mua điện bán lẻ, bù trừ
credit

EVN
(EPTC/NLDC)

Hố đơn bán bn được
điều chỉnh xuống cho phần
điện phát của GENCO

3.1 Giá bán lẻ + phí DPPA

2.3 Doanh thu bán buôn
(chỉ cho phần sản lượng
vượt quá)

2.2 Gửi đi hàng ngày

Tham gia thị trường
bán buôn

PC

Giá bán lẻ + Hợp đồng đặc
biệt cho phần credit (ghi có)
cho điện năng giao nhận của
GENCO & thu phí DPPA


Ghi có (credit) điện năng giao nhận DPPA cho KH
GENCO

Thời gian
Lập lịch
Thực tế
6:00:00 AM
2126
2126
7:00:00 AM
5918

5918
8:00:00 AM
14419
14419
9:00:00 AM
20000
23728
10:00:00 AM
20000
30141
11:00:00 AM
20000
32709
12:00:00 PM
20000
31412
1:00:00 PM
20000
28362
2:00:00 PM
20000
23886
3:00:00 PM
16977
16977
4:00:00 PM
8452
8452
5:00:00 PM
1561

1561

Khách hàng

Mức
vượt
0
0
0
3728
10141
12709
11412
8362
3886
0
0
0

EVN
(EPTC/NLDC)

Số liệu gửi đi hàng
ngày thể hiện điện
năng giao nhận theo
giờ

Điện mua bn
Cao điểm
Bình thường

Thấp điểm
Tổng cộng

28/03/2022
Bài trình bày

Tiêu thụ
Sử dụng (kWh)
Cao điểm
2.021.200
Bình thường
5.902.400
Thấp điểm
483.600
Tổng cộng
8.407.200

Đơn vị (kWh) DPPA (kWh) Bù trừ (kWh)
2.063.525 (1.287.178)
776.348
6.121.717 (3.927.564) 2.194.153
509.053
509.053
8.694.295 (5.214.742) 3.479.553

DPPA (kWh)*
Cịn lại (kWh)
(1.284.819)
736.381
(3.853.216)

2.049.184
483.600
(5.138.035)
3.269.165

PC

Hố đơn
theo thời
gian sử
dụng hàng
tháng


Thoả thuận Sleeved DPPA & Dịng tài chính
GENCO-Khách hàng
GENCO và Khách hàng ký PPA quy định về điện
năng giao nhận của GENCO và giá mua điện

Khách hàng trả VAT cho mọi khoản điện mua

PC-Khách hàng
• PC phục vụ mọi yêu cầu của Khách hàng
• Khách hàng nhận credit cho hố đơn hàng
tháng (bằng kWh theo thời gian sử dụng),
phản ánh điện năng giao nhận của GENCO
• Khách hàng trả phí DPPA để bù đắp chi phí
mạng lưới & chi phí quản lý DPPA

GENCO-Đơn vị vận hành thị trường điện bán

buôn
GENCO tham gia Thoả thuận thị trường bán
buôn với EVN (NLDC & EPTC)
GENCO giao điện vào thị trường bán buôn
Phần giao nhận điện được lập lịch DPPA được
ghi có (bù trừ) với hoá đơn tiền điện của Khách
hàng; phần điện năng vượt quá sẽ được tính
theo giá thị trường giao ngay
NLDC xác nhận phần gửi đi hàng giờ của GENCO
cho PC và Khách hàng
EVN/EPTC-PC
• EVN/EPTC điều chỉnh hố đơn bán bn của PC
để phản ánh phần điện năng giao nhận của
GENCO

10


Đánh giá tác động tài chính của các mơ hình DPPA
So sánh dịng tiền kịch bản thơng thường với dịng tiền DPPA
Phản ánh sản lượng điện mặt trời cho 5 địa điểm tại Việt Nam và
hồ sơ tải của khách hàng giả định

Loại mơ hình DPPA:

Tính tốn tác động tài chính ngắn hạn và dài hạn

Lồng ghép các mức giá tăng lên đối với các biến chính:
Giá thị trường giao ngay
Biểu giá bán bn

Biểu giá bán lẻ
Phí DPPA
Bao gồm các đầu vào có thể điều chỉnh cho tổn thất truyền tải &
phân phối, công suất NLTT và hồ sơ tải của khách hàng
Áp dụng với mọi mơ hình DPPA

28/03/2022

Bài trình bày TẠI

CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

Thoả thuận mua bán điện
trực tiếp


Sleeved DPPA – Tác động tài chính năm đầu đối với tất cả các

*

bên

Nghìn

Tác động1:
kinh
năm đầu
tiên của Mơ hình sleeved đối với 5 PC **
Sleeved scenario
AlltếPower

Corporations
5000
4000

3000
2000
1000
0
-1000

HCMC PC

Southern PC

Northern PC

Central PC

-2000
-3000

Consumer
KH

Genco

PC

EVN/EPTC

*Kết quả phân tích chỉ mang tính minh hoạ, khơng đảm bảo về kết quả thu được.
**Kết quả về hệ số công suất và thời gian nắng dựa trên số liệu API về mặt trời theo giờ PVGIS

Hanoi PC


Sleeved DPPA – Tác động tài chính 15 năm đối với PC*
Tác động kinh tế của mơ hình Sleeved đối với 5 PC, giai đoạn 15 năm

1000000

500000

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

-500000

-1000000

-1500000

-2000000

HCM PC

NPC

CPC

HN PC

*Kết quả chỉ mang tính minh hoạ, khơng phản ánh các thay đổi khi giá bán buôn và bán lẻ tăng

SPC

12

13

14

15


ĐẦU RA KỊCH BẢN SLEEVED

Tác động dài hạn của Mô hình Sleeved DPPA*

Nghìn

Lợi ích kinh tế (USD)

Tác động kinh tế của DPPA
cho giai đoạn 15 năm

Năm
*Nhà máy ĐMT đặt tại TPHCM. Kết quả chỉ mang tính minh hoạ, khơng phản ánh thay đổi về giá bán buôn và bán lẻ gia tăng trong giai đoạn 15 năm


Mơ hình Synthetic DPPA
DPPA
1.1 Thanh tốn giá cố định DPPA

GENCO
1.2 Hoán đổi giá CfD

EVN
(EPTC/NLDC)

3.2 Mua điện giá bán lẻ

3.1 Giá bán lẻ cố định X
phụ tải

2.3 Giá giao ngay VCGM

2.2 Điện PPA

Thoả thuận thị
trường bán bn

Khách hàng

Giá bán bn
Thanh tốn điện bán bn
4.1 Giá điện bán bn
Bài trình bày

PC

Giá bán lẻ


Các thoả thuận Synthetic DPPA & dịng tài chính
GENCO-Khách hàng
GENCO và Khách hàng ký PPA quy định về
điện năng giao nhận, Khách hàng đóng
góp vào chi phí sản xuất điện, CfD

hedging, và quyền sở hữu Chứng nhận
NLTT/NL xanh
Theo CfD, GENCO và Khách hàng đồng ý
hoán đổi mức giá cố định (quy định trong
PPA) với giá giao ngay khi mức giá này có
lợi đối với Khách hàng
GENCO xuất hố đơn Khách hàng theo
điều khoản DPPA và giao nhận điện năng
theo giờ do EPTC/NLDC ghi nhận
PC-Khách hàng
• Khơng thay đổi

28/03/2022

GENCO-Đơn vị vận hành thị trường bán buôn
Thoả thuận thị trường bán buôn với EVN/EPTC
GENCO giao điện cho thị trường giao ngay và
được chi trả theo giá thị trường giao ngay

EPTC/NLDC cung cấp thẩm định của bên thứ ba
về giao nhận điện năng của GENCO

EPTC-PC
• Khơng thay đổi

Bài trình bày TẠI

CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

Synthetic DPPA – Tác động tài chính năm đầu tiên với mọi PC*
TácAllđộng
kinhCorporations
tế của mơ hình Synthetic đối với 5 PC
synthetic scenario 1:
Power
6000000
5000000
4000000
3000000
2000000
1000000

0
-1000000

HCMC PC

Southern PC

Northern PC

-2000000
-3000000
-4000000
-5000000
KH Consumer

Genco

*Kết quả phân tích chỉ mang tính minh hoạ, khơng đảm bảo về kết quả thu được.

PC

EVN/EPTC

Central PC

Hanoi PC


Synthetic DPPA – Tác động 15 năm*

Nghìn

Lợi ích kinh tế (USD)

Tác động kinh tế của DPPA
cho giai đoạn 15 năm

Năm
*Nhà máy ĐMT đặt tại TPHCM. Kết quả chỉ mang tính minh hoạ, không phản ánh thay đổi về giá thị trường giao ngay, hoặc bán lẻ, hoặc FIT gia tăng trong giai đoạn 15 năm


ĐẦU RA MƠ HÌNH SYNTHETIC DPPA

So sánh tác động của các mơ hình DPPA – HCMC PC
So sánh tác động kinh tế hàng năm*
6,000,000
5,000,000

4,000,000
3,000,000
2,000,000
1,000,000
(1,000,000)

Consumer

Genco

HCM PC

(2,000,000)

(3,000,000)
(4,000,000)
(5,000,000)
Sleeved

*Nhà máy điện mặt trời đặt tại TPHCM.

Synthetic

EVN/EPTC


ĐẦU RA MƠ HÌNH SYNTHETIC DPPA

So sánh tác động của các mơ hình DPPA – Northern PC
So sánh tác động kinh tế hàng năm*

5,000,000
4,000,000
3,000,000
2,000,000
1,000,000

(1,000,000)

Consumer

Genco

NPC

(2,000,000)
(3,000,000)
(4,000,000)
Sleeved

*Nhà máy điện mặt trời đặt tại Quảng Ninh.

Synthetic

EVN/EPTC


Các vấn đề thị trường
Sleeved DPPA

Synthetic DPPA

Sự hấp dẫn về đầu tư: GENCOs và Khách hàng muốn hợp
đồng trực tiếp về điện tái tạo, với quy tắc thị trường thiết
lập mức độ chắc chắn cần thiết để có được tài chính
Sự phù hợp của thị trường: Phù hợp với cả VCGM và
VWEM, nhưng đòi hòi EVN/EPTC và các PC phải tiếp
nhận các trách nhiệm mới

Sự hấp dẫn về đầu tư: GENCO có thể khó khăn khi tìm kiếm
Khách hàng sẵn lòng trả mức chênh lệch giữa giá giao ngay và giá
cần thiết để thu xếp được tài chính cho dự án NLTT.
Sự biến động giá thị trường giao ngay ở mức thấp làm giảm giá trị
của cơ chế CfD
Sự phù hợp của thị trường: Rất phù hợp với VWEM tương lai
nhưng trong VCGM, có ít giá trị về hốn đổi giá do sự thống trị
của PPA giá cố định và mức trần giá thị trường giao ngay

28/03/2022

Bài trình bày TẠI CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

21


Yêu cầu về hoạt động

28/03/2022

Sleeved DPPA

Synthetic DPPA

EPTC

EPTC giám sát việc bù trừ (credit) điện năng giao nhận của GENCO với
điện bán bn của PC và hố đơn điện bán lẻ của Khách hàng. EPTC
được hồn trả phần chi phí phát sinh

EPTC đăng ký GENCO NLTT là đơn vị
tham gia thị trường bán buôn

NLDC

NLDC thẩm định giao nhận điện tái tạo tới Khách hàng và phần điện
năng vượt quá đưa ra thị trường giao ngay. NLDC được hồn trả phần
chi phí phát sinh

NLDC thẩm định giao nhận điện tái tạo
đưa ra thị trường giao ngay

NPT

Khơng có tác động vì giao nhận điện năng tới PC khơng đổi

Khơng có tác động

PC

PC tham gia Hợp đồng đặc biệt với Khách hàng, điều chỉnh hoá đơn bán
lẻ của Khách hàng để bù trừ điện năng giao nhận của GENCO và thu phí

DPPA. Các PC được hồn trả phần chi phí phát sinh

Khơng có tác động

Bài trình bày TẠI CUỘC HỌP TỔ CƠNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

22


Các vấn đề pháp lý và quy định
Các vấn đề pháp lý và quy định với Hợp đồng DPPA
Khả năng thực thi: Mọi thoả thuận thị trường đều được uỷ
quyền và bảo vệ

Khả năng gộp nhu cầu: Nhiều khách hàng có thể hình thành
Liên danh cho hợp đồng DPPA với đơn vị phát triển dự án

Điều độ: Điều độ ưu tiên theo FiT hiện tại

Chuyển hướng: GENCO cần được phép chuyển hướng DPPA
sang khách hàng mới nếu bên bao tiêu khơng hồn thành nghĩa
vụ

Thu hồi chi phí: Chi phí được thu hồi thơng qua mức
phí(charge) thay vì lệ phí (fee). Phí được điều chỉnh hàng năm
theo cơng thức được xác định trước (nếu cần). Phí DPPA bao
gồm:

Bên bao tiêu cho phần điện năng vượt quá: Các GENCO
nên tham gia vào Thoả thuận thị trường với SMO để đưa phần

điện năng vượt q vào thị trường

•

Phần thu hồi chi phí mạng lưới

•

Phần thu hồi chi phí thực hiện DPPA

•

Phần thu hồi chi phí dịch vụ phụ trợ

Bảo mật: Thơng tin mật có thể được tiết lộ cho ERAV cùng với Các vấn đề về Thoả thuận đấu nối
việc bảo mật
28/03/2022

Thời hạn: Mọi hợp đồng đặc biệt và thoả thuận thị trường
phải phù hợp với thời hạn của DPPA

23


Kiến nghị của V-LEEP
Tác động tài chính
Sleeved DPPA

•

•

•

•

Synthetic DPPA

•

•

Tiết kiệm được nhiều cho EVN
nhờ việc chuyển đổi các dự án
từ cơ chế FIT
Phí DPPA sẽ giúp thu hồi chi phí
quản lý DPPA
Khách hàng sẽ nhận được sự
ổn định về giá dài hạn thông
qua hợp đồng GENCO
DPPA bằng hoặc gần FIT là khả
thi
Giá thấp và khơng có biến động
giá tăng làm giảm ý nghĩa của
việc phòng ngừa rủi ro giá
Thiếu cơ chế Đăng ký NLTT sẽ
khơng khuyến khích Khách
hàng

•

•

•

•

•

•

28/03/2022

Sự sẵn sàng về vận
hành

Các vấn đề thị trường

Pháp lý & quy
định

Mơ hình đã được chứng
minh trên thế giới
Nhu cầu sleeved DPPA tại
VN đã được thể hiện trong
Nghiên cứu thị trường
Có thể cần thoả thuận
phịng vệ (Back-stop) do
thời gian PPA dài

•

Một số u cầu vận hành
mới – đo đếm, xuất hoá
đơn và lập hố đơn –
u cầu có sự phát triển

•

Cần có quyết định
của thủ tướng cho
phép thực hiện
Chương trình thí
điểm

Các bên tư nhận có thể xem
sự tiến triển của thị trường
bán bn tiềm ẩn rủi ro
Các ví dụ thành cơng nhất
đến từ thị trường hồn tồn
tự do
Khơng thể tiếp nhận quyền
sở hữu vật lý đối với NLTT

•

Khơng có sự khác biệt
đáng kể về vận hành
trong mơ hình Synthetic
PPA

•

Đặc tính về hợp
đồng phái sinh của
Synthetic PPA có thể
địi hỏi phải có quy
định tài chính với
các bên tham gia
hợp đồng

Bài trình bày TẠI CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

24


Ưu nhược điểm: So sánh giữa mơ hình Sleeved và
Synthetic DPPA

28/03/2022

Tác động tài chính

Các vấn đề thị trường

Ưu điểm

Nhược điểm

Ưu điểm

Sleeved

EVN tránh
được việc trợ
giá cho dự án
DPPA NLTT

Northern &
Central PC chịu
khoản tổn thất
nhỏ;
Khách hàng
phải trả nhiều
hơn để dùng
điện tái tạo

Khách hàng
có nhu cầu
cao

Synthetic

EVN tránh
được việc trợ
giá cho dự án
DPPA NLTT;
Khơng có tác
động tới PC
hoặc EVN

Khách hàng
phải trả nhiều
hơn

Quản lý liên
danh có thể
dễ dàng hơn

Nhược điểm

Giá cao sẽ cản
trở khách hàng
tham gia

Sự sẵn sàng về vận
hành

Pháp lý & quy định

Ưu điểm

Nhược điểm

Ưu điểm

Nhược điểm

VN có thể
tiếp nhận

được rất
nhiều kinh
nghiệm

EPTC, NLDC, các
PC có chức
năng mới

Có sẵn kinh
nghiệm
quốc tế

Các vấn đề
pháp lý & quy
định phải
được giải
quyết

Không cần
thêm chức
năng mới,
trừ NLDC

Sự không chắc
chắn liên quan
đến việc chuyển
tiếp sang
VWEM

Thay đổi tối

thiểu từ
thơng lệ
hiện tại

Có thể cần quy
định chứng
khốn đối với
các CfD

Bài trình bày TẠI CUỘC HỌP TỔ CÔNG TÁC DPPA BCT NGÀY 14/6

25