(Luận văn thạc sĩ) Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

XÌN THANH QUYỀN

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
PHÂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG
DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH HÀ GIANG ĐÁP ỨNG
U CẦU CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THƠNG 2018

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

XÌN THANH QUYỀN

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
PHÂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG
DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH HÀ GIANG ĐÁP ỨNG
U CẦU CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THƠNG 2018
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN

THÁI NGUYÊN - 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu này do chính tơi thực hiện dưới sự
hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền. Các tài liệu, số liệu nêu
ra trong luận văn là trung thực, đảm bảo tính khách quan, khoa học, các tài liệu tham
khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Thái Nguyên, tháng 12 năm 2020
Tác giả luận văn

Xìn Thanh Quyền

i


LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu, Phịng Đào tạo, các thầy,
cơ giáo trong khoa Tâm lý - Giáo dục, trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên
đã tạo điều kiện giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn, tri ân sâu sắc đến PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh
Huyền, cô giáo hướng dẫn tôi. Cơ đã chỉ bảo, giúp đỡ tơi tận tình trong suốt q trình
thực hiện và hồn thành luận văn của mình.
Tơi xin cảm ơn Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hà Giang; cảm ơn ban giám hiệu,
tập thể giáo viên trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang, trường phổ
thông dân tộc nội trú THCS-THPT Bắc Quang, trường phổ thông dân tộc nội trú
THCS-THPT Yên Minh, đã tạo điều kiện giúp đỡ tơi trong q trình nghiên cứu luận
văn này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp, những người bạn luôn bên cạnh động viên, giúp đỡ tôi hồn thành luận văn

của mình!
Mặc dù đã cố gắng, nhưng luận văn chắc chắn không tránh khỏi những tồn tại,
rất mong nhận được sự góp ý của các thầy/cơ và bạn bè, đồng nghiệp để luận văn có
chất lượng hơn.
Thái Nguyên, tháng 12 năm 2020
Tác giả
Xìn Thanh Quyền

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................................... iii
BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT .................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................ 2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu .......................................................................... 3
4. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................ 3
6. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................................. 3
7. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 4
8. Cấu trúc của luận văn................................................................................................ 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC
DẠY HỌC PHÂN HỐ CHO GIÁO VIÊN TRƯỜNG PHỔ THƠNG
DÂN TỘC NỘI TRÚ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CHƯƠNG TRÌNH GIÁO
DỤC PHỔ THÔNG 2018 .................................................................................. 6

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .............................................................................. 6
1.1.1. Những nghiên cứu về năng lực dạy học phân hoá .............................................. 6
1.1.2. Những nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá ............................ 8
1.1.3. Những nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên .............. 8
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài......................................................................... 10
1.2.1. Dạy học và dạy học phân hoá ........................................................................... 10
1.2.2. Năng lực, năng lực dạy học và năng lực dạy học phân hoá ............................. 11
1.2.3. Bồi dưỡng, bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên THPT ................. 13
1.2.4. Quản lí, quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên THPT ............. 14
1.3. Đặc điểm của học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú THPT ....................... 17
1.4. Bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường phổ thông dân
tộc nội trú THPT đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thơng 2018........... 21

iii


1.4.1. Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 và những yêu cầu đối với năng lực
dạy học của giáo viên THPT .............................................................................. 21
1.4.2. Mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phân hóa ở
trường THPT ...................................................................................................... 28
1.4.3. Nội dung, phương pháp, hình thức và quy trình bồi dưỡng năng lực dạy
học phân hóa cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú .................... 32
1.5. Quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường phổ
thông dân tộc nội trú đáp ứng u cầu chương trình giáo dục phổ thơng 2018 ..... 36
1.5.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên ................. 36
1.5.2. Tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên
trường phổ thơng dân tộc nội trú........................................................................ 37
1.5.3. Chỉ đạo triển khai bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên
trường phổ thơng dân tộc nội trú........................................................................ 38
1.5.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho

giáo viên trường phổ thông dân tộc nội trú ........................................................ 40
1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học phân hố
cho giáo viên các trường phổ thơng dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang đáp ứng
yêu cầu chương trình giáo dục phổ thơng 2018 ................................................. 42
1.6.1. Những yếu tố chủ quan ..................................................................................... 42
1.6.2. Những yếu tố khách quan ................................................................................. 43
Kết luận chương 1 ....................................................................................................... 44
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY
HỌC PHÂN HOÁ CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG
DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH HÀ GIANG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 ................................... 45
2.1. Khái quát về các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang .................... 45
2.1.1. Vài nét về sự ra đời của các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT trên
địa bàn tỉnh Hà Giang ........................................................................................ 45
2.1.2. Cơ sở vật chất ................................................................................................... 45
2.1.3. Chất lượng giáo dục toàn diện học sinh ........................................................... 46
2.1.4. Đội ngũ cán bộ giáo viên và cán bộ quản lý nhà trường .................................. 47
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ........................................................................ 48
2.2.1. Mục đích khảo sát ............................................................................................. 48

iv


2.2.2. Nội dung khảo sát ............................................................................................. 48
2.2.3. Đối tượng khảo sát ............................................................................................ 48
2.2.4. Cách thức khảo sát ............................................................................................ 48
2.3. Thực trạng năng lực dạy học phân hoá của giáo viên các trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .................................................................. 49
2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên các trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang về dạy học phân hóa cho học sinh .......... 49

2.3.2. Thực trạng năng lực đánh giá, phân loại học sinh ở các trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .................................................................. 51
2.3.3. Thực trạng năng lực lựa chọn và thiết kế mục tiêu, nội dung, phương pháp,
hình thức tổ chức dạy học phân hóa ở các trường phổ thơng dân tộc nội trú
THPT tỉnh Hà Giang .......................................................................................... 52
2.3.4. Thực trạng năng lực tổ chức thực hiện dạy học phân hoá trên lớp ở các
trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ..................................... 54
2.3.5. Thực trạng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học
phân hóa ở các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang ....................... 56
2.4. Thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường
phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang đáp ứng u cầu chương
trình giáo dục phổ thơng 2018 ........................................................................... 57
2.4.1. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên
các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT ...................................................... 57
2.4.3. Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên
các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .............................. 60
2.4.4. Thực trạng quy trình bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên
các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .............................. 61
2.5. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học phân hố cho giáo viên các
trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang đáp ứng yêu cầu
chương trình giáo dục phổ thơng 2018 .............................................................. 63
2.5.1. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy phân hố cho giáo viên
các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .............................. 63
2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực dạy học phân hố cho
giáo viên các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............... 65

v


2.5.3. Thực trạng chỉ đạo triển khai bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho

giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............... 67
2.5.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá
cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............ 69
2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hướng đến quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học
phân hoá cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà
Giang đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018 ........................ 71
2.6.1. Các yếu tố chủ quan .......................................................................................... 71
2.6.2. Các yếu tố khách quan ...................................................................................... 72
2.7. Đánh giá chung về thực trạng ............................................................................ 72
2.7.1. Ưu điểm ............................................................................................................ 72
2.7.2. Hạn chế ............................................................................................................. 73
2.7.3. Nguyên nhân hạn chế........................................................................................ 73
Kết luận chương 2 ....................................................................................................... 75
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC
PHÂN HOÁ CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN
TỘC NỘI TRÚ THPT TỈNH HÀ GIANG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 ............................................76
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................ 76
3.1.1. Nguyên tắc bảo đảm tính phù hợp với mục tiêu chương trình giáo dục phổ
thơng 2018.......................................................................................................... 76
3.1.2. Ngun tắc bảo đảm phát huy tích tích cực, chủ động của đối tượng bồi dưỡng ... 76
3.1.3. Nguyên tắc bảo đảm tính thực tiễn ................................................................... 77
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính hiệu quả ................................................................... 77
3.2. Các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên
các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang đáp ứng yêu cầu
chương trình giáo dục phổ thông 2018 .............................................................. 78
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên các trường
PTDTNT THPT tỉnh Hà Giang về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng
năng lực dạy học phân hóa ................................................................................. 78
3.2.2. Chỉ đạo phát triển chương trình nhà trường và chương trình dạy học các

mơn học theo hướng phân hóa ........................................................................... 80

vi


3.2.3. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học phân hố cho giáo viên
các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang dựa trên nhu cầu
và năng lực dạy học phân hoá thực tiễn của giáo viên ...................................... 83
3.2.4. Chỉ đạo đa dạng hoá nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng
năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội
trú THPT tỉnh Hà Giang..................................................................................... 86
3.2.5. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học
phân hóa của giáo viên ....................................................................................... 93
3.2.6. Phát triển mơi trường dạy học phân hóa phù hợp với học sinh và điều kiện
thực tiễn các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............... 95
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ...................................................................... 100
3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ............. 102
3.4.1. Mục đích của khảo nghiệm ............................................................................. 102
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm.................................................................................... 102
3.4.3. Phương pháp tiến hành ................................................................................... 102
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm ...................................................................................... 102
Kết luận chương 3 ..................................................................................................... 106
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 107
1. Kết luận ................................................................................................................. 107
2. Kiến nghị............................................................................................................... 108
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................. 110
PHỤ LỤC................................................................................................................. 113

vii

BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT
CBQL

: Cán bộ quản lí

CNTT

: Cơng nghệ thông tin

CSVC

: Cơ sở vật chất

GDPT

: Giáo dục phổ thông

GD

: Giáo dục

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

KT, ĐG

: Kiểm tra, đánh giá

KT-XH

: Kinh tế - xã hội

DHPH

: Dạy học phân hóa

PPDH

: Phương pháp dạy học

QLDH

: Quản lý dạy học

QLGD

: Quản lý giáo dục

QTDH

: Quá trình dạy học

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

UBND

: Ủy ban nhân dân

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Thống kê chất lượng giáo dục đạo đức của học sinh các trường phổ
thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang từ năm 2017 - 2018 đến
năm 2019 - 2020...................................................................................... 46
Bảng 2.2: Thống kê chất lượng giáo dục trí lực của học sinh các trường phổ
thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang từ năm 2017 - 2018 đến
năm 2019 - 2020...................................................................................... 47
Bảng 2.3: Đội ngũ CBQL, GV các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh
Hà Giang ................................................................................................. 47
Bảng 2.4: Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên các trường phổ thông dân
tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang về ý nghĩa của dạy học phân hóa ........ 50
Bảng 2.5: Thực trạng năng lực đánh giá, phân loại HS ở các trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ....................................................... 51

Bảng 2.6: Thực trạng năng lực lựa chọn và thiết kế mục tiêu, nội dung, phương
pháp, hình thức tổ chức dạy học phân hóa ở các trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ....................................................... 52
Bảng 2.7: Thực trạng năng lực tổ chức thực hiện dạy học phân hóa trên lớp ở
các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ................... 54
Bảng 2.8: Thực trạng năng lực đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học
phân hóa ở các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ....... 56
Bảng 2.9: Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV
các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ................... 57
Bảng 2.10: Thực trạng phương pháp bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho
GV các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............. 59
Bảng 2.11: Thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV
các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ................... 60
Bảng 2.12: Thực trạng quy trình bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường
phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang...................................... 61
Bảng 2.13: Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho
GV các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............. 63
Bảng 2.14: Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các
trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang .......................... 65
Bảng 2.15: Thực trạng chỉ đạo triển khai bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa
cho GV các trường phổ thơng dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ...... 67
Bảng 2.16: Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực DHPH cho
GV các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang ............. 69
Bảng 2.17: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực
dạy học phân hóa cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú
THPT tỉnh Hà Giang ............................................................................... 71
Bảng 3.1: Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất .. 103

ix

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong thời đại cách mạng khoa học và công nghệ, như một quy luật mang tính
tất yếu, đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước phải gắn liền với phát triển
giáo dục. Bởi phát triển Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) được xem là nền tảng vững
chắc cho sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa, xã hội. Phát triển GD&ĐT được coi là lợi
thế, là sự kiến lập nền tảng tốt nhất để nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo đó, phát
triển GD&ĐT được coi là bí quyết của thành cơng, là con đường ngắn nhất để đi tắt,
đón đầu trong cơng cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước. Vấn đề đặt ra là
phát triển GD&ĐT như thế nào để đáp ứng nhu cầu của thời đại hội nhập và phát
triển. Phải chăng, phát triển GD&ĐT phải vừa phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội
của đất nước, vừa phải chú trọng đến xu hướng hiện đại, cập nhật với tiêu chuẩn khu
vực và quốc tế. Đáp ứng yêu cầu này, chúng ta cần phải“xây dựng một nền giáo dục
tiên tiến, dân tộc, độc lập và chủ nghĩa xã hội” [35].
Phát triển GD&ĐT là nhằm phát triển nguồn lực con người, giải phóng nguồn
lực con người - nguồn lực quyết định trong việc sử dụng các nguồn lực khác, như
nguồn tài chính, nguồn tài nguyên thiên nhiên và khoa học, kỹ thuật. Khơng có nguồn
nhân lực chất lượng cao, chúng ta không thể đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Thực tế hiện nay cho thấy rằng, tốc độ tăng trưởng kinh tế phụ thuộc vào nhiều yếu
tố, nhưng trong đó, khoa học và cơng nghệ, trí tuệ và chất xám là yếu tố đóng vai trị
quan trọng nhất. Vì thế, Nghị quyết số 29 của Ban chấp hành Trung ương Đảng đã
xác định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài”.
Để thực hiện thành công mục tiêu chiến lược ấy, GD đã và đang tích cực đổi
mới theo định hướng“chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức
sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học”. Theo đó, giáo dục Việt
Nam đặc biệt coi trọng việc phát huy vai trị chủ động, tích cực của người học trong
q trình chinh phục, lĩnh hội tri thức nhân loại. Hơn bao giờ hết, những người làm
công tác giáo dục phải nhận thức đúng đắn, đầy đủ hơn, sâu sắc hơn vai trị của người

học. Ở đó, mỗi học sinh (HS) là một chủ thể sáng tạo, bao chứa sự khác biệt tự nhiên
về năng lực nhận thức, tư duy, về thế giới tâm hồn… Mỗi HS sẽ có ưu thế, năng lực,
phẩm chất nổi trội riêng, không ai giống ai tuyệt đối… Vậy nên, để phát triển toàn

1


diện năng lực và phẩm chất của HS, các nhà giáo dục phải đặc biệt quan tâm đến tính
sát hợp trong việc truyền tải tri thức, sử dụng phương pháp giảng dạy thích ứng với
từng đối tượng. Nói cách khác, giáo viên (GV) phải chú trọng thực hiện tốt việc dạy
học phân hoá (DHPH) đối tượng học sinh. Dạy học phân hoá được xem là xu thế tất
yếu, là một đòi hỏi khách quan. Điều này càng trở nên bức thiết hơn bao giờ khi Bộ
GD&ĐT đã ban hành Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 (chương trình GDPT
2018). Bởi lẽ, chương trình GDPT mới có nội dung được xây dựng theo hướng tích
hợp cao ở các lớp học dưới và phân hoá dần ở các lớp học trên; giảm số môn học bắt
buộc; tăng môn học, chủ đề và hoạt động giáo dục tự chọn dành cho HS.
Thực hiện chương trình GDPT mới, chúng ta phải đề cao vai trị của người học
nhưng khơng vì thế mà hạ thấp vị thế của đội ngũ GV. Đội ngũ GV vẫn đóng vai trị
quan trọng, khơng ai thay thế được họ. GV là người trực tiếp thực hiện các mục tiêu
chiến lược phát triển GD&ĐT, là nhân tố quyết định chất lượng của GD. Và để thực
hiện thành công mục tiêu đổi mới của chương trình GDPT 2018, GV cần trau dồi, rèn
giũa để hội tụ được nhiều năng lực, phẩm chất cần thiết. Để thực hiện thành công
mục tiêu đổi mới của chương trình GDPT mới, GV phải chủ động, tích cực dạy học
phân hố. Thế nên, cơng tác phát triển năng lực DHPH cho GV giữ một vị trí quan
trọng. DHPH có bản chất nhân văn, dân chủ, nhằm đạt sự công bằng trong GD, đáp
ứng đặc thù riêng biệt của người học, của từng địa phương, hướng đến xây dựng môi
trường học tập mới.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, cùng đội ngũ GV THPT cả
nước, GV các trường PT dân tộc nội trú trung học phổ thông (THPT) tỉnh Hà Giang
đã và đang triển khai DHPH. Tuy nhiên, xoay quanh hoạt động này, bên cạnh những

thành công ban đầu, GV vẫn phải đối mặt với khơng ít khó khăn, trở ngại, vẫn bộc lộ
nhiều hạn chế, lúng túng trong việc thực thi.
Với mong muốn xây dựng được các biện pháp nhằm bồi dưỡng năng lực
DHPH cho GV để góp phần nâng cao chất lượng dạy và học, tơi lựa chọn vấn đề:
“Quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học phân hoá cho giáo viên các trường phổ
thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang đáp ứng u cầu chương trình giáo dục phổ
thơng 2018” làm nội dung nghiên cứu của đề tài.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH
cho giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang, đề tài đề xuất các biện

2


pháp quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV nhằm nâng cao năng lực dạy học phân
hóa cho GV, đáp ứng u cầu chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh
Hà Giang.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường phổ thông dân tộc nội
trú tỉnh Hà Giang đáp ứng yêu cầu chương trình GDPT 2018.
4. Giả thuyết nghiên cứu
Bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh
Hà Giang đã được quan tâm thực hiện và đạt được những kết quả nhất định. Tuy
nhiên, để thực hiện được yêu cầu của chương trình GDPT 2018 thì cịn những khó
khăn. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lí bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các
trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang, đảm bảo tính khoa học, phù hợp với
điều kiện thực tiễn của nhà trường và yêu cầu của chương trình GDPT 2018 thì sẽ

nâng cao năng lực DHPH cho GV, đáp ứng được yêu cầu chương trình GDPT 2018.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV
trường PTDT THPT đáp ứng yêu cầu chương trình GDPT 2018.
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng năng lực DHPH và quản lý bồi
dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà
Giang đáp ứng yêu cầu chương trình GDPT 2018.
- Đề xuất các biện pháp quản lí bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV các trường
phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang yêu cầu chương trình GDPT 2018.
- Khảo nghiệm để khẳng định tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
6. Phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về nội dung nghiên cứu: đề tài nghiên cứu đề xuất biện pháp quản lý
bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV bậc học THPT tại các trường phổ thông dân tộc nội
trú trên địa bàn tỉnh Hà Giang đáp ứng yêu cầu chương trình GDPT 2018
- Giới hạn khách thể khảo sát: GV trường phổ thông dân tộc nội trú THPT
tỉnh; GV bậc THPT tại trường phổ thông dân tộc nội trú THCS&THPT Bắc Quang và

3


trường phổ thông dân tộc nội trú THCS&THPT Yên Minh. Tổng số 102 đồng chí,
trong đó:
+ Nhóm cán bộ quản lí (CBQL): 28 đồng chí (hiệu trưởng: 03 đồng chí; phó
hiệu trưởng: 08 đồng chí; tổ trưởng, tổ phó chun mơn: 17 đồng chí).
+ Nhóm GV giảng dạy: 74 đồng chí.
7. Phương pháp nghiên cứu
* Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết: Phân tích là nghiên cứu các tài
liệu, lý luận khác nhau bằng cách phân tích chúng thành từng bộ phận để tìm hiểu sâu
sắc về đối tượng. Tổng hợp là liên kết từng mặt, từng bộ phận thông tin đã được phân

tích tạo ra một hệ thơng lý thuyết mới đầy đủ và sâu sắc về đối tượng.
- Phương pháp phân loại và hệ thống hóa lý thuyết: Phân loại là sắp xếp các tài
liệu khoa học theo từng mặt, từng đơn vị, từng vấn đề có cùng dấu hiệu bản chất,
cùng một hướng phát triển. Hệ thống hóa là sắp xếp tri thức thành một hệ thống trên
cơ sở một mơ hình lý thuyết làm sự hiểu biết về đối tượng đầy đủ hơn.
- Phương pháp giả thuyết: là phương pháp đưa ra các dự đoán về quy luật của
đối tượng sau đó đi chứng minh dự đốn đó là đúng.
- Phương pháp lịch sử: là phương pháp nghiên cứu bằng cách đi tìm nguồn
gốc phát sinh, quá trình phát triển của đối tượng từ đó rút ra bản chất và quy luật của
đối tượng.
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát: quan sát các hoạt động dạy học tại trường phổ thông
dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang để tìm hiểu thực trạng năng lực DHPH của GV
và thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH cho GV đáp ứng yêu cầu chương
trình GDPT 2018.
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: trong luận văn, chúng tôi xây dựng
phiếu hỏi đối với các đối tượng CBQL, GV nhằm khảo sát ý kiến đánh giá của các
khách thể điều tra về năng lực DHPH của GV và quản lý bồi dưỡng năng lực DHPH
cho GV ở trường phổ thông dân tộc nội trú THPT tỉnh Hà Giang.
- Phương pháp phỏng vấn: trao đổi trực tiếp với CBQL, GV có kinh nghiệm
của nhà trường để thu thập thông tin cho đề tài.

4